Beste handelscijfer
VS in 7 jaar tijd
Arme landen slachtoffer boycot Irak
bui
OPEC ernstig verdeeld over
verhoging van olie-produktie
Kleiner tekort helpt dollar en beurzen niet
Reisagenten concurreerden
tot de dood er op volgde
SSSaSsasü
Scheepswerven krijgen
voorlopig geen subsidie
Buitenlander kan bedrijf
in Sovjetunie geheel kopen
Weer gemor Vervoersbond:
'eliminatie en zuiveringen'
ZATERDAG 18 AUGUSTUS 1990
LANDGRAAF (GPD) - Justitie in
Maastricht is begonnen met een on
derzoek naar de gang van zaken bij
de sinds twee weken in financiële
problemen verkerende touropera
tor Foster/Fiësta Tours in het Zuid
limburgse Landgraaf. Volgens offi
cier van justitie mr J. Nabben is er
nog geen aanleiding om ook een on
derzoek te starten naar Azul Tours,
WASHINGTON/AMSTERDAM (GPD/KRF/ANP) - De Verenigde Staten hebben in juni 4
een tekort op de balans van hun handel met het buitenland geboekt van 5,07 miljard dollar, metïtu'ntprjzen^gin'g'ai
het kleinste in 7 jaar tijd. Dat heeft het Amerikaanse ministerie van handel gisteren be- ber 1989 failliet. Maar de
kendgemaakt. In mei bedroeg het tekort nog 7,7 miljard dollar.
spelen. Gisteren werd voor de frank
een middenkoers vastgesteld van
1,3584 gulden tegen 1,3520 gulden
op donderdag. Begin augustus be
droeg de koers ruim 1,32 gulden.
Blij
Toeval?
Twee weken geleden ontstonden
dezelfde'plaats gevesfigde opnieuw financiële problemen bij
De schulden die de familie Odeker-
ken vóór 1988 met Fiesta Tours had
gemaakt, speelt de nieuwe eigenaar
Foster Holidays (lees Scholtz) vol
gens Rutten nu nog steeds parten.
Inmiddels was de familie Odeker-
ken opnieuw begonnen, nu met de
de oprichting van reisbureau Azul aan
ie* de Wilhelminastraat Landgraaf,
i de eigenaars Qok deze touroperator moest het
hun hotels werden gezet, terwijl
Beide touroperators hebben gis- deren 31 <>P hun eerste reisdag rich-
teren hun faillissementsaanvraag ting Middellandse Zee strandden
ingediend. Fiësta Tours kwam in Maastricht. Ir x
handen van Weschok Be- faillissement
1988 Fiësta Tours
bedrijf in handen van
vooral hebben van stuntprijzen
last-minute reizen. Met de minimale
winstmarges maakten de twee reis-
het organisatoren zich zeer kwetsbaar.
Reden voor de overkoepelende c
La^Lf°^^nanE^s Van
Terwijl deze gunstige cijfers nog
niet zo lang geleden de Amerikaan
se dollar en de effectenbeurzen ste
vig omhoog hadden gezet, was nu
eigenlijk het tegendeel het geval.
De Amerikaanse dollar gaf gisteren
een demonstratie van volstrekte
hulpeloosheid door te dalen naar De Duitse Bundesbank in Frank
een nieuw na-oorlogs dieptepunt, furt heeft laten weten wel blij te zijn
Op de wisselmarkt in Amsterdam ,met een la6? do"ar- Dat de Amen-
werd vrijdag bij het slot van de han- kaanse munt met een koers van iets
del een koers genoteerd van 1,7500
gulden
de 1,7605 gulden op donderdag.
heer bv in Landgraaf. Directeur was bleek Foster/Fiësta nu wel aange-
J. Scholtz. Zijn bedrijf, dat smeet sloten bij de Stichting Garantie-
novenf- fonds Reisgelden (SGR).
am Fiës- Toeval of niet, woensdag meldde
ta Tours bleek nog steeds interes- ook collega en plaatsgenoot Azul
sant. Het bedrijf werd overgeno- Tours dat het zijn verplichtingen
a door Foster Holidays,
na kon komen. Het feit
2,97 miljard dollar in mei. Het
schot in de handel met de EG nam de directeur op hetzelfde adres dat justitie nu belangstelling toont
toe van 722 miljoen tot 1,08 miljard bleek te wonen als Scholtz. En ook ™or de perikelen rond de Foster-
dollar. Tot en met juni dit jaar boek- in praktijk bleek dat Scholtz de da
.h-etJ,aar,.ïa™lr' Odekerken,SjeFiësUTours in 1981
oprichtte.
