'De heropvoeding
vergt nog 100 jaar'
Gekanaliseerde wijsheid
ENKWIJZER
Onze taal
Het gematigde optimisme van
de Zuidafrikaanse
cabaretier Pieter-Dirk Uys
I 7
ZATERDAG 8 SEPTEMBER 1990
PAGINA 31
"Kan ek Suidafrikaons praote?" Pieter-
Dirk Uys, 45 jaar, oogt zo monter als een
bokser die net is opgelapt voor de vol
gende ronde. Hij steekt het mondbit in
en stort een spervuur van snelle priet
praat, diepe gedachten, snedige feiten en
gulle grappen over je uit. Uys wacht het
antwoord niet eens af en doet er ook
niets mee. Evenals in zijn shows, waarin
hij als een perfecte travestiet in de huid
kruipt van De Klerk, Winnie Mandela,
Desmond Tutu, Margareth Thatcher of
Pik Botha, schakelt hij voortdurend over
van het Suidafrikaans naar het Engels.
Typetjes maken in het theater. Je kunt
je als Nederlander met de voorbeelden
van Paul van Vliet of Seth Gaaikema
voor ogen amper voorstellen dat het de
spankracht van scheutige leut overstijgt.
Tegen de achtergrond van een land dat
zich zo in troebelen bevindt als Zuid-
Afrika dit jaar, heeft elke grap al bij voor
baat een dubbele bodem. In zijp nieuwe
programma ontrafelt Uys niet alleen de
mythe dat het in zijn vaderland de goede
kant op gaat. maar toont hij vlijmscherp
aan dat het hele ontspanningsproces
voor hetzelfde geld verkeerd kan aflo
pen.
"De arrogantie van het oude regiem
hangt nog steeds in de lucht. Dezelfde
mensen die nu om het hardst 'Amandla'
vrijheid) roepen, waren twee jaar gele
den nog verkankerde nationalisten die
schoten op de zwarten met wie ze nu thee
drinken. De Klerk, onze premier, was
een conservatieve man. Schielijk, bijna
overnacht, zijn ze veranderd van idee.
Dan vraag je je toch af: zijn de machtheb
bers van de Nasionale Partij zó clever dat
ze na 42 jaar kunnen overleven als ze
naar iemands anders pijpen dansen, als
ze de juiste zwarten laten deelnemen aan
de regering?"
"Ik weet nog steeds niet wat ik nou van
de veranderingen in mijn land moet den
ken", zegt Uys "maar wel dat het zeer on
eerlijk van mij zou zijn om over de hele
wereld rond te rennen en uit te roepen
dat het allemaal zo fantastisch is. Het
vergt nog ho'nderd jaar om iedereen in -
Zuid-Afrika her op te voeden, alles op
nieuw te verdelen en de bitterheid tus
sen dé verschillende rassen tot op de
grond af te breken".
Pessimistisch
Het omslagpunt in Zuid-Afrika was de
vrijlating van Mandela uit de Victor Ver-
stergevangenis in februari van dit jaar.
Uys: "Vóór die datum bestonden er al
leen maar emoties rond hem, geen poli
tiek. Mandela is nu politicus, het African
National Congress een politieke partij.
Aan de ene kant maakt dat het makkelij
ker voor mij om er in het theater iets over
te zeggen, want het is nu toegestaan. Aan
de andere kant is het voor een theaterma
ker veel moeilijker de helderheid te vin
den om in deze politieke verwarring zo
veel orde te scheppen dat je er in het the
ater nog iets zinnigs over kwijt kan".
"Het einde van mijn programma is
pessimistisch. Alleen als Mandela en De
Klerk een modus vo,or samenwerking
kunnen vinden en daarbij de kans krij
gen hun achterban heel langzaam en dui
delijk te vertellen wat er de komende ja
ren in het land moet gebeuren, maken we
een kans. Dat hebben ze beiden nog niet
gedaan. De blanken verkeren in een
shocktoestand omdat ze zich opeens rea
liseren dat hun kinderen géén carte blan
che zullen krijgen. De zwarte jeugd is on
geduldig, want ze hebben mijn huis nog
niet overgenomen".
"De verwachtingen waarmee de vrijla
ting van Mandela was omkleed waren zo
hoog opgeschroefd het leek wel de te
rugkeer van Onze Lieve Heer op aarde.
Iedereen keek toe, zag dat het goed was
en riep: ziedaar, het is opgelost. Boven
dien kwam de man na 27 jaar terug in een
relatie met een vrouw met wie hij het niet
makkelijk heeft".
