Assad koorddanser
tussen noodsprong
en salto mortale
'Dit is een eeuwenoude strijd van haat en
Vernieuwing van
het priesterschap
PAGINA 2
iREPORTAGEi
MAANDAG 20 AUGUSTUS 1990
Iraanse loijgsgevangenen bang om thuis als deserteur te worden te worden gebrandmerkt
Van onze correspondent
Carine Neefjes
LEIDEN In de Iraakse kampen
verblijven 30.000 Iraanse militai
ren, terwijl in Iran 70.000 Irak
ezen gevangen worden gehouden.
Sommigen zitten al vast sinds het
uitbreken van de oorlog tussen
Iran en Irak in september 1980.
Vrijdag zijn de eerste duizend
Iraanse krijgsgevangenen in gele
overalls en met een uitgereikte
Koran in de hand geëvacueerd. Ze
werden opgevangen door de Rode
Halve Maan. de islamitische zus
terorganisatie van het Rode
Kruis. Per dag kunnen zo n dui
zend krijsgevangenen de grens
oversteken.
Veel Iraanse krijgsgevangenen in
Irak willen echter niet terugkeren
naar hun vaderland, omdat ze vre
zen te worden aangemerkt als 'de
serteurs'. Het is nog onbekend of
onder Iraakse gevangenen dezelfde
gevoelens heersen. Sinds 1987 is het
Internationale Comité van het Rode
Kruis (ICRC) iedere toegang tot de
krijgsgevangeniskampen aan beide
zijden geweigerd.
De medewerkers van het Rode
Kruis hebben tot dusver alleen toe
stemming om de terugkeer van
Iraanse krijsgevangen uit Irak te be
geleiden. Het Iraakse regime heeft
het ICRC om bemiddeling ge
vraagd. Iran heeft vrijdag uit eigen
beweging een onbekend aantal
krijgsgevangenen de grens overge
zet. Volgens de Conventie van Ge-
nève zijn landen niet verplicht om
Iraanse soldaten in Iraaks krijgsgevangenschap
de hulp van tevens adviseur van het Nederland
se Rode Kruis, is zeer te spreken
Alle Iraanse krijgsgevangen in Irak over deze methode. "Dit is geen ge
worden persoonlijk geïnterviewd wone oorlog. Het gaat hier om een
door de medewerkers van het Rode eeuwenoude strijd van haat en nijd.
Kruis of ze naar het land van her- Iran predikt de islamitische revolu-
komst terugwillen. Emeritus hoog- tie en verafschuwt alles wat uit het
leraar humanitair recht Kalfshoven, westen komt. Misschien zijn de
krijgsgevangen in Irak niet trouw
geweest aan het regime in Iran. Bij
thuiskomst kan er van alles gebeu
ren. Dat risico wil het Rode Kruis
domweg niet nemen. Daarom
wordt iedereen persoonlijk bena
derd".
Volgens Kalfshoven is angst niet
de enige reden waarom Iraniërs niet
willen terugkeren. "De kans is groot
dat krijgsgevangen in Irak zijn over
gehaald om te kiezen voor het be
wind van Saddam Hussein. Hij zal
er alles aan doen om zijn Iraanse te
genstander klein te krijgen. In prin
cipe is het volgens het krijgsgevan
genverdrag uit 1949 verboden om
krijsgevangenen politiek te beïn
vloeden. Maar in die landen is in
doctrinatie aan de orde van de dag".
Volgens het verdrag van 1949 wa
ren zowel Irak en Iran al in 1988,
toen de wapenstilstand tot stand
kwam, verplicht om de krijgsgevan
gen vrij te laten en terug te sturen
naar eigen land. Ondanks de voort
durende druk van de Veiligheids
raad van de Verenigde Naties zijn
beide landen niet tot uitlevering
overgegaan. Op verzoek van Irak
komt nu een plotselinge ruil op
gang.
Korea
In het verdrag is niet bepaald dat
medewerkers van het Internationa
le Comité van het Rode Kruis de
krijgsgevangen persoonlijk moeten
vragen of ze wel of niet terug willen.
Die individuele benadering is pas
eind jaren vijftig ontstaan, vlak na
de oorlog tussen Noord- en Zuid-
Korea. Voor die tijd hadden krijgs
gevangenen geen enkel recht van
spreken.
