Uw huisarts is erbii.
Plan Alders
levert verlies
milj
oenen op
Onzekerheid duurt voort in kamp Lunetten
Boek over BVD blijft te koop
Brinkman wil snel nieuwe
inrichting omroepbestel
Ook kabinet aarzelt over
hoge boete zwartrijders
Vrijspraak na
eis van 12 jaar
ZATERDAG 17 NOVEMBER 1990
BINNENLAND
PAGINA 3
Weren van bedrijven langs snelweg is duvu-
DEN HAAG (ANP) Het weren van kantoren en bedrijven
langs snelwegen, zoals minister Alders (ruimtelijke orde
ning) wil, kost honderden miljoenen. Het niet aanleggen
van reeds geplande bedrijfsterreinen kan alleen al in de
Randstad tot een strop van driekwart miljard gulden lei
den. Dat blijkt uit berekeningen van onderzoeksbureau Pe-
tersen-Consult, uitgevoerd in opdracht van de rijksplanolo
gische dienst.
In zijn Vierde Nota Extra kondigt
Alders aan dat hij definitief af wil
van bedrijfstereinen langs snelwe- deze locaties nog"zijn gepland
gen, die alleen per auto bereikbaar
zijn. Nieuwe bedrijven moeten ge
vestigd worden op plekken waar
een goed openbaar vervoer voor
handen is. Alleen transport- en dis
tributiebedrijven zijn voor Alders
nog aanvaardbaar langs snelwegen,
die zo hoopt het autoverkeer terug
te dringen.
Randstad. De onderzoekers kwa
men uit op 720 hectare, in diverse
stadia van bouwrijpheid.
Aantal vrouwen
in geneeskunde
stijgt aanzienlijk
UTRECHT (ANP) - Het aantal
vrouwen dat afstudeert in de ge
neeskunde is tot boven de 40
procent gestegen. Hun aandeel
zal nog verder groeien, want
sinds 1984 geven zich meer
vrouwen dan mannen op als eer
stejaars student medicijnen. Dat
schrijft het blad Medisch Con
tact dat deze week extra aan
dacht besteedt aan vrouwelijke
artsen. Aanleiding is de benoe
ming van sociologe drs.
Leemeijer tot emancipatieme
dewerkster van de artsenorgani
satie KNMG. Zij gaat program
ma's opzetten om de mogelijk
heden voor vrouwelijke artsen
te verbeteren.
Van de artsen die nu werken
is 25 procent vrouw. Het percen
tage stijgt het snelst bij huisart
sen en sociaal-geneeskundigen
(ruim 30 procent van de nieuwe
registraties) en het minst snel bij
specialisten (20 procent). Bij de
vervolgopleiding tot specialist
is het aandeel van de vrouwen
de laatste jaren wel tot boven de
30 procent gestegen.
De gemeenten die deze grond be
heren, hebben diverse mogelijkhe
den. Ze kunnen ervoor zorgen dat
de betreffende terreinen alsnog
goed bereikbaar worden voor het
openbaar vervoer. Wat dat kost heb
ben de onderzoekers niet berekend.
De gemeenten kunnen ook de be
stemming van het terrein wijzigen,
zodat er alleen transport- en distri
butiebedrijven toegelaten zijn. Dat
is goedkoper, maar een dergelijke
selectieve gronduitgifte leidt nog al
tijd tot flinke renteverliezen. De on
derzoekers schatten die voor de
randstad op 226 tot 295 miljoen.
Het "van de plankaart vegen" van
bedrijfsterreinen is het duurst om
dat in dat geval overbodige investe
ringen zijn gedaan en overeenkom
sten met bedrijven ongedaan moe
ten worden gemaakt. Petersen-Con-
sult becijfert de kosten hiervan op
690 tot 760 miljoen. Alders' ministe
rie spreekt over "ruwe schattingen"
zwaarzaan nog geen "beleidsmatige
conclusies" worden verbonden.
VUGHT Woonoord Lunetten,
een troosteloze verzameling tot
op de draad versleten barakken.
Het motregent. Een grauwe dag.
Een paar oudere Molukkers slen
teren langs de verlaten en armoe
dige gebouwen. Hun 'dorp'in de
bossen oogt verloederd. Een op
knapbeurt, beloofd door de Ne
derlandse Staat, is broodnodig.
