Afvaloven in
Alkmaar niet
afgeschreven
I I
Wijkpost bracht rust terug in opstandig Klarendal
Gebarentaal uit verdomhoekje
Gehandicapten dagen
Ter Veld voor rechter
üÉ2^-r-a-
Politie gaat werven
onder minderheden
Amsterdamse stelt Nederlands 'woordenboek' samen
DEN HAAG (GPD) - De Gehandi
captenraad wil staatssecretaris Ter
Veld (sociale zaken) voor de rechter
dagen. De raad wil Ter Veld dwin
gen de wet uit te voeren die zowel
overheid als bedrijfsleven verplicht
vijf procent gehandicapten in
dienst te nemen. De raad besloot tot
deze stap nadat Ter Veld de afgelo
pen week had gezegd voorlopig nog
niet bereid te zijn overheid en ge
meenten een verplichte quotering
op te leggen. De wet biedt haar
daartoe wel de mogelijkheid.
De Gehandicaptenraad noemt de
houding van de staatssecretaris een
dramatische ontwikkeling. Sinds
de wet overheid en bedrijven sinds
1986 verplicht vijf procent gehandi
capten in dienst te nemen, is daar
aan nog steeds geen gevolg gege
ven. De Gehandicaptenraad wijst er
Ontsnapten direct
weer in kraag gevat
HOOGEVEEN (ANP) - Drie gevan
genen die gistermiddag ontsnapten
uit gevangenis annex huis van be
waring de Grittenborch in Hoog-
eveen hebben maar kort van hun
vrijheid kunnen genieten. Tien mi
nuten nadat ze de benen hadden ge
nomen, werden ze gepakt door poli
tie en gevangenispersoneel. Dit
heeft een woordvoerder van de
Hoogeveense politie meegedeeld.
Kraamkliniek
De brandweer en de politie hebben
zondagochtend uit een kraamkli
niek in Goirle negen baby's en hun
moeders gehaald nadat in het ge
bouw een uitslaande brand was uit
gebroken. De brand ontstond om
streeks half negen in het gedeelte
waar de ongehuwde moeders ver
blijven. Deze vleugel is vernield.
Angereden
De negentienjarige B.J. Hielema uit
het Drentse Roden is in de nacht
van zaterdag op zondag in zijn
woonplaats overleden nadat hij
twee keer was aangereden: eerst
door een personenauto en later door
een onbemande ambulance. Hiele
ma werd lopend op de Roderweg
door een passerende auto aangere
den. Toen hij gewond op de rijbaan
lag, stopte de gewaarschuwde am
bulance vlak voor hem. Nadat de
bestuurder was uitgestapt reed de
ziekenauto door nog onbekende
oorzaak vooruit.
McDrive
De McDrive-vestiging in Huis ter
Heide van hamburgerketen McDo
nalds blijft open. De gemeente Zeist
gaat niet in op het verzoek van om
wonenden om het drive in-restau-
rant wegens verkeersoverlast te
sluiten. De omwonenden kwamen
met deze eis nadat de Raad van Sta
te begin deze maand de hinderwet
vergunning van McDrive had ver
nietigd. Volgens de gemeente heeft
de raad dat gedaan vanwege een
procedurefout en niet vanwege de
hinder voör de omwonenden. Mc
Drive kan een nieuwe vergunning
krijgen.
Uitgebrand
Wasmodelgieterij Cirex in Almelo
is gisteren kort na half zes door
branji getroffen. Eén van de twee
gieterijen is verwoest. Oorzaak en
schade zijn nog niet bekend. Wel
was er sterke rookontwikkeling.
Als gevolg van de brand is 20 tot 30
procent van de productiecapaciteit
weg gevallen. Er waren geen slacht
offers.
op dat op dit moment veel gehandi
capte schoolverlaters aan het werk
willen, die weinig kans zouden ma
ken omdat overheid en bedrijfsle
ven nog steeds huiverig zijn gehan
dicapten ëen baan aan te bieden.
PvdA-Kamerlid Middel vindt dat
overheid en bedrijfsleven verplicht
moeten worden de wet uit te voeren
als gehandicapten op vrijwillige ba
sis niet aan de slag komen. Hij wil
dat Ter Veld de wet gaat uitvoeren.
