'Ik probeer er nog steeds alles uit te halen'
Charles de Wolff (Bachkoor) koninklijk onderscheiden in Leiden
POP
Verkoopstunt
Sfeer en kwaliteit in Dorpskerk
Solisten in
Hohe Messe
vormen team
Afrikaans
Verspilling
Oude vrienden
Iron Maiden als herfststorm
AMSTERDAM/LEIDEN -
Zijn repetities zijn streng en
intensief. De koorleden mo
gen niet het gevoel krijgen
van een verloren ochtend.
Zijn orgelspel is explosief.
Een garagehouder feliciteer
de hem woensdagavond al
met de koninklijke onder
scheiding, Ridder in de Orde
van Oranje Nassau, die hij
gisteravond van burgemees
ter Goekoop kreeg opge
speld. Hij is 25 jaar dirigent
bij het Bachkoor Holland,
dat zijn thuisbasis heeft in
de Pieterskerk in Leiden.
Charles J. de Wolff vindt de
verrassing van de garage
houder, die het nieuws al op
de regionale radio had ver-
nomen: "Leuk als herinne
ring, maar niet om er lang bij
stil te staan". Vanmiddag be
roert hij alweer de toetsen
van het orgel in Groot Am-
nes.
Een biertje om de keel te
een sigaret om de spanning te ver
drijven. In het café aan de overkant
van het Concertgebouw constateert
hij dat de repetitie van het Amster
dams Kamerorkest aan de voor
avond van het jubileumconcert van
Bachs Hohe Messe goed is verlo
pen. Het Bachkoor nam hij gister
middag in de Pieterskerk nog onder
handen. "Ik eis kwaliteit", zegt de
maestro beminnelijk. Zo zal hij ook
het koor leiden, en ondertussen een
zachte terreur uitvoeren.
Bij het Bachkoor Holland, dat 90
leden telt, kun je niet zomaar zin
gen. Een strenge auditie en een
wachtlijst moet je eerst doorstaan.
De gemiddelde leeftijd is 35 jaar.
Toen Charles J. de Wolff (58) 25 jaar
geleden aan het karwei begon, was
het koor echt aan verjonging toe.
Hij voerde onmiddellijk de regel in
dat sopranen en tenoren op 60-jari-
ge leeftijd met pensioen gaan en
vanaf 50 elk jaar voorzingen. "We
zijn een semi-professioneel koor
(komen direct onder de top) en daar
moet je je ook naar gedragen. Talen
ten moeten komen boven drijven en
amateurs moeten de kans krijgen
om op deze manier de beroepswe
reld te betreden". Clara de Vries (so
praan) is volgens hem zo'n talent
van eigen kweek.
Elke zaterdag repeteert het Bach
koor Holland in de Grote Kerk bin
nen de vestingsmuren van Naar-
den. Die wekelijkse dwang heeft
hem belet om lang te reizen en or
gelconcerten in het buitenland te
geven. "Werkzaamheden uit han
den geven lukt mij niet. Ik wil het
koor zelf leiden, anders gaat het niet
goed. Honkvast, zo zou je het ook
kunnen noemen. Ik sta liever thuis
op dan in een hotelkamer, want
daar heb ik geen orgel om achter te
kruipen". In zijn woning in Vier
houten, onder de bomen van Nun-
speet, schijnt een groot kerkorgel te
staan. Vroege wandelaars worden
zo dikwijls om de tuin geleid. Waar
is de kerk?
Ambtenaar
Bezeten van muziek. Charles J. de
Wolff is ongebonden ambtenaar
van de gemeente Groningen, vaste
gastdirigent van het Noord Neder
lands Orkest, leider van het Bach
koor Holland, organist en hoofdle
raar Orkestdirectie aan het Utrechts
Conservatorium. "Ik ben denk ik de
enige dirigent die ambtenaar is.
Toen ik bijna 25 jaar geleden diri
gent werd van het Noordelijk Phil-
harmonisch orkest, deed ik dat in
de functie als ambtenaar. Dat is al
tijd zo gebleven". Het Noordelijk
Philharmonisch orkest is vorig jaar
gefuseerd met het Fries orkest tot
het Noord Nederlands orkest. Char
les de Wolff is nu vaste gastdirigent
en blijft ambtenaar, maar bemoeit
zich niet meer met de administratie
ve en bestuurlijke zaken erom heen.