Maar tussen beloven en doen zit
een wereld van verschil, hebben
de bewoners aan den lijve onder
vonden. Hun wantrouwen groeit.
"Aan het einde van dit jaar had de
renovatie klaar moeten zijn, en
zie, er is niets gebeurd", zegt er
één, die zijn naam liever niet wil
prijsgeven.
Schichtig
Schichtig lopen ze door, langs de
kale barakken van het voormali
ge concentratiekamp. Wie het
eenzame afgeleefde woonoord
beziet, weet dat haast geboden is,
wil het kamp behouden blijven.
Lunetten moet worden opge
knapt en liefst snel. Een operatie
van 19 miljoen gulden. Maar het is
niet ondenkbaar dat de ministe
ries van vrom en wvc het plan als
nog te duur vinden, afwijzen of in
ieder geval aanpassingen eisen.
En dan kan de renovatiebege
leidingscommissie Lunetten, met
daarin vertegenwoordigers van
overheid, gemeente, bewoners,
de dienst Domeinen en woning
bouwvereniging Ons Bezit in
Vught, opnieuw aan de slag.
Daardoor zal de renovatie weer
langer op zich laten wachten. Ter
wijl ruim een jaar geleden werd
toegezegd dat dit jaar met op
knappen zou worden begonnen.
"Het is een complex van allerlei
oorzaken dat het allemaal zo
moeilijk gaat", zegt bewoner Jack
Sopacua. "Laksheid van de over-,
heid, die te optimistisch is ge
weest, onduidelijkheid en onwe
tendheid bij vele partijen. Het is
lastig te omschrijven".
In de laatste weken is er een
aanzienlijk probleem bijgeko
men. Grond onder het woonoord
blijkt op enkele plaatsen licht tot
matig te zijn vervuild met zware
metalen en schadelijke olie-achti-
ge stoffen. Op wie de extra kosten
het schonen van de grond
zeker een paar miljoen gulden
moeten worden verhaald is nog
Waterdicht
Ogenschijnlijk waterdichte af
spraken, opgenomen in de op 14
oktober 1989 getekende mantel-
overeenkomst, maakten de weg
vrij voor de opknapbeurt. "Toch
is toen de vertraging begonnen",
zegt J. Koets, raadsman van een
groot deel van de bewoners. "Af
gesproken werd dat de Staat zou
zorgdragen voor het woonoord,
mits alle bewoners zouden teke
nen. Waarmee problemen met bij
voorbeeld jonge mensen die door
huurachterstand met huisuitzet
ting werden bedreigd, van de
baan waren. Iedereen wilde met
een schone lei beginnen, echter
één bewoner weigert nog steeds
om te tekenen. Met als gevolg dat
de Staat een aantal lopende pro
cedures van voor de onderteke
ning niet wil royeren. Mensen
voelen dat als een bedreiging. Dat
werkt op zijn zachtst gezegd niet
bevorderlijk op de besluitvor
ming".
"We hebben het gevoel dat er
met ons is gesold", zegt Ety Huli-
selan van de belangenvereniging
Panitia. "Iedereen wil renovatie,
alleen er gebeurt niet of nauwe
lijks wat. Alles gaat zo traag. Ei
genlijk had ik het wel verwacht.
Deze renovatie is zo ingrijpend.
Er is een jaar voorbij en we zijn
nog geen steek verder. Na 14 ok
tober vorig jaar zijn we met alle
partijen nog één keer bijeen ge
weest, in december, maar een
nieuwe afspraak moet nóg ge
maakt worden".
Lunetten. Ingeklemd tussen de
Van Bredero-kazerne, jeugdge
vangenis Nieuw Vosseveld en
Huis van Bewaring Leije. Ruim
een jaar geleden stond het kamp
midden in de belangstelling. Veel
jonge Molukkers, opgegroeid op
Lunetten, wilden in het kamp
blijven. Zij betrokken leegstaan
de kamers van de barakken, zon
der dat ze een woonvergunning
hadden. Even dreigde Vught zelfs
om de clandestiene bewoners
met behulp van de ME uit hun
'huizen' te zetten. De sfeer was er
dagenlang gespannen, maar me
de door bemiddeling van ex-mi
nister Brinkman, kwam het niet
tot ontruiming.
