'Kuwayt deed Irak
miljarden cadeau'
Enig Idee...
Zuid-Korea wil met Noord
met-aanvalsverdrag sluiten
Prisma-
Kopstuk CDU
in DDR weg
na onthulling
Stasi-verleden
Gorbatsjov geeft ballingen
staatsburgerschap terug
Taylor begeleidt evacuatie
buitenlanders uit Liberia
Irak offert waterweg op voor een monsterverbond
SSSSMSB SJBt
opzoekboeken
DONDERDAG 16 AUGUSTUS 1990
BUITENLAND
Verdreven Kuwaytse minister:
CAIRO (AP) - Kuwayt heeft Irak 24 uur voor de Iraakse invasie een oorlogsschuld van 14
tot 15 miljard dollar kwijtgescholden en het gebruik van het eiland Warba toegestaan. De
verdreven Kuwaytse minister van buitenlandse zaken, sjeik Sabah al-Ahmed al-Jaber,
heeft dat gezegd in een gisteren gepubliceerd interview met het Egyptishe tijdschrift Al-
Mussawar.
Irak had het miljardenbedrag van
Kuwayt geleend tijdens de acht jaar
durende oorlog met Iran. Kuwayt
stemde er een dag voor de invasie
mee in de schuld kwijt te schelden
en dat Irak het eiland Warba zou ge
bruiken, dat met het eiland Bu-
biyan strategisch in de Perzische
Golf ligt. Irak maakt al jaren aan
spraak op de eilanden om betere
toegang tot de zee te hebben om olie
af te kunnen voeren. Sjeik Sabah zei
dat de Kuwaytse regering niet kon
'ingaan op de eis van Saddam om de
eilanden over te dragen aan Irak,
omdat het Kuwaytse parlement dat
in het verleden verboden heeft.
Volgens Sabah had Kuwayt het
gebruik van Warba, tegen
Irak zou om Bubiyan hebben ge
vraagd, maar volgens Sabah beslaat
dat eiland bijna een kwart van het
Kuwaytse grondgebied en had Irak
het ook met Warba afgekund. Vol
gens de minister heeft Irak tijdens
de Golfoorlog ook constant om de
eilanden gevraagd, maar heeft de
Kuwaytse regering dat destijds al
tijd geweigerd.
Irak en Kuwayt overlegden vlak
voor de invasie in Jiddah in Saudi-
Arabië over de Iraakse beschuldi
ging dat Kuwayt voor miljarden
dollars olie had gestolen uit het
Rumaila-veld en de Iraakse econo
mie om zeep hielp met de overpro-
duktie van olie. Daarvan waren vol
gens Irak lage prijzen op de wereld-
MOSKOU (AFP) - De leiding
van de ccjmmunisische partij
van de Sovjetunie heeft ge
schokt gereageerd op de golf
van "barbaarse" vernielingen
van Lenin-beelden in het hele
land. Het politburolid Gennadi
Janaev zei gisteren tijdens een
persconferentie in Moskou dat
hard moet worden opgetreden
"tegen het vandalisme dat onze
cultuur en onze kunst treft".
Ook andere leiders zijn in op
stand gekomen tegen het neer
halen van de beelden van de va
der van de bolsjevistische revo
lutie.
De afgelopen maanden zijn in
veel steden van de Sovjetunie
Lenin-beelden weggehaald. In
Georgië zijn in tientallen steden
monumenten van Lenin ver
nield, terwijl ook in de Baltische
republieken en in de Oekraine
menig beeld is verwoest. In de
Sovjetburgers
gaan beelden
Lenin te lijf
Georgische hoofdstad Tbilisi
wordt een gigantisch Lenin-mo-
nument dag en nacht door de
politie bewaakt. De autoriteiten
van Letland, Litouwen, Geor
gië, Moldavië en de Oekraïne
hebben stappen genomen om
beelden van Lenin wettelijk te
ontmantelen.
