Onderzoek vervuiling
Zuidduinen vertraagd
Vier miljard voor vrije busbanen
Leidse abortuskliniek blij met
afschaffen van extra controle
Weinig interesse voor
dubbele chauffeursbaan
Bouwen in Boterhuispolder en Oostvlietpolder mag
(Duö Jliriftus
DONDERDAG 1 NOVEMBER 1990
PAGINA 15
AALSMEER/HAARLEMMER
MEER Centraal Nederland en
de bloemenveiling in Aalsmeer
hebben weinig response gekre
gen op hun campagne 'dubbele
banen'. De twee sloegen de han
den ineen om twee part-timeba-
nen, buschauffeur en bloemen-
verdeler, tot één job te laten sa
mensmelten. Succes bleef uit. De
campagne leverde geen kandida
ten op.
CN en de veiling hebben te ma
ken met een personeelstekort.
Met name geldt dat voor het werk
van bloemenverdeler, dat alleen
part-time te doen is, omdat uit
sluitend in de ochtenduren bloe
men worden geveild. Ondanks
een intensieve advertentiecam
pagne bleven geschikte kandida
ten weg.
Volgens een woordvoerster
struikelen de kandidaten vooral
over de strenge eisen die Centraal
Nederland stelt. CN onderwerpt
de kandidaten onder meer aan
een psychologische test.
De veiling en de busvervoerder
hebben nog eens tien gegadigden
opgeroepen in de hoop dat onder
hen geschikte 'dubbelrijders' zit
ten. Ook gaan de twee maatschap
pijen nog een keer adverteren in
de hoop dat zich m
aanmelden.
DEN HAAG - Een meerderheid van
de provinciale staten van Zuid-Hol
land kan zich in grote lijnen vereni
gen met de plannen voor woning
bouw na het jaar 2000. Ook gaan de
statenleden akkoord, hoewel met
pijn en moeite, met de aanwijzing
van de Boterhuispolder en de Oost-
vlietpolder als mogelijke woning-
bouwlokaties. De PvdA is van me
ning dat de Bollenstreek meer wo
ningzoekenden uit Leiden kan op
vangen dan nu wordt voorgesteld.
Dat bleek gisteren tijdens een sta
tenvergadering over de nota die het
provinciaal bestuur vorige maand
presenteerde. Hierin wordt aange
geven op welke plaatsen in de perio
de 2000 tot 2015 nog woningen en
bedrijfsterreinen kunnen komen.
In die periode moeten in Zuid-Hol
land 190.000 nieuwe woningen ko
men, waarvan 17.000 in de Leidse
regio en Bollenstreek. Met name bij
gemeenten in de Bollenstreek lig
gen deze grote aantallen gevoelig.
De PvdA-fractie bleek van alle
Zuidhollandse statenleden gaan akkoord met woningbouwplannen
partijen wel het meest tevreden met
de nota. Volgens woordvoerder J.
Wolf moet er nu ook niet langer
meer worden getreuzeld. "De pro
vincie wordt beschouwd als een ge
zapig en log apparaat. Juist nu moe
ten we knopen doorhakken en niet
eindeloos de problemen voor ons
uit schuiven", aldus Wolf.
Wolf erkende dat bebouwing van
de Boterhuispolder, op Leider
dorps grondgebied ten oosten van
de Merenwijk, ten koste gaat van
natuur en landschap. Volgens het
statenlid is er echter een grote nood
zaak om huizen te bouwen. Het ver
baasde Wolf dat behalve van de Bo
terhuispolder ook van de Oostvliet
polder bekeken wordt of daar hui
zen kunnen komen. Deze polder
langs de A4 ligt volgens hem hele
maal ingeklemd en biedt voor wo
ningbouw weinig mogelijkheden.
De WD heeft de nodige reserves
ten aanzien van bebouwing van de
twee polders, hoewel statenlid Van
Duin de Boterhuis- en Oostvlietpol
der toch wel de minst slechte oplos
singen vond. Groot voorstander is
de WD van de zogenaamde kustlo-
katie, waarbij een stuk Noordzee
tussen Scheveningen en Hoek van
Holland wordt drooggelegd. De
provincie denkt hier zo'n 25.000 wo
ningen te kunnen bouwen.
