Saab brengt 9000 met felle 2.3 turbo
r
Eenwording is eenmalig geschenk
Off. Hyundai dealer
voor Leiden e.o.
Hyundai Lantra
Helft van autobanden te zacht
President Rwanda zegt
meerpartijenstelsel toe
DONDERDAG 15 NOVEMBER 1990
Per Gilbrand. verantwoordelijk voor de ontwik
keling van de motoren bij de Zweedse Saab-fa-
brieken, was er duidelijk over: "Dit is de beste
oplossing in de motorenbouw: een moderne
viercilinder krachtbron met een turbo. Op alle
rationele gronden is dit een betere motor dan
een zescilinder. Hij is zuiniger, goedkoper te
produceren, lichter, neemt minder plaats in en
doet ook qua kracht en souplesse zeker niet
meer onder voor de zescilinder".
Op het eerste gezicht een nogal opschepperi
ge verklaring van de man die aan de wieg heeft
gestaan van de motor in kwestie: de nieuwe 'ge
blazen' 2.3 zestienkleppen motor, die Saab in
haar 9000-serie plaatste. Gilbrand vond echter
een welwillend oor want de verzamelde journa
listen hadden net ruim 400 kilometer lang kun
nen kennis maken met dit fenomeen en dan nog
wel in het voor deze wagen geschapen werkge
bied, namelijk op de Duitse Autobahnen.
Hoewel ook Saab niet ontkomt aan bepaalde
modetrends, opgelegd door bijvoorbeeld de
aërodynamica, blijft een ontwerp van de
Zweedse vliegtuigfabriek, dus ook de '9000',
toch altijd herkenbaar. De Saab 9000 is inmid
dels een redelijk bekende verschijning. Niet dat
er nu tienduizenden per jaar van verkocht wor
den in ons land. maar de naam Saab staat altijd
borg voor een karakteristiek ontwerp. Er is nu
keuze uit een aantal carrosserievarianten. Alle
zijn vanaf het modeljaar 1991 voorzien van de
zelfde neus. Saab levert thans een vijfdeurs hat
chback en een vierdeurs sedan (de CD).
Het interieur is buitengewoon comfortabel
uitgevoerd, met zulke typisch Zweedse trekjes
als verwarmde voorstoelen en de 'automatic cli
mate control'. Een instrumentje dat ervoor zorgt
dat het totale klimaat in de auto constant blijft.
Niet alleen voor het comfort is dat prettig, maar
juist voor de veiligheid is het van groot belang
dat bijvoorbeeld de ruiten schoon schijn (volau
tomatische ontwaseming door middel van
luchtvochtigheidssensoren). Het spreekt van
zelf dat de afwerking van de wagen degelijk en
smaakvol is.
Eenmaal achter het stuur kan de pret niet
meer op. Geruisloos glijdt de Saab over diverse
soorten wegen. Hoewel de 200 pk sterke motor
de auto moeiteloos boven de 200 km per uur
brengt, is dat niet het meest opvallende. In Ne
derland zijn die snelheden trouwens volstrekt
onnodig en zelfs in Duitsland is dit veel te hard.
Meest opvallende aspect van deze turbo-mo
tor is de enorme trekkracht. Misschien zegt 330
Nm. niet zoveel, maar eenmaal op een landweg
getje met zo'n 80 kilometer per uur even een
vrachtauto inhalen die 75 km/u rijdt, spreekt
boekdelen. Zonder uit de vijfde versnelling te
rug te schakelen schiet de auto binnen de 8 se
conden naar de 120 km/u. Zelfs een Ferrari
Testarossa doet daar langer over. En mocht u
dan even verderop worden opgehouden, dan is
een lichte aanraking van het middelste pedaal
voldoende om de wagen zonder blokkerende
remmen (ABS is natuurlijk standaard) tot stil
stand te brengen.
Conclusie: Saab heeft met deze auto bewezen
dat met behulp van nieuwe technologie (elek
tronica) en oude techniek (turbo) een belangrij
ke bijdrage wordt geleverd aan de verbetering
van met name de veiligheid van de auto. Met de
passieve veiligheid bij een Saab zat het al goed,
maar dank zij het anti-blokkeersysteem, de
krachtige motor, de klimaatcontrole en nog vele
andere nog niet genoemde punten is ook de ac
tieve veiligheid wezenlijk toegenomen.
