LEIDSCH
DAGBLAD
Verplichting
bollenpellen
van de baan
NODIG!
'Invasie door Irak
jaren voorbereid'
PREI EN
GROENTEVINK
Parlement wil nieuw
plan van Gorbatsjov
Proces Winnie
Mandela pas
volgend jaar
Tumult bij Katwijkse derby
'Stortplaats in De Does
gaat definitief niet door'
Kulk&Kramer
Zilveren Kruis: luchtbrug
tegen wachtlijst voorbarig
MAANDAG 24 SEPTEMBER 1990
OPGERICHT 1 MAART 1860
No. 39352 Prijs fl. 1.35
Over economische hervormingen
MOSKOU (GPD/Rtr/AFP) - Het
parlement van de Sovjetunie heeft
vandaag ingestemd met de omvor
ming van de centraal geleide econo
mie tot een markteconomie, maar
geen keus gemaakt tussen een radi
caal en een gematigd programma
van economische hervormingen. In
plaats daarvan nam de Opperste
Sovjet een resolutie aan, waarin
president Gorbatsjov wordt opge
roepen één programma aan het par
lement voor te leggen.
De afgevaardigden riepen Gor
batsjov op een compromis uit te
werken tussen het radicale plan van
de econoom Sjatalin en de gematig
der plannen van premier Ryzjkov.
Sjatalin stelde echter dat "er geen
compromis mogelijk is", en dat hij
niet aan een dergelijke "show" wil
meewerken. Hij stelde voor zijn
plan "in pincipe" te aanvaarden als
basis voor de hervormingen. De re
gering en de Russiche Federatie,
die zich al heeft uitgesproken voor
radicale economische hervormin
gen, moeten dan vanaf 15 oktober
met dat plan aan de slag.
De oproep aan Gorbatsjov een
compromis te verzinnen, betekent
dat de president, die een voorkeur
heeft voor het Sjatalin-plan, nu de
keuze moet maken tussen ontslag
van Ryzjkov of een conflict met Bo
ris Jeltsin, de president van de
grootste Sovjet-republiek, de Russi
sche Federatie. Ryzjkov is een ver
klaard tegenstander van het radica
le programma dat de Sovjetunie
binnen 500 dagen een vrije markt
economie moet brengen.
Jeltsin en de radicale hervormers
menen dat alleen een 'shockthera
pie' de economie kan redden en ei
sen het ontslag van de regering-Ry-
zjkov vanwege wanbeleid en onvol
doende vertrouwen onder de bevol
king. Gorbatsjov heeft totnogtoe
JOHANNESBURG (GPD) - Win
nie Mandela, de vrouw van ANC-lei-
der Nelson Mandela staat volgend
jaar op 4 februari terecht wegens
ontvoering en mishandeling. Zij
verscheen vanochtend in het gezel
schap van haar man Nelson in het
gerechtshof van Soweto, waar zij
werd begroet door een menigte zin
gende aanhangen.
Winnie Mandela wordt ervan ver
dacht betrokken te zijn geweest bij
de ontvoering en mishandelingen
van de vier jonge mannen in decem
ber 1988, onder wie Stompie Moe-
ketsie. De leider van haar lijfwacht,
Jerry Richardson, is daarvoor on
langs ter dood veroordeeld.
Aanvankelijk was 30 oktober
vastgesteld als datum voor het pro
ces, maar werd op verzoek van Win
nie Mandela's verdediging uitge
steld.
geweigerd toe te geven aan de Rus
sische druk om Ryzjkov te laten val
len. De premier op zijn beurt heeft
gezegd, dat hij alleen een program
ma kan uitvoeren dat hij realistisch
acht.
Niet alleen de positie van Ryzjkov
is een wrijfpunt tussen Gorbatsjov
en de leiding van de Russische Fe
deratie. Ook de door de president
gevraagde uitgebreide volmachten
om het land gedurende de over
gangsperiode naar een vrije-markt-
economie per decreten te besturen,
stuit op verzet van Jeltsin en de zij
nen. Zaterdag kwam het presidium
van het Russische parlement met
een door Jeltsin mede-onderteken-
de verklaring, waarin Gorbatsjovs
wensen 'ontoelaatbaar' worden ge
noemd.