CDA-Kamerlid De Kok wil eerst
een debat met de regering voordat
wordt besloten een verplichte quo
tering op te leggen.
Van ANP-correspondent
Margit Spaak
ARNHEM - Op 18 september 1989
brak in de Arnhemse wijk Klaren-
dal een volksopstand tegen de
drugsoverlast in de wijk uit. Het
was in Nederland nog niet eerder
voprgekomen dat bewoners van
een door drugs geteisterde wijk zo
massaal de straat optrokken. Inter
nationaal kreeg de actie veel aan
dacht. Nu, bijna een jaar later, is de
rust weergekeerd in Klarendal.
Volgens de politie zijn er in de
wijk niet meer problemen dan el
ders. De gemeente Arnhem, danig
geschrokken van het oproer, kwam
in actie en is er kennelijk in ge
slaagd de onvrede kennelijk tot be
heersbare proporties terug te drin
gen.
"Het was meer dan duidelijk vo
rig jaar dat er snel iets moest gebeu
ren in Klarendal", aldus E. van
Schoonderwalt, woordvoerster van
de gemeente. "Natuurlijk was er
ook voor die bewuste septemberda
gen al vaak gesproken over de
drugsoverlast in Klarendal, maar
dat bleef steeds bij constateren van
de problemen. Toen honderdèn
Klarendallers het recht in eigen
hand namen, begreep het college
dat er niet langer gepraat moest
worden, maar gehandeld".
Oor en oog
Het méést succesvolle idee is vol
gens haar de wijkpost geweest, een
voor Nederland nieuw instituut. Op
de wijkpost, die op 19 december
1989 geopend werd, zijn alle wijkin-
stellingen geconcentreerd: wijkbe
heerder, politie en hulpverleners
hebben er allemaal een eigen plek.
"Het blijkt dat de wijkbewoners
daar gemakkelijk naar toe gaan en
AMSTERDAM (ANP) - "Je kunt
in Nederland beter buitenlander
zijn dan doof', vertelde een dove
vrouw eens na een vervelend ver
lopen bezoek aan een souvenier-
winkel. "Als je de taal niet
spreekt doen ze met handen en
voeten hun best om je alles uit te
leggen. Als blijkt datje doof bent
schrikken ze zich rot."
Drs. Trude Schermer (35) vindt
het verhaal tekenend voor de
houding die de gemiddelde Ne
derlander aanneemt tegenover de
gehoorgestoorde medemens.
Schrik, onbehagen, harder pra
ten, kortom; zich geen houding
weten te geven. Vandaag promo
veert Schermer aan de Universi
teit van Amsterdam op het eerste
wetenschappelijk onderzoek dat
in Nederland naar de Nederland
se gebarentaal is gedaan.
Gebarentaal heeft bijna een
eeuw van onderdrukking achter
de rug. Na een langdurige discus
sie over de vraag of gebarentaal
wel een volwaardige taal was,
concludeerde in 1880 een select
gezelschap van - vooral horende -
'deskundigen' tijdens een confe
rentie in Milaan dat dat niet het
geval was. Leuk voor onderling
contact tussen doven, zo oordeel
den de deelnemers, maar de orale
methode verdient binnen het on
derwijs toch verreweg de voor
keur.
Arrogantie
"De arrogantie van horende men
sen", verzucht Trude Schermer.
"Je kunt niet denken zonder ge
sproken taal. Dus kun je geen vol-
ADVERTENTIE
ook het gevoel hebben dat zij een di
rect oor en oog voor hun problemen
vinden. Er wordt ook echt meteen
actie ondernomen op klachten, van
wélke aard dan ook".
Wijkpostfunctionaris aan de balie
P. Germeraad onderschrijft dat ver
haal: "De post voorziet in een be-
hoefte van de wijkbewoners. Dat
blijkt uit de vriendschappelijke
houding van de omwonenden. Een
bons op het raam in het voorbij
gaan, mensen die alleen maar even
een bakkie koffie komen halen, zo
maar een bloemetje of een doos ge
bak op de balie. De Klarendallers
zijn zo gehecht aan de wijkpost, dat
ik niet eens met vakantie kón gaan".
