Bevolking Israël
Water stijgt Fidel Castro tot aan de lippen
Kohl, de ongekroonde Duitse koning
Veertig procent bevolking
woont in een krottenwijk
Onafh ankelij ken winnen
verkiezingen Hongarije
Harinkje happen
in Leiden?
'Hongersdood dreigt voor
acht miljoen Sudanezen'
DINSDAG 2 OKTOBER 1990
BUITENLAND
PAGINA 7
Palestijnen moeten bescherniingspakket kopen
NEW YORK/AMSTERDAM
(IPS/ANP) - Ondanks de snelle ver
stedelijking van de de afgelopen de
cennia woont veertig procent van
de wereldbevolking in krottenwij
ken. Volgens een rapport van Habi
tat, het instituut van de Verenigde
Naties dat zich bezighoudt met
huisvesting, geldt dat zowel voor
geïndustrialiseerde landen als voor
ontwikkelingslanden. Het rapport
werd gisteren gepubliceerd ter gele
genheid van Wereld-Habitat-Dag,
die elk jaar op 1 oktober wordt ge
houden.
700.000 mensen in krottenwijken
Naar verwachting zal dat binnen teur-generaal Biegman van het
tien jaar vijftig procent van de be- nisterie van ontwikkelingssamen-
gratie naar de steden eerder te heb
ben bevorderd dan beperkt In het
komende decennium dreigen de
grote steden in de arme landen nog
eens 600 miljoen mensen te moeten
opnemen.
Dat betekent uitbreiding van
krottenwijken op uiterst ongezonde
verandering, zo^ verklaarde direc- plekken als afvalbergen, rivierbed
dingen en belendende percelen va
vliegvelden. Grove middflloH nlH hol
werking gisteren. In de onlangs ver- platwalsen van krotten en beper-
De Nederlandse Habitat Commis
sie is gisteren een campagne begon
nen om de armoede te bestrijden in
de Indiase stad Bangalore. Voorzit
ter Max van der Stoel kondigde aan
dat de NHC zichzelf volgend jaar
opheft, omdat de stedelijke proble
matiek inmiddels een onlosmake- wijken
en particuliere organisaties heeft de tement, 'Een Wereld van Verschil'
NHC een aantal projecten geformu- is bestrijding van de stedelijke ar- legalisatie van woningen, hebben
leerd, variërend van de bouw van moede een van de zogeheten 'speer- op de lange termijnjiauwelijks suc-
een crèche tot de aanleg van water- punten'.
Van onze correspondent Ad Bloemendaal
TEL AVIV - Alle 4,5 miljoen inwoners van Israël krijgen de komende weken een gasmas
ker. Voor de Palestijnen in de bezette gebieden zijn voorlopig geen maskers beschikbaar.
Israël zegt ervoor te zorgen dat ze die in de nabije toekomst kunnen kopen. Hoewel offi
cieel ontkend, hangt het besluit volgens een militaire bron wel degelijk samen met de
Golfcrisis, die voor Israël in een "dreigende" fase zou zijn beland.
De uitreiking van de maskers be- gen Israël en Saudi-Arabie als Irak
gint volgende week in drie kleine zou worden aangevallen.
plaatsen, daarna komen de grote Voor Israël is dat geen woorden-
steden aan de beurt. De regering spel, maar uiterst bedreigende taal.
kiest voor fasegewijze uitreiking "Noem Saddam Hussein wat je
om paniek te voorkomen en Irak wilt", verklaarde de hoge Israëli-
niet het idee te geven dat Israël een Sche officier, "maar noem hem geen
aanval in de zin heeft. De Israëli's leugenaar want dat is hij niet. Ge-
ontvangen een verzegelde doos met loofwaardigheid is een keurmerk
behalve een gasmasker een gevulde van zijn beleid",
atropine-injectiespuit tegen de ge- De militaire bron maakte er geen
volgen van zenuwgas, en een zakje geheim van dat Irak met een verras-
ontsmettingspoeder. Ook niet-Is- singsaanval op Israël zware schade
raëli's en diplomaten zullen van kan aanrichten, omdat het in de af
gasmaskers worden voorzien. Toe- gelopen jaren "zeer gevaarlijk
risten krijgen ze uitgereikt in hun speelgoed" heeft gekregen van het
hotel zodra de noodzaak zich voor- Westen. Het Iraakse landleger
doet. vormt op dit moment geen gevaar
Volgens een militaire woordvoer- voor Israël, maar wel kan een Iraak-
der zijn er niet voldoende maskers Se raket binnen vier of vijf minuten
in voorraad om ook de bevolking Tel Aviv bereiken.