Honden
In 1989, amper een jaar nadat direc
teur Scholtz van Weschocke Beheer
Fiësta Tours had overgenomen,
ging ook dit bedrijf failliet. Curator
lutten wees meteen de beschul-
/Fiësta, i
ten de VS in de handel met de EG gelykse leiding in handen hield. Hij bet sfeertje
een overschot van 5,35 miljard dol- tekende ondermeer de contracten de touroperators, die elkaar door
lar, ongeveer driemaal zoveel als in van Fiësta Tours met Spaanse ho-
dezelfde periode van 1989. tels.
:eien rond ae poster- digende vinger richting de vroegere
gelijk tekenend voor eigenaars, de familie Odekerken,
Landgraaf tussen bei- die de reisorganisatie zouden heb-
steeds meer stunts het brood uit de
mond probeerden te stoten.
die de reisorganisatie zouden heb
ben opgezadeld met torenhoge
schulden. Rutten is nog steeds be
zig bewijsmateriaal te verzamelen.
het lidmaatschap van die twee
te weigeren. De reizen waren zo
goedkoop, dat het wel mis moest
gaan, aldus een vertegenwoordiger
van de ANVR.
Deze week was het zover. Ook
Azul moest de tent sluiten. Adjunct-
directeur Hans Pintar wijt de pro
blemen aan een slecht voorseizoen
en aan het steeds moeilijker te pei
len boekingsgedrag van toeristen.
Maar voorlopig kan niet worden uit
gesloten dat hier sprake is van twee
honden die vechtend om hetzelfde
been, allebei tenonder zijn gegaan.
dan 1,55 mark op een diepte-
cent minder' dan Punt staat betekent goedkopere in-
gu.uo op donderdag. voer voor de Duitsers en minder ge-
De koersen op de effectenbeurs importeerde inflatie. Voor een
in New York sloten gisterenavond steuI> van de dollar is dus in ieder
36,63 punten lager dan donderdag, geval "lit Duitse hoek niets te ver-
ofwel een daling van 1,4 procent. Op
de Europese beurzen gingen de
koersniveaus van de aandelen met
wachten.
De almaar zakkende dollar heeft
de Nederlandse economie c
gemiddeld 2,5 tot 3 procent naar be- nadelen. Er z«n
neden, waarbij vooral Frankfurt
Parijs negatief opvielen. Veel han
delaren zijn ervan overtuigd dat ei
nog wel meer klappen zullen vallen,
'Stagflatie'
De valutamarkten vrezen
sterker dat de Amerikaanse
mie een periode van "stagflatie" te
gemoet gaat. De economie dreigt in
een recessie terecht te komen, ter
wijl de inflatie tegelijkertijd vrij
tuurlijk wel wat bedrijven waarvoor
een goedkopere import van in dol
lars genoteerde goederen goed uit
komt, 'maar over het algemeen zal er
toch sprake zijn van 'valutaire te
genwinden'. Ondernemingen als
KLM, Philips, Akzo, verkopen nu
steeds eenmaal meer in dollars dan zij 'in
kopen'. Met andere woorden: zij
hebben te maken met opbrengsten
in minder waard wordende dollars
terwijl hun kosten in guldens, mar
ken enzovoort relatief hetzelfde
hoog blijft. Dat maakt het voor de blijven.
De economen van de Amro-bank
hebben onlangs berekend dat een
riskant om de rente te verlagen ter 20 cent lagere dollarkoers leidt tot
stimulering van de economie. De
flatie zou dan nog verder kunnen
oplopen, zeker nu de olieprijzen
sterk zijn gestegen. Dat een lage
dollar in principe gunstig is, omdat
circa 1 procent minder goederenuit-
voer en een 0,5 procent minder gro
te stijging van de produktié van Ne
derlandse bedrijven.
