r7\s^
'Wat hebben wij aan
Hilversiimse geheimen?'
Veronique-directeur Freddy Thy es:
Kannibalen
MAANDAG 23 JULI 1990
DOCHTER WAJDA BRUID9
PARIJS Caroline, dochter van de Poolse filmregisseur Andrzej
Wajda, kleedt zich in een bruidsjapon uit de collectie van modehuis
Carven. Zij zal als mannequin voor dit huis, waarvan de eigenares
se op de achtergrond te zien is, de herfst-winter-collectie showen. De
hoofdtooi die Caroline draagt behoort tot de verzameling van het het
Chaumet-museum. (foto epa>
Ontslag voor 94 televisie- en
radiomedewerkers in Kosovo
PRISTINA/WENEN (AP) - De
Servische autoriteiten hebben
vrijdag 194 Albanese medewer
kers van radio en televisie in de
provincie Kosovo ontslagen. De
ontslagen volgen op het protest
van het Albanese omroepperso-
neel tegen de bezetting van de
omroepgebouwen in de hoofd
stad Pristina door de Servische
politie, op 5 juli. In Wenen zijn
drie Albanese journalisten uit
Kosovo een hongerstaking be
gonnen uit protest tegen het Ser
vische politieoptreden.
Het Joegoslavische persbu
reau Tanjug meldde dat de 194
Albanese omroepmedewerkers,
voornamelijk journalisten, zijn
ontslagen omdat zij na de politie
actie van begin juli „hun werk
hadden verlaten". De Alba-
neestalige omroep in Kosovo
heeft circa 350 etnische Albane
zen in dienst.
Voor de Hofburg in Wenen zijn
drie Albanese journalisten uit
Kosovo voor onbepaalde tijd in
hongerstaking gegaan uit protest
tegen de bezetting van de om
roepgebouwen in Pristina. In
een verklaring gericht tot de In
ternationale Hèlsinki-Federatie
eisen de hongerstakers dat de
Servische politie de gebouwen
onmiddellijk ontruimt. Boven
dien wordt het ontslag geeist van
directieleden van de omroep in
Kosovo, die met het Servische
politieoptreden hebben inge
stemd.
De bezetting van de omroepge
bouwen door de Servische poli
tie volgde op de ontbinding van
het parlement en de regering van
Kosovo. In beide organen domi
neerden de etnische Albanezen,
die in de provincie 90 procent
van de bevolking uitmaken. De
maatregelen komen voort uit het
streven van de centrale Servi
sche regering om een einde te
maken aan de autonomie van
Kosovo.
Van onze correspondent Ale van Dijk
HILVERSUM (GPD) Freddy Thyes, algemeen-directeur van RTL-Veronique— kent
Nederland al jaren. Hij studeerde economie en voor technisch ingenieur in München
en Aken, „omdat mijn geboortestad Luxemburg de universiteiten daartoe niet rijk is".
Vanuit Aken bezocht hij als student vaak Maastricht en Valkenburg, „want dat lag vlak
in de buurt".
Na zijn studententijd ging Thyes in de metaal-industrie werken: „Niet als technisch
ingenieur, maar als industrieel manager". In totaal 19 jaar hield hij dat vol: „Tropenja
ren", noemt Thyes dat achteraf. Toen het in 1985 bergafwaarts ging in de hele metaal
branche en die in Noord-Frankrijk en Luxemburg in het bijzonder, zocht Thyes „een
nieuwe uitdaging".
Die vond hij bij CLT-Luxem-
bourg, het commerciële moeder
bedrijf van RTL-Véronique. „Ik
ben op 100 meter afstand van de
villa Louvigny geboren, de
hoofdzetel van CLT. Mijn familie
was door de jaren heen al be
vriend met topmensen bij de
Luxemburgse omroep, Luxem
burg is maar klein. Als scholier
ging ik al naar concerten van het
Radio Philharmonisch Orkest
van de zender".
Het managen van een commer
cieel omroepbedrijf is iets heel
anders dan van een metaalindus
trie, dat wist Thyes naar eigen
zeggen al toen hij aan zijn nieuwe
uitdaging begon: „Een groot ver
schil is al, dat je bij het maken
van omroep met politiek te ma
ken hebt", zegt hij lachend.