van de bezette gebieden uit te rus- 1
ten voor een chemische oorlog.
hei Duitsland krijgt
r'oveHeï^smen STS souvereiniteit terug
schaffen voor de ongeveer 1,5 mil-
joen Palestijnen op de Westelijke NEW YORK (GPD) - De vier over-
Jordaanoever en in de Gazastrook. winnaars van de Tweede Wereld-
Zij moeten die pakketten, tegen nog oorlog, de Verenigde Staten, de
onbekende prijs, dan wel zelf ko- Sovjetunie. Engeland en Frankrijk,
pen, Arabische inwoners Van Oost* hebben gisteren officieel hun aan-
Jeruzalem krijgen de maskers gra- spraken op Duitsland ingetrokken
tis in de komende weken, net als de en Duitsland zijn souvereiniteit te-
bewoners van het westelijk deel van ruggegeven.
dg staci Dat gebeurde met een kleine
Van de geforceerde luchtigheid plechtigheid in het Jacob Javits
waarmee dl militaire leiding gister- Congrescentrum in New York, aan
avond de uitreiking van de maskers het begin van een vergadering van
aankondigde, was liets terug te v,n- de 35 landen die deel uitmaken van
den in de brief,ngdie een gold gein- ^e Conferentie over Veiligheid en
formeerde Israëlische militaire Sa™'e-w"!tongin E lrojpia (CVS
bron een paar uur eerder gaf aan De overdracht had plaats door de
een klein gezelschap buitenlandse ondertekening van een document
journalisten. De hoge officier om- door de ministers van buitenlandse
schreef de situatie van dit moment 2aken de v,er landen, plus mi-
als "uiterst grimmig". De uitreiking G™sc,har (buitenlandse za-
van de gasmasker!, zo bleek zon- kan Y?n West-Du,Island), en minis-
neklaar. heeft direct te maken met {F Meyer (onderwijs van Oost
een nieuwe beoordeling van de ne eJVtoren eetekende verklarine
Golfcrisis. De militaire bron wees er "e gisteren getekende verklaring
^steVseptember sprake!! vaneen TnOIÏlftOcht Op paitljCOIlgreS CDU
de fraakse
leider Saddam Hussein aan dat h,j ,r°"d Dtntsland. Officieel
aanvallen zou lanceren op de olie- 231 Duitsland morgen weer een sou-
velden in Saudi-Arabie en op Israel vereine staat zijn. iOp die dag zullen
zodra de VN-boycot hem econo- Oost- en West-Dmtsland worden
misch zou dreigen te wurgen, en verenigd Strikt formeel genomen
noemde de uitbreiding vart het em- moet echter de verklaring van giste-
bargo "een daad van oorlog". Daar- ren "og we' do°2 de Parlementen
vóór had Saddam verklaard alleen van de vier betrokken landen wor-
kranen en voorlichting aan kinde
ren over milieuproblemen. Of ook
minister Pronk er geld in zal stop
pen is nog niet bekend.
Het aantal inwoners in krotten-
Pronks voorganger. Piet Buk
man, hield hulp aan de steden af.
Hulp aan het platteland zou volgens
hem het beste middel zijn om de on
gebreidelde groei van de steden te
ontwikkelingslanden remmen. Dat argument is nu ach-
lijk onderdeel van het Nederlandse groeit tweemaal zo hard als in de terhaald, stelde Biegman.
ontwikkelingsbeleid is geworden. overige stadswijken. De ernst van Alle pogingen ten spijt om de trek
Bangalore, de snelst groeiende de stedelijke problematiek in arme naar de stad tegen te gaan is in de af-
stad van India, moet de komende ja- landen is tot voor kort zwaar onder- gelopen 25 jaar de stedelijke bevol-
ren drie miljoen nieuwe inwoners schat. Maar als het aan de Neder- king in ontwikkelingslanden ver
moet herbergen. Momenteel woont landse minister van ontwikkelings- dubbeld tot 34 procent. Ontwikke-
veertien procent van de bevolking, samenwerking ligt, komt daarin nu ling van het platteland blijkt de mi-
ces geboekt, aldus Biegman.
