Asielzoekers
direct naar
nieuwe centra
•SS»
Braks zet verdediging in
UITGESTELD BEGIN
De traditie van kritiek op Prinsjesdag
Schoonmaak vervuild park
Utrecht kost half miljard
RUNDVLEES-PRUZEN
SENSATIONEEL OMLAAG!
DINSDAG 18 SEPTEMBER 1990
BINNENLAND
PAGINA 3
DEN HAAG (ANP/GPD) Het kabinet heeft gisteren ne
gen gemeenten aangewezen die in totaal 2900 asielzoekers
moeten opvangen. Vrijwel,direct na het besluit kwamen de
eerste asielzoekers al aan. De gemeenten voelden zich over
vallen, maar hebben vrijwel geen mogelijkheden om tegen
het besluit in beroep te gaan. "Ik verwacht ook niet dat de
gemeenten dat zullen doen", aldus minister d'Ancona
(wvc).
KERKRADE (GPD) - Gabriëlle
Widdershoven (27) uit Kerkrade,
die sinds 23 augustus in Oostenrijk
wordt vermist, zou enkele dagen ge
leden door de straten van Graz heb
ben gelopen. Een Nederlander zegt
haar daar gezien te hebben. Hij
meldde dat gisteravond aan de poli
tie naar aanleiding van een op tele
visie uitgezonden opsporingsbe
richt. De politie in Graz is geinfor- weg bij Linz. Hun hond is daar aan-
meerd. Dat geldt voor andere poli- getroffen op een parkeerplaats,
tiekopsen in Oostenrijk, België en De tips stroomden gisteren bin-
Nederland waar na 23 augustus de nen. Een familie uit Spakenburg
'Gabriëlle
Widdershoven
in Graz gezien'
den van een overval langs de auto-
op diezelfde parkeerplaats hebben
bevonden, zo heeft de man uit Spa
kenburg verklaard.
Interpol, de internationale crimi
nele opsporingsdienst, heeft de tip
van de Spakenburgers zo serieus
genomen, dat gistermiddag een te
lex is verzonden aan verschillende
politiekorpsen in Oostenrijk en
COMMENTAAR
camper van het echtpaar Widders
hoven gezien zou zijn.
Een woordvoerder van de Kerk-
raadse politie haastte zich gisteren
vermoedde tien dagen geleden een
hoofdverdachte gezien te hebben in
de verdwijningszaak van Gabriëlle
Widdershoven. De verdachte meld-
Voor degenen die willen'geloven dat het zeggen dat het beleid ook ingrijpend
West-Duitsfand met "eerToproepën wel degelijk iets uitmaakt of Nederland wordt aangepast
uit te kijken naar een ongeveer der- nu met liberale of met sociaal-democra- De begroting wekt de stellige indruk dat
tigjarige Joegoslaaf. tische steun wordt geregeerd, is het er het kabinet wat angstig zit te wachten op
Op het moment dat de Spaken- vandaag niet eenvoudiger op geworden, de dingen die komen gaan. Als er dan in-
burgers op de ongure parkeerplaats We hebben een troonrede gehoord die grijpende veranderingen in het beleid no-
door de man werden aangesproken, bol staat van de Voorwerpen van aan- dig zijn, lijkt men te denken, dan moeten
waren ze onwetend van de 'Kerk- houdende zorg' en krijgen een begroting die maar door externe factoren 'afge-
raadse verdwijningszaak'. Ze von- voorgeschoteld die, smorend in tegen- dwongen' worden. De twee regenngs-
den het zaakje zo griezelig dat ze stellingen, diezelfde 'voorwerpen van partijen hoeven dan niet naar elkaar te
te zeggen dat de herkenning in Graz de zich als 'Joegoslaaf en smeekte niet op het verzoek van de man in- aa"^5"df1,f"„^"nen hun handen in on"
'onwaarschijnlijk, of op zijn minst de terugkerende vakantiegangers gingen. Pas thuis lazen ze c 1
- de passende oplossingen en blijft steken in
opmerkelijk' te noemen is. De
vrouw verdween op 23 augustus,
haar man ligt zwaar gewond in een
ziekenhuis in Linz. Hij kan niet
spreken. Vermoed wordt dat het
echtpaar het slachtoffer is gewor-
op zaterdagochtend 8 september op
een parkeerplaats bij het Westduit-
se Würzburg, een 'zeer zieke vrouw'
naar het ziekenhuis in Bielefeld te
brengen. De 'zeer zieke vrouw' zou
zich op dat moment in een camper
ontvoeringszaak in de krant en be-
f,auw vermoeden van beleid.