Helaas moet zoveel techniek nog heel veel
geld kosten namelijk bijna 100.000. Maar de
vele nieuwe ontwikkelingen in deze auto zullen
op den duur hun weg vinden naar de 'gewone'
auto. Dit jaar verwacht Saab 150 van deze auto's
te kunnen afzetten. Deze gelukkige kopers kun
nen nu al genieten van de techniek van de 21ste
De Saab 9000 sedan 2.3 turbo 16-kteps motor, die gemaakt is in dienst van veiligheid en efficiency.
AUTO-ALLERLEI
HALLÏNWEG 1 LEIDEN {NAAST GROENOORDHALLEN) 071 - 22 S5 7S
Off. Saab dealer voor
Leiden, Leiderdorp e.o.
Automobielbedrijf Oudshoom
Touwbaan 5, Leiderdorp. Tel. 071-410141
MERCEDES heeft samenwerking
gezocht met de Duitse spoorwegen.
Het merk ziet kansen voor een ge
combineerd auto/rail-vervoer en wil
zo specifieke marktsegmenten ont
sluiten. Men gaat de internationale
verbinding Neurenberg-Verona
verbeteren en de lijn Stuttgart-Pa-
rijs onderzoeken op levenskansen.
Terminaldiensten moeten volgens
de nieuwe combinatie problemen
in het goederenvervoer oplossen.
ALFA 33 wordt leverbaar in twee
nieuwe versies. De 1.5 i.e. en de zes
tienklepper 1.7 i.e. De eerste kost 28
mille en de versie met 'discreet-
sportieve uitstraling' moet 35 mille
kosten. Was er bij de lancering van
de nieuwe Alfa 33 kritiek op het niet
leveren van een geheel 'schone' mo-
torenlijn, dat is nu nog zo. Het in
stapmodel 1.3 heeft nog steeds geen
katalysator.
PERKINS haalt met zijn nieuwe
motor van die naam 1:35. De drieci
linder met een inhoud van 0,6 ltr
geeft een kleine auto met een snel
heid van 70 km/u een forse actiera
dius van 1400 kilometer. In Frank
rijk wordt de dieselmotor al ge
bruikt in de Gateu micro-auto. De
geluidsarme 17 pk sterke motor
heeft een uitstekende verhouding
vermogen - eigen gewicht. De klei
ne en superzuinige dieselmotor is
ideaal voor stadsverkeer.
De autofabrikanten hebben hun be
langrijkste nieuws voor het komen
de modeljaar bekendgemaakt. Dus
wordt de consument in de laatste
maanden van het jaar overstelpt
met een lawine van modellen-
nieuws. Traditiegetrouw was Auto
test '91 van Kluwer altijd de eerste
die op de bespreektafel kwam te lig
gen. Fred van der Vlugt is dit jaar
eerder met zijn Auto '91, maar die
snelheid levert niet direct een kwa
liteitsbrevet op.
De consument houvast bieden bij
de aankoop van een auto is in het
29,90 kostende boek Autotest '91
uitstekend geslaagd. Onder redac
tie van Harry Eskes is het modellen-
nieuws voor het komende jaar met
een zeventigtal tests in een over
zichtelijke uitgave gebundeld. Het
is een geslaagde combinatie van na
slagwerk, koopgids en raadgever.
Tussen de modellen Excel en So
nata schuift het Koreaanse merk
Hyundai de Lantra. De Lantra
moet concurrent worden voor mo
dellen als de Opel Vectra, Nissan
Primera, Rover Montego of de
Peugeot 403. Het wordt dus ra
zend druk in die middenklasse.
En Hyundai moet maar zien of
ze in deze voor haar nieuwe klasse
iets kan bereiken. Een tree lager
lukt dat prima met de Pony en de
sedanversie van de Excel.
Van de nieuwe Lantra kun je
zeggen dat het een klassiek model
is met kofferbak. De 436 cm lange
auto moet veel ruimte bieden aan
passagiers en bagage en zal voor
zien worden van een nieuwe mo
tor. Deze 1.6 ltr zestienklepper
heeft een vermogen van 115 pk.