Daarbij komt dat de Amerikaanse
daardoor de export toeneemt en de export stijgt en de import daalt. De
import vermindert, schijnen veel VS hebben in juni voor 39,37 mil-
Amerikaanse beleggers i
nomisch klimaat als het huidige
r liever gelijk te vergeten.
eco- jard dollar geïmporteerd, 2,6 pro-
DEN HAAG (GPD/ANP) - De Ne- meldt in een brief aan de Tweede
derlandse scheepsbouwsector kan Kamer dat hij "de scheepsbouwsec-
op financiële steun van minister tor niet in de kou zal laten staan".
Andriessen (economische zaken) In zijn brief aan de Kamer schrijft
rekenen, als buitenlandse werven de bewindsman dat de vraag naar
flinke subsidies van hun overheden schepen de komende jaren waar-
blijven krijgen. Dat betekent dat schijnhjk fors zal toenemen. In het
Nederlandse scheepswerven voor- jaar 2000 kan de vraag het dubbele
lopig geen subsidie krijgen. zijn van die in 1988. De toenemende
De Europese Gemeenschap vindt wereldhandel, de veroudering van
overheidssteun concurrentiever- de vloot en strengere milieu-eisen
valsend en oefent dan ook druk uit zijn de redenen voor de groeiende
subsidies af te schaffen. Minister vraag naar schepen.
Andriessen streeft om die reden Om te kunnen concurreren met
r beëindiging van de overheids- landen in het Verre Oosten moeten
subsidies voor de scheepsbouw.
Aan het eind van dit jaar ver
wacht Andriessen een duidelijk
beeld te hebben van de reacties van
buitenlandse overheden. Als ande- derlandse
re landen hun scheepsbouw fors aanzienlijk
blijven subsidiëren, ontstaat
ongelijke concurrentie-positie, dan
de Nederlandse werven zich vooral
toeleggen op het zeer efficiënt bou
wen van geavanceerde schepen. De
arbeidsproduktiviteit van de Ne-
trven kan vaak nog
worden verbeterd,
meent de minister.
Werven die te weinig doen aan
zal Andriessen besluiten tot een produktiviteitsverbetering en pro-
nieuwe subsidieregeling voor de duktvernieuwing kunnen in de toe-
scheepsbouw. De bewindsman komst op minder subsidie rekenen.
oent minder dan in mei. De export
kwam uit op het recordbedrag 'i
Van de zwakte van de dollar 34,30 miljard dollar, 4,6 procent
wordt nog het meest geprofiteerd
door de Zwitserse frank. De koers
deze munteenheid is sinds het
AMSTERDAM - Pikant: een tan
kauto van de Kuwaytse oliemaat-
de voorgaande maand, schappij Q* bevoorraadt een
:hip dat maandag
De exportgroei was vooral afkom
stig van kapitaalgoederen. Zo
begin van de maand ook tegenover den de VS alleen al aan vliegtuigen
de gulden en de mark gestaag geste- voor 500 miljoen dollar uit.
gen, waarbij de spanningen in het De handel met Japan zorgde voor
Midden-Oosten een belangrijke rol een tekort van 3,07 miljard dollar na
BAGHDAD/CARACAS/LONDEN
a de dertien lidstaten geen aanlei-
MOSKOU (Rtr/UPI) - Buitenland
se ondernemingen kunnen volledig aanzien
eigenaar worden van bedrijven in making
beperkingen zullen gelden ten
activiteiten en de over
winst naar het buiten-
(Rtr/DPA/KRF/ANP) De Organi- ding ziet voor spoedoverleg. "De
satie van Olie-Exporterende Lan- meeste lidstaten zijn ervan over-
den (OPEC) is ernstig verdeeld ge- tuigd dat er geen werkelijk tekort
raakt over een eventuele verhoging aan olie is", aldus Chalabi. Hij wees
van de olieproduktie. Irak heeft gis- erop dat er in de verbruikende lan
teren fel protest aangetekend tegen den grote voorraden zijn. De r
dag al dat de Opec geen politieke or
ganisatie is. "We moeten vermijden
dat binnen de Opec politieke onder
werpen worden besproken", aldus
mas. De Venezolaanse minister zei
vrijdag dat er eigenlijk nog dezelfde
dag een beslissing zou moeten val
len over het al dan niet houden van
spoedberaad. De vergadering zou
volgens hem al maandag kunnen
beginnen. Voor het uitschrijven van
een spoedvergadering is een meer
derheid nodig van zeven van de der
tien OPEC-landen.
