Periodieke autokeuring lijkt op loterij
Staten in de YS mogen
euthanasie verbieden
I STEEN-GOED
Consumentenorganisaties: verkeersveiligheid nauwelijks met apk gediend
KK wil regeling voor afgifte
formaldehyde van meubilair
Niet gekeurde
telefoon te koop
BObv
Oudshoorn
De Nederlandse rentestand
is helaas aan grenzen gebonden.
Uw spaargeld gelukkig niet.
DINSDAG 26 JUNI 1990
pagina 9
Meubilair van spaanplaat bevat
nogal eens formaldehyde-gas. Uit
een onderzoekje van Konsumenten
Kontakt (KK) blijkt dat van de ze
ven slaapkamerkasten die de con
sumentenorganisatie kocht er drie
formaldehyde afgaven, waarvan
één (merkloze) uitzonderlijk veel.
KK vindt dat er een goede keu
ringsregeling moet komen waarin
grenzen worden gesteld aan de af
gifte van de formaldehyde. Het
plaatmateriaal dat wordt gebruikt
zou in principe vrij moeten zijn van
dit gas. Vaak wordt nu een afwer
kingslaag toegepast om de afgifte te
voorkomen, maar dit werkt onvol
doende omdat onder meer via boor-
gaatjes formaldehyde toch kan vrij
komen.
Formaldehyde zit soms in hoge
concentraties in lijmen die worden
gebruikt voor het afwerken en fine
ren van meubels en/of platen. Ook
kan die lak die wordt gebrukt om de
platen af te werken het gas bevat
ten. Overigens bevat plaatmateriaal
van MD F dat van houtvezels (in
plaats van spaanders) wordt ge
maakt en steeds meer wordt ge
bruikt omdat het makkelijker is te
verwerken nog hogere concen
traties.
Bij het onderzoek bleek dat gege
vens over gebruikte stoffen vaak
niet beschikbaar zijn. KK vindt dat
er duidelijke etiketten voor moeten
komen. Want een te hoge concen
tratie formaldehyde veroorzaakt
vermoeidheid, hoofdpijn en ge-
wrichts- en spierpijnen. Het kan
psychische stoornissen (depressies
bijvoorbeeld) versterken. Lage con
centraties kunnen eveneens bijwer
kingen tot gevolg hebben.
Ondanks het feit dat sinds 1 januari
1989 geen telefoons mogen worden
verkocht zonder de goedkeuring
van het ministerie van waterstaat
worden er nog aardig wat verkocht.
De stichting Vergelijkend Waren
onderzoek (VWO) merkte bij de in
koop van telefoons voor een onder
zoek dat veel winkels telefoons ver
kopen die niet van de blauwe goed
keuringssticker zijn voorzien.
De sticker wordt afgegeven wan
neer een toestel door middel van
een keuring voldoet aan de eisen
voor aansluiting op het telefoonnet
en het van Verkeer en Waterstaat
een goedkeuringsnummer heeft
ontvangen. VWO vraagt zich af of er
wel voldoende controle wordt uit
geoefend op de verkoop van tele
foontoestellen en heeft het ministe
rie gevraagd op korte termijn maat
regelen te nemen.
De toestellen die VWO aantrof
zonder goedkeuring waren: UK
Design, UK Design MFR-184, Te-
lestyle, Komkommer, Yoko visje,
Mybelle, Bikini, Tyco eend en
honkbal. De PTT kan, indien men
een niet-goedkeurd toestel op het
net aansluit, de telefoonabonnee in
het ergste geval afsluiten. Zo'n
vaart loopt het echter niet gauw.
De periodieke autokeuring (apk)
is een fiasco. Een positieve
werking van de keuring op de
verkeersveiligheid is nauwelijks
merkbaar. Bovendien werkt de
keuring niet goed: waar de ene
keurmeester een auto op
verschillende punten afkeurt,
keurt een ander die net zo
makkelijk goed. Een belangrijke
oorzaak daarvan is het feit dat de
keuringseisen soms zeer
verwarrend zijn.
