DIGR0S
Mannen moeten we helaas wegsturen
Autoverkoopshow voor
Oostduitsers een fiasco
Amsterdam kan stroom asielzoekers niet verwerken
Rome en joden gaan
samen Oosteuropees
antisemitisme te lijf
'Armoede is
geen deugd'
MAANDAG 10 SEPTEMBER 1990
iREPORTAGE)
Van onze correspondent Thea van Beek Van Woerden schat dat in Am- genpolitie terecht konden. Verder
sterdam de toeloop van asielzoe- komen hier groepen vluchtelingen
AMSTERDAM Acht dagen is hij nu in Nederland en het kers is verdubbeld in vergelijking die zijn uitgeprocedeerd en het land
leven is nog even onzeker als bij zijn vertrek uit Roemenië. !"et vori6 J,aar "Op dit moment zijn nog niet hebben verlaten Maar voor
o x a. x \r i i het vooral Roemenen Polen en ROA-mensen zijn wij helemaal niet.
Samen met een tiental andere lotgenoten zit Nicolae al uren mensen uit het Mldden'.0osten dje Daar behoort de sociale dienst voor
in de wachtkamer van de Gemeentelijke Sociale Dienst in een beroep op ons doen. De laatste te zorgen".
Amsterdam. De meesten hebben hun bezit naast zich staan, week staan we voor het blok en is Desondanks blijkt deze groep,
meestal niet veel meer dan een nylon sporttas met wat kle- 5ef vrijwel onmogelijk nog onder- die nu tussen wal en schip dreigt te
j- x i x tir lx i-i x j j i x tvt dak te vinden in Amsterdam Om raken, ook bij het Leger des Heus
ding en toiletgerei. Wachten lijkt sinds de aankomst m Ne- toch noTergên^een stóappTaats te aan te kloppin. Veelal tevergeefs.
derland de essentie van hun bestaan. En lopen. Van het ene vinden, krijgen asielzoekers een Van de
onderdakadres naar het andere.
55 bedden die dit nood-
onderdak 'De Gastenburgh' te bie
den heeft, zijn er 15 voor vluchtelin-
het Leger des^Heils of een sleep-in; gen bestemd. "Maar 's middags
negen adressen in totaal. Ook Nico- rond een uur of twaalf zitten we al
Vorige week luidde de Amsterdam- Na zich te hebben gemeld bij de
se sociale dienst de noodklok. Voor Vreemdelingenpolitie, worden ze
de twintig tot dertig asielzoekers verwezen naar de sociale dienst, die
die hier dagelijks aankloppen, is geacht wordt voor huisvesting zorg
vrijwel nergens meer onderdak te te dragen. Die moet of in de eigen Tevergeefs
vinden. De vijftien landelijke op- gemeente worden gevonden, of el- Een woorcjvoerder
vangcentra, goed voor zo'n 3500 ders in het land. En juist van die
plaatsen, zitten vol. De mogelijkhe- laatste mogelijkheid is men in Am-
den in de hoofdstad zijn zo langza- sterdam sterk afhankelijk. De onge- de 0ude z"ïjdsvoorbUrgwal voor- voor moeders met kinderen", ver-
merhand volledig uitgeput. In het veer 1260 beschikbare opvangplaat- komt op het lijstje van de sociale klaart een van de zusters. Soms
hf.'(volgens de repls twee per elke djenst „Wjj hebben met name fe staan hier drie gezjnnen op de stoep
huisvesting te morgen zegt woord- duizend inwoners) zijn vol. Veel an- maken met mensen die nog niet tot en dan proberen we die elders on-
voerder F, van Wouden van de soci- dere gemeenten zijn volgens Van de R0A (Regeling 0pvang Asiel. der te brengen. Mannen moeten we
ale dienst Voor gezinnen met kin- Woerden weinig bereidwillig deze zoekers) zijn toegeiaten. Mensen helaas wegsturen. Vooral vorige
deren ukt dat nu nog we Echt pro- twee-promiUe-regelmg toe te pas- dus die nog niet bij de Vreemdelin-
lae is er langs geweest: "Overal helemaal vol",
kreeg ik te horen: we zijn vol". Ook bij de Zusters Augustinessen
van St. Monica in het hartje van de
rosse buurt wordt regelmatig om
het Leger onderdak verzocht. "We hebben
des Heils reageert verbaasd als hij hier slechts twee kamers ter be
hoort dat zijn opvangcentrum aan schikking en die zijn uitsluitend
blematisch is het voor alleenstaan
den. We vragen ze elke dag hier
langs te komen, tot we een plaats
voor hen hebben gevonden in een
van de opvangcentra".