De ongeveer 250 Molukkers,
die nog in het twintig barakken
tellende kamp wonen, wachten
gespannen af. Het plan is om het
woonoord, waar ooit 3.000 men
sen woonden, voor de helft te slo
pen (vrijkomende grond gaat
naar Defensie) en de overblijven
de barakken aan te passen aan de
wensen van de bewoners. Het
leeuwedeel van de kosten van het
renovatie-project (zestien miljoen
gulden) zou door Volkshuisves
ting worden betaald.
Concurrentie
"Niemand komt meer terug in
zijn oorspronkelijke woning. We
weten wat de mensen willen.
Wanneer men begint met de reno
vatie? Ik zou het echt niet weten.
Deze renovatie is onderschat. Na
een jaar is er nog steeds geen pre
cieze begroting, dat zegt genoeg",
zegt T. Latuhihin, voorzitter van
de kampraad van Lunetten, die
sinds enkele jaren concurrentie
heeft van de alternatieve kam
praad 20 januari 1986. "Er is geen
scheuring in het kamp. We leven
niet in onmin met elkaar, ver
schillen zijn echter moeilijk aan
te geven. Als het om de renovatie
gaat zit iedereen op eén lijn".
Het ziet er echter naar uit dat
het hele renovatieplan opnieuw
op de helling gaat. Bij de bewo
ners heerst onvrede, onbegrip
ook. Renovatie van Lunetten
heeft een diepere betekenis dan
het opknappen van een willekeu
rige Nederlandse straat. Lunetten
is een symbool, een levende her
innering aan een zwart verleden.
Het concentratiekamp werd in
1951 een opvangcentrum van Mo
lukkers, die dachten 'slechts
even' in Nederland te blijven.
Maar even is voor sommige bewo
ners al veertig jaar. De emotionele
band met het verloederde kamp
is groot. In al die jaren is, behou
dens twee keer een 'uitkering'
van twee keer 600.000 gulden uit
de tijd dat minister Van Doorn
CRM bestuurde, er weinig tot
niets aan onderhoud gedaan.
Verveloos
Toch hebben veel Molukkers het
interieur van hun barakken zo
goed en kwaad als het ging opge
knapt. Veel huiskamers, aan lan
ge verveloze gangen, zien er ver
zorgd uit. Maar toch, deze manier
van wonen, lijkt uit de tijd. "Maar
al zien de barakken er aan de bui
tenkant onverzorgd uit, de mees
te mensen willen in het kamp blij
ven wonen. En het liefst in een ge
renoveerd huis. De bewoners be
talen nu een bijdrage voor hun
huisvesting. In de wandelgangen
hebben we gehoord dat de men
sen straks veel meer moeten beta
len. Van 50 gulden nu tot 500 gul
den straks. Mensen schrokken
zich een ongeluk. Bewoners, veel
oudere mensen die een uitkering
hebben, zijn bang, ze voelen zich
achtergesteld", zegt Huliselan.
"Er moet heel snel duidelijkheid
komen. Want in deze onzekerheid
leven is niks".
EDE (ANP/GPD) De twaalf pro
vincies zullen zelf moeten knokken
voor hun bestaansrecht. Staatsse
cretaris De Graaff-Nauta (binnen
landse zaken) heeft er vanmorgen
voor gewaarschuwd dat hun
'macht' niet alleen wordt bedreigd
door de nieuwe bestuurlijke struc-
DEN HAAG (ANP/GPD) - Er moet (VARA/NOS/VPRO), groene (KRO- turen voor grootstedelijk gebieden
haast gemaakt worden met de nieu- NCRV/EO) en blauwe zender (agglomeratiebesturen). De groot-
we inrichting van het Hilversumse (AVRO, TROS en Veronica).
omroepbestel. Dat proces loopt nu CDA-fractieleider Brinkman
veel te traag. Bovendien wordt er heeft dit vanmorgen gezegd op een
ten onrechte op gemikt de bestaan- CNV-congres te Lunteren. Brink-
'Provincie moet
knokken voor
eigen positie'
i de provinciale be-
DEN HAAG (ANP) Het kabinet is
er nog niet in gesla'agd een oplos
sing te vinden voor de problemen
rond het verhogen van de boete
voor zwartrijden in het openbaar
vervoer van 25 naar 100 gulden. Pre
mier Lubbers zei gisteren na afloop
van de ministerraad dat het kabinet
ongeveer twee weken de tijd wil ne
men om hiervoor een oplossing te
vinden. De nadruk moet daarbij ko
men te liggen op voorkomen van
het rijden zonder kaartje en niet op
vervolgen.
