'Een sprankelend gebouw met duidelijk smoel'
Enorme toeloop toeristen
naar Leidse binnenstad
Leiden krijgt een van de mooiste stations van Nederland, dat dagelijks 60.000 reizigers verwerkt
B
'Het is nog nooit zo druk geweest'
Bus naar Firato
STAD LEIDEN
LEIDSCH DAGBLAD
ZATERDAG 18 AUGUSTUS 1990
Opvallend in het ontwerp is het
opengewerkte perrondek waardoor
daglicht ruimschoots in de tunnel
kan toetreden. Links en rechts van
de passage komen een zestal win
keltjes waar reizigers onder meer
'een krantje en een croissantje' kun
nen kopen. Vanuit de passage zijn
de perrons bereikbaar via trappen,
roltrappen en volledig transparante
liften die zich als torentjes in de sta
tionspassage zullen manifesteren.
Een nieuwe, gebogen stationskap
zal de sporen en de perrons over
kappen. De draagconstructie van
deze kap bevindt zich aan de bui
tenzijde. "Het grote voordeel hier
van is dat de reiziger geen hinder
ondervindt als er onderhoudswerk
zaamheden worden uitgevoerd", al
dus Reijnders. Maar, de architect
wil niet verhullen dat hij het naar
buiten werken van de constructie
ook gebruikt als een beeldend ele
ment om het station naar buiten toe
het karakter te geven van een eigen
tijds, high-tech-achtig gebouw.
Het eindresultaat zal dus een licht
en luchtig en voor de reiziger duide
lijk herkenbaar stationsgebouw
zijn. Maar, zal de voorgevel van het
nieuwe Leidse station ook genoeg
zeggingskracht hebben als straks,
links en rechts, enorme glazen kan
toortorens verrijzen?
Reijnders denkt van wel. "Als je de
torens ziet die men heeft geprojec
teerd, dan is het station eigenlijk
een Klein Duimpje. Ik zie de ruimte
tussen die torens als een soort poort
met een heel mooie deur er in. De
vakwerkconstructie met de gebo
gen, dynamische glazen gevel zal
zich als een heel sterk element, tus
sen die torens, manifesteren. Als
een broche in de ge vel wand. Dat zal
altijd de aandacht blijven trekken".
Het uiterlijk van het nieuwe sta
tion is natuurlijk niet het enige waar
het om draait. Een belangrijk uit
gangspunt van de architect is om
een sociaal veilig en overzichtelijk
station te bouwen met een aanmer
kelijk grotere capaciteit dan het
huidige complex.
Eén van de weinige eisen die de
NS aan haar architecten stelt ("Ik
heb een grote mate van vrijheid in
het ontwerpen") is om een voor rei
zigers zo aangenaam mogelijk sta
tionsgebouw te maken waar men
sen snel en gemakkelijk hun weg
kunnen vinden. "Een korte en effi
ciënte overstapsituatie hangt niet
alleen af van de aankomst- en ver
trektijden, maar ook van de vraag
Congres belicht
lokaal referendum
LEIDEN - Een congres over het lo
kaal referendum wordt gehouden
op vrijdag 9 november in Leiden. In
de Stadsgehoorzaal wordt onder
voorzitterschap van burgemeester
Goekoop gesproken over de voor-
en nadelen van een dergelijke
volksraadpleging. De Tilburgse
hoogleraar P. Gilhuis houdt een
pleidooi en burgemeester Bruins
Slot van Ridderkerk plaatst tijdens
een voordracht kritische kantteke
ningen.
De organisatie is in handen van
de Vereniging van Nederlandse Ge
meenten en de gemeente Leiden.
In Leiden wordt in maart volgend
jaar, tegelijk met.de verkiezingen
voor Provinciale Staten, een refe
rendum gehouden. Ook andere ge
meenten willen de burgers door
middel van een referendum hun
mening laten geven over een be
paald onderwerp.
Groep Tsjechische
kinderen in Leiden
LEIDEN - Een groep van 22 Tsje
chische kinderen is volgende week
in Leiden. De kinderen die tussen
de 12 en 14 jaar oud zijn, komen
maandag 20 augustus in Leiden
aan. 's Middags wordt een rond
vaart gemaakt en om 16.15 wordt de
groep ontvangen door loco-burge
meester Hettinga.