Uitgesproken tegenstanders van
bebouwing van de Boterhuispolder
zijn D66 en Groen Links. Volgens
D66-statenlid J. Pool is deze polder
van te grote landschappelijke waar
de. Zijn fractie twijfelt aan de Oost
vlietpolder, maar ars het echt moet
stuit het niet op een absoluut be
zwaar. D66 ziet niet de noodzaak
van het bouwen van 190.000 wonin
gen in Zuid-Holland. Pool twijfelt
of dit aantal wel gerealiseerd kan
worden.
Volgens Groen Links-statenlid E.
Meijer kan er voor de Leidse regio
het beste gebouwd worden tussen
Katwijk, Voorhout en Sassenheim.
Groen Links is fel tegenstander van
bebouwing van de Boterhuis- en
Oostvlietpolder. Ook huizenbouw
in de strook Leiden-Alphen aan den
Rijn is voor Groen Links uit den bo
ze. Het Groene Hart en de kwetsba
re veenweidegebieden moeten be
spaard blijven van woningbouw, zo
stelde Meijer.
De SGP daarentegen vindt de Bo
terhuispolder een uitstekende loka-
tie. Statenlid R. Houtman waar
schuwde het provinciaal bestuur er
voor de ruimte bij Katwijk en Val
kenburg ter beschikking te stellen
voor bij voorbeeld de Leidse regio.
"Katwijk heeft 40.000 inwoners en
heeft dus heel veel moeite om aan
de behoefte van haar eigen inwo
ners te voldoen", aldus Houtman.
De bedoeling van gedeputeerde
staten is dat over deze ingrijpende
nota in februari volgend jaar, vlak
voor de provinciale verkiezingen,
een definitief besluit genomen
wordt.
Ministerie moet in kader natum'beschermingswet toestemming geven
KATWIJK Het onderzoek naar de vervuiling van de grond in de Zuidduinen in Katwijk,
nabij waterwinputten van de EWR, is enkele maanden vertraagd. De provincie verwachtte
al twee maanden geleden uitsluitsel te kunnen geven over de ernst van de verontreiniging,
maar dit wordt nu pas januari. Een en ander betekent dat sanering, zo dit al nodig is, pas
over ongeveer een jaar tegemoet kan worden gezien.
De bushokjes moeten voller. De busmaatschappijen willen miljarden investeren in vrije busbanen om met korte
reistijden de automobilist de bus in te lokken. ,foto jm Dijkman)
Vervoersmaatschappijen Randstad presenteren half november plannen
Het zogeheten oriënterend onder
zoek in de Katwijkse duinen kan
pas beginnen zodra het ministerie
van landbouw, natuurbeheer en
visserij een vergunning in het ka
der van artikel 12 van de natuur
beschermingswet heeft afgege
ven. Die vergunning is aange
vraagd maar pas nadat een inge
nieursbureau officieel de op
dracht voor het onderzoek had
gekregen. Het ziet er naar uit dat
de vergunning binnen enkele we
ken afkomt en dan kan het onder
zoeksbureau, Q-consult uit Den
Haag, aan de slag. Er zitten dan
wel inmiddels ruim vijf maanden
Justitie blijft tegen
werkvergunning
voor asielzoekers
DEN HAAG Het ministerie van
justitie heeft verrast gereageerd op
de uitspraak van de Raad van State
over de rechtmatigheid van een
werkvergunning die het ministerie
van sociale zaken heeft afgegeven
aan een asielzoeker. De man is door
de Stichting Fleurasyl geworven
voor het bollen pellen in de omge
ving van Alkmaar.
"Justitie blijft tegen het verlenen
van dat soort vergunningen aan
asielzoekers op grond van het be
kende argument dat moet worden
voorkomen dat asielzoekers in de
Nederlandse samenleving integre
ren alvorens is beslist over de asie
laanvraag", aldus een woordvoer
der van justitie gistermiddag.
Wel wees hij erop dat het in het
betreffende geval gaat om een reeds
vijfjaar in ons land verblijvende Ta
mil die tot de groep van de zoge
naamde gedoogden moet worden
gerekend.