gönnen z^zfch te'realiseren dat het Hoe vaak CDA en PvdA hel de komende buiging van het kabinet voor de Duitse
voorval op de Würzburgse parkeer- uren en dagen ook zullen ontkennen, er eenwording, de crisis in de Golf, de hoge
ligt een duidelijke conclusie voor de olieprijs, de A-
hand: de twee grootmachten in de Ne-
plaats wel eens in verband zou kun
nen staan met de verdwijning van
Gabriëlle Widdershoven.
De nieuwe asielzoekerscentra ko
men in Odoorn, Ruinen, Ede, Leus
den, Putten, Markelo, Nijeveen,
Oisterwijk en Noordoostpolder. In
laatstgenoemde gemeente was ove
rigens al een aantal asielzoekers ge
vestigd. Het ministerie van wvc zegt
de laatste tijd alles te hebben gepro
beerd om plaatsen te zoeken die
vrijwillig asielzoekers wilden huis
vesten. "Wij staan met de rug tegen
de muur", zei minister d'Ancona,
die gisteren in aanwezigheid van
premier Lubbers en staatssecretaris
De Graaf-Nauta de burgemeesters
.van de negen gemeenten meedeel
de dat zij mee moeten werken.
"Wij hebben de burgemeesters
gezegd dat in hun gemeenten ge
bruiksklare plaatsen voorhanden
zijn om asielzoekers onder te bren
gen en dat wij op hun dringende
medewerking rekenen. Anders dan
wij gewend zijn, wordt er niet meer
eindeloos met burgemeesters en
colleges gepraat om toestemming te
krijgen. Met de eigenaars van de
plaatsen waar de vluchtelingen
worden onderbracht, hadden wij al
overeenstemming bereikt", aldus
d'Ancona. De Oisterwijkse burge
meester Kortmann begreep even la
ter wat zij bédoelde. Toen hij uit
Den Haag terugkwam in zijn ge
meente, waren daar al de eerste 25
asielzoekers gehuisvest. Kortmann
zei zich "overvallen" te voelen,
maar aan de procedure mee te wer
ken. Later op de dag kwamen ook in
andere gemeenten asielzoekers aan,
onder andere in bungalowcentra.
Het besluit om de negen gemeen
ten aan te wijzen als nieuwe op
vangcentra, komt voort uit een
noodsituatie, zegt hoofd Opvang
Vluchtelingen van WVC, F. van
Beeck. "Wij zijn nu in een toestand
verzeild geraakt die lijkt op die van
voor 1987, toen asielzoekers op
straat moesten blijven staan of
slachtoffer werden van malafide
pensionhouders. Een dergelijke si
tuatie kunnen we ons nu meer niet
veroorloven", aldus Van Beeck.
De afgelopen maanden heeft
WVC nog geprobeerd de asielzoe
kers elders op te vangen. "We heb
ben tentenkampen gehad, we heb
ben caravanplaatsen bij bestaande
opvangcentra ingericht, elke plek
in de opvangcentra hebben we echt
gebruikt. We hebben verder ge
meenten benaderd om mee te wer
ken aan de opvang, maar helaas le
verde dat niet voldoende op om de
huidige toestroom van asielzoekers
op een behoorlijke wijze te verwer
ken".
De negen nieuwe centra moeten
gedurende minimaal drie jaar op
vang garanderen van 2900 asielzoe
kers. De vijftien bestaande centra
met 4000 plaatsen zitten vol, evenals
de 13.000 tijdelijke plaatsen buiten
de centra.
In de Tweede Kamer bleek giste
ren dat een meerderheid van CDA
en WD het plan van Vluchtelin
genwerk Nederland afwijst, om de
ruim drieduizend asielzoekers die
al meer dan 2,5 jaar in Nederland
verblijven, collectief asiel te verle
nen. Volgens CDA-Kamerlid Kraj-
enbrink moet het beleid gebaseerd
blijven op individuele toetsing.
Wiebenga (WD) is een uitgespro
ken tegenstander van een generaal
pardon. Het zou volgens hem ook
geen oplossing bieden. Een derge
lijke "maatregel zou wereldnieuws
zijn en zo'n aanzuigende werking
hebben, dat de problemen er alleen
maar groter op worden,, aldus Wie
benga.
