'VS vallen Irak op
4 fronten binnen'
Brand partijgebouw beïnvloedt Bulgaars partijcongres
'Volledige democratie onvermijdelijk'
Scenario bij landoorlog
'Joden mogen Palestijnen
uit zelfverdediging doden'
Taylor: op korte termijn
verkiezingen in Liberia
Gevangenissen
in DDR bezet
Doden bij aanslagen in Ulster
BUITENLAND
PAGINA 5
WASHINGTON/AMMAN/SAN AA/NICOSIA (GPD/Rtr) - Als het tot een landoorlog tus
sen Irak en de Verenigde Staten komt, dan zullen de Amerikanen Irak vanaf verschillen
de, mogelijk vier, punten Irak binnenvallen. Volgens Amerikaanse militairen in Saudi-
Arabië, gisteren geciteerd in de Washington Post, zijn er plannen die uitgaan van een ge
lijktijdige inval in Irak vanuit Saudi-Arabië, de Perzische Golf, Turkije en Jordanië.
JERUZALEM (Rtr/AP) - De Israë
lische minister van volksgezond
heid, Ehud Olmert, heeft gisteren
gezegd dat de dood van een Israëliër
vorige week door Palestijnen, het
de joden rechtvaardigt Arabieren te
doden uit zelfverdediging. Olmert
zei na een kabinetszitting naar aan
leiding van het stenigen en verbran
den van de Israëliër Olmert dat over
harde maatregelen is gesproken,
maar dat nog geen besluiten zijn ge-
Vorige week donderdag werd de men", zei Olmert
Overigens is het heel gebruikelijk king van de bevoegdheid van solda-
dat auto's met Israëlische nummer- ten om te schieten,
platen door Palestijnen worden be- Een adviseur van PLO-leider
kogeld. Yasser Arafat, Bassam Abu Sharif.
"Iedere burger of soldaat kan in heeft gisteren opgeroepen tot inten-
zo'n hachelijke situatie terechtko- sivering van de opstand. "De situa-
de Israëli- tie in de bezette gebieden is geex-
Israëliër Amnon Pomerantz (46) ge- sche radio en televisie. "Hij moet plodeerd en het Palestijnse volk
dood toen hij in zijn auto per abuis zich dan gerechtigd voelen om zijn heeft het recht om zich met alle jestijn moest mei oo
sche soldaten waren nog altijd bezig
het kamp, waar 20.000 Palestijnen
verblijven, te doorzoeken op zoek
naar de mogelijke daders. Een le-
gerwoordvoerder zei dat huizen van
verdachten zouden worden vernie
tigd. Hij zei ook dat reeds enkele
tientallen Palestijnen waren opge
pakt.
Boze Israëliërs hebben gisteren
stenen gegooid naar auto's van in
woners van de Gazastrook op weg
naar hun werk in Israe. Velen zagen
zich daardoor gedwongen terug te
keren naar huis. Een 47-jarige Pa
in het Palestijnse vluchtelingen
kamp Bureij terechtkwam in de
door Israël bezette Gazastrook.
Toen hij zijn wagen wilde keren,
reed hij twee kinderen aan die ver
geweer te pakken om degene te do
den die hem wil doden".
Als het plan wordt doorgevoerd.
^et het ziekenhuis worden opgenomen.
Pomeranz was de 48ste Israëliër
In het vluchtelingenkamp El Bu- gers hebben 730 Palestijnen ge-
r donderdag reserveofficier dood. Daarnaast zijn 264 Palestij-
Pomeranz werd vermoord, was gis-
door andere Palestijnen omge-
sinds juni afgeno- teren voor de vierde dag een uit- bracht omdat zij met Israel zouden
men, deels als gevolg van een beper- gaansverbod
kracht. Israeli- collaboreren.
dat de Iraakse president Saddam ten weten, niet als uitvalsbasis voor
Hussein zijn keurtroepen, de een Amerikaanse aanval te willen
140.000 leden van de Republikeinse dienen. Maar sommige Amerikaan-
Wacht, allemaal in Kuwayt kan con- se militairen denken, aldus de Post,
centreren om daar een Amerikaan- dat de weerstand in Amman en
se invasiemacht af te slaan. Een in- Ankara zal verdwijnen als zou blij-
1 vanuit meerdere punten zou de ken dat de sancties tegen Irak geen
Iraki's dwingen hun krachten te
verspreiden. De Amerikanen zien
hierin een groot strategisch voor
deel, aldus de door de Post geraad
pleegde militairen.
