Een moeras van rode inkt
Dit heeft niets te maken met volkshuisvesting
De kastanjes beginnen te vallen. Het herfsttij van de Ne
derlandse economie kondigt zich aan. Na enkele jaren
van uitbundige groei komt dat niet onverwacht. Net
zoals de vaste wcntelgang van de seizoenen, wisselen
perioden met veel en met minder economische groei el
kaar telkens af. Het Centraal Planbureau (CPB) waar
schuwt dat de nadagen van de economische zomer
abrupt kunnen worden gevolgd door het invallen van de
winter. Dat zou het geval zijn wanneer de golfcrisis on
verhoopt leidt tot hogere olieprijzen of een lagere dol
larkoers dan waarmee het Planbureau voor de regering
heeft gerekend.
door Flip de Kam en Frans Nypels
Tot nu toe laten Nederlandse consu
menten zich door de dreiging van
een Golfoorlog niet afschrikken. Zij
besteden vooral meer geld aan de
inrichting van hun woning en aan
korte vakanties in eigen land. De
consument heeft ook veel geld over
voor de aanschaf van steeds duur
dere personenauto's. De grote twee
verdieners die verreweg het meeste
van de Oortse belastingvoordelen
hebben geprofiteerd, laten het geld
rollen. De yuppen eten veel buitens
huis en zij geven flinke bedragen uit
voor de kapper en de sauna. Juist in
die sectoren wordt op het ogenblik
veel personeel gevraagd.
Maar in Den Haag is het al winter.
Het kabinet maakt zich blijkens de
vandaag verschenen Miljoenennota
1991 grote zorgen over de beroerde
toestand van de overheidsfinanci
ën. De bewindslieden van het derde
kabinet-Lubbers hokken kleumend
bij elkaar. De schatkist wordt per
manent bedreigd door uitgaven-
overschrijdingen en belastingte
genvallers. Om het tekort te dek
ken, moet de minister van financiën
geld lenen. Door die leningen zwelt
de staatsschuld op.
In het krijt
Volgend jaar staat minister Wim
Kok daardoor voor in totaal 335 mil
jard gulden in het krijt bij zijn bin
nen- en buitenlandse schuldeisers.
Die hoge schuld zou geen probleem
zijn, wanneer de overheid het ge
leende geld had gebruikt voor pro-
duktieve investeringen in het
milieu, spoorlijnen en autowegen.
Bedrijven lenen ook vaak geld voor
zulke investeringen die zichzelf te
rugverdienen.
Koks grote probleem is evenwel
dat achtereenvolgende kabinetten
al jarenlang geld lenen om uitkerin
gen en salarissen te betalen. Zijn
voorgangers op Financiën hebben
zich gedragen als een burger die
geld leent voor zijn dagelijks le
vensonderhoud. Dat moet fout lo
pen. Wie niks verdient en leeft op
schuld, raakt steeds dieper in de
put. Voor de Staat is dat niet anders.
Stijgende rentelasten nopen tot be
lastingverhogingen of bezuinigin
gen op andere overheidsuitgaven.
Maakt de regering schulden voor
vluchtige uitgaven, zoals uitkerin
gen, salarisbetalingen, subsidies en
de rente, dan daalt het staatsvermo
gen, omdat er tegenover de oplo
pende schuld geen staatsbezit komt
te staan. Tien jaar geleden bedroeg
het vermogen van de Staat der Ne
derlanden ruim 100 miljard gulden.
Die miljarden waren belegd in
grond, kantoorgebouwen en deel
nemingen in bedrijven, zoals DSM,
KLM en Fokker.
Over de balk
Lubbers en Ruding hebben de afge
lopen jaren uitverkoop gehouden.
Zij verkochten staatsbezit en leen
den desondanks elk jaar 20 tot 30
miljard gulden. Niet voor produk-
tieve investeringen, maar om de so
ciale uitkeringen en de ambtena
rensalarissen zoveel mogelijk op
peil te houden. Daardoor is het hele
staatsvermogen inmiddels door
CDA/VVD-kabinetten over de balk
gegooid.