In het vooijaar heeft het kabinet
de commissie-Mulder ingesteld, die
zich onder meer buigt over de mo
gelijkheid deze groep asielzoekers -
ongeveer vijfduizend - in ieder ge
val een tijdelijke verblijfsvergun
ning te geven, waarbij 'ook hun
recht op werk in het geding is.
Justitie verwacht mede in ver
band daarmee niet dat de uitspraak
van de Raad van State als een prece
dent moet worden beschouwd op
grond waarvan nu iedere asielzoe
ker in Nederland kan gaan werken.
Scholen beklagen zich
bij Ritzen over NS
DEN HAAG/LEIDEN - De Neder-
landse Spoorwegen hebben het aan
zichzelf te danken dat veel onder
wijsinstellingen weigeren de lestij
den aan te passen. In plaats van
open overleg te voeren, probeerde
de NS de scholen een dictaat op te
leggen. Er werden onhaalbare eisen
aan de scholen gesteld en voortdu
rend op gemaakte afspraken terug
gekomen. Een woordvoerder van
de minister bevestigt dat desge
vraagd. "Er zijn grote irritaties over
de handelwijze van de NS", aldus
een woordvoerder van het ministe
rie van onderwijs.
De Leidse universiteit houdt vast
aan haar standpunt dat het ver
schuiven van lestijden weinig zin
vol is. "Het gaat bij ons slechts om
een handjevol studenten dat om ne
gen uur begint. Het drukste mo
ment zou volgens de NS 's morgens
op het baanvak Den Haag-Leiden
tussen kwart voor en kwart over/
acht liggen. Studenten die om ne
gen uur beginnen zitten in een late
re trein", aldus een woordvoerder.
BOLLEN EN MILIEU - De bloe-
menkwekers krijgen met een forse
kostenstijging te maken als gevolg
van milieumaatregelen. Per bedrijf
kunnen de jaarlijkse investeringen
oplopen tot twee- a driehonderd
duizend gulden. Aldus een rapport
over dit onderwerp van de Rabo
bank. Ook moeten de kwekers reke
ning houden met hogere kosten
voor lonen en energie.
tussen ontdekking van de vervui
ling en eerste echte onderzoek.
Gewoonlijk wordt bij een verontrei
niging eerst een meldingsonder-
zoek gedaan. Dat moet uitwijzen of
er echt sprake is van vervuiling. Een
woordvoerder van de provincie zegt
dat dit onderzoek is overgeslagen
"omdat méér dan duidelijk is dat de
zaak daar behoorlijke verontreinigd
Na het oriënterend onderzoek
komt, als de vervuiling ernstig ge
noeg is, een zogeheten nader onder
zoek waarin de vervuiling exact
wordt gelokaliseerd. Dan volgt een
saneringsonderzoek dat wellicht
leidt tot saneringsmaatregelen.
Toeval
De vervuiling in de Katwijkse dui
nen werd in juni van dit jaar bij toe
val ontdekt door een wandelaar. Op
een bepaalde plek in het duinge
bied groeide niets. Een eerste glo
baal onderzoek wees uit dat de
grond vermoedelijk is verontrei
nigd met polychlooraromaten.
cyanide en fenolen. In de nabijheid
van de grond heeft vroeger een gas
fabriek gestaan.
De EWR heeft in de Katwijkse
Zuidduinen waterwinputten. Hoe
wel de putten nog niet verontrei
nigd waren, besloot de waterwinner
direct al in juni de putten te sluiten
Niet meer oppompen van water be
tekent dat de grondwaterstroming
ter plaatse in elke geval minder snel
gaat. Ook de vervuiling zal zich dan
niet zo snel verspreiden.
De EWR liet weten niet voorne
mens te zijn de zes putten op korte
termijn weer open te stellen. Voor
de waterwinning maken dc zes niet
zoveel uit. Er wordt wat meer water
opgepompt uit andere putten zodat
de EWR toch zijn capaciteit haalt.
De EWR besluit in januari welke
maatregelen moeten worden getrof
fen om de waterwinning ter plekke
weer te kunnen hervatten.
Desgevraagd zegt de woordvoer
der bijzonder ongelukkig te zijn
met het trage verloop van het onder
zoek. "Het is een bekend gegeven,
maar blij zijn we er niet mee".
