Het wordt weer
echt gezellig
Wandklok ontdekt als object voor huiskamer
Groeitafel
met een
geheim
lade
Geboorte van de fauteuil
Lamp met kleuraccenten rMjfsMis
MAANDAG 29 OKTOBER 1990
Een moderne variatie op de
ouderwetse uitschuiftafel is
een rond uitlopende model
van de Nederlandse fabrikant
Saba.
In de verticale lade aan het
uiteinde van de tafel is een ex
tra tussenblad van 50 cm mooi
opgeborgen. De totale lengte
met tussenblad is 210 cm. Op
het rechte deel is de tafel 80
cm breed, bij de ronding heeft
hij een doorsnede van 120 cm.
De hoogte is 75 cm.
Het blad is uitgevoerd in
kunststof (formica) en is le
verbaar in negen verschillen
de kleuren.
Comfortabel zijn ook de
armstoelen. Armleuningen en
een aangename zit zijn voor
tafelstoelen steeds meer ge
vraagd in deze tijd van 'co-
cooning': het knus en behaag
lijk maken thuis. Daarbij be
hoort ook lang tafelen met het
hele gezin of met gasten.
Voor nadere inlichtingen:
Meubelfabriek Saba, IJssel-
stein, tel. 3408 - 81941.
(foto GPD)
Combinaties van metaal en pitriet, niet alleen de huiskamer maar ook de slaapkamer kan geheel met deze materiaal-combi natie worden ingericht.
Bijna alles mag in de woontrend van de jaren '90
Wonen krijgt weer sfeer en kleur. De steriele
zakelijkheid wijkt voor nieuwe huiselijkheid. De
nadruk wordt gelegd op persoonlijke accenten in
nieuwe maar ook in oude woonvormen. In de
ontwerpen is iets terug te vinden van de durf uit de
jaren zestig, maar dan in combinatie met de huidige
vloeiende lijnen.
Warme kleuren, opvallende
details, bloemmahonie, wor
telnoten, licht eikehout, ge
marmerde stoffen of met
bloemmotieven worden de
trendsetters voor ons interi
eur. Het meubelbeeld van de
Het Nederlandse designmeu
bel heeft zich in de afgelopen
jaren ook in het buitenland
een reputatie verworven.
Volgens ontwerper Gerard
van den Berg omdat bij Ne
derlanders fantasie gepaard
wordt aan een zekere nuchter
heid. Dat leidt tot eigentijdse
ontwerpen die veel mensen
aanspreken. Hoe komt een
ontwerp tot stand en wat gaat
er allemaal aan vooraf voordat
het in de winkel staat? Gerard
van den Berg gunt ons een
kijkje in zijn ontwerpkeuken.
"Het begint meestal met
een vaag idee, een krabbeltje
op papier. De collectie die ik
dit jaar op de Meubelbeurs in
Utrecht presenteerde heb ik
op een middag in een horeca
gelegenheid uit de losse hand
geschetst. Je krijgt op den
duur ervaring in het schatten
van maten. Die verwerk je in
zo'n eerste tekening".
De schets wordt aan de te
kentafel verder uitgewerkt.
"En dan ga je al heel snel een
prototype maken. Zie je
meteen of het meubel bij nor
male afmetingen nog even
goed L als het op papier leek".
Het prototype wordt meestal
in zijn eigen huis neergezet
om er 'proef te draaien. Het
gezin Van den Berg heeft al
met heel wat ontwerpen van
Gerard moeten leven.
Gerard van den Berg bij zijn
fauteuil Loge die nu in bin
nen- en buitenland te koop is.
foto GPD)
"Zonodig verander ik hier
en daar wat aan het model.
Niet te veel. Als je daaraan be
gint, krijgt het meestal iets
krampachtigs. Mijn ervaring
is dat een ontwerp bijna
meteen goed moet zijn. Hoog
stens een paar kleine dinge
tjes wijzigen".