"Groningen grapt wel eens, dankzij
ons salaris groeit en bloeit het Bach
koor". De Wolff haast zich om er aan
toe te voegen dat hij het hoge noor
den in al die jaren niet tekort heeft
gedaan. "Ik heb mijn uurtjes wel ge
maakt".
Dat de Wolff met zijn 58 jaar nog
volop in het leven staat en niet aan
het afbouwen is - "oh, als dat wordt
geconstateerd, stop ik meteen" - be
wijst zijn antwoord op hoogtepun
ten in het leven. Niet wordt ge
noemd: de Prix d'Exellence voor
orgel in 1954, de Toonkunstprijs
van de stad Amsterdam of de
Edison in 1966 voor zijn Bachvertol-
kingen op orgel of zijn dirigent
schap bij de Krönungsmesse van
Mozart bij de inhuldiging van Ko
ningin Beatrix of de medaille van
verdienste van de Sociétée Acadé-
mique d'Education d'Encourage-
ment in Parijs of zijn optreden bij
het bezoek van president Bush aan
de Leidse Pieterskerk, om maar
eens een paar wapenfeiten te noe
men. Nee, voor de Wolff was een
hoogtepunt het internationaal festi
val in Tour in Frankrijk afgelopen
zomer, waar hij met het Bachkoor
een Mozartprogramma uitvoerde.
"Wat we daar deden was muzikaal
gezien bijna volmaakt. De techniek
was volledig ondergeschikt aan de
muziek. Dat zijn mooie momen
ten".
Koning
De dirigent geeft gemiddeld nog
zo'n veertig orgelconcerten per jaar.
En volgend jaar gaat hij zich con
centreren op nieuwe cd-opnames.
"Dat moetje niet doen als je 70 bent,
want dan gaat je techniek teveel
achteruit". Waarom heeft hij zich in
dertijd niet geconcentreerd op het
organist zijn. Hij geeft te kennen
een hekel te hebben aan het hele
jaar zuurkool eten. "Ik had een bre
de belangstelling en wilde meer. Or
gel en dirigeren is voor mij een
twee-eenheid. Als ik met het een te
lang bezig ben, verlang ik naar het
andere. Orgel spelen doe je zelf en
bij dirigeren kun je interpreteren
door middel van medewerkers".
Zoals de Rolls Royce, de auto onder
auto's is, de Ralleigh, de fiets onder
de fietsen is, is het orgel voor de
Wolff de koning onder de instru
menten. "Het variëren met klank
timbres is oneindig. Het orgel in de
Grote Kerk in Zwoll telt 64 verschil
lende register. Ik heb ooit eens ge
probeerd uit te rekenenen hoeveel
verschillende klankmogelijkheden
ik had. Ik ben daar niet uitgekomen.
Hou het maar op oneindig veel. Het
orgel heeft verder het meeste volu
me van alle muziekinstrumenten.
Daar kan zelfs een orkest niet tegen
op. En alle instrumenten zitten erin:
viool, hobo, klarinet, fagot, tuba
noem maar op".
Zoals het orgel spelen hem met de
paplepel werd ingegoten, zijn vader
was predikant in Enschede, kerk en
orgel bij de hand, zijn grootvader
was organist in Middelburg, zo kwa
men ook de grote dirigenten op een
presenteerblaadje langs. Tijdens
zijn studie in Amsterdam zag hij in
het Concertgebouw de 'Groten der
aarde' aan zich voorbij trekken.
Pierre Boulez, Von Karajan, Hans
Rosbaud, Pierre Monteux, Eduard
von Beynum. "Daar komen de im
pulsen vandaan". Hij wijst naar het
De Leidse burgemeester Goekoop speldde gisteravond dirigent Charles de Wolff de versierselen, behorende bij de
koninklijke onderscheiding op. De Wolff dirigeerde gisteravond het Bachkoor bij de uitvoering van Bachs Hohe
bijdragen: Henny van Egmond, Wim Koevoet
en Erna Straatsma.