Voor Nicolae begint het echt te
dringen: "Al m'n geld is nu op. Uit
gegeven aan hotels". Uit zijn bin
nenzak haalt hij een stapeltje pape
rassen. Daartussen een rekening
van 120 gulden voor een driedaags
verblijf in een goedkoop hotelletje
in de Jordaan. "Dat was mijn laatste
geld. Straks hoop ik hier bericht te
krijgen of ik een treinkaartje krijg
naar een opvangcentrum. Als dat
niet doorgaat?" Zijn gezicht be
trekt. Zuchtend: "Ik weet het echt
niet. Waarschijnlijk ga ik dan maar
door de stad lopen. Net zo lang tot
het ochtend is en ik hier weer te
recht kan. Van anderen heb ik al ge
hoord dat ze buiten slapen".
Record
Per traditie is Amsterdam de stad
bij uitstek waar vluchtelingen arri
veren. Ruim tien procent komt daar
het eerst terecht. De afgelopen
maand kwam een record aantal
asielzoekers naar Nederland: 2368.
Eind augustus waren dat er volgens
het ministerie van justitie al 13.072.
Justitie schat dit jaar uit te komen
op 20.000 asielaanvragen, tegen bij
na 14.000 in 1989. Met name de Oost
europeanen maken overigens wei
nig kans op toelating. Justitie be
schouwt hen niet als politiek- maar
als economisch vluchteling.
week was het hier erg druk".
Ruim tien procent van de asielzoekers komt eerst terecht in Amsterdam, van waaruit ze naar een opvangcen
trum elders in den lande worden gestuurd. Veel gemeenten werken echter nauwelijke mee.
E. Kranendonk van Vluchtelin
genwerk Amsterdam bevestigt
eveneens het tekort aan landelijk
opvangcapaciteit. Volgens hem zijn
er meerdere oorzaken waardoor in
Amsterdam capaciteitsproblemen
zijn ontstaan. Naast een grotere toe
loop van asielzoekers in Amster
dam. was de geringere capaciteit bij
de Vreemdelingenpolitie tijdens de
vakantiemaanden reden voor
stagnatie. Bovendien zorgde het
jeugdtoerisme voor overvolle sleep-
ins, zodat ook daar geen plaatsen
meer beschikbaar waren.
Naar Katwijk
De slaperige sfeer in de wachtka
mer wordt plotseling opgeschrikt
door luid geschreeuw vanuit een
van de spreekkamers. In allerijl
schieten enkele portiers op het la
waai af. Verschrikt kijken de wach
tenden om zich heen. Een woeden
de Tamil leeft zijn agressie uit op
banken, muren en medewerkers.
Woest slaat hij om zich. heen.
"Iedereen laat me in de steek. Ik
heb geen geld, geen papieren of on
derdak, helemaal niets. Al vier jaar
wordt ik van hot naar her ge
stuurd". Volgens de portiers is het
een 'oude bekende' die hier wel va
ker problemen maakt. "Als het heel
erg wordt, laten we hem weghalen
door de politie. In de loop der tijd
heeft hij hier al zo het een en ander
gemold".
Even later ontstaat er nieuwe op
winding. Het gerucht gaat dat nu
elk moment bekend kan worden
wie wel en wie niet kan afreizen
naar een opvangcentrum ergens in
het land. Vijf minuten later is het in
derdaad zover. Een ambtenaar
komt binnen met een namenlijst.
