LEIDSCH
DAGBLAD
Top veroordeelt
agressie van Irak
NODIG!
Kuststreek half uur
zonder elektriciteit
PREI EN
HAMBURGERS
'Verhoging accijns gaat door'
Rebellenleider
zegt president
Liberia te zijn
Grote controle studenten
MAANDAG 10 SEPTEMBER 1990
OPGERICHT 1 MAART 1860
No. 39340 Prijs fl. 1,35
Bush en Gorbatsjov willen vreedzame oplossing
HELSINKI (GPD) De Amerikaanse president Bush en zijn Sovjet-collega Gorbatsjov
hebben gisteren in Helsinki in een gemeenschappelijke verklaring de Iraakse agressie te
gen Kuwayt krachtig veroordeeld. Bush en Gorbatsjov beklemtoonden dat het Golfcon-
flict met politieke middelen, dus vreedzaam, moet worden opgelost. Irak moet zich con
form de resoluties van de Veiligheidsraad terugtrekken uit Kuwayt.
Veronique mag
definitief op
de kabel blijven
HILVERSUM (GPD) Het com
merciële tv-station Veroni-
que/RTL 4 mag definitief op de
kabel blijven. Dat is het gevolg
van de uitspraak die de Raad van
State vandaag deed in de bodem
procedure, die de NOS had aange
spannen om Veronique alsnog van
de kabel te weren. De NOS werd
in het ongelijk gesteld.
De uitspraak kwam vrij onver
wacht. Na het bekendworden er
van kwamen waarnemend NOS-
voorzitter mr. Schmitz en juri
disch adviseur voor de omroep mr.
Geersing in spoedberaad bijeen.
De directie van Veronique ver
blijft vandaag in Luxemburg.
De NOS schakelde een jaar ge
leden, samen met de Nederlandse
Dagbladpers (NDP), de Raad van
State in, nadat het Commissariaat
voor de Media besloot om TV10
niet, maar Veronique wél op de
kabel toe te laten. De kabel mag
gebruikt worden door commer
ciële zenders, zolang deze niet-
Nederlands zijn. De NOS en NDP
vinden dat ook Veronique té Hol
lands is voor de kabel.
Geweld Zuid-Afrika
eist 56 mensenlevens
JOHANNESBURG (AP) - Het ge-
weid tussen groepen zwarten heeft
het afgelopen weekeinde in Zuid-
Afrika 56 levens geeist. Negenen
veertig doden vielen in en rond Jo
hannesburg. In Natal en Oranjevrij-
staat kwamen zeven mensen om.
In de afgelopen maand zijn bij de
gevechten in de zwarte woonge
meenschappen rond Johannesburg
al meer dan 650 doden gevallen. Bij
de gevechten staan Zulu's van de
conservatieve Inkatha-beweging te
genover Xhosa's en andere aanhan
gers van het ANC. Volgens oogge
tuigen begonnen de onlusten zater
dag toen Inkatha-strijders het ille
gale woonkamp Tladi bij Soweto
aanvielen. ANC'ers in Soweto ver
klaarden dat gewapende blanken
hielpen bij de aanval.
(zie ook pagina 3)
ingrijpen niet ter sprake heeft ge
bracht. In de gezamenlijke verkla-
zaken "opbouwend", al herhaalde
de Iraanse staatsradio gisteren de
VN-maatregelen, zoals het handels- morgen met de Iraanse president
embargo. Rafsanjani.
Uit de antwoorden van beide pre
sidenten viel op te maken dat behal
ve over de Golf alleen over econo
mische samenwerking tussen Was
hington en Moskou is gepraat. Bush
zal het Congres voorstellen de eco
nomische hulp aan de Sovjetunie te
vergemakkelijken. Gorbatsjov
merkte na afloop echter op dat Sov
jet-instemming "niet met dollars
kan worden gekocht".
