Opnieuw luchtbrug
tegen wachtlijsten
CDA wil weer praten met Turkije over F-16 s
Verzekeraar wil ziekenhuis in Portugal bouwen
PvdA en CDA sluiten hogere
omroepbijdrage niet meer uit
ANTI GOLFOORLOG
Irritaties over gang van
zaken bij Val van Braks'
Politiek: privacy waarborgen bij Du Pont
Zes van Gorkum heffen zich op
t s T «F
MAANDAG 24 SEPTEMBER 1990
PAGINA 3
DEN HAAG De particuliere ziektekostenverzekeraar VOZ wil een 'Nederlands' zieken
huis bouwen in Portugal waar jaarlijks 2000 patiënten kunnen worden geopereerd. De
Verenigde Onderlinge Zorgverzekeraars wil de lange wachtlijsten voor operaties verder te
lijf met het inhuren van medici en operatieruimten in ziekenhuizen in het weekeinde en
een permanente luchtbrug naar ziekenhuizen in Groot-Brittannië, Denemarken en Zwit
serland.
DEN HAAG (GPD) - CDA en
PvdA vinden een verhoging van de
omroepbijdrage 'bespreekbaar'.
Dat hebben de media-specialisten
van de regeringspartijen dit week
einde gezegd voor de NCRV-radio
in een reactie op het uitgelekte rap
port van organisatiebureau McKin-
sey. Daarin wordt 'Hilversum' ge
waarschuwd voor een neerwaartse
spiraal van inkomsten en bezuini
gingen op kwaliteit door de aan
trekkingskracht aan RTL 4.
M. Beinema (CDA) stelt dat las
tenverhoging voor de burger moet
worden voorkomen. Maar in de toe
nemende concurrentieslag tussen
de publieke omroepen en het sterk
oprukkende RTL 4 wil hij de dis
cussie over verhoging van de om
roepbijdrage toch niet uitsluiten.
J. van Nieuwenhoven (PvdA)
wijst er op dat het McKinsey-rap-
port niet in de eerste plaats meer
geld voor 'Hilversum' adviseert,
maar vooral betere coördinatie en
programmering. Zij wijst er echter
ook op dat de omroepbijdrage in
Nederland enkele tientjes lager is
dan in bij voorbeeld Frankrijk en
Italië. "Met drie netten krijgt de kij
ker daar in Nederland toch wel heel
wat voor".
Verhoging van de inkomsten
door ook op zondag STER-reclame
uit te zenden, is voor Beinema niet
bespreekbaar: Van Nieywenhoven
maakt een kanttekening bij het al
dan niet verhogen van de lasten
voor de laagste inkomens. Maar een
voorstel tot structurele verhoging
van de omroepbijdrage maakt vol
gens haar een serieuze kans.
Uit het McKinsey-rapport blijkt
dat RTL 4 voor 20.30 uur gemiddeld
evenveel kijkers trekt als Neder
land 1 en 2 samen. Volgens het bu
reau komt dat vooral doordat RTL 4
elke dag uitzendt en een herkenba
re programmering verzorgt. Op de
drie Nederlandse zenders werken
acht omroepen, die allemaal hun ei
gen opvattingen over programma's
en programmering hebben.
Vooral nu RTL 4 een meer her
kenbare programmering van het
tweede deel van de avond in voor
bereiding heeft. is een betere coör
dinatie eri grotere efficiency bij de
publieke omroepen volgens het bu
reau de belangrijkste taak. Het pro
bleem van de financiering daarvan
komt om de hoek kijken wanneer
een hogere kijkdichtheid van RTL 4
zorgt voor een stijging van de in
komsten uit reclame, terwijl het
omgekeerde voor de publieke om
roepen geldt. Dat zou tot die neer-
waarste spiraal kunnen leiden, al
dus het adviesbureau.
De VOZ bestaat onder andere uil
DEL-verzekeringen uit Diemen en
Sterpolis/GOV uit Velp. Deze twee
zogeheten 'onderlingen' in de parti
culiere sector hebben samen
110.000 verzekerden en streven er
op korte termijn naar 200.000 te be
reiken. J. Baars, directeur van DEL-
FNV onveranderd
somber over
najaarsoverleg
AMSTERDAM (GPD) - De vak
centrale FNV is nog steeds van plan
om gemiddeld drie tot vier procent
loonsverhoging te eisen bij het na
jaarsoverleg, volgende week. Het
kabinet en de werkgevers willen
niet verder gaan dan drie procent.