Veel modellen van papieren
ideeën verdwijnen in de con
tainer. Zijn toch niet wat Ge
rard er zich van had voorge
steld. Of worden door vrouw
en kinderen afgewezen. "Als
je er niet meer uitkomt, kun je
het ontwerp beter vergeten en
het model weggooien. Begin
dan maar liever met wat heel
anders".
Vorig jaar kreeg de fauteuil
'Loge' van Gerard van den
Berg een eervolle vermelding
in de prijzencategorie 'het
beste meubelontwerp van
1989'. Hij vertelt iets over de
geboorte van dit comfortabele
de naam zegt het al zit
meubel.
"Een zitbank heeft gemid
deld een helling van 7 pro
cent. Ik wilde Loge wat 'luier'
maken en koos daarom voor
13 procent. En voor een hoog
te iets beneden de standaard
van 45 cm. Vervolgens schets
je de buitenlijn van het meu
bel. Je houdt er rekening mee
hoe het metalen frame moet
lopen. Een week later had ik
een grof gemaakt handmodel
klaar. Daar overheen een ka
toenen stofje geplakt. En toen
bij mij thuis uitgeprobeerd".
jaren '90 zal worden geken
merkt door gebruiksvriende
lijkheid en flexibiliteit.
Zitten
Al jaren streven de meubel
ontwerpers naar een nieuwe
manier van zitten, relaxen en
leven. De basisgedachte hier
bij is een eiland in dit barre le
ven waar men tot zichzelf kan
komen. Onze manier van zit
ten is hierbij van grote beteke
nis. De bedoeling is om de
mens, wat dat betreft, terug te
brengen naar de oervorm van
relaxen, wat dit dan ook moge
inhouden. Dergelijke gedach
ten kunnen alleen ten uitvoer
worden gebracht door een
harmonisch spel van lijnen en
materiaal van goede kwaliteit.
In het bergmeubel is ook
veel variatie te vinden. Naast
allerhande stapel- en bouw
materiaal en dé vitrinekast
zijn het aloude dresssoir en
het buffetmeubel terugge
keerd. Het handige bergmeu
bel blijft in gebruik.
Persoonlijke smaak
Er is nu meer sprake van een
glanzende vrolijkheid en
vooral persoonlijke inbreng.
Er zijn veel zitcombinaties
met een bijpassende draaifau-
teuil, veelal bekleed met
meerkleurige stoffen. De
draaifauteuil was heel popu
lair in de jaren '60. Iedereen
die er het geld en de plaats
voor had, schafte er een aan.
Zitbanken zijn op het ogen
blik los en in allerlei materia
len en stofferingen te koop.
Een doorbraak op het terrein
van de bankstellen-collecties
met hun starre eenheid waar
door de keuze van de gebrui
ker sterk beperkt is. Nu kan
men kiezen uit losse eenhe
den in een zeer ruime prijs
klasse. In de vormgeving is
eveneens veel variatie, vooral
in de duurdere soorten en
merkmeubelen. Zo zijn er
vierhoekige en halfronde zit-
Tafels zijn er in vele soorten en maten.
meubelen, ontworpen met
een bepaalde techniek waar
op octrooi is verleend.
Dit soort meubelen is al ja
renlang te vinden in gebou
wen met een representatief
karakter. Gewoonlijk zijn de
twee ziteenheden gemonteerd
op een onderstel waardoor ze
legio opstellingsmogelijkhe
den hebben.
Efficiënt zijn de zitmeube
len met losse dekken en hoe
zen, die gemakkelijk kunnen
worden verwisseld of omge
keerd. Losse hoezen en dek
ken zijn verkrijgbaar in wel 50
combinaties en kleuren.
Eetkamerameublement
De eetkamerstoelen bieden
meer comfort en houden vaak
het midden tussen een stoel
en een fauteuil, de zogenoem
de tafelstoel. Veel van dit
soort stoelen is vervaardigd
van stevig rundleer. Comfor
tabel zijn de stoelen met za-
delzit.
