Nederland heeft eigen Early Times Uitbreiding Veiligheidsraad roept vele vragen op Ritzen: het is het een of het ander REPORTAGE! 'Een krant om mee te giechelen of om je betrokken bij te voelen' MAANDAG 22 OKTOBER 1990 Het Handvest van de Verenigde Naties dat in 1945 tot stand kwam, heeft aan de Veiligheidsraad een centrale rol toebedeeld bij het handhaven van vrede en veiligheid. De veronderstelling was dat de vijf permanente leden, de Verenigde Staten, de Sovjet-Unie, China, het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk, ieder in het bezit van het vetorecht, er steeds in zouden slagen het eens te worden. door Max van der Stoel Dit bleek lange ti jd een illusie. Keer op keer werd effectieve besluitvorming onmogelijk gemaakt omdat een van de vijf leden van het vetorecht gebruik maakte. De Koude Oorlog hud een verlammend effect op de Veiligheidsraad. Maar sinds kort isditaan het veranderen. De confrontatie tussen de Sovjetunie en de Verenigde Stoten i iU n einde; een duidelijke toenadering heeft plaatsgevonden. Het is in de eerste plaats aan deze ontwikkeling te danken dat de Veiligheidsraad in de Golfcrisis in staat bleek tot effectieve besluitvorming inzake economische sancties tegen Irak. Nu zich tussen Moskou en Washington zelfs vormen van samenwerking gaan ontwikkelen, is de hoop gewettigd dat ook in andere conflictsituaties de Veiligheidsraad een veel belangrijker rol zal kunnen gaan vervullen dan tot dusver mogelijk bleek. Dit te meer, omdat er tekenen zijn dat ook China zoveel mogelijk wil vermijden de betrekkingen met de Westerse mogendheden te belasten door van het vetorecht gebruik te maken. Nu de betekenis van de Veiligheidsraad zo duidelijk lijkt toe te nemen, herleeft ook de discussie over de vraag of de wijze van samenstelling van de Veiligheidsraad in het licht van de sinds de oprichting van de VN zo fundamenteel veranderde verhoudingen in de wereld niet aan herziening toe is. De keuze van de permanente leden in 1945 weerspiegelt de internationale situatie van het eind van de Tweede Wereldoorlog toen de wereld door dit vijftal werd beheerst en Duitsland en Japan na hun nederlaag als machtsfactor waren uitgeschakeld. Toen het dekolonisatieproces tot een snelle groei van het aantal Arabische en Afrikaanse lid-staten leidde, werd, teneinde de verschillende regio's een wat meer adequate representatie te geven, het aantal niet- permanente leden in 1965 van zes tot tien uitgebreid. Een zeer bescheiden stap, gezien de groei van de VN van een voornamelijk door Westerse landen gedomineerde, tot een waarlijk mondiale organisatie. Onlangs heeft een adviseur van Gorbatsjov. Portugalov, de suggestie gedaan om ook het nu weer verenigde Duitsland een permanente zetel te geven. Of hij daarmee ook een regeringsstandpunt weergaf, is niet duidelijk. Maar, hoe dit ook zij. als de Veiligheidsraad thans in het leven zou worden geroepen, zou de gedachte om Engeland en Frankrijk wel een permanente zetel te geven maar deze aan Duitsland en Japan te onthouden, geen schijn van kans hebben. De twee verliezers van de Tweede Wereldoorlog leggen 45 jaar nadien een zwaarder gewicht in de schaal dan Engeland en Frankrijk, ondanks het feit dat deze twee landen, in tegenstelling tot Duitsland en Japan, over een eigen atoommacht beschikken. Zal het dus weldra tot een Duits, en wellicht ook Japans, permanent lidmaatschap komen? Dat lijkt me, althans voor wat betreft de naaste toekomst, niet waarschijnlijk. Voor de dan noodzakelijke amendering van het VN-Handvest is een meerderheid van twee derde van de Algemene Vegadenng en instemming van de vijf permanente leden, dus een zeer brede steun, noodzakelijk. Als een dergelijk voorstel zou worden gedaan, zou ongetwijfeld door de landen van de Derde Wereld de vraag worden gesteld of dan de balans niet te zeer ten gunste van