Het moederbedrijf in Luxem
burg is niet van plan een Neder
landse algemeen-directeur te be
noemen: „Zolang de aandeel
houders dat willen blijf ik op de
ze post. En de aandeelhouders
blijken dat te willen", antwoordt
Thyes desgevraagd. Hij kan zich,
zo meent hij, best veroorloven
niet veel over het maken van tv
en dan met name tv voor Neder
landse kijkers te weten „als je je
maar door een groep bekwame
medewerkers omringd weet".
En dat is wat Thyes betreft het
geval, zo verzekert hij.
-Véronique zal eind 1990 niet
verdwijnen, zoals her en der is
voorspeld? Thyes: „Geen sprake
van. Integendeel. Wij hebben zo
juist besloten het hele pand,
waarin wij hier zitten en waarin
slechts twee etages van de vier
ons werkterrein waren, te gaan
benutten. En ook in het hier te
genover ons aan de Hilversumse
Franciscusweg gelegen pand
gaan wij vanuit een 400 vierkante
meter grote studio programma's
uitzenden en steeds toenemende
werkzaamheden verrichten".
Etentjes
Thyes wordt de vraag voorge
legd hoe hij nu oordeelt over het
vonnis van het Commissariaat
voor de Media over Veronica.
Was Thyes zich ervan bewust,
dat Veronica de Nederlandse
mediawet overtrad door via de
B.V. Tornado geld in Véronique
te pompen en ook etentjes met
vertegenwoordigers van de
Luxemburgse zender te betalen?
En In de boeken van Veronica
komt ook de naam Thyes voor
als de rekening van een etentje
bij Jan Tabak in Bussum (op 05-
01-'89, kosten van de rekening
f942,75) wordt vermeld.
Thyes: „Hé, staat daar zelfs
vermeld voor hoeveel wij daar
gegeten hebben? Ha, ha. Nee,
voordat ik daar iets over ga zeg
gen wil ik eerst meedelen, dat ik
alles over die onderzoeken voor
't eerst vernam via persberich
ten. De kranten hebben mij daar
over geinformeerd. Ik kan alleen
als commentaar geven, dat wij
vanaf het begin van de contacten
met Nederlandse omroepen er
van uitgingen, dat het volgens de
Nederlandse wet niet toegestaan
is, dat een publiek station be
trokken is bij de start van een
commercieel station. Zó hebben
wij ook altijd gehandeld.
Er waren al jaren contacten
met mensen van Nederlarfdse
omroepen. Ook met uitgeverijen,
in 1981 nog met VNU, met
Brentjes zelf, bijvoorbeeld. Zoals
wij in Duitsland contacten had
den met uitgeverij Bertelsman.
H. Terheggen, die ook bij dat di
ner in Bussum was, was ook in
1981 al bij projecten in Nederland
betrokken. Toen ik in 1985 assis-,
tent-manager was bij de opzet
van de Duitse tak van ons i
derbedrijf CLT, de huidige
der RTL-Plus, werd er ove:
sproken programma's in de Ne
derlandse taal te gaan brengen.
Plannen voor een Luxemburgse
satelliet, de LUX-SAT, met op
vier kanalen programma's in 't
Duits, Frans, Engels en Neder
lands werden besproken.
len".
Er is, in eerste instantie, in
Luxemburg belangstelling ge
weest voor de TROS. Ook de
TROS is in contact geweest met
ons. In Frankrijk, in heel Europa
waren en zijn besprekingen over
ontwikkeling van commerciële
samenwerkingsverbanden al ja
ren aan de orde van de dag. Met
en over TV 10 werd internatio
naal onderhandeld."
Geheimen
„Iedereen ontmoette enkele ja
ren lang iedereen. Wij hadden
mensen van Veronica uitgeno
digd naar Luxemburg, zoals we
ook mensen van de TROS wel
eens hebben ontvangen. Let wel,
in mijn ogen spraken wij niet
met de omroep Veronica, maar
met het management van Vero
nica. Nou, dan word je uitgeno
digd voor een tegenbezoek.