Bij de Koreaanse oorlog bleek dat
de Noordkoreanen in handen van
Zuid- Korea en de Verenigde Sta
ten, niet terug wilden keren. Zij wa
ren het niet eens met het steile com
munistische regime in eigen land.
Er ontstond een gewelddadig verzet
van de Noordkoreaanse krijgsge
vangen. Na bemiddeling van het
ICRC zijn uiteidelijk honderduizen
den Noordkoreanen niet terugge
keerd.
De terugtrekking van Iraanse en
Iraakse krijgsgevangenen is sinds
de Koreaanse oorlog een van de
grootste operaties voor het ICRC.
Volgens Kalfshoven is er geen mo
ment getwijfeld of alle krijgsgevan
gen persoonlijk moesten worden
gehoord. 'De bepaling uit 1949 is
een beetje simpel. Toen dachten
we: 'Na oorlog voeren in een
vreemd land wil iedereen toch ge
woon naar huis?' Maar het druist
natuurlijk tegen de rechten van de
mens in om gevangenen terug te
sturen naar een land waar voor hen
gevaar dreigt".
Kalfshoven verwacht dat de ope
ratie vreedzaam zal verlopen. Toch
griezelt de hoogleraar van de toe
standen in de Golf: "Als straks Ku-
wayters en Saudiërs besluiten Irak
aan te vallen, moeten we het trans
port over land van krijgsgevange
nen onmiddelijk stoppen. In het
kamp zijn ze in iedere geval veili
ger".
CAIRO - Hoe de Golf-crisis
ook afloopt, nooit zal het
Midden-Oosten er meer zo
uitzien als op 1 augustus. De
verhoudingen in dit politie
ke, sociale en economische
kruitvat, sinds jaar en dag
aan verandering onderhe
vig, raakten in de voorbije
weken onstuitbaar op drift.
Een opmerkelijke rol
speelt daarbij Hafiz al-As-
sad, president van Syrië. Hij
lijkt actief op zoek naar een
prominente positie in de
Arabische landen van na-de-
crisis. Als er dan tenminste
nog een Midden-Oosten be
staat, zoals een westerse di
plomaat in Cairo zaterdag
zwartgallig opmerkte.
Andere tijden, andere vrienden.
Zelden bracht een staatshoofd deze
leidraad voor Arabische omgangs
vormen zo drastisch in praktijk als
de Syrische president na het topbe-
raad van vorig weekend in Egypte.
Dat werpt de vraag op of Assad al
leen maar een reuzezwaai maakt, of
dat hij aan een salto mortale is be
gonnen.
Op het moment dat de Iraakse
strijdkrachten het buurstaatje Ku-
wayt binnenvielen, telde Syrië
meer vijanden dan vrienden. Sinds
1979, toen Saddam Hussein de Syri
sche ambassadeur uit Irak zette, be
wegen de verhoudingen tussen
Baghdad en Damascus zich diep
onder het vriespunt.
Nog in mei van dit jaar weigerde
Assad op te draven bij een buitenge
wone topconferentie van de Arabi
sche Liga, louter omdat deze in Irak
werd gehouden. Wanhopig pende
len van PLO-leider Yasser Arafat en
bezwerende woorden van de Egyp
tische president Hosni Mubarak
konden Assad niet vermurwen.
Water
Oprechte liefde koestert Syrië even
min voor de PLO, sinds Arafat eind
1988 het bestaansrecht van Israël er
kende jen een 'Palestijns vredesof
fensief aankondigde. Dit plan is
weliswaar het stadium van Arafats
achterhoofd nooit ontgroeid, en
lijkt nu ook door de ontwikkelingen
achterhaald. Maar de foto's die
Arafat na 2 augustus nog breeduit
lachend van zich liet maken met As
sad's aartsrivaal Saddam Hussein,
zullen zeker Hafiz al-Assads bureau
niet sieren.
