Aandacht voor zieltogend Afrika
Nieuwe taak voor
kerken Z.-Afrika
Pronk wil wereld op sleeptouw nemen om armste continent te redden
GEESTELIJK LEVEN
Van onze correspondent
Math Wijnands
HEERLEN Als het aan
minister Pronk (ontwikke
lingssamenwerking) ligt,
zal Afrika binnenkort even
vaak tijdens internationale
politieke ontmoetingen ge
noemd worden en net zo
veel aandacht krijgen in de
wereldpers als bijvoor
beeld Oost-Europa. Ster
ker nog: Pronk vindt dat
van het grootste belang
voor de overlevingskansen
van Afrika.
wij (Nederland, red.) het wel even
gaan regelen. De Afrikaanse landen
komen, de Wereldbank is aanwezig
en de donorlanden. Het zal een pitti
ge conferentie worden met harde
discussies, want er is heel wat uit te
praten. Besluiten hoeven er niet ge
nomen te worden. Hopelijk kunnen
we met het vaststellen van een aan
tal 'follow-ups' het Afrika-beleid
weer op het goede spoor zetten. De
conferentie moet katalyserend wer
ken", aldus Pronk.
De minister heeft een zestal pun
ten ter bespreking voorgelegd, die
volgens hem de juiste stappen op
weg naar een beter Afrika zijn: het
veranderingsproces in Afrika moet
een proces van lange termijn zijn,
de mens dient centraal te staan, her
stel van de produktiegroei is nood
zakelijk, een grote mate van regio
nale integratie en samenwerking
dient gerealiseerd te worden, Afri
kaanse regeringen en de donoren
zullen zich in de jaren negentig bij-
Met de internationale organisa
ties en deskundigen op het terrein
van ontwikkelingshulp is de minis
ter het eens dat Afrika economisch
zo diep in de put is geraakt, dat het '""3"
continent 'ten ondergaat' als - ni„. zondere mspannmgen moeten
snel iets gebeurt. Een van de
ken voor deze desastreuze ontwik
keling
jaar in het rijke westen helemaal
de vergetelheid is geraakt, in tegen
stelling tot de Aziatische en Latijn-
samerikaanse ontwikkelingslan-
troosten om financieringsmiddelen
te werven en het bestuur in de ont-
dat^Afrika^de kaatste Tien d'ent Verbet"d
te worden.
De bewindsman weet nog niet of
zijn initiatief navolging vindt, bij
voorbeeld een tweede conferentie,
den - maar hij streeft er wel naar. "Zelf
hoop ik dat we een permanent se-
Onder het mom van 'Afrika weer cretariaat kunnen realiseren dat
terug op de agenda heeft Pronk zelf zich met de uitvoering van de doel
de wereld op sleeptouw genomen stellingen en uitkomsten van deze
deze week een driedaagse inter
nationale ministers-conferentie be
legd in het MECC in Maastricht. Al
le Afrikaanse landen (met uitzonde
ring van Zuid-Afrika) en de 'rijke'
donorlanden zijn uitgenodigd door
Pronk, die figuren als oud-Wereld-
bankdirecteur en oud-minister van
buitenlandse zaken van de Verenig
de Staten, McNamara, en president
Masire van Botswana naar Maast-
conferentie gaat bezighouden. Dat
plan zal ik dan ook lanceren, maar
ik heb geen enkele voorkeur in welk
land of in welke stad een dergelijk
centrum gevestigd moet worden.
Die wil ik ook niet uitspreken, want
dan lijkt het erop of we in Neder
land weer een of andere instituut
willen binnenhalen".
Scepsis
richt heeft gehaald. De laatste Ondanks de goede bedoelingen
wordt gezien als
trekkers van een gedegen econo
misch beleid in Afrika.