De vrijlating van Mandela had volgens
Uys één historische betekenis. "Terug
kunnen we niet meer. Natuurlijk, alles is
mogelijk. Het leger kan brutaal de macht
grijpen en de boel weer op zijn oude
plaats trachten te duwen, maar ik denk
dat te veel mensen aan de lucht van de
vrijheid hebben geroken en zich hebben
gerealiseerd dat zelfs in Zuid-Afrika de
mocratie mogelijk is. Maar dit ga nie
morgen gebeur nie".
Niet hysterisch
Toen Uys zijn huidige programma in
Zuid-Afrika uitbracht, viel dat vrijwel
gelijk met de vrijlating van Mandela. "Ik
had een radio op de rand van het podium
staan, zodat ik met een half oor kon op
vangen wat er buiten het theater gebeur
de en zo nodig direct mijn show kon aan
passen. Onder je publiek heerste een ge
weldig optimisme, zwart en blank orga
niseerden gezamenlijke feesten. Is 't niet
geweldig?, schreeuwden ze. Ja, dacht ik,
maar laten we niet hysterisch worden.
Als de Titanic net op de ijsberg is ge
knald moet iemand de reddingsboten la
ten vieren. Hoe denk je dat de werkelijk
heid aankwam: de realiteit van een ver
woeste economie, van een niet bestaand
onderwijsbeleid, over de effecten van
een nog steeds opgeschroefd propagan-
da-apparaat?"
Na de vrijlating van Mandela kreeg
Uys van de kabelomroep de kans om één
van de figuren uit zijn theatershows voor
de buis te brengen. 'Verkleed als me
vrouw Evita Bezuidenhout, de Zuidafri
kaanse ambassadrice in het denkbeeldi
ge thuisland Bapetikosweti, ontving hij
per aflevering één politieke zwaarge
wicht en een bekende Zuid-Afrikaner.
Aartsbisschop Desmond Tutu werd ge
koppeld aan Annelien Kriel, twintig jaar
geleden Miss World. Tutu vond Kriel
mooi, zei dat hij van mooie dingen ge
noot als voorbereiding op de hemel.
Zijn talkshows voor de Zuidafrikaanse kabelomroep zijn met
recht een eye-opener. Cabaretier Pieter-Dirk Uys, tot 10 sep
tember in Nederland voor een serie voorstellingen van zijn
nieuwste programma A Kiss on your koeksister, doet er alles
aan om ook de Grote Apartheid af te breken. Net als Nelson
Mandela reist hij er de wereld voor af.
door John Oomkes
"Desmond, kom eens langs", zei Kriel,
"En ik zal je een stukje hemel tonen".
Uys: "Het was de eerste keer dat blank
Zuid-Afrika hem zag. De eerste keer dat
ze hem een grap zagen maken. Hij be
schikt over een geweldig gevoel voor hu
mor. Hij is oprecht, betrokken, eerlijk.
Opeens zeiden blanken: grote God, hij is
menselijk. Is dat niet pathetisch? Je
moet dus allerlei subversieve manieren
trachten te vinden om de vooroordelen
van de bevolking te slechten, dezelfde
vooroordelen die ik zelf ook heb gehad,
en nog steeds heb".
"In Zuid-Afrika en ook hier dreunt de
echo van de propaganda ook in mijn
hoofd nog door. Zeker nu op dit moment
zwart tegen zwart, Zulu tegen Xhosa
vecht. Al die jaren heb je gehoord: apart
heid moet hier wees want anders gaan
die zwartes tegen mekaar vech. En nü zie
je het. En je denkt: oh, God, waarom ge
beurt dit? Er zitten nu veel te veel men
sen in Pretoria met een brede smile op
hun gezicht".
'Ondermensen'
"Je moet dus ook als theaterman achter
de waarheid zien te komen. Zit de politie
er achter, die De Klerk beentje probeert
te lichten, of heeft het te maken met de
bedroevende levensomstandigheden
waarin zwarte mensen als ondermensen
zijn gehouden? Al die loonarbeiders in
voorsteden die als haringen in een ton in
bedompte pensions moeten wonen. De
"We zijn op
weg. Het kan
eindigen in de
afgrond of op
de snelweg
naar een beter
land", (foto gpd)
ironie van het lot is dat er geen geld be
schikbaar is om aan die mensonterende
situatie de komende tien jaar een einde
te maken. We weten wat de verschrikke
lijke oorzaak is, maar niemand kan wat
aan de misstand doen. Wat dat betreft
maakt Zuid-Afrika nu hetzelfde door als
Oost-Europa. Kijk eens naar de proble
men die er zijn om Oostduitsers en West
duitsers na een scheiding van veertig
jaar aan elkaar te laten wennen".