De plannen voor een meervoudi-
ge inval in Irak maken deel uit van
de militaire opties die het Pentagon
president Bush ter hand heeft ge
steld. Bush heeft in recente toespra
ken gesuggereerd dat Amerika tot
effect hebben.
G-7
Ondanks de crisis in de Golf zal de
economie van de Westerse landen
blijven groeien. Dat hebben de mi
nisters van financiën van de zeven
rijkste industriële landen, de G-7,
gisteren gezegd.
De ministers van financiën van de
de aanval zou kunnen overgaan, als Verenigde Staten, Japan, West-
het handelsembargo tegen Irak niet Duitsland, Frankrijk, Groot-Brit-
zou werken. tannië, Canada en Italië waren za-
De plannen voor een landaanval terdag in Washington bijeen om
draaien onder meer om de inzet van over de economie van hun landen te
de meer dan 40.000 Amerikaanse praten, en dan in het bijzonder over
mariniers die zich in het Golf-ge- de gevolgen van de Golf-crisis. In
bied bevinden. Ten minste 11.000 een slotcommuniqué geven de mi-
van hen bevinden zich permanent nisters een overwegend optimis-
op schepen in de Perzische Golf. tisch beeld. Ze zeggen dat een reces-
sie in hun landen kan worden ver-
Zij zouden in Kuwayt aan a meden, en dat er sprake zal zijn van
gaan als tot de aanval zou wor en voortdurende economische groei,
besloten Volgens een van dein de De G.? -s we, bezQrgd Qvef de ge
Post geciteerde hoge mi 1 ire z - vojgen van de olie-crisis voor de ar-
len verder m de noordelijke Rode mere landen In eep Qp zichzelf pp
1 r no® eens vallende passage zeggen de landen,
32.000 mariniers worden gestatio- dat hier een taak is weggelegd voor
neerd als tot een aanval zou worden he( Internationale Monetaire Fonds
besloten. Zij zouden in geval van IMF) £n de Wereldbank die de ko.
oorlog via Jordaans grondgebied mende d Washington hun
naar Irak moeten optrekken. Een jaarvergadSring hebben,
probleem daarbij is, dat de Jordaan
se koning Husayn altijd een ver- Uitwijzingen
klaard tegenstander van de Ameri- Saudi.AraBjë heeft Irak en de twee
kaanse aanwezigheid in de Golf is belangrjjkste Arabische medestan-
NAIROBI - De Liberiaanse re-
uitliet over de kans op vrede in Li
beria. Taylor heeft zich steeds ver
zet tegen een door de economische
beÜénl'eider ChSeTTayfór die gemeenschap van West-Afrika
zichzelf nog steeds de nieuwe presi- (Ecowas) voorgestelde wapenstil
stand en verkiezingen.
dent van het land noemt, heeft aan
gekondigd over twee weken verkie
zingen te houden voor een nieuw
parlement. Een dit weekeinde door
Taylor afgekondigde wapenstil
stand, waarbij ook Prince Johnson
zich heeft aangesloten, lijkt stand te
houden.
Volgens Charles Taylor wordt OOST-BERLIJN (DPA/Rtr) - Gede
een bepaaldaantal zetels in het tineerden in zo'n twintig gevange-
nieuwe parlement gereserveerd
voor zijn Nationaal Patriottisch
Front en een aantal voor de rebel
lengroepering van Prince Johnson.
Hij zei echter niet hoe de zetels wor
de DDR hebben gisteren
de daken bezet en zijn hongersta
kingen begonnen om hun eis voor
amnestie en betere leefomstandig
heden kracht bij te zetten. Een op-
den verdeeld. Taylor, die zichzelf stand jn een gevangenis in Oost
als de president van Liberia be- Berlijn escaleerde nadat de minis
schouwt, is van mening dat het hele ter van justitie Manfred Walther za
geweest.