LEIDEN L»e Dusmaatscnappijen
in de Randstad overwegen vier mil
jard gulden te investeren in de aan
leg van vrije busbanen langs rijks-
en provinciale wegen. Eén van die
banen is gedacht in het midden van
de rijksweg tussen Wassenaar en
Den Haag.
De plannen, die nog aan het per
soneel bekend moeten worden ge
maakt, worden halverwege deze
maand gepresenteerd. De busmaat
schappijen willen tussen nu en het
jaar 2000 de vrije busbanen tot
stand brengen. Ze moeten vooral op
knelpunten voor doorstroming zor
gen en zodoende het oponthoud
voor de passagiers tot een mini
mum beperken.
De busmaatschappijen kondig
den begin september al aan dat zij
aan een meerjarenplan werkten.
Voor de komende jaren is twintig
miljard gulden uitgetrokken voor
verbetering van het openbaar te
verdelen. De Nederlandse Spoor
wegen hebben laten weten veertien
miljard gulden te willen opstrijken.
De grote steden eisen twaalf miljard
op. Zoveel geld is er niet. Om niet
achter het net te vissen hebben de
busmaatschappijen nu ook een
claim op tafel gelegd.
Shuttlebus
De Shuttlebussen voor forenzen
naar bestemmingen in Amsterdam-
Zuidoost voldoen aan de verwach
ting. Dat blijkt uit een onderzoek
dat is verricht in opdracht van het
ministerie van verkeer en water
staat en vijf streekvervoerbedrij-
ven. De bussen zijn gemiddeld voor
meer dan de helft gevuld en ruim de
helft van de reizigers ging voorheen
met de auto naar het werk.
Daarmee is voldaan aan de voor
waarden van het ministerie, dat fi
nancieel heeft bijgedragen aan het
experiment. In april 1988 ging het
experiment van start. Thans rijden
zo'n twintig comfortabele Shuttle
bussen op tien lijnen naar Amster
dam-Zuidoost. Het aantal lijnen
wordt op termijn uitgebreid tot 25.
Uit het onderzoek blijkt verder
dat de reizigers een hoge dunk heb
ben van de betrouwbaarheid en het
comfort van de busdiensten. Zij
hebben kritiek op de geringe flexi
biliteit van de Shuttlebus. Er zou
den meer vertrektijden per bestem
ming moeten komen. De betrokken
vervoerders (Centraal Nederland,
de NZH, Westnederland, de VAD
en het Gemeentelijk Vervoer Be
drijf van Amsterdam) vinden voorts
meer vrije busbanen noodzakelijk
om de reistijden te verkorten.
Ook naar Schiphol rijdt inmid
dels een groot aantal Shuttle-bus
sen. Mr. S. Renzema, directeur van
Centraal Nederland, verwacht dat
eind volgend jaar ongeveer 150
Shuttlebussen in de regio Amster
dam forenzen naar hun werk zullen
brengen.
Fusie
Centraal Nederland (CN) wil voor
1994 fuseren met het Gemeentelijk
Vervoerbedrijf Utrecht (GVU). Dat
blijkt uit het ondernemingsplan
1991-1993 van de streekvervoerder.
Daarnaast streeft CN ernaar de snel
tram tussen Utrecht en Nieuwegein
van het zusterbedrijf Westneder
land over te nemen.
De voornemens van CN passen in
de wens van de onderneming om te
komen tot één openbaar-vervoerbe
drijf per vervoerregio. Volgens di
recteur Renzema verlopen de be-
POENFLOP - Met een nieuw com
puterprogramma véin de Groningse
Informatiseringsbank kunnen stu
denten zelf berekenen op hoeveel
studiefinanciering ze recht hebben.
Deze 'Poenflop' berekent ook hoe
veel straks maandelijks moet wor
den afgelost aan studieschuld.
Studenten en ex-studenten kun
nen de flop kopen bij de 25 regiona
le Steunpunten Studiefinanciering.
Veel pompbedienden
bang voor overval
UTRECHT - Driekwart van de
pompbedienden is bang het slacht
offer te worden van een overval. Bij
een kwart leidt de angst voor bero
ving en geweld tot stress, zo blijkt
uit een enquête van de Industrie
bond FNV onder pompbedienden.
