Planbureau: geen
zware tegenwind
Bank uit op meer geld,
verzekeraar op loketten
icmwmrt
Bukman wordt moedeloos
Vrees voor economische neergang onnodig
GEBRUIKT MATRAS KOPEN?
Economen zien plan-
Gorbatsjov niet zitten
Eén sociaal plan Philips
DINSDAG 6 NOVEMBER 1990
ECONOMIE
PAGINA 5
DEN HAAG (GPD) Het Centraal Planbureau (CPB) verwacht geen economische neer
gang. In het blad De Onderneming stelt de plaatsvervangend directeur van het Centraal
Planbureau (CPB), dr. F. Don, dat de economie in 1991 nog altijd blijft groeien. Hij keert
zich tegen al te sombere verwachtingen over de economie.
Volgens Don is er geen sprake van
een omslag in de economie, ook niet
nu enkele belangrijke bedrijven ne
gatieve berichten afgeven. Stijgen
de olieprijzen, de oplopende dollar
koers, stijgende renten en loonkos
ten zijn enkele oorzaken. Daarnaast
zitten sommige bedrijven in een sa
nering die al veel eerder had moeten
plaatsvinden terwijl anderen hun
afzetmarkt iets zien terugvallen.
Don waarschuwt wel voor hoge
looneisen.
De olieprijs zal snel zakken als de
spanningen in de Golf afnemen.
Overigens zal een blijvend hoge
olieprijs de inflatie dit jaar slechts
een kwart procent extra omhoog
duwen. Volgens Don worden ook
de gevolgen van de Duitse eenwor
ding in Duitsland zelf te somber in
geschat.
Nieuwe kwartaalcijfers tonen vol
gens het hoofd van de afdeling con
junctuur van het CPB, drs. J. van de
Lem, voor het nationale bedrijfsle
ven een positief beeld met winststij
gingen ten opzichte van dezelfde
periode van vorig jaar. Ook het afne
mende vertrouwen van de consu
menten brengt het CPB niet op an
dere gedachten. "Tegenover ver
minderd vertrouwen, staat een nog
altijd hoge koopbereidheid", zei
Van der Lem.
Kok somber
De voorspelling van het CPB komt
juist op het moment dat volgens mi
nister Kok (financiën) de kans op
'economische tegenwind' de laatste
tijd bepaald niet kleiner is gewor
den. Kok schrijft dit in een brief aan
de Kamer. Hij baseert zich daarbij
op 'enkele internationale ontwikke
lingen' die in samenhang zorgen
voor een vertraging in de groei van
de wereldeconomie en de soms in
grijpende saneringsbesluiten die
enkele belangrijke Nederlandse be
drijven aankondigen.
Kok heeft zijn brief geschreven in
antwoord op vragen van de kamer
leden Ybema (D66) en De Korte
(WD). Aanleiding voor hun vragen
was de rede die Kok verleden week
woensdag bij de Nationale investe
ringsbank (NIB) hield over de fi-
nancieel-economische toekomst.
Kok schetste daar een somber beeld
en voorspelde diep ingrijpende
maatregelen.
Op de vraag waarom hij zijn rede
hield zoals hij die hield stelt Kok dat
het wenselijk was om de samenle
ving tijdig en goed te doordringen
van de ingrijpende financieel-eco-
nomische maatregelen die nodig
zijn. Het feit dat die maatregelen
niet slaan op 1991 maar op de jaren
daarna doet daar niets aan af.
ROTTERDAM (GPD) - Geld ver
dienen, zonder dat je er iets voor
hoeft te doen. Dat is vanaf nu moge
lijk via een nieuw reclamemedium:
de privé-auto. Zo houden Rob
Schaeffer (27) en Hans den Engels
man (23) de bellers van hun 06-infor-
matielijn althans voor. Schaeffer en
Den Engelsman zijn de oprichters
van 'Pays-Bas International Public
Advertising', een bedrijf dat de auto
als reclame-medium wil gaan ge
bruiken.
In een aantal landelijke en regio
nale dagbladen worden mensen op
geroepen te bellen met het 06-num-
mer van Pays-Bas. Via een bandje
wordt informatie gegeven. "We be
loven geen Gouden Bergen, maar
wel een redelijke bijverdienste",
luidt de tekst. Het initiatief van de
twee Rotterdammers is dat de auto
van particulieren wordt beplakt
met reclame.
