Snel verdrag over
Duits-Poolse grens
Economische malaise dwingt Albanië tot nieuwe koers
Val van regering Bulgarije
lijkt slechts kwestie van tijd
Onenigheid over opera
blokkeert overleg Korea
STUDENTENPROTEST BANGLADESH
'Illegale Palestijnen Israël uit'
Ierland krijgt bijna zeker
vrouwelijk staatshoofd
VRIJDAG 9 NOVEMBER 1990
BUITENLAND
PAGTNA 7
Ontmoeting Kohl en Mazowiecld vol symboliek
Van onze correspondent Hans Hoogendijk
FRANKFURT/ODER - Het grensverdrag waarin de Duitsers definitief de Oder-Neisse als
hun oostgrens erkennen, wordt nog deze maand in Warschau getekend. De Duitse kanse
lier Helmut Kohl en de Poolse president Tadeusz Mazowiecki zijn dat gisteren overeenge
komen. In februari moeten de parlementen in Duitsland en Polen het grensverdrag en een
verdrag over wederzijdse economische samenwerking goedkeuren.
Kohl wil zich ook inzetten voor het
afschaffen van de visumplicht voor
Polen, waaraan Mazowiecki de
hoop knoopte dat zijn landgenoten
nog vóór het einde van het jaar 'vrij
naar Duitsland kunnen reizen.
Het zijn de voornaamste resulta
ten van het topoverleg tussen Kohl
en Mazowiecki in Frankfurt aan de
Oder. Mazowiecki, met Lech Wale
sa verwikkeld in een harde strijd
om het presidentschap, kan nu zijn
ongeruste landgenoten melden dat
het grensverdrag snel wordt gete
kend. En Kohl, die rekening moet
houden met zijn honderdduizenden
uit vroegere Duitse gebieden in Po
len verdreven landgenoten, hoeft
voor de algemene verkiezingen van
2 december het verlies van deze
Zestien doden bij
geweld in Natal
PIETERMARITZBURG/DUR-
BAN (AFP/Rtr) - Bij gevechten
tussen groepen zwarten in het
woonoord Bruntville in de Zuidafri-
kaanse provincie Natal, die gisteren
uitbraken na de moord op een
spoorwegarbeider, zijn vijftien do
den gevallen. Dit heeft de politie
meegedeeld.
De hele dag ontvluchtten vrou
wen en kinderen het woonoord, na
dat een gewapende bende een on
derkomen, een zogenoemd hostel,
aanviel van spoorwegarbeiders.
Daarbij viel een dode en werd een
ander door kogels gewond. De
spanning steeg nog nadat een ben
de nabijgelegen geprefabriceerde
woninkjes van arbeiders in brand
stak.
De Zuidafrikaanse Zulu-bewe-
ging Inkatha heeft gisteren bekend
gemaakt dat de anti-apartheidsor-
ganisatie ANC (African National
Congress) het geplande overleg
over het geweld tussen aanhangers
van beide groeperingen in de pro
vincie Natal heeft uitgesteld.
Functionarissen van het ANC die
aan de besprekingen zouden deel
nemen, waren niet direct bereik
baar voor commentaar. Volgens po
litieke waarnemers kan de afzeg
ging van het ANC ernstige gevolgen
hebben voor de pogingen vrede te'
sluiten in de provincie Natal.
In Natal is de machtsstrijd tussen
Inkatha en het ANC in een bloedige
burgeroorlog ontaard waarbij in
middels meer dan vierduizend do
den zijn gevallen.
streken niet te verdedigen. Het
nieuwe parlement heeft immers for
meel het laatste woord.
De hele ontmoeting in de ver
waarloosde stad aan de grensrivier
de Oder stond bol van de symbo
liek. Het begon met de handteke
ning van de politici in het gouden
boek van Frankfurt. Het stadsbe
stuur had er speciaal c
exemplaar voor aangeschaft, want
in het oude stonden nog de handte
keningen van de vroegere commu
nistische heersers in Polen en de
DDR.
