Onthulling bestaan
Gladio schokt Italië
Rel in Ierland speelt presidentskandidate in de kaart
ji
'Clandestiene NAVO-organisatie'
'De wereld is beter af
door het communisme'
Baker ontkent ultimatum
te hebben gesteld aan Irak
Bemiddelingspogiiig ANC
in conflict in Bekkersdal
Overleg Jeltsin
met Gorbatsjov
THE RR-FURN CORRECTION
WOENSDAG 7 NOVEMBER 1990
BUITENLAND
PAGINA 7
Van onze correspondent Eelco van der Linden
ROME - De bekendmaking door premier Andreotti dat sinds 1956 in Italië een geheime
para-militaire organisatie actief is, heeft enorme politieke opschudding veroorzaakt. Het
gaat om een 'clandestiene' NAVO-organisatie, die luistert naar de naam 'Gladio'. Uit offi
ciële documenten blijkt dat Gladio parallel opereert aan de Italiaanse geheime dienst en
nauw samenwerkt met de Amerikaanse inlichtingendienst CIA. Een groep radicale parle
mentsleden wil president Cossiga, die als een van de eersten heeft toegegeven Gladio wel
te kennen, aanklagen wegens "het handelen in strijd met de grondwet en hoogverraad".
De commotie in Italië is groot om
dat al jaren het bestaan werd ver
moed van een geheime organisatie
die achter de schermen de Italiaan
se politiek beïnvloedt. In dit ver
band duiken altijd de CIA op, recht
se subversieve groeperingen als de
vrijmetselaarsloge P2 en 'afwijken
de' (niet officiële) geheime dien
sten.
Gladio (Gladiator) lijkt werkelijk
de organisatie te kunnen zijn die de
hand heeft gehad in tal van samen
zweringen en - nooit opgehelderde -
terroristische aanslagen die
hadden het land uit zijn evenwicht
te brengen in de 'hete' jaren '70.
Deze "strategie van de spanning"
zou zijn toegepast om de opmars
van de Communistische Partij te
blokkeren, de oude (christendemo
cratische) machthebbers in het za
del te laten en een eventueel militair
ingrijpen te rechtvaardigen.
De rechter Felice Casson, die al
een jaar onderzoek verricht naar
een rechts:terroristische aanslag,
gepleegd in 1972, kwam Gladio op
het spoor en heeft premier Andreot
ti min of meer tot de onthulling ge
dwongen. De christendemocrati
sche premier, al veertig jaar de on
betwiste spil van de Italiaanse poli
tiek, heeft altijd het bestaan van een
dergelijke organisatie ontkend.
Voordat hij overigens met het ori
ginele document, afkomstig uit de
archieven van de Italiaanse gehei
me dienst, in de openbaarheid trad,
heeft hij geprobeerd een gekuiste
versie - waarin onder andere de ver
wijzingen naar de CIA ontbraken -
aan de man te brengen. Dit werd
echter doorzien door een paar oplet
tende parlementsleden.
Een belangrijke kwestie is welke
politici weet hadden van de gehei
me organisatie. De Italiaanse pre
miers, presidenten en ministers van
defensie van de afgelopen 35 jaar, in
welke rij steeds dezelfde namen op
duiken, moeten op de hoogte zijn
geweest. Kopstukken als ex-presi
dent Leone (afgezet vanwege een
schandaal), de huidige president
van de Italiaanse Senaat, Spadolini,
en de socialistische leider en ex pre
mier Craxi, zeggen echter nooit te
zijn geïnformeerd.
Om iemand aan te klagen wegens
hoogverraad moet eerst duidelijk
worden hoe illegaal Gladio is. In de
jaren van de Koude Oorlog werden
immers in tal van NAVO-landen ge-
Sovjet-republieken
mogen zich binnen
Unie afscheiden
MOSKOU (AP) - Grigory Revenko,
een lid van Michail Gorbatsjovs
Presidentiële Raad, heeft gisteren
een nieuw unie-verdrag geschetst
waarin onder meer het afschei-
dingsrecht van de republieken
wordt gegarandeerd. Revenko er
kende dat het plan zonder instem
ming van de Russische Federatie,
verreweg de grootste Sovjet-repu
bliek, tot mislukken is gedoemd.