"Wie per jaar veertigduizend kilo
meter rijdt en aan de zijkanten van
zijn auto een strook reclame laat
'Privé-auto met
reclame is leuke
bijverdienste'
plakken, verdient 1.500 gulden. Wie
daarentegen honderdduizend kilo
meter rijdt, kan maximaal 5.100 gul
den tegemoet zien". En de bijver
dienste is voor iedereen bereikbaar,
vooral voor de eigenaren van een
middenklasser.
Het idee voor de autoreclame is
nog maar een paar weken oud. De
06-lijn had Den Engelsman al langer
voor bedrijven die allerlei handels-
produkten telefonisch wilden ver
kopen. Nu gebruikt hij de lijn voor
de autoreclame, de opbrengst ge
bruiken Schaeffer en Den Engels
man om hun eerste onkosten te dek
ken. "Ik heb altijd al iets in de recla
me willen doen en dit is een gat in
de markt", vertelt Hans den Engels
man enthousiast. "Radio en televi
sie zijn eigenlijk uitgeput en het eni
ge wat overblijft is de auto. Aan de
andere kant wordt autorijden, zeker
nu met de Golf-crisis, steeds duur
der. Op deze manier kun je als auto
mobilist toch een aardig, deel van je
onkosten terugverdienen".
"Mensen kunnen het 06-nummer
bellen voor informatie en zich ver
volgens opgeven. Met behulp van
de Gouden Gids benaderen wij be
drijven of ze interesse hebben om
op auto's te adverteren. Bij de wen
sen van de verschillende bedrijven
zoeken we een passende auto en
brengen die vervolgens met elkaar
in contact. De bedrijven regelen
verder dat de auto wordt beplakt of
bespoten. Onze taak blijft beperkt
tot het houden van steekproeven.
Controleren of wel zoveel kilome
ters worden gemaakt als van tevo
ren is opgegeven en of de reclame
nog wel op de auto zit".
Dieptepunt dollar
AMSTERDAM (UCN/DPA/ANP) -
De koers van de Amerikaanse dol
lar heeft gisteren een nieuw na-oor-
logs dieptepunt bereikt. Op de wis
selmarkt in Amsterdam lag de
koers bij het slot van de handel op
1,6865 gulden, bijna een cent lager
dan de slotkoers van 1,6955 van af
gelopen vrijdag. Vanochtend no
teerde de munt nog tweetiende cent
lager. De verdere daling van de dol
larkoers wordt vooral veroorzaakt
door de toenemende vrees voor een
recessie in de Verenigde Staten. De
prijzen van ruwe olie zijn gisteren
flink gedaald, maar er was ook niet
veel handel. Op de olietermijn-
markt in New York daalde een vat
(159 liter) West Texas Intermediate,
voor levering in december 2,10 dol
lar in prijs tot 31,90 dollar. Op de
Londense markt ging de notering
van Brent-olie voor levering in de
cember met 1,69 dollar omlaag tot
31,86 dollar per vat.
Miljoen werkloos Landbouwberaad EG weer vruchteloos
WARSCHAU (Rtr) - Het aantal
werklozen in Polen is vorige
maand boven de miljoen be
land, tot 1.008.416 werklozen, 7,5
procent van de beroepsbevol
king. Het tempo van ontslagen
is echter afgenomen, zo meldt
het ministerie van arbeid.
.:'P
Océ schrapt Fusie Nationale NMB Postbank aardverschuiving
VENLO (ANP) Het kopieerma
chinebedrijf Océ-van der Grinten
wil het aantal werknemers in de
vestiging in Venlo in de loop van
volgend jaar met 250 verminderen
door verdere rationalisering. Met de
ondernemingsraad en de vakbon
den is overleg begonnen over de
manier waarop dat zal gebeuren.
In Venlo werken op het ogenblik
ongeveer 3300 mensen. Océ meldde
een maand geleden dat de netto
winst in het derde kwartaal van het
op 1 december begonnen boekjaar
met negen procent is gedaald tot
17,6 miljoen gulden.