Al derde rode kaart bij Quick Boys
KATWIJK En dat is drie-
...Voor de derde keer in dit nog
zo prille seizoen werd een spe
ler van Quick Boys uit het veld
gestuurd. Na Richard Hooger-
vorst (in een vriendschappe
lijk duel tegen AFC) en Jan-
Jeroen Schaap (in de seizoens
opening tegen ARC) was het
dit keer de beurt aan Johan
Jonker. In de tweede helft van
de derby Katwijk - Quick
Boys (1-0) vergat hij zich na
een wilde actie van Pim Lan-
geveld en trapte na. Ook Lan-
geveld mocht inrukken van
scheidsrechter Jozef de Jong.
na enige tijd krimpend van de
pijn op de grond te hebben ge
legen.
Het incident had plaats kort
na een afgekeurd doelpunt van
Edwin Otte (Quick Boys), dat
de gelijkmaker zou hebben
betekend. Vanaf dat moment
sloeg de vlam in de pan, het
geen verder nog resulteerde in
boekingen voor de Quick
Boys-spelers Frenk van der
Klcij en Gert Aandewiel. Ove
rigens was de zege van Kat
wijk verdiend. De ploeg van
trainer Arie Lagendijk toonde
zich op het eigen sportpark De
Krom voor het oog van onge
veer 3500 toeschouwers een
stuk slagvaardiger.
Op de foto links: Johan Jon
ker (rechts) kijkt nog een keer
naar de plek des onheils, ter
wijl hij door verzorger Peter
van der Veld wordt weggeleid.
De laatste man van Quick Boys
werd in de derby tegen Kat
wijk van het veld gestuurd.
(toto Lork Zuydrrduin)
STADSKANAAL (ANP/GPD) De verplichting voor
werklozen in Stadskanaal om in de kop van Noord-Holland
te gaan werken in de bollensector is voorlopig van de baan.
Tegen werklozen die weigeren om bollen te pellen in de
buurt van Hoorn zullen geen maatregelen worden geno
men. Districtsmanager Arbeidsvoorziening J. van der
Ploeg heeft dat vanmorgen meegedeeld.
Woedende man
vernielt inboedel
met motorzaag
NOORDWIJK - Een 33-jarige
Noordwijker heeft zaterdag
avond, vermoedelijk onder in
vloed van alcohol, zijn vrouw en
kinderen bedreigd en daarna in
zijn woede met een motorzaag
de inboedel van zijn huis ver
nield. De eiken meubelen wer
den doorgezaagd, deuren en
kasten afgebroken, en ook het
echtelijke bed ging doormid
den. Tevens werden de wasma
chine en de bromfiets van de
vrouw vernield.
De vrouw was op dat moment
met haar kinderen al het huis
uitgevlucht. De te hulp geroe
pen politie trof in de woning een
complete chaos aan. De man
was verdwenen nadat hij kenne
lijk op een scanner de komst van
de politie had vernomen. Het
echtpaar leeft al enige tijd in on
min met elkaar. Het conflict
kwam zaterdag bij thuiskomst
van de man opnieuw tot uitbar
sting.
Met de mededeling van Van der
Ploeg kwam omstreeks half twaalf
een einde aan een bezetting van het
Gewestelijk Arbeidsbureau in
Stadskanaal. Die bezetting was van
ochtend vroeg begonnen. Tiental
len werklozen en uitkeringsgerech
tigden, waaronder veel mensen ou
der dan vijftig jaar, drongen met
steun van de vakbonden CNV en
FNV om het "hoofd" te eisen van di
recteur Drijfhamer van het GAB
Stadskanaal.
De bezetting volgde op de aan
kondiging van zaterdag dat ook
werklozen ouder dan vijftig jaar uit
het Groningse dorp elke week naar
Noord-Holland zouden moeten rei
zen om daar bollen te pellen. De ac
tievoerders, vooral ex-werknemers
van Philips, zeiden te protesteren
tegen de werkverplichting "voor
jong en oud". FNV en CNV noem
den de aankondiging "onbeschoft".