"Als Rusland niet tekent, moeten
we realistisch zijn: dan zijn we niet
in staat over enige unie te spreken".
Het voorstel is de jongste poging
van de centrale regering de afschei
dingsbewegingen in de republieken
en kleinere gebieden tegemoet te
komen en tegelijkertijd vast te hou
den aan een uniforme, marktgerich-
Het verdrag moet uit-
de
heime organisaties opgezet die
moesten kunnen overgaan op een
ondergronds verzet in geval van een
communistische inval. In Italië
werd Gladio door de NAVO, samen
met de CIA en de Italiaanse inlich
tingendienst Sifar, opgezet als een
clandestien post-bezettingsleger,
ook wel 'Staybehind' genoemd.
Specialismen waren sabotage, infil
tratie en guerrilla.
In Italië, zo blijkt nu, bestond dit
'leger' uit duizend manschappen,
tot doel gerecruteerd uit militairen en bur-
MOSKOU (Rtr/AFP) - De okto
berrevolutie die in 1917 in Rus
land de bolsjewieken aan de
macht bracht, heeft de wereld
veel goeds gebracht. Tot die con
clusie kwam gisteren Anatoli
Loekjanov, voorzitter van het
Sovjetparlement en trouw bond
genoot van Sovjetpresident Mi
chail Gorbatsjov. Loekjanov
sprak op het Rode Plein een me
nigte van vijfduizend r
De uitlatingen van de parle
mentsvoorzitter moeten een te
genwicht vormen tegen de alge
mene opvatting onder de Sovjet
bevolking dat het communisti
sche systeem heeft gefaald. "Nie
mand kan het belang van de okto
berrevolutie en haar invloed op
de wereldgeschiedenis en de
vooruitgang van de mensheid
ontkennen", zo zei Loekjanov.
"De revolutie vormde de verwe
zenlijking van de dromen van de
arbeidende klasse. Zij resulteer
de in sociale gerechtigheid voor
de arbeiders".
Loekjanov hield tevens een
pleidooi voor de "vader van de re
volutie", Lenin. Wetenschappers
en de media kritiseerden de
laatste jaren steeds heviger het
bewind van de eerste leider van
de Sovjetunie. Lenin legde vol
gens hen de basis voor het schrik
bewind van Stalin omdat hij de
"Rode Terreur" tegen politieke
tegenstanders sanctioneerde.
Moskou probeert de laatste
maanden Lenin van alle blaam te
zuiveren. Zo stelt Gorbatsjov dat
zijn politieke en economische
hervormingen de Sovjetunie
weer tot het ware leninisme zal te
rugbrengen.
De bevolking heeft echter in
steeds grotere getale geen bood
schap aan dergelijke ideologische
scherpslijperij. Volgens hen heeft
het communistische systeem ge
faald gezien de enorme economi
sche problemen waarmee de Sov
jetunie heeft te kampen. Zo is er
in de Sovjetunie een enorm tekort
aan eerste levensbehoeften.
De communistische partij van
de Sovjetunie probeert met een
mediacampagne de tanende be
langstelling voor het communis
me en de herdenking van de okto
berrevolutie tegen te gaan. Zo pu
bliceerde de partijkrant Pravda
de laatste dagen artikelen van we
tenschappers en studenten die
verklaarden dat zij de revolutie
wel degelijk herdenken.
De radicale burgemeesters van
Moskou en Leningrad, Gavriil
Popov en Anatoli Sobtsjak, heb
ben echter geweigerd hun mede
werking te verlenen aan de para
des die ter gelegenheid van de
herdenking van de oktoberrevo
lutie worden georganiseerd. Zij
hebben zelfs toestemming gege
ven voor het houden van tegen-
iemonstraties.