Op een persconferentie zei Kohl
te willen dat de Oder en Neisse geen
vplkeren scheidt, maar een brug
functie vervult. Dat de weg
partners naar vrienden lang en
doornig zal zijn, gaf hij toe. Maar het
kan, zei Kohl in een verwijzing naar
de Frans-Duitse verzoening.
De kanselier en zijn gast wipten
na afloop van de persconferentie de
Oder over om in het provisorisch
opgeknapte restaurant Odra in het
Poolse Slubice nog iets te nuttigen.
Tot het einde van de oorlog was
Slubice een buitenwijk van Frank
furt, nu is het vooral in de weekends
een grote marktplaats, waar Duit
sers voor weinig geld Poolse waren
kopen.
Kohl had geweigerd te voet de ex-
Vriendschapsbrug over te gaan,
omdat dit eens door de DDR-leider
Ulbricht en zijn Poolse collega
Gomoelka was gedaan. Maar een
paar meter op Pools gebied stapten
beiden uit Kohls limousine, tot
groot enthousiasme van de zeker
10.000 Polen die hun eerste man en
de Duitse kanselier wilden zien.
Een groepje bejaarden vindt het
prachtig. Zij zien hierin het mogelij
ke begin van betere tijden. "We
moeten terug naar vroeger, toen de
Duitsers en Polen vrienden waren.
Dat was goed voor iedereen". De
weg daarheen is nog lang; de voor
oordelen aan beide zijden van de
grens zijn gigantisch. Mocht er aan
de Oder en Neisse een nieuwe, eco
nomische Muur ontstaan, dan zal
dit een vergiftigende uitwerking
hebben op het integratieproces in
heel Europa.
Kohl realiseert zich dat in het
Oosten miljoenen ogen hoopvol op
Duitsland zijn gericht en dat ten
minste zo veel kritische waarne
mers in het Westen observeren hoe
het met de Westeuropese trouw van
de Duitsers en hun kanselier is ge
steld. De Oder bij Frankfurt is maar
honderd meter breed en heel on
diep, maar ze scheidt nog steeds
twee werelden.
PANMUNJOM (AP) - Onenig
heid over een revolutionaire ope
ra heeft gisteren het overleg over
het uitwisselen van verdeelde fa
milies in Korea gedwarsboomd.
De delegaties in het grensdorp
Panmunjom gingen uiteen zon
der een nieuwe datum voor over
leg vast te stellen. Het beraad
werd gevoerd door Rode-Kruisaf-
vaardigingen van beide landen.
De onderhandelaars werden
het niet eens over de Noordko
reaanse eis dat als onderdeel van
de uitwisseling op de Zuidko-
reaanse televisie de opera 'Zee
van Bloed' moet worden ver
toond. Eerder dit jaar maakte de
Zuidkoreaanse politie het stu
denten op een universiteit in Se
oul onmogelijk de film te draaien.
Ook tientallen andere scholen en
universiteiten werd verbóden
Noordkoreaanse films te verto-
Zuid-Korea omschrijft de film
als politieke propaganda, waar-
voor de Noordkoreapen de uit
wisseling zouden willen misbrui
ken.
De Noordkoreaanse delega
tieleider Pak Yong Su zei na af
loop van het overleg dat Zuid-Ko
rea niets anders van plan is dan
pen eind te maken aan de Rode-
Kruisgesprekken. Zijn Zuidko
reaanse tegenhanger Song Yong-
dae zei dat Seoul de deur op een
kier wil laten, maar niet zal over
wegen om op de eis van Noord-
Korea in te gaan.
Zuid-Korea vindt dat het verto
nen van films thuishoort in een
culturele uitwisseling en niet
moet worden verbonden aan tij
delijke familieherenigingen.
Noord-Korea wil dat het zuiden
de geest van een eerder akkoord
naleeft. Daarin staat dat uitvoe
rende artiesten van familiebezoe
ken gebruik mogen maken. In de
overeenkomst staat echter niets
over opera's.