Tien merendeels Roemenen beho
ren tot de gelukkigen. Ook Nicolae
hoort daarbij. Duidelijk opgelucht
zegt hij stralend: "Ik mag naar Kat
wijk".
Onwil
Bij het ministerie van WVC zegt
men zo langzamerhand met de rug
tegen de muur te staan. "We zitten
niet alleen knel met de centrale op
vang in de grote centra. Ook veel ge
meenten komen lang niet toe aan de
verplichte opvang van twee promil
le voor de decentrale opvang. Op dit
moment proberen we van alles te re
gelen in kleine hotelletjes of pen
sions. Je kunt je afvragen of door de
grote instroom die twee promille
niet hoger zou moeten worden.
Maar, het verschil tussen onwil en
onmacht van gemeenten is vaak
moeilijk aan te geven", aldus een
woordvoerder.
Niet meer dan 60 van de 3000 occasions verkocht
Van c
correspondent W'im Rijkeboer
ENSCHEDE De grote autoverkoopshow aan Oostduitsers is zaterdag in Enschede mislukt.
Nauwelijks 200 klanten kwamen af op het evenement dat zich afspeelde in en rond het stadion
Het Diekman van de voetbalclub FC Twente. Daar stonden 3000 gebruikte auto's uit Nederland
opgesteld. In totaal werden er maar zo'n 60 van verkocht.
Autocentrum Roeloffzen, de orga
nisator van het grootse spektakel,
dat meer verslaggevers uit binnen-
en buitenland trok dan klanten,
heeft geen idee welke kink er in de
kabel is gekomen. Gerekend was op
1600 Oostduitsers, maar meer dan
30 van de 35 bussen die hen uit de
DDR moesten ophalen, keerden
leeg naar Nederland terug. Een klei
ne 100 Oostduitse belangstellenden
kwam op eigen gelegenheid naar
Enschede. Hoe groot de financiële
strop is wilde de organisatie niet
meedelen. Gisteren reeds reisde
eén der initiatiefnemers naar Ber
lijn om de oorzaak van de flop te on
derzoeken.
De teleurstelling stond te lezen op
hun gezichten. Maanden voorberei
ding hadden Chris Roeloffzen en
Jan Vazquez zitten in de organisatie
van de grootste verkoopshow van
tweedehands auto's in Nederland.
Dag en nacht hadden ze er aan ge
werkt. Aan alles was gedacht; er
hoefden alleen nog maar klanten te
komen. En juist die lieten het afwe
ten, want van de verwachte massale
stroom van 1600 Oostduitsers kwa
men er maar 200 opdagen. Het ver-
Bonnen
"Achteraf zijn we misschien wel te
goed van vertrouwen geweest", op
perde Vazquez halverwege de zater
dagmiddag, toen het fiasco zich al
aftekende. De bonnen onderaan de
advertenties, die Autocentrum
Roeloffzen voor veel geld in de
Oostduitse kranten had geplaatst,
hoefden enkel te worden ingevuld
en ingeleverd. Die handeling ver
plichtte tot niets. En dat heeft men
geweten in Enschede.
Volgens Vazquez stroomden de
bonnen bij de kranten binnen, maar
hebben de inzenders het vervolgens
laten afweten. Zo groot leek de be
langstelling, dat werd besloten het
aanvankelijke aantal van 22 bussen
naar de DDR uit te breiden tot 35.
De eerste bus, die bij het stadion
arriveerde was nog redelijk vol, de
tweede voor de helft en de volgende
twee nog minder. Daarna was het
afgelopen. De hele middag waren er
meer kijkers buiten de hekken, dan
klanten er binnen. De koopwaar -
hoe strak en netjes ook in rijen uit
gestald - leek langzaam zijn glans te
verliezen.
De wildste geruchten verspreid
den zich over het terrein. Boze Duit
se autohandelaren zouden blokka
des hebben opgeworpen bij de
grens en in de DDR zouden ze bij de
instapplaatsen reizigers hebben ge
ïntimideerd. Ze zouden zelfs heb
ben geadverteerd, dat de hele show
niet doorging.