De reorganisatie kan volgens de
Industrie- en voedingsbond CNV
zonder ontslagen verlopen.
Tarieven omhoog
De KLM verhoogt met ingang van
10 december de passagetarieven op
nieuw. Als de overheid het goed
vindt gaan de tickets voor vluchten
binnen Europa 5 procent meer kos
ten en gaan de prijzen voor vluchten
naar bestemmingen buiten Europa
met 7 procent omhoog. De KLM
heeft de afgelopen week hierover
afspraken gemaakt met de andere
lijndienstmaatschappijen die in IA-
TA zijn verenigd.
Surséance Filmlab
Aan de filmlaboratoria RCM in Hil
versum en NLF in Loenen, die door
de zestig personeelsleden bezet
worden gehouden, is surséance van
betaling verleend. Het personeel
heeft het vertrouwen in de directeur
opgezegd, aldus de bewindvoerder,
mr. J.C. van Apeldoorn.
Chaos aan grens
Het verkeer aan de Italiaanse grens
is gisteren voor een groot deel ver
lamd als gevolg van een 24-uurssta-
king van de Italiaanse douanebe
ambten, die gehoor gaven aan de
oproep van hun grootste vakbon
den.
Bush-begroting
Met de ondertekening van een be
grotingsplan dat het financierings
tekort in vijf jaar tijd met 492 mil
jard dollar moet verminderen, heeft
de Amerikaanse president George
Bush een eind gemaakt aan de on
rust die hem binnen zijn eigen Re
publikeinse partij aanzienlijke poli
tieke schade heeft berokkend. Bush
tekende de gewraakte begroting an
nex bezuinigingsplan vlak voor het
verstrijken van de tijdslimiet.
Kritiek Sligro
Sligro Beheer is bij de overneming
van Abim Beheer in Alkmaar niet
misleid. De door Abim verstrekte
gegevens gaven een juiste voorstel
ling van zaken. "Abim Beheer was
ten tijde van de overneming een ge
zond bedrijf', zo heeft de voormali
ge eigenaar van Abim, J.G. Schras-
ser, gisteren in een reactie laten we
ten.
Tekort fondsen
De totale uitkeringen voor arbeids
ongeschikten zullen in 1990 waar
schijnlijk uitkomen op 23,9 miljard
gulden. Dat is 255 miljoen gulden
meer dan in juni nog door de bestu
ren van de arbeidsongeschiktheids
fondsen werd geraamd.
AMSTERDAM (GPD/ANP) - De
samenwerking tussen Nationale
Nederlanden en de NMB Postbank
betekent een aardverschuiving in
de bank- en verzekeringswereld.
Niet zozeer omdat het gaat om ver
reweg de grootste verzekeraar van
Nederland en de op twee na groot
ste bank, maar vooral omdat er vol
strekt andere distributiekanalen
verzekeringsprodukten ko-.
Het werk van de assurantie-tus
senpersonen (Nationale Nederlan
den doet naar schatting zo'n 80 pro
cent van zijn zaken via deze men
sen) wordt waarschijnlijk voor een
groot deel overgenomen door het
uitgebreide kantorennet van de
NMB Postbank. En dat heeft, con
stateert de Dienstenbond FNV, ne
gatieve gevolgen voor de werkgele
genheid.
Het kant-en-klare distributienet
van de NMB Postbank kan door Na
tionale Nederlanden veel goedko
per worden gebruikt dan de duur
dere tussenpersonen. Wat die de
verzekeraars precies kosten, is niet
bekend. Wie in Nederland bij een
assurantie-adviseur een levenhypo
theek afsluit of een levenpolis
koopt, krijgt niet te horen hoeveel
hij voor bemiddeling betaalt aan dé
man of vrouw die hem aan 'de voor
deligste oplossing' helpt. Misschien
omdat hij dan van schrik achterover
zou slaan.
In Groot-Brittannië daarentegen
moet dat de consument wél worden
verteld. Dat is ooit afgedwongen als
onderdeel van de Financial Service
Acts. Daar komt volgens het blad
Effect van de Vereniging van Effec
tenbezitters ook het cijfer vandaan
dat van iedere 100 gulden die de tus
senpersoon verdient, de aandeel
houders over de hele looptijd van de
polis slechts 50 gulden terugzien.