Ook met de Turkse noorderburen
botert het slecht. De historisch
moeizame relatie brokkelde begin
dit jaar definitief af, toen Turkije be
gon met stuwdammen in de boven
loop van de Eufraat. Syrië is, net als
Irak, voor een belangrijk deel van
de watervoorziening afhankelijk
van een constante aanvoer door
deze rivier. Elke nieuwe stuwdam
in Turkije (en het deels afsluiten
van de rivier tijdens de bouwwerk
zaamheden) bedreigen de arme
gronden en de beschikbaarheid van
drinkwater aan de benedenloop.
Dit vloeibare goud, zoals water in
de dorre woestijn wordt be
schouwd, vormt ook de doorslagge
vende factor in de vete met Israël.
De woede over de joodse bezetting
van de Syrische Golanhoogte na de
oorlog in 1967 heeft veel met het
Palestijnse vraagstuk te maken,
maar meer nog met water.
Met de gefortuneerde oliestaten
aan de Golf leeft president Assad
eveneens in wisselende staat van
onmin. Zij leunen te zwaar op de
Amerikanen, zij doen de Arabische
zaak geen goed en, het ergste van al
les, zij delen hun rijkdommen niet
met de armere islamitische broe
ders in het Midden-Oosten.
Hafiz al-Assad mist het tempera
ment van een Saddam Hussein, die
met zijn moorddadige dreigemen
ten elk vuurtje tot een bosbrand
weet aan te wakkeren. Assad denkt
en zwijgt, tot hij een nieuw stand
punt haast verlegen onder woorden
brengt.
Toch verhult de vorm de inhoud
niet. Gematigde leden van de Arabi
sche Liga, zoals Egypte, Marokko
en Algerije, weten hoe Assad hun
politiek van redelijk overleg veraf
schuwt. Hij kan ook moeilijk
ders, in een land met een meerder
heid van fundamentalistische
lims en meer dan 100.000 Palestijn
se thuislozen.
Het vergt, tegen deze achtergron
den, de nodige fantasie om de
koerswending van 180 graden te
doorgronden, welke Assad ruim
een week geleden maakte. Als een
van de weinige deelnemers aan het
Arabische spoedberaad in Cairo
zegde hij ter plekke militaire steun
aan het bedreigde Saudi-Arabië toe.
Volgens westerse bronnen heb
ben inderdaad in de tweede helft
van de vorige week 3000 man van
het sterke Syrische leger zich bij de
Amerikanen gevoegd. Uit Syrische
kranten viel dit niet op te maken:
Assad houdt zijn volk op dit precai
re punt graag nog even in onwe
tendheid.
Verwarring
Voor het geletterde deel van het
thuisfront werd de zaak zelfs omge
draaid. De in Londen verschijnende
*Assad...reuzezwaai voor publiek
van thuisloze Palestijnen en funda
mentalisten
(archieffoto)
Arabisch-talige krant Al Hayat ci
teerde een Syrische functionaris.
Deze meldde met een stalen ge
zicht, dat de troepen uit Damascus
juist in Saudi-Arabië waren om te
verhinderen dat de Amerikanen
richting Kuwayt zouden oprukken.
Voor het antwoord op de vraag of
de Syrische reuzezwaai in een
doodsmak zal eindigen, circuleren
uiteenlopende theoriën. Het meest
gangbaar onder kenners van het
Midden-Oosten is de opvatting dat
president Assad handig gebruik
probeert te maken van de immense
verwarring tussen de Arabische
landen, om zijn gedeukte imago
weer wat op te vijzèlen.
Syrië heeft dringend behoefte
aan (westerse) economische steun,
in harde (geleende) valuta en gun
stige handelsvoorwaarden. Die zijn
alleen beschikbaar, wanneer het
land buiten de Arabische wereld
enig politiek respect geniet. Een ge
stegen aanzien kan Assad daarnaast
helpen aan meer begrip voor zijn
standpunt tegenover Israël.
Maar de hele ommezwaai kan het
effect van een boemerang hebben,
wanneer zijn eeuwige vijand Sad
dam Hussein niet snel van het poli
tieke toneel (lees: de aardbodem)
verdwijnt. De Syrische president
zal in dat geval zijn landgenoten
massaal naar de buurman zien over
lopen, die zich als grote voorvechter
van de radicale Palestijnse groepen
opwerpt.
Een westerse diplomaat in Cairo
kon dit weekend alleen maar zuch
ten, toen hij de toekomstige positie
van Assad probeerde te analyseren.
