Ruim duizend artsen
worden ondervraagd
Fregatten verlost van rolberoerte
METAALBEWERKING
ZOEKT JONGE MENSEN
12.000,- BELONING
'We zijn door een hel gegaan'
'Verlenging opleiding
tot arts is niet nodig'
Infoimatisermgsbank
vordert 6 miljoen terug
Proef met omstreden
middel tegen aids-virus
BEL: 030 - 204811
ZATERDAG 18 AUGUSTUS 1990
BINNENLAND
PAGINA 3
Enquête in verband met euthanasie-onderzoek
UTRECHT (ANP) - Aan 1.100 artsen zal de komende maanden medewerking worden ge
vraagd in het kader van het onderzoek naar de euthanasie-praktijk in Nederland. Het on
derzoek wordt uitgevoerd door het Instituut Maatschappelijke Gezondheidszorg van de
Erasmus Universiteit in Rotterdam en het Centraal Bureau voor de Statistiek. Uiterlijk 1
mei 1991 moet de commissie-Remmelink rapport uitbrengen aan minister Hirsch Ballin
van justitie en staatssecretaris Simons van Volksgezondheid.
UTRECHT (ANP) - De duur van de
opleiding tot basisarts kan beperkt
blijven tot zes jaar, als het praktisch
onderwijs doelmatiger wordt inge
richt. Ook de aan de opleiding ver
bonden wettelijke bevoegdheid tot
het uitoefenen van de geneeskunst
moet worden gehandhaafd.
Deze aanbevelingen zijn geba
seerd op een onderzoek van de Ka
tholieke Universiteit Nijmegen
waarbij het co-assistentenonder-
wijs Can alle faculteiten geneeskun
de in Nederland is doorgelicht. Een
begeleidingscommissie onder voor
zitterschap van prof. dr. G. Stoelin-
ga heeft op grond van de resultaten
van dat onderzoek aangegeven hoe
de opleiding tot basisarts kan wor
den verbeterd.
Aanleiding voor het onderzoek
was een van september 1989 date
rend rapport Dr. Borst-Eilers, prof.
dr. Querido en dr. De Kock-van
Leeuwen kwamen daarin tot de
conclusie dat basisartsen over on
voldoende kennis en vaardigheden
beschikken om zelfstandig de ge
neeskunst uit te oefenen en om door
te stromen naar de vervolgopleidin
gen tot huisarts of specialist.
Zij stelden voor, tussen de oplei
ding tot basisarts en de vervolgop
leidingen een algemene klinische
is onder de behandelingen bij patiënten die afgesproken die inhoudt dat
verant- hun wil niet kenbaar kunnen i
ken.
woorde schatting van het aantal
thanasie-gevallen (levensbeëindi
ging op verzoek) en levensbeëindi
gend handelen of nalaten niet op gegevens vast te leggen
verzoek.
Dezelfde 400 artsen wordt ge- schouwer. Die vraagt de arts
vraagd een half jaar lang de nodige verslag te maken van de gebeurte-
sterfgevallen,
Tevens wordt nagegaan in hoe- handelend arts worden geconfron
2 de artsen de zorgvuldigheids- teerd. De behandelende artsen krij
eisen kennen en die toepassen. Ver- gen van het CBS
der wordt onderzocht onder welke gestuurd,
voorwaarden artsen bereid zijn om
bij een overlijdensverklaring te
melden dat het om een niet natuur
lijke dood ging.
De privacy van artsen
bestaanden wordt gegarandeerd
Op zijn beurt brengt de lijk-
als be- schouwer daarna rapport uit aan de
officier van justitie. Die beslist uit
eindelijk of er een verklaring van
vragenlijst toe- geen bezwaar wordt afgegeven. Zo
nodig kan hij de politie de opdracht
geven tot een nader opsporingson
derzoek. In dat geval zal de politie
discreet optreden: het verhoor ge-
De resultaten worden volgend jaar beurt zoveel mogelijk op het politie-
tegelijk met het rapport van de
bureau en als dat niet kan,
Vraaggesprek
Leider van het project is prof. dr.
P. J. van der Maas, hoogleraar maat
schappelijke gezondheidszorg in
Rotterdam. Hij zegt in het artsen
blad 'Medisch Contact' dat 400 art
sen zullen worden benaderd voor
een vraaggesprek. Daarbij zullen
onder meer de verzoeken om eutha
nasie en hulp bij zelfdoding aan de
orde komen, waarmee ze de afgelo
pen tijd zijn geconfronteerd. Ten
slotte worden vragen gesteld over
beslissingen inzake het staken of worden behandeld
niet beginnen van levensverlengen-
missie-Remmelink openbaar ge- schijnt de politie in burger. Ook als
maakt. Het is een publiek geheim het gaat om het verrichten
dat menige arts op de overlijdens- tie zal Justitie zich terughoudend
verklaring aangeeft dat zijn patiënt opstellen.