Van 11 tot 14 december staat in
Seoul de derde ronde gepland
van het overleg tussen de pre
miers van Noord- en Zuid-Korea,
dat is bedoeld om de politieke en
militaire spanningen te vermin
deren. Het mislukken van de Ro-
de-Kruisgesprekken zou negatie
ve gevolgen kunnen hebben voor
de derde overlegronde in Seoul.
Van het uitwisselingsprogram
ma zouden tien miljoen Koreanen
kunnen profiteren.' van wie fami
lies in 1945 met het schiereiland
werden verdeeld. Vorig jaar werd
het uitwisselingsoverleg ook al
belemmerd door onenigheid over
revolutionaire opera's. De Noord-
koreanen hebben nu ook de film
'Het Bloemenmeisje' aangebo
den, gebaseerd op een toneelstuk
dat zou zijn geschreven door de
Noordkoreaanse leider Kim II
Sung. Het epos over een arm boe
renmeisje dat door rijke landeige
naren wordt uitgebuit, is door
Zuid-Korea afgedaan als commu
nistische propaganda.
JERUZALEM (AP) - De Israëlische
minister Ariel Sharon (huisvesting)
wil dat duizenden Palestijnen die
volgens hem zonder verblijfsver
gunning in Arabische dorpen in Is
raël wonen, het land worden uitge
zet.
Sharon ziet als oorzaak voor de
pro-Palestijnse rellen die zo nu en
dan plaatshebben in de Arabische
dorpen in het noorden van Israël en
de opleving van nationalistische ge
voelens onder de 800.000 Palestij
nen, de aanwezigheid van Palestij
nen uit de bezette Westoever en Ga-
zastrook. Alleen al in het dorp Taiyi-
ba wonen volgens Sharon 3000
Palestijnen uit de bezette gebieden
zonder verblijfsvergunning.
De Israëlische kolonel Yehuda
Meir heeft gisteren, na eerdere ont
kenningen, tegenover een militaire
rechtbank toegegeven dat hij zijn
de opdracht heeft gegeven
DHAKA Bij botsingen tussen anti-regeringsdemonstranten en de politie in Bangladesh zijn gisteren zeker
twintig gewonden gevallen. De onrust begon toen een menigte van 3000 studenten wilde opmarcheren naar het
bureau van president Hussain Muhammed Ershad om zijn aftreden te eisen. De politie richtte prikkeldraad
versperringen rond het kantoor op, waarop de betogers met stenen begonnen te gooien. Ershad, de voormalige ge
neraal die in 1982 bij een staatsgreep aan de macht kwam, zegt zeker aan te blijven tot tot de verkiezingen van
volgend jaar, waarbij hij zelf kandidaat zal zijn. <f0to anpi
gevangen genomen Palestijnen af
te ranselen. Hij zei dat hem dat van
hogerhand was bevolen. Meir is de
hoogste militair die terecht staat in
verband met het controversiële be
leid van de Israëlische troepen in de
eerste fase van de Palestijnse op
stand in de bezette gebieden. "Ik
kreeg die orders en heb ze uitge
voerd, maar nu denk ik daar heel
anders over", aldus Meir.
Een Israëlische officier en een
Jordaniër zijn gisteren om het leven
gekomen tijdens een vuurgevecht
op de Westoever tussen een leger
eenheid en vijf Jordaanse infiltran
ten. Bij de schietpartij aan de oever
van de Jordaan even ten noorden
van Jericho, werden de vier andere
Jordaniërs overmeesterd. De vijf
zouden banden hebben met de
Jordaanse veiligheidsdiensten en
een aanslag hebben willen plegen in
Jeruzalem.
SOFIA (AP) - De Bulgaarse minis
ter Ivan Chernozemski (volksge
zondheid) heeft gisteren zijn ont
slag ingediend en daarmee de spe
culaties versterkt dat de hele socia
listische regering van premier An
drei Lukanov binnenkort opstapt.