Het voorzichtig ontluikende Zuid-
Afrika schept problemen juist voor
een theaterman wiens spectrum de poli
tieke arena is. De duidelijkheden zijn
verdwenen. Uys: "De Klerk is nu een
goeie man, maar... Winnie is een slechte
vrouw, maar... Ik bedoel: het is geen
slechte vrouw; ze is het produkt van wat
iedereen van haar verwachtte. Jammer
genoeg heeft ze de keuken niet opge
zocht om voor Nelson te koken. En dat
zou ze moeten doen, want hij heeft ie
mand nodig die hem kan helpen. Maar ze
is, integendeel, de politiek in gestapt. En
dat is mijn podium, want iedereen die
daarop verschijnt kan mijn slachtoffer
worden".
"De hele situatie is angstaanjagend.
We zijn uit de cul de sac, uit de doodloop
straat. We zijn op weg. Het kan eindigen
in de afgrond of op de snelweg naar een
beter land. Ik ben alleen erg argwanend
als het om macht gaat. Niet alleen in de
politiek, maar altijd. Macht is verschrik
kelijk. Zelfs bij Tutu speelt het ego mee.
Ik vraag me erg af hoe al die affectie
Nelson heeft aangetast. Opeens merk je
dat, waar hij thuis zo nodig is, hij de
mooie meneer uithangt op een conferen
tie over het thema 'haat' in Oslo. En je
denkt goed, het is belangrijk dat jy ook
aan leven toekomt, maar iedereen thuis
verwacht dat jij je stem verheft. En je
denkt: waarom doet-ie 't niet".
Drie spinnen
Het Zuidafrikaans toneel beschrijft Uys
als drie spinnen die hun webben weven
om een klein vindertje te vangen: De
Klerk, Mandela en Inkatha-chief Buthe-
lezi. De laatste is de meest duistere fi
guur, ook voor de Zuiafrikanen. Uys:
"Hij is de enige op wie ik geen satire
maak. Het is te gevaarlijk. Je gaat eraan
onderdoor zo simpel is dat je sterft.
Op dit moment móet ik naar hem verwij
zen. Ik heb hem ooit in een show ge
bracht en binnen enkele tellen lag er een
dreigbrief van vier gefaxte velletjes voor
me klaar. Zinnen vol vitriool. Doe niet
dit, waag het niet om... Ik zond hem een
fax terug: alsjeblieft vertel me eens, op
de dag dat dit land democratisch wordt
en jij aan de macht komt, moet ik dan het
land verlaten omdat jij geen grap kunt
hebben? Hij schreef terug: natuurlijk is
er plaats voor satire, maar ridiculiseer
me niet. Buthelezi is ongelofelijk touchy.
Paranoia spreekt eruit. Het is duidelijk:
hij weet dat hij aan de macht is dank zij
Het Systeem".
Al het negatieve in de samenleving
wordt geregeerd door angst, volgens
Uys. In het theater laat hij de Zuidafrika
nen over hun angsten lachen, en kunnen
die angsten minder vreeswekkend wor
den. "De politieke satire heeft in mijn
land nog een gouden toekomst voor de
boeg. Ik kan alleen niet iederéén doen.
Dominee Boesak, ach. Terreblanche?
Die ziet er uit als een dronkaard die in het
park slaapt en een oud kostuum heeft op
geduikeld. Wist je dat hij een mislukte to
neelschrijver is1 En een mislukt acteur.
Net zoals ik, hahaha. Nee. ik heb hem
ooit gedaan. Werd verkeerd uitgelegd.
Meteen mensen in het publiek met de
rechterhand omhoog. Vrijheid roe
pend".
Knal
In het najaar verschijnt Uys' jongste
boek Apartheid, a part love in een Ne
derlandse vertaling. Het is een roman
waarin de familiegeschiedenis van me
vrouw Evita Bezuidenhout wordt ontra
feld als een soap-opera. Op de achter
grond van het verhaal speelt de volledige
historie en ontwikkeling van de Apart
heidspolitiek een grote rol. Smuts, Ver-
woerd, Vorster en Botha marcheren
voortdurend over de bladzijden, resul
taat van vijfjaar grondige research naar
de wortels van de Apartheid.