Wij betalen in Luxemburg, zij
in Bussum. Als je iemand uitno
digt voor een diner laat je je gas
ten niet betalen, nietwaar? Wie
dat in Bussum betaalde, ik heb
daar nooit een idee over gehad.
Zoals ik ook uit de krant moest
lezen, dat de BV Tornado aande
len had in Véronique. Ik zwéér,
dat ik dat nooit geweten heb.
Wat ik wist was, dat European
Media Investors (hier zou de Ve-
ronica-top privé-belangen heb
ben ondergebracht red.) die on
dermeer de bankgarantie van 2.5
miljoen voor Veronique afsloot,
38 percent van de aandelen in be
zit had. Hoe die groep aan het
geld kwam, daar hebben we
nooit naar gevraagd! De garan
ties, dat het geld er was, waren
toch binnen. Dat is voldoende".
Om de door Nederlandse bestel-
omroepen geopperde mogelijk
heid, dat Veronica in het afgelo
pen jaar economische en pro
grammatische „geheimen" aan
Luxemburg zou hebben doorge
speeld, moet Thyes erg lachen:
„Als er iéts zeker is, dan is zeker,
dat wij nooit de intentie hebben
gehad Hilversum te bespione
ren. Wat zouden wij met onthul
ling van g;eheimen, als die er al in
Hilversum zouden zijn, moeten
aanvangen?
Opzet en strategie van een
commercieel station zijn zo an
ders, dat wij aan dergelijke infor
matie, ook op programmatische
terrein, niets zouden hebben ge
had. Elke informatie daarover
zou voor ons onbruikbaar zijn
geweest".
SANTA BARBARA - Acteur Gene Kelly (77) en schrijfster Patricia Ward. (36) poseren na een trouwcere
monie in de privé-sfeer in Californië. Het paar ontmoette elkaar vijfjaar geleden in Washington. Later m
le zomer houden ze in Europa hun huwelijksreis. 110(0 AFJ
Jeroen Pauw
definitief naar
NOS-eultuur
HILVERSUM (GPD)
Nieuwslezer Jeroen Pauw
gaat weg bij het commercië
le tv-station RTL-Veroni-
que. Hij verlaat deze om
roep met ingang van 1 okto
ber. Vanaf die datum gaat hij
werken bij de afdeling cul
turele programma's van de
NOS.
Na onderling overleg is
het driejarig contract dat
Pauw bij RTL-veronique
had vroegtijdig afgebroken,
zo meldt Veronique. Dit sta
tion zegt het vertrek van
Pauw „te betreuren", maar
„respect" te hebben voor
zijn beslissing. Het commer
ciële station buigt zich de
komende tijd over de opvol
ging van Jeroen Pauw bij
RTL-Veronique Nieuws.
Bij zijn komst in de Polynesische
wateren, in 1889, was de Schot Ro
bert Louis Stevenson al een be
roemd schrijver. Vooral zijn boek
over de gespleten persoonlijkheid
van Dr. Jekyll ("The Strange Case
ofDr. Jekyll and Mr. Hyde") had
hem in brede kring faam bezorgd.
Stevenson, die om gezondheidsre
denen naar de Zuidzee kwam (hij
had een tuberculeuze aanleg),
doorkruiste het gebied van
Hawaii tot Samoa en van de Gil-
bert-eilanden tot de Marquesas.
Later vestigde hij zich op Samoa,
waar hij zich steeds meer betrok
ken ging voelen bij de plaatselijke
politiek. Hij stierf in 1894, op 44-
jarige leeftijd.
De grote roman over de Zuid
zee, die hij zo graag had willen
schrijven, kwam nooit tot stand.
In plaats daarvan schreef h ij een
groot aantal reisbrieven, dat ge
bundeld werd in "In the South
Seas" (vertaald als "In de Stille
Zuidzee"). Het woord "kanni
baal" komt in de brieven veelvul
dig voor. Waarom is het kanniba
lisme zo'n wijdverbreid ver
schijnsel in de zuidelijke wate-
Stevenson weet wel een ant
woord op die vraag: op de eilan
den is nauwelijks enig dierlijk
voedsel aanwezig en aangezien
de mens van nature een vleeseter
is, tracht hij zijn soortgenoten tot
kluif en hamschijf te reduceren.