„Hij danst zijn leven lang al op een
koord en, toegegeven, hij danst niet
slecht. Maar nu heeft hij het koord
aan twee kanten aangestoken, op
het moment dat dit dunner was dan
ooit tevoren".
1.
Ik liet mijn hand nog eens liefko
zend over mijn kale schedel gaan.
Wel een lekker gevoel eigenlijk. Als
een ander je niet kietelt, moet je het
zelf maar doen. Maar als ik in de
spiegel keek, schrok ik me weer een
ongeluk. Nu nog een horizontaal ge
streept pak en de karikatuur van de
crimineel was compleet. Het leek wel
of die vervloekte Struik met zijn wel
of niet etnisch geïntegreerde tuig me
alvast had wislen voorbereiden op
mijn bijna onvermijdelijke toekom
stige situatie. Wat wist ik nu eigen
lijk? Wat kon ik die inspecteur Van
Dam vertellen als hij hier met de
handboeien aan kwam zetten? Ze
zouden het bijna allemaal gedaan
kunnen hebben, van die Alders die
Thaise vrouwen importeerde tot
aan Leo Struik, als ze niet een slui
tend alibi hadden of een goeie
smoes. Wat was het trouwens een ra
riteitenkabinet; een stuitende ver
zameling Vreemde Kostgangers. Ik
was altijd een gewoon levn gewend
geweest. Werken, een beetje op tijd
naar bed, een geregeld huwelijk, af
en toe een glaasje, en nu? Ik was in
kontakt gekomen met een wereld die
ik tot nu toe alleen vaag vermoedde,
een wereld die een bedenksel van
EEN AVONDJE STAPPEN I
RenéAppe
fantasievolle geesten leek, maar die
echt bestond, nu en hier. Karin was
de spin in het web geweest, en één
van de vliegen die erin terecht was
gekomen, had dat gedaan wat in de
natuur onmogelijk is: de spin ver
moorden.
Bij toeval was ik zelf ook het web
binnengevlogen, daarbij behulp
zaam begeleid door buurman Bert,
mijn partner. We leken zo wel Jan
sen en Janssen. Die losten ook nooit
een misdaad op, maar vormden een
perfect stel brokkenpiloten. Buiten
zag ik een man die al voor de derde
keer aandachtig de reclameborden
bij de bushalte schuin aan de over
kant van de straat bestudeerde. Een
mannetje van Van Dam? Hij zag er
anders uit dan degene die me laatst
naar Grosningen was
maar mijn intuitie vertelde
deze potentiële busreiziger van ae
politie was.
Waarom arresteren ze me eigen
lijk niet gewoon. Hoe lang zou ik een
verhoor kunnen volhouden? Een
lamp van 200 Watt die onafgebro
ken in mijn gezicht brandde. Ja, in
specteur, ik lag naast haar. Waar
om hebt u dat niet meteen gezegd? Ik
wou er niet bij betrokken worden.
De handboeien schrijnden om mijn
polsen. Maar waarom bent u dan al
die oude ...eh, kennissen, of laten we
zeggen, klanten van haar afge
gaan? Ik dacht dat ik misschien de
dader zou kunnen vinden. Maar
daar zijn wij toch voor, zou Van
Dam fijntjes zeggen. Misschien wil
de u kijken of u iemand anders de
schuld in de schoenen zou kunnen
schuiven, De Klerk. Bezocht u wel
eens vaker een dame van plezier?
Nee, nooit, inspecteur. Aha, dus het
was de eerste keer. U heeft zich
doodordinair door een hoer laten
verleiden, en na de daad, toen de
postcoitals depressie hard toesloeg,
kwam de wroeging naar boven. U
kreeg een hekel aan uzelf, en dat
richtte u op haar. Het was haar
schuld, de veuile, gore slet. Zij moest
ervoor boeten. Zo komen wel meer
prostitueées aan hun einde.
