Opus 8 meer dan de schil van de ui
Nadruk op Europese jazz bij
Delta concerten in Den Haag
fODIUMBLIK
Dichter Ernesto Cardenal
kri jgt eredoctoraat VU
'Stille ruimte' verstilling in
schilderijen en keramiek
NSDAG 23 OKTOBER 1990
KUNST
PAGINA 19
IdeleHet Groot .Viet Te Vermijden
lans/Show Orkest neemt een die-
woróe duik in het muzikale wereldre-
kijbertoire ran de jaren dertig en
ttigesomt snuivend en proestend bo-
oduben in de muziek ran de jaren
kutachtig". Zo luidt de, fraai gecise-
posterde, volzin waarmee deze at-
'rzoeractie door de Leidse Schouw-
langurg in het programmaboekje
vordt aangekondigd. Dit nieuwe
i—m^nomeen, dat herinnert aan de
lig Bands uit de Gay Twenties,
irengt toneel, muziek, theater, al-
j es tegelijk dus. Vanavond in de
1 <eidse Schouwburg.
Tppra Eline
dorgenavond kunnen de dames
veer zwijmelen bij de stem van
darco Bakker. De zanger maakt
leel uit van de cast van De Kleine
)pera Stichting die morgen
avond in de Leidse Schouwburg
ppera Eline' brengt. Samen met
iantzen Houwert en Tom Sol
irengt Bakker deze opera, die is
jebaseerd op Couperus' roman
ff Eline Vere. Het verhaal: defutlo-
je, in niemand en niets geïnteres
seerde, Eline, verloofd met Otto,
irobeert te ontsnappen uit de
merkelijkheid. Haar schepper
'ouperus tracht haar hiervoor te
•hoeden.
Evergreens
Èrnst Jansz en Jan Hendriks, ooit
leden van Doe Maar, doorbreken
net hun programma 'Rien ne va
J>lus' na jaren van zwijgen de stil-
|e. Zij brengen donderdagavond
i de Leidse Schouwburg muziek
Vera Habes (links) en Jochem Stavenuiterln 'Een bruid in de mor
gen': de broer en zus die verliefd worden op elkaar. Morgenavond
en donderdagavond in het LAK-thcater. «oio Wouter Thorn Lwoni
uit de jaren '20 en '30 uit Berlijn,
Parijs en New York. Hits als
'Don't fence me in', 'Big Spender'
en jazz en blues staan op het pro-
gramma. Rieany Janssen zorgt
voor de zang.
Scoren
Weer eens een première deze week
in de Leidse Schouwburg. Op za
terdagavond is daar het podium
voor Johan Ooms, Kiki Classen en
Hans Cornehssen met hun pro
gramma 'Scoren'. 'Scoren' is de
Nederlandse versie van de gelijk
namige Amerikaanse Broadway-
musical. De voorstelling geeft een
grimmige kijk achter de schermen
van de film- en televisiewereld.
Vrijdagavond is de voorpremière
van dit stuk.
Purper
Volgende week maandag en dins
dag geeft de groep 'Purper' weer
eens acte de presence in de Leidse
Schouwburg. Zie het interview op
deze pagina.
Cervelaat
Ook in het LAK deze week een pre
mière. Morgenavond en donder-
dagavond brengt Cervelaat in
deze zinken tempel der kunsten
het stuk 'Een bruid in de morgen'
van Hugo Claus, in de regie van
Mareelle Meuleman. We kennen
het verhaal zo onderhand nu wel.
Truus Bronkhorst.
maar even herhalen: om zijn ou
ders uit een nare situatie te red
den wordt Thomas gedwongen te
trouwen met een nicht die veel
geld heeft maar weinig schoon
heid. De jongen ontvlucht deze si
tuatie door een relatie aan te
gaan met zijn zus Andrea.
Bronkhorst
Vrijdag- en zaterdagavond is
Truus Bronkhorst m het LAK-the-
atermet 'Goud'. Bronkhorst is een
zeer eigenzinnig danseres. Tij
dens deze voorstelling koestert zij
een groot ei en in een dramatische
scene komt zij met een kinder-
doodskistjè op het toneel.
KLIM
Als het even wil, gaat het nog echt
swingen in dat LAK-theater. Zon
dagmiddag is de Dansgroep
KLIM er van de partij, een groep
die voorstellingen maakt waarin
het jonge volkje kan kennismaken
met de dans. In het programma
Razende Ritmes' wordt de na
druk gelegd op muziek en ntme.
Er wordt gedanst op muziek van
Ron Spree, maar ook geluiden
van de dansers en van het publiek
worden gebruikt om op te dansen.