FNV-voorzitter Stekelenburg: "We
zullen de kont niet tegen de krib
gooien. We zijn als vakcentrale al
tijd verantwoordelijk bezig ge
weest. Maar we zullen de loonruim
te niet in de bedrijven laten zitten".
Stekelenburg sprak zaterdag in
Amsterdam bij de huldiging van het
miljoenste lid van de FNV. Hij was
pessimistisch over de mogelijkhe
den om met kabinet en werkgevers
tot overeenstemming te komen,
niet alleen over looneisen, maar ook
als het gaat om het maken van af
spraken over zaken als bevordering
van werkgelegenheid en terugdrin
gen van arbeidsongeschiktheid.
Stekelenburg deed èr in zijn rede
nog een waarschuwing aan het ka
binet bovenop: "Als ze aan die kop
peling (tussen lonen en uitkeringen,
red.) komen ontvalt voor ons de ba
sis aan dit kabinet, dan hoeft dit ka
binet voor ons niet meer". Tenzij
het aan ons zelf zou liggen, voegde
Stekelenburg daar aan toe. Maar hij
wees een dergelijke suggestie
meteen weer van de hand.
verzekeringen, onthulde de plan
nen om de wachtlijsten voor opera
ties voortvarend aan te pakken gis
teravond in VARA's Achter het
Nieuws. Baars verwacht dat andere
verzekeringsmaatschappijen zich
bij de plannen zullen aansluiten en
dat er over een halfjaar geen wacht
lijsten meer bestaan.
Baars: "Het is eigenlijk diep triest
en schrijnend, dat er in een land als
Nederland met voldoende specialis
ten zulke wachtlijsten bestaan. Het
is belachelijk dat we dat niet kun
nen oplossen". Nadelen ziet hij niet.
"Doordat particulier verzekerden
sneller worden geholpen, schuiven
ziekenfondspatiënten automatisch
door op de wachtlijst. Die zijn er
dus ook bij gebaat. Bovendien ont
trekken wij niets aan het budget
voor de gezondheidszorg".
De ambitieuze plannen zijn met
weinig enthousiasme ontvangen.
De ziekenhuizen wijzen er op dat
wachtlijsten niet ontstaan door oen
tekort aan operatieruimte maar een
tekort aan personeel. Dat wordt
door de VOZ niet opgelost, stellen
de ziekenhuizen. Directeur Boesten
van het St. Elisabeth-ziekenuis in
Leiderdorp spreekt van een 'in
houdloos voorstel'. "Steek het geld
dat is gemoeid met het opereren van
patiënten in het buitenland, in de
Nederlandse gezondheidszorg. Dan
zouden hier de wachtlijsten ook
verminderen".
Een woordvoerder van de groot
ste ziektekostenverzekeraar in Ne
derland, Zilveren Kruis uit Noord-
wijk, vreest dat een Nederlands zie
kenhuis in Portugal verplegend
personeel aanzuigt 'waaraan we
toch al tekort hebben'. Hij wijst er
op dat de wachtlijsten per regio ver
schillen vooral in de Randstad is
het aantal wachtenden groot en
meent dat door betere afspraken
tussen de ziekenhuizen de wacht
lijsten ook kunnen worden vermin-
Staatssecretaris Simons: "Ik ben
een groot voorstander van het ver
kleinen van de wachtlijsten. Maar ik
vind de plannen van de VOZ niet
erg verstandig. Sommige Nederlan
ders krijgen met zo'n aanpak wel de
kans om geholpen te worden, maar
vele duizenden daarentegen niet,
omdat ze in het ziekenfonds zitten.
Dat maakt zo'n plan al onaanvaard
baar".
"De gelijke toegankelijkheid van
de gezondheidsvoorzieningen voor
alle Nederlanders moet gewaar
borgd blijven. Verder ben ik er echt
van overtuigd dat we de wachtlijst
problematiek in de komende jaren,
ook met de aanpassingen die ik in
de gezondheidszorg wil realiseren,
op onze eigen manier moeten oplos
sen en niet met luchtbruggen, com
merciële klinieken en een zieken
huis in Portugal".