Loketten
Terwijl de verzekeraar dus buiten
gewoon geïnteresseerd is in de 'lo
ketten' van de bank, is de bank op
haar beurt zeer geïnteresseerd in
het geld van de verzekeraar. Dat
geld is voor lange tijd ter beschik
king gesteld door de premiebetalers
en de bank kan dat dus voor een
aantal kortere periodes uitlenen. Op
die manier wordt geen nieuw geld
geschapen en wordt er niet getornd
aan de solvabiliteit de mate waar
in de bank aan haar betalingsver
plichtingen kan voldoen. De Wet
Toezicht Kredietwezen schrijft vóór
hoeveel vermogen de banken 'in
kas' moeten houden in verhouding
tot verleende kredieten.
Op papier ziet de fusie tussen Na
tionale Nederlanden en de NMB
Postbank er dus prachtig uit. Maar
er is niet veel fantasie voor nodig
om nu al allerlei hindernissen te be
denken. Zo verklaarde de bestuurs
voorzitter van Aegon (de grootste
concurrent van Nationale Neder
landen), drs. J. Peters, begin deze
maand dat tussenpersonen voor
verzekeraars dermate belangrijk
zijn, dat hij zich niet kon voorstellen
dat deze overbodig zouden worden
gemaakt. "Als ik als verzekeraar
naar een Nederlandse bank kijk,
dan gaat het in de eerste plaats om
het distributienet, de klanten, de
MOSKOU (DPA/ANP) - Het econo
mische hervormingsprogramma
van de Sovjetunie, dat beoogt om
binnen 500 dagen de overgang te be
werkstelligen van een geleide naar
een vrije economie, is gedoemd te
mislukken. Hyperinflatie zal het ge
volg zijn, zo schrijven de dertien op
stellers van het plan in een open
brief in de krant Komsomalskaja
Pravda. Twee van de dertien zijn
Stanislav Sjatalin en Nikolai Pe-
trakov, economische adviseurs van
president Gorbatsjov.
De hervorming zal mislukken
omdat er een volkomen gebrek aan
coördinatie is tussen de republie
ken in de Sovjetunie. Sommige re
publieken, zoals Rusland, vcferen
het 500-dagenprogramma uit. An
dere, zoals Kirgizië, hebben inge
stemd met een afgezwakte versie
daarvan zoals ook de regering in
Moskou heeft gedaan. Oekraine
gaat zijn eigen gang. Deze republiek
wil zelfs een eigen munteenheid.
De grootste fout die gemaakt is is
dat er is begonnen met pogingen
om de hoeveelheid geld in omloop
te stabiliseren voordat de prijzen
zijn vrijgegeven. Nu zal de overgang
naar een vrije-markteconomie niet
plaatsvinden via een stabilisering
van de koers van de roebel, maar via
hyperinflatie die weer de nodige
maatregelen vereist, zo schrijven de
dertien economen, die de inflatie
richting de honderd procent zien
gaan.
De levensstandaard daalt snel,
het inzakken van de markt voor
consumentenprodukten kan niet
worden gestopt en de economie zal
in een chaos terechtkomen. Dat is
de prijs die wordt betaald voor be
sluiteloosheid en inconsequentie,
aldus de economen.
Uit de jongste gegevens blijkt dat
er sprake is van een crisis. Veertig
miljoen van de 288 miljoen Sovjet
burgers leven onder de armoede
grens, 14,3 miljoen gezinnen wach
ten al jaren op een woning en nog
eens drie miljoen mensen moeter
het stellen met een bouwvallige be
huizing.
BRUSSEL (GPD) - Ook de "negen
de bijeenkomst van de EG-minis-
ters van landbouw en handel over
de verlaging van de landbouwsub
sidies heeft gisteren niets opgele
verd. De bewindslieden zijn van
daag weer bijeen weer bijeen, maar
er is weinig uitzicht op een oplos
sing. "Ik wordt het zo langzamer
hand zat", zei de Nederlandse land
bouwminister Bukman gisteravond
dan ook moedeloos.