Per Expres
Toneelvereniging Per Expres
ibvnt
nerf zaterdapatxmd in het
Parktheater m Alphen haar
twaalfeneenhalfjarig bestaan
met een uitvoering ran Edward
Albee's stuk 'In wankel even
wicht'. Na afloop wil de toneelver
eniging met de bezoekers het glas
heffen en een toast uitbrengen op
de toekomst.
Arsenicum
Abby en Martha Brewster, twee
lieve, broze maar wel zeer getikte
dametjes, verhuren kamers aan
eenzame oude heren. Om hen ran
hun eenzaamheid af te helpen
hanteren zij royaal de gif pot. Dat
is in hef kort het verhaal van de
voorstelling 'Arsenicum en oude
kant'. waarvan morgenavond
door de Hollandse Comedie een
try-out wordt gebracht in Theater
Warenar in Wassenaar.
Muizen en mensen
In de Lei der dorpse Muzenhof
zaterdaga"ond: 'Muizen en Men-
sen' door Literair Theater Bra-
noul. Het gaat hier om John Stein-
becks beroemde verhaal over cow
boy George en de zwakbegaafde
Lenny. De twee willen een gewoon
leven maar de ongecoördineerde
lichaamskracht van Lenny zorgt
telkens weer voor moeilijkheden
Het stuk wordt gespeeld door Rein
Edzard en Michiel Kerbosch.
>urper volgende week met première in Leidse Schouwburg
Ca-
t tot
iten
2V®-JVISTERDAM. LEIDEN - _-
ee aretgroep Purper brengt vol-
ende week met de première
eenan Opus 'n de Leidse
WOchouwburg een 'programma
nd.oor \Touwen' op de planken.
jul-En toch zijn we deze keer met
395 ier mannen. Mannen onder el-
'io-aar", aldus Frans Mulder (voor
Rijfde jaar bij Purper) en Alfred
^"an den Heuvel die bij Purper
£"'ijn tweede seizoen ingaat. "Tij-
ens de try-outs is ons gebleken
«.at vooral vrouwen het pro-
famma erg waarderen".
e cabaretgroep wisselt (bijna) elk
ar van samenstelling en dit keer
nen op het toneel aantonen dat dat
macho-gebla-bla uit iets kinderlijks
voortkomt. Het ene moment maken
we, als kerels onder elkaar, een gro
ve grap. En dat gedrag zagen we
meteen weer onder onze voeten
weg. Dan komt die zwakke kant van
mannen naar voren, die ze nog
steeds niet van zichzelf mogen laten
zien. Door dat macho-gedrag ont
staan, daarvan ben ik overtuigd,
oorlogen. Want het gaat meer om de
grootte van het geslachtsdeel van
de heren dan om iets anders".
Is het niet lastig voor de continuï
teit om elk jaar weer in een andere
samenstelling te moeten beginnen
Heb je eenmaal een kanjer als Ka
rin Bloemen in huis, dan gaat ze
weer weg en moetje maar zien hoe je
verder draait.
Frans: "Purper heft zichzelf elk
fas er. na vorig seizoen Angela jaar weer op, al hebben we wel en-
roothuyzen, behoefte aan een
lan. Frans: "Angela was een goede,
erke vrouw. Een kanon. En om in
lederland een tweede te vinden
ras moeilijk. Vooral omdat we qua
sksten meer diepgang in ons pro-
ramma wilden brengen". Die diep-
jang vonden ze in de persoon van
an Simon Minkema. een tekst-
chrijver die zijn sporen al ruim-
:hoots heeft verdiend.
"Dat programma met Angela vo
lg jaar was net een suikerspin. Het
fed iets te weinig diepgang, vonden
ire achteraf. Nu stellen we ons
twetsbaarder op. Althans we dur- vind ik prachtig. In de eerste pingelt
-en onze kwetsbaarheid te laten een Surinamer tijdens de twee mi- nnamer verbetert hem dan. Prach- maakt en de kinderen die de herin
kele seizoenen in dezelfde samen
stelling doorgedraaid. Maar elk jaar
verwachten we ook weer wat an
ders van onszelf. En er zit een con
stante in de vorm van Erik Breij in
de groep. Die drukt een belangrijke
m*uzikale signatuur op het program
ma. Heel muzikaal is hij. Hij maakt
stemmenarrangementen. composi
ties bij teksten. Er zit altijd wel iets
klassieks in".