De eetkamertafels worden
steeds fantastischer van ont
werp. Was er een lange tijd al
leen maar keus uit vierkant,
rond en soms ovaal, nu zijn er
tafels in de meest aparte vor
men. Dat geldt overigens ook
voor de bijzet- en/of salonta
fels.
Veel tafels hebben een cen
trale kolompoot en soms aan
één zijde een ronde kant. De
heldere futuristische glazen
tafels hebben facet geslepen
randen; ze zijn te koop in de
meest uiteenlopende vormen
en maten. Verder zijn de zes-
en achtkantige, de driehoek
en de palettafel erg in, maar
de hangoor en de uitschuifta
fel met klapbladen doen het
ook nog altijd goed. Lage ta
fels met onderbladen of ge
vlochten lectuurmanden zijn
eigenlijk oude bekenden als
ook de pitrieten tafels met bij
passende stoelen.
Flowertafels op kelkvoeten
treffen we aan in eigentijdse
modellen. Praktisch zijn dt
met tegelblad afgewerkte ta
fels, de marmeren bladen en
die met krasvaste structuur-
lakken. Fraai is de combinatie
van fossielsteen met ander
materiaal.
Allerlei soorten metaal heb
ben eveneens hun intrede ge
daan in de kamer. Het is al
lang gebleken dat metaal ei
genschappen bezit die vrijwel
gelijkwaardig zijn aan die van
hout. Metaal is ook heel mooi
als contrast bij hout. Daarbij
komt dat de frames van me
taal licht van gewicht en daar
door gemakkelijk verplaats
baar zijn.
Toepassing
Kenmerkend voor het interi
eur is dat het in de komende
jaren minder steriel wordt
maar wel rustig en vooral
sfeervol.
Met het meubilair dat we al
bezitten, kunnen we gezellig
combineren. Bij het strakke
witte, beige, grijze en het ver
trouwde bruine ameublement
kan veel worden toegepast en
met diverse tinten worden ge
werkt. Sterke schakeringen li-
berty-stoffen kunnen zorgen
voor een mooi contrast.
Gekleurde tafellampen,
oma's vazen en vele andere
denkbare snuisterijen, liefst
aangevuld met vriendelijke
bladplanten, zullen het heel
aardig doen in het veranderde
interieur. Losse pitrieten
meubelen, een fraai gestof
feerde kuipfauteuil of de alou
de schommelstoel zijn hierbij,
als gezellig combinatiemeu
bel, goed bruikbaar.
Veranderingen aanbrengen
is pas echt leuk als we dat
doen met wisselende acces
soires; de ene maand komt het
messing en koper voor de dag,
dan weer de glazen prulletjes,
porselein of fraai aardewerk.
Op die manier kan juist in de
tegenwoordige stijl, waar im
mers bijna alles mag, naar har
telust worden geëxperimen
teerd.
Tante spoor was weer niet
erg op dreef. Of beter ge
zegd, ze was heleméél niet
op dreef, die dagen in de
herfsvakantie dat ik haar
klant was. En via Rotter
dam naar Düsseldorf wilde
reizen om twee tentoonstel
lingen te bezoeken waarbij
ik dan mijn vrije reisdag tot
de bodem toe benutte, iets
dat ik gaarne doe. Maar de
obstakels die ze me deze
keer in de weg legde waren
er vele. en vaak komische.
Het begon al bij het vertrek
uit Leiden. Een fleurige
meisjesstem deelde de
wachtenden mede dat de
intercity naar Brussel via
Rotterdam een kwartier te
laat zou arriveren, waarna
de reizigers gelaten de rus
stand aannamen. Tien mi
nuten, later arriveerde een
geheel leeg treinstel en de
horde klom gehaast naar
binnen; de bagage van de
over de grens reizenden
werd in 't net gestouwd en
juist toen iedereen gezeten
was, kwam over de inter
com de mededeling dat dit
een stoptrein tot Rotterdam
was. Een gehaaste uittocht
van ruim de helft van de rei
zigers was het gevolg,
waarbij het te haastig uittil
len van de bagage door eni
ge dametjes licht ongerief
veroorzaakte, en menig
woedend woord over de
nogal late mededeling op
klonk.
