LEIDSCH DAGBLAD Vrijlating buitenlanders geëist EXTRA NODIG Spanning loopt op in Kroatië 'Risico's van transport kernafval zijn te groot' Veiligheidsraad bezorgd om lot Amerikanen en Britten in Irak M/V Nederlands bedrijf mag chemisch afval uitvoeren ZATERDAG 18 AUGUSTUS 1990 OPGERICHT 1 MAART 1860 No. 39321 Prijs fl. 1,35 Deense bejaarde is grootste winkeldief KOPENHAGEN (Rtr) - In de Deense hoofdstad Kopenhagen blijken 65-plussers de meeste winkeldiefstallen te plegen. De Deense hoofdstedelijke politie arresteerde in de afgelopen tien weken, tijdens een campagne tegen winkeldiefstal, 106 bejaar den. In de leeftijdscategorie van 15 tot 25 jaar werden 81 perso nen aangehouden wegens win keldiefstal. "Schandalig", is de reactie van politiechef Willy Eli- AMSTERDAM (ANP) - De risico's die zijn verbonden aan het trans port van hoog-radio-actief materi aal, zoals uit Dodewaard, zijn on aanvaardbaar groot. Dat staat in een rapport van het Britse onderzoeks bureau Large and Associates. Het gisteren uitgebrachte rapport is op gesteld in opdracht van de interna tionale milieu-organisatie Green peace. Het rapport noemt met name het Noordzee-transport van uitgewerk te reactorbrandstof van kerncentra les met zogeheten roll-on roll-off ferries (veerboten) gevaarlijk voor de lokale bevolking, toeristen en ha venwerkers. Daarbij komt dat ram penplannen zo goed als ontbreken. In de maand aueustus reizen se- nrneedures bestaan om een nucl In de maand augustus middeld 2 miljoen mensen via het Britse Dover naar West-Europa. Het aantal transporten van bestraalde reactorbrandstof door de haven van Dover is van twee in 1988 toegeno men tot 37 dit jaar. Het onderzoeks bureau verwacht dat in 1995 zo'n 50 transporten plaatsvinden. In Dover zouden geen specifieke procedures bestaan om een nucle air transportongeluk het hoofd te bieden. Het bureau heeft berekend dat bij beschadiging van een contai ner met uitgewerkte reactorbrand stof in totaal 5.800 mensen in een straal van enkele kilometers in di rect levensgevaar kunnen komen. Een aantal landen - Nederland, Japan, Zwitserland, Italië, Spanje en de Bondsrepubliek - verscheept zijn uitgewerkte brandstof naar de Britse opwerkingsfabriek Sella- field. Het kernafval zit in containers die ongeveer 6 ton hoog-radio-actie- ve brandstofstaven kunnen bevat ten. Dat staat volgens het onder zoeksbureau gelijk met 10 procent van de radio-activiteit die vrijkwam na het ongeluk in de Sovjet-centrale TsjernobyL Greenpeace vindt dat de deelna me aan dergelijke transporten ge tuigt van "onverantwoordelijk be stuur". De organisatie wijst erop dat Nederland meewerkt aan het trans port per ferry, terwijl dit jaar al vier ongelukken met veerboten zijn ge beurd. WASHINGTON/DEN HAAG (GPD/AFP/Rtr) - De Veilig heidsraad van de Verenigde Naties maakt zich grote zorgen over het lot van de tienduizenden buitenlanders in Kuwayt en Irak. Irak weigert nog steeds de buitenlanders, en dan met name de burgers uit de westerse landen, naar hun va derland te laten terugkeren. De woordvoerder van het Iraakse parlement verklaarde gisteren dat Baghdad "zijn gastvrijheid zou to nen aan de onderdanen van vijandi ge en agressieve naties, zolang Irak wordt bedreigd met oorlog". Waar nemers menen dat het gevaar dat westerse burgers in Irak en Kuwayt in gijzeling worden genomen door deze uitlating groter lijkt te zijn ge worden. De secretaris-generaal van de VN, Perez de Cuellar, is gevraagd in actie te komen om de buitenlan ders vrij te krijgen. De 35 Amerikanen