Aleksandr Dzasokov, die be
last is met ideologie in het secre
tariaat van het Centraal Comité
van de partij, zei voor de Sovjet
televisie dat er snel een wet
moet worden opgesteld ter be
scherming van de historische
goeding, aan Irak aangeboden. Irak markt het gevolg. Met
had het eiland mogen gebruiken gering van Kuwayt om Bubiyan
voor de afvoer van olie uit het Warba af te staan deed de Iraakse af-
Rumaila-veld, dat op de betwiste gevaardigden van de onderhande-
grens tussen Irak en Kuwayt ligt. lingstafel weglopen.
ADVERTENTIE
wat 'contracédula'
betekent?
Guerrilleros Peru
plunderen boeren
LIMA (IPS) - Guerrillagroepen»- ^^tadeGoTfïïs
gen in Peru hebben temidden
'Westerse gijzelaars
in Libanon komen
nog dit jaar vrij'
BAYRUT (AP) - De linkse Libanese
krant As-Safir heeft vandaag ge
meld dat alle veertien Westerse gij
zelaars in Libanon nog dit jaar wor
den vrijgelaten.
De gerespecteerde krant schreef
dat er in Teheran en andere betrok
ken hoofdsteden "geheime contac
ten" gaande waren om de kwestie
op te lossen. Volgens de krant heeft
katalysa-
OOST-BERLIJN (AFP) - Secreta
ris-generaal Martin Kirchner van de
christendemocratische CDU in de
DDR heeft gisteren ontkend dat hij
voor de voormalige Oostduitse ge
heime politie Stasi heeft gewerkt.
De CDU schorste predikant Kirch
ner gisteren na onthullingen van
het Westduitse weekblad Stern dat
hij zeker vijftien jaar met de Stasi
heeft gecollaboreerd.
"Deze beschuldigingen zijn vals,
ik heb ze in maart al ontkend", ver
klaarde Kirchner telefonisch vanuit
zijn vakantieverblijf in Eisenach.
De fractievoorzitter van de CDU,
Günther Krause, verklaarde tegen
over de pers dat "de naam van
Kirchner niet op de lijst voorkwam"
van christen-democratische afge
vaardigden die worden verdacht
van samenwerking met de gehate
Stasi. Krause weigerde bijzonder-
i over deze lijst
die onderzoek
doet naar de activiteiten van de
communistische geheime politie.
Kirchner zou de Stasi inlichtin
gen heben verschaft over de evan
gelische kerk van Thüringen. Zijn
nietsontziende ambitie en verlan
gen naar geld waren altijd al sterker
4 dan zijn geloof, zeggen de begelei-
OnderdeopsteUersvandever- dingsofflcieren. Kirchner zou als
Pg J?re"a ?Taa^8 "niet-officiele collaborateur" aan-
nale Party en de Christen-Democra- vankelijk 300 mark per maand heb-
monumenten in het land. Hy
vergeleek de vernieling van de
beelden met de verwoesting van
kerken in de jaren '30 in de Sov
jetunie.
Volgens" Dzasokov is de afge
lopen weken een stroom tele
grammen en boodschappen van
verontruste Sovjet-burgers bin
nengekomen, die klaagden over
het bevuilen en neerhalen van
standbeelden van Lenin. Hij
riep de bevolking op een eind te
maken aan de vernielzucht.
Het persbureau TASS meldde
dat het partijsecretariaat de mi
nisteries van buitenlandse en
cultuur zaken heeft opgeroepen
met de autoriteiten in de Oost-
europese landen contact op te
nemen over bescherming van
monumenten, gedenkstenen en
museums die gerelateerd zijn
aan de geschiedenis van de Sov
jetunie.
'Slowakije moet
onafhankelijke
deelstaat worden'
PRAAG (AP) - Negen politieke par- 4 -
tijen in Slowakije hebben gezamen- hede"te verstrekken
lijk aangekondigd te streven naar
de volledige onafhankelijkheid van
hun Tsjechoslowaakse deelstaat.