Vooral Frankrijk bleef, zoals
steeds de laatste weken, dwarslig
gen. De Franse minister van land
bouw Mermaz blijft meer garanties
eisen dat de Franse boeren voor de
voorgestelde verlaging van de sub-
bijkantoren. Als je je dan bedenkt
dat wij 85 procent van onze verzeke
ringen doen via tussenpersonen,
van wie de kennis en service cru
ciaal zijn; en dat zou dan in conflict
komen. Nee, ik denk niet dat dat
verstandig zou zijn".
De Dienstenbond FNV is ver
baasd dat Nationale Nederlanden
juist nu belangstelling toont voor de
NMB Postbank Groep. "De integra
tie van de NMB en Postbank ver
loopt moeizaam. De bank zit nog
volop in een fusieproces. Cultuur
verschillen spelen daarbij een grote
rol". Op de verschillende culturen
wordt ook gewezen door de Dien
stenbond CNV. De vrees bestaat dat
de onrust en onzekerheid bij het
personeel van beide (of nog beter:
van de drie) financiële instellingen
alleen maar toenemen.
Aegon-chef drs. Peters, een 'oude
rot' in het fusie-vak (als voorzitter
van de raad van bestuur van Ennia
kondigde hij in 1983 de fusie met
AGO aan), in het blad Effect: "Het
grootste risico is volgens mij dat een
onderneming te lang bezig blijft
met praten en het maken van groot
se en meeslepende plannen".
Ontevreden bonden
De vakbonden vinden dat de NMB
Postbank en Nationale Nederlan
den (NN) de fusiegedragsregels met
voeten hebben getreden. Als de
twee concerns geen bevredigende
verklaring voor hun handelwijze
kunnen geven dan dienen de vak
bonden vermoedelijk een klacht in
bij de fusiecodecommissie van de
SER, de Sociaal Economische
Raad, zei bestuurder T. de Leeuw
den Bouter maandag van de Dien
stenbond CNV.
De Dienstenbonden FNV en
CNV zijn woedend over de manier
waarop de NMB Postbank en Natio
nale Nederlanden hun fusieplannen
hebben gepresenteerd. Volgens de
bonden hebben de twee concerns
de fusiegedragsregels met voeten
getreden. Als NMB Postbank en
Nationale Nederlanden geen bevre
digende verklaring voor hun han
delwijze geven, dienen de vakbon
den vermoedelijk een klacht in bij
de fusiecodecommissie van de
SER, zo liet de Dienstenbond CNV
gisteren weten.
De twee vakbonden zijn ontevre
den over de informatieverstrek
king. "Van tijdig informeren van de
vakbonden is geen sprake geweest.
Dat is men maar even vergeten. Wij
mogen pas vandaag opdraven om te
horen hoe de vork in de steel zit", al
dus een woordvoerder van de Dien
stenbond CNV. "Als de NMB Post
bank en Nationale Nederlanden al
hun zaakjes zo rammelend organi
seren, kunnen we straks nog wat
verwachten".
Philips wil
chip-subsidie
voor super-tv
DEN HAAG (GPD) - Philips
wil de subsidie die het ministe
rie van Economische Zaken be
schikbaar had voor haar super-
chips-programma, gebruiken
voor de verdere ontwikkeling
van de high definition-televisie.
Het gaat om vele tientallen mil
joenen die Economische Zaken
nog zou steken in het Europese
Jessi-project. In het kader van
de reorganisatie die bij Philips
is ingezet, is het concern on
langs uit het superchip-pro
gramma van Jessi gestapt.
De ruim 50 miljoen gulden
subsidie die Philips al voor het
superchips-project van Jessi
heeft ontvangen, hoeft niet te
worden terugbetaald, Dat is
evenmin zo met de bijna 200 mil
joen die Philips heeft ontvangen
voor het megachip-project dat
aan Jessi vooraf ging.
Philips wil nu het geld gebrui
ken voor de hdtv, de ontwikke
ling van een veel verfijnder
vorm van televisie. Dat vergt
nog miljarden aan investeringen
en onderzoek. Hdtv moet in
1995 worden geïntroduceerd.
sidies met 30 procent gecompen
seerd worden. De tot nog toe door
de Europese Commissie en de Itali
aanse EG-voorzitter gedane voor
stellen worden door Parijs onvol
doende gevonden.