Een meerderheid van de Tweede
Kamer verweet het de ministers
Maij-Weggen (verkeer) en Hirsch
Ballin (justitie) deze week dat aan
de verhoging van de boete, per 1 au
gustus dit jaar, onvoldoende over-
leg is vooraf gegaan met de rechter
lijke macht. In de praktijk is het
hierdoor voor de in bus. tram, metro
of tyein betrapte zwartrijder aan
trekkelijk geworden zijn of haar
zaak voor te leggen aan de kanton
rechter. De zwartrijder komt dan
veelal goedkoper uit, en wel op een
boete van 65 gulden. Na alle kritiek
van de Kamer zei Maij-Weggen de
zaak in het kabinet in te willen bren
gen.
Lubbers gaf gisteren toe dat de
gevolgde procedure "beter had ge
kund". Hij is op zoek naar een goe
de oplossing, maar die vergt tijd.
Lubbers wil "jo-jo-beleid" in ieder
geval voorkomen. Hij zei dat de
kwestie van het zwartrijden van te
groot maatschappelijk belang is om
het af te doen als een praktisch poli-
Discriminatie tiek probleem. Het kabinet wil er
Het Nederlands Centrum Buiten- daarom wat ruimer de tijd voor ne
landers (NCB) gaat de oud-topman rnen. Er ligt overigens nog een mo-
van Fokker, Frans Swarttouw, op- tie van de WD waarin wordt voor-
heldering vragen over een "schan- gesteld de hoge boete voorlopig
dalige" opmerking die hij zou heb- weer af te schaffen. Die motie komt
ben gemaakt tijdens een rede aan de binnenkort ter stemming.
Rotterdamse universiteit. Swart-
touw zou hebben gezegd dat "Jan
Modaal in Nederland meer dan 50
procent van zijn overuren moet af
dragen om thuisblijvenden, doof
stommen, blinden, werklozen en
Turken te betalen".
Spoorwegpolitie
Bij de Nederlandse Spoorwegen
zijn vorig jaar 61 klachten inge
diend over de Spoorwegpolitie. Dat
zijn er 24. meer dan in 1988. Van de
50 klachten die inmiddels zijn be
handeld, hadden er 31 betrekking
op het onnodig gebruik van geweld.
Zeven klachten zijn gegrond ver
klaard, en hebben tot disciplinaire
maatregelen geleid tegen debetrok
ken agenten. De stijging van het
aantal klachten zou het gevolg zijn
van een vereenvoudigde procedure
en de publiciteit rond een aantal
spoorwegagenten in Roosendaal.
NS denken niet dat de spoorwegpo
litie meer geweld is gaan gebruiken.
Bijna vliegramp
Op het vliegveld Hato op Curasao
heeft zich gisteren bijna een ramp
voorgedaan. Van een Boeing 727
van Air Jamaica brak vlak na de lan
ding het linkerdeel van het lan
dingsgestel af. Het toestel schraapte
daardoor enkele tientallen meters
met de linkervleugel over de lan
dingsbaan voordat het tot stilstand
kwam. De 59 passagiérs kwamen
met de schrik vrij. Vermoed wordt
dat metaalmoeheid tot het afbreken
van het landingsgestel heeft geleid.
de omroepen weer via politieke in te man wees erop dat terwijl in Neder- moeizucht,
richten voorkeuren: een rode land wordt doorgerommeld, vanuit De Graaff
Luxemburg onder het mom vaneen
Europa zonder grenzen, de Neder
landse omroepmarkt wordt afge
roomd. "Laten we opassen dat door
besluiteloosheid, Luxemburg onze
media straks niet alleen domineert,
maar ook dicteert en regeert", aldus
Brinkman doelend op RTL 4.
Voorzitter Herstel van de NCRV
sprak vanmorgen op een vereni
gingsraad van zijn omroep ook over
de nieuwe inrichting van het bestel.