"De instandhouding van de wijk
post kost kapitalen, ja", aldus de ge
meentewoordvoerster. "Je mag wel
zeggen dat Arnhem in versneld
tempo voorop loopt in Nederland
als het gaat om de aanpak van drug
sproblemen. Maar dat moest ook,
het water stond deze gemeente aan
de lippen. De wijkposten maken
een belangrijk deel uit van het Be
leidsplan Leefbaarheid, dat op dit
moment op bestuurlijk niveau in de
gemeente wordt samengesteld. Het
plan gaat rond een miljoen kosten,
maar we hopen daarvoor geld te
krijgen uit de overheidspot sociale
vernieuwing"
Straatverlichting
Het zijn vooral de relatief kleine
dingen waarin de Klarendalse wijk
post zo succesvol kan bemiddelen
volgens Germeraad. Inmiddels is er
voor gezorgd dat leegstaande
schuurtjes en portieken dichtgetim
merd werden. De slechte straatver
lichting, een doorn in het oog van de
bewoners, is verbeterd. Rondslin
gerende gebruikte spuiten worden
waardig mens zijn als je de taal
niet beheerst. Die twee opvattin
gen werden aan elkaar gekop
peld. Graham Bell, de uitvinder
van de telefoon, ondersteunde de
- resolutie van Milaan. Logisch, ge
zien zijn uitvinding? Misschien
wel, maar hij had ook een dove
vrouw en moeder". Schermer
heeft het vermoeden dat het ge
voel van gêne dat veel mensen
krijgen bij het zien "van dat ge
wapper met die handen" een niet
onbelangrijke rol heeft gespeeld.
De ondertekenaars van de reso
lutie van Milaan bleken het met al
hun deskundigheid bij het ver
keerde eind te hebben gehad.
Trude Schermer: "In de jaren zes
tig bleek bijvoorbeeld dat het
leesniveau van dove mensen
bleef steken op dat van een 12-ja-
rige. Dat veroorzaakte een schok
binnen het dovenonderwijs".
Tegelijkertijd kwam uit onder
zoek in de Verenigde Staten naar
voren wat een man als Abbé
Charles Michel de l'Epee, de
stichter van de eerste openbare
dovenschool in Parijs, al in 1760
wist: gebarentaal is een volwaar
dig communicatiemiddel en om
die reden een methode bij uitstek
om informatie over te brengen
aan dove mensen.
Trude Schermer: 1500 gebaren.
(foto ANP)
Trude Schermer: "Gebaren be
staan uit vijf elementen. Onge
veer de manier waarop woorden
zijn opgebouwd. Taal is met een
eindig aantal elementen een on
eindig aantal woorden en zinnen
kunnen maken. Nou, aan die defi
nitie voldoet gebarentaal volle
dig".
Het is voornamelijk een taal
waarmee doven onderling goed
kunnen communiceren, geeft
Schermer toe. De meeste Neder
landers kunnen er niet mee uit de
voeten. "Beheersing van het Ne
derlands blijft natuurlijk onge
looflijk belangrijk voor het kun
nen meedraaien in de maatschap
pij. Maar vergelijk eens met Turk
se en Marokkaanse kinderen in
Nederland. Tegenwoordig is het
beleid om hen eerst goed te on
derwijzen in hun eigen taal en op
die kennis het Nederlands te bou
wen. Dat kun je met gebarentaal
ook doen".
De groeiende acceptatie van ge
barentaal leidde in het begin van
de jaren tachtig tot het beschik
baar komen van subsidies van di
verse instanties voor het plegen
van onderzoek en het maken van
een 'woordenboek'. In 1982 start
te Schermer - bijgestaan door on
der andere veel dove medewer
kers - met het verzamelen van ge
baren. Na enkele jaren waren er
1500 vastgelegd op videobanden.
Nederlandse tekens, want een
universele doventaal bestaat niet.
"Hoewel dove mensen wel beter
in staat zijn om te communiceren
met doven uit andere landen dan
mensen van wie het gehoor niets
mankeert.
