TAD LEIDEN
'Er is fulltime werk
voor arrestatieteams
Gemeente moet zich eens wat soepeler opstellen
LEIDSCH m DAGBLAD
Leden mogen direct gericht schieten
Arrestanten
allen afkomstig
uit Den Haag
Veilige speelplek voor kinderen
Geldboete voor
slaan ex-vrouw
Expositie 'Wat een vondst'
in Leidse Hortus Botanicus
In discussie met horeca-ondèrnemers over de Leidse Lakenfeesten
s
ZATERDAG 21 JULI 1990
LEIDEN - Arrestatieteams
moeten steeds vaker in actie
komen. "Nederland crimi
naliseert, dat staat als een
paal boven water. Er is full
time werk voor arrestatie
teams", zo vertelt voorlich
ter A. Geelof van de Algeme
ne Inspectie van de rijkspo
litie. Donderdagavond was
een Haags arrestatieteam ac
tiefin Leiden. Bij de aanhou
ding van zes verdachten van
een reeks overvallen viel een
dode. "In een democratie is
het optreden van het arresta
tieteam het toppunt van
overheidsgeweld. Er wordt
LEIDEN - De vijf mannen, die don
derdagavond in Leiden werden
aangehouden door een Haags arres
tatieteam, komen allen uit Den
Haag en omgeving. Ze zijn tussen
de 17 en 23 jaar oud, aldus een poli
tiewoordvoerder. De identiteit van
man die bij het optreden van de
Haagse politiemensen overleed, is
nog steeds niet vastgesteld.
De zes verdachten werden al ge
ruime tijd in de gaten gehouden de
Haagse politie. Ze worden verdacht
van een reeks overvallen op benzi
nestations en een juwelierszaak. Bij
de laatste overval werd de juwelier
doodgeschoten. Omdat het vermoe
den bestond dat de zes donderdag
avond opnieuw een overval wilden
plegen, ditmaal op een Leids benzi
nestation, werd tot aanhouding
overgegaan.
De woordvoerder van de Haagse
politie is uiterst terughoudend in
het geven van informatie. Hij wijst
erop dat er gedurende het gerechte
lijk vooronderzoek niet inhoudelijk
op de zaak mag worden ingegaan.
direct gericht geschoten. Er
ger kan het niet", meent
Geelof.
De Haagse politie wil vrijwel niets
kwijt over het keurkorps dat wordt
ingezet bij de aanhouding van vuur-
gevaarlijke verdachten en ook don
derdagavond in Leiden in actie
kwam. Volgens woordvoerder
Schaepman werkt het geven van in
formatie over de teams criminelen
alleen maar in de hand. Het enige
dat hij kwijt wil is dat het Haagse
team ongeveer werkt als de arresta
tieteams van de rijkspolitie.
Behalve Den Haag hebben ook de
gemeentelijke politiekorpsen van
steden als Amsterdam en Rotter
dam een eigen arrestatieteam. De
rest van de gemeentekorpsen, zoals
het Leidse, doet in voorkomende
gevallen een beroep op een van de
vier teams van de rijkspolitie. De
teams zijn gestationeerd in Amster
dam, Leiderdorp, Den Bosch en
Apeldoorn.
"Leden van onze arrestatieteams
worden lichamelijk en geestelijk
gekeurd. Wij zoeken mensen, die
zeer stabiel en evenwichtig zijn.
Geen schietgrage politiemensen.
Als ze door de keuringen heen ko
men, krijgen ze op een van de poli
tiescholen een 20 weken durende
opleiding. Daarna worden ze inge
deeld bij een van de teams", aldus
Geelof.
Elk team telt twintig leden, die
zich alleen maar bezighouden met
de aanhouding van vuurwapenge
vaarlijke verdachten. "Ze doen
geen ander politiewerk en zijn con
tinu beschikbaar of oproepbaar".
Het is gebruikelijk dat van de elite
troepen van de politie in groepjes
van zeven of acht worden ingezet.