de Westerse landen zou worden verschoven. Het is mogelijk dat ook India en Brazilië als permanente leden zouden worden voorgesteld. Kortom, het zou niet eenvoudig zijn formules te bedenken die de vereiste mate van instemming zouden kunnen verkrijgen. Wellicht is er een grotere kans om een min of meer informele consensus te bereiken over het voorstel dat landen als Duitsland. Japan, India en Brazilië met een grotere frequentie tot niet-permanente leden van de Veiligheidsraad zullen worden gekozen dan het geval is met de kleinere lidstaten. De- vraag is echter of het dan niet noodzakelijk zal zijn de kleine lidstaten enigszins te tevreden te stellen door het aantal niet- permanente leden van de Veiligheidsraad uit te breiden. Voorbarig is de gedachte van de Italiaanse minister van Buitenlandse Zaken de Michelis om de Europese Gemeenschap als permanent lid te laten optreden. Dit veronderstelt immers een volledige harmonisatie van het buitenlands- en veiligheidsbeleid van de lidstaten van de Europese Gemeenschap. Bovendien lijkt dit voorstel onhaalbaar als een dergelijke vertegenwoordiging naast die van Engeland en Frankrijk zou komen. En Londen noch Parijs lijken bereid te zijn hun permanente lidmaatschap ten gunste van de EG op te geven. Wel valt te hopen dat, naarmate de Europese politieke samenwerking vorderingen maakt, de Britse en Franse vertegenwoordigers in de Veiligheidsraad met steeds grotere frequentie melding zullen kunnen maken van consensus binnen de Gemeenschap. Hun woorden zouden daarmee aanzienlijk meer gewicht krijgen. .Max van der Stoel was van 1973 tot 1977 en in 1981 en 1982 minister van buitenlandse zaken, en van 1983 tot 1986 Nederlands ambassadeur bij dp Verenigde Naties. Sinds 1986 is hij lid van de- Baad van State. Van ANP-verslaKgcefKter Robin Uitham AMSTERDAM - Twee hondjes die speels de krant ver scheuren, met daaronder de woorden 'helder', 'beknopt' en 'concreet': dat is het logo van de jongste krant van Neder land, Primeur, die vanaf 24 oktober in de kiosken ligt. Op de redactie bij de Weekbladpers in Amsterdam heerst een be drijvige sfeer. Nog even de laatste loodjes en het nul-num mer van de eerste jongerenkrant is af. Hoofredacteur Aukje Holtrop heeft hetzelfde. 'Wordt lid van Primeurs Aan de muur van het klei- Persploeg', luidt dan ook de wer- ne redactielokaal hangen proefpagi na's. 'Nederlandse scholier popu lair', 'Geheimzinnige dolüjnensterf- te'. 'Rem op te snelle snorfiets' en 'Als in Koeweit bananen groeiden, was iedereen thuis gebleven' luiden ..n aaa>h*a» larnni Voor het proefnummer bezocht een Primeur moet een echte krantUlrUn.A An vende advertentie in de krant. "Jon geren komen met leuke dingen, zijn vaak heel kritisch en stellen vragen waar je als volwassene niet op komt". Commentaren worden voor jongeren tussen elf c zestien jaar. Zestien pagina's dik, een wekelijkse verschijning. meisje bij voorbeeld de Iraakse am bassade in ons land, waar ze sprak met de Iraakse zaakwaarnemer. Hoe ziet uw land eruit' en 'wat vin- Ik vind het spannend om te kijken A,r I den uw eigen kinderen van de Golf- ot het inderdaad kun, een krant voor ,,r. crisis vroeg ze. Dan kri g je dage- of he jongeren", zegt Aukje Holtrop. --—et wordt ge. lijkse meningen of commentaren, Primeur wil nieuws leuk verpakken voor jongeren non, staat ze nu voor een nieuwe uit- vraagd". Verder komt er op de schoolpagina een 'weekboek' van een kind. "We willen meer contact met onze lezers'hebben dan gewone kranten. Ten eerste zien kinderen hierin een voorbeeld. Ten tweede is het een middel om ze aan het lezen te krijgen". Primeur verschilt hemelsbreed van de Blauw Geruite Kiel. De laatste was sterk opiniërend ge schreven, de nieuwkomer is puur toegespitst op de actualiteit. "Wc brengen alles wat een fatsoenlijke krant moet brengen, maar moeten daarbij wel een