Herman Brood - 'Freeze' (CBS)
Overal duiken de geruchten op
dat Herman Brood er mee kapt. Met
musiciseren althans. De 43-jarige
rocker zou zich meer willen toeleg
gen op het schilderen. Laten we ho
pen dat het een verkoopstunt is: de
verhalen verschijnen precies op het
moment van het uitkomen van een
nieuwe Brood-cd, getiteld 'Freeze'.
En dit schijfle laat nu niet bepaald
een uitgebluste Brood horen. Inte
gendeel, de van oorsprong Zwolse
zanger klinkt hierop weer als van
ouds. Geen achteloze covers meer
zoals op de voorganger 'Hooks',
maar 16 korte, pakkende nieuwe
nummers.
In de opener 'Blue ice moon' geeft
Brood er met een paar raps blijk
van de muziektrends nog steeds te
volgen. Clarence Clemons, de voor
malige saxofonist in de band van
Bruce Springsteen, speelt een
deuntje mee. De Bombitas zijn te
rug van weggeweest. De dames, die
op sommige voorgaande platen wel
erg prominent (lees: hinderlijk) aan
wezig waren, blijven nu gelukkig
wat meer op de achtergrond. Behal
ve een aantal stevige rockers staan
er ook een aantal bluesy nummers
op 'Freeze'. Zoals het Tom Waits-
achtige 'The talkin', in rokerige
nachtclub-sfeer en het enigszins
kitscherige, met accordeon begelei
de 'Cripple'. 'Freeze' bevat ook de
nodige humor, zoals in 'Legal in
Amsterdam', over het smokkelen
van drugs naar Oklahoma City. Be
trapt bij de douane op het vliegveld
verdedigt Brood zich met de opmer
king dat het spulletje in Amsterdam
'absoluut legaal' is.
Enig minpuntje van Freeze is het
geluid, dat hier en daar wat te wen
sen over laat. Net als op 'Yada Yada'
klinkt de zang soms wat te hol. Maar
verder hoop ik dat de 'verkoop
stunt' van Brood succes heeft. En
dat hij nog een paar jaartjes door-
gaat E.S.
ten de twee al met elkaar samen.
Eno produceerde toen Cale's album
'Fear'.
Voor beide muzikanten is 'Wrong
way up' een terugkeer aan het mu-
ziekfront. Eno heeft ook jarenlang
alleen achter de schermen gewerkt,
voornamelijk als producer van on
der anderen de Talking Heads. Op
'Wrong way up' is Eno na dertien
jaar weer te horen als zanger.
'Wrong way up' is een verrassend
en afwisselend album. De eerste
drie nummers dragen duidelijk het
stempel van Eno. Ze klinken een
Beetje als The Talking Heads van
een paar jaar geleden. Het daarop
volgende 'Empty frame' is weer ge
heel anders. Door de close harmo-
ny-zang heeft dit wel iets weg van
de Beach Boys. Na het vrolijke en
lichtvoetige begin neemt John Cale
in 'Cordoba' even gas terug. Deze
introverte muziek had niet mis
staan op het album 'Songs for Drel-
Ondanks de experimentele aan
pak is 'Wrong way up' toch een
makkelijk in het gehoor liggend al
bum. Zonder meer ook een schijf
die veel te bieden heeft.
E.S.
Concertgebouw aan de overkant,
naar de deur waar muzikanten en
hun instrumenten in en uit gaan.
Behoudend
Uit zijn honkvastheid zou je kun
nen afleiden dat de Wolff een be
houdend man is, die geen verande
ringen aandurft. Dat is niet het ge
val. In 1983 toen de Nederlandse
Bach Stichting de subsidie stopzet
te, en alleen nog maar projectmatig
ging subsidiëren, stopte De Wolff
met dirigeren. "Ik had geen zin om
een kaartenbakkoor te zijn en ik zag
het ook niet zitten om met authen
tieke barok-uitvoeringen verder te
gaan, zoals werd geopperd. Ik wil
dirigent zijn van een hedendaags
koor met hedendaagse instrumen
ten". Hij richtte een nieuw koor op.