Alfred licht een tipje op van wat Frans Mulder, Erik Breij. Alfred van den heuvel en Jan Simon Minkema gaan dit jaar met Puper het tiende sei-
volgende week komen gaat: 'Die zoen zijn. In 'Opus 8' prikken zij als vier heren onder elkaar het macho-gebla-bla van zichzelf en hun soortgenoten
twee scènes over dodenherdenking, door. «Oto chrta-r»ui supeU)
aen. Over relaties, hoe je in het le
ien staat. Het gaat verder dan amu-
nuten stilte rustig door op zijn pia-
Rap-muziek. Bovenbuurman
- lement en lol. het is meer dan het wordt woedend en begint luidkeels
Ichilletje van de ui", aldus Alfred.
Frans: "Ik hoop dat die vier man-
meer zullen zijn. Dat zij die hebben Wij het daar niet mee eens zijn. Dan
meegemaakt dat de Duitsers hun rnerk je aan het publiek dat het stil-
het Wilhelmus te zingen. Maar hij dodenherdenking. Dat ooit de gene- joodse vrienden kwamen weghalen valt. iets wegslikt Er wordt een se
maakt een fout in de tekst en de Su- ratie die de oorlog heeft meege- een uitgestorven soort zullen zijn.
\MSTERDAM (ANP) Voor de niets, zei Cardenal in februari tegen
Nicaraguaanse Trappistenpater en een ANP-verslaggeefster, kort na-
üud-minisier Ernesto Cardénal (65) dat hem de redenen voor de toeken-
t^n voedsel en gezondheid belang
rijk, maar zinloos als de mensen coi
ning van het eredoctoraat waren
medegedeeld. "Zij overdrijven het
tuur ontberen. Alleen met cultuur belang van mijn werk." Het liefst
iVordt het leven menselijk, aldus had hij het eredoctoraat geweigerd.
maar hij heeft dit toch uit naam van
het hele Nicaraguaanse volk aan-
en en godgeleerdheid werd onder- vaard.
scheiden met een eredoctoraat van
dp Vrije Universiteit te Amsterdam.
De loftuiting van de VU doet me vergelijkende
schap. Cardenal
Componist Ligeti
niet tevreden met
pianist Brautigam
AMSTERDAM (ANP1 - De uit-
voeringen van het pianoconcert
van componist Gyorgy Ligeti
door het Koninklijk Concertge
bouworkest met pianist Ronald
Brautigam op 25. 26 en 27 okto
ber gaan niet door. Het orkest
zal nu onder leiding van Riccar-
do Chailly en met medewerking
van Ronald Brautigam als solist
de Kammermusik nr 2 van Hin-
'demith ten gehore brengen. Dit
maakte het KCO gisteren be
kend.
De componist heeft het KCO
laten weten niet akkoord te kun
nen gaan met de interpretatie
van Brautigam. nadat deze hem
het werk had voorgespeeld. Ge
vraagd naar een toelichting op
de afgelasting antwoordde een
woordvoerder van het KCO:
..Ligeti en Brautigam spreken
jeder een andere taal
In haar lofrede noemde promotor
Mineke Schipper, hoogleraar
literatuurweten-
►n van de meest
gelezen dichters van Latijns-Ameri-
ka. "Uw gedichten maken deel uit
van het culturele erfgoed van Uw
continent."
Prof. Schipper leverde in haar lof
rede kritiek op het Westers ontwik
kelingsbeleid dat te vaak cultuur als
een wezenlijke factor heeft ontkend
of ondergewaardeerd. Ook de toe
gang tot de cultuur behoort volgens
Cardenal tot de rechten van de
mens. Behalve het recht op onder
wijs. om te kunnen lezen en schrij
ven. heeft Cardenal ook het recht
van een volk op creativiteit bena
drukt.
Het schrijven van gedichten
wordt het nationale tijdverdrijf in
Nicaragua genoemd, aldus Schip
per In Nicaragua zijn niet alleen ar
beiders en boeren dichter, maar ook
koffieplukkers en soldaten, huis
vrouwen en politieagenten. "Ik zie
de agenten van de Warmoesstraat
nog geen gedichten schrijven, maar
misschien kunt U de burgemeester
van Amsterdam hierin enige ont
wikkelingshulp bieden." aldus de
promotor tot Cardenal.
Cardenal. afkonstig uit een Nica
raguaanse patriciërsfamilie, trad op
zijn 31e in bij de Trappisten, een be-
conde lang niet geklapt"
Frans "En de slotmededeling.
Die vind ik echt heel leuk. Zullen
we hem verklappen? Aan het eind
zeggen we tegen de zaal dat ze het
straks maar weer even lekker met
elkaar moeten doen. En als hun
partner geen zin heeft, dat ze dan
maar moeten zeggen dat het moet.