De reis van de Tsjechische kinde
ren eindigt 27 augustus in Helsinki
waar de conferentie over ontspan
ning in de wereld wordt gehouden.
Daar wordt onder meer een ten
toonstelling gehouden van kinder
tekeningen over het onderwerp
'vrede' die onderweg door de groep
zijn opgehaald. In Leiden worden
tekeningen in ontvangst genomen
van leerlingen van de Telders-
school.
De kinderen maken een tocht van
6100 kilometer waarbij verschillen
de Europese steden worden aange
daan. Zij treden hiermee in het
voetspoor van de Tsjechische ko
ning Jiri van Podebrady, die in de
15e eeuw als eerste probeerde een
Europese gemeenschap te vormen.
De reis is georganiseerd door de
redactie van het kinderprogramma
Domino van de Tsjechische radio.
Onderwoeg worden interviews op
genomen.
Van onze redacteur
Jan Rijsdam
LEIDEN - Als er één reden is
waarom Leiden over een
aantal jaren een aantrekke
lijk reisdoel wordt, dan is het
wel het feit dat er straks één
van de mooiste stations van
Nederland zal staan. Na ja
ren van plannen maken
wordt dit najaar begonnen
met de bouw van het 30 mil
joen gulden kostende com
plex dat de entree van de
stad nationale allure moet
geven.
Het mooiste station van Nederland?
"Dat geloof ik niet", reageert NS-ar-
chitect Harry Reijnders beschei
den. "Maar, het verschil met de hui
dige situatie zal heel groot zijn", wil
hij wel kwijt. Het sombere, onher
bergzame gebouw, met de catacom-
be-achtige tunnel naar de treinen,
maakt plaats voor een spektakel
van glas en staal, een frisse en hel
dere vormgeving, vrolijke kleuren,
plezierige looproutes en publieks
vriendelijke verblijfsruimtes.
Spierwit
Architect Reijnders noemt één van
de belangrijkste kenmerken van
zijn ontwerp dat het geen kil en on
persoonlijk gebouw wordt, maar
een complex dat in één oogopslag
duidelijk maakt dat het om een sta
tion gaat. "Het wordt een spranke
lend gebouw met een heel duidelijk
smoel", zegt de ontwerper op z'n
Hollands. "Het nieuwe station zal
aan de buitenkant opvallen door de
spierwitte vakwerkconstructie en
de transparante voorgevel. Die
doorzichtigheid zorgt er voor dat
men vanuit de stad al uitzicht heeft
op de treinen en verzekert de reizi
ger van een ruime blik op de stad".
Bij de entree aan de stadzijde is
een ruime stationshal geprojecteerd
waarin, aan de rechterzijde, het
plaatskaartenkantoor komt. In deze
ruimte zijn ook het inlichtingenbu
reau, het Trans-reisbureau en het
grenswisselkantoor gehuisvest. De
reiziger kan zo in één ruimte terecht
voor een treinkaartje, informatie,
het reserveren van een reis en het
wisselen van geld. Aan de linkerzij
de van de stationshal is een ruime
stationsrestauratie gesitueerd van
waaruit de trein- of busreiziger uit
zicht heeft over het stationsplein, de
hal en de treinen.
Aan de kant van het Academisch
Ziekenhuis komt ook een entree.
Een ruime passage zal de twee en
trees van het station met elkaar ver
binden. Deze doorgang wordt twee
maal zo breed als de huidige tunnel.
Ontwerper Harry Reijnders spreekt
van 'een aantrekkelijke passage
waar de treinen doorheen schieten'.
NS-architect Harry Reijnders: "Voor een snel overzicht van eigentijdse architectuur kun je eigenlijk het beste in
de trein stappen". (roto wim Dijkman)
Het fragiele, glazen gebouw dient ni<
hoe snel een reiziger zijn weg door
het station vindt. Aan de transpa
rante opzet van het gebouw ligt dus
ook een stuk logica ten grondslag".
