Verbijsterend
Steeds meer
treinverkeer
in avonduren
'De gewone leden vinden
dit toch niet interessant'
Fre Meis is nu Groen Links
ZONDAGSKRANT GOED VERKOCHT
CRI ontkent registratie
zigeuners in computer
Dordtse politieagent krijgt
bonus voor nieuwe collega
MAANDAG 15 OKTOBER 1990
i-H'rn-iiM
NS: spitstarief werpt vruchten af
UTRECHT/DEN HAAG (ANP/GPD) De politiek van de NS
om via hogere spitstarieven het reizen in de minder drukke
uren te bevorderen is een succes. Is gevolg daarvan zullen er
vanaf 1 juni volgend jaar op doordeweekse avonden aan
zienlijk meer intercity-treinen gaan rijden tussen de Rand
stad en het noorden en oosten van het land.
WINSCHOTEN (GPD) - De aan
sluiting van het CPN-district Gro
ningen bij Groen Links is zaterdag
geruisloos verlopen. Slechts vijftig
leden van de ooit zeer machtige be
weging namen in een zaaltje in de
binnenstad van Winschoten het be
sluit zich bij de Statenverkiezingen
van maart volgend jaar achter de
vlag van Groen Links te scharen.
De afdeling Beerta kwam niet op
dagen voor de conferentie. Het
meest orthodox-communistische
bolwerk van Nederland weigert
deel te nemen aan de ontmanteling
van de CPN. Ook Finsterwolde,
waar het communisme diepe wor
tels heeft, schitterde door afwezig
heid. De vertegenwoordigers van
deze afdeling zouden wegens per
soonlijke redenen verhinderd zijn.
Over de daadwerkelijk opheffing
wordt pas in december volgend jaar
beslist tijdens een landelijk con
gres, maar de CPN in Groningen
Groninger CPN geruisloos ten grave gedragen
draagt binnenkort wel alle politieke
bevoegdheden over aan Groen
Links. De CPN wordt daarmee als
politieke partij uitgekleed en zal
slechts voortbestaan als een soort
Marxistische studieclub. "We wil
len beslist geen dubbelstructuur,
Groen Links moet de handen volle
dig vrij hebben", aldus Geert Lame-
ris, districtssecretaris en voorzitter
van de CPN-Statenfractie.
Zelf weigeren de partijgenoten
van een opheffing te spreken. "Ik
kan best begrijpen dat velen graag
van CPN afwillen, maar dat plezier
gunnen we hen nog niet", zegt de
nestor van de partij. Fré Meis. "Ik
zeg niet dat de CPN niet zal verdwij
nen, maar dat is nu niet aan de orde.
Als we nu niet provinciaal opgaan
in Groen Links, bereiken we niks.
Ik had ook nooit een staking van
6000 kartonarbeiders kunnen lei
den als ik niet bereid was samen te
werken".
De 68-jarige Meis is zelfs bereid
namens Groen Links in de Provin
ciale Staten plaats te nemen. "Als
de partij beroep op me doet, zeg ik
geen nee". Meis wordt mogelijk de
opvolger van coryfee Geert Lame-
ris. Zijn terugkeer is nog uiterst on
zeker. Het CPN-kantoor in Gronin
gen wordt gesloten en secretaris
Lameris moet op zoek naar een
nieuwe baan. Hij heeft Fré Meis in
middels al voorgedragen als kandi
daat.
De prominente communist Lup-
po Leeuwerik, Statenlid en wethou
der in de gemeente Pekela. geeft toe
dat hij zich met enige pijn in het
hart achter het besluit van zijn partij
schaart. "Maar het was onontkoom
baar. Je kunt je ogen niet blijven
sluiten voor de realiteit Dat doen
onze leden in Beerta wéL Ik heb
hooguit enig begrip, maar absoluut
geen bewondering voor die starre
houding". Ook de Winschoter wet
houder Appie Kootstra erkent
schoorvoetend niet zonder emoties
deel te nemen aan de conferentie.
..Natuurlijk doet het me wel wat
Maar we moeten ten koste van alles
voorkomen dat de partij een sekte
wordt", aldus Kootstra.