De reizigers die niet verder
dan Rotterdam moesten en
dus bleven zitten, hebben
toen veel gezien. Station
netjes waarvan tot nu toe
het bestaan volledig onbe
kend was werden knarsend
en langdurig aangedaan,
wat tot gevolg had dat de
trein ruim een half uur later
dan verwacht in Rotterdam
arriveerde. Menige af
spraak en aansluiting werd
gemist, en uitleg of excuses
werden nergens gegeven
Dat vervolgens voor het
station tramlijn 5 naar het
museum ook nog eens ruim
twintig minuten wegbleef,
daar kon tante spoor niets
aan doen. Het kwade ge
mor dat uit de grote menig
te wachtenden opsteeg
was meer gericht aan 1
openbaar vervoer in 't alge
meen en loog er niet om.
De volgende dag. op de te
rugweg naar Leiden, wach
tend in Utrecht, klonk weer
zo'n pronte meisjesstem
met de mededeling dat de
trein vijf minuten te laat zou
zijn. Even later verhoogde
ze haar aanbod tot tien mi
nuten, waarna het treinstel
inderdaad de overkapping
binnenreed. Opgelucht
stroomde de menigte reizi
gers de coupés in, waarna
er een diepe rust viel. Niets
bewoog. Stil bleven we
staan, met als enig uitzicht
het morsige perron. Tot er
na zo'n minuut of vijf een
moedeloze mannenstem
met licht noordelijk accent
aankondigde dat we nog
niet weg konden "We zit
ten zonder conducteur ziet
U", en onmiddellijk overviel
me de slappe lach. Die ik
achter mijn krant verborg,
want om me heen klonken
nogal boze opmerkingen,
en venijnige verwijzingen
naar wat er voor den drom
mel allemaal wel moest ge
beuren met de spoorwe
gen. Nog weer vijf minuten
later vertrokken we dan
toch echt. Dommelig vroeg
ik me af waar die conduc
teur toch gezeten zou heb
ben. te laat achter de koei
en vandaan gekomen?
Om me heen gingen de
passagiers overleggen
hoeveel vertraging we zou
den hebben en hoe ze als
nog een aansluiting zouden
kunnen vinden, maar dat
was te voorbang gepraat,
tante had nog meer in pet
to. In Alphen bleven we we
derom langdurig staan
waarna dezelfde sombere
mannenstem iets meedeel
de over een verkeerde wis
sel, wat er precies aan de
hand was werd niet duide
lijk. Het duurde in elk geval
lang. Uiteindelijk arnveer-
den we ruim een half uur te
laat In Leiden, na nog
eventjes grondig dooreen-
geworpen te zijn bij 't abrupt
remmen van misschien een
leerling-bestuurder die het
op dit onbelangnjke lijntje
eventjes moest leren
De giechelige stemming
bleef voortduren. Het on
werkelijke gevoel ver
plaatst te zijn naar om
streeks 1907, in een stoom-
treintje van het jaar nul Ra
ketten vliegen naar Mars.
en komen jaren en jaren la
ter daar ook werkelijk aan.
maar Leiden op tijd berei
ken of uit weggaan, dat kost
enige moeite. En dat is, alle
grapjes terzijde, toch jam
mer. Dat tante spoor zo af
zakt Zelden is een trein
meer tot op de seconde op
tijd, zoals een jaar of zes
geleden nog het geval was
Sluipend verandert dat. en
dat is een beetje triest vind
ik.
INA DE RUYTER
EINDREDACTIE
HENK HOUTMAN EN
HENRlETTE vd HOEVEN
Meer dan vijftig wandklok
ken van het type dat je in
scholen en kantoren tegen
komt, staren de passant aan in
het winkeltje 'Kwartier' in de
Utrechtse Schoutenstraat.