Uys heeft het schrijven nodig om tot
rust te komen. "Mijn dokters vergelijken
de schok van een premiere met de knal
die je krijgt als je als motorrijder met zes
tig kilometer per uur tegen een blinde
muur op rijdt. Ik denk niet na over de ri
sico's van dit vak. Ja. er bestaan doodses
kaders in Zuid-Afrika, en vrienden van
mij zijn per ongeluk om het leven geko
men. Als ik daaraan denk kom ik niet on
der mijn bed vandaan, terwijl ik me ge
lukkig prijs dat ik 2500 shows in Zuid-
Afrika heb mogen brengen".
m i -
In het late najaar van 1963 experimen
teerden een Amerikaanse vrouw en haar
echtgenoot met een zogenaamd Ouija
bord. Ouija is de handelsnaam voor een
apparaat dat door 'occulte' mensen wel
wordt gebruikt om boodschappen uit de
wereld der geesten te ontvangen. De
naam komt van het Franse (oui) en
Duits-Nederlandse woorden voor ja'.
Een Ouija bord bestaat gewoonlijk uit
een langwerpig stuk hout op de rand
waarvan de letters van het alfabet zijn
aangebracht. Op het bord is een kleiner,
meestal hartvormig bord gemonteerd,
dat op zwenkwieltjes of rolletjes vrij kan
bewegen. Iedere aanwezige legt lichtjes
een vinger op het middenbord dat van
wege de gezamenlijke druk begint te
schuiven. De letters die de punt achter
eenvolgens aanwijst vormen soms woor
den of zelfs zinnen. Nogal wat liefhebbers
van dit tijdverdrijf geloven, dat de zo
ontvangen boodschappen afkomstig zijn
van geesten uit 'die andere wereld'.
Dat was ook het geval met Jane Ro
berts, de eerder genoemde Amerikaanse.
Na een aantal Ouija sessies begon ze
boodschappen te ontvangen, die afkom
stig waren van een wezen dat zich Seth
noemde. Het duurde niet lang of ze begon
de drang te voelen om de door Seth inge
geven woorden en zinnen hardop te zeg
gen en nog later begon ze in een trance
achtige toestand de boodschappen van
Seth direct (zonder gebruik van het
Ouija bord) uit te spreken. Sindsdien
heeft ze vele honderden Seth-sessies ge
had, die resulteerden in vele duizenden
pagina's tekst. Daarin geeft Seth ophel
dering over zeer uiteenlopende en be
paald niet geringe zaken zoals: het wezen
van God, het leven na de dood, reïncar
natie, de betekenis van religie, het wezen
van goed en kwaad en vanjiichamelijke
en geestelijke gezondheid. Ook onthult hij
tal van historische details, bijvoorbeeld
over wat er nu eigenlijk precies met
Christus op de Calvarieberg is gebeurd
en over verloren gegane beschavingen,
om maar enkele voorbeelden te noemen.
Na publikatie van het eerste Seth-ma-
teriaal, dat op tal van lezers een overwel
digende indruk maakte, gebeurde het on
vermijdelijke. Jane werd door mensen
uit alle lagen en standen benaderd met
het verzoek om hun problemen en vragen
aan Seth voor te leggen. Kortom Jane
werd een orakel, zoals die in de loop van
de menselijke geschiedenis wel vaker zijn
voorgekomen, bijvoorbeeld in de stad
Delphi, waar de oude Grieken een be
roemd orakel kenden in de persoon van
een speciaal daarvoor opgeleide vrouw,
die verondersteld werd de spreekbuis
van de god Apollo te zijn. Ook volgens Ja
ne en haar echtgenoot was de verklaring
voor het hele gebeuren, dat Seth het li
chaam van Jane 'leende' en het gebruikte
als communicatiekanaal, als 'channel',
met de wereld van de levenden.
