Chauffeurs geven
Schiphol weer vrij
Lubbers als beschermengel van Braks
m
NATUURLIJK
GAAN WF SAMEN!
mm
Uitspraak rechter afgewacht
Pronk wil kwi jtscheklirig
schulden armste landen
Zorg voor geestelijk
gehandicapte neemt toe
'Lubbers: Braks heeft Kamer geen
belangrijke informatie onthouden'
I
kN-;
ïfIDATO 1990
HUISHOUhSHoW
ZATERDAG 8 SEPTEMBER 1990
SCHIPHOL (GPD/ANP) De Amsterdamse taxichauffeurs hebben gisteren aan het eind
van de middag hun acties op Schiphol gestaakt. Zij stemden op die wijze in met het be
stuurlijk akkoord dat gisteren werd bereikt na overleg tussen gemeenten en de provincie
Noord-Holland.
Dat akkoord stuurt aan op het af- leiders van de taxi-opstand op ten tegen het willekeurig optreden
wachten van een uitspraak van de Schiphol. van de Rijkspolitie Dienst Lucht
rechter in een proefproces dat zou Even na zes uur verlieten de eer- vaart. Die had donderdag proces-
worden gevoerd door vier Amster- ste van de groep van 50 taxichauf- verbaal opgemaakt op grond van
damse taxichauffeurs en de provin- feurs het terrein van de luchthaven, overtreding van de nieuwe wet op
cie Noord-Holland. "We zijn blij De afgelopen twee dagen hadden zij het personenvervoer die 1 septem-
met het nu bereikte compromis, met hun voertuigen de weg voor de ber van kracht werd.
waarbij de huidige situatie blijft ge- aankomsthal geblokkeerd teneinde
handhaafd", verklaarde één van de kracht bij te zetten aan hun protes-
onderzoekers waarschijnlijk een de zorg in instellingen heeft ver
groeiend aantal gehandicapten in wachtingen gewekt bij de ouders
de zorgvoorzieningen terechtgeko- waardoor die zich anders zijn gaan
men. Dat zou betekenen dat er in de opstellen. Volgens Schoemakers en
Algemene Wet Bijzondere Ziekte- Van Puijenbroek bracht dat veel
kosten (AWBZ) een werkloosheids- ouders ertoe, hun volwassen kind
UTRECHT (ANP) - Hoewel het aan
tal verstandelijk gehandicapten in
de periode 1980-1987 is gestabili
seerd. is het aantal gebruikers van
voorzieningen voor geestelijk ge
handicapten met 15 procent geste
gen van 89.000 tot 102.000. Dit blijkt
uit het rapport "Geestelijk gehandi
capten, een toenemende zorg" van
het Sociaal en Cultureel Planbu
reau.
Binnen de groep is het aantal
mensen met diepere handicaps
licht en het aantal 50-plussers sterk
gestegen. Volgens de onderzoekers,
drs. I.K. Schoemakers-Salkinoja en
drs. R.A.G. van Puijenbroek, is 15
procent van de toeneming van het
gebruik van voorzieningen veroor- tal gehandicapten uit" de"thüTsMrg daan
component zit.
uit huis te plaatsen terwijl ze dat an-
schouwd worden steeds krapper.
Het SGP-rapport omschrijft de
houding van de samenleving ten
aanzien van verstandelijk gehandi
capten als "welwillende discrimina
tie": ze mogen er zijn als ze maar
apart worden opgevangen. Deze
houding heeft een hoge prijs. In
prognoses is tot nu toe geen reke
ning gehouden met een verdergaan
de uitsluiting van geestelijk gehan
dicapten uit de samenleving en een
verdergaande afwenteling van
thuisverzorging naar gesubsidieer
de zorg.
Het SCP verwacht dat het ge
bruik van voorzieningen tot het jaar
zaakt door het ouder worden van
vooral ernstiger verstandelijk ge
handicapten.
De resterende 85 procent schrij
ven ze toe
in zorgvoorzieningen (of op wacht
lijsten daarvoor) geplaatst. Dat is
deel veroorzaakt door ver-
Schoemakers en Van Puijen-
Daarnaast is een toenemend aan- ders (nog) niet zouden hebben ge- 2000 met 7 procent zal groeien ver-
i x,-..:geleken bij 1987. Voor de groep van
50 jaar en ouder verwacht het een
stijging van 54 procent.