Brandende^ wagon
in België geblust
EKEREN (GPD) - Een dag eerder
dan gepland is zaterdag op het
spoor bij Antwerpen de ontspoorde
en brandende tankwagon met het
uiterst explosieve dimethylether
geblust. De treinen tussen Roosen
daal en Antwerpen rijden weer nor-
Zaterdagmiddag gingen de des
kundigen er nog van uit dat de wa
gon het hele weekeinde zou bran
den. Maar de bedrijfsbrandweer
van BASF uit Antwerpen wist rond
half vijf een doorbraak te forceren
door het lek in de wagon te dichten.
Volgens ir. Lijbaert van BASF was
wel degelijk sprake van een gevaar
lijke situatie tot het lek gedicht was.
Vrijdagavond laat hadden de Belgi
sche ministers Tobback (binnen
landse zaken) en Dehaene (verkeer)
de indruk gewekt dat het gevaar
toen al grotendeels was geweken
was. De geëvacueerde omwonen
den mochten vrijdag alweer naar
huis.
AMSTERDAM - Een van de duizenden deelnemers aan de landelijke bij
eenkomst van het Komitee Anti Golfoorlog, zaterdag in Amsterdam. De de
monstranten liepen van de Dam naar het Museumplein om terugtrekking
van de Nederlandse en Amerikaanse troepen uit het Golfgebied te eisen.
"Bush play your Golf at home", stond op een spandoek. Gesteld werd dat de
demonstraten het niet eens waren met de Iraakse leider Hussein, maar ook
dat olie geen bloedvergieten waatd is. De deelnemers riepen verder leuzen
over het zelfbeschikkingsrecht van de arabische volkeren in het gebied.
(foto ANP)
DEN HAAG (ANP/GPD) - Braks is
minister van visserij af, maar de irri
taties tussen PvdA en CDA over de
manier waarop hij is opgestapt,
groeien. Volgens de PvdA heeft het
CDA de 'val van Braks' uitgelokt zo
dat er geen debat meer over de vis
serij-affaire zou plaatsvinden. Het
CDA ontkent dat in alle toonaarden.
Een woordvoerder van de PvdA
benadrukt dat premier Lubbers en
CDA-fractieleider Brinkman, de
PvdA zouden hebben gevraagd een
brief te sturen aan Braks met het
standpunt van de PvdA-fractie.
Braks zou op die manier de eer aan
zichzelf kunnen houden en niet
meer op een motie van wantrouwen
in de iSveede Kamer hoeven wach
ten.
Bij de PvdA is men nogal geïrri
teerd over het feit dat het CDA nu
net doet alsof het van niets wist.
"We hebben zelfs nog overwogen de
brief niet te schrijven, omdat we
bang waren gebruikt te worden
door het CDA", aldus de woord
voerder. Om die reden is ook uit
drukkelijk ervoor gekozen in de
brief tweemaal de zinsnede op te ne
men dat het 'slechts' om de inbreng
voor het debat ging. Volgens de
woordvoerder was het standpunt
nog niet definitief. Zeven PvdA'ers
waren zelfs tegen een gedwongen
vertrek van Braks. "Enkele fractie
leden hebben uitdrukkelijk ge
vraagd hun eindoordeel pas te hoe
ven vellen, na afloop van het debat
dat donderdag met minister Braks
zou plaatsvinden", aldus de woord
voerder.
Bij het CDA wordt die lezing ont
kend. Volgens een CDA-woord-
voerder heeft Braks zelf pas om een
brief van de PvdA-fractie gevraagd,
toen duidelijk was dat de PvdA een
motie van wantrouwen tegen hem
zou steunen. Volgens het CDA lag
dat PvdA-standpunt vast en had het
dus geen zin meer om een debat
over de positie van Braks nog te la
ten plaatsvinden. Braks besloot
toen de eer aan zichzelf te houden
en af te treden.
Premier Lubbers heeft afgelopen
weekeinde overleg gevoerd over de
opvolging van Braks. In Den Haag
wordt staatssecretaris Heerma
(volkshuisvesting) nog altijd de
meest waarschijnlijke kandidaat
geacht. Belangrijk bij de opvolging
is de vraag of er een afzonderlijke
staatssecretaris voor visserij moet
komen. Het CDA voelt daar niet
veel voor, omdat daarmee min of
meer zou worden toegegeven dat er
van alles schort aan de organisatie
van het departement.