Het idee van een generaal pardon
voor asielzoekers die vóór 1 januari
1988 in Nederland aankwamen,
werd zondag geopperd door oud-
Kamerlid Scholten, voorzitter van
Vluchtelingenwerk. Staatssecreta
ris Kosto (justitie) zei dat het idee
was geregistreerd, maar onthield
zich van een oordeel.
mee begonnen zijn ze kennelijk nog niet. woorde looneisen in de komende c
De begroting draagt diepe sporen van ronde,
besluiteloosheid en mist de inspirerende De ministers komen er in de begroting
het uitgestelde begin.
jaar nog eens naar kijken. Er zijn pen-
DEN HAAG (ANP) - Minister
Braks (landbouw en visserij) ont
kent ten stelligste dat hij de Kamer
begin dit jaar belangrijke informa
tie over het illegaal aan land bren
gen van vis heeft onthouden. Hij
zette gisteravond, na de verwijten
van de Kamercommissie voor visse
rij te hebben aangehoord, dan ook
voluit de verdediging in.
De afgelopen tijd zijn forse be
schuldigingen geuit aan onder meer
de Algemene Inspectiedienst (AID)
van Braks' ministerie en aan top
ambtenaren van het departement.
Zij zouden hebben geweten dat ille
gaal aan land gebrachte vis buiten
de boeken werd gehouden en dat de
controle te kort schoot. Braks vol
verve: "Er is geen enkele aanwij
zing dat de ambtenaren van de AID
strafbare feiten hebben gepleegd.
De AID is van alle blaam gezuiverd
door het onderzoek van de rijksre
cherche".
Braks uitte zijn ergernis over de
twijfel die in de Kamer bestaat over
het waarheidsgehalte van de infor
matie die hij de Kamer in februari
dit jaar heeft verstrekt. Braks: "Ik
wens hier ondubbelzinnig te verkla
ren dat ik bij voortduring adequaat
en zorgvuldig heb geïnformeerd
over het visserijbeleid en de contro
le op dat beleid".
De visserijminister voelt zich ge
sterkt door de uitkomst van de
hoorzittingen die de Kamercom
missie vorige week heeft gehouden.
"Ook uit die hoorzittingen is duide
lijk geworden dat er geen essentiële
informatie aan de Tweede Kamer is
onthouden". Zo vertaalde Braks de
mededelingen op die hoorzitting
van topambtenaren dat geruchten
Over vangstoverschrijdingen van 30
tot 60 procent zo "boterzacht" wa
ren dat de minister in de Tweede
Kamer kon verklaren dat hij "geen
enkele aanwijzing" had, dat over
schrijdingen in die orde van grootte
zouden voorkomen.
Tegelijkertijd nam Braks afstand
van nieuwe cijfers van het Land-
bouw-Economisch Instituut over
de visvangsten in 1989, die gisteren
toevallig loskwamen. Volgens die
cijfers zou er in 1989 nauwelijks
sprake zijn geweest van
dens de onderhandelingen over de be- kan echter rekenen op een comfortabele
groting binnengehaalde stokpaardjes meerderheid in de Tweede Kamer en
van de twee regeringspartijen al i
dus zal na de stormpjes van de Algeme-
dan ruzie in de tent zo vlak voor de ver-
Het is immers de PvdA die met deze be- kiezingen van Provinciale Staten,
groting moet aantonen dat er met haar in Voor het politieke debat en voor de de-
de regering toch wel iets veranderd is: de mocratie in haar algemeenheid is dit al-
koppeling is na zeven jaar hersteld en en les niet minder dan een ramp. De samen-
de koopkrachteffecten van de maatrege- leving heeft er recht op dat de politieke.
de inkomerisgroepen verdeeld. Het cratie volledig tot haar recht. Dan ook
CDA, op zijn beurt, mag de achterban krijgen de kiezers weer een rol in dat spel
wijzen op een kleine verhoging van de en zullen ze graag terugkeren naar de
kinderbijslag voor het eerste kind en vol stembus. Er valt dan immers weer wat te
trots verklaren dat het een belastingver- kiezen.
hoging heeft weten te voorkomen. Het valt te vrezen dat de PvdA met deze
Minister Braks gistermiddag, voorafgaand aan zijn antwoord van drie
uur waarin hij alle beschuldigingen ver van zich wierp. (foto's anpi
vangstoverschrijdingen. Braks zei op de visafslag te laten veilen. leder-
die conclusie niet voor zijn reke- een die vis in de handel brengt,
ning te willen nemen.