Zij trainen altijd in dezelfde samen
stelling om een perfecte samenwer
king te krijgen.
De rijkspolitiemensen hebben
een speciale, militair aandoende
uitrusting. Ze beschikken vergele
ken met de 'gewone' agent, over an
dere, volautomatische wapens. En
ook hun instructies zijn anders.
"Een gewone agent moet eerst in de
lucht schieten en mag daarna pas
gericht vuren. Leden van arrestatiè-
teams hebben toestemming om di
rect gericht te schieten als de ver
dachte een wapen wil trekken. Het
gericht schieten is niet primair be
doeld om te doden, maar eerst om
uit te schakelen", zegt Geelof.
"Het zijn vaak situaties dat het de
verdachte is, of de politieman die
wordt getroffen. En leden van de ar
restatieteams zijn er op getraind dat
het de verdachte is, die wordt ge
raakt".
De vaak spectaculaire aanhou
dingen door de gespecialiseerde
agenten komen de laatste jaren
steeds vaker in het nieuws. En niet
altijd positief. In een aantal gevallen
bleek dat de teams verkeerde men
sen arresteerden, zelfs verwondden.
Het dieptepunt was de afloop van
de gijzelingsactief van kolonel Van
de Kieft in Arhhem, waarbij de mili
tair dodelijk werd getroffen en niet
de Westduitse gijzelnemer.
Vorige week kwam het Haagse
team nog in de publiciteit door de
aanhouding van zes 'mensen in ver
band met de IRA-aanslag. Twee van
de zes, die overigens allen ten on
rechte werden aangehouden, dien
den een klacht in over de ruwe be
handeling door het team. Ze wer
den bij voorbeeld uit hun auto ge
sleurd en met een zwarte kap over
het hoofd afgevoerd.
Bij de actie in Leiden werden vier
verdachten hardhandig afgevoerd.
Volgens een ooggetuige werd bij de
vijfde een arm gebroken, terwijl hij
op de grond lag. Verschillende le
den van het team zouden op die arm
zijn gaan staan.
Het is niet vaak voorgekomen dat
door een actie van een arrestatie
team mensen om het leven kwa
men. "Dat is op de vinger van één
hand te tellen", ze^t Geelof. Als er
een gewonde of dode valt, komt er
een heel apparaat in w'erking, ver
telt hij. "De groep wordt dan onmid
dellijk begeleid door een arts en een
psychiater, dezelfde die de leden
van de teams geestelijk heeft ge
keurd. Het gaat je niet in je kouwe
kleren zitten als je iemand neer
schiet, al ben je nog zogoed ge
traind. Ik weet dat één lid een arres
tatieteam heeft verlaten nadat hij
een zware crimineel had doodge
schoten. Hij kon er niet tegen".
De psychische druk is groot. Op
de meest onverwachte momenten
kan een lid van een arrestatieteam
worden opgeroepen. En het gaat al
tijd om gevaarlijke criminelen die
zijn bewapend. Het is ook de reden
dat men maar zes jaar lid kan zijn
van een arrestatieteam.
Waterpompen, slootjes en meertjes in de Stevenshof.
Wethouder opent waterspeelplaats in Stevenshof
LEIDEN - Wethouder Hans de water kan volgens een woordvoer-
la Mar heeft gisteren officieel de der van de gemeente geen kwaad.
waterspeelplaats langs de Dob-
bedreef in de Stevenshof ge
opend. Op het terrein is een sys
teem aangelegd van waterpom
pen, slootjes en meertjes waar
mee de kinderen kunnen expe
rimenteren.
Het ontwerp voor het terrein is van
Nanda van Beest, de aanleg kostte
de gemeente ruim 260.000 gulden.
Het moet een veilige speelplek wor
den voor de kinderen in de buurt.
Voor de allerkleinsten is een hut
aangelegd waarop kan worden ge
klauterd. Hierop is ook een glijbaan
aangebracht. De oudere jeugd kan
water oppompen en dit via een
nog in perfecte staat. Het kan het
hele jaar door worden gebruikt als
Om te voorkomen dat het parkje speelplaats. Het waterpompsys-
honden teem wordt na de herfstvakantie af-
een uitlaatplaats
wordt, is het geheel omheind. In het gesloten, waarna het
r wordt aangesloten.