Volgens een verklaring heeft Slo
wakije alleen toekomst als een "soe- -
vereine en onafhankelijke repu- gehsche kerk
tische Beweging, die s
de 150 zetels in het Slowaakse parle
ment hebben. Oe overige partijen
achter de verklaring zijn niet in
parlement vertegenwoordigd.
veVdTendr^7?0Tm^pcr
ben ontvangen, maar de Stasi
hoogde het salaris beginjaren 80 tot
1500 mark "vanwege de kwaliteit
an zijn informatie". Als predikant
i jurist voor de evangelische kerk
al overheidstaken door de federale maand
regering in Praag worden afgesto
ten, zoals verkeer, telecommunica
tie, handel en energie.
tor gediend en worden in diploma-
de protesten tegen de economische tieke kringen over enkele "dagen
noodmaatregelen van president Fu- -positieve ontwikkelingen" met de
Met loden pijpen gewapende studenten betoogden gisteren op het terrein van de Yonsei universiteit in Seoul
volledige opening van de grens met Noord-Korea. Bij botsingen met de politie vielen ruim honderd gewonden.
ADVERTENTIE
DODEN SRI LANKA - Bij nieuw
geweld in de oorlog in Sri Lanka
tussen de regering en het Tamilver-
zet zijn gisteren 33 doden gevallen.
De marine bracht een aantal vaar
tuigen van de Tamil Tijgers tot zin
ken, waarbij 24 rebellen omkwa
men. Elders vonden by gevechten
met rebellen negen militairen de
dood.
jimori hun acties opgevoerd. De
tevredenheid in vooral de arme wij
ken van de hoofdstad Lima is sterk
toegenomen.Uit het hele land ko-
De recente vrijlating v
berichten binnen over overval- Elio Erriquez
len op vrachtwagens die levensmid
SEOUL (AP) - Zuid-Korea is klaar
om een niet-aanvalsverdrag te slui
ten met Noord-Korea. Zuid-Korea den het op detailpunten niet
de Zwitser wil ook het politieke overleg met
onderdeel het noorden in een vaste vorm giet-
ging de manifestatie op het laatste denten en andere herenigingsacti-
moment niet door, omdat beide lan- visten, die zich hadden verzameld
zijn van een regeling waaraan ge- en en daartoe permanente politieke
delen vervoeren. De overvallen werkt wordt om de gijzelaarskwes- vertegenwoordigingen creeren in
worden toegeschreven aan de guer- tie te beëindigen. "Andere fasen beide landen,
rilla-organisaties Sendero Lumino- zullen volgen totdat de gehele Zuidkoreaanse president Roh
- - - - 1 de Revolutio- kwestie voor het einde van dit jaar Tae-woo deed deze voorstellen gis-
zal zijn afgesloten," aldus As-Safir.
Aangenomen wordt dat de i
konden worden.
De hevigste rellen deden zich
voor aan de Yonsei-universiteit.
Daar gooiden grote groepen studen-
de grens te gaan, het
versiteitsterrein konden verlaten.
Na het verbod op de mars werden
langs de 56 km lange route naar
Panmunjom 16.000 politie-agenten
(Lichtend Pad) t
aire Beweging Tupac Amaru.
Landbouwcoöperaties bij de ste-
teren in een rede ter gelegenheid
1de bevrijding 45 jaar geleden uit
den Lima, Huacho en Ica zouden te gijzelaars worden vastgehouden de Japanse bezetting van het toen
zijn overvallen en geplunderd door door shi'itische moslim-extremis- n°g ongedeelde Korea. Roh ver
bendes uit stadswijken. De voorzit- ten, die opereren onder de paraplu klaarde zich bereid besprekingen te
- - - - van de door Iran gesteunde Hezbol- beginnen met het noorden over on-
lah. De gijzelhouders hebben de der meer wapenbeheersing, een
vrijlating geëist van gevangenen die niet-aanvalsverdrag en een vredes-
i de Onafhankelijke Federatie
van Boeren, Pedro Saenz, heeft een
beroep gedaan op de regering om
haast te maken met maatregelen die door Israël in Zuid-Libanon
de gevolgen van het economische den vastgehouden,
noodbeleid verzachten, zoals de dis- deelde terroristen in Kuwayt
tributie van Voedselpakketten.
verdrag ter vervanging
1953 gesloten bestandsovereen
komst.
ten stenen en molotov-cocktails ingezet. Duizenden anderen be
naar de politie. Met traangas verhin- waakten strategische punten in de
derde de politie dat de 10.000 stu- hoofdstad.
kele Westerse landen.