De milieuvervuiling wordt in
steeds meer steden een probleem.
In Mexico-stad bijvoorbeeld, met
zijn 20 miljoen inwoners de dichtst
bevolkte stad ter wereld, is de
milieuverontvereiniging ronduit
alarmerend. De stad ligt in een dal
dat omgeven is door bergtoppen,
waardoor de uitlaatgassen van de
talrijke auto's boven de stad blijven
hangen. Steeds meer inwoners die
zich dat financieel kunnen permit
teren, ontvluchten de stad op zoek
naar stilte en frisse lucht.
LEIPZIG - In Leipzig werd gisteravond een demonstratie gehouden tegen de Duitse eenwording die vannacht
een feit wordt. Op spandoeken viel onder meer de tekst 'Waarom begrijpt niemand ons daar?' te lezen. De demon
stranten wezen onder meer op de strengere regels die straks voor abortus gelden en op de sociale voorzieningen die
voor een aantal mensen minder worden. In Leipzig begon een jaar geleden de vreedzame revolutie in Oost-Duits-
land. (toto ap>
mocraten bekrachtigen onze gelof- twee CDU's tot een partij verenig-
militaire maatregelen te nemen te-
den geratificeerd.
HAMBURG - "Wij christen-de-
Oucl-mmister in
Griekenland
naar gevangenis
ATHENE (Rtr/GPD) - De voorma
lige Griekse minister van justitie
Agamemnon Koutsoyorgas is giste
ren gevangengezet in afwachting
van zijn berechting. De socialisti
sche oud-bewindsman wordt ver
dacht van medeplichtigheid bij een
bankschandaal waarbij mogelijk
200 miljoen dollar (350 miljoen gul
den) is verduisterd.
Koutsoyorgas was in september
van het vorig jaar samen met de so
cialistische oud-premier Andreas
Papandreou in staat van beschuldi
ging gesteld wegens de affaire rond
de Bank van Kreta.
De Griekse premier Kostas
Mitsotakis heeft gisteren enkele
wijzigingen aangebracht in zijn vijf
maanden oude, conservatieve rege
ring. De meest opvallende is de toe
treding tot het kabinet van zijn ei
gen dochter, Dora Bakoyannis, als
"onder-minister bij de premier".
ADVERTENTIE
De Leidse straten en pleinen zijn er alweer klaar voor
Om morgen wederom viktorie Ie
kraaien en het feestgedruis tot diep in de nacht Ie
laten klinken En als het geld er wat sneller doorgaat
dan verwacht, haalt u gewoon wat extra bij GWK
Want ook als het feest is krijgt u bij GWK kontant geld
voor uw cheque, girobetaalkaart en credit card
BIJ GWK HAAL JE 'T ALTIJD.
GWK-LEIDEN
(op het NS-station)
te: nooit meer oorlog en geweld.
Nooit meer dictatuur en onderdruk
king. En wij voegen daar vandaag
aan toe: nooit meer socialisme".
De 750 christendemocratische af
gevaardigden uit West-Duitsland en
de 250 gedelegeerden uit de nóg-
DDR, die gisteren in Hamburg de
men. Beter hadden de kiezers hun
wantrouwen in de partijpolitiek
niet kunnen demonstreren. De poli
tieke partijen hebben zichzelf in de
paar maanden sinds de parlements
verkiezingen in maart behoorlijk in
diskrediet weten te brengen. De
kiezers hebben dat in de eerste
plaats afgestraft door helemaal niet
te komen opdagen.
In de kleinere dorpen, waar ieder
een iedereen kent, zijn de gemeen
teraadsverkiezingen met een op
komst van iets meer dan 50 procent
nog betrekkelijk goed verlopen. In
de meeste grotere steden bleef de
opkomst echter onder het wettelijk
voorgeschreven minimum van 40
procent. Dat betekent dat in 1845
van de 2261 plaatsen met meer dan
10.000 inwoners een tweede ronde
nodig is Dat geldt ook voor de
hoofdstad Budapest, waar de op
komst 37 procent was.