Uit de staatsbalans blijkt dat vo
rig jaar voor het eerst de schulden
groter waren dan de bezittingen. De
Staat stond eind 1989 zelfs al 8 mil
jard gulden rood. De komende jaren
zakt Nederland steeds dieper weg
in een moeras van rode inkt. Ieder
een in Den Haag is het er daarom
over eens dat in ieder geval de stij
ging van de staatsschuld moet wor
den afgeremd door het jaarlijkse te
kort op de begroting kleiner te ma
ken. Volgend jaar lukt dat nauwe
lijks. Het tekort is dan 21 miljard
gulden, tegen dit jaar 22 miljard.
Het derde kabinet-Lubbers speelt
mooi weer in een rood moeras. Vol
gendjaar geven de ministers 10 mil
jard gulden uit voor nieuw beleid en
leuke dingen voor de mensen. Op
nieuw wordt er nauwelijks extra ge
ïnvesteerd. Voor het milieu en het
openbaar vervoer is ongeveer 1,5
miljard gulden extra beschikbaar.
De rest is hoofdzakelijk bestemd
voor een verbetering van de ambte
narensalarissen (2,5 miljard), een
verhoging van de sociale uitkerin
gen met 3 procent (3 miljard), het
werkgelegenheidsbeleid (0,5 mil
jard), en voor onderwijs, politie en
de gezondheidszorg (1 miljard).
Voor Oosteuropa, ontwikkelings
hulp, de opvang van asielzoekers en
de automatisering bij de belasting
dienst wordt nog eens 1 miljard gul
den uitgetrokken.
Kunstgrepen
DINSDAG 18 SEPTEMBER 1990
Om dit allemaal betaalbaar te ma
ken, heeft het duo Lubbers-Kok
wat hoogtezonnen aangeknipt om
de snijdende financiële kou uit de
Haagse lucht te halen. Om te voor
komen dat het tekort groter wordt
en omdat de belasting- en premie
druk van het regeerakkoord niet
omhoog mag, stond het kabinet
voor de te zwaar gebleken opgave
om 7 miljard gulden te bezuinigen.
Daar zijn ze bij links en rechts niet
goed in. Met kunstgrepen en vlieg
werk zijn de boeken op papier slui
tend gemaakt.
Diverse eenmalige ingrepen leve
ren ruim 4 miljard gulden op. Zo
worden voor 1 miljard gulden
staatsdeelnemingen verkocht. Het
potverteren uit de jaren tachtig gaat
dus onverdroten voort. Bedrijven
moeten in 1991 vervroegd 1 miljard
gulden aan winstbelasting aan de
schatkist afdragen. Daardoor valt in
1992 een even groot gat.
Het kabinet haalt ook een beta
ling uit januari 1991 naar voren door
al in december van dit jaar 1,5 mil
jard gulden in de kinderbijslagpot
te storten. Dat fleurt het beeld voor
1991 op, omdat de uitgaven dat jaar
1,5 miljard gulden lager uitkomen.
Maar de uitgaven voor dit jaar ko
men daardoor wel 1,5 miljard gul
den hoger uit. Het kabinet hoopt die
kostenpost te kunnen opvangen
binnen de lopende begroting.
Op dit moment vallen de uitgaven
van de departementen namelijk on
verwacht wat mee. Zouden de de
partementen alsnog hun geld op
maken, wat te verwachten valt, dan
zit het kabinet met een onopgelost
probleem. De Miljoenennota zwijgt
in alle talen hoe deze volstrekt voor
spelbare tegenvaller vervolgens zal
worden opgevangen.
Lucht
Het kabinet suggereert naast 4 mil
jard door eenmalige ingrepen nog
eens 3 miljard door permanente be
zuinigingen gevonden te hebben.