Daarnaast is er de bekende 1.5 ltr
motor die in de Lantra 85 pk le
vert.
De Hyundai Lantra is medio '91 in ons land leverbaar en zal als primeur in februari a.s. op de RAI staan. (foto
Autoboeken tonen komend modeljaar
De formule van Autotest '91 is
helder. Het actuele nieuws wordt
per merk en model weergeven en
dat wordt afgerond met tests en im
pressies. En dat alles met de hoogst
mogelijke actualiteit. De in oktober
gehouden Mondial de l'Automobile
in Parijs en nog actueler (laatste)
nieuws van diverse merken is opge
nomen. Waarbij het geheel omge
ven is door 75 tests en impressies.
Uiteraard overzichtelijk bij het des
betreffende merk en model weerge
geven.
Een deel van de auto's is bij de
HTS voor Autotechniek in Apel
doorn aan een diepgaande techni
sche test onderworpen. De enkele
jaren geleden ingevoerde test van
de katalysator in de auto staat daar
bij ook nu weer centraal. En als er
conclusies moeten worden getrok
ken, dan gebeurt dat ook in dit na
slagwerk.
Het geheel aan modellen- en test-
nieuws wordt aangevuld met een
keur aan artikelen met achter
grondinformatie. De redactie was in
Japan en Amerika, bekeek bestaan
de trends, signaleerde ontwikkelin
gen en was o.m. present bij de Ca
mel Trophy in Siberië.
et boek Auto '91 van uitgeverij
Wereld op Wielen dat op vijf cent na
25,r kost, biedt de lezer een com
pact overzicht van het Nederlandse
auto-aanbod. Het vertouwde con
cept: per pagina een grote foto met
daaronder een korte verklaring en
uitgebreide technische details. Ach
terin staan een aantal rijimpressies.
Nieuw is de introductie van elk
merk met wat historie en een van de
eerste modellen.
Boeiend is altijd weer het eerste
deel van het boek, waar onder het
hoofdstuk 'Altijd nieuws' een kijkje
in de toekomst wordt gegeund.
Voor '91 staat er o.m. aan te komen
een nieuwe Opel Kadett (Astra), VW
Golf. Citroën FX. Peugeot 105, Nis
san Sunny en Toyota Camry. Vol
gens de auteur wordt 1991 een be
langrijk autojaar.
Niet alleen nieuwe modellen zijn
er op komst maar ook fusies, die
volgens Van der Vlugt leiden tot on
geveer vijf autogiganten. GM/Toyo-
ta. Ford/Nissan/Mazda. Fiat-
/PSA/BMW, VW/Mercedes-
/Mitsubishi en Renault/Volvo/R-
over/Honda. Die enorme operatie
moet eind deze eeuw rond zijn.
Minstens de helft van alle Neder
landse auto's rijdt op banden die
niet op voldoende spanning zijn. De
weerstand met het wegoppervlak is
daardoor groter en dat betekent dat
de auto meer benzine verbruikt dan
nodig is. Het onnodig verlies bete
kent ca. 3500 vaten olie per dag. Van
diverse zijden (o.a. door minister
Andriessen van Economische Za
ken) is erop geattendeerd dat regel
matige controle op de bandenspan
ning noodzaak is. Maar wat komt
daarvan in de praktijk terecht... Wie
gaat er nou elke dag met een span
ningmeter checken?
Er is een handige oplossing voor:
de Pneumaster. Dat is een set van
vier veiligheidsventieldopjes die je
(terwijl de spanning correct is) op
de ventielen plaatst. Zodra de druk
0,2 a 0.4 bar zakt, verschijnt er auto
matisch een rode ster op de dopjes,
zodat je in ëën oogopslag kunt vast
stellen dat je even langs de lucht
pomp bij de garage moet rijden.
Lucht is gratis, brandstof is duur.
De Pneumaster is voor 24,50 bij
garagebedrijven, autoshops e.d. te
koop.
Theo Sommer (Die Zeit) acht angst voor groot-Duitsland ongegrond
"Wat pijn deed was niet dat er geen eenheid was, maar het gebrek c
vrijheid in Oost-Duitsland".