Over het nut van die tweede ron
de bestaat overigens grote twijfel.
Verwacht wordt dat de opkomst
dan nog veel lager is. zodat het
straks kan gebeuren dat uiteinde
lijk slechts 10 tot 15 procent van de
kiezers beslist hoe de samenstelling
van de gemeenteraden is. Steeds
minder mensen in Hongarije begrij
pen waarom dat democratischer is
dan de eerste ronde geldig verkla
ren, zodat de samenstelling van de
raad in elk geval is gebaseerd op de
mening van 30 tot 35 procent van de
kiezers.
Maar niet iedereen ziet in die lage
opkomst een probleem. Het Hon
gaars Democratisch Forum, de
grootste regeringspartij, die in deze
ronde overigens een duidelijke ne
derlaag heeft geleden, meent dat
zo'n opkomst in westerse landen
heel normaal is. Daarbij wordt voor
al Zwitserland als voorbeeld ge
noemd. Ook de grootste oppositie*
was zijn dag "Wij zijn de leidende partij, het Verbond van Vrije Demo-
regeringspartij en wij zullen dat craten. laat zich in soortgeluke be-
BUDAPEST - De onafhankelij
ke kandidaten zijn de grote win
naars geworden van de Hongaarse
gemeenteraadsverkiezingen. Voor
al in de kleinere dorpen, waar niet
alleen een gemeenteraad, maar ook
een burgemeester moest worden
gekozen, werden de politieke partij
en weggevaagd door kandidaten
zonder partijbinding. In 2285 van de
2758 dorpen waar een burgemeester
werd gekozen, ging het om een on
afhankelijke kandidaat.
In de grotere gemeenten deden
de onafhankelijken het minder
goed. maar ook daar haalden ze ge
middeld 12,5 procent van de stem-
'Benvi js vernietigd
tegen Honecker'
BERLIJN (AFP) - De DDR heeft
documenten laten verdwijnen die
belastend zijn voor de Oostduitse
ex-president Erich Honecker. Die
beschuldiging heeft de Westduitse
senator voor justitie Wolfgang
Schomburg gisteren geuit. "De pa
piervernietiger heeft op volle toeren
gedraaid", aldus Schomburg in een
vraaggesprek met de krant Die
Welt.
den, jubelden de man toe die is uit
gegroeid tot de ongekroonde ko
ning van dat grote Duitsland: Hel
mut Kohl. Daar stond hij, tegen een deerde "Helmut, Helmut" en koos
zwart-rood-gouden achtergrond
met de leus "Ja tegen Duitsland, ja
tegen de toekomst".
Kohl liet de ovaties zichtbaar ge
nietend over zich heen komen. Het
woordingen uit.
Oppositiepartij Jonge Democra
ten (Fidesz) valt in het parlement op
door haar zakelijke benadering van
de problemen. De Fidesz-vertegen-
woordigers weten zich meestal af
zijdig te houden van de door de kie
zers zo gehate kibbelende debatten
over niets en de partij deed het deze
verkiezingen opmerkelijk goed.
Tegen de eigen verwachtingen in
veroverde Fidesz zelfs een aantal
burgemeestersposten in kleine dor
pen. In Budapest eindigde de partij
nisten gevangen werden gezet en
In Sudan is isolement. Praktisch alle landen in gemarteld. Natuurlijk veroordeelde
de wereld hebben hun hulp aan hij de opportunisten die met de
Sudan stopgezet vanwege de mee- SED hadden geheuld. "Maar ieder-
vijf jaar geleden. Volgens westerse dogenloze politiek van de junta om een die het geluk had veertig jaar in
diplomaten en hulpverleners in het hongerende burgers te gebruiken het Westen in vrijheid te leven,
pjon en voedsel als wapen in de moet voorzichtig zijn met het ver-
christenen oordelen van anderen. Ieder zou zo
KHARTOUM (AP)
zich een hongersnood aan het afte
kenen die ernstiger is dan die van
hem met 97 procent van de stem
men tot voorzitter van de geheel
Duitse CDU.
Het partijcongres was één grote
familiereünie met Helmut Kohl als
stralend en dominerend middel
punt. De inmiddels onaantastbare
CDU-leider begon met de niet ge
makkelijke taak uit te leggen dat de
Oostduitse christendemocraten be
ter zijn dan hun reputatie.