Het Verbond van Communisten
in Nederland (VCN) is dat volgens
de kersverse Groen Linksers wel.
Ze zijn totaal niet bang dat de op
roep van de 'rechtlijnige volhou
ders' om een nieuwe communisti
sche partij te stichten gehoor zal
vinden. "De VCN is een doodgebo
ren kind. Die club wordt geleid door
dogmatische mensen die het alleen
voor het zeggen willen hebben en
hun leden geen eigen mening gun
nen". schampert Fré Meis.
In plaats van ieder uur zullen er ie
der half uur intercity's vertrekken
van en naar Groningen/Leeuwar
den en Enschede, zo hebben de Ne
derlandse Spoorwegen meege
deeld. De uitbreiding is volgens NS
noodzakelijk nu is gebleken dat
steeds meer reizigers in de avondu
ren de trein nemen. In het eerste
half jaar van 1990 groeide het reizi-
gersvervoer 's avonds met gemid
deld 11,5 procent, tegenover een al
gemeen gemiddelde van 7,5 pro
cent.
Daarmee is volgens de Spoorwe
gen aangetoond dat het reisgedrag
van treinend Nederland is te beïn
vloeden met prijsmaatregelen.
Kaartsoorten die kunnen worden
gebruikt in de spitsuren stijgen dan
ook aanzienlijk meer in prijs dan
kaarten die alleen na negen uur 's
ochtends geldig zijn.
Het Spoor heeft de afgelopen
twee jaar goede ervaringen opge
daan met extra intercity's tijdens de
doordeweekse avonduren tussen
Amsterdam en Limburg. Het ver
voer met die treinen groeide de eer
ste helft van dit jaar op sommige
stukken tot bijna zestig procent, al
dus NS.
In de eerste periode zullen de ex
tra treinen naar het noorden en oos
ten verliesgevend zijn, zo verwach
ten de Spoorwegen. Binnen enkele
jaren moeten zij geld gaan opleve
ren. De nieuwe intercity-verbindin
gen gaan niet ten koste van de be
staande stoptreindiensten.
Prij sverhogingen
Minister Maij-Weggen (verkeer)
houdt er overigens rekening mee
dat de treinkaartjes in de komende
jaren meer in prijs zullen stijgen
dan onlangs is afgesproken in het
kabinet. De bewindsvrouw is van
mening dat de exploitatietekorten
van de NS omlaag moeten, zodat
Binnenland kort
34-urige werkweek
De FNV wil blijkens een uitgelekte
nota binnen enkele jaren een vier
daagse werkweek met werkdagen
van maximaal acht en een half uur.
Daarnaast wordt werken op zater
dag afgewezen. Volgens de vakcen
trale levert dat meer banen op en
heeft het een gunstige uitwerking
op het milieu, omdat er minder
woon-werkverkeer is.
verdere prijsverhogingen voor de
hand liggen.
De minister is niet bang dat duur
dere kaartjes de treinreizigers weer
de auto in zullen drijven. In een in
terview met het dagblad Trouw
wijst Maij erop dat de groei van het
autogebruik zich lijkt te stabilise
ren en dat de belangstelling voor de
trein "enorm is toegenomen".
Volgens Maij-Weggen steekt de
overheid nu nog te veel geld in het
subsidiëren van de NS. Het rijk be
taalt gemiddeld vijftig procent van
een treinkaartje. Maij-Weggen: "Dat
zijn puur consumptieve uitgaven.
Ik zou best wat meer in de produk-
tieve sfeer willen besteden".
De minister van Verkeer geeft
verder aan dat ze het idee van de
elektronische tolheffing nog niet
helemaal heeft losgelaten, ook al
heeft de Tweede Kamer het reke
ningrijden van tafel geveegd. Maij
wijst op Noorwegen, waar volgens
haar een uitstekend elektronisch
systeem bestaat.