In de Oekrainse hoofdstad Kiev
hebben honderden studenten gis
teren het Plein van de Overwin
ning, waar vandaag de militaire
parade wordt afgenomen, bezet.
De studenten toonden de blauw
gele vlag van de nationalistische
Roech-beweging. Verder hielden
zij spandoeken omhoog met tek
sten als: "Ivan, ga naar huis".
gers. De organisatie beschikte over
opleidingskampen op Sardinië en
wapenopslagplaatsen verspreid
over heel Italië.
De vraag die iedereen in Italië be
zighoudt is of Gladio zich niet met
veel meer heeft beziggehouden dan
alleen de voorbereiding op een
eventuele Russische inval. Lang
zaam maar zeker komen getuigen
verklaringen naar buiten waaruit
blijkt dat Gladio wel degelijk ook
als taak had de binnenlandse op
mars van de communistische partij
te dwarsbomen. Halverwege de ja
ren '70 dreigde de PCI de christen
democratische DC voorbij te snel
len en de grootste Italiaanse partij te
worden. Er zijn duidelijke verkla
ringen, ook van ex CIA-agenten, die
stellen dat Gladio in zo'n geval
moest ingrijpen en daarbij kon te
rugvallen op de CIA.
Rechter Casson hoort momenteel
tal van personen die waren betrok
ken bij Gladio. Premier Andreotti
heeflrbeloofd dat het onderzoek niet
wordt gedwarsboomd door het
staatsgeheim.
ANKARA (Rtr/DPA) - De Ameri
kaanse minister James Baker van
buitenlandse zaken heeft vandaag
ontkend dat hij via zijn Chinese
ambtgenoot Qian Qichen president
Saddam Hussein een ultimatum
heeft overhandigd. Baker, die i
het ongeluk in de Sovjetrussische
kerncentrale van Tsjemobyl. "Als
de helft van de oliereserve van Ku-
wayt, oftewel zo'n 50 miljard vaten
van 159 liter, in vlammen opgaan,
dan zou het effect op het milieu
snel, ernstig en verwoestend blij-
menteel een rondreis maakt door ken", aldus Husayn die
het Midden-Oosten,
i dit r
t aan- baseren op berekeningen
komst in de Turkse hoofdstad Ank- wetenschappers.
"Feit is dat ik een dergelijk ge
sprek niet heb gehad met de Chine
se buitenlandse minister", aldus
Baker voor zijn ontmoeting met de
Turkse president Turgut Ozal. De
Israëlische radio zei dat Baker in
Cairo Qin Qichan had verzocht de
Iraakse president een ultimatum te
overhandigen. Volgens het radiobe
richt, waarin geen bronnen werden
genoemd, zou het ultimatum inhou
den dat Washington binnen twee
weken aanvalt als Hussein zich dan
nog niet uit Kuwayt heeft terugge
trokken.
Hussein besloot gisteren 106 bui
tenlandse gijzelaars vrijte laten,
derv
Deviezenfraude in
voormalige DDR
groter dan gedacht
BERLIJN (AP) De omvang van
de deviezenfraude in de voormalige
DDR blijkt veel groter dan tot nu
toe werd aangenomen. Een bedrag
van nog eens 51 miljoen D-mark
werd verkregen door fraude met in
wisselbare roebels bij de invoering
van de Duitse monetaire unie op 1
77 Japanners, 20 Italianen, 5 juli dit jaar. Deze ontdekking maak-
te het openbaar ministerie in Ber
lijn gisteren bekend. Maandag werd
bedrag van 30 miljoen D-
Zweden, 2 Portugezen en 2 Duit
sers. Hij besloot tot de vrijlating
ontmoeting met de Japanse
JOHANNESBURG (GPD/IPS) - van het ANC doorbraken het stil-
Het ANC heeft een van de hoogste zwijgen omdat volgens hen de poli
leiders, Wilton Mkwayi, en andere tie van Bekkersdal onder een hoed-
bestuursleden naar het zwarte je speelt met de Azapo. Wie de
woonoord Bekkersdal gestuurd om schuld draagt voor de escalatie van
te bemiddelen in het bloedige con- het geweld tussen beide partijen is
flict tussen het ANC en de Azania onduidelijk.