De presidenten onthielden zich
van commentaar op de 'open brief
die de Iraakse leider Saddam Hus
sein zaterdag via de Iraakse televi
sie tot hen richtte. Gorbatsjov zei te
hopen dat de eensgezindheid tus
sen Moskou en Washington en de
bijna unanieme veroordeling van
de Iraakse agressie Saddam "nuch
terheid" zal bijbrengen. Hij sloot
nieuwe gesprekken met Irak niet
uit.
Volgens Gorbatsjov zijn er geen
plannen voor een actieve militaire
presentie van de Sovjetunie in het
Golf gebied. Bush maakte duidelijk
dat hij daar ook niet om heeft ge
vraagd. Gorbatsjov noemde het
"zeer belangrijk" dat hij van Bush
de garantie had gekregen dat de
Amerikaanse mlitairen worden te
ruggetrokken zodra de situatie in
het Midden-Oosten is genormali
seerd.
Behalve de aanwezigheid van
Sovjet-experts in Irak blijft een hei
kel punt de (door Irak) gelegde rela
tie tussen oplossing van het Golf-
conflict en de VN-resoluties die op
roepen tot de Israëlische terugtrek
king uit de bezette gebieden. Gor
batsjov ziet dat verband wel dege
lijk. "We zullen meer energie moe
ten steken in de oplossing van het
Midden-Oosten-probleem".
In een petrochemisch complex
bij de Iraakse stad Qaem hebben
zich gisteren enkele tientallen ex
plosies voorgedaan. Over de oor
zaak of mogelijke slachtoffers is
niets bekend. Volgens uit Irak ge
vluchte Poolse arbeiders zijn rond
17 augustus 35 Amerikanen overge
bracht naar de fabriek, die op korte
afstand van de Syrische grens ligt.
Kort na de ontploffingen werd via
de moskee van Qaem een oproep
gedaan aan de burgers om bloed te
geven.
De Iraakse minister van buiten
landse Aziz sprak gisteren in Tehe
ran met zijn Iraanse ambtgenoot
Velayati over het herstel van de be-
Verrassende winst
op Flushing Meadow
Pete Sampras
nieuwe tennis-
held in de VS
Nog niet zo lang geleden stond
hij nummer 80 op de wereld
ranglijst, maar sinds gisteren
is Pete Sampras de nieuwe
held van de jongste tennisge-
ncratie. De onverschrokken
Amerikaan zorgde namelijk
voor een stunt van de eerste
orde door als ongeplaatste
speler de Open Amerikaanse
kampioenschappen op zijn
naam te schrijven. In de finale
op Flushing Meadow bleef hij
zijn één jaar oudere landge
noot Andre Agassi in drie sets
de baas: 6-4, 6-3, 6-2.
Met zijn overwinning ver
diende Pete Sampras een be
drag van 350.000 dollar, onge
veer 630.000 gulden. Met zijn 19
jaar was hij tevens de jongste
winnaar in de geschiedenis
van het US Open.
John McEnroe, in de halve
finale al slachtoffer van de da
dendrang van Pete Sampras,
voorspelde zijn landgenoot
een grote toekomst. Gezien
het feit dat Sampras daarvoor
ook al de nummer eén speler
van de wereld, Ivan Lendl. had
verslagen, zou die voorspelling
wel eens kunnen uitkomen.
In de finale sloeg de koele
Sampras 13 aces. Hij bracht
daarmee zijn totaal in het
toernooi op 100. Agassi, die
geen schijn van kans had.
toonde zich een goed verliezer.
Bij de vrouwen verraste Ga-
briëla Sabatini. De Argentijn
se versloeg in de finale in twee
sets (6-2.7-6) de Westduitse
Steffi Graf.
Op de foto links: Pete Sam
pras, de jongste winnaar van
de Amerikaanse tenniskam
pioenschappen. bewondert de
trofee terwijl Agassi toekijkt.