In de Zuidkoreaanse hoofdstad hebben gisteren koel gereageerd op
NAIROBI (GPD/AP) Onder be- hebben om langs de vele wegblok- M
geleiding van rebellen van het Na- kades te kunnen. Taylor weigert °rea
tionaal Patriottisch Front van rebel- Westafrikanen een vrije doorgang streren voor e«
lenleider Charles Taylor is gisteren te verschaffen. Hij is vooral gebeten beide landen
Seoul is het gisteren tot massale rel
len gekomen tussen duizenden mi
litante studenten en de politie.
Daarbij zijn ruim honderd gewon
den gevallen en werden 350 mensen
gearresteerd. De rellen ontstonden
nadat de studenten geen toestem
ming hadden gekregen
s te houden
des van West-Duitsland, Marokko Economische organisatie var
Egypte en andere buitenlanders Westafrikaanse Staten (Ecowas).
werden met bussen en vrachtwa- Taylor beschuldigt Nigeria
gens vanuit de hoofdstad Monrovia nee ervan
naar de grens met Ivoorkust ge- gebruiken
bracht. het nauw
In Spanje landde vanmorgen president Samuel Doe te verster-
vroeg een vliegtuig uit Sierra Leone ken.
De studenten wilden deelnemen
aan een gezamenlijk met Noord-Ko
rea georganiseerde bijeenkomst in
de grensplaats Panmunjom, ter ge-
legenheid van de bevrijding van Ja-
de v're'desmacht\e wi 1 Ien
het besluit van Sovjet-president
Gorbatsjov om het staatsburger
schap terug te geven aan mensen
die dit tussen 1966 en 1988 was ont
nomen, nadat zij naar het buiten
land waren vertrokken.
Voor de verbannen schrijver en
wetenschapper Vladimir Boekovs-
de grens met ki is de maatregel slechts een forma-
n daar te demon- Jiteit Boekovski, die thans in Cam-
vrij verkeer tussen bride in Engeland woont, betreurt
dat de Sovjet-autoriteiten nog
steeds geen streep hebben gehaald
door de veroordelingen tot gevan
genisstraf, waarmee het ontnemen
van het staatsburgerschap veelal
gepaard is gegaan. "Ik heb nog
steeds zes jaar celstraf uit de zitten
in de Sovjetunie".
Ook de in Parijs levende Sovjet
schrijver en journalist Aleksandr
Ginsboerg meent ,dat Gorbatsjovs
besluit "niets betekent". "Het heeft
niets te maken met een verbetering
van de situatie van de mensenrech
ten", aldus Ginsboerg.
De bekendste Sovjet-dissident
die weer een Sovjetpaspoort mag
hebben is de Nobelprijswinnar
Aleksandr Solzjenitsyn, die in 1974
zijn burgerrechten kwijt raakte en
nu in de Verenigde Staten woont.
ADVERTENTIE
den. Maar zoals al eerder gebeurde,
TOKOZA - Een inwoner van het zwarte woonoord Tokoza in Zuid-Afri
ka werd gisteren met benzine overgoten en in brand gestoken. Het dodental
van de bloedige gevechten txissen rivaliserende groepen in de zwarte woon
oorden ten oosten van de Zuidafrikaanse stad Johannesburg is gisteren ge
stegen tot 143. De gevechten, die maandagavond waren begonnen in het
woonoord Tokoza, breidden zich gisteren uit naar andere woonoorden in
de omgeving van Johannesburg, maar vanmorgen leek de orde te zijn her
steld. De Zuidafrikaanse regering zette het leger in om een einde te maken
aan de geweldadigste onlusten in dit gebied sinds 15 jaar.
zijn ontvlucht. Onder hen ook vijf 2500 man tellende Westafrikaanse
Nederlanders. vredesmacht, is inmiddels naar
Iedereen die door rebellengebied Gambia hoofdstad Baiyul gereisd
n, dient een speciale pas te
Geld Ceausescu
De Roemeense regering heeft een
speciale commissie in het leven ge
roepen die alle bezittingen van de
Ceausescu-clan moet proberen op
te sporen en terug te krijgen. De
precieze omvang van de rijkdom
men van de familie Ceausescu en
hun beschermelingen is niet be
kend. Maar volgens schattingen zou
de waarde van het bezit kunnen op
lopen tot 7,2 miljard gulden.
ontmoeting met Taylor.