Het onderzoek werd verricht in
vijf regio's; de omgeving van de
rTRECHT (ANP) - De komende zes
lar wordt 75 miljoen gulden uitge-
•okken voor de werving van dui-
2nd allochtone politiemensen. De
ïhaalslag is bedoeld om het per-
entage allochtonen (Turken,
larokkanen, Surinamers en Antil
anen) binnen de politiekorpsen
leer in overeenstemming te bren-
en met de samenstelling van de be-
olking. Aan het wervingsproject
oen 51 korpsen mee van gemeen-
sn met meer dan duizend allochto-
e inwoners.
Dit heeft projectleider C. Ot-
:vanger, commissaris van gemeen-
ipolitie in Rotterdam, meegedeeld
i een gesprek met RP-magazine.
e ministers van binnenlandse za
an en justitie zullen het allochto-
enproject binnenkort officieel
mkondigen. De 75 miljoen gulden
omt volgens Ottevanger voor de
elft uit het Arbeidsmarkt- en oplei-
Q8-pomp duurste
LEEUWARDEN (GPD) -
Waarschijnlijk de hoogste ben
zineprijs van Nederland wordt
gehanteerd bij het Q8-pompsta-
tion De Mieden aan de autoweg
tussen Dronrijp en Leeuwar
den: 2,07 gulden voor een liter
super. Dat is ruim tien cent ho
ger dan van de meeste andere
pomphouders berekenen.
"Het vaststellen van de prij
zen is een vrijheid van de pomp
houder", stelt sales-manager
H.W. de Reuver van Q8 Neder
land somber vast. De hoge prijs
die door de Friese pomphouder
wordt berekend, is hem een
doorn in het oog. "Wij vinden
het zeer vervelend dat de naam
van Q8 wordt geassocieerd met
die hoge prijs". Voor alle duide
lijkheid: Q8 is eigendom van de
oliebaronnen in Kuwayt.
vijf doveninstituten in Neder
land. Daaruit bleek dat er ook
'dialecten' bestaan in gebaren
taal. "Met name tussen de regio's
in het westen en die in Groningen
bestaan grote verschillen. In Gro
ningen zijn duidelijk Franse in
vloeden te vinden. Het instituut
daar is 200 jaar oud en de metho
den zyn geïnspireerd door de
ideeën van Abbé de l'EDee".
In het woordenboek 'Handen
uit de mouwen' werden uiteinde
lijk zevenhonderd gebaren opge
nomen. Veel te weinig, vindt
Schermer. Helaas was na het ver-,
schijnen van het eerste woorden
boek en het ontwikkelen van een
communicatiecursus het geld op.
Volgens de promovenda is het
van enorm belang dat er meer
subsidie beschikbaar komt voor
een vervolg op het woordenboek
en nader onderzoek.
"Ik ben een beetje bang dat er
anders straks mensen opstaan die
zeggen: zie je wel, gebarentaal
helpt ook niet om het leesniveau
te verhogen. Maar dat gaat na
tuurlijk niet zo makkelijk. Geba
rentaal is geen wondermiddel
voor het oplossen van problemen
van alle doven. Het is een uitste
kend hulpmiddel voor een beter
begrijpen van informatie zolang
het tenminste door voldoende
structuur wordt ondersteund".
Eén ding staat voor Trude
Schermer als een paal boven wa
ter: dove mensen laten zich hun
eigen taal niet nog eens afnemen.
"Het zou me verbazen als dat nog
eens lukte. Ze zijn stukken strijd
baarder geworden."
dingsfonds van Binnenlandse Za
ken en voor de helft uit de politiebe
groting.
Terwijl de bevolking in Neder
land voor 8 procent bestaat uit al
lochtonen, ligt dat percentage bij de
politiekorpsen veel lager. In de gro
te steden is 18 procent van de bevol
king allochtoon, terwijl het Amster
damse korps voor 3 procent uit al
lochtonen bestaat, Rotterdam 1 pro
cent en Den Haag 0,6 procent. Het
Coördinerend Politieberaad, het sa-
menweerkingsverband van de Ne
derlandse politiechefs, heeft dit jaar
daarom uitgeroepen tot actiejaar
voor het minderhedenbeleid.