L t zien dat er veranderingen op komst zijn na die van de afgelopen Gemeente-
möetkunnenaantonen dat deze vis en het CDA kan zich niet permitteren dat raadsverkiezingen, kan de partij niet
Het LEI stelt de cijfers niet samen van de veiling komt. Braks erkende die veranderingen echt zichtbaar in de meer achteloos terzijde schuiven. Ken-
per afzonderlijke vissoort, maar trouwens dat ook de veilplicht con- begroting staan. Het CDA belichaamt de nelijk moeten we daar op wachten. Ter-
voegt diverse soorten samen. Vol- troleproblemen met zich 1-~* ÉSt u~' 4 J l"'
gens Braks is dat niet juist. "Stel dat brengt,
het scholquotum van 94.500 ton
voor 90 procent wordt volgevist.
Dan resteert een hoeveelheid van een verplichte saneringsregeling.
Om de overcapaciteit in de visse- partner veranderd, maar dat wil nog niet der.
te pakken, overweegt Braks
9400 ton. Dat cijfer komt overeen
met het gehele tongqüotum. Een
overschrijding van het tongquotum
Hij zegde de Kamer toe snel met een
notitie te komen hoe een dergelijke
regeling eruit moet komen te
met 100 procenLzou uit de LEI-cij- Ook gaat hij in Brussel het systeem
van vangstquotering ter discussie
stellen. Volgend jaar wordt beslist
fers niet naar voren komen'
Speculeren
Volgens Braks
of dat systeem moet worden voort-
het onmogelijk te gezet. De minister heeft sterke twij-
fels daarover. "De ervaringen in Ne
derland leren dat wij
IRwt. vuv ...j Brussel Griftpark in Utrecht kost 543 mil-
indringend van gedachten J°en gulden. Daarbij komt nog een Het restant zal ergens moeten wor-
moeten wisselen over voortzetting bedrag van 121 miljoen voor de den gestort. Naast schoonmaak van
schoonmaak van het gebied c
becijferen hoeveel te veel wordt
vangen. "De omvang van het illega
le circuit is per definitie onbekend".
Dat is ook de reden geweest dat hij
nooit cijfers heeft genoemd over van het quotasysteem".
overschrijdingen. "Ik weiger te spe- Braks was uiteindelij..-
culeren over percentages, maar ik aan het woord. Na afloop sprak hij van de Heidemij
heb de signalen over de vangstover- van een "forse gedachtenwisseling"
schrijdingen altijd zeer serieus ge-
nomen", aldus de minister.
Braks zei geen heil te zien in uit
breiding van het aantal controles op het gevoel dat ik de PvdA heb kun
UTRECHT (ANP) - De totale sane- Van de verontreinigde grond Kan
ring van het ernstig verontreinigde volgens de projectgroep tweederde
tot driekwart worden gereinigd.
het park dienen ook "randgebie-
park heen. Dat blijkt uit een studie den" een reinigingsbeurt te onder-
Door de ondergrondse stro-
moet nu oordelen, daar wil ik niet 6^ plaatsen tot 23 meter) en
op vooruitlopen. Maar ik heb wel van de vervuilde grond tech-
Vrijwel direct na het kabinetsbesluit om negen gemeenten 'gedwongen'
asielzoekers op te laten nemen, kwamen de eerste asielzoekers al aan, zoals
hier in Markelo. (foto anp)
Verkrachting
De Amsterdamse rechtbahk heeft
gisteren een 23-jarige Amsterdam
mer veroordeeld tot vier jaar cel we
gens het meermalen met geweld
verkrachten van een 16-jarig meisje.
Twee mededaders van de groeps
verkrachting, een 28-jarige en 14-ja-
rige Amsterdammer kregen respec
tievelijk drie jaar cel en vijf maan
den tuchtschool opgelegd. Een vier
de man, die de verkrachting op vi
deo vastlegde, kreeg een jaar cel-
Moord
Een 24-jarige Rotterdamse is giste
ren in een ziekenhuis overleden na
dat zij zondag door het hoofd was
1 geschoten. De vermoedelijke dader,
een 26-jarige man, heeft zich zon-
dagavond zelf gemeld bij de politie.