Storing in 50 kilovolt-kabel
LEIDEN/KATWIJK - Katwijk, en. Niet alle machines zijn echter op
Rijnsburg, Valkenburg en een deel aggregaten aangesloten, waardoor
van Noordwijk hebben vanochtend bij een aantal bedrijven het produk-
een half uur lang zonder elektrici- tieprocés toch korte tijd kwam stil
teit gezeten. Doordat de stroomsto- te liggen.
ring ook de pompen van het water- De politie in Katwijk, Rijnsburg
bedrijf trof, viel gedurende korte en Valkenburg kregen geen meldin-
tijd bovendien de druk op de water- gen binnen over problemen. "We
leiding weg. Een woordvoerder van 1 zijn alleen overstelpt met telefoon-
de Energie- en Watervoorziening tjes van mensen die wilden weten
Rijnland kon vanmorgen nog niet wat er precies aan de hand was.
vertellen wat de oorzaak van de sto- Maar moeilijkheden hebben zich
ring was. voor zover ik weet niet voorge
daan", aldus de Katwijkse
De elektriciteit viel even na half korpschef H. Roelevink.
elf weg doordat, waarschijnlijk tus-
sen Katwijk en Rijnsburg, een zoge
heten 50 kilovolt-kabel het begaf.
Tegen 11.00 uur had het energiebe
drijf de storing onder controle. De
getroffen gemeenten werden via
omliggende plaatsen van stroom
voorzien. De reparatie van de defec
te 50 kV-kabel zal waarschijnlijk
enige tijd vergen, vooral omdat deze
hoogspanningsleiding vrij diep in
de grond ligt. Bovendien is nog niet
bekend waar de storing precies is NAIROBI/MONROVIA (GPD) -
ontstaan. Rebellenleider Prince Johnson
heeft zich tot president van Liberia
Bedrijven en instellingen in de uitgeroepen, nadat zijn manschap
betrokken plaatsen ondervonden pen gisteren president Samuel Doe
over het algemeen geen grote over- gevangen namen. Johnson zal Doe,
last. Veel ondernemingen schakel- die in beide benen werd geschoten,
den direct noodaggregaten in, waar- niet doden, maar door een krijgs-
door computers en andere gevoeli- raad laten berechten,
ge apparaten konden blijven draai- President Doe had voor het eerst
Sovjet-president Gorbatsjov overhandigde VS-president Bush tijdens de top in Helsinki een cartoon met daarop
i beide leiders.
BOMMENGOOIER) De politie zoek aan het hoofd van de vredes-
heeft een Feyenoord-supporter op macht, generaal Arnold Quinoo, in
het oog die gisteren een'fragmenta- het havengebied van de hoofdstad
tiebom' gooide op het NS-station in Monrovia. Kort na zijn aankomst
Driebergen toen de supporterstrein doken Johnsons manschappen op,
vertrok. Een scherf trof een 55-jari- die in een vuurgevecht verwikkeld
ge Rotterdammer in zijn been en hij raakten met Doe's lijfwacht. Beide
moest een spoed-operatie onder- groeperingen hadden enkele dagen
gaan. De bommengooier behoorde eerder een wapenstilstandsakkoord
tot een groep van 52 supporters die getekend.
(foto epa) onderweg flink huis hield.
Ruim half miljoen
bezoekers op
Monumentendag
LEIDEN - De vierde Open Monu
mentendag heeft zaterdag ruim een
half miljoen bezoekers getrokken
die her en der in het land openge
stelde monumenten bezochten. Met
name de grotere monumentenste
den waren trekpleisters, zoals Lei
den, Den Haag, Gouda en Alkmaar.
In totaal waren in 420 gemeenten
3000 monumenten te bezichtigen.
Voorzitter van de Stichting Open
Monumentendag, E. van Bredero-
de, kritiseerde zaterdag tijdens de
officiële opening in Groningen de
terugtrekking van 26 miljoen gul
den uit het stadsvernieuwingsfonds
door het ministerie van wvc. Dit
heeft volgens hem een schadelijk
effect op het onderhoud van monu
menten. Bij het herstel van oude
panden doen gemeenten namelijk
vaak een beroep op het stadsver
nieuwingsfonds.