Ik zat te trillen op mijn stoel. Was
het werkelijk zo verlopen? Kon het
zo zijn gegaan? Kon je zoiets uit je
geheugen wissen als je het had ge
daan? Bert had dit laatst ook al ge
suggereerd. Ik moest Bert te vriend
houden, want hij zou zo naar de po
litie kunnen lopen. Maar goede
maatjes met Bert blijven was moei
lijker dan wel eens leek. Hij was zo
veranderlijk wat betreft zijn hu
meur. Laatst een en al chagrijn, als-
of-ie door een vrouw op z'n kop werd
gezeten, en gisteren weer opgewekt
en welgemoed. Raadsels, niets dan
raadsels. Kijk, de bus reed weg, en
de man stond er nog. Hij raadpleeg
de zijn horloge en stapte iets verder
op in een auto die evenwel niet weg
reed.
Ik probeerde Van Dam en zijn me
dewerkers uit mijn gedachten te
bannen, en maakte nog eens een
risjtje van alle mensen die ik on
langs met een bezoek had vereerd. Ik
had het gevoel dat ik iemand miste.
Hetzelfde knagende gevoel als wan-
newrje boodschappen hebt gedaan,
en bijna zeker weet dat je één ding
vergeten bent. En inderdaad, 's
avonds als je koffie wilt zeggen ont
dek je het: een nieuw pak DE verge
ten. Hoe kan je weten datje iets ver
geten bent, maar niet bedenken wat
het is. Ik was ook nu weer een slacht
offer van mijn geheugen. Dat
vreemde apparaat bovenin, at
maar zelfstandig wat aanklooide,
en mij - als het zo uitkwam - in de
maling nam. Kon ik dat geheugen
wel vertrouwen als het ging om vori
ge week donderdagnacht ongeveer
drie uur? Ik liep de namen opnieuw
langs. Linda de Leeuw, Linda de
Leeuw, daar was iets mee. Die had
iets gezegd. Of eigenlijk zijzelf niet,
maar die zijen sok van een bedrijfs
leider van haar. Hoe heette hij ook
alweer? Oh ja, Jacques, natuurlijk,
of gewoon Sjaak.
Plotseling kwam die bedrieglijke
machine bovenin me te hulp. De
naam leek zomaar vanuit het niets
te verschijnen.
GEESTELIJK LEVEN
Congres in Doorn over:
DOORN (GPD, ANP) 'Een nieuw ambt in een nieuwe tijd'.
Dat is het thema van het tweede Internationaal Congres van
Gehuwde Priesters dat gisteren in Doorn is begonnen en tot
donderdag zal duren. In totaal zijn tweehonderd deelnemers, al
of niet vergezeld van hun vrouw, neergestreken in het Slotema-
ker de Bruine Instituut. Dit aantal wordt door de organisatie
van dit congres een groot succes genoemd.
In zijn openingswoord zei de
voorzitter van het congres, de
Vlaming Bert Peeters, dat de mo
derne geschiedenis van bevrij
ding aan de Rooms-Katholieke
Kerk is voorbijgegaan. "Zij heeft
haar pyramide-vormige structuur
met een autoritaire hiërarchie be
houden en zij heeft zichzelf als
een sacrale gemeenschap gepre
senteerd, waarin weinig of geen
plaats is voor seksualiteit, vrij
heid van denken, levensvreugde
en democratisering".
Het Tweede Vaticaans Concilie
leerde echter, aldus Peeters, dat
de kerk het volk van God is en dat
het priesterschap niet in de eerste
plaats op de sacramenten gericht
is, maar een zichtbaar teken van
dienst aan de wereld is.
De vraag dringt zich volgens
hem op of gehuwde priesters niet
een beter antwoord van de kerk
op de noden van deze tijd zijn en
of het celibaat niet een uitzonde
ring moet zijn, een speciale roe
ping waartoe niemand wordt ge
dwongen.
De voornaamste taak van de
priester is dat hij de broeders en
zusters dient. Daarom is er vol
gens Peeters behoefte aan ge
trouwde priesters die vader zijn
en een gewone baan hebben. Ver
der zijn er geen theologische re
denen om vrouwelijke priesters
tegen te houden.
In zijn welkomstwoord stelde
Evert Verheijden, voorzitter van
de vereniging van gehuwde en
ongehuwde priesters in Neder
land, tegenover het afgegrensde
en versteende celibataire pries
terschap „het open en positief ge
richte pastorale denken, dat kri
tisch is ten opzichte van rijkdom,
macht en afgoderij" „Ons ant
woord en dat van veel gelovigen
zal het versleten en verouderde
model van priesterschap, het ver
steende verhaal van de clericale
status, veranderen in de vernieu
wing van het ambt."