In 2000 zal de zorg voor verstan
delijk gehandicapten 5,3 miljard
gulden vergen, 1 miljard meer dan
in 1987. Het bedrag wordt nog veel
hoger als het gebruik van dagver
blijven en gezinsvervangende te
huizen tot 2000 net zo hard blijft
groeien als in de periode 1980-1987.
lies van werk en voor een ander deel broek constateren dat hun bevin-
een verschuiving van door het ouder worden van de
de normen voor wat betreft de handicapte en zijn ouders,
plaats van geestelijk gehandicapten De onderzoekers vermoeden ook
in de samenleving. Hun kansen op
werk en op arbeidsvoorziening zijn
afgenomen. Daardoor is volgens de ving. De groei van de gesubsidieer- van wat als normaal wordt be
dingen aansluiten bij de conclusies
van de Stuurgroep Toekomstscena-
Gezondheidszorg: de maat-
dat er bij de gehandicapten thuis schappij wijst mensen met proble-
sprake is van een normverschui- men steeds meer af en de grenzen
DEN HAAG (ANP) - Minister
Pronk (ontwikkelingssamenwer
king) wil dat de rijke landen collec
tief de schulden van de armste lan
den kwijtschelden. Voorwaarde is
alleen dat de arme landen een goed
economisch beleid voeren.
Pronk zal dit voorstel voorleggen
aan de Wereldbank en het Interna
tionale Monetaire Fonds. Dat kon-
Daarin is bepaald dat taxichauf
feurs uit het gebied Amsterdam-
Zaanstreek alleen nog passagiers
naar de luchthaven mochten bren
gen, maar geen reizigers op Schip
hol mochten oppikken. De oüde
wet van vóór 1 september, die ver
viel bij indeling in taxiregio's, had
dat wel toegestaan. De taxichauf-
ment zou voorstellen de schuld te feurs eisten een uitzonderingsbepa-
schrappen die de 41 minst ontwik- ling en vroegen de provincie die wet
kelde landen bij Frankrijk hebben laten toetsen bij de rechter. Daar
uitstaan en voortaan alle hulp te
ven in de vorm van schenkingen.
Pronk heeft tijdens de VN-confe-
rentie er ook voor gepleit de nor
men aan de hand waarvan een land
in de categorie "minst ontwikkeld"
komt te vallen te veranderen. Want
ook in landen die nu niet tot de
stemde de provincie na overleg met
gemeentelijke bestuurders uit de
taxiregio's uiteindelijk mee in.
Natuur en Milieu
digde hij gisteren op de VN-eonfe- °°?'n «IE "u nlet tot. de U-,1 cnllT-arYr»£>n
MOL s gerekend worden zijn gebie- DCplClL SClll app0Il
ieoe ar- -■- A *-
den aan te treffen waar diepe ar
moede heerst, aldus de minister. 22 ni.0U.W0 W0®"0H.
landen zijn opgezadeld met een bui- daarin de Franse president aan zijn
tenlandse schuld van een slordige kant. In 1981, tijdens de eerste VN-
80 miljard dollar. Die schuld, aldus conferentie, was afgesproken dat de
Pronk, hangt hen als een molen- donorlanden 0,15 procent van het
steen om de nek en staat econo- BNP beschikbaar zouden stellen
misch herstel en buitenlandse in- aan de MOL's. Gemiddeld ligt dat
vesteringen in de weg.
percentage nu niet hoger dan 0,09.
In Parijs zijn tot 14 september Minister Pronk vindt dat de ont- w
vertegenwoordigers van 150 landen wikkelingshulp aan de MOL's moet w
bijeen om de hulp aan de minst ont- stijgen tot 0,2 procent van het Bruto DEN HAAG (ANP) - In het Tweede
wikkelde landen te bespreken. Die Nationaal Produkt en vond ook Structuurschema Verkeer en Ver-
voer van minister Maij (verkeer en
waterstaat) moeten 22 nieuwe we
genprojecten worden geschrapt.