Grafschenners
houden huis op
begraafplaatsen
EINDHOVEN/OUDENBOSCH
(ANP) - Op het roomskatholieke
kerkhof Sint Martinus in Eindho
ven zijn 115 grafzerken en kruizen
vernield. De graven zelf zijn niet be
roerd. De grafschennis is zondag
morgen ontdekt. De politie heeft in
middels een uitgebreid buurtonder
zoek ingesteld. Op het kerkhof is
door de technische recherche van
de Eindhovense politie uitgebreid
gezocht naar sporen. Erg veel heeft
dit niet opgeleverd, aldus de zegs
man van de politie.
In de nacht van vrijdag werden op
de katholieke begraafplaats in Ou
denbosch zo'n vijfenvijftig zerken
omgetrokken. Een groot aantal is
onherstelbaar vernield. Volgens de
politie zijn de vandalen als dolle
mannen tekeer gegaan. Van de da
ders ontbreekt nog elk spoor.
De begraafplaats in Oudenbosch
werd ook vorig jaar al eens bezocht
door grafschanners.
ALKMAAR (ANP) - Het Algemeen Bestuur van de interge
meentelijke vuilverbranding Alkmaar WI) heeft besloten
de in april gesloten installatie aan de Herculesstraat in Alk
maar te renoveren. Door het bouwen van een rookgasreini
ger bij elk van de drie ovens verwacht het bestuur dat de in
stallatie opnieuw aan de milieunormen kan gaan voldoen.
Dat heeft een woordvoerder yan de
WI meegedeeld. De Alkmaarse
verbrandingsovens werden op 20
april van dit jaar op last van de Raad
van State gedoofd, nadat metingen
een forse overschrijding van de uit
stoot aan chloor ten opzichte van de
vergunningscriteria hadden aange
toond. Later bleken de Alkmaarse
ovens bovendien onaanvaardbaar
hoge doses dioxines te lozen. Ook
de vuilverbranding in Leiden gaat
om die reden op 3 september dicht.
De circa 150.000 ton huishoude
lijk afval die voordien in Alkmaar
werden verbrand, worden nu her en
der in Nederland verbrand en ge
stort. De hiermee gemoeide hoge
vervoerskosten hebben in alle aan
gesloten gemeenten tot forse stij
gingen van de reinigingsrechten ge
leid.
Na de installatie
de rookgas
reinigers verwacht het dagelijks be
stuur van de WI de Alkmaarse
ovens rond juli 1991 opnieuw in ge
bruik te kunnen nemen. Volgens de
fabrikant van de rookgasreinigers
zal de Alkmaarse oven dan ruim
schoots voldoen aan de uit 1989 da
terende emissie-normen. Daartoe
heeft de WI in het contract met de
installateur uitvoerige garantie- en
boetebepalingen opgenomen. Met
de installatie van de rookgasreini
ging is een bedrag van 20 miloen
gulden gemoeid.
De WI verwacht dat de verbran
ding van het vuil uit de regio Alk
maar binnen vijf jaar kan worden
overgenomen door een nieuw te
bouwen afval verbrandinginstalla
tie (AVI) ten zuiden van Alkmaar.
Tegen de bouw van die installatie
wordt echter op grote schaal be
zwaar en beroep ingesteld.
Extra miljoenen voor 'inhaalslag'
ROTTERDAM - Rotterdam heeft
dit weekeinde op uitbundige en
massale wijze het 650-jarig bestaan
van de stad gevierd. Volgens politie
en organisatie kwamen er zaterdag
en zondag meer dan een half mil
joen mensen kijken naar de de Rot
terdam Pittsburg regatta, het groot
ste waterspektakel ooit in de Maas
stad gehouden.
Daarmee werd de Rotterdammers
voor het eerst dit jaar een evenement
voorgeschoteld dat niet in het water
viel. Eerder bleek de organisatie
van het popspektakel Carthago op
de Maasvlakte, met onder meer op
tredens van wereldberoemde pop
groepen als de Rolling Stones, on
haalbaar. Andere activiteiten zoals
het Rivoli-festival, met onder meer
een enorme kermis, sloegen niet aan.