"Het is te gek om los te lopen. Bij
Philips zijn ze afgedankt en nu moe
ten ze naar de bollen", aldus FNV-
bestuurder Van Hartingsveldt. De
bonden wezen erop dat Drijfhamer
als enige directeur van de GAB's in
Nederland uitvoering heeft gege
ven aan een landelijk schrijven om
oudere werklozen ook bollen te la
ten pellen. Volgens de vakbonden
hebben directeuren van andere ar
beidsbureaus het schrijven naast
zich neergelegd. Het schrijven, on
dertekend door de dienst Arbeids
voorziening, is inmiddels van tafel
gehaald.
Districtsmanager arbeidvoorzie-
ning Van der Ploeg haalde de ge
dwongen bollenpel-verplichting
vanmorgen helemaal van tafel. Hij
deed die mededeling na overleg met
voorzitter Westerhoff van het regio
naal bestuur arbeidsvoorziening.
Volgens Van der Ploeg is de ver
plichting van de baan totdat werk
gevers, werknemers en overheid in
het regionaal bestuur arbeidvoor-
ziening hebben overlegd over het
begrip "passende arbeid". Een uit
keringsgerechtigde mag niet weige
ren wanneer hem "passende ar
beid" wordt aangeboden. De vak
bonden bestrijden echter dat bollen
peUen tweehonderd kilometer van
huis "passende arbeid" is.
Volgens T. Zanen van de FNV
heeft de bezettingsactie succes ge
had, maar moeten de bonden druk
op de ketel houden omdat er nog
geen definitief afstel is. Daarnaast
blijven de bonden van mening dat
Drijfhamer niet langer is te handha
ven. Volgens Van der Ploeg, de di
recte chef van Drijfhamer, heeft
Drijfhamer te goeder trouw gehan
deld en hoeft hij wat hem betreft
dan ook niet weg.
LOS ANGELES/DEN HAAG
(AP/GPD) - Het Iraakse leger is
meer dan twee jaar geleden al be
gonnen aan de voorbereiding van
de invasie in Kuwayt op 2 augustus.
De Los Angeles Times meldt dit
vandaag op grond van uitlatingen
van niet nader geïdentificeerde
Amerikaanse regeringsfunctiona-
Volgens de zegslieden van de
krant was de Iraakse leider Saddam
Hussein vijf jaar geleden al bezig
met het ontwikkelen van een krijgs
plan dat tot doel had de oostelijke
olievelden van Saudi-Arabié in han
den te krijgen. Twee weken vóór de
invasie werden grootscheepse ma
noeuvres gehouden waarbij de troe
pen waren betrokken die werden
ingezet voor de overval op Kuwayt.
Saddam Hussein heeft het afgelo
pen weekeinde de spanning in het
Golfgebied opnieuw vergroot. Hij
herhaalde zijn dreigementen Israël
te zullen aanvallen en de olievelden
'Boycot ontdoken'
ISTANBUL/DAHRAN (AP) - Het
handelsembargo tegen Irak wordt
op grote schaal overtreden. Volgens
de Turkse krant Cumhuriyet is de
Turkse voedselexport naar Irak via
Jordanië en Iran drastisch geste
gen. Oorlogsbodems die betrokken
zijn bij de marineblokkade zien
machteloos toe hoe Britse terrein
auto's en materiaal voor de fabrica
ge van explosieven hun weg vinden
naar de Jordaanse haven Aqaba en
van daaruit vermoedelijk naar Irak.
(Meer nieuws over de Golfcrisis op
LEIDEN - Een kleine 20.000
mensen bezochten het afgelopen
weekeinde de manifestatie Bees
tenspul in de Groenoordhallen.
Ze vergaapten zich weer aan de
ongeveer 1600 dieren, variërend
van lama's tot konijnen. De or
ganisatie had ook de succesnum
mers van vorige jaren weer in
huis gehaald. Zo trok een zeug
met biggen net als in 1989 veel
aandacht en griezelden velen
weer bij de tijgerpythons en boa-
constrictors van de Nederlandse
Terrarium- en Herpetologiever-
eniging Lacerta. (foto Lock
ZuydrrdoJnl
LEIDEN/LEIDERDORP - Minis
ter Alders (milieu) heeft het bestem
mingsplan Doesgebied in Leider
dorp, waar een stortplaats was ge
pland, vernietigd. Het Tweede Ka
merlid Peter Lankhorst van Groen
Links verklaarde vanmorgen dat de
bewindsman het - geheime - advies
van de Raad van State heeft overge
nomen en inmiddels zijn handteke
ning al heeft gezet onder het Kroon-
besluit.