Premier Lubbers vindt dat de
nieuwe minister een belangrijke
stem heeft in de vraag of er een
staatssecretaris moet komen.
PvdA-voorzitter Sint is er in ieder
geval tegen. Zij zei zaterdag voor de
TROS-radio dat het niet voor de
hand ligt om de problemen met de
visserij op te lossen met het benoe
men van een staatssecretaris.
ADVERTENTIE
DEN HAAG (GPD) - CDA en
PvdA in de Kamer willen de be
scherming van de privacy van Ne
derlandse werknemers bij het Ame
rikaanse chemieconcern Du Pont
aan de orde stellen. Afgelopen week konien van drugs
werd bekend dat hoogstwaarschijn- A
lijk ook de Nederlandse vestigingen voordat de test wordt afgenomen kan zo'n druk ontstaan binnen het
van Du Pont moeten deelnemen een reeks van zaken geregeld zien. bedrijf dat de weigeraar al snel in
campagne binnen het be- Hij wijst op het recht om vrijwillig het verdachtenbankje komt, vooral
drijf, waarbij bloed en urine worden deel te nemen, inzicht in de gege- tegen de achtergrond van de anti-
onderzocht op onder meer het voor- vens en de garantie dat geen mis- drugs-campagne in de VS Zijn
jmen van drugs. bruik van de gegevens gebruik kan CDA-collega Lansink wil de be-
CDA-woordvoerder Lansink wil worden gemaakt. scherming van de privacy nader uit-
De test van Du Pont roept vooral gewerkt zien in wetgeving, "al zal
ROTTERDAM (ANP) - Het actiecomité van binnenschippers, de Zes van
Gorkum, bestaat niet meer. De 'Zes' hebben zich dit weekeinde opgehe
ven, nadat ze een kort geding tegen minister Maij-Weggen (verkeer) had
den verloren.
verzet op omdat de medische
vens naar een centrale computer in
de Verenigde Staten worden ge
stuurd. Volgens het bedrijf gaat het
bij de campagne 'Health Horizon'
om de bewustwording van een ge
zond leven en een goed dieet. Af
doende waarborgen dat de gege
vens uiteindelijk niet gebruikt kun-
De Zes van Gorkum sloten na langdurige acties tegen veevoederbedrijf nen worden voor bij voorbeeld een
Granaria in 1988 een akkoord met ex-minister Smit-Kroes. Afgesproken loopbaanplanning (of ontslag bij
werd dat alle transport te water via de Schippersbeurs zou gaan. In het eventuele inkrimping) lijken echter
wetsontwerp dat Maij-Weggen heeft klaarliggen, wordt die garantie vol
gens de 'Zes' echter niet geboden. Vorige week spanden ze een geding aan.
maar ze verloren omdat de rechter vindt dat Maij-Weggen alleen verant
woording schuldig is aan de Eerste en Tweede Kamer. De 'Zes' zien nu
geen mogelijkheden meer het 'Akkoord van Gorkum' te toetsen.
dat niet eenvoudig zijn"
niet te geven.
Vooral de 'vrijwilligheid' waar
mee het bedrijf ook in Nederland de
campagne introduceert, roept vra
gen op. PvdA'er G. van Otterlo: "Er
Leerlingwezen
De onderwijsbond KOV gaat acties
voeren tegen het plan van minister
Ritzen (onderwijs) om te bezuini
gen op het leerlingwezen. Volgens
de KOV wordt een onderwijssoort
afgebroken "die een zeer effectieve
Van onze correspondent
Bart Jochems
DEN HAAG (GPD) - Turkije voelt
niets voor het toelaten van 18 Ne
derlandse F-16's om het luchtem-
bargo tegen Irak te controleren.
Maar voor de fractie van het CDA
betekent dat nog niet dat er ook
brug is gebleken tussen onderwijs geen squadron gaat. Minister Van
en arbeid". In het leerlingwezen
gaan leerlingen die vier dagen per
week werken, nog een dag naar
school. Deze week wordt gesproken
over de actievorm.