De juninummers van de verschil
lende consumentenbladen brengen
deze conclusies met een opmerke
lijke eensgezindheid. Binnen niet al
te lange tijd beoordeelt de Tweede
Kamer de apk en vooruitlopend
daarop laten de consumentenorga
nisaties weten dat het hele keu
ringssysteem grondig onder de lou
pe moet worden genomen.
De effectiviteit van de apk is ge
ring: volgens de Stichting Weten
schappelijk Verkeersonderzoek
(SWÓV) blijkt uit een buitenlands
onderzoek naar verkeersveiligheid
dat in 2 tot 6 procent van de onge
lukken technische mankementen
mede een hoofdrol spelen. Het over
grote deel is gewoon te wijten aan
menselijke fouten. De apk heeft
weliswaar de toestand van de ge
middelde auto verbeterd, maar de
onveiligheid op de weg is met
slechts 1 procent verminderd.
Iedere verbetering van de veilig
heid op de weg is natuurlijk meege
nomen. Maar de kosten die er door
de apk tegenover staan zijn enorm.
Alle autorijdende Nederlanders ge
ven gezamenlijk zo'n 700 miljoen
gulden per jaar uit aan de apk. De
besparingen op kosten van ongeval
len en brandstof (door betere mo
torafstelling) worden becijferd op
250 miljoen gulden. De overheid
geeft daarentegen 22 miljoen gul
den meer uit aan de apk dan zij er
aan ontvangt.
De vraag is of dit enorme bedrag
niet op een betere manier kan wor
den besteed: het beveiligen van
kruispunten, scheiding van lang
zaam en snel verkeer en betere con
trole op het dragen van autogordels
en rijden onder invloed en snel
heidsovertredingen is waarschijn
lijk beter voor de verkeersveilig
heid dan de apk.
Waslijst
Dara komt bij dat de apk zich zker
niet uitsluitend richt op zaken die
met de verkeersveiligheid van doen
hebben. De keuring betreft een
waslijst van 65 tot 80 punten (afhan
kelijk van de uitvoering van de au
to). De controle van de gegevens op
het kenteken betekent in feite dat
de apk-keurmeester een verleng
stuk van de politie en de Rijks
dienst voor het Wegverkeer. Het
eerste ongeluk dat werd veroor
zaakt door een te snel knipperende
richtingaanwijzer moet nog gebeu
ren: toch kan een auto daarop wor
den afgekeurd.
De garages zijn slim ingespron
gen op de apk als mogelijkheid om
hun omzet te vergroten. Vele bie
den een gratis apk bij een grote on
derhoudsbeurt. Wat betekent dat
van de vrije keus van de consument
bij de keuring als waarborg voor
een onafhankelijke keurmeester
weinig overblijft. De garage heeft
immers een duidelijk commercieel
belang bij de keuring.
Het toezicht op de apk wordt ge
daan door de Rijksdienst voor het
Wegverkeer (RDW). Ongeveer 1
procent door personeelsgebrek
wordt de beoogde 3 procent niet ge
haald van de apk-gekeurde auto's
wordt aan een steekproefsgewijze
herkeuring door de RDW onder
worpen. Bedrijven die daarbij niet
streng genoeg keuren worden door
de RDW strenger gecontroleerd en
kunnen zelfs de keuringsbevoegd
heid verliezen.
De RDW kijkt niet uit eigen bewe
ging of auto's ten onrechte worden
afgekeurd. Wie het niet eens is met
de uitslag van de keuring kan een
conflict met zijn garage riskerend
wel in beroep bij de RDW. Een wa
terdichte garantie is die niet, zo
bleek in een praktijkgeval dat de
Consumentenbond beschrijft. Ach
teraf erkende de RDW in dit geval
een auto ten onrechte te hebben af
gekeurd wegens te veel roest.
Loterij
De Consumentenbond liet een aan
tal dekundigen met een aantal au
to's de betrouwbaarheid van de apk
testen. De conclusie was frappant:
de keuring had veel weg van een lo
terij. De auto die bij de ene garage
werd goedgekeurd werd bij de an
dere afgekeurd. Ook het oordeel
van ANWB en de stations van de
RDW zelf bleek uiteenlopend.