Voor het geval u mocht denken, dat het
geval Jane Roberts in ieder geval in onze
tijd uniek is, enige relativerende infor
matie. In de Verenigde Staten zijn op dit
moment zeker enkele duizenden 'chan
nels' actief. Bij een onderzoek in 1987
werden alleen al in Los Angeles meer dan
1000 kanalen ontdekt, dat toil zeggen
mensen die menen dat hun lichamen en
stemmen worden gebruikt als medium
voor leraren en boodschappen uit de gre
at beyond', de onstoffelijke andere we
reld. Velen van hen hebben er hun brood
winning van gemaakt. Enkele veel be
luisterde kanalen zijn: Charlene Pillman
uit Tampa in Florida, die spreekt na
mens een geest met de naam Boyaed, een
meester die in het 324 in India werd gebo
ren; Jack Pursel uit San Francisco die
het kanaal is voor de geest van Lazarus
en met behulp van seminars, en audio- en
videocassettes waarop Lazarus uitzendt
jaarlijks een miljoenen-omzet realiseert,
Jane Knight, Los Angeles, spreekt even
eens op een zeer winstgevende manier
namens Ramtha, een 35.000 jaar oude
man. Ook in Nederland hebben we in
middels een aantal channels. Een daar
van is Sun van Meijel, die spreekt na
mens ('middelaar is voor' zoals ze het zelf
noemt) een zekere Saint John.
DOOR JOOP VAN DER HORST
Paarden hinneken, koeien loeien, scha
pen blaten maar ezels balken. Zo is dat ge
regeld in de natuur Als het anders was.
zouden we vreemd opkijken. Een loeiend
schaap zou beslist opzien baren, evenals
een blatend paard of een koe die balkt Ge
lukkig houden de dieren zich stipt aan de
hun toegewezen code.
De woorden hinneken. loeien en blaten
geven aardig het geluid weer van paard,
koe en schaap. Het zijn wat men noemt
klanknabootsende woorden. Maar waar
om laten we de ezel balken7 Het woord
balken lijkt helemaal niet op het geluid van
een ezel.
Het balken van de ezel is dan ook geen
klanknabootsend woord Wat nu alleen
nog van ezels gezegd wordt, was vroeger
een algemener woord voor 'huilen' Het is
in die betekenis nog bewaard in huilebalk
en ook in de nevenvorm bulken (meestal
uitgesproken als bulleken) In de 17e eeuw
lezen we in een roman van Heinsius over
een vrouw: 'Hierop begost sy wederom
met so een gewelt te huilen en te balken,
dat men. Vondel schreef eens 'Daer
zetze zich. en huilt, en balckt, en houd
geen maet'. En Buysero 'Die stoute jonge
heit me zoo om de kop legge kwellen en
kryten en balken, dat ik er gien huis mee
kon stellen'.
Gaandeweg werd het woord balken be
perkt tot dieren. Pas in de 19de eeuw werd
het alleen nog maar voor ezels gebruikt.
Voor die tijd werd ook van koeien, kalveren
en wolven gezegd dat ze balkten Bij de
18de eeuwse toneelschrijver Pieter Lan-
gendijk vinden we bijvoorbeeld de zin 'De
kalven balken al zo makk'lyk as de koe'
Antonides schreef eens 'de wolf gebroken
uit den bant. van dollen honger balkt in wil
de woestijnye'.
Oorspronkelijk was balken misschien wel
een klanknabootsend woord. Als het ver
want is met het oude woord bellen voor
'blaffen' (in het Duits is dat bewaard geble
ven). dan zou daar een klanknabootsing in
te horen zijn. Maar zeker is dit niet. In ieder
geval is het tegenwoordig, nu het om ezels
gaat, geen klanknabootsing meer.
Wat deden de ezels toen de mensen en de
koeien en de wolven nog balkten7 De
ezels giegaagden toen Opnieuw bij Von
del val te lezen 'Hy (de ezel) valt op beide
knien. als badt hy laetme leven; en gie-
gaecht heesch en schor; de dryvers stock
is doof. en tout des esels huyd' Er was
zelfs een spreekwoord waarin dit voor
kwam: 'Als elck een zeght. dat ghy een
vereken zijt, zoo knort; en als yder roept
dat ghy een ezel zijt. zoo ghygaeght'
Giegagen is verwant met giechelen, hinne
ken. hikken, hijgen. Bij elk gaat het ade
men moeilijk of met horten en stoten. Een
betrekkelijk nieuwe loot aan deze stam is
giebelen, nevenvorm naast giechelen
Volgens mijn woordenboek betekent gie
belen hetzelfde als giechelen maar dat lijkt
me niet helemaal juist. Al moet ik direct
toegeven dat ik niet in staat ben om het be
ter te beschrijven. Het is iets van meisjes,
dat staat vast. Maar wat ze precies doen,
valt moeilijk te zeggen De leraar wordt er
gek van. dat staat ook vast. Wanneer zich
onder de lezers jonge dames bevinden,
bedreven in het giebelen, dan houd ik mij
aanbevolen voor een heldere beschrijving
van wat giebelen eigenlijk is. Brieven zoals
steeds te richten aan de redactie van deze
krant. Als zich een duidelijke definitie aan
dient zal ik er op terugkomen en de brief
doorsturen naar de samensteller van de
dikke Van Dale.