CDA en PVDA
willen uitstel
2e Coentunnel
DEN HAAG (GPD) - Een kamer
meerderheid van CDA en PvdA wil
uitstel van de bouw van de tweede
Coentunnel onder het Noordzeeka
naal met éen a twee jaar. Reden is
het succes van de onlangs geopende
Zeeburgertunnel onder het Buiten
IJ. De huidige Coentunnel wordt
door de nieuwe tunnel aanzienlijk
meer ontlast dan aanvankelijk werd
verwacht.
Het CDA-kamerlid Van Vlijmen
bepleit een uitstel van een a twee
jaar. „Het absorptievermogen van
de Zeeburgertunnel is zo groot, dal
een andere timing gewenst is", al
dus Van Vlijmen. Het CDA had juis
altijd aangedrongen op haast me
de bouw van de tweede Coentun
nel. De PvdA reageert instemmend
op de koerswijziging van haar coali
tiepartner. Volgens het PvdA-ka
merlid Castricum is zijn partij nooil
voorstander geweest van een twee
de Coentunnel. De WD noemt de
nieuwe opstelling van het CDA
"schandelijk". Het WD-kamerlid
Jorritsma spreekt van een "incon
sistent beleid".
DEN HAAG (GPD) - De Centrale
Recherche Informatiedienst (CRI)
in Den Haag ontkent dat ze op sys
tematische wijze gegevens over bui
tenlandse zigeuners verzamelt en
opslaat in een computersysteem.
Volgens twee onderzoekers van de
Rijksuniversiteit Leiden, Willems
en Lucassen. zou de CRI in 1985 in
totaal 70.000 gulden hebben ontvan
gen van de overheid om het compu
tersysteem op te zetten.
De onderzoekers, die hun bevin
dingen maandag presenteren, base
ren zich op archiefstukken van de
ministeries van justitie, wvc en-bin
nenlandse zaken. In reactie op de
conclusies van Willems en Lucas-
DORDRECHT (GPD) Een
Dordtse politieagent ontvangt
een bonus van vijftig gulden als
hij een nieuwe, ervaren collega
vindt. Dat is de nieuwe troef van
het politiekorps uit Dordrecht,
dat kampt met een tekort van
twintig mensen.
"Wij zien echt geen oplossing
meer. Het traject van de aspiran
ten duurt veel te lang, zij stromen
pas over twee jaar de organisatie
binnen. We hebben nu mensen
nodig, daarom dit plan", aldus K.
de Reus, hoofd personeelszaken
van de gemeentepolitie
Dordrecht.
Wanneer een politie-agent een
collega tegenkomt die in de regio
woont of van plan is te verhuizen,
moet hij de ander overhalen. Als
de collega in dienst treedt bij het
Dordtse korps', krijgt de agent een
gratificatie. "Pikken, ja zo zou je
het best kunnen noemen. Want
waar haal je gekwalificeerde poli
tiemensen vandaan: Bij een an
der korps", erkent De Reus.
Hij beseft wel datje op deze ma
nier het probleem verplaatst,
want in het hele land is er een te
kort aan politiemensen. Eerst wa
ren er zelfs plannen om agenten
van andere korpsen in hun vrije
tijd in Dordrecht te laten werken.
Minister Dales van binnenlandse
zaken liet echter weten niets voor
dat plan te voelen.
Volgends De Reus moet de op
leiding veranderen. Met een deel
tijdopleiding zou de instroom
kunnen worden versneld. "Ik be
grijp dat een opleiding aan be
paalde eisen moet voldoen, maar
het zou wel verstandig zijn als ze
er in Den Haag eens over nadach
ten".
DEN HAAG - De gisteren voor het
eerst verschenen Krant op Zondag
is goed verkocht. Frank Brant, ver
antwoordelijk voor oplage en distri
butie, schat dat er meer dan 70.000
kranten over de toonbank zijn ge
gaan. In totaal waren 100.000 exem
plaren in de losse verkoop gebracht,
voor drie gulden per stuk. De krant
was te koop bij benzinepompen,
winkels bij NS-stations en zieken
huizen. Op den duur moet een deel
van de losse verkoop worden omge
zet in vaste abonnees, zo hoopt de
uitgever. Marktonderzoeken zouden
hebben uitgewezen dat er liefst
300.000 tot 400.000 abonnees móge
lijk zijn. (toto anp)
Schip ramt kade in
Rotterdamse haven
ROTTERDAM (ANP) Het Roe-
meense zeeschip 'Histria' (2.600
ton) heeft zaterdagavond voor
honderdduizenden guldens
schade aangericht in de Rotter
damse Merwehaven. Het schip,
dat zijn eerste reis maakte,
kwam zaterdagavond laat met
sleepboothulp de haven in.