Wordt een auto afgekeurd dan
heeft dat vaak kosten tot gevolg
voor de eigenaar. Kwalijk is echter
het feit als keurmeesters gevaarlij
ke mankementen over het hoofd
zien. Zeven keuringsstations ont
ging van een auto het feit dat de
borgplaat van de bouten tussen
spoorstang en stuurhuis ontbrak.
Overigens werd de auto weer mee
gegeven zonder dat de losgetrilde
bouten zelfs maar waren aange
draaid.
Keurmeesters van zowel garages
als de ANWB staan snel klaar met
het advies een onderdeel te vervan
gen terwijl dat niet nodig is. Rechter
ruitewisserblad kapot? Dan ook
maar een nieuw linkerblad. Één
band versleten? Dan ook de ander
maar vervangen. Al te ijverig was
een garage die een auto afkeurde
omdat de motor olie lekte. Dat valt
helemaal niet onder de apk.
Inspectie
Wie zijn auto naar de keuring gaat
brengen kan met een grondige in
spectie de kans op een vervelende
verrassing beperken. De papieren
moeten bijvoorbeeld in orde zijn.
De plaatsaanduiding van het chas
sisnummer moet kloppen. Bij deze
controle kan men meteen kijken of
de accu goed vast staat, de rem
vloeistof op niveau is en de motor
kap goed sluit.
Een paar keer stevig remmen (de
vertraging moet minimaal 5,2 meter
per seconde zijn) en kijken of de au
to door de handrem heen rijdt is ook
nuttig. Controleer of de remvoerin-
gen dik genoeg zijn en let bij het
remmen op schurende geluiden en
reactie in het stuur. Het remsys-
teem mag niet lekken (let op op nat
te plekken), de leiding mogen niet
roesten en de slangen mogen niet
poreus zijn.
Het stuur mag niet te veel speling
vertonen (eventueel uitlijnen). Stof-
hoezen moeten intact zijn. Dat is te
controleren door de auto aan één
kant een beetje op te krikken, het
wiel schuin te zetten en het rond te
draaien. Scheuren in de hoezen
worden dan zichtbaar. De uitlaat
controleren kan men eenvoudig
doen door hem dicht te houden.
de periodieke autokeuring.
ten.
Als de wiellagers en gonzend of
huilend geluid maken zijn ze versle
ten. Rubbers van de motorophan
ging mogen niet gescheurd zijn.
Brandstoftank en -leidingen mogen
niet lekken. Controleer of de slan
gen poreus zijn. De ruitesproeier,
aanjager (voor voorruitontwase-
ming), sluiting van de portieren en
claxon (één toonhoogte) moeten
werken.
Veiligheidsgordels mogen niet
gerafeld zijn. Ruitewisserbladen
mogen geen strepen trekken. Een
ster in de voorruit mag in het direc
te blikveld niet groter dan twee cen
timeter zijn. Spiegels mogen niet
verweerd zijn. Er mogen geen
scherpe uitstekende delen aan de
auto zitten. Bumpers moeten goed
vastzitten.
Alle lampen moeten werken. Gla
zen mogen niet zijn gebroken en
koplampreflectoren mogen in het
bovenste deel geen roest hebben.
De lampen moeten één kleur licht
uitstralen en de koplampen moeten
goed staan afgesteld. Bij een mist-
achterlicht hoort een werkend ver
klikkerlampje.
De uitlaat tot slot moet goed ge
luiddempend zijn. Uitstoot van
koolmonoxyde kan alleen met spe
ciale apparatuur worden gemeten.
Roest is een hoofdstuk apart: het
mag niet op veerschotels en wielge-
leidingselementen, maar verder wel
op verschillende plaatsen in ver
schillende mate.
Saneren
De consumentenorganisaties zijn
vrij eensluidend in hun kritiek op
de apk. Waar Konsumenten Kon-
takt pleit voor afschaffing is de Con
sumentenbond echter voorstander
van sanering. Dat zou onder meer
moeten betekenen een keurings
plicht voor auto's van 7 of acht jaar
oud in plaats van 3 jaar, betere en
duidelijkere keuringseisen en min
der punten van keuring.