Gewacht
In werkelijkheid bleek er niets van
dat alles het geval te zijn. De bussen
konden zich ongehinderd bewegen
door Berlijn, Maagdenburg en Pot
sdam. "Niks aan de hand", vertelde
gisteren medewerker Westerik van
de Twentse busonderneming TAD.
"Onze chauffeurs hebben zelfs
meer gedaan dan alleen gewacht.
Ze zijn nog rondgereden op zoek
naar klanten. Maar die waren er
niet".
De Maagdenburger journalist
Heinz Dieter Kruger van de Volks-
stimme, een krant met een oplage
van 410.000, bevestigde gisteren dat
er niets ongeregelds is voorgeval
len. "Ik hoorde van onze adverten-
Ook het Leidse Motorhuis was met 25 occasions aanwezig in Enschedé.
Klanten waren er nauwelijks. Enig lichtpuntje was de kooplust onder de
200 Oostduitsers die wel kwamen opdraven.
(foto ANP)
ADVERTENTIE
Seglazuurd aardeweg
CiHB'x iftBj
tie-afdeling dat er makkelijk drie
bussen vol zouden komen. De actie
was in de hele stad bekend en er is
veel over gesproken. Daarom ben ik
ook mee naar Enschede gereisd. Ik
verwachtte grote drukte, maar dat
viel zwaar tegen. De Oostduitsers
hadden hier een goede auto kunnen
kopen voor een normale prijs. Nee,
niet goedkoper dan bij ons".
Het reisbedrag misschien? Was
100 mark te duur? Kruger wimpel
de het weg. "Geloof ik niet. Voor het
kopen van een auto heb je dat toch
graag over. Bovendien krijg je het
geld bij de koop terug. De fout is dat
men geen kans gezien heeft vol
doende mensen op reis te krijgen.
Dat is overschat. De reislust schoot
tekort. Kooplust was er voldoende
als je nagaat dat die 200 mensen
toch nog 60 auto's hebben ge
kocht".
Motorhuis
Geen leuke winst dus voor de orga
nisatie en de 118 deelnemende
Opeldealers. Die betaalden 250 gul
den per ingezonden auto en moes
ten er minimaal 20 sturen. Directeur
Laman van het Motorhuis in Leiden
present met 25 auto's - wilde van
morgen nog niet geen conclusie ver
binden aan de tegenvallende gang
van zaken. "Misschien krijgen we
deze week wat meer duidelijkheid
over de oorzaken. Dat moeten we
maar even afwachten", aldus La-
Zijn collega Zwart uit Zaandam
zei dat hij veel respect blijft houden
voor de opzet, alsook voor de inzet
van de initiatiefnemers. "We moe
ten deze tegenvaller maar slikken.
Ik stel voor de auto's nog even te la
ten staan en te proberen er in elk ge
val nog wat van te verkopen", aldus
Zwart.
Pech hadden ook de 120 leerlin
gen van de commerciële autoschool
IVA in Driebergen, al werden kre
gen ze nog een aantrekkelijke kos
tenvergoeding. "Ze hadden het lie
ver druk gehad, maar we komen
graag nog een keer terug. Zelfs gra
tis", zei adjunct-directeur Van der
Leest.
Aanloop
Dat zei ook de Duitser Brinkmann
van R+V Versicherung, die met een
team van 25 personen klaar zat om
alle kopers twee dagen te verzeke
ren. Zijn maatschappij leed een fi
nanciële strop. Veel groter is de
schade voor het autobedrijf Roelof
fzen. "Voor 750.000 gulden (3000 au
to's a 250 gulden inschrijving) is
zo'n organisatie niet te maken", gaf
adjunct-directeur Vazquez toe.
"Daar moet geld bij. Maar je bent
ondernemer en dan moet je risico's
durven nemen. Deze actie heeft een
aanloop nodig. Daarom gaan we er
mee door".