Die bestaan echter grotendeels uit
lucht, met uitzondering van de 265
miljoen gulden die van het defen
siebudget wordt geschrapt.
De helft van de beoogde perma
nente bezuinigingen zou worden
gevonden door de ministeries dit
jaar en volgend jaar geen compen
satie voor gestegen prijzen te geven.
Er zijn echter in het kabinet geen
concrete afspraken gemaakt voor
welke posten precies minder geld
beschikbaar is. Er is dus geen enke
le garantie dat het beoogde bezuini
gingsbedrag (1,5 miljard) ook wordt
gehaald.
Hetzelfde geldt voor de algemene
korting op alle subsidie-uitgaven.
Elke minister mag zelf bepalen hoe
hij die bezuinigingsopdracht nader
invult. Een aantal van die invullin
gen zal zeker sneuvelen door verzet
van pressiegroepen en de Tweede
Kamer. Het huidige kabaal over de
voorgenomen korting op subsidies
van vormingcentra staat ongetwij
feld model voor nieuwe acties.
Het kabinet ziet dat alles gemaks
halve over het hoofd. Penningmees
ter Kok zet zelfs een pluimpje op
zijn eigen ministerssteek als hij con
stateert dat het tekort op de begro
ting voor 1991 precies uitkomt op
4,75 procent van het nationale inko
men dat alle Nederlanders volgend
jaar met elkaar verdienen.
Het Centraal Planbureau prikt
die pretentie genadeloos door. Op
bladzijde 117 van de Macro Econo
mische Verkenning (MEV), dat is
het spoorboekje van de Nederland
se economie, staat een kil zinnetje.
Het tekort komt volgens ramingen
van het CPB in 1991 uit op 4,9 pro
cent van het nationale inkomen, te
genover een kabinetsdoelstelling
van 4,75 procent. In de vandaag ge
openbaarde stukken wordt dit ver
schil van bijna een miljard gulden
niet toegelicht.
Ook elders in de MEV klinkt nau
welijks verholen kritiek door op de
financieel-economische luchtfietse
rij van het derde kabinet-Lubbers.
Tegenvallers
De Miljoenennota 1991 bevat een
ijzig hoofdstuk. Daarin rekent Kok
zijn collega's en de burgers van Ne
derland voor dat hij de komende ja
ren miljarden tekort komt. Vanaf
1992 zit er ten opzichte van de cij
fers uit het vorig najaar gesloten re
geerakkoord een extra gat van 5
miljard gulden per jaar tussen de
uitgaven en de ontvangsten van de
Staat. Niemand weet op dit moment
hoe die kloof moet worden over
brugd.
Het regeerakkoord sluit belas
tingverhoging uit. Het kabinet
schuift de moeilijkheden bewust
voor zich uit door nu al aan te kondi
gen dat er komend voorjaar een tus
senbalans wordt opgemaakt. Dan
zal blijken dat de financiële proble
men nog veel groter zijn. De opstel
lers van de Miljoenennota hebben
namelijk verondersteld dat de rente
op de staatsschuld, nu bijna 9 pro
cent, vanaf 1992 slechts 6 procent
bedraagt.
Blijft de rente even hoog als die
nu is, en dat lijkt waarschijnlijk, dan
kost dat aan het einde van de kabi
netsperiode 4 miljard gulden extra.
Tussenstand: 5 miljard wegens nu
al bekende tegenvallers, plus 4 mil
jard hogere rente-uitgaven brengt
het totale gat op 9 miljard gulden.
Maar er tekenen zich nu ook al te
genvallers af bij de sociale uitkerin
gen en de gezondheidszorg. Het ka
binet hoopt met ingang van volgend
jaar de groei van het aantal arbeids
ongeschikten te kunnen aftoppen.
De daarvoor aangekondigde maat
regelen schieten voorspelbaar te
kort. Pogingen om de kosten van de
gezondheidszorg in te tomen zijn
eveneens tot mislukken gedoemd,
omdat de Nederlanders alles voor
hun gezondheid over hebben.