De Rijksdienst voor het Wegver
keer, die klanten nogal eens blijkt af
te houden moeten beter toeganke
lijk worden, ook steekproefherkeu-
ringen doen op afkeuringen en een
betere garanties voor een goede her
keuring tot stand brengen. Ten slot
te een advies voor de eigenaar van
de afgekeurde auto: bij een andere
keurmeester proberen kan vruch
ten afwerpen. De verkeersveilig
heid zal er niet snel onder lijden.
Gerechtshof schept orde ten gunste tegenstanders
Van onze correspondent Henk Dam
WASHINGTON - Staten hebben het recht om het aan familieleden van in een permanent
coma geraakte patiënten te verbieden, de apparaten af te sluiten waarmee die patiënten in
leven worden gehouden. Die uitspraak is gisteren gedaan door het Opperste Gerechtshof,
het hoogste rechtsprekende orgaan van Amerika.
Het was voor het eerst dat het Hof permanent coma is terechtge- andere gevallen wèl de weg voor eu-
zich boog over een euthanasie- komen, zelf zou willen sterven. In thanasie.
vraagstuk, en het Hof was duidelijk het geval van Nancy Cruzan is dat
verdeeld: met vijf tegen vier stem- bewijs er niet, aldus het Hof.
men werd uiteindelijk het besluit Maar het Gerechtshof oordeelde
genomen. Mede omdat het Ge- ook. dat de Grondwet tot oordelen
rechtshof zich nooit eerder over een bevoegde personen toestaat een
euthanasie-zaak heeft uitgespro- medische behandeling te weigeren,
ken, is in Amerika een chaotische Dat argument geldt weliswaar met
situatie rond 'het recht op een zach- *n de zaak-Cruzan, maar opent in
te dood' ontstaan. Formeel is eutha-
vfndt zowel actieve alEpassieve eu- SpaailSC generaal'
thanasie wel degelijk plaats.
In de verschillende staten wordt M-alo-nc rlp rlf*cr*ri
ook niet eensluidend gedacht. Pro- 1?lllrtlAS UCA
gressieve staten als Washington en -n
Oregon vinden bijvoorbeeld meer Q0Z6 W60K lilt C6l
goed dan conservatieve als Missou
ri. Sommige staten erkennen 'living MADRID (GPD) - Jaime Mfians del
wills', documenten waarop mensen Bosch y Ussia, de generaal, die i
verklaren dat ze willen dat elke be- 198I het brein was achter een mis
handeling wordt gestopt als ze in lukte staatsgreep van het leger en
een permanent vegetatieve staat te- de Guardia Civil in Spanje, komt
rechtkomen. Andere staten erken- n0g deze week vrij. De inmiddels
nen die documenten niet. uit militaire dienst ontslagen
De uitspraak die het Hoogge- Milans del Bosch heeft dan ruim 9
rechtshof gisteren deed, had be- jaar uitgezeten van de 26 jaar en
trekking op de 32-jarige Nancy Cru- acht maanden, waartoe hij was ver-
zan. Zij raakte zeven jaar geleden bij oordeeld.
een auto-ongeval in een coma, en is Na de vrijlating van de 75-jarige
daar nooit meer uitgekomen, ex-generaal blijft nog slechts een
Kunstmatig is ze al die tijd in leven van de 30 personen, die recht-
gehouden, en dokters zeggen dat ze streeks bij de couppoging betrok-
op deze wijze nog wel 30 jaar zou ken waren, in de gevangenis achter,
kunnen voortleven. Dit is de ex-luitenant-kolonel van
In 1986 erkenden de ouders van de Guardia Civil, Antonio Tejero
Nancy, die toen drie jaar in coma Molina, die de leiding had bij de
had gelegen, dat hun dochter nooit staatsgreep en tot 30 jaar werd ver
meer de oude zou worden, en dat oordeeld. De couppoging van 23 fe-
het beter voor haar zou zijn, als zij bruari 1981 was de laatste stuiptrek-
Nancy zouden laten sterven door de king van het Franco-regiem. De dic-
kunstmatige voeding te laten stop- tator zelf was in 1976 al overleden,
zetten. waarna met de troonbestijging van
Maar de staat Missouri, waar de Juan Carlos een einde gekomen aan
Cruzans wonen, zei geen medewer- de dictatuur.