'Zwarten halen
peil nette buurt
naar beneden'
TOKYO (Rtr) - Zowel prostitu-
ées als zwarten vormen een be
dreiging voor fatsoenlijke buur
ten, zo vindt de nieuwe Japanse
minister van justitie. Tijdens
een bezoek aan een hoerenbuurt
in Tokyo verklaarde de minister
dat buitenlandse prostituées die
in Japan werken goede buurten
zouden bederven, net zoals de
zwarten dat in de Verenigde Sta
ten deden, zo meldde de Ja-
pannse pers zaterdag.
"Slecht geld verdrijft goed
geld, precies zoals in de' VS,
waar de zwarten buurten bin
nenkwamen en de blanken ver
dreven", aldus Seiroku Kajiya-
ma, die sinds half september mi
nister van justitie is.
Het is niet voor het eerst dat
een Japans politicus zich beledi
gend uitlaat over zwarte Ameri
kanen. Vier jaar geleden haalde
de toenmalige premier van Ja
pan Yasuhiro Nakasone zich de
woede van veel Amerikanen op
de hals door te zeggen dat de
Amerikaanse maatschappij
werd verzwakt door het lagere
onderwijspeil van zwarten en
andere minderheden.
Ambtenaren op het ministerie
van justitie probeerden dit keer
kritiek voor te zijn en haastten
zich te verklaren dat Kaiyama
de zwarte Amerikanen niet had
willen beledigen.
ders van dat land, Jordanië en Ye
men, gelast het aantal diplomaten
van hun ambassades in het konink
rijk te reduceren tot maximaal drie.
Dit is zaterdag uit welingelichte
Saudische bronnen vernomen. Vol
gens diplomaten wijst de stap van
Riyad op een hardere lijn van
Saudi-Arabië tegen landen die pro-
Iraakse sympathieën koesteren.
Eerder zaterdag bevestigde Jorda
nië dat Saudi-Arabië de olie-leve
ranties aan Jordanië had stopgezet.
Als reden werd opgegeven dat Am
man nog een rekening van 46 mil
joen
Rebellen van het Nationaal Patriottisch Front van Charles Taylor nemen e
stilstand die het afgelopen weekeinde in Liberia van kracht is geworden.
volk achter hem staat.
De rebellenleider nodigde de Ver
enigde Naties en de Organisatie van
Afrikaanse Eenheid uit toezicht te
houden op de wapenstilstand die
nu van kracht is in de hoofdstad
Monrovia. Hij wil echter dat de
Westafrikaanse vredesmacht (Eco-
mog) vertrekt. "Dit leger is niet lan
ger neutraal en maakt nu actief deel
uit van het conflict", aldus de rebel
lenleider.
Taylors aankondiging komt enke
tijdens de wapen- le dagen na zijn ontmoeting met de
Amerikaanse onderminister voor
Afrikaanse zaken, Herman Cohen,
(foto epa) zjch direct daarna optimistisch
De Klerk brengt 'historisch' bezoek aan VS
WASHINGTON/DEN HAAG den het apartheidssysteem werd in-
dollar moest voldoen, aldus gevoerd.
rlönt T? W Vlcflr imn "7,i 9 A fVilfi ZT1
waarop geen terugkeer meer moge
lijk is". Een hoge Amerikaanse
terdag een algemene amnestip had
afgewezen. De gevangenen willen
amnestie of strafvermindering op 3
oktober, de dag van de Duitse her
eniging.
In een gevangenis in Oost-Berlijn
protesteren de gedetineerden ook
tegen de opmerking van Walther
dat er in de DDR geen politieke ge
vangenen meer zijn. De actievoer
ders zeggen dat dit wel het geval is.
en worden hierin gesteund door de
mensenrechtenorganisatie Helsin-
ki-groep.
In Odst-Berlijn verschansten ge
detineerden zich op het dak van de
gevangenis. Zij dreigden naar bene
den te zullen springen als de minis
ter van justitie niet aan hun eisen te
gemoet komt. De opstand breidde
zich verder uit naar zeker de helft
van de 38 gevangenissen in de DDR.