DEN HAAG/LEIDEN - "Ik wist
niet meer wat ik deed, maar ik weet
nu wel dat ik verschrikkelijke spijt
van heb", zei de 34-jarige Hagenaar
donderdagmiddag tegen de politie
rechter. Hij had op 4 september vo
rig jaar zijn ex-vrouw in een flat-wo
ning in Leiden in elkaar geslagen.
De Hagenaar kreeg hiervoor een
boete van 500 gulden en twee we
ken voorwaardelijk.
Volgens getuigen schopte,
stompte en sloeg hij zijn ex-vrouw
tijdens een ruzie verschillende ke
ren. Dat gebeurde in het bijzijn van
de twee kinderen. Volgens de raads
vrouw van de Hagenaar ging het nu
weer goed tussen het slachtoffer en
verdachte. Het tweetal gaat binnen
kort weer samenwonen.
Mogelijk subsidie
voor onderkomen
van huismeesters
LEIDEN - Het college wil bekijken
of ze een bijdrage kan leveren in de
huisvestingskosten van de vier
huismeesters in de Slaaghwijk.
Voorwaarde hiervoor is wel dat
de onderkomens voor meerdere
doelen kunnen worden gebruikt. B
en W denken bijvoorbeeld aan een
wijksteunpunt.
Het college reageert hiermee op
vragen van de raadslid C. Vergeer
van de SP. Hij vroeg in maart of de
gemeente bereid is geld uit te trek
ken voor de huismeesters. In ant
woord op die vragen wijzen B en W
er op dat de kwestie inmiddels door
de WBL en bewoners zelf is opge
lost.
Overigens was er anders evenmin
geld los gekomen. "Een en ander
behoort tot de verantwoordelijk
heid van de verhuurder".
Voorts houdt de wijkagent een oog
je in het zeil. Hij hoopt dat de speel-
attributen een lang leven zijn be
schoren. "In ieder geval fiets ik er
overdag een paar keer langs om te
kijken of er vandalen aan het werk
zijn. Probleem is alleen dat ik bin
nenkort een maand op vakantie ga.
Omdat er geen vervanger komt, is er
in die tijd weinig toezicht".
In de avonduren wordt het terrein
tussen de Dobbedreef en de Anne
Frankschool in de gaten gehouden
teem van schuiven en waterraderen door de surveillancedienst i
de sloten van het speelterrein lei
den.
De stroom eindigt in een bassin
achtig meertje, waarin steigers zijn
aangelegd. Deze zijn te bereiken via
dobberende plateaus. Het is overi
gens niet de bedoeling dat er wordt
gezwommen, maar een val in het
de
politie. De wijkagent hoopt ook op
medewerking uit de buurt. "Er zijn
veel mensen die vanuit hun wonin
gen uitkijken op het terrein. Als ze
vernielingen zien, zou het fijn zijn
als ze dat meteen op het bureau mel
den".
Voorlopig verkeert het terrein
LEIDEN - Leiden is een historische
stad. Dat blijkt niet alleen boven de
grond uit de vele monumentale ge
bouwen. Eeuwenlange veranderin
gen in de stad hebben ook onder de
grond hun sporen nagelaten. De bo
dem van Leiden bevat een rijke op
eenhoping van historisch materiaal.
Bij graafwerkzaamheden in de
stad treft men niet alleen restanten
aan van indrukwekkende bouw
werken als stadspoorten en walto-
rens, die soms worden gereconstru
eerd of waarvan de contouren in de
bestrating worden weergegeven. Er
wordt ook veel huishoudelijk afval
Archeologen halen dat materiaal gevonden. Voorwerpen
glas,
r boven. Zodra ergens in de stad hout en aardewerk. Deze bodem-
graafwerkzaamheden plaatsvin- vondsten geven een beter inzicht in
den, ten behoeve van nieuwbouw of
voor de aanleg van een riolering,
stuit men op eeuwenoude resten in
de vorm van funderingen van laat
middeleeuwse bouwsels.