GEESTELIJK LEVEN
CALCUTTA (RTR-AP) Moeder Teresa heeft zaterdag gehoor gege
ven aan de wensen van haar volgelingen door aan te blijven als leidster
van de drieduizend nonnen die zorgen voor de behoeftigen en sterven
den. Afgevaardigden van haar orde. Missionarissen van Naastenlief
de, kwamen bijeen om een opvolger voor de 80-jarige Nobelprijswinna
res te kiezen. 'De heilige van de straat' eerder aangekondigd zich terug
te trekken als leider van de Missionarissen: zij werd een jaar geleden
getroffen door een hartaanval. Met het aanblijven van Moeder Theresa
is voorlopig het grote probleem van de opvolging opgelost. De orde van
Moeder Theresa heeft in 95 landen in totaal 430 opvanghuizen, waar le
prozen, vondelingen en andere mensen worden opgevangen die door de
maatschappij zijn uitgestoten.
Gezamenlijke voornemens na congres:
PRAAG (KATHPRESS) -
Het Vaticaan en de internatio
nale joodse gemeenschap zul
len samenwerken in de strijd
tegen het antisemitisme in de
voormalige communistische
landen van Oost-Europa.
In het slotcommuniqué van een
driedaagse bijeenkomst van de
internationale rk-joodse contact
commissie in Praag worden een
paar voornemens genoemd. Uit
leerboeken moeten voor de joden
kwetsende passages worden ver
wijderd. Priesters krijgen cursus
sen aangeboden om hen van het
kwaad van het antisemitisme te
doordringen. Het Vaticaan zal
verder zijn verklaringen waarin
het antisemitisme ondubbelzin
nig wordt afgewezen, in Oost-Eu
ropa verspreiden.
De internationale rk-joodse
contactcommissie, waarin de Va
ticaanse commissie voor religieu
ze betrekkingen met de joden en
de internationale joodse raad
voor de interreligieuze dialoog
zijn vertegenwoordigd, kwam
deze week voor het eerst sinds
1985 bijeen. De dialoog tussen het
Vaticaan en de internationele
joodse gemeenschap heeft enkele
jaren stilgelegen wegens onder
meer het conflict over het Karme
lietessenklooster in Auschwitz en
de audiëntie van paus Johannes
Paulus II aan de Oostenrijkse pre
sident Kurt Waldheim drie jaar
geleden.
Het Vaticaan en de joden zijn
het erover eens dat de toeneming
van antisemitische uitlatingen te
wijten is aan de val van de com
munistische regimes waardoor
de mensen nu hun mening vrij
kunnen uiten.
Het Vaticaan en de joden ver
oordelen antisemitisme en racis
me als zonde tegen God en de
menselijkheid. Mensen kunnen
Afbraak dreigt
van provinciaal
hervormd werk
SCHIEDAM (ANP) - Door het
ontbreken van centraal beleid in
de Nederlandse Hervormde Kerk
dreigt 'een ongecoördineerde af
braak' van het provinciaal kerke-
werk. De provinciale kerkverga
deringen hebben geen kracht en
inventiviteit meer om een nieuwe
bezuinigingsronde in studie te
nemen.
Dit schrijven de financiële des
kundigen van de provincies, ver
enigd in het Interprovinciaal Fi-
nancieringsoverleg (IFO), in een
protestbrief aan het bestuur van
de Hervormde Kerk. Zij hebben
begin vorig jaar al aangedrongen
op concrete stappen en zijn nu
diep teleurgesteld over het uit
blijven daarvan.
"Wij vragen niet om geld, maar
om beleid", zegt voorzitter ds.
G.J. Wisgerhof van het IFO.- "De
kaasschaafmethode werkt een
tijdje, maar ik heb het idee dat we
nu op het bot zitten". De provin
ciale kerkvergaderingen willen
dat de synode duidelijk aangeeft
hoe belangrijk zij het provinciaal
werk vindt en daar dan ook vol
doende geld voor geeft.