Kohl verwees ernaar dat veel eer
ste mannen en vrouwen direct na de
oprichting in 1945 door de commu- als tweede, na de Vrije Democraten!
Toch noemde parlementslid Gabor
Fodor de verkiezingen "een geza
menlijke nederlaag voor alle partij-
Afrikaanse land dreigen drie tot
acht miljoen Sudanezen van de strijd die het verzet
honger om te komen, als niet snel
hulp wordt geboden.
De militaire junta van Sudan wei- is ook het enige niet direct bij de gehandeld".
en animisten in het zuiden tegen de bij zichzelf te rade moeten gaan hoe
moslimoverheersing voert. Sudan hij onder deze dwang zou hebben
gert de noodsituatie onder ogen te Golfcrisis betrokken land dat de Morgen, eenwordingsdag, gaat de
Kuwayt Nederlandse ambassade in Oost-
Berlijn dicht. Voor het verenigd
zien en staat het buitenland en
ternationale hulporganisaties niet
toe voedsel te sturen naar de meest
bedreigde gebieden. Als daar geen
verandering in komt, is over een
halfjaar sprake van massale sterfte.
De Sudanese junta van luitenant-
generaal Omar Hassan El-Bashir
verkeert in een vrijwel compleet
Er komen geregeld berichten Duitsland is de ambassade in Bonn
over bombardementen van de wei- aangewezen als de enige Neder-
nige voedselkonvooien die zich nog landse ambassade bij de oosterbu-
in Sudan durven te wagen. Onlangs ren. Koningin Beatrix heeft giste-
moest zelfs een schip met voedsel- ren afscheid genomen van de
hulp van het Rode Kruis het ontgel- laatste DDR-ambassadeur in Ne-
den. derland, Lothar Nestier.
Bloedbad
Onbekende schutters hebben giste
ren in Bayrut een bloedbad aange
richt onder honderden demonstre
rende aanhangers van de opstandi
ge christelijke generaal Michel
Aoun. Zeker 25 mensen kwamen
om het leven en ten minste 82 men
sen liepen verwondingen op.
Arrestaties
De Zuidafrikaanse politie heeft drie
mannen gearresteerd die betrokken
zouden zijn geweest bij de slachting
in een forensentrein in Johannes
burg. drie weken geleden. Bij deze
moordpartij kwamen 26 mensen
om het leven en raakten meer dan
100 gewond. De arrestanten zijn al
len zwart.
Beschuldigd
Henrik Johansen, de eigenaar
HAVANA (Rtr/ANP) - Cubanen
zijn het na ruim dertig jaar Fidel
Castro wel gewend. Likkend aan onbegrensde mogelijkheden, zoals
een ijsje, veelal uit gaarkeuken-ach- gevluchte Cubanen in Miami hun
tige ijzeren bekertjes, laten ze de nieuwe vaderland in de ether aan-
toespraken van hun president gela- prijzen, steekt Cuba inderdaad nog
ten over zich heenkomen. Landge- steeds schraal af. De snelle ontwik
noten, zo hield Castro zijn onderda- kelingen in Oost-Europa, waardoor
nen ontelbare keren voor. het com- de Sovjetunie Havana niet meer de
munisme heeft jullie de beste ge- steun van vroeger kan geven, heeft
zondheidszorg, het beste onderwijs deze schraalheid slechts versterkt,
en de hoogste levensstandaard
bracht. De laatste dagen is van Cas
tro's juichende toon bar weinig nog geen sprake is,
overgebleven. De nood is Fidel tot
aan de lippen gestegen. Zelfs voor de socialistische on
derdaan van Fidel blijken de mate-
Helemaal ten onrechte was de riele geneugten niet minder te we-
grijsgedraaide lofriedel van de baar
dige revolutionair niet. In vergelij
king met buurlanden als Jamaica,
Haïti en de meeste landen in Mid-
den-Amerika. die in het midden van
de veerboot Scandinavian Star aan de jaren vijfig in eenzelfde deplora- men
gen dan de afwezigheid van analfa
betisme. "Wat een genoegen om te
kunnen lezen wat elders mogelijk
is", vatte een dissidente Cubaanse
intellectueel het eens cynisch sa-
boord waarvan op 7 april dit jaar bele situatie verkeerden, heeft Cu-
brand uitbrak, is gisteren wegens ba het niet slecht gedaan.