Verheijen sprak zijn dank uit
aan de 30 religieuze orden en con-
Tökes: kerk moet
progressief zijn
DEN HAAG (ANP) - "De progres-
sieve tradities vormen het wense
lijke gezicht van de kerk. Op haar
beste momenten vertegenwoor
digde de kerk niet alleen de conti
nuïteit van Christus' eeuwigheid,
maar ook de zaak van vernieu
wing van mens en wereld."
Dit schrijft Laszlo Tökes, bis
schop van de Hervormde Kerk in
Roemenië, in de Vredeskrant
1990 van het IKV (Interkerkelijk
Vredesberaad). Tökes, wiens
overplaatsing de stoot tot de revo
lutie in zijn land vormde, zou de
opening van de Vredesweek op 22
september bijwonen. Een ernstig
verkeersongeluk dat hem vorige
maand overkwam, houdt hem
evenwel aan het bed gekluisterd.
De kerk wordt vaak gezien, al
dus Tökes, als versteend instituut
van het verleden of in het beste
geval als symbool van he.t bewa
ren van traditie. „Slechts heel zel
den associëren we haar naam met
het begrip verandering". Het ziet
er volgens Tökes naar uit dat in
onze tijd de kerk na een langduri
ge crisis zichzelf hervindt. "Dank
zij de oecumenische beweging
gaan de kerken voorop bij het
vormgeven van een betere toe
komst voor de wereld en voor Eu
ropa en bij het verwerkelijken
van een omvattende politieke or
dening waarin vrede en gerech
tigheid heersen".
W.A. Kaars (47) is benoemd tot
directeur van de stichting Kerke
lijk Grootboek van de Nederland
se Hervormde Kerk. Hij volgt
C.A. Potter op, die deze functie
twintig jaar heeft bekleed.
Bij het Kerkelijk Grootboek
kunnen kerken en kerkelijke in
stellingen gelden beleggen of kre
dieten krijgen die (gunstig) afste
ken bij die van de banken. In to
taal beheert het Grootboek, dat
ook de Kerkelijke Kasgeldrege
ling verzorgt, 160 miljoen gulden.
Kaars, werkzaam bij de NMB, is
scriba van de kerkeraad van de
Hervormde Gemeente in zijn
woonplaats Reeuwijk.
De synode van de Evange-
lisch-Lutherse kerk in Tanzania
heeft met grote meerderheid be
sloten vrouwen tot het ambt van
predikant toe te later. De' kerk is
met 1.4 miljoen leden de grootste
lutherse kerk in Afrika. Eerder al
hadden de lutherse kerken in
Zuid-Afrika en Namibia besloten
het ambt voor vrouwen open te
stellen.
Tegenstanders van vrouwelij
ke priesters in de Ierse Anglicaan
se Kerk hebben zich afgeschei
den en een eigen 'Kerk van Ier
land' (traditionaele ritus) ge
sticht. In de Ierse Anglicaanse
Kerk ontvingen vorige maand
twee vrouwen de priesterwijding.
Het is de bedoeling dat de tradi
tionele Anglicanen op 2 septem
ber in Noord-Ierland hun eerste
kerkdienst houden. Tot de kerk
scheuring is besloten op een bij
eenkomst van vrouwelijke pries
ters in Belfast.
gregaties in Nederland die met
een subsidie van in totaal ruim
25.000 gulden de organisatie van
het congres mogelijk hebben ge
maakt.
Sinds de jaren '60 hebben in de
gehele wereld tussen de 80.000 en
100.000 priesters het ambt neerge
legd, meestal omdat ze wilden
trouwen. In Nederland waren er
per 1 januari van dit jaar 2142
priesters uitgetreden. Overigens
gebeurt dit steeds minder: in 1988
traden in ons land nog tien pries
ters uit, vorig jaar slechts drie.
Dat er niemand van het Neder
landse episcopaat op het congres
aanwezig is, ligt voor de hand.
