Vraagtekens rond Europese unie
Chili zal misdaden ex-dictator niet vergeten
'CRK helaas geen
brug in RK Kerk'
Kleinere landen vrezen herleving van gedachte-De Gaulle
GENEZING
Willemstad
Ster Habgood
lijkt te stijgen
I REPORTAGEi
MAANDAG 25 JUNI 19)
GEESTELIJK LEVEN
BRUSSEL/DUBLIN Na
morgen is er geen weg te
rug meer. Dan besluiten de
EG-regeringsleiders op
hun topconferentie in Du
blin definitief om eind dit
jaar (in Rome) te beginnen
met de onderhandelingen
die moeten leiden tot de
omvorming van de Ge
meenschap tot een econo
mische en monetaire, en
een politieke unie.
Die onderhandelingen zullen gedu
rende minstens een jaar geschei
den, maar gelijktijdig plaats vinden.
Als het magische jaar 1992 voorbij
is, moet, tegelijk met de vrije bin
nenmarkt zonder grenzen, de
droom uit 1957 van de grondleggers
van de EG zijn uitgekomen: Europa
als een economische en politieke
eenheid in de wereld.
Dat proces begon in 1985 met de
aanvaarding van de Europese Akte,
die de doelstelling bevatte om de
Europese grenzen in 1992 te laten
wegvallen. Daarna traden Spanje
en Portugal toe, werd begin 1988 de
Europese financiële huishouding
op orde gebracht en kwamen in
1989 de voorstellen voor een mone
taire unie.
Prijsbeleid
Daar is sindsdien al veel over ge
praat. De twaalf EG-landen moeten
hun economisch en monetair beleid
beter op elkaar afstemmen; er moet
een stabiel Europees prijsbeleid ko
men. en daartoe is het nodig een Eu
ropese Centrale Bank op te richten
en de nationale munteenheden te
vervangen door één Europese
munt.
De voorstellen van het Comité
Delors, de presidenten van de cen
trale banken van de EG-landen on
der leiding van de Franse voorzitter
van de Europese Commissie, zijn
het laatste jaar uitvoerig besproken.
De hoofdlijnen zijn nu wel bekend,
maar er blijft nog het nodige te on
derhandelen, met name over de rol
en de bevoegdheden van die centra
le Europese Bank.
De Europese Politieke Unie
(EPU) is echter veel minder voorbe
reid. Pas sinds ruim een half jaar
wordt in de EG serieus over dat the
ma gesproken. Maar eigenlijk weet
nog niemand precies wat die poli
tieke unie moet gaan inhouden.
Zelfs over wat die unie niet moet in
houden, zijn de twaalf regeringen
het nog niet eens.
Eind april gaven de Franse presi
dent Mitterrand en bondskanselier
Kohl hun visie daarop: meer be
voegdheden voor 'Brussel', een be
tere democratische controle daarop
door versterking van de invloed van
(foto gpd) Martens
het Europees Parlement en één Eu
ropees beleid op het gebied van de
buitenlandse politiek en het veilig-
heidsbeleid.
Desillusie
Dat klonk allemaal veelbelovend en
op de extra EG-topconferentie van
28 april spraken diverse regerings
leiders (met uitzondering van na
tuurlijk mevrouw Thatcher) zich uit
voor zo'n politieke unie. Net als bij
de economische unie moest een
speciale 'intergouvernementele
conferentie' de EPU voorbereiden.
Half mei zouden de ministers van
buitenlandse zaken de hoofdlijnen
voor die conferentie vaststellen.
Maar dat weekendje in een kasteel
aan de Ierse zuidkust leidde tot een
grote desillusie. De lidstaten bleken
het plotseling helemaal niet eens
over de uitgangspunten voor die
Europese politieke unie.
De grote landen, inclusief Frank
rijk en Duitsland, voelden er niets
meer voor om hun soevereniteit op
buitenlands en veiligheidsgebied
uit handen te geven. En versterking
van het Europarlement mocht de
zelfstandige beslissingsmacht van
de regeringen niet aantasten. De
weg naar de EPU is nog lang.