selectie toepassen, alleen al doordat we korter schrij ven. We kiezen ook een invalshoek die op kinderen - 'kinderen vind ik f t' ringing. Ooit zag ze voor het eerst de een leuker woord, maar we richten Britse jongerenkrant Early Times, ons op jongeren'- is toegespitst. We Aukje Holtrop: "Jongeren zijn vaak heel kritisch". Volwassen nieuws De oprichter Barry Weightman las de Times en kreeg regelmatig vra gen van zijn dochter die maar niets begreep van die krant. De universi teitsdocent kwam toen op het idee een onafhankelijke jongerenkrant te maken. "Primeur is eveneens een onafhankelijke krant. Het formaat i hetzelfde. Dé Early Times brengt leuke manier. Zo vind ik de 'koppe- liefst concreet zijn met een door zichtige structuur. Je kunt bij jon geren niet teveel bekend veronder stellen". Leuke manier In principe zou ieder onderwerp in de jongerenkrant kunnen staan. "Alleen erg gespecialiseerd econo misch nieuws vind ik vervelend. Maar zelfs dat zou er in kunnen mits het helder is opgeschreven, op een ook gewoon volwassen nieuws, dat i aangepa i aan kinderen. Wij nch- s op iets oudere jongeren. Die ling van de pond aan het Europese Monetaire Stelsel' behoren tot de top vijf van vreselijke onderwer- hebben meer kennis in huis. Dat pen. Maar dan kiezen we bij voor- maukt het voor ons wel makkelij ker, wc hoeven ons iets minder te beperken". De uctualiteit staat voorop, ook al zal er ook wel puur leuk leesvoer voor kinderen, zoals een spannend feuilleton van Jan Terlouw, in Pri- bcperken we ons dan tot bepaalde facetten en daarvan schetsen we de achtergronden. De week daarna be- hundelen we dan weer een ander onderdeel van so'n onderwerp" De jongerenkrant heeft net zoals andere dagbladen de onderdelen binnenland, buitenlund, economie, onderwijs on schoolt kunsl on amu semenl, sport en een ingezonden brievenrubriek. Die rubrieken wor den gemaakt door vyf volwassen journalisten. Ook wil Holtrop in navolging van de Early Times twee pagina's laten beeld een invalshoek die jongeren aanspreekt, zoals geld wisselen in vakantietijd. De benadering van het nieuws is in principe gelijk aan die voor vol wassenen. Een goed voorbeeld van deze werkwijze noemt Holtrop het wel anders over zware onderwer pen als oorlogsgeweld en kinder deren zijn vaak heel kritisch. Het voordeel van het medium tv is dat hun blik sowieso veel wijder is ge worden. Zo brengen we iets over de Roemeense kindertehuizen. Maar we zetten er ook meer luchtiger stukjes in dan in een volwassen krant, zoals over de stijgende prijs van hamburgers in Moskou. Tegc- lijkertijd schets je daarmee een ach tergrond van het leven in zo'n land". Schrijven voor jongeren is vol gens haar geen vak apart, maar "het stelt journalistiek gezien wel hoge eisen. Het is moeilijk om zo helder dagelijkse krant voor jongeren vindt ze om deze reden ook niet aan trekkelijk. "Met een wekelijkse ver schijning kunnen we ook iets ex tra's doen en meer achtergronden geven". Jeugdjournalistiek is absoluut niet minderwaardig, vindt ze. "Ach. ik zat toch goed bij VN, waarom zou ik er anders weg zijn gegaan", werpt ze tegen. "Ik vind het leuk en span nend om te zien of we met de krant kinderen van jongsaf kunnen aan meten serieus te leren lezen. Je moet nieuws voor jongeren wel lfuk verpakken, helder en toegan kelijk opschrijven, met veel illustra ties". "Het geeft ook een heerlijk gevoel als je kunt bewijzen dat het moge lijk is op een pittige, heldere manier een moeilijk onderwerp voor jonge ren te schrijven. Dat vind ik als jour nalist gewoon leuk". Of jongeren het dan ook lezen komt voor haar op de tweede plaats. "Heel mooie kin derboeken worden eerst ook wei eens niet gelezen en pas na verloop van tijd gewaardeerd". Een opvoedkundige taak ziet ze voor Primeur niet weggelegd. "Nee bah. Opvoeden gebeurt al genoeg. Je brengt toch wel wat