Lukanov dreigde vorige week dat
hij het bijltje erbij neergooit als hij
voor zijn economische hervor
mingsprogramma geen brede steun
zou krijgen in het vierhonderd le
den tellende parlement.
Minister. Chernozemski liet weten
dat zijn ontslag geen politieke rede
nen heeft. Hij zei het steeds moeilij
ker te vinden een positieve verande
ring in de volksgezondheid te be
werkstelligen.
Premier Lukanov verblijft mo
menteel in Frankrijk waar hij ge
sprekken voert met de Franse pre
mier Michel Rocard over de toe
komstige relatie tussen Bulgarije en
de Europese Gemeenschap.
Bulgarije heeft een buitenlandse
schuldenlast van elf miljard dollar
en het land verkeert in een econo
mische chaos. Ook is een genadelo
ze politieke strijd gaande tussen de
oppositie en de regerende Socialis
tische Partij, de voormalige com
munisten.
Een studentenstaking in Spfia
heeft zich inmiddels naar universi
teiten door het hele land uitgebreid.
De studenten eisen het ontslag van
de regering en straf voor diegenen
die verantwoordelijk zijn voor de
crisis. In Bulgarije zijn noodzakelij
Premier Andrei Lukanov.
ke levensmiddelen op de bon of he
lemaal niet meer verkrijgbaar,
neemt de inflatie een hoge vlucht en
stijgt de werkloosheid met de dag.
De druk op de Socialistische Par
tij wordt steeds groter. De grootste
oppositiepartij, de Unie van Demo
cratische Krachten (UDF), heeft al
herhaaldelijk laten weten de econo
mische hervormingen van Lukanov
niet te steunen. Het UDF bezit 144
van de 400 zetels in het parlement
en weet zich gesteund door partijen
als de Boerenpartij en de etnische
Turkse Beweging voor Recht en
Vrijheid.
De socialisten bezetten 210 stoe
len, maar radicale leden hebben al
gezegd niet langer acher Lukanov
te staan. Dat zou een meerderheid
voor de oppositie betekenen. Lei
der Krastyu Petkov van de grootste
Bulgaarse vakbond, de Confedera
tie van Onafhankelijke Handels
bonden, verklaarde zo'n eventuele
regering van "nationale redding"
volledig te ondersteunen.
Moord op katholieken
BELFAST (AP) - Twee mannen
hebben gisteravond in Ste-
wartstown in Noord-Ierland een ka
tholieke man doodgeschoten, de
tweede moord op een katholiek bin
nen 24 uur. Woensdagavond werd
in Belfast een man doodgeschoten.
Beide slachtoffers hebben volgens
de politie geen banden met veilig
heidsdiensten of paramilitaire orga
nisaties. De politie denkt dat de aan
slagen het werk zijn van protes
tantse extremisten. In Cookstown
bij Stewartstown kwam 2 novem
ber een protestantse man om bij een
IRA-aanslag. Een week daarvoor
was in die plaats een lid van de poli
tieke vleugel van het IRA doodge
schoten.
DUBLIN (Rtr/DPA) - Bij de Ierse
presidentsverkiezingen, die woens-
zijn gehouden, tekende zich gis
teravond een overwinning af voor
de kandidaat van links, Mary Ro
binson. De advocate lijkt het eerste
vrouwelijke staatshoofd in Ierland
te worden.
Na de eerste telling beschikte zij
weliswaar niet over het hoogste per
centage stemmen, maar algemeen
wordt verwacht dat de tweede tel-
Schikking tussen
Lnelda Marcos en
regeling Filipijnen
MANILA (AP) - De weduwe van de
afgezette Filipijnse dictator Marcos
zal zestig procent van haar tegoeden
bij vijf Hongkongse banken over
maken naar de regering van de Fili
pijnen. In ruil zal de regering een
aanklacht wegens verduistering in
trekken die zij tegen Imelda Marcos
had ingediend bij een Amerikaanse
rechtbank. De Filipijnse regerings
functionaris David Castro heeft dat
gisteren meegedeeld.