De minister van binnenlandse za
ken. Peter Diestel, slaagde er zater
dag bij een bezoek aan de gevange
nis in Brandenburg in om zeven ge
detineerden over te halen van het
mité voor burgerrechten' gisteren dak te komen. Ook zei hij te zullen
lULTIl UUilul ÜIUCjI VU1UUCII, clltlUo n, ja T"ï l
Jordanië. Waarnemers gaan ervan dent F W- de Klerk van Zuid-Afnka De Klerk voert vandaag in Was- functionaris zei gisteren dat Bush
uit dat de pro-Iraakse houding van is gisteren in de Verenigde Staten hington met president Bush be- met De Klerk wil spreken over de
kijken of onderzoek naar de straffen
mogelijk is.
Jordanië een belangrijke beweegre
den is geweest
besluit.
aangekomen. Het is het eerste be-
het Saudische zoek aan de vs van een Zuidafri
kaans staatshoofd sinds 45 jaar gele-
Buitenland kort
Ontslagen
De op twee na grootste Amerikaan
se bank Chase Manhattan stuurt
5000 van haar 41.000 werknemers
naar huis en gaat het dividend over
het vierde kwartaal halveren. De
bank maakte het afgelopen week
einde tegelijk met deze maatregelen
bekend dat over het derde kwartaal
een verlies is geleden van 625 mil
joen dollar.
ETA-leider
De Franse politie heeft gisteren na
een achtervolging op de autowegen
rond Biarritz een belangrijke leider
van de Baskische afscheidingsbe
weging ETA gearresteerd. De 40-ja-
rige Jose Maria Zabaleta Elassegui,
bekend onder de naam Waldo,
wordt door de Spaanse autoriteiten
beschouwd als het hoofd van de lo
gistieke en uitvoerende operaties
van de ETA.
Zelfverbranding
In India is zaterdag een student
overleden nadat hij zich in brand
had gestoken uit protest tegen het
besluit van de regering een deel van
de overheidsbanen te reserveren
voor vertegenwoordigers van de
laagste kaste.
Bootvluchtelingen
Groot-Brittannie, Vietnam en het
Hoge Commissariaat voor de
Vluchtelingen hebben een akkoord
bereikt over de repatriëring van
Vietnamese bootvluchtelingen die
zijn uitgeweken naar de Britse
kroonkolonie Hongkong.
sprekingen over "een lange weg die rol die Washington kan spelen bij de
Zuid-Afrika is ingeslagen naar een hervormingen in Zuid-Afrika. Voor
niet van plan is Washington om op
heffing van de sancties tegen zijn
land te vragen. Het Amerikaanse
standpunt in deze is dat de sancties
pas kunnen worden opgeheven na
de vrijlating van alle politieke ge
vangenen en de volledige intrek
king van de staat van beleg (die nu
nog in Natal van kracht is).
De Klerk brengt vermoedelijk in
de week van 22 oktober een officieel
bezoek aan Nederland. Hij zal dan
ook een ontmoeting hebben met ko
ningin Beatrix, zo heeft de Rijks
voorlichtingsdienst gisteren desge-
gemeld in een rapport over Zuid-
Afrika's doodseskaders.
Het rapport van de juristen ver-
wijst naar de verslagen van de hoor- OVERSTROMING MEXICO - Bij
zittingen die zijn gehouden door de een overstroming als gevolg van he-
Commissie-Harms, een regerings- vig noodweer in het noorden van
commissie die een onderzoek in- Mexico zijn zeker veertig doden ge-
stelt naar geheime operaties van het vallen. Nog eens dertig mensen
Zuidafrikaanse leger. Tijdens deze werden vandaag vermist, terwijl
zittingen is ook aan het licht geko- ruim vijfduizend dakloos zijn ge-
men dat het Bureau voor Burgersa- raakt. De overstroming deed zich
menwerking (CCB) en eenheid C-l
in Chihuahua, de hoofdstad
van de Zuidafrikaanse politie ook Van de gelijknamige staat, en omge
betrokken waren bij aanslagen op ving. In het gebied is de noodtoe-
anti-apartheidsactivisten, die ook in stand uitgeroepen. Het noodweer
het buitenland werden uitgevoerd, begon zaterdag.