over. Het zou leuk zijn als Primeur de interesse van jongeren prikkelt, hun nieuws gierig maakt of tot actie ('geen span doekactie') aanzet. Dat kinderen kunnen giechelen om de krant en zich erbij betrokken gaan voelen". Een echt lezersonderzoek is des tijds bij de Blauw Geruite Kiel niet gehouden, maar Holtrop vermoedt uit de vele reacties die ze na de op heffing kreeg dat het katern door de meerderheid van de kinderen bij wie VN in huis kwam, werd gelezen. Ook bij de planning van Primeur is niet eerst een marktonderzoek ge daan, vertelt ze. "Het idee voor Pri meur was er al langer. Maar ik ben te lui om zoiets zelfstandig op te starten. Binnen de Weekbladpers sloeg het aan en de uitgever weet ook dat het niet de bedoeling is om er een gigantische oplage mee te ha len". De voorbereiding voor het blad heeft meer dan een jaar geduurd. Vorig jaar keurde de Weekbladpers het plan goed. Eind juni werd de uiteindelijke knoop doorgehakt. Met de opzet van het blad is onge veer een half miljoen gulden ge moeid. In totaal zullen de investe ringen een miljoen bedragen tot het moment dat de krant zichzelf staan de kan houden, aldus uitgever H. Vervoort. De eerste vier, vijf weken be draagt de verspreide oplage 130.000. Daarvan komen 40.000 wekelijks in de losse verkoop. Zo'n 85 a 90.000 worden gratis verspreid via de post- districten. In totaal worden tijdens de startfase ongeveer 500.000 kran ten gratis verspreid om het blad een zo groot mogelijke naamsbekend heid te geven, zegt Vervoort. Het streven is binnen twee a drie jaar een betaalde oplage van 25.000 te halen. "We zijn al heel tevreden als we het eerste jaar een betaalde opla ge van 10.000 halen. Bij 20.000 draai en we quitte", aldus de uitgever. Primeur moet het hebben van abonnementen en de losse verkoop in kiosken. Een abonnement kost negentig gulden per jaar, een los Primeurtje 1,95. De krant wordt niet verspreid op scholen. Aukje Hol trop: "We vinden het wel leuk als een leraar zijn leerlingen stimuleert het te lezen, maar het blad gaat niet automatisch naar de scholen. Jon geren kunnen dan toch weer den ken 'dat is iets van volwassenen'. Dan krijgen kinderen het idee dat het blad 'goed' voor ze is. Net zoals je niet moet benadrukken dat ge zond eten 'goed' is. Soms zit je lek ker te eten, en dat het ook gezond is, is mooi meegenomen". Haar ideaal omschrijft ze kort maar krachtig: "Als jongeren de krant gaan herkennen en ontdek ken dat Primeur naast de stripboe ken ook leuk is. En als volwassenen zeggen 'als ik iets niet begrijp in mijn eigen krant, kijk ik daarna in Primeur'. Kortom, een inhoudelijk gevarieerde krant waarvan mensen zeggen: daar pik ik wat van op". volschrijven door jongeren zelf. De mogelijk iets op te schrijven. Het is Engelse krant heeft een 'press- gang' opgericht, waarvan inmiddels ongeveer vijfduizend kinderen lid tin flewapend met een perskaart maken de kinderen zelf interviews en reportuges. Zo groots als het aan de undere kant van Het Kanaal is opgezet, is een onhualbare zaak voor Primeur, vertelt Hortrop. "Bovendien hebben zij het voor deel van de Engelse taal en schrij ven kinderen uit heel de wereld in de Early Times". De^jpzet is echter i specialisme". Bij VN bleek ook dat volwassen journalisten die af en toe iets schreven voor de Blauw Ge ruite Kiel dit soms toch moeilik af ging, vertelt ze. Van de jongerenpagina's in dagbla den vindt ze Zanzibar van Trouw een mooi produkt. Regionale dag bladen kiezen toch vaak weer nieuws waar kinderen een hoofdrol in spelen, is haar indruk. "Dan wordt het zo'n kinderhoekje. Dat moet onze krant niet worden". Een Minister Iciest leant universiteiten LEIDEN Met de ideeen die minister Ritzen van onder wijs heeft ontwikkeld over de komst van een hervormde universiteit, kunnen de uni versiteiten met een theologi sche faculteit (waaronder Lei den) blij