Op drie na gingen zijn oude koorle-
dën met hem mee. Het was enige
tijd rumoerig in het Nederlandse
koorleven. Al snel werd de Leidse
Pieterskerk als thuisbasis gevon
den, Bachkoor Holland opgericht
en een stichting geformeerd. Na een
jaar waren de uitvoeringen en re-
»r als vanouds. Sponso
ring, optredens en platen moeten
ervoor zorgen dat het koor zichzelf
kan bedruipen.
"Er kleven nadelen aan", zegt de
De Wolff die zelf onbezoldigd diri
gent is. "Je moet goed uitkijken dat
je geen buil valt. 30.000 gulden ver
lies en wij zijn failliet. Het avontuur
in de programmering is vermin
derd. Je moet meer op safe spelen.
Aan de kwaliteit heb ik nooit ge
tornd. Ik zou heel graag subsidie
hebben, al was het alleen maar om
de werkgelegenheid te garande
ren".
Hoe motiveert een dirigent een
koor om voor de 25ste keer de Hohe
Messe van Bach of het Weihnachts-
oratorium te zingen. Zijn de uitvoe
ringen elk jaar anders? "De eerste
uitvoeringen die op plaat staan, zal
ik nooit meer draaien. De Mat-
theuas Passion bijvoorbeeld is zo
compact uitgevoerd, zo weinig
doorzichtig. Nee, nu zeg ik: abso
luut niet mooi. Het Bachkoor Hol
land is geen koploper, maar ook
geen staartloper wat betreft ver
nieuwingen. Mijn streven is een uit
voering met hedendaagse midde
len, zo stijlvol mogelijk. Geen jon
genskoor, maar een gemengd koor.
Geen oude instrumenten, maar he
dendaagse instrumenten. De voor
bereiding van de geijkte stukken
moet intensief en indringend zijn,
maar het moet geen maandenlange
studie zijn. Afwisseling in het reper
toire is belangrijk. Ik zei het al eer
der: niet alle dagen zuurkool.
Vertrouwen
"Fantastisch om te doen zijn de
Vespers van Rachmaninoff in het
Russisch of het te Deum van Die-
penbrock, de Cantates van Anton
Weberen, Strawinsky's Sympho-
nieen en wij zijn nu met de voorbe
reiding bezig van Jeanne d'Arc au
Bücher van Honegger. De première
van deze schitterende uitvoering zal
in het voorjaar in Groningen zijn".
"Toen ik 25 jaar geleden het Bach
koor overnam, zei de toenmalige di
rigent tegen mij: jij moet dat doen,
want jij kunt er van alles mee. Vol
gens mij heb ik zijn vertrouwen niet
beschaamd. Ik probeer er nog
steeds alles uit halen".
Jubileumconcert ter gelegenheid va
25-jarig dirigentschap van Charles de Wolff.
De 'Hohe Messe' van J.S. Bach, do
Bachkoor Holland. Solisten: Clara de Vries -
sopraan. Ulla Groenewoid - alt. Peter Bar-
tels - tenor en Hermann Christian Polster
bas. Het Amsterdams Kamer Orkest en
Hans Broekman - orgel. Muzikale leiding:
Charles de Wolff. Gehoord op 2 november
LEIDEN - Op de meest onmoge
lijke plaatsen stonden nog stoe
len opgesteld. Achter dikke pila
ren in verre zijbeuken. De Pieter
skerk was afgeladen vol, terwijl
Bachs Hohe Messe gewoonlijk
minder publiek trekt dan diens
Matthaus Passion. Misschien
het deze keer de persoon vai
dirigent die de aandacht trok met
zijn 25-jarig jubileum. De sfeer tij
dens het concert was bijna plech
tig alsof er in werkelijkheid eer
hoogmis aan de gang was. Pas ns
het concert kwam het applaus
echt goed los, zeker nadat
burgervader Goekoop hem zijn
onderscheiding - ridder in de Or-
an Oranje Nassau - had opge
speld.