Ook een aantal wegverbredingen
mag niet doorgaan. De stichting Na
tuur en Milieu heeft dit de Tweede
Kamer geschreven. De Kamer be
handelt het plan van Maij dit naiaar.
De stichting, die dit gisteren be
kendmaakte, noemt het onaan
vaardbaar dat het Tweede Struc
tuurschema voorziet in een uitbrei
ding van het wegennet van volgens
haar in totaal 70 procent. In dit plan
wordt een bedrag van 13,3 miljard
voor nieuwe wegen en verbreding
van bestaande wegen uitgetrokken,
zo'n zes miljard minder overigens
dan aanvankelijk de bedoeling was.
Beyers Naude:
burgeroorlog in
Z.-Afrika dreigt
JOHANNESBURG (GPD) - De
Zuidafrikaanse predikant ds.
Beyers Naude, vreest dat een burge
roorlog in Zuid-Afrika niet te voor
komen zal zijn, als de oorzaken van
het geweld niet snel worden wegge
nomen. De voormalige voorzitter
van de Zuidafrikaanse Raad van
Kerken heeft dit gisteren na afloop
van een gesprek met Nederlandse
parlementariërs, die een bezoek aan
Zuid-Afrika brengen, gezegd.
Volgens Beyers Naude is de be
langrijkste oorzaak van het steeds
weer oplaaiende geweld in de zwar
te woonsteden, de partijdigheid van
de politie. "De bewijzen zijn gele
verd dat de politie eenzijdig aan
hangers van Inkatha beschermt. De
politie treedt niet krachtig genoeg
op tegen het geweld van de aanhan
gers van Inkatha-chef Buthelesi",
aldus Beyers Naude.
"Het is geen wonder dat de jonge
ren zichzelf gaan verdedigen. Zij
hebben geen respect meer voor het
gezag. De politie moet weer objec
tief worden. Het zal niet meevallen
dat te bereiken, want minstens de
De Franse president Mitterrand Nederland, aldus Pronk, besteedt
verklaarde maandag bij de opening 0,3 procent aan hulp voor de minst
van deze tweede conferentie over ontwikkelde landen en zal proberen
de MOL's al dat hij het Franse parle- dat percentage nog op te schroeven.
Met zo'n uitbreiding is het onmo- DEN HAAG (GPD) Minister
gelijk een beleid te voeren dat ver- Braks (landbouw en visserij) heeft teren tegen "de sfeer van geheim
mindering van het autogebruik tot de Tweede Kamer geen informatie zinnigheid" die rond de zaak wordt
aldus Natuur en onthouden over de mate waarin vis- geschapen. Volgens hem worden er
nels in de Randstad.
Haar pten voorziet slechts in een Braks op 30 augustus dat de vissers
verhoging van de benzine-accijns de regels nog steeds op grote schaal
met 8 cent per liter per 1 november, overtraden. Voor velen was deze er-
MOSKOU - Mr. W. Deetman, leider van een parlementaire delegatie die Natuur en Milieu acht een accijns- kenning in strijd met eerdere uit-
op het moment een bezoek brengt aan de Sovjetunie, legde gisteren een verhoging voor benzine van 25 cent spraken van de minister, dat zijn be
krans bij het graf van de onbekende soldaat gelegd. (foto anp> per liter geboden.
GRONINGEN - Agent M. Boneschansker (rechts) van de Groningse politie op surveillance in de binnenstad met van P°''^.ernense"z'jn aan"
hangers van de Konservatieve Par
tij of van de neo-nazistische Afrika
ner Weerstands Beweging".
Beyers Naude ziet niets in een
verzoeningsgesprek op dit moment
tussen Chief Buthelesi en ANC-lei-
der Nelson Mandela. "Zo'n gesprek
heeft pas zin als de verschillende
bevolkingsgroepen zelf weer met
elkaar gaan praten. Dê kerken zijn
bereid om die verzoening te helpen
bewerkstelligen", aldus de Zuid
afrikaanse predikant. "Wij hebben
de regering al vele malen gewaar
schuwd. Als er niet geluisterd
wordt, zullen er in Transvaal nog
honderden doden vallen. Als de eer
bied voor het gezag niet wordt her
steld, zullen de mensen het recht in
eigen handen blijven nemen".