'natuurlijke dood' is gestor-
gaat
Crimineel
Beter dan
De afspraken worden volgens
werkelijkheid dan Cense eind augustus geformali-
geval van euthanasie. seerd in de vergadering van de pro
cureurs-generaal. Hij is zeer tevre
den met deze gang van zaken, om-
ook kent W.H. Cense, dat ze "de melding van euthanasie
voorzitter van de artsenvereniging 0p een zodanige wijze regelen dat
KNMG, de oorzaak. Artsen die eu- het naleven van de bestaande wet-
thanasie wie wèl melden, plegen geving met goede wil aan beide kan-
al te vaak als "crimineel" te ten geen onaanvaardbare belasting
landelijke procedure lie
r de arts, de patiënt e
r hoeft te zijn".
Friese vissers weer thuis na gijzeling in Liberia
BOLSWARD (ANP) - Kapitein Jan ningsieden uit Liberia en Ghana ter Treesie'. waarmeedoordeBol^
Gerard Kuijper en machinist Bou- «aten al eerder van boord gehaald, warders voor de Westafrikaanse
dewijn Boekema uit Bolsward van In Sierra Leone zat het drietal kust op garnalen werd gevist.
DEN HELDER De komende en gaande man tijdens de commando-overdracht in Den Helder.Vice-admiraal
Van Renesse, die met functioneel leeftijdsontslag gaat, wordt gevolga door de nieuwe commandant der Zeemacht
in Nederland, vice-admiraal Haver Droeze. ito to anp>
vormingsperiode van éën a twee
jaar in te lassen. De studenten zou
den gedurende deze periode in zie
kenhuizen vooral klinische vaardig
heden moeten opdoen.
Volgens het Nijmeegse rapport is
zo'n vormingsperiode niet nodig als
het co-assistentenonderwijs (prak
tijkstages in ziekenhuizen en bij
huisartsen) beter wordt gestructu
reerd en van het begin af aan wordt
geïntegreerd in de basisopleiding.
Voorts zal duidelijker moeten wor
den aangegeven wat de studenten
aan het eind van de opleiding moe
ten weten en kunnen (de eindter
men), en zal er meer aan kwaliteits
bewaking moeten worden gedaan.
Nog steeds geen
duidelijkheid
over uitstoot
van VAM-oven
ASSEN (ANP) - Het is en blijft onze
ker of de uitstoot van de nieuw te
bouwen afvalverbrandingsinstalla
tie bij de VAM in Wijster zal vol
doen aan de streefwaarden van de
Richtlijn Verbranden 1989. De
praktijk zal uitwijzen of de uitstoot
van schadelijke stoffen zoals
dioxine die normen overschrijdt,
want nergens ter wereld staat al een
vergelijkbare installatie, waar me
tingen daarnaar kunnen worden
verricht.
Dat concludeert de commissie
die een Milieu Effect Rapportage
heeft verricht naar de plannen van
de VAM en de IJsselmij voor de
bouw van een afvalverwerkingsin
richting.
Er zijn, nadat de Provinciale Sta
ten eind iforig jaar hadden besloten
dat de geplande installatie in princi
pe gebouwd kan worden, al zo'n
drieduizend bezwaarschriften te
gen die plannen ingediend. De
Drentse gedeputeerde Lange ver
wacht dat het college van GS in ok
tober een definitieve beslissing
over de bouw neemt.
de viskotter 'Treesie" die 23 juni drie dagen
hotel,
de door de rebellen gebruikt om "be-
UC V1SAUIIC1 J1CCS1C UIC £*0 JU1I1 O--
door Liberiaanse rebellen werd ge- terugreis donderdag kon worden
kaapt, zijn gisteren teruggekeerd in aanvaard. Het Liberiaai
hun woonplaats Bolsward. Naar nu ningslid is stiekem meeʫt.eui.a0i --- --
bekend is geworden werd het duo Nederland en zal volgens kapitein delingen plaats tussen de rebellen
maandagavond door
kaans landingsvaartuig 1
gehaald.