Charles de Wolff - aldus Goe
koop in zijn toespraak - is wars
modieuze tendensen. Hij is
trouw aan zijn eigen principes en
hy draagt die beginselen ook uit.
"Waar u ook met uw staf in de
lucht slaat, overal treft u een bron
goddelijke, muzikale inspira
tie". Deze uitspraak van mijnheer
Goekoop zou een mooi begin
Er zijn tegenwoordig zoveel
•ernieuwende stromingen in de
oude muziek dat de uitvoerings
praktijk van Charles de Wolff op
valt door zijn continuiteit met het
verleden. Geen knieval voor zwa-
accenten op de eerste slag en
or dramatiek. Alles voltrekt
zich volgens vooropgezet plan.
De muziek loopt in de maat met
de vaste tred van de Basso Contu-
de voortdurend doorlopende
baslijn. De Wolff laat niet het pu
bliek meedenderen op de puls
de muziek. Toch buigt het di
rigentplatformpje vervaarlijk
door als hij koor en orkest inspi
reert om een waarlijk jubelend 'et
resurrexit' te spelen. De muziek
Bach wordt lichter en helder
onder de Wolffs handen en
stroomt eindeloos door.
Ook al kent de Hohe Messe
meerkoorzang dan solo's toch
het duidelijk dat de solisten
homogeen team vormden.
Heel beheerst van toon ging elk
hen op in het grotere geheel.
De grote architektuur, daar ging
het Bach om en daar liet Charlies
de Wolff zich duidelijk door lei
den. Samensmelting tot een ho
gere orde, eenheid van klank en
struktuur in dit beslist niet zo
toegankelijke werk.
MONICA SCHIKS
Herman Brood: ...geen achteloze
Concert door Hans van Nieuwkoop, orgel
en Harry Geraerts. tenor, met werken van
Gilles. Fiocco. Purcell. Blow. Böddecker,
Scheidt, Schütz, Bernardi, Scarlatti en Dela-
landg. Gehoord op 2 november in de dorps
kerk te Sassenheim.
SASSENHEIM - Echte branden
de kaarsen in de kroonluchters
zorgden gisteravond meteen voor
de sfeer in de Hervormde Dorps
kerk. Het decor waarin twee in
middels bekende musici optra
den, de organist Hans van Nieuw
koop die tussen zijn solostukken
door afwisselend werd aangevuld
door de tenor Harry Geraerts.
Hans van Nieuwkoop toon
de zich vertrouwd met de mate
rie: levendige tempi en duidelijke
fraseringen zorgden voor een
doorzichtige uitvoering. Geen
lange nagalm, waardoor alle ver
sieringen goed te horen waren in
twee stukken van John Blow. In
de "Voluntary for the Cornet
stop" kon de organist het cornet-
register op de rechterhelft van het
klavier apart laten klinken van
het zachtere register aan de lin
kerkant.
Omdat Hans van Nieuwkoop in
deze kerk zijn loopbaan is begon
nen, kent hij alle mogelijkheden
en onmogelijkheden van dit in
strument goed. Zo kon in
Scheidt's Cantio Sacra "Warum
betrübst du mich, mein Herz" in
een van de variaties de melodie
precies op de hoogste tonen van
het pedaal gespeeld worden.
Ook vertrouwd met de barok
was de tenor Harry Geraerts. Hij
zong evenredig zwevend maar
met kleinere en dus zuiverdere
grote tertsen, zoals duidelijk te
horen was. Bijzonder klonk
"Lord what is man" van Henry
Purcell. Lang aangehouden ac-
coorden in het orgel vormden de
basis voor het gezongen verhaal
met fraaie dissonanten, gevolgd
door een dansachtige aria en een
briljant alleluja. Harry Geraerts
maakte ook veel dynamische ver
schillen waarmee hij de wisselen
de stemmingen aangaf in het
laatste stuk "Catemus Domino"
van Delalande. Alles bij elkaar
dus een hoopvol begin van de
winterserie Golftfusz-concerten.
Het volgende is gepland op vrij
dag 14 december met het Haar
lemse koor Dulce memoire en
Rijk Jansen, orgel.