"het uit winstbejag in gevaar bren
gen van de levens en de gezondheid p»-»
van men en" in staat van beschuldi- -ï^uuiuc. mgm
ging gesteld. Bij de ramp kwamen Tot Castro's grote verdriet kijken lijk de export van duurbetaalde Cu-
ïndertijd 158 passagiers en beman- zijn landgenoten echter zelden naar baans suiker aan banden gelegd ter-
ningsleden om het leven. het westen, zuiden of oosten. Hun wijl de inval van Irak in Kuwayt het
Door de recente ontwikkelingen
in Oost-Europa en de Golfcrisis zit
Cuba klem", zo onderkent zelfs Cas
tro nu. De ondergang van het socia
lisme in Oost-Europa heeft name-
voorstelt is rigoureus. "Laat je auto
staan, neem de fiets, ga zelf eten ver
bouwen, neem genoegen met goe
deren op de bon en beknibbel op
het gebruik van elektriciteit", zo
hield Castro zijn land vrijdag voor
"Het hoogste goed is het vaderland
en de revolutie te beschermen".
Castro probeert de moed er dus in
te houden en niet zonder humor
heeft hij het noodplan, dat de Cu
baanse economie van een snelle
dood moet vrijwaren, "een speciale
periode in vredestijd" genoemd.
Alsof het de tien miljoen Cubanen
nog niet was opgevallen dat het
communisme als ideologie een
kwynend bestaan lijdt. En dat de
dreiging van een oost-west oorlog in
rook is opgegaan.
Castro, een gekend strateeg, moet
de bui zien hangen. Decennia lang
heeft zijn eiland de immense druk
van de Verenigde Staten, dat een
communistisch bolwerk in zijn ach
tertuin nooit heeft willen accepte
ren. weten te weerstaan door de ein
deloze stroom hulpgoederen uit de
energie-importerende Cuba op ho- Sovjetunie. Nu de economie daar in
Rechter: India
moet wachten
met banenplan
NEW DELHI (AP) - Het Indiase
Hooggerechtshof heeft de regering
gisteren gelast haar omstreden ba
nenplan op te schorten. Gehoopt
wordt dat daardoor een einde komt
aan de golf van studentenprotesten,
waarbij tientallen doden zyn geval
len.
De vijf rechters van het Hof be
paalden tevens dat op 25 oktober,
twee weken eerder dan gepland, de
wettigheid van het banenprogram-
ma worden getoetst, zo berichtte
het Indiase persbureau PTI.
Het Hof liet de regering de vrij-
geen kans. Castro noemde deze heid voorbereidingen te treffen
hulp vorige week nog zonder mas- voor de tenuitvoerlegging van het
kering "de hoeksteen van onze eco- plan, dat beoogt bijna de helft van
alle overheidsbanen te reserveren
voor de lagere kasten. Tot die voor-
nomische ontwikkeling".
'Pijn'
In een ultieme poging de verwor
venheden van de revolutie te red
den, gaat Castro in het nieuwe
noodprogramma, zoals dat vorige
week werd aangekondigd, terug
bereidingen behoort het verzame
len van lysten van namen van men
sen die voor het banenplan in aan
merking komen.
Het plan werd op 7 augustus ont-
zun bevroren en enkele fabrieken de studenten in het land. die vrezen
worden gesloten "En reken maar er nadelige gevolgen van te onder
dat dat pijn doet", aldus de 64-jange vinden. Bij betogingen en rellen
zun sindsdien al minstens zeventig
mensen om het leven gekomen.
Zo'n twintig studenten van de
massaal hun eigen voedsel te gaan hoogste kaste pleegden uit protest
verbouwen. De trek naar het platte- tegen de maatregel zelfmoord door
slechts de toeristenindustrie nog In Hoshiarpur, 250 kilometer ten
ge kosten heeft gejaagd.
De oplossing die de president
snel tempo in elkaar lijkt te storten, overleven en niet de kwaliteit van
moet Castro de nabye toekomst vre- leven de nadruk gekregen.
naar de stad gedirigeerd om de on
lusten de kop in te drukken.