Toen het moest afremmen wei
gerde de apparatuur aan boord.
De 'Histria' ramde hierop een
steiger en de kademuur.
Eerder op de dag wisten pa
trouilleboten van de rivierpoli
tie en de havendienst op het nip
pertje te voorkomen dat een
Noorse motorscheepje in de
Waalhaven op een paar duwbak
ken zou varen. Het schip trok de
aandacht omdat het slingerde.
De 35-jarige kapitein bleek in
beschonken toestand te zijn.
Bovendien had hij 48 uur niet
geslapen.
sen zei het PvdA-Kamerlid J. Ver-
spaget hierover vragen te willen
stellen in de Tweede Kamer.
Commissaris J. de Waard van de
CRI zegt dat zijn dienst midden ja
ren tachtig is opgehouden gegevens
te verzamelen over zigeuners. De
Waard: 'Tot 1985 stonden zigeuners
niet geregistreerd in de bevolkings
registers en had de CRI de oneigen
lijke taak deze registratie te verzor
gen. Het kaartensysteem met de ge
gevens over zigeuners is in 1985 ver
nietigd".
De Waard vraagt zich verder af
waar het bedrag van 70.000 gulden
vandaan komt. waarover de Leidst
onderzoekers spreken "We hebben
in 1985 niet meer dan 20.000 gulden
gekregen om een computersysteem
op te zetten voor de opslag van ge
gevens over rondtrekkende crimi
nelen". Hieronder vallen volgens de
CRI-commissaris Britse veerboot-
dieven, Zuidamerikaanse zakken
rollers en autokrakers, Oosteurope-
se autodieven en georganiseerde
Noordafrikaanse inbrekers. "Daar
kunnen dus ook zigeuners tussen
zitten", aldus De Waard.
Therapeute door
gevangene verkracht
UTRECHT (ANP) Een 36-jange
medewerkster van het Utrechtse
Meijers Instituut voor ter beschik
king gestelden is vonge week dins
dag verkracht door een 22-jarige ge
detineerde. De politie in Utrecht
heeft dat vandaag bevestigd. De 36-
jarige vrouw werd door de man
overmeesterd toen zg hem bezocht
voor een therapeutische behande
ling. De man bedreigde haar met
een scheermesje. Het ministerie
van justitie stelt een onderzoek in
CDA-elite op zoek naar inspiratie
ADVERTENTIE
Erfelijkheid
Het verlangen naar een kind is voor
echtparen belangrijker dan de we
tenschap dat het kind door een erfe
lijke aandoening geestelijk of li-
chaamlijk gehandicapt kan worden.
Dit zegt de Rotterdamse klinisch
psychologe P.G. Frets in haar on
derzoek, waarop zij donderdag pro
moveert aan de Erasmus Universi
teit in Rotterdam. Frets ondervroeg
164 echtparen die twee tot driejaren
geleden een erfelijkheidsadvies
kregen. Zeventig procent van de
echtparen met hoog risico koos
toch voor kinderen.
Chemisch afval
De Rotterdamse reinigingsdienst
Roteb heeft bij het ministerie van
milieubeheer een vergunning ge
vraagd om klein chemisch afval
naar Frankrijk te exporteren. Om
dat er bij Afvalverwerking Rijn
mond (AVR) onvoldoende capaci
teit is, zit Roteb momenteel met 600
ton afval wat ze pas in 1992 kan ver
werken. Met de twee miljoen kilo
per jaar is het bedrijf de grootste in
zamelaar van klein chemisch afval
in Nederland.
