De economische revolutie van president Coüor
Lotus Esprit Turbo SE, als een schicht
Saker: maanbuggy op stropersjacht
FBB opent offensief op caravanmarkt
DONDERDAG 9 AUGUSTUS 1990
ïAikOl
René Bloem, verkoop-directeur
van Lotus Nederland BV, zit met
pretogen achter het stuur van de
Esprit Turbo SE. Als een speelse
jonge hond jaagt hij met de creatie
van Colin Chapman achter het ultie
me genot aan. „Dat ding blijft ge
woon gaan en de naald staat nu toch
ver over de 200 kilometer per uur!".
De rode schicht die door het land
schap trekt moet voor de vrijwel
stilstaande weggebruikers frustre
rend zijn. Menigeen denkt achter
het stuur van evenmin trage auto
mobielen: „Wat zag ik daar nou
voorbij flitsen?"
Gezeten op de enige stoel die over
is beginnen de handen al te jeuken
en wordt de rechtervoet ongedul
dig. Het weer is helder zonnig en het
wegdek droog. Na de opwarmronde
en even de onophoudelijke trek
kracht geroken te hebben, stapt de
Lotus-eigenaar uit. Met ingehouden
tintelingen en nog net droge han
den, nestel ik me tussen het hoog-
opstaande leder. Gelukkig plaats
genoeg voor de rechtervoet, anders
voorkomt kramp het totale genoe
gen dat we straks gaan beleven.
De combinatie van de techneut
en Lotus-oprichter Colin Chapman
en de Italiaanse carrossier Giugiaro,
zorgt voor een auto die eenvoudig
niet mislukken kan. De Esprit die in
1976 uitkwam was een voortzetting
van het 10 jaar eerder uitgebrachte
model Europa. Een ongekend laag
model, met een middenmotor en
zeer snel. Op de racecircuits was de
middenmotor in die jaren al inge
burgerd. Lotus zorgde met de Euro
pa, voorzien van een Renault-mo
tor, dat de sportwagenwereld een
uniek concept aan de start zag ver
schijnen. De fabelachtige weglig-
ging maakte elke vergelijking in de
jaren zestig onmogelijk.
Uit dat kleefkrachtige model
werd de Esprit geboren. Met een on
derstel dat haast vacuum gezogen
de weg onder zich laat doorschie
ten, duldt deze sportwagen met 's
werelds snelste 4-cilinder motor ei-
Het ziet er op de foto een stuk agres
siever uit dan de nieuwe taak die
voor de Saker is weggelegd. De be
doeling is om met deze op een
maanbuggy gelijkende terreinauto
op stropersjacht te gaan. Vanuit
Afrika kwam de bestelling voor dit
militaire voertuig dat in Engeland
actief is. Ivoor-jachtopzieners wil
len de zeer wendbare 4WD-klimgeit
inzetten tegen de stropers.
De Saker is ontwikkeld door Wes-
sex Defence in Plymouth. Zonder
deze vervaarlijke militaire uitrus
ting wordt de auto ook al gebruikt
bij een nieuwe sport: terreinracen.
Met het fantastische vermogen om
snel bergen te beklimmenen en een
ongelooflijke terreinvastheid, klimt
en springt deze buggy door het on
gerepte gebied.
Hij wordt aangedreven door een
Perkins turbodiesel motor. Deze
krachtbron met een inhoud van 2 ltr
levert 81 pk vermogen, ruim vol
doende om de lichtgewicht 'gazelle
op vier wielen met de angel van een
schorpioen' verrassend snel door
onherbergzame streken te trekken.
Dezelfde motor staat ook in de Ro
ver Montego personenauto.
De door Perkins ontwikkelde di
rect ingespoten dieselmotor produ
ceert, zo bleek toentertijd bij een
test, bijzonder weinig geluid. Iets
dat voor defensief militair- en fau
nabeheer van groot belang is, het
maakt ook van de hoekige Saker
een onopvallend observatie-voer
tuig. De in Peterborough gevestig
de motorenfabrikant produceert
met stijgend succes jaarlijks tien
duizenden motoren voor de be
drijfswagen- en generatorenmarkt.