Op de oliemarkt in New York
het Saudische verzoek ondersteunt, steeg de notering van de belangrijk-
Hij wijst er daarin op dat de OPEC- ste Amerikaanse oliesoort, West
produktié sinds de vergadering van Texas Intermediate, voor levering
eind juli met vier miljoen vaten per m september met 1,24 dollar tot
Tamariz. Volgens de minister moet dag is afgenomen als gevolg van de 28.60 dollar per vat. De noteringen
speodvergadering
de ter beschuldigde Saudi-Arabië i
de Sovjetunie. Premier Ryzjkov land, altijd een heikel punt bij een 0PEC daarover. Kuwayt heeft gis- van spoedberaad te willen gebrui-
heeft daarvoor gisteren een wets- samnewerking met een Oosteuro- teren de olieproducerende landen ken als rechtvaardiging voor ver-
ontwerp ingediend als onderdeel pees land. Wel verklaarde een rege- juist opgeroepen hun produktié te groting van de olieproduktie tot bo-
van een radicaal programma om
planeconomie te ontmantelen.
Volgens het persbureau Tass
Ryzjkov gisteren inleen toelichting tenminste 30 procent aan buiten-
de Opec zeer voorzichtig omgaan
met de Golfcrisis om polarisatie
binnen de organisatie te voorko-
internationale olieboycot tegen Irak °P de Londense markt
en Kuwayt, en dat de gemiddelde der op de dag ook flink omhoog ge-
prijzen sindsdien zijn gestegen tot gaan-
vier dollar boven de nieuwe OPEC-
richtprijs van 21 dollar per vat.
de ringsfunctionaris dat het ontwerp verhogen,
aanzienlijke voordelen biedt voor
gezamenlijke ondernemingen met Tijdens
tpnminct» an oo„ Brussel zei de Kuwaytse minister
persconferentie
Schade
De Venezolaanse minister
Celestino Armas, zei gisteren
"Als deze situatie voortduurt kan
olie, dat de vooruitzichten voor de olie-
industrie op de lange termyn ern-
dat het onmogelijk is in de Sovjetu- lands kapitaal.
financiën, sjeik Ali al-Sabah,
brief aan OPEC-voorzitter Bousse- stig schaden, zowel
te komen tot een marktecono- Het wetsontwerp zal begin sep- dat die verhoging nodig is
zolang het land geïsoleerd is tember worden behandeld in de Op- J™.,'
de wereldeconomie. "We kun- perste Sovjet, het parlement rn°"
niet langer uitsluitend vertrou- Sovjetunie.
te hebben gestuurd
r verbruikers", aldus Ar-
op gezamenlijke ondernemin
gen", zei de premier.
Op het ogenblik kunnen buiten
landse concerns in de Sovjetunie al
leen aan de slag via een gezamenlij
ke onderneming met een Sovjet
partner, waarbij de staat minimaal
51 procent
Fusie ABN/AMRO
bijna rond
Een verhoogde olieproduktie
van de OPEC-landen moet de weg
vallende leveranties van Irak en Ku
wayt compenseren, zo vindt de mi
nister.
Uit i
>r een tekort zijn de
olieprijzen sinds de inval van Irak in
AMSTERDAM (ANP) - Ruim 95
De^N^érlaiTdse 8ondern«ner°Van
ïen sssy^asrs*"ES e-
ABN Amro Holding gisteren be- v0-egde n]J eraan toe'
den Nieuwenhuyzen slaagde
voorjaar in als eerste buitenlandse
investeerder een 50-procents be
lang in e
te kopen,
grootste 1
Hisham Nazer, zei donderdag dat
zijn land samen met andere lidsta
ten van de OPEC heeft gevraagd om
PRIVATISERING - De Brazi- een spoedvergadering van het kar-
liaanse regering heeft de weg vrij ge- tel om tot een gezamenlijke reactie
maakt voor de verkoop van staats- te komen op de situatie op de olie-
bedrijven. Als eerste zijn negen be- markt. Venezuela en de Verenigde
drijven in de petrochemie, staalin- Arabische Emiraten willen ook snel
dustrie en kunstmestsector en een een bijeenkomst, maar Nigeria,
fabriek van autobussen uitgekozen. Indonesië en Ecuador vinden be-
Beleggingspel, eigenaar van het Zij moeten ongeveer tien miljard raad op dit moment nog niet nodig.