Volgens Castro is de regering van
president Aquino bereid de aan
klacht in te trekken als Marcos ten
minste 200 miljoen dollar (335 mil
joen gulden) van de rekeningen te
rugstort. De overeenkomst geldt al
leen voor de tegoeden bij de vijf
Hongkongse banken, en de recht
zaak in Californië. Imelda Marcos
zou nog meer bankrekeningen met
verduisterd geld hebben en de Fili
pijnse regering heeft meerdere pro
cedures tegen haar lopen. In de
overeenkomst is geen bepaling op
genomen die het Imelda Marcos
mogelijk maakt naar de Filipijnen
terug te keren.
Volgens de aanklacht die nu
wordt ingetrokken heeft het echt
paar Marcos tijdens een twintigjarig
bewind vijf miljard dollar uit de Fi
lipijnse staatskas gestolen.
Bush: nederlaag te
wijten aan breken
verkiezingsbelofte
WASHINGTON (UPI/Rtr) - De
Amerikaanse president Bush heeft
gisteren erkend dat het verbreken
van zijn verkiezingsbelofte dat de
belastingen niet zouden worden
verhoogd, zijn Republikeinse partij
veel stemmen heeft gekost bij de
verkiezingen van afgelopen dins-
Hij zei dat er voor 1992, als de pre
sidentsverkiezingen worden gehou
den, "enig geneeswerk" nodig is.
"Dit is een les voor ons", verklaarde
Bush tijdens een persconferentie in
Washington.
Uit de definitieve uitslagen blijkt
dat de Republikeinen één zetel in de
Senaat, acht in het Huis van Afge
vaardigden en het gouverneur
schap in twee belangrijke staten,
Florida en Texas, hebben verloren.
In Arizona, waar geen van de kandi
daten de kiesdrempel van vijftig
procent haalden, moeten de kiezers
opnieuw naar de stembus om een
gouverneur te kiezen.
ling, vandaag, haar de zege brengt.
Robinson kreeg in de eerste ronde
minder stemmen dan haar belang
rijkste rivaal, Brian Lenihan van de
regeringspartij Fianna Fail: respec
tievelijk 38,8 tegen 44,5 procent.
Omdat geen van beiden de kies
drempel van 50 procent haalde,
wordt nu gekeken naar de kandi
daat die door de meeste kiezers op
de tweede plaats is gezet.
Waarnemers gaan er vanuit dat
Robinson de tweede voorkeur was
van veel kiezers die de derde kandi
daat, Austin Currie, bovenaan hun
stembiljet hadden geplaatst. Currie,
de kandidaat van de oppositionele
Fine Gael-partij, viel met 16,7 pro
cent uit de race.
Lenihan was aanvankelijk favo
riet, maar moest tijdens de harde
verkiezingsstrijd als vice-premier
aftreden omdat hij acht jaar geleden
betrokken was geweest bij een af-
luisterschandaal. Dit kostte hem
veel stemmen. Kennelijk heeft bo
vendien een groot aantal vrouwen
op zijn 46-jarige tegenstandster ge
stemd. Robinson is een specialiste
op het gebied van de grondwet en
heeft zich vooral ingezet voor de in
voering van de in Ierland verboden
echtscheiding en legalisering van
abortus.
In de loop van vandaag worden
de definitieve resultaten van de
stemming verwacht.
Shekhar nieuwe
premier in India
NEW DELHI (Rtr) - De socialist
Chandra Shekhar is de nieuwe pre
mier van India. President Venkata-
raman heeft hem vandaag gevraagd
een nieuw kabinet te vormen. Shek
har verwacht dat hij samen met an
dere dissidenten die zoals hij uit de
regeringspartij Janata Dal zijn ge
stapt, er eind november in geslaagd
zal zijn om een blok te vormen met
de Congrespartij van Rajiv Gandhi
en daarmee te kunnen bogen op een
meerderheid in het parlement. Gan
dhi had gisteren het verzoek van de
president om een nieuwe regering
te vormen afgewezen en besloten in
plaats daarvan Shekhar te steunen.