Staatssecretaris Simons van
WVC voert een achterhoedegevecht
over medicijnenprijzen en beper
king van fysiotherapie. Tegenval
lers bij de uitkeringen en de gezond
heidszorg zullen ten minste 1 of 2
miljard gulden belopen. Wie met z'n
gezonde boerenverstand gaat reke
nen, komt onvermijdelijk tot de
conclusie dat er een gat in de over
heidsfinanciën gaapt dat open
scheurt tot meer dan 10 miljard gul
den in 1994.
Rentelasten
Dat gat kan op drie manieren wor
den gedicht. Kok kan nog veel meer
lenen. Maar dat moest hij liever niet
doen. De staatsschuld neemt de ko
mende driejaar toch al met in totaal
meer dan 60 miljard gulden toe. Vol
gend jaar betaalt Kok 25 miljard
gulden rente aan zijn schuldeisers.
Iedere dag, dus ook op zondag, is hij
nu al 70 miljoen gulden aan rente op
de staatsschuld kwijt. Een kind be
grijpt dat nog meer geld lenen Ne
derland op den duur aan de rand
van de financiële afgrond brengt.
Dan resteren twee manieren om
in Den Haag de tering naar de ne
ring te zetten. Kok kan de belasting-
schroef aandraaien. Of hij moet in
grijpend bezuinigen. Om de belas
tingen en de sociale premies te kun
nen verhogen, dient eerst het re
geerakkoord te worden herschre
ven! Daarin is namelijk vastgelegd
dat het peil van belastingen en pre
mies niet mag stijgen ten opzichte
van de situatie in 1989. Harde bezui
nigingen zijn eveneens alleen mo
gelijk door het regeerakkoord te
amenderen.
Het eerste en het tweede kabinet-
Lubbers hebben destijds de gemak
kelijkste weg gekozen. Er is in de ja
ren tachtig vooral bezuinigd door
uitkeringen en ambtenarensalaris
sen te bevriezen. Zo is bereikt dat
dit jaar 62 cent van elke in Neder
land verdiende gulden door de
schatkist en de sociale fondsen
vloeit, tegen 70 cent in 1983.
Zou het CDA opnieuw voor deze
bezuinigingstaktiek kiezen, dan
komt het in aanvaring met de soci
aal-democratische coalitiepartner.
De PvdA heeft de koppeling van
uitkeringen en saliarissen aan de
stijging van de cao-lonen immers
tot sociaal dogma verheven. Bij het
opmaken van de tussenbalans in
het vooijaar van 1991 zal het kabinet
hopeloos vastlopen. De ministers
zitten verstrikt in zelfgeknoopte
netten. Van het CDA mogen de be
lastingen niet omhoog, de PvdA wil
de uitkeringen niet verlagen.
Raadsel
Belastingtegenvallers voor Kok zijn
belastingmeevallers voor de bur
gers. Na de ondertekening van het
regeerakkoord werd al ras duidelijk
dat vooral de opbrengst van de in
komstenbelasting veel lager uitvalt
dan nog geen jaar geleden werd ge
raamd. De door reorganisatieperi
kelen geplaagde belastingdienst int
dit jaar slechts 5,5 miljard gulden in
komstenbelasting, terwijl eerder op
7,5 miljard gulden was gerekend.
Deze belasting wordt vooral be
taald door zelfstandige onderne
mers. Werknemers en mensen met
een uitkering betalen vooral loon
belasting, als voorheffing op de in
komstenbelasting. De afgelopen
drie jaar stegen de inkomens van
zelfstandigen met 24 procent (ruim
8 miljard gulden). Daar is echter
niets van terug te vinden in de opge
legde aanslagen. Kok heeft in aller
ijl hoog gekwalificeerde mankracht
vrijgemaakt om het raadsel van de
verdwenen belastingmiljarden voor
het einde van dit jaar uit te pluizen.