Cash-tv beleggingsspel, heeft de dollar opbrengen. Buitenlandse i
de vesteerders zijn welkom, i
Het ïs overigens niet duidelijk of Nederland nagenoeg rond.
Cash
De Stichting Educatief Effecten- e
Polarisatie
rechten verkocht i
crediteuren. Dit heeft de bewind- kunnen maximaal veertig procent De Iraakse minister Chalabi (olie)
voerder gisteren bekend gemaakt,
De crediteur is van plan om op zo
kort mogelijke termyn de Cash-for-
mule voort te zetten. De bewind
voerder gaat zich nu verder concen
treren op een onderzoek naar de
omstandigheden die hebben geleid
tot de voorlopige surseance van be
taling en de afwikkeling met be
staande crediteuren en debiteuren.
Passagiers
De luchthaven Schiphol kreeg in de
eerste zes maanden van dit jaar
ruim vijf procent meer luchtreizi
gers over de vloer dan vorig jaar. De
stijging komt volledig voor reke
ning van het lijndienstverkeer. Het
aantal passagiers van chartervluch
ten daalde namelijk licht, met an
derhalf procent. Ondanks de daling
van het aantal charterpassagiers
van 1.099.177 tot 1.088.416 in de eer
ste helft van dit jaar, signaleert de
NV Luchthaven Schiphol (NVLS)
dat er sprake is van een gunstige
wending in het chartervervoer. In
het eerste kwartaal van dit jaar was
er namelijk nog sprake van een da
ling met maar liefst 13 procent.
Koeien
Het afgelopen jaar is de rundvee
stapel gegroeid van 4.745 miljoen
naar 4.841 miljoen stuks. Dit is een
stijging van 2 procent, zo blykt uit
gisteren gepubliceerde gegevens
van het Centraal Bureau voor de
Statistiek (CBS). Het aantal melk
gevende koeien is afgenomen met 3
procent.
aandelenkapitalen
zei gisteren dat een meerderheid
Olie-minister Hisham Nazer, on
langs nog in Leiden, wil nu een ver
hoging van de olie-produktie.
(foto Loek Zuyderduin)
"De sancties zijn er voor de
rijke landen, niet voor de ar
me", zei de landbouwminister
van Sriianka eergisteren. Hij
verwoordde daarmee de vrees ^ksé Exportbank
van veel Derde-Wereldlanden 400 miy0en dollar
miljoen dollar per jaar. Men streef
de er dit jaar naar de nandel met
Irak haar weer op te voeren, waar
onder andere aan Irak door de
i krediet van
verleend.
en landen in Oost-Europa ten Turkye leverde Irak grondstoffen
onder te gaan aan de economi
sche en militaire sancties te
gen Irak. Als landen zich aan
het embargo van de Verenigde
vanuit deSovjetunie had moeten
compenseren. Irak is Polen meer
dan 500 miljoen dollar schuldig.
Hongarije, Roemenië
en Tsjechoslowakije
Veel Oosteuropeanen doopten dat
Irak en andere Arabische landen de
afgenomen leveranties uit de Sov-
handel tussen Europa en het Golf-
pphipd Ruleariip hppft ppn huitpn Jetunie konden compenseren. Oost-
geoiea. Bulgarije neen een Duiten- Europa heeft te kampen met hoge
leningen aan Irak, alsook met onbe-
Naties proberen te onttrek
ken, is dat waarschijnlijk uit
geldnood. Een overzicht van
het effect van de VN-sancties
op landen die zich hun afhan
kelijkheid herinneren en de
rekening opmaken.
Van onze correspondenten'
Turkije
Lijkt na Irak het grootste slachtof
fer te worden van het internationaal
ingestelde handelsembargo met
een geschatte schade van 4 miljard
dollar. Meer dan de helft
die Turkije importeerde, kwam uit
Irak en zo'n goedkope markt zal het
niet meer vinden. Bovendien derft
Ankara de inkomsten uit de nu ge-
als ijzer en staal, textielprodukten,
SeuXrt^'vo^inOo":
SS SSaSfeS taalde rekeningen van het land
zenden tankauto's die olie brachten w0r™t hoofd^eUik afteuaid .n de waPens en andere goederen, die in
naar de raffinaderij van Batman - v^ oliSverLt^s en ak hrt olie zouden worden betaald. Hogere
op den duur ook voor Z2S2Ü&Z
er dit jaar naar schatting 140 mihoen nXr
Kixstcsn OOK
ne landbouw.