Van Brederode drong er bij mi
nister d'Ancona die de opening ver
richtte, op aan deze beslissing te
heroverwegen. Volgens de minister
wordt het teruggetrokken geld zo
herbesteed dat het monumenten
toch ten goede komt. (Zie ook re
giopagina's)
Wolkenvelden
Wolkenvelden en mogelijk een bui.
Minimumtemperatuur omstreeks 12
graden. Middagtcmpcratuur ongeveer
18 graden. Zwakke tot matige
noordelijke wind.
De vooruitzichten voor woensdag tot
er. met zaterdag: Overwegend zonnig
weer. Middagtcmpcratuur ongeveer 20
graden.
24 PAGINA'S
Elke dinsdag en woensdag
hebben we groente en vlees
in de aanbieding.
Prei,
kilo
Hamburgers,
ongepaneerd,
kilo!3r9öll.90 1.29
Minister Kok ziet geen alternatief:
100
>L49
's Lands grootste kruidenier blijft op de kleintjes letten.
Onderzoek beurzen uitwonenden
GRONINGEN - Bij 320.000 (ex-
'studenten wordt deze maand
controle uitgevoerd of zij dit jaar
terecht een beurs voor uitwonen
den hebben ontvangen. Uit eer
der onderzoek bleek dat 3,5 pro
cent van de studenten die als uit
wonend geregistreerd staan, bij
hun ouders woonden. Daardoor
zou 43 miljoen ten onrechte zijn
uitbetaald. De controle wordt uit
gevoerd door de Informatise
ringsbank.
Iedereen die dit jaar minimaal
een maand een beurs voor uitwo
nenden heeft ontvangen, krijgt
een formulier toegestuurd waar
op de woonstituatie moet worden
gemeld. Ook wie in 1990 is afge
studeerd of gestopt met de studie
ontvangt dit formulier. Het moet
voor 31 oktober worden terugge
zonden.
Wie niet op tijd reageert, krijgt
met terugwerkende kracht een
beurs voor thuiswonenden toege
kend en moet geld terugbetalen.
Naast dit schriftelijke onderzoek
wordt bij een omvangrijke groep
studenten ter plekke gecontro
leerd of hun gegevens juist zijn.
Het is de eerste keer dat zo'n
grootscheeps onderzoek wordt
ingesteld onder studenten op ka-
DEN HAAG (ANP/GPD) - Minis
ter Kok (Financiën) houdt vast aan
verhoging van de benzine-accijns
met acht cent per liter op 1 novem
ber. De WD en een gedeelte van
het CDA zijn tegen de accijnsverho
ging omdat de benzineprijzen door
de Golfcrisis al flink zijn gestegen.
Kok ziet echter geen mogelijkheid
om verbetering van het openbaar
vervoer op een andere manier te be
talen.
Het kabinet besloot eerder dit
jaar tot een accijnsverhoging met
acht cent. De opbrengst, 300 tot 350
miljoen gulden per jaar, zou onder
meer ten goede moeten komer* aan
verbetering van de treinverbingen.
De WD vindt echter dat de auto
mobilist al extreem duur uit is als
gevolg van de Golfcrisis. Een aantal
CDA-Kamerleden is ook tegen de
accijnsverhoging. Kok wil echter
niet wijken. "Waar moet ik anders
die paar miljoen voor het openbaar
vervoer halen. Ik ben niet bereid het
financierings-tekort verder te laten
oplopen", aldus Kok dit weekeinde
voor de AVRO-radio.
De minister van financiën deed
tegelijkertijd een beroep op de vak-
Zeeman overleden
ROTTERDAM (ANP) - De 31-jarige
Spaanse zeeman M. Romero is de
afgelopen nacht overleden aan
boord van de Panamese tanker 'Li-
via'. De man was bezig het ruim
schoon te maken waar benzeen in
had gezeten, toen hij onwel werd.