Ook de communisten en de Hindoe
partij BJP hadden geweigerd een
kandidaat voor het formateurschap
naar voren te schuiven. President
Venkataraman moest zich toen tot
Shekhar wenden, eigenlijk tegen
zijn zin' omdat Shekhars dissidente
factie over slechts 56 stemmen in
het parlement beschikt.
Shekhar wordt morgen beëdigd.
Op 20 november zal hij om het ver
trouwen van het parlement moeten
vragen. Een eventuele regering on
der Shekhar wordt de kleinste min
derheidsregering die India ooit
heeft gekend. Zijn dissidente factie
beschikt over 56 stemmen, de Con
grespartij over 195. Samen met
bondgenoten zegt Shekhar 280
stemmen achter zich te hebben.
Het parlement gaat trouwens op
nieuw stemmen over de vertrou
wenskwestie tegen oud-premier
Singh, die woensdag een motie van
wantrouwen tegen zich kreeg en op
stapte. Enkele leden verklaarden
woensdag per ongeluk op de ver
keerde knop te hebben gedrukt.
Singh werd weggestemd met een
meerderheid van 356 tegen 151
stemmen.
Krakers
Twee Belgen die eind 1988 de Belgi
sche regeringscomputer wisten te
kraken, zijn gisteren door de recht
bank in Brussel veroordeeld tot drie
maanden voorwaardelijke gevange
nisstraf met een proeftijd van drie
jaar. De twee moeten ieder ook een
boete van 500 gulden betalen. Ver
der zijn ze veroordeeld tot het beta
len van een morele schadevergoe
ding.
'Terroristisch'
De man die woensdag twee schoten
loste tijdens de viering van de okto
berrevolutie in de Sovjetunie wordt
een poging tot een terroristische
daad ten laste gelegd. De schoten,
die niemand raakten, werden afge
vuurd in de buurt van Sovjet-presi
dent Michail Gorbatsjov.
Kernafvalprotest
Bij een actie van de Zuidkoreaanse
oproerpolitie tegen bewoners van
het eiland Anmyon die protesteer
den tegen de voorgenomen aanleg
van een opslagplaats van nucleair
afval zijn vanmorgen tientallen
mensen gewond geraakt. De onrust
op het voor de westkust gelegen ei
land vormde het grootste protest te
gen kernenergie in Zuid-Korea tot
nog toe.
TIRANA7ATHENE - De Albanese
president en partijleider Ramiz Alia
heeft fundamentele wijzigingen in
de grondwet van de Socialistische
Volksrepubliek aangekondigd. De
voorgenomen veranderingen zijn
van directe invloed op de bevoegd
heden en de rol van de communisti
sche partij, die in de toekomst enke
le stappen terug moet doen.
Wel staat vast dat de Albanese
communisten vooralsnog de enige
werkelijke machtsfactor in het land
blijven. Van een meerpartijensys-
teem wil Tirana (nog) niet weten.
Opvallend is de belofte van Alia
dat Albanië op korte termijn het
verbod op religieuze manifestaties
en kerkdiensten zal opheffen. De
president verwierp "buitenlandse
oplossingen" voor de problemen in
zijn land.
De op handen zijnde wijzigingen
van de grondwet bevestigen dat de
laatste marxistisch-leninjstische
staat in Europa bezig is het isole
ment waarin het land zich in 1946
begaf, op te heffen. Het wil dichter
tegen Europa aanleunen. Eerder al
hadden de autoriteiten in Tirana la
ten weten dat Albanië, in het licht
van de omwentelingen en de nieu
we verhoudingen in Oost-Europa,
niet langer afzijdig wil blijven van
het 'veranderende Europa', maar
integendeel daadwerkelijk wil
bijdragen aan de constructie daar-
Naar uit goed ingelichte bron ver
luidt, zijn aan de goedkeuring van
Alia's voorstellen stormachtige de
batten in het Centraal Comité voor
afgegaan. Dat wijst erop dat de ge
deeltelijke koerswijziging binnen
de communistische partij behalve
brede instemming ook kritiek uit
lokt. Het ligt in de bedoeling dat de
grondwetswijzigingen van kracht
zijn nog voordat de Albanezen over
drie maanden naar de stembus gaan
om een nieuwe volksassemblee te
kiezen. Voor het eerst kunnen
meerdere kandidaten meedingen
naar een post.