"Een reiziger vindt het gemakke
lijkst zijn weg als die zich als van
zelfsprekend aandient, bijvoor
beeld doordat hij de trein kan zien
staan. Je kunt een tunnel nog zo
breed maken, maar als er op één
plek tien mensen stilstaan om, met
een spoorboekje in de hand en langs
pictogrammen (verwij sbordj es,
red.) hun weg naar de treinen te zoe
ken, dan houden ze de reizigers-
stroom toch op".
"Mijn opzet is om zo min mogelijk
pictogrammen te gebruiken", ver
telt Reijnders. "De doorzichtigheid
van het gebouw draagt er toe bij dat
mensen in één oogopslag kunnen
zien welke richting ze uitmoeten.
Als men, vanuit de hal de treinen
ziet staan, wijst de weg zich vanzelf.
Het fragiele, glazen gebouw dient
niet alleen de overzichtelijkheid
maar is ook beter bestand tegen
vandalisme".
t alleen de overzichtelijkheid maar is o
Tochtvrij
Een ander belangrijk onderdeel van
de ontwerpfilosofie van Harry
Reijnders is om een zo tochtvrij mo
gelijk station te bouwen. "We heb
ben goede ervaring opgedaan met
het ontwerpen van het station Slo-
terdijk in Amsterdam. De maquette
van dat station is door het Nationaal
Lucht- en Ruimtevaartlaboratori
um getest in een windtunnel. Wat
we daarvan geleerd hebben passen
we ook toe in het Leidse ontwerp.
Helemaal tochtvrij krijg je een sta
tion natuurlijk nooit. Maar, ik denk
dat we de tocht zeker binnen aan
vaardbare grenzen kunnen hou
den".
Twijfels over zijn ontwerp heeft
Harry Reijnders nauwelijks. "Als je
de keus hebt uit vijf oplossingen en
je hebt de beste oplossing nog niet
gevonden dan zijn er twijfels. Ik
denk dat we die beste oplossing wel
gevonden hebben. Maar, het zal al
tijd achteraf blijken of een nieuw
ok beter bestand tegen vandalisme.
statin functioneert zoals we denken
dat het moet".
Voor de NS-architect is het ont
werpen van het nieuwe station Lei
den nog geen eindstation. "Het ont
werpen van een stationsgebouw is
waanzinnig interressant. Ik ben er
nog lang niet op uitgekeken. Het
zijn gebouwen die door een hele
boel mensen worden bezocht. In
het station Leiden lopen straks per
dag zo'n 60.000 mensen in en uit.
Stations zijn dus bij uitstek gebou
wen waarmee je aan veel mensen
kunt laten zien wat er in architec-
tuurland gebeurt".
"De NS heeft zich niet alleen ten
doel gesteld haar nieuwe stations
gebouwen een visitekaartje te laten
zijn van haar bedrijf maar ook van
het hedendaagse bouwen in Neder
land. We zetten niet alleen stations
neer van staal en glas, maar ook van l
baksteen of beton, afhankelijk van J
de plaatselijke omstandigheden.^
Voor een snel overzicht van eigen-'
tijdse architectuur kun je eigenlijk
het beste in de trein stappen".
LEIDEN - De dinosauriërstentoon
stelling in het Pesthuis trekt weke
lijks enkele duizenden extra bezoe
kers naar de Leidse binnenstad.
Volgens de op toerisme en horeca
ingestelde bedrijven in het centrum
van de stad is het nog nooit zo druk
geweest als tijdens de afgelopen zo
mermaanden. J. Slingerland, van
het gelijknamige rondvaartbedrijf,
spreekt van een overweldigende be
langstelling.
Bezoekers van de dinotentoon-
stelling ontvangen een folder waar
in behalve een stadsplattegrond een
tiental bonnen zitten die bij inleve
ring recht geven op kortingen ep
consumpties bij een rondvaart, mu-
seumbezoek of bij horecagelegen-
Huishoudster krijgt
geld van verzekering
voor gestolen auto
LEIDEN - Een Leidse vrouw
krijgt het verzekeringsgeld terug
van haar gestolen auto. President
Portheine van de Haagse rechtbank
heeft gisteren bepaald dat de Was-
senaarse familie bij wie de vrouw ja
renlang in dienst was als huishoud
ster, het geld moet terugbetalen. Te
vens moeten de Wassenaarders de
kosten betalen van het kort geding
dat de vrouw tegen hen had aange
spannen.