De sterke stijging van de inko
mens van boeren, notarissen en an
dere zelfstandige ondernemers
blijkt niet uit de gebruikelijke
koopkrachtplaatjes, die ook van
daag weer in grote getale over het
parlement zijn uitgestort. Die plaat
jes gelden alleen voor werknemers
en mensen met een uitkering en ze
laten alleen de gevolgen zien van
Twee kwartjes
Afgaande op deze gebrekkige plaat
jes stijgt de koopkracht van de bijna
een miljoen gezinnen, die moeten
rondkomen van een minimuminko
men, met 6 gulden en twee kwartjes
per maand. Als de gemeentelijke
reinigingsrechten en andere milieu
heffingen ter plaatse iets meer dan
gemiddeld worden verhoogd, blijft
er niets van deze minieme inko
mensverbetering over.
Werknemers met een gemiddeld
inkomen (bruto 42.000 gulden per
jaar, inclusief toegerekend vakan
tiegeld is dat netto rond 2600 gulden
per maand) zien hun koopkracht
met 17,50 gulden per maand toene
men. Het kabinet is er daarbij van
uitgegaan dat de vakbeweging de
looneisen voor 1991 beperkt tot on
geveer 3 procent en dat het leven
volgend jaar 2 procent duurder uit
valt dan dit jaar. De bonden lijken
nauwelijks bereid zich te voegen
naar de veronderstellingen en op
roepen van Haagse blauwdruk-den-
kers.
De meeste werknemers zijn voor
hun inkomen niet uitsluitend af
hankelijk van de algemene loonron-
de waarover de vakbeweging met
de werkgevers onderhandelt. Zij
krijgen namelijk ook een loonsver
hoging door promotie, winstdeling,
een extra periodiek of prestatietoe
slagen. In dat geval stijgt hun koop
kracht met drie tot vier tientjes per
maand.
Werknemers uit de middengroe
pen, die bruto tachtig tot negentig
mille per jaar verdienen, gaan er
maandelijks in ieder geval dertig
gulden in koopkracht op vooruit.
Juist deze groep kan echter profite
ren van het feit dat veel werkgevers
zitten te springen om hoog opgelei
de en goed gemotiveerde werkne
mers. Zij zullen vaak een salarisver
hoging bedingen die hun koop
kracht met honderd gulden of meer
per maand doet toenemen.
De top van de inkomenspiramide
is hoog boven het inkomensplaatje
verheven. Net zoals zelfstandigen
zullen directeuren en het hogere ka
der in 1991 in verhouding vaak forse
salarisverbeteringen ontvangen. De
zelfstandigen zagen vanaf 1988 hun
winstinkomen jaarlijks met 400 tot
500 gulden per maand groeien.
Daardoor zal tijdens de eerste twee
jaar dat de PvdA weer meeregeert
de inkomensongelijkheid in Neder
land verder toenemen, waarmee
een trend uit de jaren tachtig door
zet.
De in vernouding bescheiden koop
krachtverbetering voor de modale
werknemer rolt uit de personal
computer van Haagse ambtenaren,
omdat zij aannemen dat de vakbe
weging zich bij het komende loon-
overleg tevreden stelt met bruto
loonsverhogingen van 3 procent.
De afgelopen week hebben Kok en
zijn collega van Sociale Zaken Bert
de Vries een dramatisch beroep op
de leiding van de vakbeweging ge
daan om zich volgend jaar te mati
gen.
Loonmatiging is van groot belang
om te voorkomen dat de onderne
mingswinsten gaan afkalven. Het
gevolg van dalende winsten is be
kend. Minder winst betekent min
der investeringen en dientengevol
ge minder nieuwe banen. Boven
dien wordt de koppeling van de uit
keringen aan de cao-lonen finan
cieel onhoudbaar, wannneer vak
bondsonderhandelaars op maxima
le resultaten mikken.