Hij had de vrouw beschoten omdat
zij weigerde het adres te geven van
een gezamenlijke kennis.
Hasj
Voor de Zwolse rechtbank staan
deze week en op negen oktober een
groot aantal verdachten terecht we
gens smokkel van duizenden kilo's
hasj. De transporten hadden plaats
in de jaren 1985 tot en met 1988. De
hasj kwam in containers uit Pakis
tan via België naar Nederland, ver
pakt tussen t-shirts en-joggingpak
ken. In een geval was een partij ver-
voerd van 3.139 kilo hasj ter waarde
van 34,4 miljoen gulden. Tussen de
verschillende verdachten zijn de af
gelopen tijd felle bedreigingen ge-
uit.
Vliegende dokter
De Nederlandse associatie van de
farmaceutische industrie Nefarma,
heeft een chèque van 25.0,00 gulden
beschikbaar gesteld voor de stih-
ting AMREF/Vliegende dokters die
in de slecht toegankelijke gebieden
van het Afrikaanse land Kenya een
klein mobiel laboratorium heeft
voor malariabestrijding.
'Water Limburg
blijven koken'
MAASTRICHT (ANP) - Uit
veiligheidsoverwegingen heeft
de Waterleidingmaatschappij
Limburg (WML) gisteren beslo
ten het advies om het water in
een gedeelte van Zuid-Limburg
te koken alvorens het te drinken
nog te handhaven. Dit, aldus
een woordvoerder van WML,
omdat de resultaten van het bac
teriologisch onderzoek nog niet
volledig bekend zijn.
Overigens worden op dit mo
ment in het water voor ongeveer
80.000 aansluitingen in Zuid-
Limburg al geen e-coli- of ande
re bacteriën meer aangetroffen.
Bouwplaats bij
Spijkenisse door
slibstort vervuild
SPIJKENISSE (ANP) - De bouw
put van de Drinkwaterleiding Rot
terdam (DWL) op het produktiebe-
drijf De Berenplaat nabij Spijkenis
se is vervuild met arseen en zware
metalen zoals cadmium en kwik.
Het bouwterrein van 80 bij 80 meter
ligt naast het bestaande produktie-
bedrijf, maar de vervuiling heeft
volgens de DWL geen gevolgen op
het geleverde drinkwater.
De bouwplaats is bestemd voer
de aanleg van een derde reinwater-
reservoir. Zij is in het verleden op
gespoten met havenslib dat waar
schijnlijk vervuild is geweest. In de
bovenste grondlaag van 50 centime
ter is gemiddeld 145 milligram ars
een per kilogram vastgesteld, ter
wijl de norm 50 is. Het gemiddeld
kwik-gehalte bedroeg twaalf (norm
tien) en het gemiddelde cadmium-
gehalte negen (norm 20) milligram
per kilogram.
In het geleverde drinkwater be
droegen de gemiddelde gehalten
voor arseen, cadmium en kwik ach
tervolgens minder dan 0,5 (norm
waterleidingbesluit 50), minder dan
0,05 (norm 5) en minder dan 0,1 mi-
crogram (norm 1) per liter water.
Braks 'L_
iHH lulJt De Heidemij concludeert in het ming is tot vierhonderd meter bui
met de Kamer&'T)e Tweede Kamer onderzoek dat afgraven (op sommi- ten het het park vervuild grondwa
ter aangetroffen.
De schoonmaak daarvan zal naar
schatting zestig tot honderd jaar du
ren. Al die tijd moeten vier vijf on
dergrondse pompen tweehonderd
kubieke meter water per uur naar
de oppervlakte brengen. Dat water
moet in de rioolzuivering worden
schoongemaakt.
Het is de vraag of de betrokken
overheden (gemeente, Rijk en pro-
vincie)met de 'oplossing' van de
Heidemij instemmen. De toch al
armlastige gemeente Utrecht moet
tien procent van de kosten dragen.