Terwijl het rapport van het Comi
té Delors algemeen als basis voor de
onderhandelingen over de monetai
re eenwording werd aanvaard,
kwam het tijdelijke Ierse EG-voor-
zitterschap deze maand over de po
litieke unie niet verder dan een
stuk, waarin meer vragen werden
opgeroepen dan antwoorden gege-
Vragen als: moeten er wel be
voegdheden van de lidstaten aan de
EG worden overgedragen; hoe
moet de samenhang van de EG-in-
Kohl (foto AP)
stellingen worden verbeterd; moet
de EG ook bevoegdheden krijgen
op justitieel en politieel gebied en
hoe omschrijven we welke be
voegdheden zeker niet onder de po
litieke unie mogen vallen?
Te ver
Alleen de Belgische regering heeft
tot nog toe concrete voorstellen op
tafel gelegd. Premier Wilfried Mar
tens en minister Mark Eyskens (bui
tenlandse zaken) willen de EG om
vormen tot een soort Verenigde Sta
ten van Europa, compleet met een
EG-defensiebeleid. Maar dat gaat
de meeste andere landen (nog) te
Mevrouw Thatcher kreeg gelijk
met haar waarschuwing van eind
april, dat de EG niet aan iets moet
beginnen terwijl zij niet weet wat zij
wil, en vooral ook niet wat zij niet
wil. De maanden tot het begin van
de regeringsconferentie op 13 de
cember zullen dan ook nodig zijn
om daarover duidelijkheid te krij
gen.
De Britten zullen volgende week
tegenstribbelen, maar uiteindelijk
gewoon meedoen met de bespre
kingen. Met als doel hun eigen idee
ën door te drukken, dat wel. Maar
het is al winst dat Londen niet meer
dwarsligt. Het was toch vechten te
gen de bierkaai geworden, want de
rest gaat door, met of zonder de
Britten.
De meeste landen (op de Britten
na) hebben er weinig moeite mee
om hun economische en monetaire
belangen zoveel mogelijk te inte
greren en een stuk van hun zelfstan
digheid naar Brussel over te heve
len. Maar het ligt een stuk moeilij
ker als het gaat om hun soevereini
teit op buitenlands politiek gebied.
Het gaat daarbij om de vraag of
men bereid is de EG te beschouwen
als een 'supranationale' organisatie,
die beslissingen namens alle leden
kan nemen, of slechts als een 'inter
gouvernementele' club, waarin toe
vallig twaalf landen bijeen zijn om
zoveel mogelijk samen maar toch
zelfstandig te doen.
De Gaulle
Nederland is voorstander van het
eerste. Den Haag heeft er weinig
moeite mee dat straks veel beslis
singen niet op het Binnenhof maar
in Brussel zullen vallen. Het Europa
van de zelfstandige staten, zoals
Charles de Gaulle dat propageerde,
is voor ons kleine land nooit aan
trekkelijk geweest.
De Fransen lijken echter de idee
ën van De Gaulle weer van stal te
hebben gehaald. Bijvoorbeeld via
het pleidooi van Mitterrand om de
Europese Raad van regeringslei
ders (de EG-top) het belangrijkste
orgaan van de Gemeenschap te ma
ken. waaraan de andere onderge
schikt moeten zijn.
Nederland, Belgie en de andere
kleinere landen, gruwen bij die ge
dachte. In zo'n situatie zullen die
kleine landen immers veel minder
in te brengen hebben dan de grote.
Er dreigt de herleving van de oude
angst voor een Europees 'directo
raat' van de groten, die voor heel
Europa de dienst uitmaken.
Geen wonder dat juist Nederland
en België met voorstellen komen
om die macht van de groten in te
dammen. Zo vinden zij terecht dat
de rol van de groep van zeven groot
ste industrielanden, de 'G-7', dient
te veranderen. Nu zitten daarin
naast de VS, Canada en Japan, ook
Frankrijk, Duitsland, Italië en En
geland.