vraagd bevestigd. Hoe lang De BELFAST (Rtr) - Bij twee aansla-
Klerk in Nederland blijft is nog niet gen zjjn het afgelopen weekeinde in
bekend. In ieder geval zal De Klerk uister twee mannen om het leven
ook een gesprek hebben met een gekomen. Een Britse soldaat werd
OOST-BERLIJN - Bronzen bustes van communistische grootheden als Lenin, Engels en Marx waren tot vorig
jaar nog rijkelijk aanwezig in het straatbeeld in Oost-Berlijn. Na de omwenteling hebben ze alle glans verloren,
en zijn nu beland in het depot van het museum voor Duitse historie in Oost-Berlijn. (foto ap>
kabinetsdelegatie en leden van het
parlement.
Premier Lubbers noemde de ont
vangst van De Klerk door de konin
gin gisteren "van grote betekenis".
Een tijdje geleden was het volgens
hem nog ondenkbaar dat de Zuid
afrikaanse president door koningin
Beatrix zou worden ontvangen. De
Anti Apartheids Beweging Neder
land (AABN) vindt het bezoek van
De Klerk "voorbarig".
Leden van twee geheime eenhe
den van het Zuidafrikaanse leger
vormen mogelijk de "verborgen
hand" achter het geweld in de zwar
te woongebieden. Dit heeeft het in
Washington gevestigde 'Juristenco-
ADVERTENTIE
STAMMIS VERHUUR v.o.f.
verhuurt o.a
COMPRESSOREN EN
GEREEDSCHAPPEN
in het graafschap Armagh ver
moord door gemaskerde mannen
die hem in zijn auto doodschoten.
De soldaat, de zevende soldaat van
het Ulster Defence Regiment
(UDR) die dit jaar het slachtoffer
van een aanslag werd, was op slag
dood. Zijn verloofde kon ongedeerd
uit de auto vluchten.
In een tweede aanslag drongen
gewapende mannen een bar in het
stadje Lisburn binnen, waarna zii
op twee mannen aan de bar schoten.
Een van hen was op slag dood, ter
wijl de andere met spoed naar het
ziekenhuis moest worden overge
bracht. Geen van beiden had ban
den met het leger en de politie gaat
ervan uit dat het om een interne
strijd binnen protestantse paramili
taire groepen gaat.
SOFIA - Nieuw, links en Euro
pees. Dat is wat de Bulgaarse Socia
listische Partij (BSP) wil worden.
Maar het 39ste partijcongres dat de
zer dagen in Sofia wordt gehouden,
bewijst dat het gemakkelijker is een
naam te veranderen dan honderd
jaar oude communistische gedach
ten en gewoonten overboord te zet
ten. Terwijl in de zaal over democra
tische vernieuwing wordt gepraat,
lijkt democratie in de wandelgan
gen moeilijk te verwezenlijken.
Daar zijn tientallen binnen- en
buitenlandse journalisten achter
gekomen toen ze de eerste congres
dag van de voormalige Bulgaarse
communistische partij wilden bij
wonen. Ondanks hun officiële ac
creditaties werden ze bij de ingang
tegengehouden. Naar binnengaan?
Geen sprake van, vertelde een man
met de omvang van een klerenkast,
gekleed in donker pak met witte
sokken, die zich even later als het
hoofd van de partij-veiligheids
dienst ontpopte.
Kaartjes
De accreditatiekaartjes, met op de
achterkant een olyk kijkend strip
poppetje dat zijn duim in de lucht
steekt, zijn niet geldig voor het par
tijgebouw waarin het congres
wordt gehouden. Ze geven alleen
toegang tot het even verderop gele
gen perscentrum, waar tweemaal
daags informatie wordt gegeven.
Alleen journalisten mpt een specia
le vergunning mogert het congres
bijwonen. En dat zijn met name de
vertegenwoordigers van de partij
krant, de televisie en een aantal gro
te westerse persbureaus.
De rest moet genoegen nemen
met de persconferenties van con
gresvoorzitter Filip Bokow, die
tweemaal daags woden gehouden.