Nederland 1 moet in zijn visie een
zender worden voor een breed pu
bliek, Nederland 2 moet zich toeleg
gen op een breed scala aan informa
tieve programma';
ten en Nederland 3 op evenemen
ten, cultuur en films.
ste dreiging komt van binnenuit, al
dus De Graaff. Het gaat om he
gen imago van onbekendheid,
herkenbaarheid, detaillisme en
De Graaff vindt dat de provincies
wel moeten blijven, maar om het
voortbestaan op langere termijn ze
ker te stellen, moeten provinciebe
sturen wel aan de slag. Zij pleitte
wat dat betreft voo
tussen provincies, i
tot samenvoeging van provincies
zullen echter niet van haar uitgaan,
signaleerde dreiging op de lange Ook moeten de provincies helpen
bij het tot stand komen
i dat op een studie-
be- duur "reëel zijn omdat die langzaam
vreet aan de overtuigingskracht
de argumenten die pleiten
Uitgevers negeren verbod op verspreiding
AMSTERDAM (ANP/GPD) - Uit
geverij Ravijn gaat in beroep tegen
het verbod dat door de Arnhemse
rechtbank is opgelegd op de ver
spreiding van het boek De tragiek
van de geheime dienst. Intussen zal
experimen- de verspreiding van het boek over
de werkwijze van onderdelen van
de Binnenlandse Veiligheids
Zowel de^ kijker als^de^publieke Dienst (BVD) en met adressen en
foto's van een aantal 'spionnen',
waarschijnlijk gewoon doorgaan.
De politie in Nijmegen probeert
omroepen als ook de STER zijn vol
gens Herstel gebaat bij zo'n inde
ling. De STER krijgt de ruimte,
vooral op Nederland 1, en de verde- verspreiding te voorkomen,
ling biedt de mogelijkheid met Ravijn heeft al van diverse andere
zendtijd te schuiven, zodat één net organisaties, die niet door het
de hele dag kan uitzenden. De pro
gramma-coördinatie tussen de ver
schillende netten wordt eenvoudi-
worden geraakt, het aanbod ge
kregen de verspreiding over te ne-
Het boek zelf is namelijk, al-
het wordt mogelijk een goede dus Ravijn, niet verboden. Het
verdeling van kijkers over de drie
netten te bewerkstelligen.
De omroepen kunnen samenwer
ken. Geen concurrentie, maar inte
gratie is het kenmerk van het plan.
Toch kunnen de publieke omroe
pen volgens Herstel in het NCRV-
geldt slechts de verspreiding.
Volgens de woordvoerster van de
uitgeverij is sprake van een politiek
vonnis. "Volgens de rechter heiligt
het doel - openheid over de BVD en
de Politie Inlichtingen Dienst
Nijmegen (PID) - de middelen - het
AMSTERDAM (ANP) - De Am
sterdamse rechtbank heeft gisteren
samenwerking twee mannen die ervan werden ver
aar initiatieven dacht 140 kilo cocaïne te hebben in
gevoerd, vrijgesproken wegens ge
brek aan bewijs. Tegen de mannen
was een week geleden twaalf jaar
cel en een ton boete geëist. Justitie
zal beroep aantekenen tegen de uit
spraak.
De cocaïne werd 24 april 1990 in
een loods in Amsterdam aangetrof
fen, verpakt tussen 30.000 kilo ca
caobonen in jute zakken die uit Pa
ramaribo kwamen. De politie was
getipt dat de verdachten lid zou zijn
van het drugskartel uit Medellin in
Colombia. Cruciaal is de getuigenis
van een Braziliaanse chemicus die
in eigen land is veroordeeld tot 12
Eén van de organisaties die heeft jaar cel. Hij had verklaard dat de
aangeboden om de verspreiding twee hoofdverdachten eigenaar
over te nemen is XminY, een onaf- zouden zijn van de cocaïne. De
hankelijk fonds. "Mocht er op een rechtbank oordeelde echter dat die
dag een doos met boeken bij ons op getuigenis geen bewijs is, omdat de
de stoep staan, dan zijn wij bereid verdediging van de Nederlandse
om ze aan gegadigden te verkopen", verdachten ernstig is benadeeld,
aldus woordvoerder Huinder Schriftelijke vragen die door de ad-
droogjes. Hij doelt daarmee op het vocaten van de twee hoofdverdach-
feit dat de schrijvers en feitelijke ten in Nederland, G. Spong en M.
uitgever van De tragiek van de ge- Moskowicz, zijn niet allemaal ge
heime diensten onbekend zijn. De steld bij het proces in Brazilië,
makers hebben het in eigen beheer
uitgegeven en zijn via een tussen
persoon bij Ravijn terechtgekomen.