Het Rijk betaalt negentig procent
En hoewel de kosten worden uitge
smeerd over tien jaar, lijkt het on
waarschijnlijk dat Utrecht dat kan
opbrengen. Begin oktober nemen B
en W van de Domstad een stand
punt in.
nisch mogelijk is. Om het acht hec-
schepen die vis aanlanden. De nen overtuigen en op onderdelen taren metende terrein zou een
grens is wat dat betreft bereikt. Ter misverstanden over mijn beleid heb schermwand van meer dan 50 meter
aanvulling van die zogenoemde kunnen wegnemen". Of dat zo is, diep geplaatst moeten worden om
aanlandingscontroles, denkt de mi- moet nog blijken. De PvdA-fractie te voorkomen dat er nog meer ver-
nister wel aan invoering van de veil- zal vandaag een standpunt inne- ontreiniging met het grondwater
plicht. Vissers die vis aan land bren- men. Donderdag debateert de Ka- meestroomt. Daarna kan er worden
illegale gen zijn dan verplicht hun vangst mer over de positie van Braks. afgegraven.
ORIGINELE
BOttWAM?
BlttUWW
HEEL KILO
heerlijke magere I
DAT SCHEELT
GULDENS!
Koel-en vrieshuizen overvol
door export stagnatie en
minder consumptie
binnen de E.E.G.-landen
gegarandeerd'
DE BESTE
KWALITEIT
RUNDVLEES
Discussie over
vervangingskosten
van gaspakken
DEN HAAG (GPD) - Tussen de
ministeries van defensie, buiten
landse zaken en financiën is een dis-
cusie ontstaan over wie moet beta
len voor de 50,000 gaspakken die
Turkije krijgt in het kader van de
Golfcrisis. De pakken zijn 40 mil
joen gulden waard. Defensie
schrijft de totale voorraad van
500.000 pakken in 10 jaar af, waarna
de goederen door nieuwe worden
vervangen. "Er wordt momenteel
met Financiën overlegd over wie de
vervangingskosten moet betalen
De voorraad zal weer aangevuld
moeten worden", aldus Defensie.
DEN HAAG (ANP) - "Het kabinet
is passief', vinden de vakcentrales
FNV en CNV. Werkgeversorganisa
ties VNO en NCW menen dat de be
groting met "kunst en vliegwerk"
probeert het financieringstekort te
lijf te gaan. Universiteiten vrezen
dat "de toegankelijkheid van het
onderwijs op het spel staat". De
milieubeweging ziet tegenstellin
gen tussen bescherming van natuur
en milieu en het "traditioneel eco
nomische gedachtengoed".
Prinsjesdag bestaat uit een reeks
van tradities. Een daarvan is de
stroom van kritiek die vrijwel direct
loskomt..Dit jaar vormt daarop geen
uitzondering, ook al zit er dan nu
een ander kabinet dan vorig jaar.
Voorop staat de vakbeweging, die
vindt dat het kabinet zich te passief
opstelt als het gaat om werkgele
genheid en terugdringen van ar
beidsongeschiktheid.
FNV en CNV hebben op zichzelf
waardering voor het herstel van de
koppelingen en de evenwichtiger
ontwikkeling van de koopkracht.
De FNV waarschuwt tegelijk dat de
koppeling niet bij elke tegenvaller
ter discussie moet komen te staan.
Het CNV vindt dat ook en noemt de
koppeling tussen lonen en uitkerin
gen "de bekroning van een jaren
lange strijd van de vakbeweging".
De vakcentrales onderschrijven
het belang van voortgaande loon
matiging voor behoud van werkge
legenheid en verdere economische
groei. Maar de FNV herhaalt het
pleidooi voor een centrale afspraak
over het inzetten van een deel van
de loonruimte voor werkgelegen
heid, arbeidsmarkt en scholing.
Volgens het CNV doet het kabinet
er niet verstandig aan de norm voor
loonstijging in 1991 op 3 procent te
stellen.
De FNV verwijt het kabinet dat
geen rekening is gehouden met on
zekere factoren als de Golfcrisis,
stijgende rente, inflatie en de Duitse
eenwording. "Bij de minste of ge
ringste tegenvaller kunnen er in
1991 en later grote budgettaire pro
blemen ontstaan", aldus de FNV.
Dat vinden ook de grote werkge
verscentrales VNO en NCW. Het
VNO spreekt van een onverant
woorde trendbreuk in de overheids
financiën en het NCW vindt dat de
begroting ondeugdelijk is en de
werkelijkheid verhult. Beide orga
nisaties verwachten dat na volgend
jaar de kwalijke gevolgen van een
'expansief uitgavenbeleid' in volle
omvang zichtbaar worden. NCW
denkt dat medio volgend jaar al 7,5
a tien miljard gulden zal moeten
worden omgebogen.