die de afgelo pen dagen in het Rashid Hotel in Baghdad zijn vastgehouden, zijn door de Irakezen naar een andere plaats overgebracht. Dat heeft het Amerikaanse ministerie van buiten landse zaken meegedeeld. Woord voerders van het departement zei den niet te weten waar de Amerika nen naar toe zijn gebracht. "Wjj we ten alleen wat de Iraakse woord voerders hebben gezegd: ze zouden veilig zijn. Maar waar ze zijn of waarom ze zijn overgebracht, is niet aan ons verteld. We zijn zeer be zorgd", aldus de woordvoerder van het Witte Huis, Fitzwater. Het merendeel van de 2500 Ame rikanen in Kuwayt heeft geen ge hoor gegeven aan de oproep van de Iraakse autoriteiten om zich te mel den in een hotel in de hoofdstad. Irak liet donderdag weten dat de Amerikanen die zich niet meldden, zouden worden opgepakt. Maar de VS hebben geen enkele aanwijzing dat Amerikaanse staatsburgers zjjn opgepakt of lastig gevallen. Hetzelf de geldt voor de 4000 Britten, die zich eveneens moesten melden. President Bush noemde de Iraak se handelwijze "in strijd met alle normen van het internationale recht". Ook 500 Japanners worden volgens Tokio min of meer in gijze ling gehouden. Irak heeft gisteren overigens een nachtelijk uitgaans verbod ingesteld voor de Kuwaytse hoofdstad en de steden Jahra en Setden Nida. Amerikaanse marineschepen in de Perzische Golf en de Rode Zee mogen sinds gisteren alle schepen tegenhouden, die goederen van of voor Irak vervoeren. President Bush heeft de militairen toestem ming gegeven 'minimaal geweld' te gebruiken. De Amerikanen menen dat te kunnen doen op grond van ar tikel 51 van het Handvest van de VN. Daarin staat dat verdachte schepen, op verzoek van een be vriende mogendheid, mogen wor den tegengehouden. Het is volgens de woordvoerder nog niet nodig ge weest om geweld te gebruiken. Meer dan 16.000 vermoeide men sen, gevlucht uit Irak en Kuwayt, zijn inmiddels door de Iraakse woestijn via de grenspost Ruwaished naar Jordanië ge stroomd om te ontkomen aan de cri sis in de Golf. Tweederde van de vluchtenden zijn Egyptenaren - naar schatting bevinden zich er in Irak 1,6 miljoen en in Kuwayt 150.000. Ongeveer een derde is af komstig uit Aziatische en andere Arabische landen. Slechts acht Fransen, twee Canadezen en vier Duitsers kwamen gisteren de grens post over, zo verklaarden Jordaanse functionarissen. In Israël groeit de bezorgdheid over de pro-Iraakse houding van de PLO en de Palestijnen in de bezette gebieden. Ook in Jordanië, waar veel Palestijnen wonen in vluchte lingenkampen, wordt Saddam Hus sein massaal aanbeden. (zie verder de pagina's 2,7 en de bijlage Extra) Zeelieden in Golf krijgen oorlogstoeslag ROTTERDAM/LONDEN (ANP/GPD) - De zeelieden van de Rotterdamse reder Kahn krijgen een oorlogstoeslag van 1000 gulden per maand als de schepen in de Perzische Golf va ren. Kahn is de eerste reder in Nederland die de Golf als oor logsgebied beschouwt. Andere reders hebben de oproep denvakbond FWZ om hetzelfde te doen als voorbarig van de hand gewezen. Ook Shell Tank ers, dat op het ogenblik een tan ker in de Golf heeft, vindt een toeslag voor de bemanning overbodig. Kahn heeft overi gens op dit moment geen sche pen in de Golf en zal die voorlo pig ook niet hebben. De beroemde internationale verzekeringmaatschappij Lloyd's beschouwt de Golf wel als een oorlogsgebied en vreest zélfs veel moeite te hebben om gigantische schade-uitkeringen te overleven. De premies die de Engelse verzekeraar rekent voor een zogenaamde 'oorlogsrisico verzekering' zijn