Intussen heeft Justitie de 24-jari-
ge Amsterdammer vrijgelaten die
was aangehouden in verband met
de ontvoering van een informant
van de BVD. De aanhouding was
gevolgd op aangifte van het hoofd
van de BVD en de informant zelf.
De man wordt ervan verdacht sa
men met anderen de BVD'er op 20
oktober enkele uren tegen zijn wil
Eis zeven jaar
voor onthoofden
van echtgenote
plan wel functioneren als zelfstan- identificeren van PID-ers - niet. Hij
dige organisaties die een eigen, her- heeft geen uitspraak gedaan over de het verboden wordt
feitelijke aantasting van de privacy
van de agenten. Dat impliceert dat
MIDDELBURG (ANP) - Voor de
rechtbank in Middelburg is gisteren
zeven jaar cel geëist tegen de man
die eind mei zijn echtgenote An-
Duijn (39) om het leven
bracht en later haar hoofd in een
de BVD. Tij- bushokje achterliet. De man zei dat
de BVD'er zijn z,Jn vrouw om wurging had ge-
te hebben vastgehouden nadat hij
door actievoerders was ontmaskerd
als een infiltrant
dens het verhoor
geheim-agenten geïntimideerd. Onbekend is of de vraagd omdat zij geen uitweg
Amsterdammer wordt vervolgd. zaS uit de psychische problemen
ADVERTENTIE
Goed nieuws als u wel verzekerd bent, maar nog zonder huisarts in uw
,4 Jr
polis
Vanaf 1 januari 1991 is huisartsenhulp op
genomen in alle nieuwe particuliere ziekte
kostenpolissen.
De geneesmiddelen die de huisarts
voorschrijft, zijn dan ook meeverzekerd. Dat
is een goede zaak, want de huisarts vervult
immers een belangrijke rol bij de toegang tot
de gezondheidszorg.
In dit najaar zullen degenen die huisartsen
hulp nog niet hebben meeverzekerd van hun ver
zekeraar het aanbod krijgen om zich zonder
keuring tegen de gebruikelijke
den voor huisartsenhulp te verzekeren.
Zij dienen uiteraard wel rekening te
houden met een premie-aanpassing. Voor
nieuwe verzekerden zal de polis voortaan
altijd de huisartsenhulp omvatten. En voor
degenen die nu al de huisartsenhulp in de
polis hebben, verandert er natuurlijk niets.
Uw ziektekostenverzekeraar
maakt uw polis nóg completer.
KLOZ
publikatie van het Kontaktorgaan Landelijke Organisaties van Ziektekostenverzekeraars.
haar overmatig drankgebruik.
Verpakt in vuilniszakken bracht
de man het lijk naar de kruipruimte
onder de woning. Toen pogingen
om het stoffelijk overschot later
daar weer uit te halen mislukten,
hakte de Middelburger met een bijl
haar hoofd eraf. Hij schudde dat bij
een bushokje eruit, waar het door
iemand werd teruggevonden.
Uitspraak 30 november.
Verdachte moord
vrij na dna-test
AMSTERDAM (ANP) - Een 37-ja-
rige verdachte van de moord op een
vrouw in Amsterdam is door de po
litie op vrije voeten gesteld. Een
dna-onderzoek heeft aangetoond
dat de man niet degene is geweest
die de vrouw heeft omgebracht en
seksueel heeft misbruikt.
De vrouw werd 27 september van
dit jaar 's nachts levenloos in haar
flat aangetroffen. Volgens een poli
tiewoordvoerder is zij vermoedelijk
door een inbreker om het leven ge
bracht.
Het genetisch onderzoek is op
verzoek van de politie met toestem
ming van de verdachte uitgevoerd.
Hierbij werden onder meer bloed
sporen uit de woning van de vrouw
vergeleken met bloed van de ver
dachte. De politie houdt de moord
zaak in onderzoek en beschikt op
dit moment niet over gegevens die
tot een arrestatie kunnen leiden, al
dus de woordvoerder.