Volksorganisatie (Azapo). Het do
dental van de gevechten is gisteren
tot zeker 25 gestegen.
Inmiddels heeft de regering voor
Bekkersdal een avondklok inge
steld. Tientallen mensen zijn op de
iengwee™donto!aegWuU: MOSKOU (GPD, - President Go,
schoiierermefe^kaarsTaaes^verdê P^dent van de Russische rep^
deelnam"SollxlmensVe *>liek, zullen zondag proberen hun
ene groep ziet deelname als 'colla- onderlinge meningsverschiUen uit
boratie' met het aDartheidsbewind te Praten- Gorbatsjov kondigde de
E™i?f hE hotTIEr; nieuwe ontmoeting met Jeltsin
terwijl de andere groep het recht na af|nnn van BBn |aIl>.av„nri in
opeist wel examen te kunnen doen.
NEW YORK - Honderden woedende aanhangers omstuwen in New York
de kist van de militante joodse extremist Meir Kahane, die maandagnacht
tijdens een toespraak in New York werd vermoord. Het stoffelijk overschot
is overgevlogen naar Israël, waar de autoriteiten de begrafenis vandaag
met angst en beven tegemoet zien. Aanhangers van Kahane, die hoog stond
op een zwarte lijst van extremistische Palestijnse groeperingen in de door
Israël bezette gebieden, zwoeren wraak en spraken van een "rivier van
Arabisch bloed" die zou vloeien. (foto ap>
oud-premier Yasuhiro Nakasone mark in beslag genomen,
die de afgelopen dagen een bezoek -
bracht aan Baghdad.
De Jordaanse koning Hussein fraude verkregen, geretourneerd
greep de Klimaat-Conferentie
Genève aan om de wereld te wijzen
op de mogelijke "catasrofale scha
de Duitse Bank voor Buiten
landse Handel. De komende dagen
volgen nog eens 40 miljoen. Het
stelde hij dat een oorlog in de Golf roebels te ruilen
r personen aange-
AD VERTENTIE
afloop van een gala-avond in het
Kremlin.
Gorbatsjov en Jeltsin kwamen
deze zomer tot een vergelijk over de
koers die gevolgd moet worden
naar een vrije-markteconomie.
Maar hun conflict laaide op nadat
Gorbatsjov vorige maènd een radi-
'dp AzJnn'kwampn caal hervormingsplan, dat al was
ae Azapo Kwamen m;erwnnmon nnnr Hp Ruccicrhc ro.
tus-
Vorig jaar zakte 58 procent
zwarte leerlingen, voor blanke leer
lingen bedroeg het overeenkomsti
ge percentage 5 procent. De rege
ring besteedt ongeveer vijf maal zo
veel aan het onderwijs van een blan
ke dan dat van een zwarte.
Het ANC
aanvankelijk
t hun leden
overgenomen door de Russische r
BdJkersdïbuiten €.Ui^
de publiciteit te houden. Maar leden
JMAJDIB BT HEIaDE.
Bewust gekozen, zeggen meubelen
wie U bent. Engelse stijlmeubelen,
traditierijk en tijdloos van vorm,
vervolmaken het betere interieur.
Meubelen waarin de edele
houtsoorten mahonie en taxus met
vakmanschap verwerkt zijn tot een
kwaliteitsprodukt voor mensen met
stijl.
The Re-Furn Collection die
woning dat bijzondere a
voornaamheid geven.
eindelijk het uit 1922 daterende do- DEN HAAG (ANP) - De bookma-
cument vervangen dat de basis kers in de gokwereld in Ierland be-
vormt van de huidige Sovjetunie, leven momenteel gouden tijden.
Veel aspecten van het plan zijn Vorige week was het wel of niet aan-
evenwel nog onduidelijk en er moet blijven van Charles Haughey als
nog heel wat gebeuren voor het premier nog aanleiding voor velen
om een weddenschap af te sluiten.