Lankhorst, die in totaal drie keer
'Castro wilde
kernaanval op
Verenigde Staten'
NEW YORK (AP) - De Cubaanse
leider Fidel Castro had een heel ei
gen interpretatie van de Sovjet-mo
tieven om in 1962 kernraketten te
plaatsen in zijn land. "Castro stelde
voor als eerste een kernaanval te
openen op de VS om te verhinderen
dat onze kernraketten zouden wor
den vernietigd", schrijft de vroege
re Sovjet-leider Nikita Chroesjtsjov
in zijn eind jaren zestig opgestelde,
maar nu pas integraal gepubliceer
de memoires.
"Mijn kameraden in de leiding en
ik beseften dat onze vriend Fidel
onze opzet volledig verkeerd be
greep. We hadden de raketten niet
geplaatst om de VS aan te vallen,
maar om de VS van een aanval op
Cuba af te houden", aldus de in 1964
in ongenade gevallen Sovjet-leider,
die zijn bewegingsvrijheid m de ze
ven jaar tot aan zijn dood vrijwel ge
heel zag ingeperkt.
Chroesjtsjovs vrienden en nabe
staanden zorgden er echter voor dat
sommige banden niet werden ver
werkt in zyn memoires, omdat zij
vonden dat hij daarin al te openhar
tig was. Verleden jaar legde het
Amerikaanse weekblad Time de
hand op die banden die met ingang
van 1 oktober in bekorte vorm door
het blad worden gepubliceerd.
KANTOORSYSTEMEN B V.
PROFITEER VAN DE SPECIALE AANBIEDINGEN
TIJDENS ONZE LOCAL SHOW
Bijv. een KOPIEERAPPARAAT, 22 afdrukken/min.,
vergroten/verkleinen, A3 voor f 4.500,- (e«cl. btw)
25 en 26 september in onze SHOWROOM
Wiltonstraat 7-9, 2722 NG Zoetermeer, 079-443535
vragen over het plan stelde, noemde
het terecht dat de Raad van State
een negatief advies heeft uitge
bracht ondanks het feit dat er al tien
miljoen in het gebied is geïnves
teerd. Volgens hem hebben de pro
vincie Zuid-Holland en de gemeen
te Leiderdorp onfatsoenlijk gehan
deld. Beide hadden belang bij de
komst van de stortplaats. Bezwaren
van omwonenden en het Elisabeth
Ziekenhuis, dat op enkele honder
den meters van het gebied ligt, heb
ben zij naast zich neergelegd.
Vanwege het feit dat Lankhorst
zowel de huidige minister Alders
als diens voorganger Nijpels met
vragen bestookte, heeft de be
windsman hem informeel reeds in
kennis gesteld.
Een woordvoerder van het minis
terie van vrom kon vanmorgen geen
officiële bevestiging geven van het
besluit. Het enige dat hem bekend
was, was dat er een advies van de
Raad van State ligt. Hoe dat luidt
wist hij niet. Ook de provincie en de
gemeente Leiderdorp konden geen
uitsluitsel geven.
Eerder deze maand ontstonden er
al problemen rond de stortplaats
nadat de Raad van State door een
procedure-fout van de provincie
Zuid-Holland de vergunning ver
nietigde. De ingebruikname van de
Does was daardoor al met minimaal
anderhalf jaar vertraagd. Dit bete
kent dat de reinigingsrechten in de
Leidse regio fors omhoog moeten.
De Gevulei wilde de winsten van de
stortplaats namelyk gebruiken om
de kosten te betalen die de sluiting
van de Leidse vuilverbranding met
zich meebrengt. Die mogelijkheid
vervalt nu.
Leider socialisten
Bulgarije stapt op
SOFIA (AP) - Alexander Lilov, de
leider van de Bulgaarse Socialisti
sche Party, heeft vandaag zyn aftre
den aangekondigd. Op het vertrek
van Lilov was aangedrongen door
hervormingsgezinde leden van de
partij, die de voortzetting is van de
vroegere Communistische Party
"Ik moet de verantwoordelijk
heid op m(j nemen voor de tijd dat
ik lid was van het politburo van
deze party", zei Lilov in een rede
voor het partycongres.