Sriianka
dollar bij inschieten,
daarvoor olie, waar vanwege de bur-
geroorloe in Sri Lanka grote vraag •De r.e«erln.® rekent °P
i Sri Lanka grote vraag
naar is.
Bangladesh
Één van de armste landen ter i
w verlies
200 mihoen dollar aan zakelijke
contracten in irak en nog eens 150
miljoen
duurdere goederen kunnen
i te zware last zijn voor de be
volking die al zoveel te verduren
heeft gehad. In Bulgarije en Roeme
nie hebben de tekorten al geleid tot
de rantsoenering van levensmidde
len.
iraK en nog eens ïou
leveringen die niet Sovjetunie
"We kunnen verscheidene miljar-
doorgaan. Polen levert wapens
reld lijdt eronder dat veel Bengalese Poolse bedrijven zyn bouwcontrac- den dollars verdienen," zei Alexei
""J"" gastarbeiders in Irak geen geld 'en aangegaan, waardoor veel Polen VasUiev, adjunct-hoofd van het
de olie ^eer naar hujs sturen op bouwprojecten in Irak werken. Afrikaans Instituut in Moskou., De
De regering had gerekend op Iraak- Sovjetunie probeert zoveel moge-
Rii 1 P-ari i p se ohe' waarmee Baghdad schulden lyk olie te verkopen aan het Westen
j j j aan Warschau had kunnen aflossen om in het bezit te komen van harde
Belangryk doorvoerland voor ae en dje de verminderde aanvoer valuta.
UTRECHT (ANP) De groep van de bedrijfsgroep water en
"verontruste leden" (WL) van de weg van de bond. Volgens hem
Vervoersbond FNV heeft het staat duidelijk in het rapport-Dra-
gisteren in een jjer dat er geen koppen zouden
de vakcentrale rollen behalve die van de toenma
lig secretaris M. van Rossum.
Maar inmiddels zouden ten
minste nog vier mensen op grond
van hun opvattingen op non-ac
tief zijn gesteld. Gijsbers zegt dat
De dissidenten binnen de de kaderleden die de WL heb-
bondsbestuur
open brief
FNV van beschuldigd,
te zyn en bezoldigde medewer
kers van de bond te 'elimineren'.
Bondsvoorzitter R. Vreeman ont
kent dit.
bond, afkomstig uit de bedrijft
groepen weg en water en burger
luchtvaart, zijn er in mei niet in
geslaagd hun kandidaten in het
bestuur te krijgen. De meerder- P1®,'v
heid van de bondsraad koos voor ;„or;„0 cr,rato
de kandidaten die het FNV-be- f/Er zimwl?mInTenn?ar andere
stuur had voorgedragen. Daarna
ben opgericht deze "zuivering" i
maart al hebben voorspeld.
Bondsvoorzitter Vreeman
die de brief van de WL nog niet
reactie dat
banen vertrokken. Maar die heb-
In" maart' had^de' bondsraad al "gens ^mzelf gesojlici
werd de WL opgericht.
In maart had de bonusiaau ai Qr
ingestemd met een door FNV-be- Uffj',
omdat ze teleurge-
de verkiezings-
stuurder J. Drayer voorgestelde j?
reorganisatie waarhii 9.Q arhaiHc.
De bondsraad heeft volgens
reorganisatie waarbij 29 arbeids
plaatsen vervallen en de bedrijfs
groepen worden opgeheven. De Vreeman uitgesproken dat het
FNV heeft zich met de vervoers- lidmaatschap van de WL niet
bond beziggehouden vanwege verenigbaar is met dat van de
conflicten en financiële proble- bond. Volgende week heeft het
men. bondsbestuur een gesprek met de
Voorzitter van de WL is F. WL om te kijken of toch nog een
Gijsbers. tevens vice-voorzitter oplossing mogelijk is.