Als er straks een Europese econo
mische en monetaire unie is, dienen
die vier vervangen te worden door
de Europese Commissie: Europa
moet immers met één stem spre
ken. In diezelfde lijn heeft minister
Hans van den Broek ook het Franse
en Britse lidmaatschap van de VN-
veiligheidsraad ter discussie ge
steld.
De Europese Commissie zou veel
meer als een quasi Europese rege
ring namens de lidstaten moeten
optreden. Niet alleen op econo
misch, maar ook op buitenlands po
litiek gebied. Vooral de grote lan
den lijken er echter weinig voor te
voelen hun soevereiniteit zo mak
kelijk uit handen te geven.
Parlement
Naarmate meer bevoegdheden naar
Brussel verdwijnen en de nationale
parlementen minder directe greep
op het Europese gebeuren hebben,
zal ook de democratische controle
op die centrale Europese macht ver
beterd moeten worden. Daarvoor
moeten de bevoegdheden van het
Europees Parlement worden ver
sterkt.
Volgens de 'maximalisten' moet
het Europarlement medewetgever
worden; moet de samenwerking
met de nationale parlementen wor
den verbeterd en moet het parle
ment in elk geval de voorzitter van
de Europese Commissie kunnen
kiezen. De 'minimalisten' willen de
invloed van het parlement houden
zoals die is: minimaal.
De intergouvernementele confe
rentie moet met de nodige voorstel
len komen. Helmut Kohl heeft er al
voor gewaarschuwd dat de Europe
se politici in 1994 bij de verkiezin
gen voor het Europese Parlement
de kiezers niet onder ogen kunnen
komen, als de EG behalve behalve
een economische en politieke unie
niet ook een democratische unie is
geworden.
Pinochet en Aylwin leven glimlachend op voet van oorlog
MEXICO-STAD - Afgelopen
week zaten ze weer glimlachend en
deftig naast elkaar aan tafel. Ter ge
legenheid van zijn eerste honderd
dagen aan de macht had het Chi
leense staatshoofd Patricio Aylwin
de vroegere dictator Augusto Pino
chet en 45 van zijn hoogste gene
raals uitgenodigd om in het presi
dentiele Moneda-paleis te komen
dineren. Er moest, voor de zoveelste
keer in de afgelopen drie maanden,
weer het nodige worden bijgepraat.
De ontdekking, eerder deze
maand, van 20 stoffelijke overschot
ten onder het witte zand van het na
bij de grens met Peru gelegen kust-
plaatsje Pisagua, heeft de gemoede
ren in Chili opnieuw verhit. Het
ging, zo bleek na een moeizaam ver
lopende identificatie, voornaame-
lijk om als 'vermist' opgegeven poli
tieke activisten. Na de staatsgreep
van 1973 waren ze dus door het le
ger geexecuteerd. "Pinochet moet
de verantwoordelijkheid voor deze
misdaden op zich nemen", klonk
het meteen in half Chili.
Kronkels
De vorig jaar oktober weggestemde
dictator die nog steeds bevelheb
ber van het leger is en zijn leger
hebben zich sindsdien in duizenden
kronkels gewrongen om het afgrij
selijke gebeurde te rechtvaardigen.
Zo beweerden de militairen vorige
week, in een officieel communiqué,
dat er in 1973, ten tijde van de staats
greep tegen Salvador Allende, een
'staat van oorlog' heerste. En er
werd opgeroepen om de 'publici-
teitsoorlog' tegen de Chileense
strijdkrachten te staken.
Generaal Fernando Matthei, de
commandant van de luchtmacht,
gaf dit weekeinde toe dat er execu
ties hadden plaatsgevonden. Matt
hei onthulde dat er speciale krijsra-
den hadden bestaan die de mensen
veroordeelden. "Ja, er waren onge
twijfeld honderden doden", aldus
de generaal, "een paar honderden
doden en veel wapens".