De provinciale kerkvergaderin
gen willen dat de diverse geld
stromen waarvan zij nu afhanke
lijk zijn (algemene kas, diakonaat,
zending) worden gebundeld in
één geldstroom van de Generale
Financiële Raad. Door het weg
vallen van overheidssubsidies
voor jeugdwerk en maatschappe
lijk activeringswerk is de druk op
de financiën extra groot gewor
den en is, aldus Wisgerhof, "de
maat onderhand vol".
niet tegelijkertijd een echte chris
ten en een antisemiet zijn. De dis
cussie tussen de Vaticaanse com
missie en de joodse raad heeft
aangetoond, dat bepaalde tradi
ties van katholiek denken, katho
lieke leerstellingen en wijzen van
verkondiging in de Middeleeu
wen aan de opkomst van het anti
semitisme in de westerse samen
leving hebben bijgedragen. Het
Vaticaan erkent, dat de afgelopen
decennia vele katholieken onvol
doende waakzaam tegenover ui
tingen van antisemitisme zijn ge
weest.
Het Vaticaan kondigde drie
jaar geleden aan een document te
publiceren over de uitroeiing van
zes miljoen joden tijdens de
Tweede Wereldoorlog en het anti
semitisme. Er is vertraging ont
staan bij de uitvoering van dit
voornemen, maar het document
zal er wel komen, heeft de Vati
caanse commissie toegezegd.
UTRECHT "Armoede is geen
deugd. De arme wordt door God
geholpen, niet omdat hij arm is
maar omdat God niet kan gedo
gen dat Zijn wil wordt teniet ge
daan. De rijke wordt gestraft, niet
omdat hij rijk is maar omdat hij
met hetgeen hem is toever
trouwd, niet handelt overeen
komstig Gods wil".
Dat zei ds. C. Snoei, algemeen
secretaris van de Gereformeerde
Zendingsbond, zaterdag in
Utrecht tijdens de jaarlijkse ont
moetingsdag-van het evangelisch
hulp- en ontwikkelingsfonds
Tear Fund.
De basis voor zorg voor de ar
men ligt in Gods rechtvaardig
heid en niet in de nood van de be
trokkene. Dat is volgens Snoei de
bijbelse lijn. Christenen moeten
daarin wel consequente navol
gers van Christus zijn. "Als we de
armoede niet als een sociaal
kwaad willen zien, zal dit in de ko
mende generaties tegen ons ge
tuigen".
Er is volgens Snoei een golfbe
weging wat betreft de aandacht
van de kerk voor de armen. "Zelf
genoegzaamheid van christenen
is een van de grootste oorzaken
van die golfbeweging". Verder
bestaat er in onze tijd de neiging
om vooral het accent op het over
leven van de kerk te leggen en om
zich van de wereld af te sluiten.
'Verraders'. De oprichting van
de nieuwe Raad van Kerken in
Engeland en Ierland werd zater
dag verstoord door zo'n tweedui
zend aanhangers van Ian Paisley
die tegen het lidmaatschap van de
RK Kerk protesteerden. "De
Kerk van Rome is niet christelijk.
Zij is de anti-Christ", aldus de de
monstranten. Van de oude Raad
van Kerken, was de RK Kerk
geen lid.
Beroepingswerk
Hervormde Kerk: beroepen te
Amerongen J. C. Minnema Ophemert,
te Leerdam C. Nieuwenhuizen kand.
Nunspeet; aangenomen het beroep
van de synode tot geestelijk verzorger
bij de Koninklijke Landmacht R. H. L.
Fechner Nijeveen; bedankt voor Ter
Heijde J. G. Barnhoorn Strijen.
Nederlands Gcrcf. Kerken: beroe
pen te Amsterdam-C. J. Horsman
Dordrecht en Zwijndrecht; aangeno
men naar Zwolle (II) P. Busstra. 1.1.
zendingspredikant.
Gereformeerde Gemeenten: beroe
pen te Herksingen A. Bac Bodegra-