Geldverkeer
Minister Kok (financiën) en staats
secretaris Van Rooy (economische
zaken) gaan in de tweede helft van
oktober met de banken praten over
de kosten van het betalingsverkeer.
De banken willen die kosten verha
len op hun klanten. Uit een onder
zoek bleek dat de banken de kosten
van het betalingsverkeer al groten
deels weten te dekken door een ren
teverhoging niet door te bereken op
de tegoeden van particulieren.
Renovatiewoningen
Do huur van woningen die een zoge
naamde hoog niveau-renovatie
moeten ondergaan, stijgt extra als
de Tweede Kamer in november het
Besluit Woninggebonden Subsi
dies aanneemt. Dat blijkt uit voorlo
pige berekeningen van het ministe
rie van VROM. De huurverhoging
geldt voor voor-oorlogse woningen
die nu een renovatie ondergaan met
een rijkssubsidie van 30.000 gulden.
Het gaat daarbij om 12.000 wonin
gen.
UITRITSBARE VOERING Trenchcoat met dubbele woering, waarvan de bovenste uitntsbaar is en
een contrastkleur heeft 100% peach cotton In havannabruin, khaki, off white, olijfgroen en PT7T7SQ
marineblauw In de maten 36 t/m 46 Normaal 349- Nu voor de verbijsterende pri|s van
LI ontdekt elke keer een andere Bijenkorf,
de Bijenkorf
NOORDWIJKERHOUT - Hij was
er speciaal voor naar Nederland ge
komen. Gerald Vandezande uit
Agincourt, een voorstad van Toron
to, was een van de deelnemers aan
het internationale symposium dat
het CDA organiseerde ter gelegen
heid van haar tienjarig bestaan.
Op zijn 16e vertrok hij met zijn fa
milie naar Canada. Af en toe brengt
hij nog eens een bezoek aan zijn
oude vaderland. Behalve in zijn fa
milie en vrienden is Vandezande
bijzonder geïnteresseerd in de ver
richtingen van de christen-demo
cratie. Toen de ARP in 1979 haar
honderdjarig bestaan vierde, was
hij erbij. Een jaar later zou die partij
opgaan in het CDA. Nu, tien jaar la
ter, is hij benieuwd hoe het er met
die jubilerende partij voorstaat.
Vandezande hoopt wat "inspire
rende ideeen" op te doen voor zijn
werk in Canada. Hij is daar actief in
de oecumenische beweging van 'Ci
tizens for public justice'. Daarin
werken diverse kerken en christelij
ke organisaties samen die opkomen
voor de rechten van mens en na
tuur. "Ik ben geïnteresseerd in
christelijke politiek. Daarom ben ik
zo benieuwd hoe het CDA met haar
normen en waarden een christelijk
appel doet op de samenleving. Daar
hoop ik wat van op te steken".
Abstract
Hij kijkt vooral uit naar de rede van
premier Lubbers. "Ik hoop echt dat
hij iets heel belangwekkends gaat
zeggen over de toekomst van de
christendemocratie en wat het eige
ne daarvan is". De Canadees moest
nog even geduld hebben. Pas aan
het eind van het driedaagse pro
gramma van het CDA-symposium
zou de minister-president aan het
woord komen. Daarvoor moesten
de bijna 300 deelnemers uit binnen-
en buitenland nog een groot aantal
andere sprekers aanhoren.
Vaak waren het in Noordwijker-
hout Tweede-Kamerleden of Euro
parlementariërs die met de weten
schappers in de clinch lagen "Het is
soms wel abstract en weinig con
creet". werd in de korte pauzes veel
geklaagd. Dat vond echter niet ie
dereen een probleem. Het gezel
schap keurig in het maatpak gesto
ken heren (dames waren zeer
schaars, evenals jongeren) bestond
nu eenmaal uit de intellectuele par
tij-bobo's. "De gewone leden vin
den deze discussies toch niet inte
ressant", zei iemand.
Maar. waarschuwt een ander,
wethouder van een grote stad, "het
dreigt daardoor wel een geïsoleerd
debat in het CDA te worden. Ik vind
het jammer dat er zo weinig echte
bestuurders zijn. De kloof met de
praktijk wordt daardoor erg groot.