even hard ge- stegen als de politieke tempera tuur in deze vitale regio. De koopvaardijschepen in Saudische wateren betalen op het ogenblik één extra procent van de verzekerde waarde van het schip in oorlogspremies. Die opslag zal iedere zeven dagen worden herzien. Machinefabriek West-End BV Lisse, tel. 02521-19048 Machinebouw en -reparatie engineering motorrevisie Indiërs geëvacueerd uit Liberia NAIROBI (GPD/ANP) - Ameri kaanse mariniers hebben gisteren zo'n 350 Indiërs geëvacueerd uit de Liberiaanse hoofdstad Monrovia. De Indiërs, hoofdzakelijk winke liers en zakenlieden, zijn met heli kopters naar buurland Sierra Leone gebracht. Verder is bekendgemaakt dat het overleg over een wapenstil stand tussen rebellenleider Charles Taylor en de leden van de Econo- mishce Organisatie van Westafri- kaanse Staten (Ecowas) maandag zal plaats hebben. Liberiaanse rebellen hebben op hun beurt gisteren meer dan twintig ernstig zieke patiënten weggehaald 9e OLDTIMERS V KI LING KE.VNEMER SPORTHAL (W. Randweg) HAARLEM Geveild worden ca. 100 old-timerc ZEG MAAR TEGEN KAMSTEEG OCCASION Zowel de Amerikaanse president George Bush als de Irakese leider Saddam Hussein speelt hoog spel inde Golf. Met de invasie in het van oliedollars zwelgende sjeikdom Kuwayt heeft Saddam Hussein 'gescoord' bij de vele Arabieren, die nooit profijt hebben kunnen trekken van het immense oliereservoir onder het woestijnzand. Een weg terug is er niet voor hem. Zou Saddam Hussein nu bezwijken voor de druk van de Amerikaanse blokkade en zijn troepen terugtrekken, gegarandeerd dat de geloofwaardigheid op de tocht kwam te staan van de man die zichzelf graag mag vergelijken met Nebukadnezar. Een slepend conflict met Irak zou op termijn voor de Amerikaanse president George Bush eveneens politieke consequenties kunnen hebben. De doorsnee Amerikaan vindt het prima dat Bush met veel machtsvertoon Irak aanpakt ter bescherming ook van de oliebelangen in Saudi-Arabië, maar op een langdurige zenuwenoorlog zit niemand in de VS te wachten. Eist te veel levens en te veel dollars. De PRIJZIGE BLOKKADE van Irak. De Nederlandse nieuwbouwwijken zijn onderling inwisselbaar. Jonge architecten die deelnemen aan de EuroPan-prijsvraag worden in de gelegenheid gesteld om de cyclus van de monotone naoorlogse woningbouw te doorbreken. De Franse aanzet tot het Europese alternatief voor de doorzonwoning, oftewel een ARCHITECTONISCH HOOGSTANDJE Belfast, een VERSCHEURDE STAD. DEN HAAG (ANP) - De afdeling ge schillen van de Raad van State heeft een beschikking van het ministerie van milieubeheer geschorst. Krach tens die beschikking was het bedrijf Ecoservice een verbod opgelegd om afval te exporteren naar de DDR en de Bondsrepubliek. Het verbod is door het besluit van de Raad van State ontkracht. De motivering van het besluit is nog niet bekend. Ecoservice in Alblasserdam tot voor kort werkend onder de naam GMU Nederland - wil een lading chemisch afval laten verwerken in het Westduitse Herne en het Oost- duitse Schönberg. De bedrijfslei ding meent dat in Nederland te wei nig verwerkingscapaciteit aanwe zig is. VROM betwist deze visie. Mi nister Alders is sterk voorstander van het verwerken van afval binnen de eigen grenzen. By een eerdere schorsing van een beschikking van VROM tegen Eco service maakte de Raad van State duidelijk dat het ministerie onvol doende had aangetoond waarom het afval in Nederland moest blij- De uitvoer van chemisch afval naar met name de Oostduitse plaats Schönberg is VROM al enige tijd een