Hij benadrukte dat zijn vredes
macht pas naar Liberia zal opruk
ken als alle partijen in het conflict
akkoord zijn gegaan met een staakt-
het-vuren.
ADVERTENTIE
Leger Uganda moet
plunderingen door
boeren stoppen
Grens over
Voor het eerst mochten Iraanse KAMPAtA,iPS) neUsandese
zjan over. Radio Teheran meldde
dat een groep Iraniers
genheid gebruik had gemaakt
familieleden of bekenden
id westen van Uganda
de eele- 'andloze boeren aan het plunderen
aakt nrri ziJn geslagen. De Onlusten
ROTTERDAM - De cirkel is
weer rond. In 1980 ontstond tussen
Irak en Iran een oorlog over de wa
terweg Shatt al Arab. Irak eiste van
Iran de hele, voor de olie buitenge
woon belangrijke doorvoerroute
op. Acht jaar oorlog later geeft Irak
plotseling alle aanspraken op. Iran
en Irak zullen de Shatt al Arab, die
voor een deel de grens tussen beide
landen vormt, op voorstel van Bag
hdad delen. Zo waren ze ook begon
nen. Ergo: de oorlog had nooit ge
voerd hoeven worden. Een miljoen
jonge mannen had niet hoeven ster-
De ontwikkelingen in de Golf
hebben eèn Oosteuropese dyna
miek: ze zijn nauwelijks by te be
nen. Terwijl koning Hussein van
Jordanië na een geheime ontmoe
ting met Iraks leider Saddam Hus
sein spoorslags naar Washington
reisde in een ultieme poging een mi
litaire botsing te voorkomen, ver-
b£J treren zich in de provincie Masaka stuurde Radio-Baghdad
ongetwijfeld voort uit de militaire
zwakte van zijn leger.
In september 1980 zag Saddam
Hussein zijn kans schoon. De sjah
was verdreven en ene ayatollah
Khomeiny nestelde zich, de islami
tische revolutie predikend, op de
comfortabele zetel van de macht.
De Iraakse leider overzag de ver
warring in het buurland en bedacht
zich geen twee keer. Hij viel aan,
twee weken nadat hij op 16 septem
ber van dat jaar eenzijdig en letter
lijk de documenten had ver
scheurd, waarin het Akkoord van
Algiers was vastgelegd.
Hussein wilde de gehele Shatt al Westerse militaire macht
Arab. Hij ontketende een oorlog die kan in Iraanse ogen
veel langer dan hij zelf ooit ver
wachtte acht jaar zou duren en
vanwege de aantallen slachtoffers
en gifgasaanvallen door veel des
kundigen met de Eerste Wereldoor
log werd vergeleken.
Tot op het moment dat Radio offer.
Baghdad Saddam Husseins vredes-
voorstel wereldkundig maakte, was
de Shatt al Arab het voornaamste
beerde de sjah Irak te dwingen tot struikelblok bij de delicate onder-
het heropenen van de onderhande- handelingen. Nu aanvaardt Irak
honderdduizenden soldaten gele
gerd, die elders kunnen worden in
gezet. Dat 'elders' is de grensstreek
met Saudi-Arabië en Jordanië, waar
Baghdad nu "anderen kan confron
teren", zoals het bewind zelf ver
klaart. Het behoeft geen betoog dat
het daarmee de Westerse en Saudi-
sche legers bedoelt.