Bij ons in de groep nep dan ook ie
mand: wat moet ik hiermee in Am
sterdam-Oost".
Zelfvertrouwen
Die vraag zou inderdaad gesteld
kunnen worden. Alleen al als het
gaat om het taalgebruik verant
woordelijke samenleving, maat
schappelijk middenveld, overbelas
te en terugtredende overheid, soli
dariteit en rentmeesterschap; voor
de aanwezige christendemocraten
lijkt het alledaagse spreektaal. Mis
schien dat de financiële barrière de
deelnemers heeft geselecteerd,
want de prijs van het symposium
(350 gulden inclusief overnachting)
is voor een 'gewoon bd' van de
volkspartij toch wel aan de hoge
kant. Alleen de partijelite geeft, bla
kend van zelfvertrouwen, acte de
présence.
De overeenstemming over de
juistheid van de maatschappgana-
lyse en de richting waarin de oplos
sing wordt gezocht, is groot. Gestre
den dient er te worden tegen consu
mentisme. materialisme, egoïsme
en andere slechte eigenschappen
van onze huidige samenleving. Dat
die samenleving ziek is, zoals Lub
bers beweert, wordt door de verza
melde partgelite nog eens dunne
tjes onderstreept. De oplossing is
voor hen even vanzelfsprekend de
overheid moet terug en de maat
schappelijke organisaties moeten
het samen met de burgers gaan kla
ren.
Waar de aanwezige christende
mocraten het eveneens over eens
zijn, is het belang van Europese een
wording. Zo snel mogelijk moet ge
werkt worden aan een volledige po
litieke eenheid. In zo'n Europa is
democratische controle van groot
belang Het Europese parlement
moet daarom meer macht krijgen.
Dat zal ten koste gaan van de macht
van de nationale regenngen. maar
daar het intellectuele deel van het
CDA in Noord wijkcrhout geen
moeite mee.
Oosteuropa
Behalve apostel van het maatschap
pelijk middenveld en enthousiast
Europeaan is de vooraanstaande
christendemocraat ook zeer begaan
met het lot van de Oosteuropese
medemens. Op het symposium wa
ren vertegenworodigers van Polen.
Tsjechoslowakije. Hongarije promi
nent aanwezig. De Hongaarse pre
mier An tall beklemtoonde op zater
dagochtend dat hg niets liever wil
de dan de markteconomie zo snel
mogelgk in te voeren "Dat is de
enige weg voor mgn land. Het is on
denkbaar dat er nog een soort derde
weg is tussen planeconomie en vrge
markt, wat sommigen in het Westen
nog weieens beweren".
Premier Lubbers bleek zgn slot
woorden tegen zgn gewoonte aan
het papier te hebben toevertrouwd,
waann de thema-zin "ieder mens
telt" zo'n acht maal herhaald Een
poging tot christendemocratische
bevlogenheid. "Sinds de zondeval
zijn we bezig het kwaad te overwin
nen door de gebroken wereld heel
te maken. Het is daarbg noodzake-
Igk om verder te reiken dan onze ei
gen schaduw".
In deze "dialoog met de geschie
denis" zgn we met "geloof, hoop en
liefde samen onderweg". Aandacht
besteedde Lubbers ook aan burger
zin. Dat is "niet alleen netjes-zgn.
dat zeker ook. maar inzet hebben
naar de ander en de samenleving"
Geen preek
Vandezande was na afloop niet te
leurgesteld. "Geweldig. Een over
tuigend verhaal. Nee. het was zeker
geen preek" Alleen, en dat betreur
de de Canadees, "nu gaat het erom
of het CDA dit allemaal waar kan
maken. Het gaat in de politiek om
het heel-maken. Daarom had deze
speech veel beter aan het begin van
het symposium gehouden kunnen
worden Op basis hiervan hadden
we dan concreet naar de politieke
invulling kunnen zoeken Maar
goed. ik heb het hier toch uitste
kend naar mijn zin gehad"