king te willen verlenen omdat Al enige maanden buigt de rege-
"stoppen van de voeding zou neer- ring-Gonzlez zich in nauw overleg
komen op moord". Daarvan kwam met de verantwoordelijke militaire
een rechtszaak, gevolgd door een en juridische autoriteiten over een
reeks beroepszaken. voorwaardelijke invrijheidsstelling
De uitspraak die het Gerechtshof van Milans del Bosch. Het feit, dat
gisteren deed, geeft het definitieve Milans del Bosch ernstig ziek is en
juridische oordeel. Dat oordeel de afgelopen maanden enige zware
luidt, dat Missouri inderdaad het operaties heeft moeten ondergaan,
recht heeft om de ouders van Nancy hebben de regering-Gonzalez er
Cruzan te verbieden de voeding van mede van overtuigd, dat hij in vrij-
hun dochter te laten stopzetten. heid moet worden gesteld. De ex-
Volgens het Hof mag een staat generaal heeft nooit berouw ge-
„een duidelijk en overtuigend be- toond over zijn betrokkenheid bij
wijs" vragen dat een patient die in de staatsgreep.
Ingenieurs Bureau Bouwnijverheid - Kondor Groep N.V.
Ondergetekende deelt mede, dat exemplaren van het Be
richt aan aandeelhouders betreffende de voorgenomen fu
sie tussen Ingenieurs Bureau Bouwnijverheid - Kondor
Groep N.V. en dochterondernemingen van Beheermaat
schappij Bouwbedrijf Wessels Rijssen B.V. alsmede na wij
ziging van de statuten de uitgifte en onderhandse plaatsing
van 4.600.000 aandelen Kondor Wessels Groep N.V. van
nominaal 5,-- bij Beheermaatschappij Bouwbedrijf Wes
sels Rijssen B.V. te Rijssen, verkrijgbaar zijn bij het hoofd
kantoor van de vennootschap te Leiden alsmede bij het
hoofdkantoor van de Algemene Bank Nederland N.V. te
Amsterdam.
Leiden, 26 juni 1990
Ingenieurs Bureau Bouwnijverheid - Kondor Groep N.V.
De Algemene Direktie
Hugo van Woerdenstraat 9
Goed onderhouden hoek-benedenwoning in de
Boekhorst. Indeling entree, werkkast, woonkamer,
moderne keuken, slaapkamer badkamer met toilet
zonnige royale voor- en achtertuin, stenen schuur
spouwmuurisolatie. Ged. thermopane beglazing, c.v.
gas. Het pand ligt gunstig t.o.v, centrum en invalswe
gen.
Vraagprijs 119.000,- k.k.
Makelaard
Sl Jorissieeg 4. postbus 1014. 2302 BA Leiden.
■hm DflO 133657 of 134663
Als u meer uit uw spaargeld
wilt halen, moet u eens een kijkje
over de grens nemen.
Niet dat het geld daar voor het
oprapen ligt. Maar omdat de rente
in het buitenland vaak hoger is dan
bij ons.
Rentetarieven voor W-Spaarrekeningen voor
de maand juli 1990.
USS 7,0% FR. Francs 8.6%
CANS 11,8% BEL. Francs 8,5%
AUSS 13,2% IT. lire 10,0%
ENGE 13,7% ECU 8,8%
DM 6,7%
Depositotarieven op aanvraag verkrijgbaar bij
elk Nutsspaarbankkantoor.
Met een Vreemde Valuta
Spaarrekening van de Nutsspaar-
bank kunt u daarvan profiteren.
Zonder het land te verlaten.
De rentetarieven spreken voor
zich. Maar als u meer wilt weten
over sparen in vreemde valuta, dan
kunt u de folder bij een van onze
kantoren ophalen.
Bij het doorlezen zult u mer
ken dat het niet eens zo'n verge
zocht idee is.
De Nutsspaarbank doet
meer voor spaarders.