Eigenaar Frans Mekel preten
deert de enige in Nederland te
zijn die uitsluitend wandklok
ken uit de jaren twintig tot en
met zestig verkoopt. Het is,
meent hij, een trend aan het
worden zo'n klok in de huis
kamer te hebben, met chro
men stang vastgemaakt aan
_het plafond, of gewoon recht
de kamer in steekt
Ad van Berlo heeft voor Indoor een nieuwe lamp ontworpen: de
Tyko, die is vervaardigd van kunststof, aluminium en staal. De
lichtbron is een 12 V (50 Watt) halogeenlamp-Het kapje is draai- Twee
en kantelbaar en de hoogte ts naar boven - vanaf tafelniveau Frans Mekel verdeelt zijn
- verstelbaar tot maximaal 100 cm. klokken in twee categorieën;
De basisvormen zijn de driehoek en de kegel. Een driehoekig de zelf lopende en de 'moeder-
contragewicht houdt het kapje in elke stand in balans. De lamp gestuurde'. De meeste klok-
is uitgevoerd in zwart met op twee plaatsen opvallende kleurac- ken in kantoorgebouwen wor-
centen. Vlak onder de halogeenlamp in het kapje is het neusje den moeder-gestuurd door
gekleurd en die kleur wordt herhaald op de tuimelaar van de een minipuls. waardoor ze al-
schakelaar (in de voet). De kleuraccenten zijner in rood, in tur- lemaal dezelfde tijd aanwij-
quoise en in lila. zen. In de winkel staat een
Voor meer informatie: lodoor B.V., Amsterdam, tel. 020-6641881. vierkante blauwe stations
klok van forse afmetingen.
Tweezijdig aanwijzend en
verlicht. Ernaast ligt een grijs
plastic kastje: de minipuls die
de rode secondenwijzer bij el
ke tik even doet aarzelen. De
klok moet 550 gulden kosten,
het moeder-apparaatje 350,-.
"Het stuur-apparaatje is
ook handig als de klok op een
onmogelijke plaats komt te
hangen. Want dan kun je hem
op afstand gelijk stellen", zegt
FYans. "Zo'n stationsklok ver
koop ik waarschijnlijk aan
een bedrijf, een eetcafé bij
voorbeeld. Er is een groot
streven naar originaliteit
Deze klokken wordt op het
ogenblik echt ontdekt als ob
ject voor de huiskamer. De
wijzerplaten met streepjes
zyn duidelijk meer in trek dan
die met cijfers. Je hebt na
tuurlijk replica's van oude
wandklokken, maar dat wil
len trendgevoelige mensen
niet meer. Het moet echt zijn".
Op zolder
De meeste moeder-gestuurde
klokken bouwt hij thuis op
zolder om, zodat ze zonder die
voorziening in de huiskamer
kunnen worden gebruikt De
prijzen beginnen bij 75 gulden
voor een eenvoudig wand
klokje uit de jaren vijftig en
lopen op tot 875 gulden voor
een dubbelzijdige Siemcns-
plafondklok met bollend glas
uit 1955. Frans geeft op elke
klok een jaar garantie. "Ik heb
ze helemaal nagezien en ze
zijn van nature al oersterk".
Als bij-artikel verkoopt
Frans Mekel oude schoollam-
pen van chroom met melkglas
"in de gekste vormen die ik
kan krijgen want daar is de
meeste vraag naar". De vraag
of hij ervan kan bestaan be
antwoordt hij met een schou
derophalen: "Dat moet nog
blijken. Het is een gok, maar
het loopt tot nu toe niet slecht.
Bovendien is Kwartier ook
een beetje een hobby van me.
Want zeg nou zelf tijd is iets
intngerends".
'Kwartier* la alleen op koop
avond en op vrijdag en saterdag
geopend en bullen de aren op te
le fonische afspraak.
Frans Merkel:
"Tijd heeft teU
intngerends'