LEIDEN De horeca-onderne-
mers laten zonder uitzondering
positieve geluiden horen over
de Lakenfeesten. Wel denken
zij dat het evenement dat dit
jaar zijn zesde uitgave beleefde,
nog in een ontwikkelingsfase
zit. Meer medewerking van de
gemeente ('niet voor elk drang
hek een rekening') en een hoger
cultureel peil (Wansink: "Bij
voorbeeld een optreden van een
philharmonisch orkest in de
open lucht") zijn de voornaam
ste kritiekpunten op de feestpe
riode van tien dagen.
De kruideniersmentaliteit van de
gemeente ondervindt vooral kritiek
van Ben Luijkx. "Het is belachelijk
dat we de gemeente voor elke dienst
tijdens de Lakenfeesten moeten be
talen. Wij promoten de stad, de ge
meente moet in ruil daarvoor bereid
zijn het centrum twee weken lang
vogelvrij te verklaren".
De ondernemers voelen zich een
beetje gebruikt door de gemeente.
Luijkx: "Voor elk dranghek dat we
huren, moet een flink bedrag op ta
fel worden gelegd. Maar de gemeen
te profiteert wel flink van extra in
komsten. Denk alleen maar aan par-
keergelden en de bedragen die de
mensen besteden waarover weer
belasting wordt betaald".
Het argument van Dick Wansink
dat de gemeente in de twee weken
ook extra kosten maakt, wordt door
Petra Hoogeveen van tafel geveegd.
"Daarvoor krijgen we weer een
aparte rekening". De horeca-onder-
nemers zijn het erover eens dat de
gemeente eigenlijk twee weken
lang geen kosten moet berekenen
voor leges, verhuur van dranghek
ken en dergelijke.
Een alternatief zien ze in het ver
hogen van de kraamprijzen op de
Lakenmarkt. Een koopman betaalt
nu nog rond de 35 gulden voor een
standje, dat kan volgens de caféba
zen best iets meer worden. "De
meeropbrengst kan ten goede ko-
die werkelijk
iets organiseren tijdens de Laken
feesten".
Wie dat zijn, is volgens de kroeg
bazen volstrekt duidelijk. "De hore
ca is de drijvende kracht achter de
Lakenfeesten". Ruud Kenter van
de Grote Beer investeerde bijvoor
beeld samen met zijn compagnon
Wil van den Dop voor 70.000 gulden
in de festiviteiten van dit jaar. De
hele week waren in een grote tent
op het Arsenaalplein optredens van
verschillende muziekgroepen, er
was een drijvend schaakbord, de
glibberpaal en een levende Nacht
wacht in het Rembrandtpark.
Natuurlijk is het vooraf maar de
vraag of een dergelijke investering
eruit komt. "Van sommige dingen
weet jè tevoren dat dat het niets op
levert. Die toestand met de Nacht
wacht kost alleen maar geld, je doet
het toch omdat je het leuk vindt".
Plezier
Daarmee stipt Kenter een punt aan
waarmee allen het roerend eens
zijn. Het plezier in het caféwerk
moet centraal blijven staan. En dat
plezier wordt voor sommigen tij
dens de Lakenfeesten vergald door
wat Wansink 'valse concurrentie'
noemt.
Zo is het door de gemeente be
taalde culturele programma op het
waterpodium bij Annie's Verjaar
dag met name Wansink een doorn
in het oog. "Geen kwaad woord
over de eigenaar van dat café, maar
hij wordt natuurlijk wel bevoor
deeld met al die gratis optredens
voor zijn deur". Hans van der Bijl
heeft hiervoor wel een verklaring.
"De bierfabrikant die levert aan An
nie's, stopt 25 mille in de gemeente-
pot. Daardoor zijn alle optredens
daar te zien".
De sponsoring van het program
ma van de de Grote Beer door het
Leidsch Dagblad zit Wansink even
min lekker. "Daarmee wordt dat be
drijf ook voorgetrokken". Korving
van De Grote Beer wuift deze kri
tiek weg met de opmerking dat het
hier een zakelijke transactie betrof
'die jij zelf ook kunt afsluiten'.
Van onze redacteuren Henny van Egmond en Roy Klopper
De Lakenfeesten 1990 zitten erop. Vorig weekeinde werd het festijn afgesloten met programma
onderdelen als De Gouden Pet, Leiden Culinair en de Lakenmarkt. Organisator C. Hugens spreekt
van 'een groot succes'. Liefst 350.000 mensen bevolkten het centrum. De redactie van het Leidsch
Dagblad nodigde vertegenwoordigers uit van vijf cafés om hun zegje te doen over het evenement en
de toekomst ervan. Ben Luijkx (eigenaar van Malle Babbe, d'Overkant, De Harmonie, Blind Date en
De Plantage), Ruud Kenter en Stef Korving (De Grote Beer), Dick Wansink (The Duke) en Hans van
der Bijl en Petra Hoogeveen (Huis de Bijlen) aan het woord over verleden en toekomst van het
tiendaagse feest, want 'de horeca draagt de Lakenfeesten'.
In discussie met horeca-ondernemers. Rond de tafel van links naar rechts: Petra Hoogeveen, Hans van der Bijl,
Dick Wansink, Ben Luijkx, Ruud Kenter en Stef Korving. Op de rug gezien de verslaggevers van het Leidsch Dag
blad. (foto Jan Holvast)
De ondernemers melden dat ze ei
genlijk niet meer zonder sponsors
kunnen. Volgens Kenter is de grens
zowel financieel als organisatorisch
bereikt. Een beetje medewerking is
dan ook van harte welkom. "De La
kenfeesten leggen de winkeliers in
bijvoorbeeld de Haarlemmerstraat
natuurlijk geen windeieren. Onge
veer 350.000 mensen in de stad heb
ben heel wat te besteden. Men profi
teert van onze investeringen, daar
tegenover mag best een geldelijke
ondersteuning staan", meent
Luijkx. Kenter denkt dat de ge
meente hierin een rol kan spelen.
"Er moet misschien eens een brief
uitgaan van het stadhuis naar alle
winkeliers en bedrijven. Misschien
dat dit indruk maakt".
Volksfeest
Dat 350.000 mensen tijdens de La
kenfeesten naar het centrum ko
men, geeft aan dat het evenement in
feite een volksfestijn is geworden,
vergelijkbaar met de 3 oktober-vie-
ring. Luijkx: "Gelukkig wel, het
hoeft voor mij niet zo'n cultureel ge
doe te worden". Wansink houdt er
een andere mening op na. Ook van
hem mogen de Lakenfeesten een
volksfeest zijn, maar dan ook voor
iedereen. Met een gavariëerder mu
ziekprogramma worden ook men
sen bereikt die nu thuis blijven, zo
meent hij.
Op dit punt in de discussie wor
den de eigenbelangen duidelijk.
Luijkx: "Ik moet er niet aan den
ken. Aals ik een philharmonisch or
kest op de stoep zet, lopen al mijn
klanten weg". Hij meent dat de
mensen helemaal geen moeilijke
toestanden willen. "De programma
punten die het beste draaien, heb
ben vaak de simpelste opzet. Zet
Wies Cavé op de Beestenmarkt en
het volk stroomt toe". Wansink is
niet overtuigd. "Ook bij een klas
siek orkest komen de mensen kij
ken, voor mijn part bouw je wat
speelse elementen in, zodat de doel
groep groter wordt".
Incidenten
Ondanks de enorme toeloop van het
publiek zijn er tijdens de laatste edi
tie van de Lakenfeesten nagenoeg
geen incidenten geweest. Kenter
had bij de Grote Beer twee uitsmij
ters ingehuurd. "Ik had ze niet no
dig, ze hebben geholpen bij het op
halen van glazen".
