ledereen
die bi j ons een spel zoekt,
reageert 't zelfde. Bingo!
j
Bloedbanken wachten op
geld voor test op hepatitis
Hervormers Bulgarije leggen
het af tegen ex-communisten
s® Clued©
Lech Walesa ziet af van
bezoek aan Nederland
WOENSDAG 26 SEPTEMBER 1990
BINNENLAND BUITENLAND
PAGINA II
I U il I t II' 1)1 M llï)
Rummikub de Luxe.
Van-W^ voor
Woord Rummikub.
Van-M^1 voor
Trl-Ominos De Luxe.
Van-M^ voor
Als u een spel zoekt om te piekeren, om iets van op te steken, om te lachen, om uw behendigheid
te trainen of uw geduld of wat dan ook: u vindt het op onze speelgoedafdeling.
Want V&D is al jaren Nederlands grootste aanbieder van spellen. En we doen er alles aan om dat
te blijven. Om u te helpen met kiezen, is een 20-tal spellen door V&D voorzien van het predikaat
"uitmuntend". Een spel met dit predikaat is door ons onafhankelijke spellenpanel beoordeeld als het
beste in zijn soort.
Tijdens onze spellenweek t/m zaterdag 29 september kunnen echte spelfanaten meedoen met
ons exclusieve "Spellenspel". Hiermee kunt u een verblijf van enkele, dagen in een van de prachtige
Gran Dorado-parken winnen. Bij onze kassa's vindt u het deelnameformulier. Doe mee, en wie weet
is het straks voor u echt Bineo.
AMSTERDAM (ANP) - Het testen
van alle bloeddonaties op het hepa
titis C-virus kan onmiddellijk star
ten. Alle 22 bloedbanken zijn er
klaar voor en ook is er al overeen
stemming met de ziektekostenver
zekeraars. Het wachten is echter op
subsidie van de rijksoverheid. Die
is tot nu toe niet bereid geweest met
geld over de brug te komen. Onge
veer 0.7 procent van de donors in
Nederland blijkt antistoffen tegen
het virus te hebben.
Dat heeft algemeen directeur
prof.dr. E. Ruitenberg van het Cen
traal Laboratorium van de Bloed
transfusiedienst (CLB) van het Ne
derlandse Rode Kruis dinsdag in
Amsterdam gezegd bij de presenta
tie van het jaarverslag over 1989.
Hepatitis C kan ernstige leverbe
schadigingen en zelfs leverkanker
veroorzaken. Pas sinds kort is het
virus ontdekt. Er zijn wereldwijd
100 miljoen dragers. Per jaar komen
er 700.000 gevallen bij. waarvan
175.000 in West-Europa. Hepatitis C
is een verraderlijke ziekte, omdat
geinfecteerden vaak pas na jaren
klachten van leverontsteking verto-
Er is een test ontwikkeld waar
mee het virus is op te sporen. De Ge
zondheidsraad adviseerde dit voor
jaar de test snel in te voeren bij het
keuren van bloeddonors. Door iede
re donatie op antistoffen te testen
kan de overdracht van het virus in
60 tot 70 procent van de gevallen
worden voorkomen. Invoeren van
de test kost 22 miljoen gulden,
waarvan een deel investeringen bij
aanvang betreft.
In tegenstelling tot wat wel eens
wordt gedacht, is het aangaan van
homoseksuele contacten voor deze
aandoening geen duidelijk op de
voorgrond tredende risicofactor.
Wel risicofactoren zijn het spuiten
van drugs, het toedienen van een
bloedprodukt en veel voorkomend
(wisselend) heteroseksueel contact.
Antistoffen worden het meest
aangetroffen bij hemofiliepatiënten
(zogeheten erfelijke bloederziekte)
en mensen die drugs in hun aders
spuiten; weinig na transfusies, bij
homoseksuelen en kunstnierpa-
tiënten. Bij de Nederlandse bloed
donors was ongeveer een procent
besmet (ter vergelijking in Surina
me vjjf procent)
Aidsvirus
In Nederland worden bloeddona
ties sinds vijf jaar getest op aanwe
zigheid van het aidsvirus. Seroposi-
tieven maar ook mensen uit risico
groepen voor de ziekte wordt vanaf
die datum gevraagd geen bloed af te
staan. Onder de ruim 550.000 bloed
donors per jaar, blijken er jaarlijks
heel weinig seropositieve mei
te zijn. In 1989 waren dat er vijftien,
in 1988 elf en vorig jaar negen
Eind vorig jaar stonden 570.000
bloeddonors ingeschreven. Dat
komt overeen met 58 donors per
1.000 inwoners. In sommige landen
ligt dat aanzienlijk hoger. Zwitser
land heeft bijna twee keer zoveel
bloeddonors op 1.000 inwoners. Het
totale aantal bloeddonaties nam vo
rig jaar weer toe.