Men levert aan 600 verschillende
eerste montage afnemers motoren
die variëren van 37 kW tot 1100 kW
genlijk niets naast zich. Laat staan
vóór zich. Deze tweezitter zet 218 pk
vermogen op de weg, waarmee
ruim 260 km/u gehaald kan worden.
Kosten van dit alles 257.000. „Ja,
de fabriek in Hethel stuurde zomaar
per fax een bericht dat vanaf heden
15 mille prijsverhoging is doorge
voerd", zegt René Bloem.
Aanbetaling
In zijn niet aan de Lotus-ambiance
beantwoordende zaak in Huizen,
komen achteloos twee heren eens
informeren wat zo'n Esprietje nu
kost. „Je weet nooit vantevoren of
het wat wordt. Laatst een klant die
was zo klaar, een snelle inruil van
een gave Porsche en met enige bij
betaling rijdt die nu heerlijk in een
Lotus. Drie minuten na het overne
men van het importeurschap van
Louwman Parqui (Toyota) op de
IAA/Frankfurt verkochten we al
toch ruim 2 ton kostende Lotus
Esprit".
Als je bestelt moet er wel direct 15
mille neergeteld worden. Voor de
'captains of industry' geen pro
bleem. Zij en andere welgestelden
krijgen soms de kans om hun eigen
auto in de fabriek gebouwd te zien
worden. Dat die uitstapjes allengs
gaan toenemen ligt voor de hand.
Want de handvol Lotussen die er
jaarlijks werden verkocht, werden
er bij de Kroymans-groep waartoe
Lotus Nederland BV behoort, bin
nen twee maanden liefst achttien
stuks.
Na de tijdelijke vestiging van Lo
tus Nederland BV in Huizen komt
er eind dit jaar een nieuw pand in
Amsterdam Zuid-Oost langs de A2,
qua opzet gelijk aan het gebouw van
Jaguar langs de A28. In juli komt de
nieuwe Lotus Elan SE met kata
lysator naar Nederland. De auto,
volgens Bloem „met een ongekend
fantastisch karakter", is in Enge
land de komende twee jaar al uitver
kocht. Achttien mensen in ons land
zijn zo gelukkig dat ze voor f 125.000
deze ranke cabriolet eerdaags voor
de deur krijgen.
Niks kortademig
Onze Esprit laat tijdens de helaas
veel te korte kennismaking zien dat
de 16-klepper inderdaad past bij het
krachtig samengebalde gedrongen
uiterlijk van de auto. Met een grond-
speling van anderhalve handbreed
te en een exact goed afgeveerd on
derstel, is het over het strakke asfalt
ADVERTENTIE
Hoewel deze Saker er nogal strijdlustig uitziet, zal hij met minder krijgs
haftige mensen waken voor het behoud van het olifantenbestand, (foto gpd>
De Lotus Esprit Turbo SE biedt voor 25 7 mille
sensationeel hoe beheerst deze Lo- reld over de 100 meter doen, zit o
tus overkomt.
Geen greintje onverwacht effect,
voldoende grip op het ietsje zweten
de stuur en een koppel waarmee je
straaljagers van vliegdekschepen de nog niks merken
wegschiet. Binnen iets meer dan 4 migheid.
tellen zit je op 100 km/u. En in de Met spijt neem je afscheid
tijd die de snelste atleten van de we- denkt na over wat er mis is met
geestrijke Lotus al op 160 km/u. En
nog doorklieft deze auto zonder een
zweem van inhouden als een vallen
de buizerd het luchtruim. Tot ver
de 220 km/u laat de Britse boli-
kortade-
bankrekening. De bloemrijke histo
rie van deze Lotus duurt al 14 jaar.
Het blijkt dat er in dit vak nog
steeds iets is te ontdekken.
Technische gegevens: motor, 4 ci
linder; inhoud, 2174 cc; vermogen,
197 kW (264 pk)/6500 tr; topsnel
heid, 262 km/u; gewicht, 1270 kilo;
prijs: 257.000; motorrijtuigenbe
lasting per jaar, 894.
In Bad Kiessingen, in het Duitse Bayern, presen
teerde de Duitse caravanfabrikant Tabbert Industrie
Aktiengesellschaft (TLAG) zijn nieuwe caravans en
kampeerauto's voor 1991. Opvallend de nieuwe toer-
caravan, die in de handel wordt gebracht door een
dochteronderneming van TI AG, FFB. Het gaat om de
caravan FFB Sportiv.
FFB opent hiermee een offensief op de caravan
markt. De Sportiv, een caravan met de bekende dege
lijke afwerking van zijn 'moeder' Tabbert, maar met
de allure van een moderne, snelle en mobiele woonwa
gen.
Zeven jaar geleden werd FFB overgenomen door
TI AG en leverde tot op heden alleen maar kampeerau
to's. Twee jaar geleden begon de fabriek met de ont
wikkeling van het nieuwste produkt, de FFB Sportiv.
De wagen valt dus op door de lichte kleuren en de
sportieve indeling. Een complete caravan die, behalve
dus de gebruikelijke grote opbergruimten, de perfecte
afwerking en de verzorgde montage, geheel afwijkt
van de traditionele Tabbert-caravans. Eind deze
maand wordt de 485 afgeleverd, in september volgt de
produktie van dè 445. Beiden komen in Nederland op
de markt voor respectievelijk 23.490 en 22.350 gulden.
De wagen valt vooral op door eën goed doordacht
rugdeksel. Van buitenaf kan de ruimte onder de ach
terbank worden gevuld. Onder meer een ideale berg
ruimte voor ski's. De combinatie binnen van licht
hout, met grijze kleuren, maken de Sportiv erg licht.
Volgens de fabriek is de toercaravan bewust niet on
der de naam Tabbert uitgekomen. Er is al twee keer
geprobeerd om de traditionele Tabbert anders in te de
len. Dit had ook twee keer een daling in de verkoop tot
gevolg. Vandaar dat nu de volwaardige dochter het
nieuwe produkt op de markt brengt.
Behalve de Sportiv, die zeker een grote concurrent
zal worden van andere merken, brengt FFB ook een
nieuwe kampeerwagen op de markt. Behalve FFB Eu
ropa en Classic is er nu ook de FFB Avantgarde. Een
sportieve wagen, met een vast bed van 140 x 200 cm.
Een eettafel, die eenvoudig is om te bouwen tot een
tweepersoonsbed. Verder aan boord een toilet en bad.
FFB heeft verder in de wagen een ingebouwde kleu-
ren-t.v., een stereo radio en een cd-speler. Deze wagen
gaat in Nederland rond de negentigduizend gulden
kosten.
In Europa staat de Tabbert bekend als degelijk en
comfortabel. In de nieuwe modellen van de Comtesse
en de Baronesse is dat uiteraard weer hetzelfde geble
ven. Ook de broemde 'eivorm' is onveranderd geble
ven. Opvallend is ook hier de geïntegreerde disselbak
met reservewielklemmen. Speciale aandacht heeft de
verkeersveiligheid gekregen. De nieuwe modellen
hebben mistlampen achter en kan op aanvraag achte-
rijlampen worden gemonteerd. Dat is mogelijk gewor
den door de speciale 13-polige stekkerverbinding. De
ze zal in de toekomst in Nederland ook verplicht wor
den. Voorlopig is dit nog op te vangen door een adap
ter. De prijzen van de Tabbert-caravans zijn met 2,5
procent gestegen.
Brazilianen kunnen stagnerende inflatie nog nauwelijks geloven
HIO DE JANEIRO - De Brazi
lianen kunnen het nog nauwe
lijks geloven. De inflatie
stagneert. Zelfs de regering was
even uit haar doen toen begin
deze maand de cijfers bekend
werden. In plaats van de voor
spelde 12,4 procent bleek de
geldontwaarding niet hoger uit
te pakken dan 10,7 procent. Het
nationale bureau voor de statis
tiek heeft zijn raming voor au
gustus gauw bijgesteld. Naar
beneden dus.
Dat mag een klein wonder heten in
een land dat al een halve eeuw
kampt met inflatie in decimalen.
Een half dozijn economische plan
nen en een buslading ministers van
financiën en planning konden daar
de afgelopen vijfjaar geen blijvende
verandering in brengen. Nu lijkt het
tij te keren. Dat is het resultaat van
vermoedelijk het meest rigoureuze
economische plan dat ooit op het
continent is losgelaten.
Fernando Collor, de jongste maar
zeker niet de minst ambitieuze pre
sident uit Brazilië's geschiedenis,
houdt niet van halve maatregelen.
Nog geen 24 uur nadat hij was inge
zworen in maart dit jaar, liet hij de
bankrekeningen blokkeren. Dat
was een kordaat gebaar om de uit de
kluiten gewassen geldvoorraad in
te dammen en zo uit de inflatiespi
raal te geraken.
Minstens zo voortvarend diende
Collor, ooit karatekampioen, tien
tallen overheidsinstituten de nek
slag toe. Voorts beloofde hij korte
metten te maken met de wirwar aan
vergunningen en regels waarmee
Brazilië een gemiddeld Oostblok
land uit het pre- Gorbatsjovtijdperk
naar de kroon steekt. Inflatie was
zijn vijand nummer één, hield de
nieuwe president zijn gehoor voor
op de dag van zijn installatie. Maar
daarnaast zou hij van Brazilië een
modern land maken.
Hij houdt woord tot nu toe. In
nauwelijks vier maanden heeft er in
Brazilië een culturele revolutie
plaatsgehad. De lonen die een gene
ratie lang aan de prijzen waren ge
koppeld, zijn nu vrijgelaten. Brazi
lianen die iedere maand de inflatie
automatisch doorgerekend zagen
op hun loonstrookje, moeten nu af
wachten wat de vakbond voor hen
uit het vuur sleept. Ook'de prijscon
trole is bijna geheel afgeschaft. Er
stonden meer dan honderd artike
len op de lijst van de staatscontrole-
dienst. Nu zijn het er nog twintig.
De Brazilianen hebben leren leven met de hyperinflatie. Van prijsstijgingen i
ken ze niet meer op. Stagnatie van de inflatie is voor hen dan ook een wonder.
Decennia lang beschermden hoge
tariefmuren en invoervergunnin
gen de Braziliaanse industrie. Ook
dat is voorbij. Vorigë week werd op
het vliegveld van Rio met enige
tamtam de eerste rechtstreeks inge
voerde Mercedes 300 E uit een vlieg-
tuigruim gehaald. Het glimmende
gevaarte moet ruim vier ton opbren
gen in Brazilië en staat nu tentoon
gesteld in een etalage in de stad. An
dere importeurs zitten ook niet stil.
De firma Lada wist de president zel
ve vorige week te strildcen voor een
proefritje in haar nieuwste model
jeep. Die is binnenkort eveneens
binnen handbereik van de welge
stelde Brazilianen.
De vestigingen van multinatio
nals hebben de bestellingen de deur
uit. Sharp levert over enkele weken
portable computers en zakreken-
machines uit Japan, voor het plan
onbetaalbaar door de hoge invoer
rechten. Polaroid lanceerde zijn ca
mera (geïmporteerd uit de Verenig
de Staten) en Philipsdochter Walita
komt binnenkort met koffiezetap
paraten en scheerapparaten uit Ne
derland. In de supermarkt is nu
plotseling Argentijnse honing en
Bulgaarse jam te krijgen. Een
schoenenwinkel had deze week
gympen uit Zuidkorea in de aanbie
ding: de helft goedkoper dan het
schoeisel uit Brazilië zelf.
De redenering van Collor en de
zijnen is glashelder. De inflatie
werd veroorzaakt doordat er steeds
meer geld in omloop kwam en de
hoeveelheid goederen die daarvoor
te koop was niet meegroeide. De
geldvoorraad is nu met een kunst
greep - de blokkade van de rekenin
gen - gekort. Vrije invoer garan
deert de aanvoer van produkten.
De inflatie van nu is tijdelijk, me
nen Collors economen. Die heeft al
les te maken met het vrijgeven van
de prijzen in eigen land. Bovendien
verhogen Braziliaanse fabrikanten
en winkeliers uit jarenlange ge
woonte hun prijzen naar gelang de
inflatie. De kosten spelen een on
dergeschikte rol. Op de lange duur
zullen prezen vanzelf dalen door de
scherpe concurrentie met goedko
pe import van elders, aldus hun re
denering.
Geldvoorraad
De regering probeert ook haar eigen
boekhouding op orde te krijgen.
Haar kosten moeten naar beneden
en de inkomsten omhoog. De over
heid is zelf namelijk een van de
hoofdschuldigen in de inflatiespi
raal. Zij drukte geld bij, gaf schuld-
verklaringen uit om haar tekorten
te dekken en voedde zo de geld
voorraad.
Dienstauto's en ministriële villa's
zijn geveild. Nu zijn de ambtenaren
zelf aan de beurt. Volgens de rege
ring zijn 210.000 ambtenaren ontsla
gen en geschorst. Nog dit jaar wil
Collor een aantal verlieslijdende
staatsbedrijven kwijt, die als een
molensteen om zijn nek hangen.
Er staan sinds hij aantrad strenge
straffen op belasting ontduiken, tot
voor kort een nationale sport. Het
lijkt te helpen. Nooit kregen druk
kerijen zoveel bestellingen voor be
lastingformulieren. Restaurants le
veren tegenwoordig ook als de
klant daar niet om vraagt automa
tisch een nota fiscal, een belasting
bon, bij de rekening.
Er is ook een nieuwe belasting in
gevoerd: wie zijn geld voor minder
dan drie weken belegt moet een fiks
deel van zijn winst afstaan aan de
fiscus. Daarmee snijdt het mes aan
twee kanten. De staat ontvangt
meer belasting en dwingt haar on
derdanen geld langer vast te zetten.
De staat is rijker dan ooit. Bedrij
ven die nog belasting te betalen
hadden, mochten voor dat doel geld
van hun geblokkeerde rekening ha
len. Dat is op grote schaal gebeurd.
Ook aan omzetbelasting ontving de
Braziliaanse fiscus zoveel meer de
afgelopen maanden dat de statistie
ken in de war dreigen te lopen. Ter
wijl de Bond van Industrie (CNI) in
Sao Paulo een daling van de pro
duktie met tien procent voorspelt
voor dit jaar, wijzen de cijfers bij de
fiscus juist op het omgekeerde. De
angst voor de controle doet betalen.
Missie
Het tempo van Collors equipe ligt
hoog. Dagelijks worden er wetten
en regels afgeschaft. Wie een week
het land uit was, loopt bij terugkeer
mijlen achter. Overleg is niet het
sterkste punt van de president. Hij
is een man met een missie die niet
óp zijn weg gehinderd wenst te wor
den. Veel regelt hij per decreet. Een
tweede Napoleon, zeggen sommi
gen.
Aanvaringen gaat hij niet uit de
weg. En het machtige Fiesp, de
bond van industriëlen uit Sao Pau
lo, liep deze week te hoop tegen zijn
anti-kartel decreet. Bedrijven die
hun machtspositie misbruiken door
bijvoorbeeld de prijs op te drijven,
kunnen worden onteigend.
De kartels die in Brazilië tal van
branches beheersen, dreigen Col
lors vrije markt model te torpede
ren. Vrije prijzen komen immers al
leen tot stand als er echte concur
rentie is. Vorige maand werd na 45
jaar de prijs van magere melk vrij
gegeven. Het handjevol melkfabri-
kanten verhoogden de prijs onmid
dellijk met 65 procent. Collor dreig
de de fabrikanten met invoer van
veel goedkopere melk uit buurlan
den als zij hun prijzen niet geleide
lijker zouden laten stijgen. De fabri
kanten gingen overstag.
Braziliaanse fabrikanten zijn
bang voor concurrentie. De produc
tiviteit ligt in veel branches te laag
en de prijzen zijn te hoog. Een koe
in Brazilië produceert gemiddeld
800 liter melk terwijl een Argentijn
se boer 4.500 liter kan "tappen".
Voor een auto in Mexico zijn 40 ma
nuren nodig; in Brazilië zijn het er
acht meer.
Veel bedrijven hadden het al
moeilijk door de blokkade van de
rekeningen en de gedaalde vraag op
de thuismarkt. Het blijft nog even
doorbijten. De vakbonden houden
rekening met massale ontslagen.
De werkloosheidsstatistiek liet vo
rige maand een nieuw record zien
sinds de laatste recessie begin jaren
tachtig.
Het leven wordt dagelijks duurder.
Volgens berekeningen van de vak
bonden is de reële koopkracht van
de Brazilianen met lage inkomens
er dit jaar 166 procent op achteruit
gegaan. Want de inflatie is welis
waar getemperd maar de prijzen
stijgen nog steeds. De salarissen
zijn met uitzondering van het mini
mumloon niet omhoog gegaan.
Het optimisme over de inflatie
strekt zich niet verder uit dan een
maand. Voor augustus gaat het bu
reau voor de statistiek nu uit van
ruim zeven procent. Hoe het verder
gaat met het plan van Collor, durft
niemand te voorspellen. Deze week
beslist de Hoge Raad voor de Ar
beid of de looneis van de stakers
rechtmatig is of niet. Maar voor de
rest zijn er zijn veel vraagtekens en
weinig antwoorden. Lukt de priva
tisering? Komt er een oplossing
voor de buitenlandse schuld? Hoe
doorstaat het land een stakings
golf? Wat voor parlement leveren de
verkiezingen van aanstaande okto
ber op?
Zakenwereld reageert direct
op loslaten importbeperldngen
Van IPS-correspondent
Arnaldo Cesar
RIO DE JANEIRO - Sneller dan
de Braziliaanse regering had ge
hoopt speelt de zakenwereld van
het land in op de liberalisering
van de import, die is afgekondigd
door de regering van president
Collor de Mello.
De meeste van de 320 super
marktketens zijn al overgegaan
tot het importeren van melkpro-
dukten, voedingsmiddelen en hy
giënische produkten uit Argenti
nië. De voorzitter van de Brazi
liaanse organisatie van super
markten, Arthur Sendas, onthul
de in een interview dat de meeste
kleinere winkelbedrijven boter
en kaas uit Argentinië verkopen,
tegen een prijs die 30 procent la
ger ligt dan van de Braziliaanse
produkten.
Hetzelfde doet zich voor by de
wegwerpluiers, die, geïmpor
teerd vanuit Argentinië, 40 pro
cent goedkoper zijn, dan het Bra
ziliaans fabrikaat. Dit heeft ertoe
geleid dat de Braziliaanse bedrij
ven in deze markt, die momenteel
geheel wordt gedomineerd door
het Amerikaanse bedrijf Johnson
and Johnson, geen voet aan de
grond kunnen krijgen.
De automobielbranche, die
aanvankelijk lauw reageerde op
de regeringsmaatregelen, begint
zijn standpunt te herzien. Vooral
de auto's uit de Sovjetunie, de
DDR, en Japan beginnen de aan
dacht te trekken van de meer
koopkrachtige Brazilianen. De
Braziliaanse organisatie van auto
fabrikanten (Anfavea), waarin de
12 grootste autofabrieken van
Brazilië verenigd zijn, heeft al
verscheidene vergaderingen be
legd om de situatie te bespreken.
De voorzitter van de Anfavea,
Jacy Mendonza, die in het verle
den openlijk betwijfelde of de re
geringsmaatregelen enige in
vloed zouden hebben op de Brazi
liaanse automarkt, heeft zijn me
ning herzien. "Uiteraard is de
concurrentie met de komst van
de buitenlanders veel moeilijker
geworden," meent hij nu.
Ook de Braziliaanse computer
industrie krijgt harde klappen
van de liberaliseringsdrift van de
regering. Deze bedrijfstak werd
tot nu toe volledig afgeschermd
van de buitenlandse concurren
tie, onder andere zeer tot onge
noegen van de Amerikaanse rege
ring. Onder het oude beleid was
het verboden om informatica-ap-
paratuur in te voeren die ook in
Brazilië werd gemaakt, maar deze
bescherming zal binnen uiterlijk
twee jaar geheel zijn afgebroken.
Jose Goldemberg, de Brazi
liaanse topambtenaar voor we
tenschap en technologie, onthul
de twee weken geleden dat zon
der investeringen in nieuwe tech
nologie en grotere efficiency de
Braziliaanse computerindustrie
onmogelijk zal kunnen standhou
den tegen de concurrentie uit het
buitenland.
De Braziliaanse minister van
economische zaken, Zelia Cardo
so de Mello, overziet het slagveld
inmiddels met kennelijke tevre
denheid. "Het ziet ernaar uit dat
de ondernemers snel begrijpen
dat het openbreken van de markt
wel degelijk werkt. Ze zullen voor
onaangename verrassingen ko
men te staan als ze doorgaan met
de prijsspeculatie en het genere
ren van inflatie," stelt ze vast.