Met de hem kenmerkende open
hartigheid wijst CPB-directeur
Zalm op zulke loonrisico's. De
MEV: "Vele economische en soci
ale doelstellingen zijn gebaat bij een
geringe loonstijging. Helaas wil dit
niet zeggen dat daarop ook daad
werkelijk kan worden gerekend".
De auteurs zijn respectievelijk
hoogleraar economie te Gronin
gen en journalist te Haarlem.
LEIDEN - "Dit heeft dus
niets te maken met volks
huisvesting". De Leidse wet
houder voor volkshuisves
ting, Tjeerd van Rij, kan ui
terst kort zijn over de plan
nen van de regering voor
volkshuisvesting en stads
vernieuwing. Het ziet er,
zegt hij, somber uit. Zeer
somber. Zolang de overheid
meer naar de centen dan
naar de woningnood kijkt,
zal de Leidse woningzoeken
de geduld moeten hebben.
Van Rij ziet in de rijksvoornemens
een krachtige voortzetting van het
beleid dat staatssecretaris Heerma
twee jaren geleden inzette. Het ei
gen woningbezit wordt gestimu
leerd en de overheid neemt steeds
verder afstand van de sociale wo
ningbouw. Een beleid dat door Van
Rij's voorganger Tesselaar werd ge
kwalificeerd als 'een puur bezuini
gingsbeleid dat de sociale woning
bouw om zeep helpt'.
De uitspraken van zijn opvolger
zijn wellicht wat diplomatieker
maar de boodschap is niet veel an
ders. "Toch een lelijke tegenvaller.
We zullen als gemeente prioriteiten
moeten gaan stellen", zegt Van Rij.
En dat betekent in gewoon taalge
bruik: vertraging, uitstel en nog
maar een tijdje leren leven.met de
problemen.
Tegenvaller
Eën van de tegenvallers die Van Rij
in de rijksbegroting aantrof, is de
maatregel om de aanvangshuren
voor nieuwe Woningen te laten stjj-
Vertraging in Leidse stadsvernieuwing en verbetering Slaaghwijk
gen met bijna vijf procent. Dat bete
kent dat de nu toch al fors uitgeval
len huren zullen stijgen naar 685
gulden. "Een enorm bedrag", aldus
Van Rij: Het gevolg is dat nieuw
bouw voor de lagere inkomens na
genoeg onbetaalbaar wordt. Dat
heeft consequenties voor de door
stroming en dus ook voor andere
zoekenden op de Woningmarkt".
Het doorstromingsbeleid is voor
een belangrijk deel gericht op oude
ren die door te verhuizen van een
voor hen te grote eensgezinswoning
naar een kleinere nieuwbouwwo
ning ruimte vrijmaken op de wo
ningmarkt. Het brengt een sneeuw
baleffect te weeg waarvan uiteinde
lijk te zogeheten starter op de wo
ningmarkt profiteert wanneer deze
een flat kan worden aangeboden.
Wanneer de verhuisbeweging van
de bejaarden door de hoge huren tot
stilstand wordt gebracht, stagneert
de doorstroming in alle groepen wo
ningzoekenden.
"De consequentie is dat je door
doorstroming elders moet laten be
ginnen. Bijvoorbeeld door het bou
wen van eensgezinswoningen voor
de wat hogere inkomens. Het pro
bleem van Leiden is dat we geen
ruimte hebben om deze woningen
te bouwen. De uitbreidingsgebie
den zijn op".
Eind deze maand komt het pro
vinciaal bestuur met de Groene-
Hartnota waarin een aantal nieuwe
Stadsvernieu
wing (in de
Nieuwstraat) in
betere jaren. Nu
moet Leiden het
kalmer aan
gaan doen. "Een
lelijke tegenval
ler", aldus wet
houder Van Rij.