Het schip bevond zich toen op volle
zee. Het keerde terug naar Rotter
dam, waar de man inmiddels bleek
te zijn overleden.
bonden niet met looneisen te ko
men om de prijsstijgingen als ge
volg van duurdere olie te compen
seren. Volgens Kok zou dat een her
haling betekenen van fouten die
zijn gemaakt na de oliecrises van
1973 en 1979. Een loonstijging van
maximaal drie procent noemde hij
"acceptabel".
In Rome, waar de EG-ministers
van Financiën zaterdag praatten
over de gevolgen van de Golfcrisis,
zei Kok dat hogere looneisen tot
verdere inflatie en dus tot een loon-
en prijsspiraal zullen leiden "waar
Bromfietser (18) op
overgang omgekomen
HAZERSWOUDE - Een 18-jarige
bromfietser uit Hazerswoude is
vanochtend om het leven gekomen
toen hij op de spoorwegovergang
aan de Gemeneweg in zijn woon
plaats werd gegrepen door een
trein. De jongen overleed ter plaat
se. Zijn naam werd op verzoek van
de familie niet bekend gemaakt
door de politie.
Na het ongeluk, dat om tien voor
acht gebeurde, is het treinverkeer
tussen Alphen en Leiden-Lammen-
schans vanwege politie-onderzoek
2 uur stilgelegd. Passagiers tussen
beide plaatsen werden vervoerd
met bussen.
De fietsovergang is beveiligd met
bel en licht. Of deze beveiliging
goed heeft gewerkt wordt onder
zocht. NS zeggen dat de overgang
niet bekend staat als een gevaarlijk
kruispunt. Het laatste dodelijke on
geval gebeurde er in 1980. Ook toen
was het een bromfietser uit Hazers
woude.
niemand beter van wordt". Net als
in 1979 zou dat tot grote werkloos
heid kunnen leiden.
FNV-voorman Stekelenburg kon
zich vinden in de wens van Kok.
"Het is een reëel cijfer als de inflatie
tussen de twee en tweeënhalf pro
cent blijft". Bovendien zou de rest
van de loonruimte moeten worden
benut voor herverdeling van arbeid,
werkgelegenheid en scholing.
Pogingen van de vredesmacht
een einde te maken aan het bloed
bad mislukten. Na afloop van de an
derhalf uur durende strijd werden
64 doden geteld, het merendeel re
geringssoldaten. President Doe
werd naar het rebellenkamp in de
buitenwijken van Monrovia overge
bracht. Prince Johnson verklaarde
korte tijd later dat hij de nieuwe
president van Liberia is en het land
zal leiden tot aan nieuwe verkiezin
gen. Naaste medewerkers van Doe
lieten weten dat het hoofd van de
presidentiële lijfwacht, David Nim-
ley, tijdelijk staatshoofd is.
Abbas Bundu, de secretaris-gene
raal van de Economische Gemeen
schap van West-Afrika (Ecowas) die
de vredesmacht naar Liberia heeft
gestuurd, heeft verklaard dat de ge
beurtenissen het vredesplan door
kruisen.
óók voor de
sportpagina's
Zes dagen per week
kompleet nieuws, tips en
trends. Dat wil ik niet missen!
Ik neem een proefabonnement voor
7 weken en betaal slechts f 27,50
Ik neem een kwartaalabonnement f 74,15*
Ik neem een jaarabonnement f 285,50*
Voor het abonnement ingaat ontvang ik de krant twee weken gratis'
(aankruisen wat van toepassing is)
Naam
Adres
Deze bon in een envelop, zonder postzegel, sturen naar
Leidscn Dagblad, Antwoordnummer 10050,
2300 VB Leiden. U kunt ook bellen: 071-161400