zijn. Tenzij de Her vormde Kerk kiest voor het 'alternatief, dat Ritzen biedt. Maar dat lijkt niet waarschijn lijk. De brieven, die de minister eind vorige week aan de betrokken kerken en opleidingen heeft ver stuurd. is de zoveelste aflevering in de nog lang niet afgelopen serie 'De herstructurering van het theologisch wetenschappelijk on derwijs'. In het kort: het begon met de aankondiging van Ritzens voor ganger. Deetman, begin vorig jaar, dat ook in het theologisch onderwijs moet worden ge snoeid. Deetman baseerde zich op het rapport van de Verken ningscommissie Godgeleerdheid die van mening was dat concen tratie van de dertien bestaande opleidingen nodig is om het ni veau van het onderwijs op te kun nen krikken. Voordat de minister definitief knopen zou doorhakken, kregen de kerken de tijd om zelf fusie- voorstellen te ontwikkelen. Daar voor kregen ze tot dit voorjaar de tijd. Hoewel Ritzen deze periode met een paar maanden verlengde, moest hij begin augustus consta teren dat door het gebrek aan overeenstemming tussen de be trokkenen de zaak moeizamer verliep dan hij had gehoopt. Ritzen heeft samen met zijn ambtenaren de zaak nu goed be studeerd en uit de brieven van vo rige week valt op te maken dat hij 'met spijt' moet constateren dat het doe-het-zelven van het de ker kelijke opleidingen weinig heeft opgeleverd. In vogelvlucht: De synode van de Hervormde Kerk heeft in juni besloten een ei gen opleiding in het leven te roe pen, die via contracten gebruik zal maken van de diensten van de vier universiteiten met een theo logische faculteit (Leiden, Utrecht, Groningen en Amster dam). De hervormden willen zo de kerkelijke vakken meer ruim te geven dan volgens hen in de huidige structuur van de 'duplex ordo' (de scheiding van kerkelij ke en staatsvakken) mogelijk is. Draagvlak De vier universiteiten zijn tegen dit zogenoemde IWOOT-plan, omdat zij in de hervormde con structie vrezen voor hun weten schappelijke onafhankelijkheid. Zij hadden als reactie een alterna tief plan ontwikkeld, waarin zij de duplex ordo tot het uiterste op rekten, maar de hervormde syno de zei tegen dit gezamenlijke aan bod nee. De meeste kleine kerken, die voor hun ambtsopleiding ook op de openbare universiteiten zijn aangewezen, vonden het her vormde plan ook onzalig. De mi- NG-Kerk poogt rechtervleugel gerust te stellen BLOEMFONTEIN (ANP) - Het synodebestuur van de blanke Ne derduitse Gereformeerde Kerk in Zuid-Afrika (NGK) heeft de Afri kaner Gereformeerde Bond. de rechtervleugel van de kerk, pro beren gerust te stellen. De kerk beschouwt gescheiden ontwikkeling niet onder alle om standigheden als zondig, liet het bestuur weten in reactie op een vraag van synodeleden, of de kerk met de aanvaarding van het rapport 'Kerk en Samelewing' heeft gebroken met het apart heidssysteem. Volgens het synodebestuur is de gescheiden ontwikkeling al leen zondig, als zij met dwang wordt opgelegd en als een groep meer voorrechten krijgt dan an dere groepen. Dan wordt tekort gedaan aan de bijbelse principes van menselijke waardigheid, lief de en gerechtigheid. Het synode bestuur sprak verder tegen, dat de synode heeft gekozen voor een bepaalde politieke partij. De Afrikaner Gereformeerde Bond, die wordt geleid door prof. Carl Boshoff, schoonzoon van oud-president Verwoerd, streeft naar een eigen land voor de blan ke Zuidafrikanen. De synode ging donderdag avond akkoord met wijzigingen in het rapport 'Kerk en Same lewing'. dat zij in 1986 had aan vaard. De synode sprak opnieuw niet uit. dat zij medeschuldig aan de apartheid is. maar zij gaf wel toe, dat elk systeem dat mensen dwingt apart van elkaar te leven "in het licht van de .Schrift en het christelijk bewustzijn onaan vaardbaar is en als zondig moet worden beschouwd". "Elke poging van een kerk om zo'n systeem bijbels-ethisch te verdedigen