Korpschef
De korpschef van de gemeentepoli
tie Gorkum, M.G.M. Ekels wordt op
1 maart 1991 eervol ontslagen. Ekels
is al driejaar met ziekteverlof nadat
ze een aantal agenten had ontslagen
den Broek (buitenlandse zaken)
moet nog eens een keertje gaan pra
ten in Ankara, vinden de christen
democraten. De PvdA ziet daar wei
nig heil in. Maar wat er ook gebeurt,
alle partijen eisen dat de coördina
tie van de militairen in het Golfge
bied beter wordt geregeld. Want
hoe moet het anders, als het er echt
om gaat spannen?
Details
op beschuldiging van corruptie en CDA'er Frinking vraagt zich aan de
vanwege de nauwe banden die z
den bestaan met seksclubs in Gor-
Pyromaan
In de Einhovense binnenstad is za
terdagmorgen in een tijdsbestek
van amper twee uur in drie verschil-
ene kant af "of het sturen van de F-
16's überhaupt nog nodig is als de
Turkse autoriteiten bij hun weige
ring blijven". Volgens de CDA'er
zou het nog beter zijn als de NAVO-
landen overleggen over de beste
manier om NAVO-lid Turkije terzij
de te staan. Aan de andere kant: "De
lende winkels brand gesticht. Het Turken hebben één keer 'nee' ge-
moest Van den Broek hem openlijk
corrigeren: het sturen van Duitse
toestellen naar Turkije was slechts
"een gerucht" geweest. In elk geval
werd duidelijk dat Lubbers zijn me
dedeling niet op basis van informa
tie van het ministerie van buiten
landse zaken deed.
Weisglas wil vooral weten hoe de
contacten met Ankara zijn verlo
pen. De WD'er heeft de indruk dat
Nederland "buitengewoon slordig"
is opgetreden. "Een dergelijk ge
brek aan coördinatie tusen de Ne
derlandse en Turkse regering geeft
je te denken. Hoe moet het met de
coördinatie in de Golf als het er echt
om gaat spannen?"
Thuisbasis
In elk geval wil Weisglas duidelijk
heid over het land waar de Neder
landse vliegtuigen eventueel hun
basis krijgen. Tegen de tijd dat het
overleg in de Kamer plaatsvindt, is
waarschijnlijk ook de lang ver
wachte resolutie van de Veilig
heidsraad van de Verenigde Naties
gereed. Naar verluidt komt daarin
te staan dat landen een luchtembar-
i boord van go tegen Irak alleen "boven eigen
vuur kon in alle gevallen door het
personeel in de kiem worden ge
smoord. De afgelopen weken is op
soortgelijke wijze al veertien keer
eerder brand gesticht in Eindho-
vense winkels.
Brand
Bij een uitslaande brand op een ei
landje nabi j Grouw zijn in de nacht
van zaterdag op zondag twintig
i "den omgekomen. Ook een boer
derij brandde uit. Vermoed wordt
ilat de brand is ontstaan door hooi-
broei. In Vroomshoop brandde de
zelfde nacht een loos uit van kunst-
stofverwerkend bedrijf Mekufa. De
•bade is ongeveer twee miljoen
i Iden, de oorzaak onbekend.
zegd. Misschien dat ze, als ze de de
tails eens bekijken, op die uitspraak
terug willen komen en NAVO-hulp
accepteren"
Een onderzoeksploeg van het Nederlandse fregat Pieter Florisz gaat zaterdag in het Golfgebied
het Indiase passagiersschip Tipu Sxdtan. Het schip, dat op weg was naar Irak om vluchtelingen op te halen, werd grondgebied" mogen uitvoeren.
onderzocht op de lading. Het bleek leeg te zijn. (foto and Dat zou betekenen dat de inzet
Toen Nederland een voorkeur uit-
Ik zie het niet gebeuren dat de sprak voor Turkije, liet de PvdA
Nederlandse F-16's naar een ander nog weten daar in beginsel posi-
stelt Frin- over te oordelen. Nu een ander
land dan Turkije gaan'
king. "Eerst moet de coördinatie
regeld zijn. In Turkije is dat eenvou
diger dan in een ander land in de
Golf-regio. En de inzet van de mari
ne, met name de Nederlandse fre
gatten, heeft geleerd dat het bijzon
der lastig is die acties centraal te co
ördineren".
Ook PvdA'er Melkert staat huive
rig tegenover stationering van de F-
16's in een ander land dan Turkije.