doorn in het oog. Schönberg staat bekend als een stortplaats waar te weinig maatregelen zijn ge troffen ter bescherming van de bo dem en het grondwater. Het beleid van het ministerie van milieubeheer is gericht op totale be ëindiging van het transport van che misch afval naar de DDR in 1992. Eind dit jaar zou het exportcijfer reeds met 73 procent teruggebracht moeten zijn. Vorig jaar exporteerde Nederland 89.500 ton afval naar de DDR. Kleuter sticht brand LEEUWARDEN (ANP) - De grote brand die op 28 april enkele histori sche panden in de Leeuwarder bin nenstad in as legde, is waarschijn lijk aangestoken door een 5-jarig jongetje. Dat heeft het arrondisse mentsparket van Leeuwarden gis teren meegedeeld. De brand ontstond zaterdag 28 april in het pand van het kledingbe drijf Wibra. De schade loopt in de miljoenen. In een onbewaakt ogen blik zag hij kans in de winkel met een aansteker brandbaar materiaal aan te steken. uit het katholieke St. Josephzieken- huis in Monrovia dat al weken in de vuurlinie ligt. De patiënten waren een week geleden achtergelaten door buitenlandse artsen. In het gebied dat grenst aan Gui nee hadden gisteren overigens weer vuurgevechten plaats. Terwijl Gui nee troepenversterkingen aan de grens heeft samengetrokken, zjjn ook grote aantallen Liberiaanse re bellen naar het grensgebied opge rukt. Twee Friese vissers keerden gis teren terug uit het ontregelde Afri kaanse land. Ze werden daar gegij zeld door rebellen. Meer hierover op pagina binnenland. óók om te weten wie er eerste viool speelt Zes dagen per week kompleet nieuws, tips en trends. Dat wil ik niet missen! Ik neem een proefabonnement voor 7 weken en betaal slechts f 27,50 Ik neem een kwartaalabonnement 1 74,15* Ik neem een jaarabonnement 1285,50 Voor het abonnement ingaat untvann ik de krant twee weken gratis! (aankruisen wat van toepassing is) Naam Postcode .Tel. Woonplaats Deze bon in een envelop, zonder postzegel, sturen naar Leidsch Dagblad, Antwoordnummer 10050, 2300 VB Leiden. U kunt ook bellen: 071 -161400 Leger ingezet om orde te handhaven ZAGREB/KNIN (AP/AFP/Rtr) - In de Joegoslavische'deelrepubliek Kroatië is gisterenavond het leger ingezet om de orde te handhaven, nu de spanningen tussen Serviërs en Kroaten steeds meer oploopt. Een gewapende politiemacht pa trouilleerde in Knin, een vooral door Serviërs bewoonde stad, nadat de burgemeester daar de noodtoe stand had afgekondigd. De spanningen in Kroatië zijn op gelopen, nadat de Serviërs daar on langs aankondigden een referen dum te houden over de oprichting Geen dienstplicht meer in SU? MOSKOU - Partijleider Gorbatsjov heeft gisteren verklaard dat hij het Russische leger ingrijpend wil wij zigen, waarbij mogelijk de dienst plicht zal verdwijnen. „Onze strijdkrachten werden ont worpen om de Koude Oorlog aan te kunnen, maar die is nu voorbij", al dus Gorbatsjov in een toespraak in Odessa aan de Zwarte Zee. Het persbureau Tass meldt dat Gorbatsjov volgende maand de De fensieraad wil laten beginnen met het opstellen van aanbevelingen over militaire hervormingen. De hervormingen zullen bepalend zijn voor de sterkte en kwaliteit van de Sovjet-strijdkrachten in de jaren negentig. van een zelfstandige provincie. De Serviërs zeggen in Kroatië ernstig te worden gediscrimineerd. De Kroatische niet-communistische regering heeft echter aangekondigd daar een stokje voor te zullen steken en een volksstemming te verbie den. Bij massale demonstraties in Obrovac en Benkovac gaven de Ser viërs uiting aan hun grote ongenoe