Bokow noemde de gang van zaken
tijdens zijn eerste informatieronde
betreurenswaardig. Maar helaas,
het kon niet anders, het congres had
tot deze maatregel besloten omdat
het partijgebouw toch al te klein
was om alle afgevaardigden te her
bergen.
Dat laatste, het moet worden ge
zegd, is waar. Het pompeuze stali
nistische bouwwerk vol marmer en
kroonluchters is op geen enkele ma
nier geschikt om een partijcongres
van deze omvang te houden. Hon
derden van de 1350 afgevaardigden
kunnen niet aan het woord komen,
simpelweg omdat de zaal te klein is.
Ze kunnen de debatten alleen maar
volgen via tv-toestellen die in de
gang zijn opgesteld. Toch neemt ie
dereen genoegen met de gebrekki
ge accommodatie, want het partij
gebouw heeft een heilige betekenis
gekregen sinds anti-communisti
sche demonstranten het een maand
geleden in de brand staken.
De communisten hebben die
brand zo dankbaar aangegrepen om
zichzelf een martelaarsrol toe te be
delen, dat er verdenking is gerezen
dat orthodoxe partijgenoten het
vuur zelf hebben aangestoken.
Bokow erkent dat het gebouw ei
genlijk ongeschikt is voor het con
gres, maar dat de symboliek de
doorslag heeft gegeven. In het ge
bouw worden stukjes verbrande
kroonluchter als relikwie aangebo
den en iedereen is verontwaardigd
over de vandalen die dit hebben ge
daan. Zozeer zelfs, dat congresle
den de term links-fascisme in de
mond nemen om de brandstichters
Slachtofferrol
De slachtofferrol beïnvloedt ook
degenen die voor radicale verande
ring zijn. "De beweging voor ver
nieuwing stuit op grote weerstand",
aldus de afgevaardigde Angel Wa-
genstein, een aanhanger van de ra
dicale vleugel. "Behoudende krach
ten in de partij waren zwakker ge
worden, maar na de brand hebben
ze aanhang gewonnen. We hebben
onze kansen voor een simpele over
winning van de hervorming daar
door verspeeld".
Desondanks waren de aanhan
gers van de hervormingsvleugel bij
aanvang van het congres tamelijk
optimistisch. Het congres waarover
dezer dagen wordt gesproken, is
zo'n mengelmoes van radicalisme
en conservatisme, dat zowel de her
vormers als de orthodoxe marxis
ten zich erin kunnen vinden.
Volgens Dimiter Ivanov, een van
de belangrijkste vernieuwers in de
ug. partij, wordt doorslaggevend hoe
effoto) de partijorganen er straks uit zien.
Daarover wordt vandaag gestemd,
in het bijzonder, maar ook wel de Vooruitlopend op die stmeming
oppositie in het algemeen aan te heeft de conservatieve partijvoor-
duiden. zitter Alexander Lilov vandaag ziin
Petar Mladenov: mogelijk terug
aftreden afgekondigd. De hervor
mingsgezinde vleugel had op zijn
vertrek aangedrongen.
Maar niet alleen de positie van
Lilov staat ter discussie. Ook die
van de voormalige president Petar
Mladenov, die in augstus moest af
treden nadat hij de inzet van tanks
tegenover demonstranten had ge
suggereerd. Mladenov, die overi
gens niet tot de conservatieve vleu
gel van de partij hoort, werd door de
congresgangers fel gekritiseerd
vanwege zijn aftreden. Maar er is
sprake van dat hij in een partijfunc
tie wordt gekozen.
Voorlopig denken de hervormers
nog niet dat ze uit de partij gaan. Tij
dens het congres zelf is in elk geval
nog geen breuk te verwachten, om
dat de hervormingsgezinden eerst
het volgende weekeinde de resulta
ten willen analyseren. "Als de radi
cale hervorming dit congres niet
wordt doorgezet, stappen we er mis
schien nog niet direct uit", aldus het
hervormingsgezinde parlementslid
Dragomir Draganov. "maar dat be
tekent in elk geval de langzame
desintegratie van de party".