Zowel de ernstige situatie van de
overheidsfinanciën als de interna
tionale onzekerheden (Golf, econo
mie VS» kosten Duitse eenwording)
vereist zo snel mogelijke besluitvor
ming, aldus het VNO. Het NCW
vraagt zich af waarom het kabinet
geen gevolgen verbindt aan de
waarschuwingen hierover van. het
Centraal Planbureau.
Voor het eerst in jaren wordt de
koopkracht niet ondersteund met
behulp van belasting- en/of premie
verlaging. Het VNO becijfert dat de
koopkracht als gevolg daarvan met
driekwart procent wordt gedrukt
door het kabinetsbeleid. Het ver
bond vindt dat het kabinet hiermee,
tegen de afspraken van december
vorig jaar in, een beheerste loonkos-
tenontwikkelihg tegenwerkt.
Universiteiten
De Rijksbegroting voor 1991 biedt
universiteiten onvoldoende moge
lijkheden iedereen die dat wil een
goede opleiding te bieden. De toe
gankelijkheid van het wetenschap
pelijk onderwijs staat op het spel.
Dat zegt P. van der Schans van de
samenwerkende universiteiten VS-
NU in een reactie op het het voorne
men van het kabinet om opnieuw
op de universiteiten te bezuinigen.
Van der Schans wijst er op dat de
korting in feite veel hoger is dan de
28 miljoen gulden die wordt gesug
gereerd.
De universiteiten krijgen volgend
jaar geen prijscompensatie, een te
genvaller van 3d miljoen gulden.
Van der Schans wijst er verder op
dat het "financieringsplafond" van
de universiteiten in feite een enor
me bezuiniging betekent. De stu
dentenaantallen aan de universitei
ten zullen tot 1995 met 13 procent
stijgen. Hun budget blijft echter ge
lijk, hetgeen neerkomt op een korr
ting van ongeveer 275 miljoen.
De studentenbond LVSb ziet
kwaliteit en toegankelijkheid van
hoger onderwijs ook in gevaar ko
men. De bond wijst erop dat hbo en
universiteiten moeten bezuinigen
maar zich tegelijk moeten inzetten
voor internationalisering, onder
zoeksscholen en rendementsverho
ging. De regering zegt toegankelijk
heid te willen waarborgen, maar
hoe denkt zij dat te kunnen "als er
vanaf 1991 700 miljoen gulden op de
studiefinanciering wordt bezui
nigd?", vraagt de LSVb zich af.
Het plan om het bedrag dat eer
stejaarsstudenten moeten lenen to
verlagen, snijdt volgens de LSVb
geen hout. In de latere jaren wordt
de lening juist hoger en de aanvul
lende beurs lager. Deze vorm van
"glijdende schuldopbouw" kan vol
gens de bond "niet anders dan de
sastreus uitwerken. Studenten die
langer dan vier jaar over hun studie
doen (een zeer ruime meerderheid)
Milieu
"De Rijksbegroting spreekt zichzelf
tegen". Aanzetten voor bescher
ming van natuur en milieu "botsen
hard" op "traditioneel economische
gedachtengoed" waarop belangrij
ke delen van de begroting stoelen.
Dat stelt de stichting Natuur en
Milieu. Volgens SNM durft het ka
binet de "zo noodzakelijke en ook
toegezegde trendbreuk" niet aan
Milieu als pijler van het kabinetsbe
leid verdraagt zich volgens de
milieuorganisatie niet met pleidooi
en voor "ruime, de markt volgende
produktiegroei".
Stichting Weg, waarin ANWB.
Bovag-Rai, bcroepsgoederenver
voerders en de oliemaatschappijen
samenwerken, vindt echter dat te
eenzijdig wordt geïnvesteerd in
spoorwegen. Miljarden guldens
worden voor de lange termijn vast
gelegd, zonder dat voldoende dui
delijk is in hoeverre deze investerin
gen bijdragen in het oplossen van
de mobiliteitsproblemen, aldus de
stichting. Zij zou het "praktischer"
achten de investeringen te richten
op het openbaar vervoer over de
weg, omdat dit "op korte termijn
meer soelaas biedt" en ook "flexibe
ler is tegen lagere kosten".