Al die mislukkingen waren gister
avond vergeten. Alleen zondag al
kwamen ongeveer 350.000 mensen
kijken naar het wereldkampioen
schap Formule-1 powerbootracing
op de Nieuwe Maas bij de Willems
brug. Het waterfestijn kostte 1,6 mil
joen gulden.
(foto ANP)
meteen opgeruimd door de GG en
GD. De plantsoenendienst maakt
vaker schoon. Er is meer controle
op straat, zowel door wijkbewoners
als door de politie, die een tweede
wijkagent aanstelde in Klarendal.
Een hartewens van het bewoners
comité, een gemeentelijk aangewe
zen gedoogzone voor heroïnehoer-
tjes en een huiskamerproject voor
verslaafden en prostituées, is nog
niet gerealiseerd. Van Schoonder
walt: "Ik verwacht daar in het na
jaar opnieuw een discussie over.
Omdat de partijen het niet eens
konden worden, is met name de ge
doogzone over de verkiezingen
heen getild. Het is duidelijk dat de
gedoogzone er moet komen, maar
het vinden van een geschikte plek is
moeilijk. Ik denk dat er eerst gerich
te, goede informatie over gedoógzo-
nes en huiskamerprojecten aan de
burgers gegeven moet worden, zo
dat zij kunnen aanvaarden dat zo'n
plek eventueel in hun omgeving
komt. De gedoogzone is vorig jaar
onder invloed van de rellen in Kla
rendal te snel opgepakt. Dat moet
rustiger voorbereid worden."
Drugsoverlast
Toch is het niet allemaal pais en
vree in Arnhem. De drugsoverlast
bestaat nog steeds. Er komen nog
steeds v^el Westduitsers in Arnhem
'scoren'. Er bestaan nog steeds he
roïne- en c'ocaïnelijnen naar Arn
hem, die vooral door Turken onder
houden worden. J. Koehorst,
woordvoerder van de Arnhemse po
litie: "Wij spreken van het commu-
nicerende-vateneffect. De druk op
Klarendal is zo groot geworden, dat
het elders omhoog komt. We kun
nen duidelijk constateren dat er,
sinds Klarendal goed onder contro
le wordt gehouden, meer drugspro
blemen zijn in achterstandswijken
als St. Marten, Spijkerkwartier en
Malburgen. We denken echter wel
dat de problemen daar beter be
heersbaar zijn dan in Klarendal vo
rig jaar, niet in het minst omdat de
bewoners van die wijken minder
een eenheid vormen dan de Klaren
dallers".
Inmiddels heeft Arnhem besloten
ook in Malburgen een wijkpost te
openen. "Misschien zelfs wel twee.
In ieder geval moeten er twee func
tionarissen worden aangesteld,
waarvan er één uit de migranten-
hpek moet komen. In Malburgen
wonen langzamerhand meer bui
tenlanders dan Nederlanders. De
drugsproblematiek is daar erg
groot", aldus Van Schoonderwalt.
Koehorst meldt dat vorige week een
dealer is aangehouden in Malbur
gen die allang veel overlast veroor
zaakte. "We hopen dat het nou weer
een tijdje rustig is in Malburgen, nu
we deze vent van de straat hebben".
Zowel gemeente, politie, als bewo
nerscomités van de verschillende
probleemwijken in Arnhem zijn er
echter van overtuigd dat de drugs
overlast alleen effectief kan worden
bestreden als alle bewoners van een
wijk meehelpen. "Praat over je
klachten; koop geen gestolen goe
deren; spreek verslaafden aan op
overlast veroorzakend gedrag en
geef dat door aan de politie; help
nieuwe bewoners in de wijk zich
thuis te voelen", staat in een folder
die de bewonerscomités van acht
Arnhemse probleemwijken in juni
dit jaar gemaakt hebben. Maar voor
al ook: "Realiseer je dat het drugs
probleem een mondiaal probleem
is. Dat meer dan de helft van Arn
hem er overlast van heeft. We zullen
moeten leren daar mee om te gaan."
September 1989: volksopstand in Klarendal. De overlast door dr
bruikers en de heroineprostutie was de bewoners te veel geworden.