De twee Friezen werden in gezel
schap van een vrouwelijk Liberi-
aans bemanningslid naar Sierra
Leone gebracht. De overige beman-
Ameri- Kuijper pas naar Liberia terugke-
n boord ren als de situatie
Ier i
Kuijper stelde gisteren in Bols
ward dat hij samen met Boekema
"door een hel is gegaan". "We wer
den geslagen en bedreigd met een
geweer", aldus Kuijper. De viskot-
GRONINGEN (GPD) - Ruim
17.000 studenten en scholieren heb
ben in de eerste zeven maanden van
1990 ten onrechte een ziektekosten
toeslag ontvangen bij hun studie
toelage. Dat blijkt uit een controle
van de Informatiseringsbank, de
Groningse vestiging van het minis
terie van onderwijs en wetenschap
pen.
In totaal gaat het in die periode
om een bedrag van ruim 6 miljoen
gulden. Het bedrag dat te veel is uit
betaald, bedraagt gemiddeld 350
gulden per persoon. De Informati
seringsbank is momenteel bezig dit
bedrag van de betrokken studeren
den terug te vorderen.
Per jaar betaalt de bank ruim 140
miljoen gulden aan ziektekosten
toeslagen. Studenten en scholieren
met aanvullende financiering, die
niet via het ziekenfonds (mee-)ver-
Liberia
Sierra Leone te vervoeren. In
dat land hebben vredesonderhan-
ingen plaats tussen de rebellen
Liberiaanse overheid. Volgens
het land stabië- Boekema en Kuijper is de viskotter
'Treesie' geplunderd door de rebel
len en omgebouwd tot oorlogs
schip.
De beide zeelieden hebben ernsti
ge kritiek op de Nederlandse consul
in Freetown. "Met de opstandelin
gen hebben we tien dagen lang in de
haven van Freetown gelegen omdat
we daar mensen moesten afleve
ren", vertelt Kuijper. Naar zijn zeg
gen lag het schip dicht in de buurt
van het consulaat. "Maar niemand
heeft iets gedaan om ons vrij te krij
gen", zo stelt hij.
Volgens een woordvoerder van
het ministerie van buitenlandse za-
zekerd zijn, komen in aanmerking ken heeft de consul zich wel dege-
voor een bijdrage in de ziektekosten lijk ingespannen om «de twee be-
van f77,31 per maand. In mei en ju- manningsleden vrij te krijgen,
ni controleerde de Informatise- "Maar de bemanning kon dat niet
ringsbank alle studerenden die vol- weten, omdat de consul door de au-
gens haar gegevens een ziektekos- toriteiten van Sierra Leone twee
UTRECHT (ANP) - Aids-patiën-
ten kunnen binnenkort beschik
ken over het middel Kemron. Dat
staat in het nieuwe, nog niet ge
publiceerde nummer van de Gay
Krant. De Amsterdamse huisarts
H. Laane is volgens de Gay Krant
erin geslaagd een grote hoeveel
heid van het middel te importe
ren uit de Verenigde Staten. Naar
verwachting is er binnen vier we
ken voldoende Kemron om een
onbeperkt aantal patiënten voor
lange tijd te behandelen, aldus de
Gay Krant.
Kemron is een omstreden mid
del. Uit Kenya en een aantal ande
re Afrikaanse landen komen op
vallend positieve berichten.
Kemron geneest weliswaar niet,
maar het aantal klachten van
Aids-patiënten en sero-positieven
(mensen die besmet zijn met het
aids-virus, maar de ziekte nog
niet hebben) zou na gebruik van
het Amerikaanse middel van Ja
panse makelij in korte tijd specta
culair zijn gedaald.
Uit een Amerikaans/Kenyaans
onderzoek bleek dat het aantal
klachten van sero-positieven na
behandeling met Kemron met
een factor tien was teruggelopen.
Van tweederde van de onder
zochten zou de afweer volkomen
normaal zijn. Ook zouden enkele
sero-positieven sero-negatief zijn
geworden. In tegenstelling tot het
gebruik van de aids-remmers
AZT en DDI zijn er bij Kemron-
gebruik geen bijwerkingen vast
gesteld. AZT en DDI zijn boven
dien veel duurder. Laane, die veel
aids-patiënten behandelt, wil
Kemron via zijn huisartsenprak
tijk beschikbaar stellen
Bij de aids-deskundigen in Ne
derland overheerst scepsis. Vol
gens de Amsterdamse internist
J.W. Mulder is het nog lang geen
uitgemaakte zaak dat alle klach
ten van de onderzochte sero-posi
tieven wel gerelateerd waren aan
het aids-virus. Mulder: "Het kan
best zijn dat die mensen verkou
den waren of een of andere tropi
sche ziekte onder de leden had
den. Dat kan natuurlijk ook zon
der Kemron over gaan."