De regeringscrisis die op het nip
pertje door 'Overlever' Haughey
werd afgewend, overschaduwde
door het nationale parlement
republieken is aanvaard.
Revenko zei dat het verdrag
gedeeld in verschillende hoofdstuk-
de situatie met betrek- volledig het koninklijke bezoek uit
king tot de mensenrechten, de rela
tie tussen de republieken
jetunie, het militaire
sche gezag van het Kremlin, en de gaat het
bevoegdheden van de centrale wet- daten als
gevende, rechtsprekende en uitvoe
rende macht zijn vastgelegd.
Nederland. Deze week gaat het
de Sov- de presidentsverkiezingen die van
daag worden gehouden. Daarbij
van de drie kandi-
uit de race tevoor
schijn komt en president Patrick
Hillery opvolgt.
Het is een vraag die veel Ieren er
toe verleidt een gokje te wagen. Het
totaalbedrag dat de Ieren samen
hebben ingezet bedroeg maandag al
een dikke drie miljoen gulden, een
record voor een niet-sportevene-
ment.
Y k j j De huidige presidentsverkiezin-
V erKeersaoae gen hebben een extra pikant karak-
Een 25-jarige automobiliste uit Vlis- ter. Een van de grootste kansheb-
singen is gisteren om het leven ge- bers is namelijk Brian Lenihan, de
komen toen ze voor een stoplicht bij vice-premier die vorige week door
de stormvloedkering stond te wacb Haughey werd ontslagen en werd
ten en van achteren werd aangere opgeofferd om diens kabinet te red
den door een vrachtauto. Een inzit- den. Waarnemers menen dat als Le-
tende van een andere auto raakte nihan verliest, ook de dagen voor
gewond. zijn vriend en partijgenoot Haug- -
IlriioshpttriiHinir hey zijn geteld' Toen HauBhey zon
MJi ugbucbiiijuiiig dag tijdens een verkiezingscampag-
De Nederlandse marine voelt niet ne van zijn Fianna Fail-partij naast
veel voor de plannen van minister Lenihan op het podium verscheen,
Hirsch Ballin om het drugsverkeer klonk een boegeroep dat onmisken-
bij de Nederlandse Antillen' en Aru- baar was bedoeld voor de premier.
ba te bestrijden. Volgens de marine En zeker niet voor Lenihan die was
is er geen ruimte voor meer taken. De zaak leek definitief in de do,of-
Mary Robinson: favo
nieuw kabinet te
over de kwestie te hebben gespro
ken. Maar toen Lenihan met de ban
dopname werd 'geconfronteerd,
ontkende hij dit gesprek later weer
ten stelligste. Reden voor de oppo
sitiepartijen om een motie van wan
trouwen tegen de premier in te die
nen. De Progressief Democraten,
de minderheidspartij in Haugheys
coalitieregering, eisten het hoofd
van Lenihan in ruil voor haar onont
beerlijke steun.
Met de rug tegen de muur zag
Haughey zich vorige week genood
zaakt zijn trouwste bondgenoot te
laten vallen. Dat het hem de groot
ste moeite kostte om - vijftien minu
ten voor de stemming - het ontslag
van Lenihan aan te kondigen, viel
duidelijk van zijn gezicht af te lezen.
Het was dan ook de moeilijkste be
slissing voor Haughey in dertig jaar.
comeback maakte en de Breeder
Cup Race in New York won.
De meeste Ieren zetten hun geld
echter op advocate Mary Robinson,
de voorvechtster van mensenrech
ten die zich ooit inzette voor de in
voering van een arbortuswet in het
katholieke Ierland. Daarnaast is ze
voor de vrije verkoop van anti-con
ceptiemiddelen, komt ze op voo
rechten van homoseksuelen en
ze scheiding juridisch mogelijk
ken. Kortom, ze komt op voor alles
dat verboden
conservatieve eiland
sche Oceaan.
verdwenen. Totdat vorige Verzwakt
pot te zijn
maand de tekst van een bandopna
me verscheen van een recent tele
foongesprek met een student waar
in Lenihan erkende met Hillary
verwikkeld in het zogenoemde 'Du-
on- ning zich bevindt. "Wat is er ver-
:de keerd aan een vrouwelijke presi-
wil dent?", zo vraagt de 46-jarige moe-
ma- der van drie kinderen zich af.