Dit heeft bestuurder M. Hagen
van de Industriebond FNV woens
dag meegedeeld. Voor het pro
bleem van de nachtelijke openstel
ling ligt een oplossing in het ver
schiet. 's Avonds en 's nachts vin
den de meeste overvallen plaats.
Het aantal overvallen op benzine
stations is dit jaar verdrievoudigd
ten opzichte van 1989 tot gemiddeld
negentien per maand.
De ministeries van economische
zaken, sociale zaken en verkeer en
waterstaat konden het tot nu toe
niet eens konden worden over het
wettelijk regelen van sluiting tus
sen 21.00 en 6.00 uur. Minister de
Vries van sociale zaken heeft nu als
compromis voorgesteld om de vei
ligheidsmaatregelen onder de wer
king van de Winkelsluitingswet te
brengen. Alle pompstations zijn
dan verplicht veiligheidsmaatrege
len te nemen.
sprekingen tussen CN enerzijds en
de gemeente Utrecht en het GVU
anderzijds voorspoedig. GVU-di-
recteur R. van Tetterode beaamt
dat.
Als de fusie er komt wordt de om
vang van CN vrijwel verdubbeld. Er
ontstaat dan een bedrijf met 3000
werknemers met een omzet van
ruim boven de 300 miljoen. CN zet
nu jaarlijks 180 miljoen gulden om.
De gesprekken met Westneder
land over overname van het open
baar vervoer tussen Utrecht en
Nieuwegein (inclusief de sneltram)
verlopen minder vlot. Wetsneder-
land voelt niets voor het streven
naar één bedrijf per vervoerregio,
aldus directiesecretaris mr. E. Geer-
des.
Honderd jaar geleden stond er
in de krant:
- Uit Utrecht wordt aan de
„N.R.C" gemeld: Sedert weini
genjaren heeft zich hier een jong
kamerbehanger xut Den Haag
gevestigd. Zijn optreden maakte
hier, naar het schijnt, een gewel
digen indruk, vooral in sommi
ge aanzienlijke kringen en bij
dames. De Haagsche heer wist
zich hier zóó slim in te dringen,
dat hij spoedig niet alleen aller
vertrouwen bezat, maar zelfs bij
een fancy-fair aan de regeling,
waarvan hij een groot aandeel
had gehad, de hooge eer genoot,
dat eene der voornaamste da
mes met haren chiquen kamer-
behanger het bal opende. Dit
moet een zeer duur dansje zijn
geweest....Heden wordt het over
schot van den kamérbehanger
onder den hamer gebracht; hij
zelf vertoefd buitenslands,
waarheen hij zich met vrij veel
bagage bijtijds heeft terugge
trokken. Behalve de dansende
dame, heeft hij ook nog verschei
dene rustige dames voor kolossa
le sommen bij den neus gehad.
En niet alleen dames, maar ook
veel heeren, van wie men anders
nog nooit gehoord heeft, dat zij
geld over den balk gooien, heb
ben deze oolijken Hagenaar hun
vertrouwen geschonken. In het
geheel noemt men een bedrag
van vier a vijf ton, dat het ver
blijf van den Haagschen kamer-
behanger aan den communalen
rijkdom zou gekost hebben.
Vijfentwintig jaar geleden:
-Een 17-jarig meisje uit Zeve
naar was zaterdagavond om
streeks half elf op weg van een
feestje naar huis. Op de donkere
Oud-Zevenaarsestraat bemerk
te zij dat een man haar achter
volgde. Steeds als zij omkeek zag
zij deze persoon achter een boom
verdwijnen. Het meisje raakte
in paniek en vluchtte een wille
keurig huis binnen, waar on-
middelijk de politie werd ge
waarschuwd. Die slaagde er
spoedig in de „dader" te arreste
ren. Het bleek de vader van het
meisje te zijn...
Van onze redacteur
Monica Wesseling
LEIDEN/DEN HAAG Abor
tussen hoeven niet langer extra
aandacht te krijgen van de ge
neeskundige inspectie. De afge
lopen vier jaar is de Wet Afbre
king Zwangerschap goed nage
leefd. Het is ook niet langer no
dig de Tweede Kamer te blijven
informeren over het aantal
abortussen en de omstandighe
den waaronder die werden ver
richt.