Ook de hongersnood, die de eilan
den regelmatig teistert, wakkert
het menseneten aan.
Stevenson twijfelt niet aan de
waarheid van alle kannibalen-
verhalen die hij op zijn reizen
hoort. Hij verschijnt echter te laat
op het toneel om op een afgelegen
strand bij een nasmeulend kamp
vuur neer te kunnen knielen en
daar een ontzette blik te werpen
op de zwartgeblakerde resten van
een medemens.
Enkele jaren geleden woedde in
dè antropologie een discussie over
de vraag of al die kannibalen,
waarover in reisboeken en
scheepsjournaals altijd zo gretig
wordt geschreven, eigenlijk wel
ooit bestaan hebben. Worden Eu
ropeanen niet wat al te erg door
menseneters geboeid, en zijn ze
daardoor ook niet al te gauw be
reid om elk verhaal erover te gelo-
In zijn boek "The Man-Eating
Myth" ("De mythe van het men
seneten") beweert de Amerikaan
se antropoloog W. Arens dat bijna
alles wat over kannibalisme
wordt geschreven berust op onbe
trouwbare informatie. Antropolo
gen zouden altijd afgegaan zijn
op verhalen uit de tweede en der
de hand, en zo gewillige slachtof
fers zijn geworden van de inboor
lingen die hen over deze zaken in
lichtten. Op zichzelf is het natuur
lijk niet zo vreemd dat er zo wei
nig ooggetuigeverslagen van kan-
nibalenfeesten bestaan - ooggetui
gen waren uiteraard de eerste
kandidaten die voor de kookpot
in aanmerking kwamen!
De enige vorm van kannibalis
me die volgens Arens altijd en
overal heeft bestaan, is het 'over-
levingskannibalisme". Hierbij
gaat het om het eten van mensen
vlees in een acute honger situatie.
Bekend zijn de verhalen over
schipbreukelingen en passagiers
van vliegtuigen, die zichzelf nle
ven hielden met de lichaamsdelen
van gestorven lotgenoten.
Arens toont in zijn studie aan
dat vele zogenaamd betrouwbare
informatie van horen-zeggen is,
en dat die vaak tegenstrijdighe
den bevat. Kannibalen, dat zijv
eigenlijk altijd de anderen, de
mensen die verderop aan de ri
vier of aan de overkant van de
heuvel wonen. Een kannibaal is
het toonbeeld van alles wat slecht
en verdorven is, en daarom voelt
hij zich het beste thuis in het dorp
van de overburen.
Ik denk dat Arens met zijn be
toog te ver naar het andere uiter
ste doorslaat. Waarom zouden
mensen elkaar niet opvreten? Ze
zijn toch tot elke wreedheid in
staat? Trouwens, het is maar de
vraag of de kannibaal wel een
echte wreedaard is. Stevenson is
tenminste van mening dat het veel
wreder is om iemand een leven
lang te onderdrukken dan oin
hem na zijn dood in de smoorkuil
te stoppen.
Er zijn zelfs antropologen ge
weest die, met een spotlichtje in
hün ogen, op de positieve kanten
van kannibalisme hebben gewe
zen. Zo staat het vast dat het
opeten van de vijand de gevoelens
van solidariteit binnen de groep
versterkt. En in plaats van het le
ven van talloze jonge mannen te
offeren, kan men beter, in navol
ging van Maleise koppensnellers,
het bloed drinken van 'n enkele
vijand. Is het niet beter om, nu het
nog kan, een keus te maken tussen
oorlog en kannibalisme?
Waardevolle eigenschappen als
heldhaftigheid en zelfbeheersing
zijn eveneens met de menseneterij
verbonden. De Indianen, die rond
de Grote Meren in Noord-Ameri-
ka wonen, weigerden bij voor
beeld het vlees te eten van degene
die tijdens de martelingen begon
te schreeuwen. Alleen hij, die zich
zingend dood liet martelen, mocht
als voedsel voor zijn kwelgeesten
dienen.
PAT 15 ZOVEEL
ALS WANNEER
WIP VAN HIERUIT
EEN INSECT IN
AUSTRALIË ZOUPEN
KUNNEN ZIEN.