gen daarover. In Grachc bestorm den woedende Serviërs een politie bureau. De regering van Kroatië kwam achter gesloten deuren in spoedzit ting bijeen om zich over de situatie te beraden die van uur tot uur esca leert. In een verklaring maakte de Kroatische president Franjo Tudj- man bekend dat twee gevechtstoe- stellen van het type MiG vrijdag "drie helikopters van de Kroatische politie, die waren opgestegen om de orde te handhaven, hadden tegen gehouden in het noordoosten van de republiek. Hij deed voor de tele visie een oproep aan beide bevol kingsgroepen zich kalm te houden. Dagelijks schrijven de kranten in Zagreb over het gevaar van een bur geroorlog in Kroatië. Het heroplaai- en van de oude vete tussen Serviërs en Kroaten dreigt het etnisch ver scheurde Joegoslavië nog verder uiteen te rijten. Ondanks het verbod van de regering in Zagreb zijn de 600.000 Serviërs vastbesloten hun volksraadpleging door te zetten. Film over Rushdie toegestaan LONDEN (AP) - Een Britse raad van beroep heeft gisteren het verbod opgeheven op een film, waarin de auteur Salman Rushdie wordt afge schilderd als een dronken sadist die moslims vermoordt. De eigenaar van een videoketen mocht de film van de filmkeuring niet uitbrengen, omdat het produkt belasterend zou zijn. De distributeur tekende daartegen beroep aan. Ook Rushdie zelf, die nog steeds is ondergedoken wegens het doodvonnis dat door ayatollah Khomeini over hem is uitgesproken, drong sterk aan op opheffing van het verbod. Rushdie zei er vertrouwen in te hebben dat moslims en niet-moslims de film als 'rotzooi' beschouwen en zijn evenbeeld als 'potsierlijk'. In Pakistan heeft de film volle zalen getrokken. Zoon Ceausescu op vrije voeten HEES&HES Plantsoen 41, Leiden. Tel. 071-122541. BUKAREST (AP) - De militaire rechtbank van Bukarest heeft Va lentin Ceausescu, de oudste zoon van de vorig jaar afgezette en geexe- cuteerde Roemeense dictator Nico- lae Ceausescu, uit de gevangenis ontslagen. Valentin Ceausescu zat sinds december in voorarrest. De rechtbank zei in een verkla ring dat Mircea Oprean, de zwager van Valentin Ceausescu, en Poliana Cristescu, de voormalige echtgeno te van Valentins broer Nicu, van daag worden vrijgelaten. Valentin, Oprean en Cristescu worden samen met Zoia Ceausescu, de dochter van de dictator, beschuldigd van cor ruptie en het "ondermijnen van de nationale economie". Waarschijn lijk wordt ook Zoia Ceausescu bin nenkort vrijgelaten. Hoewel de militaire aanklager verlenging van de hechtenis met 30 dagen had gevraagd, besloot de rechtbank dat het onderzoek ook uitgevoerd kan worden zonder dat de verdachten in voorarrest zitten. In Sibiu wordt volgende week het proces tegen Nicu Ceausescu her opend. Hij wordt beschuldigd van medeplichtigheid aan volkeren moord, omdat hij tijdens de decem- berrevolutie opdracht zou hebben gegeven op betogers te schieten. Een Egyptische gastarbeider rust uit bij de opeengestapelde bagage in de Jordaanse grensplaats Ruwaished. Duizenden zijn Irak en Kuwayt via de woestijn ontvlucht (foto epa) LEIDEN (DUCroenoo veg «1 Tel.: 071-213222 Af en toe regen De weersverwachting van het KNMI voor vandaag luidt: Overwegend veel bewolking en af en toe wat regen. Middagtemperatuur on geveer 19 graden. Matige wind, uit zud- west tot zuid. De vooruitzichten voor zondag tot en met woensdag: Half tot zwaar bewolkt en mogelijk wat regen. Middagtemperaturcn rond 21 graden, van dinsdag af iets lager.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1990 | | pagina 1