Velen zullen het als een overwin-
op het nog uiterst ning voor de vrouw zien als Ro
de Atlanti- binson de verkiezingsslag wint.
Maar het is zeer de vraag of achter-
Als zij de verkiezingen met steun gestelde groepen werkelijk profite-
van de oppositionele linkse Arbei- ren als Robinson wint. De ironie wil
derspartij wint, wordt zij de eerste immers dat de president boven de
vrouwelijke president van Ierland.' partijpolitiek moet staan. "Ik zal
Robinson is het wel gewend records niet langer campagne voeren om de
te breken. Zo werd ze op haar 25ste constitutie te veranderen", zegt Ro
wlands jongste professor inde rech- binson ook. Het staatshoofd vervult
ten. En op haar 26ste werd ze het voornamelijk een symbolische
Binnen de Fianna Fail (Soldaten
van het Lot), waar partijtrouw bijna
tot een religie is verheven, is Haug
heys positie hierdoor echter ver
zwakt. Volgens een partijgenoot j
blingate' schandaal dat vorige week droeg Haughey zich als een rat
de voorpagina's haalde.
Druk
Acht jaar geleden probeerde Leni
han in een telefoongesprek presi- bloed willen'
dent Hillery onder druk te zetten
vangen in een val. "Alleen door zijn
poot af te bijten, wist hij zich te be
vrijden, maar nu is hij verlamd en
omgeven door honden die zijn
bookmaker Gerry Galligan in Du
blin.
De dag na zijn ontslag werd Leni
han door aanhangers op de schou
ders rondgedragen door de straten
van Dublin. Het verkeer kwam tot
stilstand en winkelende vrouwen
riepen hem toe. "Er zijn weinig poli
tici die niet een klein 'leugentje heb
ben verteld in hun carrière. Z'n
pech is dat hij is gepakt", merkte
een omstander vergoelijkend op.
jongste lid van de Senaat die prak
tisch geheel door mannen wordt ge
domineerd. Reden om haar in haar
geboortestreek Mayo aan de west
kust uit te roepen tot 'Man
jaar'.
Misschien dat mede hierdoor ge
lijke rechten v
functie met een termijn van zeven
jaar.
Activist
het De derde mededinger in de race om
het presidentschap is Austun Cur-
rie. Maar deze kandidaat van Fine
Lenihan lijkt daarentegen beter
tijdens een regeringscrisis geen uit de affaire tevoorschijn te komen "Het zou fantastisch zijn als hij banen moeten worden uitgesloten",
parlementsverkiezingen uit te dan de premier. Hoewel zijn popu- wint. Dat zou een nog groter
schrijven. Lenihan zou de president lariteit iets is gedaald, leverde zijn sprookje zijn dan het verhaal van
daarbij hebben willen overhalen ontslag hem toch onverwacht ook Lester Piggott", aldus Galligan.
om de toenmalige oppositieleider veel sympathie op. Steeds meer Ie- Pigg°tt js de legendarische Britse
Haughey direct te verzoeken een ren zetten hun geld op hem, aldus jockey die vorige week na jaren zijn in Dublin waar de presidentiële
rRo- Geal, de grootste oppositiepartij,
maakt volgens een opiniepeiling
The Sunday Independent de
bepaalde senrechten uit Noord-Ierland nog
r rekenen op 17 procent van de
Ze ging de verkiezingscampagne stemmen, tegen 51 procent voor Ro-
dan ook in met de leus "De plaats binson en 32 voor Lenihan. De gok-
voor de vrouw is in het Park". Waar- kers zullen zich dan ook wel tien
doelde op het Phoenixpark maal bedenken voordat ze hun geld
op Currie zetten.