Bovendien is het niet zo uitzon
derlijk dat het aantal afweercel-
len van sero-positieven hoog is,
zeker in het eerste jaar, aldus Mul
der. Ten slotte twijfelt hij aan de
omslag van sero-positiviteit naar
sero-negativiteit. "Dat kennen
wij helemaal niet", zegt Mulder,
"en dat doet je twijfelen aan de
testresultaten".
tentoeslag ontvingen. Dat
toen 156.000. Zij kregen ee
lier thuisgestuurd. Ruim 17.000 per
sonen gaven aan geen recht te heb
ben op een ziektekostentoeslag.
De respons op de controle was
hoog. Bijna 90 procent van de aan
geschreven studerenden stuurde
keer de toegang tot het schip werd
formu- ontzegd", aldus Buitenlandse Za
ken.
Vervolgens is er volgens de
woordvoerder vanuit Nederland
rechtstreeks contact met de autori
teiten van Sierra Leone geweest,
ook die poging om de consul
het formulier terug. Studerenden toegang tot het schip te verschaffen,
die nog niet hebben gereageerd, mislukte. Bemiddeling
krijgen een dezer dagen een herin- vriend land" liep e
nering toegezonden. Zij hebben uit. Dat de regering
dan een maand de tijd de gevraagde
gegevens alsnog te leveren. Doen zij
"be-
op iets
Sierra Leo-
geen medewerking wilde verle-
volgens Buitenlandse Za-
dat niet, dan vordert de Informati- ken mogelijk te verklaren zijn uit
seringsbank de vanaf 1 januari 1990 het gegeven dat men "de eigen be-
ROTTERDAM - Eén telefoontje
naar de Koninklijke Marine was al
tijd voldoende voor Peter van der
Klugt van het Rotterdamse inge-
nieursburau Van Rietschoten
Houwens om een standaardfregat
te krijgen om mee te experimente
ren. Van der Klugt: "Britse weten
schappers, die de Royal Navy nota
bene in dienst heeft, moeten twee
jaar van tevoren een schip aanvra
gen, willen ze iets kunnen uitprobe
ren. Bij mijn onderzoek was de me
dewerking van alle kanten gewel
dig".
Van der Klugt bestelde het liefst
een schip bij slecht weer. Zware
zeegang bood de beste omstandig
heden om zijn Roer Rol Stabilisatie
systeem (RRS) uit te proberen.
"Zeeziek dat ik was de eerste keer,
geweldig, precies wat we nodig had-
ADVERTENTIE
Bandenspanning
Als iedere automobilist zijn banden
op de juiste spanning houdt, scheelt
dat door brandstofbesparing 3500
vaten olie per dag. In een brief aan
de ministerraad vraagt het oud-ka
merlid Maarten Schakel als voorzit
ter van de Vereniging voor de Ban
denbranche (VACO) het kabinet
een oproep te doen aan autorijdend
Nederland om de bandenspanning
in de gaten te houden.
Bijtjuf beboet
Een treinconducteur in de borst bij
ten 'kost' 240 gulden. Die straf werd
gisteren een 20-jarige zwartrijdster
uit Haarlem opgelegd door de Am
sterdamse politierechter. Zij beet
destijds een conducteur die haar
wilde meenemen naar de spoorweg
politie in de borst en bezorgde de
ambtenaar in functie een snijwond
en blauwe plekken.
'Naakt' gewraakt
De cultuurcommissie van de ge
meente Kampen heeft een schilde
rij afgekeurd omdat er vrouwelijk
naakt op staat afgebeeld. De com
missie stoort zich aan het 'aanstoot
gevende" karakter van het kunst
werk. Het schilderij, bestemd voor
de stadsschouwburg, i6 vervaar
digd door de Amsterdamse kunste
naar Hans Dingjan. Zijn schetsen
voor het kunstwerk werden in een
eerder stadium wel goedgekeurd.
Volgens de Kamper cultuurcom
missie waren de figuren op die teke
ningen gehuld in gewaden.
Premie van f 2.000,- te ontvangen bij het behalen van het primaire vakdiploma metaalbewerking
in het kader van het Leerlingwezen. Uitkering van de premie is niet aan leeftijd gebonden.
den. Ik was trouwens niet de enige
hoor. Menig Jantje had ook proble
men. Ik heb ze geen pilsje zien drin
ken die keer. Die marinemensen be
grepen er helemaal niets van. Bij
zulk weer gingen zij meestal met
hun neus recht in de golven liggen
en namen ze wat gas terug om zo
min mogelijk last te hebben van de
deining", zegt Van der Klugt.