moet worden gezien als een ernstige dwaling en strij dig met de bijbel", aldus de syno de. nister contstateert daarom dat een 'werkelijk breed draagvlak' voor het hervormde voornemen niet bestaat. Bovendien vindt ook hij dat de universiteiten afhanke lijk dreigen te worden van de 'in- koopwensen' van de Hervormde Kerk. De synode van de Gereformeer de Kerken is ook niet veel verder gekomen dan na uitgebreide dis cussie te besluiten dat beide hui dige opleidingen in Amsterdam (aan de VU) en in Kampen ge handhaafd moet worden. Ritzen wijst de synode er fijntjes op dat de 'budgettaire neutraliteit' hem boven alles gaat. Van de door de rk opleidingen ontwikkelde plannen is Ritzen wel iets vrolijker geworden - ze volgen namelijk helemaal de sug gesties van de Verkenningscom missie maar hij heeft moeite met het feit dat diverse scholen als 'instroomlocatie' blijven be staan. Ritzen wil snel een reactie van alle betrokkenen. De Hervormde Kerk. die zonder twijfel in het las tigste parket zit, raadt hij van har te aan om terug te keren op haar schreden en het toch te verwach ten van een aanpassing van de du plex ordo. Volgens hem liggen daar de beste kansen op overeen stemming met de universiteiten en kleinere kerken. Doorzichtig Op zich zullen de universiteiten wel blij zijn met het voorstel van Ritzen, omdat deze hun alterna tieve plan als een goed uitgangs punt ziet. Toen dit plan werd af gewezen door de Hervormde Kerk, legden het viertal het pro bleem weer op het bord van de minister. Hun vertrouwen is niet beschaamd; hij heeft dus hun par tij getrokken. Echter, de bewindsman biedt de Hervormde Kerk een uitwijk mogelijkheid, wanneer zij niet aan een aanpassing van de huidi ge structuur wil. Ritzen ziet dan een hervormde universiteit voor zich, die echter zelf alle vakken verzorgd. Wat de minister wil is dus in feite een compleet nieuwe universiteit. De universiteiten zouden dan alleen nog een vierja rige opleiding tot theoloog ver zorgen en eventueel de ambtsop leiding van de kleine kerken. Het is het een of het ander, al dus Ritzen. Deze beperkte keuze mogelijkheid kan getuigen öf van een gebrek aan inzicht in de be langen en afwegingen van de be trokkenen öf van een enigszins dóorzichte tactiek van de minis ter. Want niemand is gediend met een complete hervormde univer siteit. Voor de Hervormde Kerk zit daar de restrictie aan vast dat deze opleiding ook 'budgettair neutraal' moet blijven.' Boven dien heeft zij steeds betoogd dat zij een band wil houden met de andere wetenschapsgebieden. Dit argument heeft men ook voortdurend gebruikt in ant woord op de kritiek van tegen standers van een eigen universi teit, die een ghetto-mentaliteit meenden te bespeuren. Ook de universiteiten zullen niet echt blij zijn met het 'alterna tief. Heel veel van de studenten die zij onderdak bieden, zijn her vormde predikanten in de dop. Het zal geweldige consequenties hebben voor de toekomst van hun faculteiten. Het is duidelijk waar de minis ter op aanstuurt. De betrokkenen hebben tot 15 november de tijd om weer om de tafel te gaan zitten en te 'kiezen'. Kerkvoogden. Kerkvoogden uit een hervormde gemeente met 'vrij beheer' voelen weinig voor een verandering van de kerkorde die hen zou dwingen tot overleg over financiële zaken met de ker- keraad. Dat werd zaterdag duide lijk tijdens een buitengewone vergadering van de hervormde Vereniging van Kerkvoogdijen. Ook het argument dat Christus zelf geestelijke en stoffelijke be langen vermengde door een van zijn discipelen de beurs toe te ver trouwen, vermocht de 'vrije' kerkvoogden niet te overtuigen. Beroepingswerk Hervormde Kerk: beroepen te Bode graven J, J W Mouthaan Zwolle. Gereformeerde Gemeenten be dankt voor Capelle aan den IJssel (wjjk Middelwatering) A. Bac Bode-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1990 | | pagina 2