Niet alleen heeft Hussein nu zijn
handen vrij om militair op te treden
wanneer hem dat goeddunkt, hij
wint tegelijkertijd ook vrienden in
Teheran. Tot nu toe veroordeelde
de Iraanse regering Iraks inval in
Kuwayt. Maar de opbouw van de
de regio
in gena
de vinden. Mocht de "confrontatie
met anderen" werkelijkheid wor
den, dan hoopt Hussein een bond
genoot te vinden in de jarenlang ge
hate buur. De Shatt al Arab is voor
dat glorend monsterverbond zijn
ADVERTENTIE
opstandige boeren dieren van sende boodschap. "Beste broeder de Tigris. Het gebied is al tientallen lingen door met marineschepen de deling van de toegangsweg tot de
OWadi UUbldllUlgC UUC1CI1 UlCICli van uiuc iiguc, ucigcuicu loaiiraiw
aangrenzende Sovjet-gebied te be- grote commerciële veehouderijen president Ali Akhbar Hashemi Raf- jaren een bron van wederzijdse
zoeken. In een overeenkomst is ge- hebben geslacht en eigendommen sanjani... alles dat je wilt... is be- tatie. Na een geschil dat al dateert
regeld dat hamers de grens op van de veeboeren vernield. reikt", zo sprak Saddam zijn Iraan
woensdagen en zondagen mogen
passeren. Sovjet-burgers kunnen
op maandagen en zaterdagen een
tegenbezoek brengen.
collega toe.
Uganda telt duizenden landlozen
die van huis en haard verdreven zijn
door opeenvolgende burgeroorlo
gen in het land. De regering zou wapenstilstand, die 20 augustus
stukken land van grote veeboeren rig jaar van kracht werd, om te zet-
onteigenen om uit te delen aan de ten in een permanent vredesver-
In de Westafrikaanse staat Mali zijn landlozen. Hiertegen kwamen de drag, willigde hy in een handom-
t de maand augustus 29 Toearegs veeboeren onmiddellijk in verzet, draai in. Alleen de Iraanse eis dat
i proces De landlozen hebben nu het recht in Irak als 'agressor' de geschiedenis
eigen hand genomen. President Yo- in zou gaan, liet Saddam Husayn
Museveni heeft gezegd de ongenoemd. Maar dat zijn histori-
waterweg op te stomen. De Ver-
nigde Naties konden de gemoede-
»n ternauwernood sussen.
Tot veler verrassing bereikten de
Mali
de Eerste Wereldoor
log, werd de Shatt al Arab toege
kend aan Irak, dat zich daarmee toe- M YCiC1 yciiaooi
Alle Iraanse voorwaarden om de gang verschafte tot de Perzische toentertijd tweede
j j.-» Golf. Het verdrag was gebaseerd op iraakse Ba'ath-regime, Saddam
de overeenkomsten die Engeland Hussein
en Rusland in 1913 en 1914 hadden Pahlavi
gesloten.
kennelijk zonder i
door vuurpelotons doodgeschoten.
Dit zegt de mensenrechtenorgani
satie Amnesty International. De "echte" landlozen, die af meer dan sche voetnoten,
Toearegs
i de r
a- twintig jaar als nomaden leven,
geen oor-
dische Berberstammen in het land. land te willen helpen.
sjah Mohammed Reza
1975 in Algiers een over
eenkomst over het omstreden wa
ter. In ruil beloofde Iran de steun
Verscheurd ten De mannen spraken af dat de
grens tussen beide landen zou lo
pen over het diepste punt van de
letterlijk heet, bleef Iran niettemin vaargeul van de Shatt al Arab. De
olievelden als een onderdeel
resolutie 598, die de voltallige Vei
ligheidsraad reeds op 20 juli 1987
aannam en waarin Irak en Iran wer
den opgeroepen alle strijd te staken
en zich terug te trekken achter de
internationaal erkende grenzen van
1980. De weg ligt nu open voor een
echt vredesverdrag.
Offer
geven u antwoord op vrijwel al uw vragen.
Er zijn er meer dan 100 verschenen,
over de meest uiteenlopende
onderwerpen. Al v.o. 9,90 verkrijgboor.
de Iraakse Kurden stop te zet- Saddams plotselinge toegeven aan
Iraanse eisen is, zoals vele andere
van zijn grillen, niet van opportu
nisme ontbloot. Aan de grens met
t Iran zÜn °P een gebied van onge-
doorn in het oog. In 1969 pro- knieval van Saddam Husayn kwam veer 1000 vierkante kilometer nog
Ga naar de winkel voor GRATIS
Antwoordenboek
SAMEN MET PRISMA
WEET JE ALLES
"IH"