Aidsbesmetting stijgt wereldwijd
GENEVE (AFP) - De Wereldgezondheidsorganisatie heeft haar schatting
voor het aantal mensen dat in de komende tien jaar met aids besmet raakt
aanzienlijk verhoogd. Dit is gisteren in Genève verklaard door een hoge
functionaris van de VN-organisatie. In de periode tot het jaar 2.000 zullen
volgens hem zeker tien miljoen kinderen met aids worden geboren, die zij
krijgen via hun moeder, en lopen nog eens 25 tot 30 miljoen mannen en
vrouwen het risico besmet te raken. Tot dusverre schatte de Wereldge
zondheidsorganisatie dit laatste aantal, dat uitsluitend betrekking heeft op
volwassenen, veel lager, namelijk op 15 tot 20 miljoen.
DEN HAAG (ANP) - Lech Walesa,
de voorzitter van het Poolse vakver
bond Solidariteit, komt vandaag
niet naar Nederland. Daarmee gaat
ook een ontmoeting tussen premier
Lubbers en de Poolse Nobelprijs
winnaar niet door. "Het programma
was niet duidelijk genoeg", aldus
Jacek Tarnowski, namens het inter
nationale secretariaat van Solidari
teit in Gdansk belast met de contac
ten met de Benelux.
Walesa zou vandaag in Nederland
aankomen om op het gala van de
platen-10-daagse in Den Haag een
cheque in ontvangst ten behoeve
van Unicef-Polen. Dat bedrag is af
komstig van de opbrengst van een
cd van het kinderkoor 'De Poolse
Nachtegaaltjes'.
Het zou Walesa's eerste bezoek
aan Nederland zijn geweest. "Daar
om was het van belang dat er ook
ontmoetingen met hoge Nederland
se politici in het programma zaten.
We weten dat het geld voor de Pool
se kinderen belangrijk is, maar de
afspraken met politieke kopstuk
ken ook", aldus Tarnowski.
De aflasting van het bezoek wordt
bevestigd door Penta Promotions,
produktiemaatschappij van de
Poolse Nachtegaaltjes en organisa-
Voedsel op de bon
bij wijze van proef
DEN BOSCH (ANP) - De ge-
meente Den Bosch neemt op 9
oktober op initiatief van het mi
nisterie van Economische Za
ken een proef met het uitreiken
van bonnen die in noodsituaties
zijn bedoeld om er schaarse goe
deren mee te kopen. De proef is
bedoeld om na te gaan of het
draaiboek dat voor dit soort si
tuaties is opgesteld in de prak
tijk ook werkelijk werkt. Een
andere, actuele aanleiding is er
niet, aldus de woordvoerster.
Op 900 adressen in Den Bosch
wordt een oproepkaart ver
spreid om de stamkaarten en
bonkaarten op 9 oktober in een
gemeenschapshuis te komen af
halen. De deelname aan de proef
is vrijwillig. Om de Bosschena
ren te stimuleren de kaarten
daadwerkelijk af te halen is er
voor hen naast een kop koffie
ook een kleine attentie, aldus
een woordvoerster.
tor van het bezoek van Walesa. Ka-
rel Hille van Penta toont zich ver
bijsterd door het besluit van Wale
sa. "Ik vind het onvoorstelbaar, en
niet erg elegant. Als deze man, die
zich zo slecht aan zijn afspraken
houdt, de nieuwe leider van Polen
moet worden, dan geloof ik niet dat
het veel beter zal worden voor de
Polen".
De organisatoren in Nederland
tonen zich verbijsterd over het be
sluit van Walesa. Hij loopt nu ook
afspraken met het FNV en het CNV
mis, evenals een lunch met voor
aanstaande Nederlanders als staats
secretaris Piet Dankert, oud-minis
ter en NCW-voorzitter Ruding en
VNO-voorman Van Lede. Daarbij
zou ook premier Lubbers van de
partij zijn geweest, met wie Walesa
vooraf een onderonsje zou hebben.
"Pas nadat we het besluit hadden
genomen het bezoek niet door te la
ten gaan hoorden we dat Lubbers
ook op het programma stond", al
dus Tarnowski. Maar volgens Hille
was het bericht van deze afspraak al
eerder naar Gdansk gestuurd.
Woordvoerder Jan Minkiewicz
van Solidariteit in Nederland wijt
de problemen, naast alle wederzijd
se misverstanden, aan de gebrekki
ge communicatielijnen tussen Ne
derland en Polen: "Watje hier in de
fax gooit komt er in Polen niet zo
snel en gemakkelijk uit".
Bij Solidariteit waren twee ver
schillende instanties bij het bezoek
betrokken: enerzijds het internatio
nale bureau onder Lis, dat de con
tacten met buitenlandse vakbon
den onderhoudt, en daarnaast
Walesa's pnve-secretariaat dat zich
vooral met politieke zaken bezig
houdt. Dat hield zich in eerste in
stantie met het bezoek bezig, zolang
het om een charitatieve actie ging
Met de afspraken met FNV en CNV
raakte het internationale secretari
aat van de bond bij het bezoek be
trokken. "Dat is de weerslag van
Walesa's dubbele rol. als leider van
Solidariteit en als presidentskandi
daat. Daardoor zijn onder de naam
van Solidariteit twee structuren
ontstaan die los van elkaar staan."