Van Purper".
Purper 'Opus 8": te zien op 29 ok
tober (voorpremière) en 30 okto
ber (premiere) in de Leidse
Schouwburg; daarna toernee door
het land; op 9 maart 1991 tVM dl
Paper op la <i< NmilMt Lei
derdorp.
Exposé-a 'StHie ruimte". Japanse schilder
kunst en Oosterse keramiek Tot t decem
ber te z«en m Galerie Amber. Hooglandse
Kerkgracht 8. te Leiden Geopend van
woensdag tot en met zondag van 11.00 tot
17.00 uur
LEIDEN Galerie Amber is mo
menteel bijzonder karig ingericht
met Japanse schilderkunst en
Oosterse keramiek. 'Stille ruimte'
is de expositie getiteld en dit slaat
vooral op de verstilde eenvoud
van de inrichting. Inrichting en
objectkeuze zijn op elkaar afge
stemd. Er worden maar weinig
objecten geexposeerd, maar du-
komen dan ook uitstekend tot
hun recht.
Heel bijzonder is een tien meter
lange handrol uit Japan, een zoge
naamde 'makimo'. Dit zeventien
de-eeuwse kunstwerk bestaat uit
een strook aan elkaar geplakte
stukken papier en zijde met aan
de twee uiteinden een rol. Je leest
en bekijkt zo'n rol door de strook
stof en papier geleidelijk aan van
de ene rol af te wikkelen en tege
lijkertijd om de andere rol heen te
draaien. Op de papieren vellen
zijn teksten gekalligrafeerd: links
in het zogenaamde grasschrift
(een langgerekt Japans schrift dat
vooral voor gedichten gebruikt
wordt) en rechts in Chinese ka
rakters. De teksten hebben be
trekking op acht 'mooie plekken'
in Japan, die op zijden doeken ge
schilderd zijn Het zijn land
schapsschilderingen van bergen,
bomen en huizen langs het water,
waaruit het typisch Japanse ge
voel voor dichterlijke schoonheid
spreekt A-symmetrische compo
sities en kernarchtige penseel
streken vormen landschappen als
decoratieve patronen.
Maar liefst tien mensen hebben
hun sporen op de rol achtergela
ten De hofschilder Tsunenobu
schilderde de landschappen cn
acht kaligrafen van het keizerlijk
hof kalligrafeerden de teksten
De tiende verklaart op het eerste
blad (het colofon) dat hij de rol
"met vossenogen" aan een in
spectie heeft onderworpen Hij
concludeert dat de kalligrafieën
en de schilderingen gegaran
deerd van de hand van de m het
colofon genoemde kalligrafen en
de schilder Tsunenobu zijn.
Ook onder het keramiek bevin
den zich mooie en interessante
stukken.
Een ragfijne, bgna ondoorzichti
ge porseleinen theekom is be
schilderd met voorstellingen van
Samoerai en gedichten. Merk
waardig genoeg hoort er een
schoteltje bij de kom. Hoewel het
theedrinken een van oorsprong
Oosters verschijnsel is. heeft de
westerling een schoteltje onder
het kopje verzonnen. Een ver
schijnsel dat getuige dit voor
beeld ook in Japan niet onopge
merkt is gebleven De kom cn
schotel dateren uit het begin van
de negentiende eeuw
Het is jammer dat de tekstbordjes
bij de objecten soms ontbreken.
Liefhebbers van een sfeervolle
expositie zullen dat misschien
niet eens merken, maar voor wie
zich interesseert voor Oosterse
kunst en er 'wel-wat-maar-met-
genoeg' van afweet is het storend.
LISETTE OOMEN
Eagling mogelijk artistiek leider Nat. Bal.
AMSTERDAM - De Canadese danserchoreograaf Wayne Eagling 40
wordt waarschijnlijk de nieuwe artistiek leider van het Nationale Ballet
Het bestuur van het dansgezelschap heeft hierover gisteravond vergadero
maar wil niet zeggen of de Eagling de baan ook krijgt
Eagling, die Canadees van geboorte is. danst sinds 1969 bij het Engels*
Royal Ballet, waar hij sinds 1975 de status heeft van eerste solist Hg danste
hoofdrollen in grote klassieke balletten als Giselle en The Sleeping Beauty
en maakte zelf ook enkele choreografieën
De benoeming van Eagling zou betekenen dat de opvolging van Rudi
van Dantzig eindelijk geregeld is. Van Dantzig maakte in al 1984 bekend
dat hij in 1991 zou vertrekken als artistiek leider Dc benoeming van door
Van Dantzig zelf voorgedragen kandidaten (Hcnny Jurnens en Han Ebbe
laar) gingen om verschillende redenen niet door.
schouwende orde. In 1967 stichtte
hg de gemeenschap van Solentina
me. die op basis van oerchnstelgk
gedachtengoed in gemeenschap
van goederen leefde. De toenmalige
dictator Anastasio Somoza was dit
een doorn in het oog. In 1977 werd
Cardenal het land uitgezet.