Volgens Bukman groeien de irri
taties in de EG-ministerraad over de
houding van de Fransen, die overi
gens stilzwijgend door Duitsland
worden gesteund. Het was ook op
Frans verzoek dat de vergadering
gisteren na acht uur weer werd ge
schorst. Mermaz wilde nieuw be
raad met zijn regering. Omdat men
de zaak niet wilde forceren, kregen
de Fransen daarin hun zin.
"Maar we kunnen zo niet aan de
gang blijven", zei Bukman. "Het
kan toch niet dat een land dwars
ligt, concessies vraag, die conces
sies krijgt en dan vervolgens weer
dwars gaat liggen. Daar moet een
eind aan komen. Ook wij hebben
buitengewoon weinig elastiek meer
in onze voorstellen". Vooral Neder
land, Engeland en Denemarken,
maar ook de Spanjaarden, hekelden
gisteren in de ministerraad de op
stelling van de Franse regering.
De twaalf zijn nu al drie weken
over tijd met het indienen van hun
voorstellen voor het vrijmaken van
de wereldhandel in onder andere
landbouwprodukten. Die voorstel
len moeten begin december leiden
tot een handelsakkoord in de
GATT, de wereldorganisatie voor
handel en tarieven. Als de EG het
oneens blijft dreigt die hele GATT-
ronde op een mislukking uit te
draaien.
De Europese Commissie, die de
GATT-onderhandelingen namens
de EG voert, kwam met een com
promisvoorstel, waarbij zij toezegt
in de GATT te zullen streven naar
het handhaven van de bestaande
garanties voor de Europese boeren.
Ook is zij bereid voorstellen te doen
om de boeren in zwakke regio's
sterker te steunen dan die in de eco
nomisch sterkere gebieden.
Maar de Fransen waren niet te
overtuigen. Naarmate men de Fran
sen meer tegemoetkomt, groeien
bovendien de problemen voor Ne
derland, Groot-Brittannie en Dene
marken. Die hebben de Europese
Commissie tot nog toe het sterkst
gesteund. Bukman zei dat "nu niet
juist van die landen concessies
moeten worden gevraagd om
Frankrijk over de streep te trek
ken".
EINDHOVEN (ANP) Philips is bereid met de bonden één centraal soci
aal plan af te spreken met betrekking tot reorganisaties die bij het bedrijf
in Nederland op handen zijn. Een woordvoerder van Philips heeft dit van
nacht meegedeeld na afloop van een eerste gespreksronde met de bonden.
Met name de Industriebond FNV had om een dergelijk centraal sociaal
plan gevraagd. Die reorganisaties leiden volgens de bonden in Nederland
zeker tot een verlies van 7.000 tot 10.000 arbeidsplaatsen. Daarom moeten
de plannen gericht zijn op een versterking van de diverse bedrijfsonderde
len van Philips. Als het vanwege de tijdsdruk niet lukt om gedwongen ont
slagen te voorkomen moeten banenpools worden geformeerd, meent de
Industriebond FNV.
Philips is volgens de woordvoerder ook bereid om de bonden volledig
inzicht te geven in de stand van zaken met betrekking tot de reorganisa
ties. Ook wil Philips met de bonden overleg plegen over de maatstaven die
worden gehanteerd bij het maken van de reorganisatieplannen. Daarop
hebben de vakorganisaties overwegend tevreden gereageerd. Volgens hen
is het belangrijk dat Philips de bonden op korte termijn wil informeren
over de juiste planning van de reorganisaties.
De Unie BLHP blijft echter bezorgd over het verdere verloop van de on
derhandelingen. Bestuurder A. Verhoeven "In feite weten we dus nog
niet wat ons boven het hoofd hangt". Het overleg wordt op 21 november
voortgezet.
ADVERTENTIE
Is er nou niet een showroom
in de buurt waar je kunt zien
hoe je je kantoor het best kunt
inrichten? Of de kantine, de
vergaderruimte, de receptie
en de...
2223 KE Katwl|k
«el 01716-13943
•X 01718-73343
projectmeubelen
Showroom enadvies voor kantoren,instellingen,bedrijven,zalen.