FRANK DEN HERDER
ZZ Top - 'Recycler' (Warner)
Uit niet een van de tien stukken
van ZZ Top's tiende album komt
naar voren dat de baardmannen
zich om het milieu bekommeren.
Pas op de allerlaatste bladzijde van
het cd-boekje, in een miniscuul on
derschrift bij een foto van twee
vrouwen van lichte zeden, wordt de
link gelegd met de titel van het
werkstuk. Daar wordt de luisteraar
opgeroepen milieu-vriendelijke
produkten te kopen, de lichten te
doven, al het leven te respecteren,
mee te doen aan carpooling en te re
cyclen. Een sympathieke oproep
waaraan de groep zelf overigens
geen enkel gehoor geeft. Een com
pact disc van nog geen 40 minuten
is immers je reinste grondstoffen-
en energieverspilling.
ZZ Top, al 20 jaar grossierend in
Texaanse blues met heavy metal-
elementen, had er beter aan gedaan
nog wat nummertjes te sparen. Dan
hadden albums tien èn elf in één
keer kunnen worden uitgebracht.
Zo urgent kan het uitbrengen van
tien volstrekt niets nieuws bieden
de liedjes niet zijn geweest. Nog al
tijd draait het bij de Amerikaanse
evenknie van ons eigen Normaal
om mooie meiden, een hamburger
langs de snelweg en wandtegel-
wijsheden zoals 'Decision or colli
sion'. Het enige wat opvalt, is dat
ZZ Top-voorman Bill Gibbons zijn
gitaristische scherpte aan het ver
liezen is. En dat is echt iets voor de
groep om zich zorgen om te maken.
W.K.
Najaren van afwezigheid is John
Cale terug aan het muziekfront.
Eerder dit jaar verscheen 'Songs for
Drella', dat hij samen met zijn vroe
gere Velvet Underground-maatje-
Lou Reed maakte. 'Wrong way up'
is een co-produktie van John Cale
en Brian Eno, ook twee oude
vriendjes van elkaar. In 1974 werk-
De nieuwe cd van Paul Simon,
'The rhythm of the saints', vormt
geen echte verrassing. De voormali
ge componist van het duo Simon
Garfunkel vervolgt de muzikale
weg die hij'op 'Graceland' uit 1986 is
ingeslagen. De Afrikaanse invloe
den zijn in vrijwel elk nummer aan
te treffen. Ladysmith Black Mam-
bazo vormt een aantal malen weer
het achtergrondkoor, hier en daar
aangevuld met enkele anderen. Tal
van andere Afrikaanse muzikanten
doen weer mee, zoals Hugh Mase-
kela.
Maar het blijft ditmaal niet be
perkt tot Afrika. Ook Zuidameri-
kaanse invloeden zijn te vinden op
de cd die deels in het Braziliaanse
Rio de Janeiro werd opgenomen.
De veelheid aan en combinatie van
muziekstijlen is zo langzamerhand
het handelsmerk van Paul Simon
geworden. Dit keer verleenden ook
gitarist J.J. Cale en de wereldbe
roemde blues-accordeonist Clifton
Chenier hun medewerking.
Uitschieters op de cd zijn het
nummer 'The obvious child', dat
voor een deel tijdens een optreden
in Salvador werd opgenomen en het
fraaie 'Further to fly'.
Het is een aardige cd geworden,
die duidelijk de sporen vertoont
van het vakmanschap van Paul Si
mon. Het zal ook wel weer een groot
succes worden, maar echt verdie
nen doet de plaat het niet.
H.v.E.
Hardrock/speedmetal concert van Iron Maiden
en Anthrax in de Groendoordhal, Leiden. Ge
hoord en gezien op vrijdag 2 november.
al aardig ingewerkt is. Maar ook van
bijna alle acht voorgaande albums
laat de groep iets horen.
Opvallend is de degelijkheid waar
op het Britse vijftal is teruggeval
len, in tegenstelling bijvoorbeeld
tot het concert in november 1986 op
dezelfde plaats. Het is nu weer
recht-voor-z'n-raap hardrock. Uit
gevoerd door muzikanten die als
jonge, spelende honden compleet
uit hun dak gaan.