De voorzitter van de parlementai
re delegatie, dr. Harry Aarts (CDA),
toonde zich geschokt over de op
stelling van de leider van de Kon
servatieve Partij, dr. Andries Treur-
nicht. "Ik had erop gerekend, maar
het is toch iets heel anders als je ie
mand dergelijke uitspraken hoort
doen". Volgens Aarts gaf Treur-
nicht onomwonden blijk van een
blank superioriteitsgevoel. Hij zei
te vrezen dat Treurnicht er alle be
lang bij heeft dat het geweld tussen
de zwarten onderling voortduurt.
"Dat brengt zowel president De
Klerk, als ANC-leider Nelson Man
dela in moeilijkheden. En dat is pre
cies wat hij wil", aldus Aarts. Alle
gesprekspartners, onder anderen
ds. Beyers Naude, waren overtuigd
van de oprechtheid van president
De Klerk. Uiteraard was Treurnicht
daarvan uitgezonderd.
gevolg heeft
Milieu. Trajecten als de rijksweg 19
door Midden-Delfland, het door
trekken van de Verlengde Land- geïnformeerd", aldus premier Lub- seerde zich bij zijn lakonieke reactie
scheidingsweg (bij Wassenaar) en bers na topberaad met de ministers
de AU tussen de A4 en rijksweg 44 Braks en Hirsch Ballin (justitie),
moeten dan ook alsnog van de De commotie rond Braks ont-
plankaart verdwijnen. Natuur en stond afgelopen zomer toen mede- gewijde.
Milieu handhaaft verder haar verzet werkers van de Algemene inspec- Vaststaat dat de minister-presi-
tegen de bouw van nieuwe autotun- tiedienst (AID) lieten weten dat er dent genoeg mogelijkheden ziet om
Premier Lubbers keerde zich gis- moeilijk vak. Het is zo'n open deur,
de controle bereikt zijn doel niet.
Dat doet het bij de maximum snel
heid ook niet. Vis is een van de
moeilijkste terreinen, dat weten we
allemaal. Voor de minister en de
AID is het niet eenvoudig. Maar
op de inhoud van zijn gesprek met vanuit Brussel (de EG, waar het vis-
binnen de dienst met
zijn geplaagde collega te bescher-
De accijnzen op brandstof moe- vens zou worden gerommeld. In men. In het topberaad is afgespro-
liT-x «*:i: i een krief aan de Kamer over het ken de komende dagen en weken
rijksrechercherapport erkende gezamenlijk de verdediging van
leid succes had.
Braks zo sterk mogelijk te maken.
"Lubbers zal tot het uiterste probe
ren de zaak overeind te houden", zo
wist een betrokkene.
Lubbers zei gisteren over de con
trole op de vissers "Het is een heel
serijbeleid wordt uitgezet, red.) heb
ik nooit een signaal gekregen dat
wij het slecht doen".
De Kamercommissie voor visserij
zal dinsdag- en woensdagochtend
achter gesloten deuren dertien per
sonen van de AID en de ministeries
horen in de nieuwe visaffaire-
Braks. In politiek Den Haag wordt
ervan uitgegaan dat de problemen
rond de controle Braks niet aange
rekend zullen worden. Steen des
aanstoots vormt de informatievoor
ziening door de minister aan de Ka
mer.
Milieu
Het aantal activiteiten waarvoor
een milieu-effectrapportage (MER)
verplicht is, dient te worden uitge
breid. Dat geldt zowel voor over-
heids- als industriële activiteiten.
Verder moet er een lijst komen van
activiteiten waarvoor een beperkte
MER-plicht geldt. Die aanbeveling
doet een commissie die het sinds
september 1987 van kracht zijnde
besluit milieu-effectrapportage
heeft geëvalueerd.
Verkeerslawaai
Een op de twintig mensen heeft zo'n
last van omgevingslawaai, dat er ge
zondheidsklachten optreden. De
klachten lopen uiteen van chroni
sche vermoeidheid tot hoofdpijn en
slaapstoornissen en zijn zo serieus,
dat de mensen ermee naar de dokter
gaan en vaker ziek thuis blijven van
hun werk dan de gemiddelde werk
nemer. Dat blijkt uit een onderzoek
van mevrouw I. van Kamp uit Gro
ningen.