Wel zijn alle 600 bisschoppencon
ferenties over de hele wereld over
de Doornse bijeenkomst inge
licht. Ook het eindresultaat van
dit internationale congres wordt
zo gnel mogelijk aan de bisschop
pen doorgeseind. „Dan kunnen
ze dit meenemen naar de synode
van Rome die in oktober wordt
gehouden. Daar wordt onder
meer gesproken over de oplei
ding van priesters. Dat is goed, als
ze dan eerst maar eens gaan na
denken waarvoor priesters eigen
lijk worden opgeleid. Wij hopen
daar een bijdrage aan te kunnen
leveren door wat er op ons con
gres is besloten", aldus Lambert
van Gelder, organisator en pers
chef van het internationale evene
ment.
Het is met name kardinaal
Alfrink geweest die in de jaren ze
ventig het verplichte celibaat aan
de orde stelde in Rome. Binnen
de Rooms-Katholieke Kerk in
ons land hadden hem toen al heel
veel signalen bereikt dat het celi
baat een vrijwillig karakter moest
krijgen. Alfrink stond min of
meer toch onder een zekere druk,
toen hij naar Rome afreisde. Daar
kreeg hij volgens Van Gelder de
kous op de kop.
„Hem werd door de paus duide
lijk te verstaan gegeven dat dit
niet kon. Het heeft hem ook nog
in zekere zin een slechte naam be
zorgd dat hij zich door het kerk
volk naar Rome liet sturen om
een dergelijke domme vraag te
stellen".
De deelnemers aan het congres
zijn ervan overtuigd dat er in de
toekomst een rooms-katholieke
kerk komt met gehuwde pries
ters. Maar dan zal eerst een wet
uit 1139 ongedaan moeten wor
den gemaakt, waarin de formule
ring van het verplichte celibaat
ligt vastgelegd. Daar voelt het Va-
ticaan op dit ogenblik niets voor.
Toch zal er een moment komen
waarop echt geluisterd moet wor
den naar de stem van de gehuwde
priester, meent Van Gelder.
Ter verduidelijking zegt hij
nog: „Van Afrika is bekend dat
het celibaat daar niets voorstelt.
Een priester is daar dan wel niet
echt getrouwd,hij houdt er wel
een vrouw op na. En soms heb
ben ze ook kinderen. Als je dit aan
Rome voorlegt, wordt er alleen
gezegd: in Afrika gaat het alle
maal prima".
Jaap Kroonenburg
KATWIJK - De organist Jaap
Kroonènberg verzorgt morgen
het voorlaatste zomerconcert in
de Batzserie van de Vredeskerk
(Voorstraat) in Katwijk aan Zee.
Aanvang 20.15 uur. Op het pro
gramma staan werken van Bach,
Asma, Krebs, Walther, Zwart en
Van Westering. De toegang is vrij.
Kroonenburg kreeg zijn oplei
ding van orgelmeesters als Jan J.
v.d. Berg en Piet van Amstel. Na
van Feike Asma interpretatieles
sen te hebben gekregen, begon
hij in 1972 aan de studie voor
staatsexamen B orgel. Onder lei
ding van André Verwoerd behaal
de hij in Rotterdam het solisten
diploma. In 1984 werd Kroonen
burg benoemd tot organist van
het Garrels orgel van de Grote
Kerk in Maassluis. Hij is ook de
vaste begeleider van het Henry
Blackmonkoor in Maassluis.
Beroepingswerk
Hervormde Kerk: Beroepen te Delft
als studentenpredikant: mw G.J. van
Ginkel, kandidaat aldaar; te Ter Hey-
de: J.G. Barnhoorn te Strijen; te We-
zep: W. Dekker te Delfshaven. Aange
nomen naar Midsland en Hoorn (Ter
schelling): R. J. Immink te Lange-
zwaag (part-time); naar Rumpt (part-ti
me: drs. B. Oosterom, kandidaat te
Nieuwpoort.
Geref. Kerken Vrijgemaakt: Beroe
pen te Alkmkerk-Werkendam i.c.m.
Breda en te Beverwijk: drs. A. Buurse-
ma, kandidaat te Winsum.
Gereformeerde Gemeenten: Be
dankt voor Nieuwerkerk (Z): E. Vene-
ma te Elspeet.