Iedereen geniet. Flauw bier, vette
hamburgers, en zestig gulden voor
een bedrukt swettertje ten spijt. Dat
de zaal stinkt naar vee maakt niet
uit. Dat de tribunes wankel zijn en
datje moet drihgen voor de wc ook
niet. De meeste fans moeten hard
werken voor hun geld, maar betalen
voor hun idolen grjf de dure toe
gangskaartjes. Als ze maar uit hun
dak kunnen gaan.
LEIDEN Gelovend Nederland
had gisteravond tegenwind in de
Groenoordhal. En geen zacht bries
je. Zeg maar gerust een herfststorm
met kracht 11veroorzaakt door een
paar dozijn Marshall-versterkers
van de hardrockband Iron Maiden.
Zanger Bruce Dickinson toont het
uitzinnige publiek halverwege het
concert een spandoek op de manier
alsof hij een stier wil tergen. 'No
prayer for Holland', is zijn bood
schap. Duizenden gebalde vuisten
schieten omhoog. Even overstemt
het geschreeuw de rijen gitaar
boxen. Dan vervolgt Dickinson zijn
bedevaart met het nummer 'Die
with your boots on'.
In de soms kolkende Groenoordhal
dreunen dit soort boodschappen
met 10.000 Watt tegen de muren. Na
een klein, saai metal-uurtje
Anthrax, heeft Iron Maiden de mas
saal toegestroomde fans helemaal
voor zichzelf. Snelle gitaaxriffs,
zware tromslagen, en een hoog, gil
lend zanggeluid. Het raast maar
door. In een fel tempo worden acht
tien'nummers gebracht. Veel werk
van de nieuwe compact disc 'No
prayer for the dying', waarbij blijkt
dat de nieuwe gitarist Janick Gers
Bijvoorbeeld 'Eddie', het drie meter
hoge monster. Niet alleen angstaan
jagend op de hoezen, ook soms ver
schijnend op het podium fascineert
deze verpersoonlijking van de dui
vel. Hardrockers reageren op hem
extra fanatiek. Een jongen met lang
krullend haar wint er geen doekjes
om waar men hier mee spot. De leus
op zijn strakke t-shirt spreekt boek
delen hoe hij over het hiernamaals
denkt. 'I'm praying for the devil',
laat hij iedereen weten.
ERIC HOENSON
MADRID - De Spaanse hoofdstad is een museum rijker: het nieuwe Ko
ningin Sófia Nationale Museum van Moderne Kunsten. Het gebouw is - ge
heel in moderne stijl - voorzien van een glazen facade waarin de liftkoker
Rel om slachten koe voor expositie
HOORN (GPD) Door een koe te slachten ten behoeve van een expositie
in kunstcentrum De Achterstraat heeft de Hoornse beeldhouwer Martin
uit den Bogaard de tongen losgemaakt. Het is de bedoeling dat restanten
van de koe in het kunstcentrum in tien glazen dozen in een 'logische volg
orde' gedurende ruim een maand ten toon worden gesteld.
Het project heeft reeds geleid tot hevige discussies binnen het bestuur
van de Achterstraat. Ed Wagemaker, voorzitter van De Achterstraat, beseft
dat reacties op 'Het slachten van een koe' onvermijdelijk zijn. „Er is lang
en hevig gediscussieerd over dit project. Aanvankelijk zou de koe op een
speciaal uitgekozen plek worden geslacht. Dat vond een deel van het be
stuur veel te ver gaan. Bovendien stond de Veewet dit niet toe. Met het
slachten in het slachthuis, de plaats waar zoiets dagelijks gebeurt, heeft
niemand van het bestuur meer onoverkomenlijke problemen".
Uit den Bogaard stelt in een verklaring dat zijn werk sterk de tegenstel
ling leven-dood in zich heeft. Met zijn project wil hij de 'verborgen werke
lijkheid' in beeld brengen, zoals die dagelijks vele keren wordt uitgevoerd.
Hij wijst er op dat zaken als slacht, ontbinding, begraven, cremeren of ge
boorte in onze cultuur vaak worden 'verstopt'.