Ondertussen is wel weer duidelijk dat de
woorden in de loop der eeuwen niet gelijk
blijven. Er verdwijnen woorden, er komen
nieuwe bij en de blijvertjes krijgen vaak
een andere betekenis. De wolf is gaan hui
len, het paard is gaan hinneken, meisjes
giebelen tegenwoordig en alleen de ezels
balken.
door René Diekstra
hoogleraar psychologie te Leiden
Voor het geval u uw huidige werkkring
te geestdodend vindt; het is sinds kort mo
gelijk om u via een spreciale cursus tot
channel te laten omscholen. Daarmee wil
ik overigens niet gezegd hebben dat het
allemaal volslagen flauwekul is. Naast
veel onzin bevatten de openbaringen dit
geesten via hun channels aan ons doorge
ven wel degelijk de nodige wijze inzich
ten. Alleen, er zit niet of nauwelijke ech
iets nieuws tussen.
Zo staan de boeken van Roberts, Pursel
en van Meijel stijf van de uitspraken die
je vaak vrijwel woordelijk in geschriften
van 'echte' psychologen als bijvoorbeeld
Carl Gustav Jung kunt terug vinden. En
Jung pretendeerde niet in contact te
staan met buitenaardse intelligenties.
Hij hield het bij de verklaring dat onze
psyche - eenvoudig gesteld - verschillende
afdelingen of 'zeiven' heeft, zoals een 'ik'
voor alledag, een onbewuste voor alle
daagse zwakheden die we liever verdrin
gen en een onbewuste waarin het geeste
lijke erfgoed van de hele mensheid opge
slagen ligt (het collectief onbewuste).
Hoe meer onze aandacht en energie
gaat zitten in dagelijkse beslommerin
gen, hoe minder aandacht we hebben
voor die geestelijke kant.
Omgekeerd, als we regelmatig onze
aandacht naar binnen richten - door vas
ten, medidatie, dagdromen - komen we
vaak tot inzichten (zoals veel dingen ook
op hun pootjes terecht komen als we ons
er niet tegen aan bemoeiendie wijs en
verrijkend zijn.
Soms ervaren we die diepere inzichten
als een apart (en beter) stuk van onszelf
zoals blijkt uit opmerkingen als "er is iets
een stem) in me dat zegt..." Maar meestal
hebben we niet de rust om die andere
kant of stem helemaal uit te laten spre-
Alsje het 'channel'fenomeen ook zo een
voudig kunt verklaren, waarom geloven
of verkondigen zoveel channels dan zelf
dat ze met een (al dan niet goddelijke
geest in contact staan? Eén van de rede
nen is ongetwijfeld dat ze op die manier
meer kredietwaardigheid hopen te geven
aan alles wat ze aan wijsheid kanalise
ren. Maar vermoedelijk speelt nog een
ander motief mee. Het geloof in superieu
re intelligenties buiten ons is een tegengif
voor onze oeroude angst dat we helemaal
Qlleen zijn in het ontzagwekkende uni
versum, dat daarbuiten niets of niemand
is die zich om ons bekommert, dat God al
leen helpt wie zichzelf helpt
Maar misschien is dat inzicht wel één
van de wijste die ons doorge'channeld'
zou kunnen worden, zoals het verhaal
van de hoerenlopende rabbi, Moshe, dui
delijk maakt. Op een dag kreeg hij van
een prostituee te horen dat hij voor altijd
verdoemd zou zijn. De rabbi werd daar
op door een heftige angst bevangen en be
gon tot de zon de maan te bidden om zijn
voorspraak bij God te willen zijn. Maar
die weigerden. Toen bad hij tot de bergen
en zeeén, maar die weigerden eveneens.
Vervolgens smeekte hij de dieren, maar
ook tevergeefs. En evenmin had hij succes
bij de bloemen en planten. Ten einde
raad riep de rabbi wanhopig uit: "dan
zal ik het zelf moeten doen" en stierf op
hetzelfde moment. Daarop kwam er een
stem uit de hemel die zei "rabbi Moshe is
in genade aangenomen".
Pieter-Dirk Uys: "De politieke satire heeft in mijn land nog een gouden toe
komst voor de boeg. Ik kan alleen niet iederéén doen". (toto Ruphin c-oudyieri