Na de overwinning van de San
dinisten in 1979 werd Cardenal mi
nister van cultuur. De rooms-katho-
lieke hierarchic verbood hem een
politieke functie uit te oefenen en
schorste hem als priester. In 1988
trad Cardenal op eigen verzoek af
als minister om weer tijd te hebben
voor poezie en contemplatie.
Leidse schrijvers in
Kunstkring Burcht
LEIDEN - De Leidse schrijvers Ton
An beek en Mam Kummer zullen
vrgdagavond 26 oktober in de Leid
se Kunstkring Burcht met elkaar in
conversatie gaan Onderwerpen zijn
oorlog en liefde, Sisyfus en Céline.
existentialisme en wetenschap De
neerlandicus Eep Francken zal het
gesprek leiden
De literaire concersatie begint
vanavond om 20.15 in De Burcht,
Burgsteeg 14.
Van onze correspondent
Ton Ouwchanci
DEN HAAG - Er zijn jazzfestivals
genoeg in Nederland Maar sinds
vorig jaar is aan het hele arsenaal
een bijzonder soort toegevoegd
Delta Jazz Concerten. Van 25 tot en
met 28 oktober beleeft Delta Jazz
zijn tweede editie Gedurende vier
dagen zal op vier lokaties in Den
Haag jazz te horen zgn. waarbij het
nu eens niet draait om allerlei legen
darische Amerikaanse jazzhelden
Op de Delta Jazz Concerten is ui»
sluitend jazz van Europese makelij
te horen
tivals mooi weer gespeeld met Miles pomst Karl Heinz Stockhausen
Davis, Stan Getz. Dizzy, noem maar
op. Maar men begrijpt niet dat over
vijf of tien jaar al die mensen dood
zijn. Dat is heel jammer maar onver-
mgdelgk. In dc jaren negentig zul
len bijna al die helden verdwenen
zijn. Er komen wel nieuwe dingen,
maar waarom moeten die van oen
tweede garnituur uit Amerika zijn.
Het kan ook uit je achtertuin ko
men".
Er is een nieuwe generatie jonge
Europese jazzmusici, die beter is
opgeleid dan ooit en die beter speelt
dan ooit. constateert de stichtihg
De Delta Jazz Concerten zgn ont- het programmaboekje voor de ko-
staan uit onvrede met de huidige si
tuatie op de jazzfestivals. Saxofo
nist Ben van den Dungen is een van
de initiatiefnemers Samen met
mende serie Delta Jazz Concerten
Voor deze makers van de Nieuwe
Jazz. biedt Delta Jazz een podium
De Delta Jazz Concerten worden
Wouter Turkenburg. hoofd van de donderdag 25 oktober geopend in
afdeling jazz van het Haags Conser
vatorium. en Harry-Jan Bus vormt
hg het bestuur van deatichting Del
ta Jazz.
„Nu wordt er op de grote Jazzfes-
het Koninklijk Conservatorium in
Den Haag door het Duitse trio A pa
ns, waarin de gebroeders Markus
en Simon Stockhausen zitting heb
ben. zoons van de vermaarde com-
Vrijdag worden de concerten in
'Het Paard' voortgezet, waar onder
anderen het kwartet van de Italiaan
se saxofonist Pietro Tonolo, de Brit
.-e Roadside Picnic cn dc Neder
landsc formatie Scapes van bassist
cn podiumpnjswinnaar Tony Over-
water optreden Zaterdag eerplaat-
sen de concerten zich naar Theater
Korzo. met het Russische Rostov
Trio, het uit Tsjecho-Slowakge af
komstigc kwartet Naima en het No
Spa Quintet, rond de Hongaarse ge
broeders Góbor en Gyorgy Czvik
ovszky
De Delta Jazz Concerten worden
zondag in theater Pcpgn afgesloten
's Middags is er een optreden van
het tno van de Duitse gitarist John
Schroder s Avonds is er in dezelfde
lokatie het F ra F ra Sound Bigband
Project te horen. Hierbij werkjn
twee belangrijke jazzenscmblet uit
Nederland en Engeland samen Fra
Fra Sound en de Jazz Warnora.