Stadion
De Amsterdamse wethouder voor
sportzaken L. Genet heeft gisteren
een plan in ontvangst genomen
voor de bouw van een internatio
naal stadion voor 55.000 toeschou-
wers in Amsterdam zuid-oost. Het
•stadion heeft een schuifdak waar
door het ook gebruikt kan worden
voor grote culturele manifestaties
als popconcerten, indoorkampioen
schappen en dergelijke. Het plan
.v. ordt ondersteund door de NSF, de
KNVB en de KNAU.
Psychisch
Jet aantal mensen dat een beroep
i.'"t i op de geestelijke gezondheids-
■org (ggz) blijft groeien. Dat geldt
voor alle soorten psychische hulp,
maar vooral voor de regionale in-
tellingen voor ambulante geestelij
ke gezondheidszorg waar het aantal
cl ienten in twee jaar met 26 procent
ti-i nam tot bijna 308.000 in 1988. In
was dus één op de vijftig
Nederlanders in behandeling bij
een RIAGG.
DEN HAAG Wat moet je doen
om uit een netelige positie te ko
men? Het aanwijzen van anderen
als schuldigen of tenminste mede
verantwoordelijken. Verantwoor-
Met deze tactiek redde Lubbers
'in 1987 'zijn' minister Braks. Nadat
een kamercommissie Braks bij een
onderzoek naar visfraude verwijt
baar medeweten, niet altijd even
adequaat beleid en soms het niet
loyaal uitvoeren van EG-regels had
delijkheden spreiden zodat de last verweten, trad de eerste minister
op de eigen schouders minder voor ^em jn j^et krijt. Braks kon in
wordt en waardoor de straf milder Brussel niet gemist worden. Boven-
uitvalt. Kortom: het probleem ver- dien ging de ministeriële verant-
breden. woordelijkheid voor het handelen
Het is een beproefde tactiek van van ambtenaren niet zo ver, dat
premier Lubbers. Hij past hem niet graks moest boeten voor elke
alleen toe als het om personen gaat, wandaad van een ambtenaar. En
maar ook in zakelijke discussies, tenslotte was het strafrechtelijk
zoals begrotingsbesprekingen.
Meestal met succes. De eerste mi-
nistér weet zo veel ballen in de lucht
te krijgen, dat het zijn medespelers
aanpakken van frauderende vissers
een zaak van Justitie en niet van
Braks.
Na een publieke spijtbetuiging en
duizelt. Alleen Lubbers zelf houdt ^et aankondigen van nieuwe maat-
het overzicht. Als het spel uit is, regeien tegen de vissers kon Braks,
heeft de minister-president precies met hulp van Lubbers, blijven. Nu,
wat hij wilde en vragen de overige drie jaar later, staat hij echter weer
partners zich vol verbazing af hoe jn het beklaagdenbankje. Voor de-
hij dat nu weer voor elkaar heeft ge- zejfde zaak. Het visserijbeleid zou
boeren en vissers niet in de hand Wellicht betrekt de PvdA de ko- TELECOMPETITIE - De NOS
heeft. Dat de controle op de regels mende Statenverkiezingen, vol- houdt vast aan het noemen van de
faalt. En dat dat allemaal zijn schuld gend jaar mei, nog in de overwegin- naam PTT-Telecompetitie in de uit-
is. Braks als brekebeen. Een smet gen. Maar het is onwaarschijnlijk zendingen van "Studio Sport",
op politiek-Den Haag die verwij- dat de kiezer zich dan nog herinnert "Langs de Lijn" en op NOS-tele-
ADVERTENTIE
EENMALIG
Stam van de Holebecr
De Vallei van de Paarden
Mammoetjagers
Jean M. Auel
3 DELEN VOOR
ƒ37,50
nog steeds falen. Braks zou daar Minister Braks: weer in het be-
weet van hebben gehad maar het de klaag denbankje. «foto ANP)
Kamer niet hebben verteld. Indien
dat klopt, een politieke doodzonde.
De Kamer moet er voetstoots vanuit visserijwereld zo ver afgezwakt, dat
kunnen gaan dat de informatie die Braks met recht kon geloven dat
van bewindspersonen komt, klopt, maatregelen niet nodig waren?