Dat is de mening van staatsse
cretaris Simons (volksgezond
heid), gebaseerd op het jaarver
slag van 1988 van de hoofdin
specteur van de geneeskundige
inspectie. De hoofdinspecteur
concludeert dat misstanden
nauwelijks of niet voorkomen
en dat de controle op de nale
ving van deze wet hetzelfde kan
zijn als die van alle andere wet
ten.
Het aantal abortussen was in
1988 28.978, een geringe daling
ten opzichte van het jaar daar
voor toen er 30.628 abortussen
werden uitgevoerd. Het aantal
overtijd-behandclingen (tot en
met 16 dagen na het uitblijven
van de menstruatie) steeg met
91 tot 2625.
De daling van het aantal abor
tussen is het gevolg van het feit
dat er zich minder buitenlandse
vrouwen hier laten aborteren.
Zo is in Spanje de wetgeving
versoepeld waardoor in 1988 het
aantal Spaanse vrouwen dat
hier kwam voor een abortus
daalde van 2529 (in 1987) naar
1406. Het aantal bij Nederland
se vrouwen uitgevoerde abor
tussen bleef nagenoeg gelijk.
Een verdere daling of juist
stijging van het aantal abortus
sen lijkt directeur zorg van de
Leidse Stichting Medisch Cen
trum voor Geboorteregeling,
K.J. van Schie, niet aanneme
lijk. Noch op seks. noch op het
gebruik van anti-conceptie rust
in Nederland een taboe. De kans
dat er iets mis gaat met de anti
conceptie of dat een zwanger
schap niet langer gewenst is
doordat bij voorbeeld de part
ner wegloopt, beide reden voor
een abortus, blijft altijd be
staan.
De gemiddelde leeftijd van
vrouwen, die zich laten aborte
ren, ligt al enige jaren rond de
27 jaar, 30 procent is gehuwd en
26 procent woont alleen.
Vertrouwen
Het voornemen tot afschaffing
van de extra controle doet Van
Schie een genoegen. "Dat bete
kent dat Simons vertrouwen
heeft in de gang van zaken bij de
abortusklinieken en de zieken
huizen die ook aan zwanger
schapsafbreking doen".
Met het schrappen van de ex-
'Staatssecretaris heeft vertrouwen in de gang van zaken'
tra controle is ook de registra
tieplicht zoals deze nu bestaat,
waarschijnlijk van de baan. De
klinieken en ziekenhuizen moe
ten nu vier keer per jaar aan de
inspectie laten weten hoeveel
abortussen ze hebben uitge
voerd en over die ingrepen na
dere gegevens verstrekken. Van
Schie is echter niet voornemens
de registratie te laten vallen.
"Wij blijven geïnteresseerd in
de epidemologie van abortus
sen. Door goed te registreren
kunnen wc ontdekken of er
nieuwe risicogroepen ontstaan.
Momenteel behoren de al
lochtone vrouwen tot deze
groep, maar het is mogelijk dat
het accent zich in de toekomst
verschuift naar bij voorbeeld
tieners of vrouwen die pil-moe
zijn. Als je zo'n verschuiving
ziet, kun je je voorlichting daar
op afstemmen".
De interesse van de directeur
is niet verwonderlijk. De Leidse
kliniek is zeker niet alleen een
abortuskliniek. Er worden zo'n
2000 ingrepen per jaar uitge
voerd, maar daarnaast worden
dr ook juist vruchtbaarheidsbe-
vorderende ingrepen verricht.
De dertig medewerkers van de
kliniek zijn de helft van de tijd
bezig met het geven van voor
lichting om zwangerschappen
te voorkomen en met abortusin
grepen. De ander helft van de
tijd wordt besteed aan vrouwen
die juist zwanger willen wor
den.
Van Schie is heel nadrukke
lijk voorstander van een aparte
kliniek voor geboorteregeling.
In ziekenhuizen wordt naar zijn
idee te veel naar één onderdeel
van de mens gekeken, terwijl
zijn kliniek alle disciplines in
dc gaten houdt. Een prettige
bijkomstigheid voor de patiënt
is wellicht dat de kliniek perso
neel aantrekt, dat niet bij voor
baat een weerstand heeft tegen
een abortusingreep. "In een zie
kenhuis is het toeval als je on
bevooroordeeld personeel treft,
bij ons is dat regel".