Economische malaise
"Afrika is de afgelopen tien jaar bij
zonder hard getroffen door de eco
nomische crisis in het westen. Ui
teraard zijn er ook de natuurlijke te
genslagen als de droogte, maar toch
is het de economische malaise bij
ons geweest waardoor de economie
in Afrika kelderde tot onder het be-
staansniveau. Als je al het armst
bent en je krijgt ook nog de zwaar
ste klappen te verduren, dan raak je
in een situatie waar je zonder hulp
niet meer uitkomt", vertelt minister
Pronk over zijn beweegredenen
voor de 'top'.
Maar het zal moeilijk worden
voor Pronk en de zijnen om alle po
litieke 'neuzen' in het Westen rich
ting Afrika te krijgen. Oost-Europa,
waar sommige landen eveneens
economisch het peil van een ont
wikkelingsland hebben bereikt,
blijft voorlopig alle aandacht opei
sen en de problemen van Afrika tot
ver buiten het aandachtsveld ver
dringen.
Het in het Westen zo vaak gebe
zigde 'eigen schuld, dikke bult'
omdat de meeste Afrikaanse landen
dóór hun eigen (interne) conflicten
ten onder dreigen te gaan wil
Pronk absoluut niet horen. "Uiter
aard is er steeds sprake geweest van
mismanagement, slecht bestuur en
antipathie jegens westerse initiatie
ven, maar dat mag niet betekenen
dat je voortaan niet meer omkijkt
naar het continent. Ik bemerk toch
dat nu aan beide zijden mensen ver
schijnen, die tot inkeer zijn geko
men. Die beseffen dat er door een
goede samenwerking een actief
hulpproces op gang kan komen.
Met veel aandacht voor het milieu
en zeker het ecologische even
wicht".
Bruggehoofd
"Welnu, we hebben bij Ontwikke-
de Nederlandse minister zijn de
Afrikaanse collega's met de nodige
scepsis naar Maastricht afgereisd.
Want Pronk moet niet alleen afreke
nen met overgrote belangstelling
van het westen voor Oost-Europa,
Pronk: "Optimistisch ben ik zeker niet. Maar er gloort licht".
maar ook met de angst van Afrika
voor een verenigd Europa na 1 janu
ari 1992. De Organisatie voor Afri
kaanse Eenheid (OAE) vreest door
die samenwerking harde klappen te
krijgen.
"Handelsrelaties met individuele
Europese landen zullen ophouden
te bestaan. De import van goederen
uit Afrika zal verminderen, omdat
de Europese landen de voorkeur ge
ven aan de produkten uit de lidsta
ten. Uiteindelijk zal ook de Europe
se hulp aan Afrika afnemen", waar
schuwde secretaris-generaal Salim
Ahmed Salim van de OAE onlangs.
Pronk zegt die vrees niet te delen.
"Integendeel. Het is namelijk de be
doeling dat het nieuwe Europa veel
opener wordt. Daar kan Afrika dus
van profiteren. Alleen met het land
bouwbeleid moet de EG oppassen
dat het niet teveel nadelen oplevert
voor de Derde Wereld. Europa 1992
zal tijdens de conferentie ongetwij
feld ter sprake komen".
Een derde barricade, naast Oost-
Europa en Europa 1992, voor een
doeltreffend ontwikkelingsbeleid
vormt de apartheid in Zuid-Afrika.
Voor dat probleem zal de conferen
tie eveneens een oplossing moeten
zoeken. Want zolang het gewraakte
systeem niet is afgeschaft, zal Zuid-
Afrika 'gestraft' worden met een
economisch boycot. Pronk: "En
daarvan ondervinden ook andere
landen in het zuiden van Afrika veel
nadeel. Als dat probleem de wereld
uit is, dan krijgt de economie meer
impulsen en willen andere landen
weer met Pretoria handelen. Ik
voorzie dan zelfs dat Zuid-Afrika de
economische motor van het hele
continent wordt".
Handen uit de mouwen
Ziet Pronk de 'top' misschien niet
iets te optimistisch tegemoet? Per
slot van rekening moet de economi
sche groei zeker vijf procent bedra
gen wil Afrika uit het slop geraken.
„Nee, optimistisch ben ik zeker
niet. Ik weet ook dat het continent
de laatste jaren geteisterd is door
rampen als de droogte, oorlogen, ar
moede, aids-epidemie, de te snelle
bevolkingsgroei. Maar wat ik ook
zie is dat een nieuwe generatie be
stuurders aantreedt, mensen die de
handen uit de mouwen willen ste
ken. Er gloort een licht. Voldoende
reden om ook hier aan het werk te
gaan".
Bescheiden
welvaart in het
Afrika van tien
jaar geleden,
toen de toekomst
er nog rooskleu
rig uitzag.
Sindsdien is het
continent hard
getroffen. Door
tegenslagen als
de droogte en de
ziekte aids
maar volgens
Pronk is het
vooral de econo
mische recessie
in het Westen ge
weest die Afrika
diep in de ma
laise heeft ge
dompeld.
Het was die hele maand al slecht
weer geweest dus ik begreep opper-
best dat Lizzu er eens even een paar
«taj» tussen uit wilde Dat zo» ik
zelf ook wel zin m gehad hebben
EEN AVONDJE STAPPEN I
als die toenadering er komt,
willen wij als bruggehoofd funge
ren. In de hoop de kloof te dichten.
Met deze Afrika-conferentie willen
we echt niet de indruk wekken dat
v
president Masire van Botswana
STAMMIS VERHUUR v.o.f.
verhuurt o.a.
COMPRESSOREN EN
GEREEDSCHAPPEN
informatie:
Fax (071) 413788
ja, ik had rond Pasen al drie
vrije dagen opgenomen en zo flexi
bel zijn ze nou ook weer niet bij de
bank. Maar ik zag aan Lizzy dat ze
zich gedeprimeerd begon te voelen
en het zou haar goed doen een week
je weg te zijn naar haar Zwitserse
vriendin Ingrid die ergens tussen de
Alpenweiden beeldhouwster was in
een van god en iedereen verlaten
chaletje: Een nadeel was natuurlijk
dat ik Lizzy niet zou kunnen bellen
maar ze had beloofd mij dan elke
avond op te bellen. Een ander na
deel was dat ik voor mijn eigen pot
je moest zorgen, maar met een paar
Chineesjes er tussen door zou dat
ook wel te regelen zijn.
Toch was het vreemd om die eerste
dag de auto te parkeren, de plastic
tas babi Pangang van de achter
bank te pakken en over het tuinpad
naar de voordeur te lopen in de we
tenschap dat daarachter niemand
op me zat te wachten. Gek genoeg
was het net aardig weer geworden
en tot m'm plezier stond m'n buur
man in z'n tuin het gras bij te knip
pen. Niet dat we nou vrienden zijn,
eigenlijk zelfs geen kennissen. Ik be
doel, vrijheid, blijheid, en om nou el
ke keer met je buren de nieuwtjes uit
te wisselen is niks voor Lizzy en mij,
maar het deed met toch deugd dat er
in elk geval een levende ziel was.
Dus zei ik, tamelijk joviaal voor
mijn doen: „Zo Scholten, een mid
dagje vrij?"
Want Bert Scholten was als eige
naar van een goedlopende .import
zaak meestal niet voor zevenen, ach
ten thuis.
„Het voordeel van eigen baas, he
Max!", zei hij en keek nieuwsgierig
naar de plastic tas, snoog even. „Ba
bi Pangang?"
Ik knikte. „Het nadeel van eigen
baas. Lizzy is een weekje weg, dies
ja..."
Hij knikte ook. „Dat vertelde ze
gister, ja..."
„O ja?"
„Ja. Naar Zwitserland of zo
toch?"
„Ja", zei ik wat verbaasd. Het is
niks voor Lizzy om dat soort dingen
verder te vertellen.
„Zeg!", zei hij, „is het een goed
idee als we samen eten? Ik bedoel
eh..."
Een half uur later belde hij bij me
aan, met net zo'n plastic tas bij zich
als ik naar binnen had getild.
We dronken een borrel en toen nog
een, en daarna aten we aan de tafel
in de keuken met een paar pilsjes.
„Wennen zeker, he?", zei Scholten
en grinnikte. „Ja, jongen, het huwe
lijk zal zo z'n voordelen hebben,
maar alléén heeft ook goeie kanten!
Hij pakte defies en schonk ons al
lebei nog een borrel in hoewel ik
daar nou niet direkt zin iii had.
„Om de vitaminen af te blussen!
Proost!"
Hij gulpte de jenever naar binnen
en schonk zichzelf al weer bij toen ik
de eerste slok nog door moest slik
ken.
Hoe lang is het nou bijvoorbeeld
geleden dat je eens een avondje al
leen bent wezen stappen, Max?"
Ik trok m'n wenkbrauwen op.
„Stappen?"
Hij lachte. „Nou! Zie je? Je weet
zelfs niet eens meer wat wat dat be
tekent! Gewoon, een avondje de
kroegen langs..."
„Ja, ja....da's lang geleden, ja".
„En met je vrouw ga je toch ook
niet veel uit, als ik het mag zeggen".
Hij dronk alweer van de tweede bor
rel.
„Nee", zei ik, „maar we zijn ook
niet van die uitgaanstypes, weetje".
„Onzin!", zei hij. „Elk mens heeft
toch behoefte aan ontspannin-
g...eens een keertje d'r uit!" Z'n
wenkbrauwen trokken opeens hoog
op. „Hee, moet je luisteren! Waarom
gaan wij vanavond niet de stad
m „Wat?"
„Ja! Jij bent ook maar de hele dag
bezig de centen van anderen te tel
len! Je vrouw zit lekker tussen de
bergen en dan zal jij hier nog tussen
de cyclamen blijven kniezen. Hee".
Hij boog zich wat samenzweerde
rig naar me toe. „Ik bedoel natuur
lijk niks hoor, maar toevallig kent
deze jongen een leuk adresje".
„Adresje?"
„Wat kijk je nou toch onnozel, jon
gen! Het lijkt wel alsof ik het woord
„bordeel" heb genoemd! Nee, ge
woon twee leuke meiden waar we
een glaasje mee drinken en wat bab
belen! Niks bijzonders, maar toch".
„Nou", zei ik. Eerlijk gezegd was
ik van plan geweest om eens rustig
televisie te kijken, en zeker niet met
„twee leuke meiden" te babbelen! Ik
geloof dat ik wel weet wat er in de
wereld te koop is, maar ik vind dat
er toch een heleboel zit in zo'n begrip
als huwelijkstrouw. Dus zei ik dat,
maar Scholten lachte alleen nog
maar harder. „Max, Max, Max! Ik
zou het zelf niet eens willen, snap je!
Ik wil alleen maar eens een avond
uit de zaken en eens wat anders ho
ren, wat lachten, wat geinen. Dat
heeft toch niks met huwelijkstrouw
te maken..."
Enfin, zo praatte hij nog een tijdje
door en tenslotte leek het me eigen
lijk geen gek idee. Lizzy was er toch
ook uit. En ik was inderdaad in
geen jaren in een café of zoiets ge
weest. Ik stond er alleen op dat we
weg zouden gaan nadat Lizzy me
gebeld had. Alles was goed met
haar, ze was er nog maar net en
moe, ze stond in een naburige her
berg en ze wilde direkt door naar
bed. Ik gaf haar ondanks Scholtens
aanwezigheid een telefonisch kusje
en voelde me enigszins schuldig toen
we vijf minuten later de donkere
straat uitreden op weg naar de stad.
Het „adresje" was geen café of
dancing, maar een flat in een dure
tuinbuurt. „Nee, nee!", zei Scholten
grinnikend, „ik weet wat je denkt,
maar dit is gewoon een vriendin,
Weer vijf minuten later ging de
deur op de vierde etage voor ons
open.
ROTTERDAM Duizenden charismaticiuit Nederland en België be
zochten gisteren de gebedsgenezings-manifstatie van het Goed Nieuws
Centrum. Onder leiding van het evangelistmpaar Charles en Frances
Hunter leerden de aanwezigen na veel 'klcpoffers' en zang hoe onder
meer ruggen en gezwellen via het gebed zijr te genezen. Foto: de bezoe
kers van de manifestatie roepen gezamenlijlde Heer aan. (foto anp>
SACC-secretaris Frank Chikane:
KAAPSTAD (ANP) - Nu de
politieke leiders in Zuid-Afri
ka weer in het openbaar kun
nen spreken, is het de taak
van de kerken als bemidde
laar op te treden zodat de on
derhandelingen kunnen be
ginnen. De 'buitengewone
rol', die de Zuidafrikaanse
Raad van Kerken speelde
toen de leiders nog gevangen
zaten, is voorbij.
Dat zei dr. Frank Chikane, secre
taris van de SACC, aan het slot
van de jaarvergadering in Kaap
stad. Op de vergadering sprak de
raad zich uit voor een grondwet
gevende vergadering, die door al
le inwoners van Zuid-Afrika
wordt gekozen.
"De kerken moeten erop toe
zien dat er een vreedzame en
rechtvaardige overeenkomst
wordt gesluiten die een democra
tisch en niet-raciaal Zuid-Afrika
mogelijk maakt'. Als er geen
rechtvaardige oplossing komt,
dan blijven er conflicten en oor
logshandelingen. Reconstructie
van en verzoening in een nieuw
Zuid-Afrika zijn alleen maar mo
gelijk als er gerechtigheid
heerst".
Ook de scheidende voorzitter
in de SACC, bisschop Manas
Buthelezi, erkende dat de Zuid
afrikaanse kerken de komende
tijd een andere rol krijgen. Maar,
voegde hij eraan toe, de kerk
zal altijd voor de geestelijke als de
materiële noden moeten opko-
Vooral D-Marken
in collectezakken
van Mariakirche
BERLIJN (EPD) De spannend
ste vraag voor de kerken in de
DDR was gisteren ongetwijfeld:
hoeveel zit er in de collectezak?
Net als tijdens de omwenteling,
Iden de kerken op de dag van
de monetaire unie een voortrek
kersrol, dit keer als D-Mark-tester.
In de zeer druk bezochte Maria
kirche, de evangelische hoofdkerk
het oosten van Berlijn, leverde
de collecte een recordopbrengst
op. Slechts een enkele kerkganger
had zijn laatste Ostmarken voor
kerk bestemdhet leeuwedeel
i de collecte bestond uit D-Mar-
ken.
Overigens bestond de indruk
dat het vooral Westberlijners wa-
die zo goedgevig waren. Ter
wijl hun Oostberlijnse geloofsge
noten net als iedereen in de rij
stonden voor de bank, benutten zij
deze historische dag om in het
ieuwe oosten' ter kerke te gaan.
Kerken die vooral Ostmarken
hun collectezak aantroffen,
hoeven niet te treuren; zij hebben
tot woensdag de tijd om ze om te
ruilen. Sommige kerken schreven
helemaal geen collecte uit, om van
het financiële geregel af te zijn.
Zij hadden de zegen van bisschop
Gottfried Forck, die de DDR-bur-
gers in de Mariakerk opriep ein
delijk eens op te houden zich al
leen maar om geld te bekomme
ren.
Dimitrios aan paus:
oecumene in crisis
VATICAANSTAD (CIC) - Patri-
arch Dimitrios van Constantino-
pel ziet zware wolken hangen bo
ven de oecumene. De kerkelijk
leider, die formeel aan het hoofd
staat van alle Grieks- en Rus-
sisch-orthodoxen, heeft paus Jo
hannes Paulus II laten'weten dat
er zelfs sprake is van een crisis.
Oorzaak van de crisis is volgens
de oecumenische patriarch "het
probleem van de rooms-katholie-
ke kerken met een orthodoxe li
turgie". Deze met Rome geüni
eerde kerken liggen vooral in de
voormalige Oostbloklanden over
hoop met de orthodoxe kerken.
De patriarch gelooft dat God de
crisis gebruikt als beproeving
voor zijn gelovigen.
men. Bovndien houdt de profeti
sche rol riet op als de apartheid
eindelijk oorbij zal zijn.
De ken moet toezien dat
mand slaihtoffer van onderdruk
king wodt. "Zolang
mensen zin, leven we i
volmaakte wereld. Daarmee wil
ik niet zeg,en dat wij met
simistisch blik in de toekomst
kijken en <at wij degenen die ons
de bevrijdng brengen, niet var
harte zulle steunen".
Chikane :ei dat een wapenstil
stand, waa beide partijen zich
aan houder een voorwaarde
de vrede is.'Anders komen
dezelfde siuatie terecht als Na
mibië, wa? honderden jonge
mannen in a periode
afhankelijkbid hun leven nog
hebben verlren".
Overigenshjn er volgens Chi
kane nog ettujke obstakels op de
weg naar oderhandelingen. In
dit verband oemde hij de oorlog
in Natal, de vijlating van alle po
litieke gevanenen en de terug
keer van de rillingen. Als groot
ste hinderni&mor de onderhan
delingen zaghij het ontbreken
van het rechtop vergadering er
vereniging. Hewel de staat var
beleg is opgebven, heersen er ir
Zuid-Afrika og talloze veilig-
heidsmaatregten.
"Daar heb i veel meer onder
geleden dan ader de staat van
beleg", aldus Ciikane. "Die maat
regelen zijn nit bedoeld om de
veiligheid te -aarborgen, maar
om de bevolkig er onder te hou
den".
Als opvolge van Buthelezi
werd bisschop'Choza Mgojo ge
kozen. Behalvexoofzitter van de
Methodistenker, is Mgojo ook
hoofd van een roep kerkleiders
uit Natal die proeren de strijd in
deze provincie ot een einde te
brengen. In dieiositie raakte hij
twee maal gewod als gevolg van
beschietingen.
IKON. De Geformeerde Ker
ken hebben penrief protest bij
minister D'Ancoa van WVC aan
getekend tegen et plan van de
Mediaraad de IDN-zendtijd bij
de NOS onder te rengen. De ker
kelijke opdrachtde media staat
of valt met de votrekte zelfstan
digheid van de k'ken bij de uit
oefening van die lak. De Media
raad heeft vorig aar november
voorgesteld de krkelijke zend
tijd onder te breien in een to
taal-programma varvoor de uit
eindelijke verantoordelijkheid
bij de NOS zal beisten.
Lefebvre. In heteminarie van
de geëxcomminic«rde aartsbis
schop Marcel Lefevre in Econe
(Zwitserland) zijn vaalf nieuwe
priesters gewijd, b wijding in
aanwezigheid van c 84-jarige Le
febvre geschiedde por Richard
Williamson. Hij beiorde in juni
1988 tot de vier peraien die door
Lefebvre tot bissch) werden ge
wijd, hetgeen tot dexcommuni-
catie van Lefebvre idde. Lefeb
vre heeft zich altijczerzet tegen
de vernieuwing als grolg van het
Tweede Vaticaans Cncilie.
Nuntius. De pauheeft aarts
bisschop GiovanniCoppa be
noemd tot nuntius (abassadeur)
in TsjechoslowakijeDe benoe
ming vloeit voort uihet herstel
van de diplomatiekeanden tus
sen het Vaticaan erfsjechoslo-
wakije, waartoe in aril is beslo
ten.
Beroepingwerk
kantsplaats) J. Maas Zetten-An-
delst, te IJmuiden-Zuidiw. S. P. Ver
meer kand. Leiden; aannomen naar
Gorinchem B. A. Th. Rgers studen
tenpredikant Utrecht.
Geref. Kerken vrijgemkt: bedankt
voor Hoogkerk (Gr.) J. \van der Jagt
Emmeloord.
Christelijke Geref. Keen: bedankt
voor Harderwijk-Zeewie P. D. J.
Buijs Zwaagwesteinde.
Gereformeerde Gemeten: beroe
pen te Aast R. BoogaarLeiderdorp,
te Aagtekerke J. J. van Eeveld Zeist.
PAGINA 2
REPORTAGE
MAANDAG 2 JULI 1991