Van onze verslaggever
Simone van Driel
LEIDEN - Wie is bang voor het
weer o zo grote Duitsland? Niet
Theo Sommer, hoofdredacteur
van het Duitse weekblad Die Zeit,
hoewel hij zich de angst voor een
herrezen reus in Europa wel kan
indenken. Maar dit nieuwe
Duitsland, stelde hij gisteren
tijdens een lezing over de Duitse
hereniging aan de Leidse
universiteit, is prettig veilig
ingekapseld in Europa en dat
moet maar zo blijven ook. Wie wel
terug zou willen naar een
'Nationalstaat', zet een hoop op
het spel: "De geschiedenis speelt
Duitsland de kans op eenheid niet
nog een keer toe".
Theo Sommer is een van de vele
Duitsers die zich er al jaren geleden
bij had neergelegd dat hij een her
eniging van de DDR en de Bondsre
publiek niet meer zou meemaken:
als het er al nog eens van kwam, dan
met een beetje geluk in 2030 of 2050.
"Ik en vele anderen hadden ook zo
onze twijfels over hereniging; zou
dat niet onvermijdelijk weer een be-
Tyfoon Mike1 eist
op de Filipijnen
zeker 79 levens
MANILA (Rtr/UPI) - Zeker 79 men
sen zijn om het leven gekomen bij
de tyfoon Mike die dinsdag over de
Filipijnen is getrokken; 58 mensen
worden vermist.
President Corazon Aquino ver
klaarde gisteren 31 provincies,
waaronder de Visaya-eilanden-
groep. het eiland Negros en het
noordelijk deel van het eiland Min
danao, tot rampgebied. Volgens
hulporganisaties zijn 480.000 men
sen tijdens de storm hun woningen
ontvlucht. Meer dan 12.000 huizen
zijn verwoest of zwaar beschadigd.
Bij de met hevige regenval gepaard
gaande tyfoon werden windsnelhe
den van 240 kilometer per uur ge
meten. De tyfoon is nu op weg in de
richting van Vietnam.
proeving en een last voor de buur
landen worden. Daarom waren veel
Westduitsers voorstander gewor
den van een 'Oostenrijkse' oplos
sing a la Adenauer: de DDR apart,
maar vrij".
Want wat volgens Sommer pijn
deed was "niet de deling van land,
maar dat mensen van elkaar waren
gescheiden. Wat pijn deed was niet
dat er geen eenheid was, maar het
gebrek aan vrijheid in Oost-Duits
land. De meeste Westduitsers zou
den daarom, als het daarop was aan-
gegekomen, voor een Europese en
niet voor een Duitse hereniging
hebben gekozen. Gelukkig heeft de
geschiedenis ons die kwellende
keuze bespaard".
Harde marken
Sommer bleek van mening dat het
lot eigenlijk helemaal op Duitse
hand was, want het "harde" feit ligt
er dat het toenmalige West-Duits-
land zich de eenwording financieel
kon veroorloven. De instemming
van de Sovjetunie kon met harde
marken worden afgekocht en er
werden en worden gigantische be
dragen in de voormalige DDR ge
pompt. "Maar ik vrees dat wij ern
stig in verlegenheid waren geweest
wanneer de kans op hereniging zich
had voorgedaan in bijvoorbeeld
1973-1974, de periode van de oliecri-
De samensmelting van Oost- en
West-Duitsland is volgens Som-
mers, anders dan vreesde, uiteinde
lijk niet op last voor de buren uitge
draaid. Hij schrijft dat toe aan een
aantal factoren.
Duitsland werd niet weer ëën
door een 'bloed- en ijzer'-politiek,
integendeel, de hereniging was een
"nevenprodukt van de emancipatie
van de Oosteuropese landen die
Gorbatsjov in gang heeft gezet".
Oost en West kwamen niet weer sa
men als gevolg van een gericht her-
enigingsbeleid - "Kohl had dat niet"
- maar omdat de DDR-burgers vrij
heid wilden en omdat zij massaal
voor hereniging kozen.