(foto Holv&st)
woningbouwlokaties zullen wor- wanneer deze ergens in de Bollen- gramma van het departement
den aangewezen. Maar dan nog streek of de Rijnstreek staat? ademt de sfeer van een terugtreden-
blijft het probleem: is de Leidse wo- i-fmcyincr over^e^- Voor de particuliere
ningzoekende bereid om zijn lang- Gnraglng woningen komt meer beschikbaar,
verwachte woning te betrekken Ook het woningverbeteringspro- het overheidsdeel moet het juist
met minder doen. Voor Leiden
schuilt de pijn in het aantal na 1968-
gebouwde woningwetwoningen
dat mag worden opgeknapt. In deze
categorie passen de flats in de
Slaaghwijk waarmee gemeente en
woningbouwverenigingen grootse
plannen hebben.
Het totale aantal te verbeteren
woningen wordt met een slordige
tien procent teruggebracht. Van
Rij: "Dat betekent dat een project
als Slaaghwijk aanzienlijke vertra
ging gaat oplopen. Aanvankelijk
hadden we daarvoor vijf jaar in ge
dachten, ik denk dat we al met al
uitkomen op 7 jaar. Dat is een lelijke
tegenvaller. Terwijl we er met z'n al
len van overtuigd zijn dat het echt
noodzakelijk is dat die woningen
snel worden aangepakt".
Het nieuwbouwprogramma van
het CDA/PvdA-kabinet wijkt al
evenmin af van de koers die CDA en
WD twee jaar geleden bepaalden:
snoeien in de woningwetsfeer en
het ongemoeid laten van de onge
subsidieerde woningbouw.
Ook voor de stadsvernieuwing -
Van Rij is nauwelijks meer verrast -
stelt het kabinet minder geld be
schikbaar. Ogenschijnlijk wordt het
stadsvernieuwingssfonds van het
rijk met bijna 300 miljoen extra ge
vuld maar dit geld is afkomstig uit
bestaande financieringsbronnen
van andere ministeries. Netto is er
voor 1991 minstens 30 mdjoen min
der beschikbaar. Voor Leiden bete
kent dit een korting van een slordi
ge half miljoen op een totaalbudget
van 14 miljoen. Voor 1992 is een kor
ting van bijna 100 miljoen op het
stadsvernieuwingsfonds aangekon
digd.
Belachelijk
Aan de andere kant laat het kabinet
achterwege (bezuinigings)beleid te
maken waar het nu juist nodig is.
Het stoort Van Rij (voormalig belas
tinginspecteur) bijzonder dat ook
deze begroting nalaat de rente-af
trek van huiseigenaren aan banden
te leggen. "Het is toch compleet be
lachelijk dat waar bij de sociale wo
ningbouw zo op de penning wordt
gelet, de rente-aftrek volledig vrij
wordt gelaten. Je moet maar eens
nagaan wat het de overheid kost als
de rente stijgt en daarmee ook het
totale bedrag dat de overheid de
huizenbezitter teruggeeft". Maar
ook uit het achterwege blijven van
beleid, spreekt volgens Van Rij een
keuze.
Herkent Van Rij als PvdA-wet
houder in deze trieste opsomming
nog iets van de deelname van zijn
partij aan de regering? "Het-is dui
delijk dat het CDA nog steeds de
baas is in Nederland. Van de PvdA-
inbreng zie ik heel weinig resultaat.
Goed, er komt meer geld voor het
isoleren van woningen beschik
baar. En de huurverhogingen wor
den voor de laagste inkomens opge
vangen door een stijging van de
huursubsidie voor deze categorie.
Maar een voklkshuisvestingsbeleid
waarin je de PvdA herkent, nee dat
is het toch duidelijk niet".
"Misschien is het strategie van
Wim Kok om de PvdA eerst af te
helpen van het imago van een club
je dat graag geld uitgeeft zonder
zich druk te maken om het financie
ringstekort. En komt hij over een
paar jaar terug met mooi sociaal be
leid".