Aansprakelijkheid centraal in DES-zaak
AMSTERDAM (ANP) - Kunnen slechts tien farmaceutische bedrijven die
het hormoonpreparaat DES in de periode 1953-1967 op de Nederlandse
markt hebben gebracht, aansprakelijk gesteld worden voor de gevolgen
van het gebruik van het middel, of geldt die aansprakelijkheid voor alle
farmaceutische bedrijven die het middel in Nederland in het verkeer heb
ben gebracht?
Om deze vraag draaide het gisteren bij het hof in Amsterdam tijdens het
hoger beroep dat zes Nederlandse DES-dochters tegen tien farmaceuti
sche fabrikanten hadden aangespannen.
Het middel werd in Nederland tussen 1947 en 1975 aan 200.000 tot
400.000 zwangere vrouwen toegediend ter voorkoming van miskramen
Het middel bleek echter een ernstige bijwerking te hebben een groot aan
tal meisjes dat uit deze zwangerschappen werd geboren kreeg kanker aan
de vagina of baarmoeder. In mei 1986 eisten de vrouwen bij de rechtbank
in Amsterdam schadevergoeding van de fabrikanten. In juni 1988 wees de
rechtbank die eis af. omdat zij niet konden aantonen van wie van de tien
farmaceutische fabrikanten het door hun moeder gebruikte DES-hor-
moon afkomstig was.
Omstreden partijvoorzitter herkozen
't Wordt steeds leuker bij V&D.
Aanbiedingen geldig zolang de voorraad strekt.
SOFIA (GPD/AP) - Op het congres
van de Bulgaarse Socialistische
Partij hebben de gematigde ex-
communisten de machtsstrijd met
de radicale hervormers, die volledig
willen breken met het communisti
sche verleden, voorlopig in hun
voordeel beslist. Alexander Lilov
werd gisteren na een handige ma
noeuvre herkozen als partijvoorzit
ter.
Lilov is omstreden vanwege zgn
verleden. Tot 1983 gold hg als be
langrijkste ideoloog van de commu
nistische partij en om die reden
hebben radicale hervormers de af
gelopen dagen op zgn aftreden aan
gedrongen.
Aan de andere kant wordt de 56-
jange Lilov gezien als een van de
meest bekwame politici van de par-
tg en de tactische zetten rond zijn
herverkiezing bewijzen dat hij het
vak inderdaad verstaat. Maandag
ochtend nog had de partijleider aan
gekondigd dat hij bereid was af te
treden, gezien alle kritiek op zijn
persoon. Maar hg trok zich niet defi
nitief terug: hg het het aan het con
gres over hem alsnog kandidaat te
stellen, wat in de nacht van maan
dag op dinsdag geheel volgens de
verwachtingen gebeurde. Gis
terochtend werd hg met tweederde
meerderheid herkozen.
Lilov werd begin dit jaar tot par
tijleider gekozen op hetzelfde con
gres waar de Bulgaarse Communis
tische Partij haar naam veranderde.
In de ogen van de radicale hervor
mers heeft hij de afgelopen maan
den te weinig gedaan om de partij
om te vormen.
De keuze van Lilov is typerend
voor de gang van zaken op dit con
gres. Ondanks de pretenties van
vernieuwing en verandering was
compromis het sleutelwoord. Uit
eindelijk kunnen zowel de ortho
doxe communisten als de radicale
hervormers niet met tevredenheid
op het verloop terugkgken, maar de
resultaten zgn voor geen van beide
polen zo onaanvaardbaar dat ze tij
dens het congres zijn weggelopen
Maar uit alles blijkt dat de grijze
middenmoot de Bulgaarse Socialis
tische Partg beheerst
Typerend was ook de discussie
over de toekomstige symbolen van
de partij, nu de oude communisti- v
sche ster, hamer en sikkel in diskre
diet zijn geraakt De uitkomst d«-
roos wordt het nieuwe symbool
maar de ster blijft 'uit hr.ton-.che
overwegingen' gehandhaafd Het
omstreden symbool verdwijnt wel
van het partijgebouw in Sofia (dat
vier weken geleden vanwege de
aanwezigheid van die ster door anti
communistische demonstranten in
brand werd gestoken). Maar in de
rest van het land kunnen partij-af-
delingen zelf oordelen of ze het
symbool van hun kantoren willen
verwijderen.
Het voorstel van de radicale Al
ternatieve Socialistische Associatie
om als partg collectief schuld te be
kennen over de dictatuur van de af
gelopen jaren en de huidige politie
ke en economische chaos, wees het
congres af. De afgevaardigden wil
den niet verder gaan dan een besluit
om corrupte partijfunctionarissen
uit hun functie te ontheffen.