Afhankelijk
Bovendien heeft Duitsland zich
niet van het westen afgekeerd, maar
Europa juist groter gemaakt door
de DDR in NAVO en EG te bren
gen. "De Duitse hereniging is dus
geen triomf van het nationaal-socia-
lisme maar een triomf van de demo
cratie in Europa".
Dat sommige landen Duitsland
desondanks toch wel angstwek
kend groot vinden, zei Sommer te
kunnen begrijpen, maar voegde aan
dat begrip enige cynische cijfers toe
om de omvang van het land te relati
veren: "Het huidige Duitsland is
maar half zo groot als Hitiers rijk en
een derde kleiner dan dat van Bis
marck. Er wonen nu 78 miljoen
mensen in Duitsland, onder wie
overigens vijf miljoen buitenlan
ders, maar statistieken beloven dat
we in 2020 nog maar met 60 miljoen
zijn".
En wat, vroeg Sommer retorisch,
houdt trouwens tegenwoordig het
begrip 'macht' nog in? Waar die
vroeger werd afgemeten aan 's
lands militaire sterkte en grootte
van het grondgebied, gelden nu cri
teria als financiën, economische po
tentie en technologie. "En in handel
heeft nu eenmaal niemand een mo
nopolie, ook Duitsland is afhanke
lijk. Neem onze export: als een me
teoriet de Sovjetunie van de kaart
veegt, goed, daaraan zouden we wel
even moeten wennen. Maar als Ne
derland in zee zou verdwijnen, zou
dat voor ons een catastrofe zijn".
Belastingverhoging
Duitsland concentreert zich de ko
mende tijd vooral op het saneren
van de DDR. Hoewel het geld er in
principe wel is, is volgens Sommer
toch de grote vraag of de staat die
operatie kan bekostigen zonder de
belastingen te verhogen. "Kohl
heeft tegen de kiezers dan wel nooit
'Read my lips' gezegd, maar zal over
belastingverhoging toch wel anders
denken dan vroeger. Hij zou zo'n
maatregel overigens niet verkopen
als 'nodig voor de eenheid', maar als
'nodig vanwege de Golfcrisis' of als
'nodig omdat we achterlopen bij de
rest van Europa'. Maar dat geld
moet er komen. Als wij er niet in sla
gen de DDR te saneren, kunnen we
de hoop voor de andere Oost
europese landen wel opgeven".
Pleidooi voor
Veiligheidsraad
op milieugebied
WAGENINGEN (ANP) - De aanpak
van grensoverschrijdende milieu
problemen als de aantasting van de
ozonlaag en het broeikaseffect
rechtvaardigt de instelling van een
internationale autoriteit ter be
scherming van de atmosfeer. Bij
een dergelijk orgaan valt te denken
aan de positie van de Veiligheids
raad binnen de Verenigde Naties.
Dat zei W. Kakebeeke, directeur
internationale milieuzaken op het
ministerie van VROM gisteren tij
dens zijn intree-rede aan de land
bouwuniversiteit in Wageningen.
Volgens Kakebeeke vindt de ge
dachte voor de instelling van een in
ternationale milieu-autoriteit nog
weinig weerklank. Daarbij speelt de
angst van zowel westerse als ont
wikkelingslanden voor inperking
van de nationale soevereiniteit.
Volgens Kakebeeke hebben de
geïndustrialiseerde landen door
hun economische ontwikkeling in
de afgelopen tientallen jaren een
zware en onafgeloste hypotheek ge
legd op het milieu.
Nederlanders geen
talenwonders meer
AMSTERDAM (ANP) - Nederlan
ders dreigen hun traditionele voor
sprong in de beheersing van moder
ne vreemde talen te verliezen. Bin
nen het voortgezet onderwijs staan
talen onder druk en wordt steeds
grotere nadruk gelegd op exacte
vakken als informatica, die belang
rijker heten te zijn voor het behalen
van maatschappelijk succes in de
toekomst.
Dat zegt dr. C. Koster, directeur
van het Taaicentrum van de Vrije
Universiteit in Amsterdam. Op
maandag 26 november houdt het
Taaicentrum een studiedag over
taal- en cultuurproblemen in de za
kenwereld. Die problemen zijn, al
dus Koster, niet gering. Dat gaat
problemen opleveren, verwacht hij,
omdat zeker vanaf 1992 Nederland
se bedrijven volwaardig internatio
naal moeten kunnen communice
ren. "Zelfs met de omvang die het
taalonderwijs vroeger had, was dat
al problematisch", zegt Koster.