Toch hield hij een negatieve
smaak in de mond over aan de festi
viteiten. Oorzaak daarvan zijn
klachten van een bewoner van het
Noordeindeplein 'die mij het licht
niet in de ogen gunt'. Na klachten
vroeg op de avond over te veel her
rie, ging Kenter zelf poolshoogte ne
men. De betrokken bewoner vatte
dit op als een bedreiging en alar
meerde de politie.
Nadat de plaatselijke media hier
over berichtten, besteedde ook een
groot ochtendblad er aandacht aan.
Het voorval werd flink opgeblazen,
waardoor volgens Kenter het diner-
dansant van dezelfde avond werd
verpest. "Juist met dat evenement
richten wij ons op de oudere men
sen. Als die 's ochtends lezen dat het
hier een zooitje is, komen ze natuur
lijk niet meer".
De ondernemers voelen dan ook
veel voor een voor alle partijen dui
delijke regeling. Luijkx komt in dit
kader weer met zijn 'vogelvrij-theo
rie' op de proppen. "De gemeente
moet volgend jaar duidelijk maken
dat alle klachten over geluidsover
last tot middernacht niet in behan
deling worden genomen. Na dat
tijdstip moet hard worden opgetre
den tegen overtreders. Dan weet ie
dereen waaraan hij toe is".
'Wat een vondst' is de titel van een
tentoonstelling die vanaf vandaag
te zien is in de oranjerie van de Leid
se Hortus en waar een gedeelte uit
vier eeuwen huishoudelijke ge
bruiksvoorwerpen bijeen is ge
bracht. De expositie is opgezet door
de sectie Archeologisch Bodemon
derzoek van de directie civiele wer
ken van de gemeente Leiden.
De geselecteerde voorwerpen zijn
de afgelopen jaren uit de Leidse bo
dem gehaald. Het gaat om vondsten
uit de 14de, 15de, 16de en 17de
eeuw. Er is veel kook-, eet- drinkge
rei bij dat voor het dagelijks gebruik
bestemd was. Het drinkgerei be
stond voor een groot deel uit steen
goed. Een groot aantal gebruiks
voorwerpen was van hout, zoals de
houten luizenkam en de mesheften.
Er zijn ook enkele bijzondere voor
werpen te bewonderen zoals pij
paarden beeldjes, porceleinen thee
kommetjes en Venetiaans glas.
Bijzonder zijn ook de door de
Hortus opgekweekte planten uit za
den die opgegraven zijn en die
stammen uit de 14-de en latere eeu
wen. De zaden werden gevonden in
de verschillende gebruiksvoorwer
pen. Er zijn alledaagse zaden bij
maar ook zaden van kostbare krui
den als koriander en granaatappel.
Het verhaal dat achter de vele
voorwerpen schuil gaat, wordt geïl
lustreerd door historische stads
plattegronden en afbeeldingen van
binnenhuis-tafereeltjes. Voor geïn-
tereseerden is er op woensdag en
zondag nog een specialist in archeo
logisch bodemonderzoek aanwezig
om vragen van mensen te beant
woorden over vondsten die gedaan
zijn in eigen tuin. Dit 'spreekuur'
duurt van 13.00 tot 16.00 uur. De
tentoonstelling is tot en met 12 au
gustus te zien, dagelijks van 11.00
tot 17.00 uur.
Rondleidingen
in Heempark
LEIDEN - In het Leidse Heem
park wordt zondagmiddag 29 juli
een rondleiding gegeven. Deze
rondleidingen worden tot en met
oktober elke laatste zondag van de
maand gegeven. De wandelingen
staan onder leiding van natuurgid-
sen en duren ongeveer anderhalf
In het park, dat 2,5 hektare groot
is, zijn vele inheemse planten uit
heel Nederland samengebracht in
een aantal nagemaakte landschap
jes.
STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDE
STAD LEIDE
STAD LEIDEN STAD LEIDE