De huishoudster kreeg op 13
maart van dit jaar een fonkelnieuwe
auto van de familie, omdat ze daar al
tien jaar in dienst was. Vervolgens
ontstond een ruzie en op 12 juni
werd de auto gestolen. De familie
ontkende dat de auto een schenking
was en liet beslag leggen op het geld
van de verzekering, die op naam
van de huishoudster was afgeslo
ten.
heden. De folder kan gratis worden
meegenomen bij het verlaten van
de tentoonstelling. Het is een geza
menlijk initiatief van de gemeente,
de VVV, het Natuur Historisch Mu
seum en het bedrijfsleven, uiter
aard bedoeld om bezoekers naar het
centrum van Leiden te lokken.
Dit initiatief blijkt goed aan te
slaan. Slingerland zegt dagelijks
mensen te moeten wegsturen om
dat zijn rondvaartboot vol zit. "Ik
heb per dag zo'n 100 tot 200 mensen
meer dan gewoonlijk". Volgens de
plaatselijke reder is de toeristische
bedrijvigheid in de stad nog'nooit
zo groot is geweest.
Ook musea hebben niet te klagen
over belangstelling. J. Engelkes,
medewerker van het molenmuse
um De Valk vertelt dat dit museum
veel meer aanloop heeft door de di-
notentoonstelling. "In topweken
trekt het molenmuseum op een
doordeweekse dag zo'n 700 bezoe
kers. Dat waren er vorige jaren zo'n
400", aldus mevrouw Engelkes die
al een kleine duizend kortingbon
nen heeft binnengekregen.
Eigenaren van horecagelegenhe
den als McDonalds, pannekoekhuis
De Schaapsbei, The Duke en Hen
driks spreken zonder uitzondering
van een grote toeloop. "Dit is de
LEIDEN Bij de Leidse radio- en
televisiehandel Overgaauw aan de
Breestraat zijn tickets verkrijgbaar
voor een busreis naar de Firato die
van 24 augsuts tot en met 2 septem
ber wordt gehouden in de Amster
damse Rai. De touringcars rijden
tot de hoofdingang.
De busreizen worden georgani
seerd door in totaal negen audio-vi-
deospeciaalzaken.
beste actie die de VW ooit heeft on
dernomen", aldus M. Kop van Mc
Donalds, bij wié toeristen korting
krijgen op het menu. "Wij hebben
het nog nooit zo druk gehad. Onze
omzet is gigantisch gestegen verge
leken met vorige zomer".
Pannekoekhuis De Schaapsbei
biedt haar klanten een korting van
15 procent op de rekening. Bedrijfs
leider Veldhuijse spreekt van 'een
goede bussines'. Volgens eigenaar
H. Bos van lunchroom Hendriks
(gebak met gratis kopje koffie) was
het zelfs met de hitte nog druk in
zijn zaak. Ook Hendriks heeft al een
paar bakjes vol kortingbonnen. Al
leen J. Veringa, uitbater van de bo
tenverhuur aan het Galgewater,
zegt niet zoveel te merken van een
extra toeloop.
Verschillende ondernemers zeg
gen het jammer te vinden dat niet
duidelijk is dat de kortingen per
persoon gelden. "Vaak komen ge
zinnen binnen met maar één kor
tingboekje en dan mag ik ook maar
één persoon korting geven", aldus
mevrouw Engelkes van het molen
museum De Valk.
De oplage van de folder met kor
tingbonnen bedroeg 100.000 stuks.
Een dezer dagen wordt een tweede
druk in omloop gebracht waarop
duidelijker staat vermeld dat de
korting per persoon geldt.
VW-medewerker In 't Veld zegt
nog geen zicht te hebben op het to
taal aantal toeristen dat Leiden deze
zomer bezoekt. Hij heeft ook wel de
indruk dat het drukker is dan an
ders. De VW, kan door onderbezet
ting, het werk nauwelijks aan, aldus
In 't Veld. Telefonisch is het bureau
voor toerisme en recreatie grote de
len van de dag nagenoeg onbereik
baar.
STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN
