Moeder en kind wachten
vaak dagenlang op hulp
Metaalindustrie zoekt 2500 werklozen
Graven in een 'mestvaalt van de geschiedenis'
ZATERDAG 28 JULI 1990
REGIO
PAGINA 11
Nieuwe opleiding moet tekort kraamverzorgsters opheffen
"Ik heb dit werk mijn hele leven al willen doen", zegt kraamverpleegster Mirrelle Hogendoo.
Perspectief op vast werk is het toverwoord voor werkzoekenden
Nu al worden mensen uit Ierland,
Engeland, Turkije en Joegoslavië
aangetrokken voor deze klus. Maar
dat is nog niet voldoende. Hulp van
de arbeidsbureaus in Noord-Hol
land bleek daarnaast onontbeerlijk.
De GAB's kunnen echter niet direct
aan geschikte arbeidskrachten ko
men. Daarom werd het initiatief
vanuit de Rijnmond overgenomen.
Klus
De campagne richt zich op alle
werkzoekenden tot 45 jaar die in de
metaalsector aan de slag willen. Zij
krijgen een speciaal hiervoor opge
zette stoomcursus van het Centrum
voor Vakopleiding om binnen een
half jaar eenvoudig las-, soldeer- en
constructiewerk te kunnen verrich
ten. In eerste instantie worden 250
mensen uitgekozen voor de spoed
cursus. De rest zal via andere cur
sussen worden omgeschoold. De
250 uitverkoren werkzoekenden
zijn na het behalen van het diploma
verzekerd van een baan. De arbeids-
buraus en het uitzendbureau Start
stellen zich hiervoor garant.
Start heeft toegezegd een arbeids
pool oprichten om deze mensen
werkervaring te geven. Het grootste
deel van de cursisten zal volgend
jaar voor enkele maanden gaan wer
ken aan de renovatie van de hoog
oven 7. Alleen de cursisten die di
rect een vaste baan in hun eigen re
gio kunnen krijgen, vallen voor de
ze klus af. De arbeidsbureaus hopen
verder dat werkgevers in de metaal
sector ook garanties gaan geven op
werk. "Wanneer de tijdelijke klus
bij hoogovens is geklaard, zullen de
mensen met wellicht nog wat bij
scholing bij kleine metaalbedrijven
aan de slag moeten", aldus direc
teur Keur van het GAB-IJmond.
Leidse expeditie speurt in Syrië naar verdwenen cultuur
De fundamenten van een naar schatting 7500 jaar oude boerderij. Onderzoekers van het Leidse museum van
oudheden zijn er van overtuigd dat onder deze boerderij nog oudere nederzettingen zijn te vinden, (foto rmo)
Van onze redacteur
Monica Wesseling
DEN HAAG/ZOETERWOUDE -
Het tekort aan kraamhulpen dreigt
uit de hand te lopen. Vrouwen die
nu bevallen, hebben grote kans een
paar dagen op hulp te moeten wach
ten. Er is een kleine geboortegolf en
bovendien zijn vele kraamhulpen
met vakantie. Het tekort aan kraam
hulpen dreigt in de Randstad echter
structureel te worden. Een nieuwe
opleiding, die in oktober begint in
de Randstad, moet uitkomst bie
den.
Administrateur C. Rietbroek van
het Kraamcentrum Rijn en Vliet in
Zoeterwoude zegt dat er zonder
enig probleem tien extra kraamhul
pen bij het centrum zouden kunnen
worden geplaatst. Het centrum ver
zorgt met 2700 'uitzendingen' per
jaar een belangrijk deel van de jon
ge moeders en babies in deze regio.
Bij Rijn en Vliet werken 100 full-ti
me vaste krachten. Desondanks
komt het geregeld voor dat een pas
bevallen vrouw een of een paar da
gen moet wachten voor de kraam
hulp het huishouden en de verzor
ging van moeder en kind over
neemt.
De nieuwe opleiding, die wordt
gegeven in het kader van het leer
lingstelsel, duurt 16 maanden en
wordt verzorgd door onder meer de
MDGO-scholen in Leiden, Amster
dam, Rotterdam en Utrecht. Deze
scholen geven al langer dit soort op
leidingen. Kraamverzorging is ech
ter een onderdeel van het studie
pakket. De mensen die op deze
scholen afstuderen, zijn bekwaam
in verschillende verzorgende beroe
pen en komen dus niet noodzakelij
kerwijs in de kraamzorg terecht. De
cursus die dit najaar begint, is uit
sluitend gericht op de verzorging
van moeder en kind. Het is de be
doeling dat er het eerste jaar 120
mensen afstuderen.
Noodklok
Het tekort aan kraamhulpen komt
niet opeens uit de lucht vallen. En
kele jaren geleden begonnen de
MDGO's al een verkorte opleiding
voor herintredende vrouwen. "De
Nationale Kruisvereniging, nu
LVT, luidde in 1988 de noodklok.
Wij zijn toen al begonnen met een
opleiding die twee in plaats van de
gebruikelijke drie jaar duurde. Nu
komt daar dus de cursus van zestien
maanden bij", aldus J. Ploeg van de
sector-organisatie MDGO-VZ. Het
Van onze redacteur
Wim Wegman
LEIDEN - In de Balikh-vallei, er
gens in het noorden van Syrië,
ligt een heuveltje met een fraaie
naam: Teil Sabi Abyad - de Heu
vel van de Witte Jongen. Het is
een kleine, tien meter hoge uit
stulping, die zelfs in het vlakke
landschap van de vallei nauwe
lijks' opvalt. Een onooglijke hoop
klei; en een mekka voor archeolo
gen.
Teil Sabi Abyad is letterlijk een
'mestvaalt van de geschiedenis'.
Het bergje is geen natuurlijk ge
vormde heuvel, maar een opeen
hoping van de restanten van de
nederzettingen die daar duizen
den jaren voor Christus zijn ge
bouwd. En het is een interessante
verzameling. De kleihoop bergt
waarschijnlijk de complete fun
damenten in zich van enkele 8000
jaar oue dorpen, bewoond door
een volk waarvan nog nooit der
gelijke uitgebreide sporen zijn ge
vonden. En mogelijk is er ook de
2500 jaar oude administratie te
Zoeterwoudse kraamcentrum Rijn
en Vliet werkte vorig jaar ook mee
aan een project om herintredende
vrouwen tot kraamhulpen op te lei
den. Er deden destijds 13 cursisten
De extra opleiding komt Riet
broek als geroepen. Volgens de ad
ministrateur is het tekort aan
kraamhulpen nog nooit zo groot is
geweest als juist op dit moment.
Door een piek in de geboorten en de
vakanties, moeten mensen die nu
bevallen een paar dagen op een
kraamhulp wachten. "Het is nu echt
nijpend, maar eigenlijk komen we
doorlopend mensen tekort".
Rietbroek heeft wel een verkla
ring voor het chronische tekort. Het
aantal geboorten de laatste jaren
weer flink aan het stijgen en het per
soneelsbestand kan niet één, twee,
drie aan dat hoge peil worden aan
gepast. Daarnaast blijkt het steeds
moeilijker om mensen te interesse
ren voor een beroep in de verzor
gende sector. Kraamhulpen verdie
nen volgens de administrateur niet
erg best en voor veel jonge vrouwen
zijn de weekenddiensten een be
zwaar. "Een betere beloning zou het
Van onze correspondent
Esther Lammers
BEVERWIJK/LEIDEN
"Werklozen willen zich best laten
omscholen als ze maar zicht hebben
op een werkgarantie. Perspectief op
vast werk is het toverwoord voor
werkzoekenden. En die geven we ze
hiermee". Dat zei Directeur-Gene
raal van de Arbeidsvoorziening Van
den Berg gistermorgen tijdens de
presentatie van het project 'Zullen
we samensmeden' in Beverwijk.
Via een grootscheepse wervings
campagne verwachten de arbeids
bureaus van Noord-Holland, de Fle-
vopolder en de regio Leiden de ko
mende vier weken zo'n 2500 werk
zoekenden te krijgen die bereid zijn
zich te laten omscholen tot lasser,
pijpwerkers of constructiebank
werkers.
In feite gaat het om een oude wer
vingscampagne, die met extra geld
van het rijk en de werkgeversorga
nisatie FME, in een nieuw jasje
wordt gestoken. Want al een aantal
jaren organiseren de verschillende
arbeidsbureaus vrijwel vergeefs ac
ties om werkzoekenden over te ha
len tot een beroep in de metaalin
dustrie. Alleen de campagne vorig
jaar in de Rijnmond, die werklozen
binnen enkele maanden omschool-
vinden van een 'onderkoning' uit
het Midden-Assyrische rijk.
Of die mooie verwachtingen ge
grond zijn, zal volgend jaar duide
lijk worden. Dan vertrekt drs. Pe
ter Akkermans, conservator van
de afdeling Naije Oosten van het
Leidse Rijksmuseum van Oudhe
den, met een groep medewerkers
naar deze ruïne om er een serie
opgravingen te beginnen. Akker-
mans, die straks leider van de ex
peditie zal zijn, gelooft inderdaad
Iets bijzonders te pakken te heb
ben. Bij proefopgravingen in 1986
en 1988, waarbij hij als student
van de Universiteit van Amster
dam was betrokken, is al een aan
tal zeer opmerkelijke zaken aan
het licht gekomen.
beroep al een stuk aantrekkelijker
maken", stelt de administrateur.
Roeping
De nadelen van het beroep van
kraamverzorgster kan Mirrelle Ho-
gendoorn uit Zoetermeer alleen
maar erkennen. Er staat echter, in
elk geval voor haar, meer positiefs
tegenover. "Dit is echt mooi werk.
Ik heb dit mijn hele leven lang al
willen doen", zegt de 21-jarige.
Dezer dagen helpt ze Corrie Meul-
dijk uit Zoeterwoude-Rijndijk, die
zondag van een gezonde blozende
dochter Rianne beviel. De kraam
hulp maakt lange dagen. De eerste
paar dagen na de bevalling is ze er
tien uur per dag en al die tijd zit ze
eigenlijk geen minuut stil. Een echt
nadeel van het werk als kraamhulp
vindt Rianne dat ze nooit van tevo
ren weet wanneer ze precies moet
werken. "Dat maakt het maken van
privé-afspraken moeilijk".
De hulp wordt door de jonge moe
der in elk geval wél gewaardeerd:
"Het is heerlijk om eens een paar
dagen niets te hoeven doen. Alles
wordt verzorgd, ik bemoei me al
leen met mijn kind. Zo'n kraam
hulp is ideaal".
de tot een technisch beroep heeft
tot nu toe goede resultaten geboekt.
Daardoor zijn inmiddels 250 werk
lozen aan een baan geholpen.
Eenzelfde idee hebben nu de ar
beidsbureaus in de regio Leiden en
de provincies Noord-Holland en de
Flevopolder voor ogen. Met deze
nieuwe gezamenlijk opgezette cam
pagne, verwachten de arbeidsbu
reaus zo'n 2500 arbeidskrachten
voor deze branche te kunnen wer
ven.
Dat moet ook wel want de nood in
de metaalsector is hoog. De werkge
versorganisatie FME klaagt al jaren
steen en been over het tekort aan ar
beidskrachten. Allerlei acties van
de arbeidsbureaus ten spijt, stijgt
het aantal vacatures nog steeds. In
totaal zijn er in de Randstad jaar
lijks 15.000 vacatures in de metaal
sector.
"Er zijn twee dingen aan de
hand daar, en die willen we vol
gendjaar tegelijkertijd uitzoeken.
We hebben er ten eerste de resten
gevonden van een 50 bij 50 meter
groot gebouw dat uit de Midden-
Assyrische tijd, zo'n 1300 voor
Christus, stamt. We leiden dat af
aan allerlei voorwerpen die we
rond de fundamenten hebben ge
vonden".
"Een dergelijk groot gebouw -
voor die periode is het zeis kolos
saal te noemen - zal hoogst waar
schijnlijk een soort regionaal be
stuurscentrum zijn geweest. Zeg
maar: de vestigingsplaats van een
onderkoning, of zoiets. Het aardi
ge is nu dat het gebied rond de
Balikh-vallei in die tijd één van de
buitengewesten van het Midden-
Assyrische rijk was. Het was bo
vendien één van de plaatsen waar
dit rijk geregeld 'botste' met het
toenmalige Turkse rijk".
"Over deze, voor archeologen
heel interessante periode, is in
middels het nodige bekend. Die
kennis beperkt zich echter tot het
centrum van het rijk; het grote
bestuurscentrum. Wat er in de
randgebieden gebeurde, is lang
niet zo goed onderzocht. Wij ho
pen nu bij de opgravingen in dat
enorme gebouw resten te vinden
van een administratie. Allerlei za
ken werden destijds op kleita
bletten geschreven, en die blijven
ondergronds over het algemeen
heel goed bewaard".
"Vinden we deze kleitabletten
inderdaad, dan hebben we de mo
gelijkheid om te achterhalen wat
er in dat gebied precies gebeurde.
Wat werd er verbouwd en verhan
deld, hoeveel mensen woonden
er, aan wie moesten ze belasting
betalen, enzovoorts, enzovoorts.
Daarmee wordt misschien ook
duidelijk hoe de bestuurlijke
structuur in zo'n buitengewest
destijds in elkaar stak".
Of deze zaken al meteen vol
gend jaar aan het licht komen, be
twijfelt Akkermans. "Je kunt niet
in één keer het hele gebouw uit
graven. Dat kost zoveel man
kracht en geld, dat is niet te doen.
Je moet dus beginnen met een
klein gebiedje en hopen datje het
goede te pakken hebt. Maar welk
gebiedje? Dat blijft gokken".
"Dit soort projecten zijn trou
wens zaken die vaak vele, vele ja
ren duren. Enkele Duitse expedi
ties zijn in Syrië van vanaf de ja
ren '20 bezig met het afgraven van
een ruineheuvel. Die leggen ze
stukje bij beetje bloot. Dat zijn
wij niet van plan. Toch is het on
denkbaar dat je de zaak in een
paar jaar klaart. Of je moet ontzet
tend veel geluk hebben. Daar
gaan we echter maar niet vanuit".
Deze ontwikkeling is zorgwek
kend, omdat daarmee de groei in
deze sector stagneert en werkge
vers hoge lonen en allerlei soorten
premies gaan geven om toch maar
aan werknemers te komen. Daar
mee dreigt de situatie uit de hand te
lopen. De kloof tussen werkzoeken
den en vacatures moet kleiner wor
den, aldus de Beverwijkse GAB-di-
recteur Keur, woordvoerder van de
arbeidsburaus.
Het initiatief voor de nieuwe cam
pagne komt van het arbeidsbureau
in Beverwijk. Het GAB-IJmond
kreeg het verzoek om volgend jaar
enkele honderden mensen beschik
baar te hebben voor de groot
scheepse renovatie van hoogoven 7.
In een paar maanden tijd moet deze
hoogoven volledig worden afgebro
ken en opnieuw opgebouwd. Hier
voor zijn enkele duizenden tijdelij
ke arbeidskrachten nodig.
Met de tweede opgraving hopen
de medewerkers van het rijksmu
seum de fundamenten boven te
krijgen van een 7500 jaar oud
dorp. "Ook dit zijn uiterst boeien
de resten", meent Akkermans.
"Het gaat waarschijnlijk om een.
nederzetting uit de 'Vroege Halaf-
cultuur'; een volk of een verzame
ling volken die leefde in een over
gangsfase. Daarin ontwikkelden
de vroege landbouwdorpjes zich
geleidelijk tot de eerste steden en
staten. Van deze cultuur zijn her
en der al resten gevonden, maar
er is nog nooit een complete ne
derzetting opgegraven. Het ziet er
naar uit dat we er nu één te pak
ken hebben".
Volgens Akkermans zijn bij de
proefopgravingen al flinke hoe
veelheden aardewerk en stenen
gebruiksvoorwerpen omhoog ge
haald. Voorts hebben de onder
zoekers resten blootgelegd van
een mogelijk twee verdiepingen
tellende, uit kleitegels opgetrok
ken boerderij en van enkele voor-
raadschuurtjes. "We vermoeden
dat er op Teil Sabi Abyad nog drie
of vier van dergelijke boerderijen
staan".
Onder de fundamenten van het
gebouw, zijn overigens al resten
gevonden van een eerdere boer
derij. "En we sluiten niet uit dat
dieper in de heuvel restanten lig
gen van gebouwen die nog ouder
zijn, misschien wel tot 6000 jaar
voor Christus".
Om die lagen te bereiken, moe
ten de archeologen de restanten
die ze tot nog toe hebben gevon
den, weggraven. "Dat is natuur
lijk doodzonde. Maar ja, het is de
enige manier om dieper in de heu
vel door te dringen. En trouwens,
er is toch geen methode om
kleitegels te conserveren. Het
spul verweert bijna waar je bij
staat".
Vergunningen
De medewerkers van het rijks
museum vertrekken pas volgend
jaar naar Syrië omdat, aldus Ak
kermans, een groot aantal zaken
nog niet is geregeld. "Voor de op
gravingen heb je een vergunning
nodig van de Syrische overheid.
Die stonden op naam van de Uni
versiteit van Amsterdam. Ik heb
ze meegenomen toen ik conserva
tor werd bij het rijksmuseum van
Oudheden. Het overschrijven van
die papieren vergt echter de nodi
ge tijd. Bovendien, ik leid het on
derzoek en ik heb dit jaar geen ge
legenheid om weg te gaan. Ik ben
namelijk bezig met mijn promo
tie. Het komt er dit jaar gewoon
niet van".
Tijdens de werkzaamheden bij
de heuvel van de Witte Jongen zal
Akkermans ook een nieuwe
graafplaats selecteren. Het rijks
museum is door de Syrische rege
ring gevraagd mee te werken aan
een noodopgraving in een gebied
dat straks onder water komt te
staan na de bouw van een nieuwe
stuwdam. "Het woord noodop
graving moet je overigens niet al
te letterlijk nemen. De bouw van
zo'n stuwdam duurt meestal vele
jaren, als ze ooit al afkomen".
Akkermans zal bij die dam op
zoek gaan naar een soortgelijke
ruïneheuvel als Teil Sabi Abyad.
"In de hoop dat we de vondsten
kunnen vergelijken". Overigens
kan de noodopgraving ook op een
andere manier interessant zijn
voor 'Oudheden'. "Normaal ge
sproken moetje alle vondsten die
nog gaaf zijn in het land zelf ach
terlaten. Bij noodopgravingen wil
de regering nog wel eens wat soe
peler zijn. Als dank voor de hulp
mag je een deel van de interessan
te dingen meenemen. Dat is na
tuurlijk leuk voor een museum".
Volgens Directeur-Generaal Van
den Berg moeten werkgevers in de
metaalsector actiever betrokken
worden bij de arbeidsvoorziening.
"Nog te vaak gebeurt het dat werk
gevers niet vooruit kunnen kijken.
Wanneer ze tijdig kunnen vertellen
wanneer en hoeveel vacatures ze
krijgen, kunnen de arbeidsbureaus
daarop inspelen. Ze kunnen dan
mensen omscholen, zodat ze op het
moment dat de vacature bestaat di
rect inzetbaar is. Die samenwerking
hopen we nu met de nieuwe samen
werking tussen vakbonden, werk
geversorganisaties en overheid te
bereiken."
Stranden
De campagne 'Zullen we samens
meden' is grootscheeps opgezet, om
een zo groot mogelijke bekendheid
eraan te kunnen geven. Volgens di
recteur Keur van het GAB-IJmond
is juist de zomermaanden een per
fect moment om de campagne te
starten. "Juist in deze maanden
gaan de mensen zich bezinnen op
de komende maanden. Daar willen
we op inspelen.
Zo is er een promotieteam opge
richt, dat de komende weken de
drukbezochte stranden, braderieën
en natuurlijk het zeilevenement
SAIL zal gaan aflopen om folders te
verspreiden. Reclamewagens en de
bussen van de NZH zullen met pro
motiemateriaal door de provincie
rijden. Ook is er een speciaal gratis
06-nummer (06-0510) opengesteld
om meer informatie te krijgen.
Directeur-Generaal Van den Berg
benadrukte gisteren dat het niet
ging om een nieuwe 'stunt' om men
sen te recruteren voor de metaalsec
tor. "De campagne is vooral ontwik
keld om zoveel mogelijk mensen te
bereiken. Dat is geen stuntwerk, dat
is een weloverwogen strategie die
aansluit op de landelijke ontwikke
lingen".
0ufr J3müi)s
28 juli 1990
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
Men zegt dat de Paus een ein
de heeft willen maken aan het
Passiespel te Oberammergau, en
dat hij de boeren, die dat spel
vertoonen, eene schadeloosstel
ling in geld heeft aangeboden
als zij van de vertooning in 1900
willen afzien. De Oberam-
mergauers weigerden echter.
Duitsche bladen zeggen dat Leo
XIII, indien hij inderdaad dit
gedaan heeft, daarom slechts te
prijzen is. Te oordelen naar de
ervaring der laatste tien jaren,
waarin het verval reeds duide
lijk te bespeuren was, zal het
fraaie spel niets dan eene gewo
ne speculatiezaak zijn gewor
den.
Te Dvsseldorf heeft het leger
des heils niet veel succes. Wordt
er eene bijeenkomst gehouden,
dan heerscht er een geschreeuw
en getier, dat de officieren, van
welken graad dan ook, niet ver
staan kunnen worden.
Ten gevolge van de aftre
ding der steedelijke regee-
ringsleden te Montpellier zijn
daar alle huwelijken tot de vol
gende week uitgesteld.
Vijfentwintig jaar geleden:
De leden van de TROS, die een
gulden contributie voor het lo
pende jaar hebben betaald, zul
len bij de lidmaatschapskaart,
die hun wordt toegezonden een
verzoek vinden zo spoedig moge
lijk de tot vijf gulden verhoogde
contributie voor het jaar 1966 te
voldoen. Hiermee wil de leiding
van de TROS de regering tege
moetkomen in haar eis, dat een
zendvergunning pas kan wor
den aangevraagd, als een orga
nisatie minstens tienduizend le
den telt, die een jaarlijke bijdra
ge van minstens vijf gulden heb
ben gestort. De leiding van de
TROS had na een oriënterend
gesprek met de vorige minister
van O.K. en W. de overtuiging
gekregen dat de regering genoe
gen zou nemen met een contribu
tie van een gulden. Volgens de
TROS-administratie is het le
dental inmiddels opgelopen tot
132.000.
Een bijna 8000 jaar oud graf van kind. Opmerkelijk is dat de beende
ren vergroeingen vertonen die wijzen op Engelse ziekte, een aandoe
ning die in zonnige landen als Syrië niet of nauwelijks voorkomt, (foto
rmo)