DEN HAAG (ANP) - De gemid
delde alleenstaande oudere die
op eigen benen wil staan heeft
niet genoeg aan de aow. Zelfs als
wordt uitgegaan van minimaal
noodzakelijke uitgaven komt een
alleenstaande oudere 92 gulden
per maand te kort. Dat blijkt uit
een budgetonderzoek naar de be
stedingsmogelijkheden van ou
deren, dat vanochtend is gepre
senteerd.
Dit onderzoek van de Cosbo, de
samenwerkende ouderenbon
den, kwam tot stand in samen
werking met het Nationaal Insti
tuut Budgetvoorlichting (Nibud).
In het rapport 'De aow gewogen"
hebben Nibud en Cosbo een ba
sispakket van niet of moeilijk te
vermijden uitgavenposten opge
steld dat voor een eenpersoons
huishouden per maand 1003 gul
den kost en voor een tweeper
soonshuishouden 1305,50 gulden.
Dit houdt volgens de ouderen-
Oudere komt
met alleen aow
per maand 92
gulden tekort
bonden in dat een alleenstaande
190 en een echtpaar bijna 400 gul
den van het aow-pensioen over
houdt voor de rest. die naar keuze
per maand kan worden besteed.
De bonden bedoelen daarmee
posten opgenomen als openbaar
vervoer, telefoongesprekken,
krant, lidmaatschappen en va-
kantie. Evenals in het basispak
ket zijn hierbij minimaal noodza
kelijke bedragen gehanteerd.
Zo ontstaat volgens de Cosbo
een totaalpakket van minimaal
noodzakelijke uitgaven, dat 92
gulden uitkomt boven de inkom
sten van een aleenstaande aow'er.
Een tweepersoonshuishouden
houdt 10,50 gulden per maand
over. Volgens cijfers van het Soci
aal Cultureel Planbureau moet
ruim een kwart van de ouderen-
huishoudens (340.000) rondko
men van een besteedbaar inko
men tot 105 procent van de aow.
'Onthutsend'
Namens de Cosbo noemde me
vrouw Van Son (oud-wethouder
Haarlem) het op het Nibud-con-
gres in Den Haag 'ronduit onthut
send' dat de aow voor alleen
staanden niet kan voorzien in hun
minimaal noodzakelijke uitga
ven. Te meer omdat volgens haar
in het rapport "niets is opgeno
men van wat zelfs met de grootste
onwelwillendheid als luxe kan
worden aangemerkt".
NAIROBI (DPA/AFP/UPI) - President Habyarimana van Rwanda wil in
zijn land een meerpartijenstelsel invoeren. Habyarimana heeft dinsdag
avond tegenover parlementariërs verklaard dat er in en buiten Rwanda po
litieke partijen opgericht mogen worden, zo meldde de Rwandese radio
gisteren in uitzendingen die werden opgevangen in de Kenyase hoofdstad
Nairobi.
In juni 1991 mag de bevolking zich in een regerendum uitspreken over
de formele terugkeer van een meerpartijenstelsel. Met dit plan komt Haby
arimana tegemoet aan een van de voornaamste eisen van de opstandelin
gen die eind september vanuit Uganda Rwanda binnenvielen.
De verzetsstrijders, voor het merendeel Tutsi-vluchtelingen die al jaren
in Uganda leven, hebben zich verenigd in het Rwandees Patriottisch
Front. De Tutsi-minderheid, die vroeger de regerende elite vormde, werd
bij een opstand in 1959 door de Hutu-meerderheid aan de kant geschoven.
Sinds 1965 is Rwanda de facto een eenpartijstaat van de Hutu's. Habyari
mana, die in 1973 in een geweldloze coup de macht greep, richtte in 1975 de
Nationale Revolutiebeweging voor Ontwikkeling (MRND) op als de enig
toegestane partij.
De president maakte ook bekend dat er een nieuwe identiteitskaart
komt waarop niet langer de etnische afkomst wordt vermeld