Hoe kan anders de regering worden Ging het daarbij om een misplaatste
loyaliteit ten opzichte van het 'ei
gen' bedrijfsleven (belangenver-
gecontroleerd?
Groen licht
In de hernieuwde affaire-Braks spe
len echter meerdere factoren een
rol. Ten eerste is er de vraag in hoe
verre Braks de in 1987 beloofde
maatregelen heeft doorgevoerd.
strengeling), of wilde men de hoog
ste baas op het departement voor staatsrechtelijke interpretatie,
derd moet worden.
Verdedigen
Inmiddels is premier Lubbers ach
ter de schermen bezig met zijn 'pro
bleem-verbreding' om zijn geplaag
de collega en vriend te verdedigen.
Lubbers heeft een zwak voor Braks.
De Grote Roerganger ziet een mo
gelijkheid om Braks overeind te
houden. Een tweede geval-Van der
Linden (de staatssecretaris die we
gens de paspoort-affaire moest ver
trekken ondanks volledige steun
van Lubbers) komt er niet.
Dus moet Justitie een deel van de
last dragen: de strafrechtelijke aan
pak van vissers. De Kamer is mede
verantwoordelijk, stemde immers
steeds in met het beleid. Vervolgens
komen de inspanningen van Braks
zelf aan de orde. Hij wil immers
best, maar moet er dan achter elke
visser een controleur staan? Gaan
wij naar een politiestaat? Dat wil
toch ook niemand. Bovendien gaat
het om ondernemers in een vrije
markteconomie.
Opnieuw zal de ministeriële ver
antwoordelijkheid om de hoek ko
men kijken. Hanteren we de enge
de
dat de PvdA eind 1990 Gerrit Braks tekst. Het Commissariaat voor de
wist weg te werken. Politieke zui- Media heeft laten weten daar niet
verheid is mooi, maar politici ma- akkoord mee te gaan omdat deze
ken altijd een kosten- en baten-ana- vorm van reclame in strijd zou zijn
lyse. met de mediawet.
ADVERTENTIE
een nieuw politiek conflict bescher-
Heeft Braks geweten dat de vis-
w ers nog steeds quota overtraden en
Weliswaar berichtte hij elk half jaar fraudeerden met vangstopgaven,
aan de Kamer wat hij deed, en kreeg heeft hij daar keiharde bewijzen
steeds het groene licht van de parle- voor gehad, maar die aantoonbaar
mentariërs, maar in hoeverre de ac- bewust niet aan de Kamer doorge-
ties soelaas hebben geboden, is nog speeld, dan zijn de politieke dagen
minister is verantwoordelijk voor
alle daden van zijn ambtenaren, of
de Lubbers-doctrine: de verant-
sers nog steeds quota overtraden en woordelijkheid geldt alleen voor
persoonlijke daden.
De vraag is of het politiek handig
is Braks weg te sturen? Een minis-
steeds onduidelijk. Vissers zouden van de minister geteld. Een tweede CDA zal de eigen man tot het uiter-
- -- keer'verwijtbaar medeweten'over- ste beschermen. Dus zou coalitiege-
leeft hij niet. Dat staat vast. noot PvdA de aanzet tot een vertrek
Er is nog een derde factor: een van Braks moeten geven. De soci-
psychologische. Braks is de laatste aal-democraten weten in dat geval
-- -- het zeker dat de relatie met het CDA on-
nog steeds 50 procent meer vangen
dan toegestaan.
Ten tweede is er de informatie
voorziening, niet alleen aan de Ka
mer maar ook binnen Braks' minis- jaren vrijwel alleen nog
Uitgeverij Het Spectrum
i door 'affaires': fraude met der grote spanning komt te staan.
o_ gelden in de bosbouw, met boter. Dat gaat zich wreken, zeker als je
houden? Hebben zijsignalerfuit'de vis, mest. Bewezen of niet, het beeld nog jaren samen aan de opbouw van
praktijk dat het weer mis ging in de is gevestigd dat de bewindsman de het land wilt werken.
terie. Is de bewindsman door zijn ei
gen ambtenaren voor het lapje ge-
7 t/m 16 september 1990
Groenoordhallen Leiden