Spectaculair
Ramiz Alia heeft een scheiding tus
sen de staat en de partij voorgesteld,
omdat naar zijn mening de Albane
se communistische partij niet per
definitie de staatsmacht moet uitoe
fenen. Ook wil hij het parlement
meer bevoegdheden geven en aan
sturen een verjonging van de partij
kaders. Naar verwacht zal de volks
assemblee in Tirana waarschijnlijk
komende week al de nieuwe kies
wet goedkeuren.
Ronduit spectaculair is de verkla
ring van Alia dat zijn voorganger ken, kloosters en moskeeën geslo-
Enver Hoxha "de gewetensvrijheid ten of gesloopt of omgevormd in
heeft geschonden" door van Alba-A cultuurpaleizen, ateliers of fabrie-
nië officieel een atheïstische staat te ken. Met deze verklaring valt Alia
maken. Dat gebeurde in 1967. Bin- zijn Grote Voorganger voor het
nen drie maanden liet Hoxha alle eerst in de geschiedenis op onver
priesters en kloosterlingen verban- bloemde wijze aan.
nen, opsluiten of het land opjagen In april van dit jaar ging het parie
en werden op zijn bevel 2169 ker- ment akkoord met een voorstel van
Alia om het verbod op godsdiensti
ge propaganda op te heffen. Daar
voor moet echter artikel 33 van de
Albanese grondwet, dat de ban
vloek over de religie uitspreekt,
worden gewijzigd.
Dodelijk geweld
De Albanese 'heroriëntatie' houdt
nauw verband met de desolate toe
stand van de economie, die door de
strenge afzondering gedurende zo'n
45 jaar een enorme achterstand
heeft opgelopen. Alleen door (nau
we) samenwerking met de geïndus
trialiseerde Europese landen kan de
volksrepubliek overleven. Tirana
heeft dringend behoefte aan nieuwe
technologieën. Niet alleen om zijn
grote bodemrijkdommen efficiën
ter te exploreren, maar ook om de
kwaliteit van de produktie op te
voeren en zodoende de exportmo
gelijkheden veilig te stellen.
In dit verband is het interessant
dat Albanië experts van het Ameri
kaanse concern Occidental Petrol
heeft benaderd met een naar het
schijnt tweeledig doel: in de eerste
plaats om de oliewinning in de
volksrepubliek te moderniseren en
ten tweede om na te gaan of het op-
boren van olie voor de Albanese
kust binnen afzienbare tijd moge
lijk is.
Voor tal van Albanezen gaan de
huidige veranderingen en de nu
aangekondigde hervormingen niet
ver genoeg. Na de spectaculaire
exodus van zo'n 4000 Albanezen die
in juli van dit jaar de buitenlandse
ambassades in Tirana bestormden,
zwelt overal in het land de kritiek
op het bewind aan.
De laatste maanden zijn enkele
honderden Albanezen hun land
ontvlucht. De meesten van hen zijn
Noordepiroten (etnische Grieken)
uit Zuid-Albanie. Het gebruik van
dodelijk geweld bij vluchtpogingen
van ongewapende mensen schaadt
de toch al twijfelachtige reputatie
van het regime: het is regelrecht in
tegenspraak met de officiële Alba
nese belofte om in het kader van de
toenadering tot Europa (CVSE) de
mensenrechten voortaan volledig te
respecteren. Dit brute optreden
wakkert ook de woede van de be
volking in Albanië aan.