Hij wijst op de bevindingen van de dat was voordat de Turkse weige-
Italianen, die moesten constateren ring bekend werd". Omdat Van den
land in de Golfregio aan bod lijkt te dat er in de Golfregio eenvoudig Broek deze week in New York ver-
komen, is Melkert terughoudender.
"Eerst moeten we alle opties bekij
ken. Daar hangt het van af'.
Melkert is "weinig gelukkig met
de gang van zaken de afgelopen da
gen". De PvdA'er doelt op het ken
nelijk ontbreken van goed overleg
tussen de Turkse en Nederlandse
regering. "Het lijkt erop dat er enig
wringen ontstaat tussen de politie
ke wensen aan de ene kant en de mi
geen plaats meer is voor hun vlieg
tuigen.
Mondeling
blijft, zal woensdag de minister van
buitenlandse zaken ad interim, pre
mier Lubbers, in de Kamer optre
den.
Lubbers mag dan wat Weisglas
Voor WD.-kamerlid Weisglas is de betreft meteen uitleggen op welke
weigering van de Turkse regering gronden hij afgelopen vrijdag be
reden om behalve minister Ter weerde dat de Bondsrepubliek een ander land woren uitgekeken,
Beek (defensie) ook Van den Broek vliegtuigen naar Turkije zou sturen, maar tevoren moet duidelijk zijn
woensdag naar de Kamer te noden Die mededeling werd onmiddellijk
voor mondeling overleg. "Aanvan- in Bonn ontkend. Later die avond
van Nederlandse toestellen buiten
Nederland niet mogelijk is en dat
het Nederlandse squadron alleen
op uitnodiging in het luchtruim van
een bevriende staat kan patrouille
ren. De vraag is wie in dat geval het
commando krijgt over de Neder
landse F-16's.
Weisglas vindt het aandringen
van Frinking op stationering in Tur
kije weinig zinvol: "Het heeft geen
zin ze die F-16's door de strot te du-
Wel moet volgens hem naar
Visserijmagnaat
koopt werf van
Donald Trump
MAKKUM (GPD) - De Ameri
kaanse visserij magnaat Peter
Kuttell is de nieuwe eigenaar
van jachtwerf Amels Holland in
Makkum. Hij heeft de aandelen
voor een onbekend bedrag over
genomen van de in financiële
problemen verkerende Donald
Trump. Kuttell bezit in Califor-
nië viskotters en visverwerken-
de bedrijven. Het is nog onbe
kend wat met het in aanbouw
zijnde voormalige Trump-jacht
van 128 meter gaat gebeuren.
Directeur Cor Smits van
Amels is in onderhandeling met
twee gegadigden. Maar ook Do
nald Trump heeft nog belang
stelling voor het superjacht dat
hij voor 400 miljoen gulden in
Makkurn wilde laten bouwen.
Volgens de ontwerper van het
jacht Bastiaan Sonneveld heeft
Trump bij zyn naderende faillis
sement zijn handen niet geheel
van Amels afgetrokken en heeft
hij nog een optie op het jacht,
waarvan de bouw al in mei werd
stilgelegd.
Trumps rechterhand Jeffrey
Walker, senior vice-president
van The Trump Organization in
New York: "Het is nu niet de
meest geschikte tijd. We hebben
nog genoeg andere moeilijkhe
den aan ons hoofd. Bovendien
verkeert de wereld zoals bekend
in serieuze moeilijkheden door
de Golfcrisis, dan laat je geen
boot bouwen. Maar Amels
wacht wel op ons. Wij zouden
niets liever willen dan weer met
hen te werken. Echt, mijn hart
werd gebroken toen we afstand
moesten doen van de werf en
het schip"
Woordvoerder Andries Bos-
ma van Amels heeft goede hoop
dat er hinnen afzienbare tijd
duidelijkheid komt over het mo
torjacht, dat het duurste en
meest opzienbarende privé-
schip ter wereld had moeten
worden. Hij stelt echter dat
Amels geen rekening meer
houdt met Trump. "Het gaat wel
weer wat beter met hem, hij
heeft ook net een nieuw boek
uit, maar daar kun je natuurlijk
niet zo'n schip van betalen
Maar het komt wel goed, er zijn
nog genoeg mensen met veel
geld op de wereld".