Om de stabilisatie-apparatuur zo
zwaar mogelijk te testen liet hij de
stuurman het fregat dwars op de
golven leggen en liet hjj flink gas ge
ven. "Die wetenschappers zijn ge
stoord, riepen de marinemensen op
de brug. Je donderde inderdaad bij
na om", lacht Van der Klugt.
Na de proeven bij de marine was
gebleken dat het systeem altijd
werkte. "Dat was precies ons stre
ven". Zelfs een dwarsscheepse rol
ling van dertig graden naar stuur-
en bakboord wordt door het RRS-
systeem nog goed in toom gehou
den. Andere bestaande systemen
werken dan allang niet meer.
Sinds 1983 is Van der Klugt full
time bezig geweest aan het RRS-
systeem. Het systeem corrigeert via
korte felle roerbewegingen dwars
scheepse bewegingen van een
schip. De correcties worden als het
ware opgeteld bij de beweging die
het roer maakt om het schip te be
sturen. Het tegenroer geven gaat zo
snel, dat de besturing niet wordt ge
hinderd. Met de invoering van het
RRS-systeem krijgt een roer dus
een functie erbij.
Het principe van tegenroer geven
om rollen te voorkomen, is niet
nieuw. Het werd al eerder bedacht
door Engelsen en Amerikanen aan
het einde van de jaren zeventig.
"Maar wij hebben het systeem intel
ligent gemaakt. Ik heb mijn eigen
redenering, hoe ik dacht dat het ap
paraat moest werken, in de compu
ter gestopt en dat bleek te werken",
stelt Van der Klugt vast.
"Het is nog een hele stap, voordat
een regelsysteem dat in de compu
ter perfect werkt, ook in de praktijk
goed functioneert". Voor de Engel
sen was destijds de stap van theorie
naar praktük te groot. Zjj hebben Sëvinding
het onderzoek toen gestaakt. De (foto ANP)
Amerikanen strandden bij gebrek
aan medewerking. dat hij graag met het systeem door ramp. "Juist op de dag dat mijn
Q1 in aprpn wilde gaan.
oimgei en Dat deed in dienst van Van R
De Nederlandse marine heeft de &h. Door Defensie werd hij vrijge-
Een deel van de bemanning van het fregat Pieter Florisz rust uit bij de
harpoeninstallatie waarmee het fregat is uitgerust. Het schip ligt er dank-
i Peter van der Klugt mooi stabiel bij.
broer trouwde ontstonden er aller
lei technische problemen: Bestu-
ringsapparatuur liep vol met water,
In OOM zijn vertegenwoordigd: von werkgevHsrijde: Melookmie, Nederlandse Organisatie von Ondernemen mdeM
Nederlandse Vereniging von Ondernemers in het Groveeibednjf. Von werknemerszijde: Industriebond FNV; Industrie- en Voedingsbond (NV; Unie 8LHP.
ontwikkeling van een nieuw stabili- steld van zijn dienstplicht, omdat,
satiesysteem aangezwengeld. Eind hij bij Van R&H 'onmisbaar'
jaren zeventig wilde de marine af voor het onderzoek. "Het wa
van zijn oude systeem. Nu nog zit- maal ideaal. Door de marine
ten op veel marineschepen vinnen praktijk direct in de buurt. De TH
om het slingeren te beperken. Voor had de 'know-how' en het bedrijf
deze kwetsbare en remmende stabi- Van R&H was de stuwende organi-
lisatoren moest vervanging komen, satie", blikt Van der Klugt tevreden
Gezamenlijk met Van Rietschoten terug.
Houwens en de Technische Ho
geschool van Delft werd het project
gestart. Voor Van der Klugt van de KOZen
Delftse vakgroep regeltechnieken Niet al Van der Klugts arbeid ging
begon het project als een afstudeer- over rozen. De week experimente- vondst, die de basis vormt van nog
onderzoek. De resultaten van zijn ren met een proefmodel van negen andere revolutionaire besturings
eindscriptie waren zo veelbelovend, meter op het Haringvliet was een systemen.
Meteen na die week volgde echter
alle- de grote doorbraak. "Toen ontdekte
ik het Ei van Columbus. De tegen
slagen op het Haringvliet openden
de ogen, waardoor duidelijk werd
dat het onderzoek succes zou heb
ben. Op de ontdekkingen die zijn
gedaan naar aanleiding van deze ex
perimenten, is patent aangevraagd
en ook verleend. Nu al is er vanuit
de Verenigde Staten belangstelling
getoond voor Van der Klugts