Lilov behoorde met oud-presi-
dent Petar Mladenov tot degenen
die belangrijke functies vervulden
onder het bewind van partyleider
Todor Zhivkov. Lilov was velejaren
chef-ideoloog van de party, tot hy in
1983 door Zhivkov uit de leiding
werd verstoten. Lilov keerde terug
nadat Zhivkov op 10 november vo
rig jaar werd afgezet.
Buien
Veel bewolking en buien,
sommige met onweer. Minimumtem
peratuur ongeveer 8 graden. Middag-
temperatuur circa 14 graden. Matige
tot vrij krachtige westen wind, aan de
kust harde wind.
De vooruitzichten voor woensdag tot
en met zaterdag: Rustig herfstweer. In
dc nacht cn ochtend mist. Overdag af
en toe zon. Middagtcmperatuur onge
veer 15 graden.
24 PAGINA'S
Elke dinsdag en woensdag
hebben we groente en vlees
in de aanbieding.
Prei,
kilo
Groentevink,
gehakt met groente
omwikkeld met een
lapje varkensvlees,1 CC
100 g Ln\J\J
's Lands grootste kruidenier blijft op de kleintjes letten.
LEIDEN/NOORDWIJK - Ziekte
kostenverzekeraar Verenigde On
derlinge Zorgverzekeraars (VOZ)
krijgt weinig steun voor het ambi
tieuze plan om de wachtlijsten voor
operaties snel aan te pakken. VOZ
wil operaties in het weekeinde, een
'luchtbrug' naar buitenlandse zie
kenhuizen en eventueel een 'Neder
lands' ziekenhuis bouwen in
Porugal. Zilveren Kruis, de grootste
particuliere ziektekostenverzeke
raar in Nederland, noemt het plan
echter voorbarig.
VOZ maakte het plan gisteren be
kend in VARA's Achter het Nieuws.
Een van de directeuren van VOZ
noemde het "schrynend" dat de
wachtlijstproblematiek in Neder
land met kan worden aangepakt.
Volgens hem zouden de maatrege
len van VOZ de wachtlijsten binnen
een halfjaar kunnen oplossen. Cen
traal staat daarbij de permanente
luchtbrug naar een reeks van bui
tenlandse ziekenhuizen. De direc
teur verwachtte dat andere verzeke
raars zich bij het plan zouden aan
sluiten.
Een woordvoerder van Zilveren
Kruis in Noordwyk stelt echter dat
er in Nederland voldoende moge
lijkheden zyn om de wachtlijsten
voor operaties te verminderen. Vol
gens hem moeten die eerst worden
onderzocht. Het Academisch Zie
kenhuis Leiden hekelt het voorstel
om in het weekeinde te gaan opere
ren. Het AZL wyst erop dat de
wachtlijsten ontstaan door een te
kort aan personeel en niet door een
tekort aan operatiekamers. "En ook
in het weekeinde trek je niet zomaar
een blik verplegend personeel
open". Directeur Boesten van het
St. Elisabethziekenhuis in Leider
dorp noemt de voorstellen om op
zaterdag en zondag te opereren 'in
houdloos'. "Elke opmerking over
opereren waarbij het probleem van
het personeelstekort niet wordt ge
signaleerd, daar kom je niet veel
verder mee".
(pagina 3 Opnieuw luchtbrug tegen
wachtlijsten)
óók voor de
sportpagina's
Zes dagen per week
kompleet nieuws, tips en
trends Oat wil ik niet missen!
Ik neem een proefabonnement voor
7 weken en betaal slechts t 27.50
Ik neem een kwartaalabonnement t 74.15*
Ik neem een jaarabonnement 1285.50*
Voor het abonnement ingaat ontvang ik de krant twee weken gratis'
(aankruisen wat van toepassing is)
Naam
Adres
Postcode
.Tel..
Deze bon in een envelop, zonder postzegel, sturen naar
Leidsch Dagblad. Antwoordnummer 10050
2300 VB Leiden U kunt ook bellen 071-161400