Dicht bij het leger staande parle
mentariërs van het rechtse blok gin
gen nog verder. Zij verklaarden via
radio en televisie dat de Chilenen
'gelukkig' moesten zijn dat er maar
'zo weinig slachtoffers' waren ge
vallen. De situatie werd vergeleken
met de een miljoen doden van de
Spaanse burgeroorlog en de 75.000
mensen die inmiddels bij het con
flict in El Salvador zijn omgeko-
Toch heeft de dagelijks in de Chi
leense pers terugkerende roep om
justitie ook binnen bepaalde secto
ren van het leger weerklank gevon
den. Zo ontkende Rodolfo Stange,
de commandant van de 'Carabine-
ros' de paramilitaire politie dat
er in 1973 sprake was geweest van
een oorlog. En Hector Toro, een ex-
generaal die nu aan het hoofd staat
van de recherche, verklaarde voor
de televisie dat Pinochet moet aftre
den als bevelhebber van het leger,
een post die de ex-dictator volgens
zijn eigen Grondwet tot 1997 kan
bekleden.
Dat die mening uit de mond van
Toro kwam, was wel heel opmerke-
(foto ap) lijk. Toro was in 1972 namelijk een
van de drijvende krachten onder de
militairen om tegen het bewind van
de progressief gezinde Allende in
opstand te komen.
Mensen als Toro vinden dat het
macabere verleden moet worden
opgehelderd. De smet kan niet op
het hele leger blijven rusten, vindt
hij. En die mening wordt gesteund
door Evelyn Matthei, een dochter
van de luchtmachtcommandant en
een van de meest vooraanstaande
parlementariërs van rechts. "We
moeten weten wie de schendingen
van de mensenrechten hebben ge
plaagd; met naam en toenaam", ver
klaarde ze vorige week.
Pinochet en de zijnen zijn als de
dood dat de beerput wordt open ge
trokken. Volgens sommigen vielen
er alleen al in de eerste vijf jaar van
de dictatuur 30.000 doden. Maar
Aylwin houdt vast aan zijn voorne
men om het verleden op te helde
ren. De door hem benoemde Com
missie van Waarheid en Verzoening
is een van zijn sterkste troeven bij
de machtsstrijd met de vroegere
dictator. De rel rond de lijken van
Pisagua is slechts een voorbode van
wat nog kan komen.
Elke keer als ze elkaar ontmoe
ten, laten Aylwin en Pinochet zich
nog met brede glimlachen op de fo
to zetten. Maar achter de schermen
moet de president keer op keer drei
gende toon gebruiken voordat de
militaire voorman toegeeft. En zelfs
dan komt hij vaak zijn woord niet
na. Zo heeft het leger nog altijd niet
een door Aylwin opgeëist gebouw
ontruimd, waar Pinochet een soort
van schaduwkabinet heeft geïnstal
leerd.
Uitgejouwd
De spanningen en irritaties zijn dui
delijk. Eind vorige maand, toen de
generaal op uitnodiging van Aylwin
bij het Moneda-paleis arriveerde,
mocht zijn zwaar bepantserde Mer
cedes niet het ondergrondse par
keerterrein binnen. Pinochet moest
over straat te voet verder en werd
onmiddëlijk spontaan uitgejouwd
door de passerende menigte.
"Moordenaar, moordenaar", klonk
het. Eenmaal binnen kreeg hij van
een glimlachende Aylwin duizen
den excuses aangeboden voor het
'betreurenswaardige incident'.
Als lichtgelovig kun je mijn
Antilliaanse vriendin toch echt niet
afdoen. Is dit kwakzalverij? Het
werkt voor wie er in gelooft, zo legt
ze uit. Samen hebben we een bezoek
gebracht aan de Colombiaanse
gebedsgenezeres Fanny. De blonde
ongeveer 50-jarige vrouw is een
volgelinge van "de doktoor"
Gregorio Hernandez, een
charismatisch man die op de
Antillen bijna heilig verklaard is.
Hij heeft zelfs zijn eigen kerkje.
Het is de Colombiaanse vrouwelijke
kuradó verboden haar praktijken
uit te oefenen op Curacao. Via een
geheimzinnige introducties zijn we
uiteindelijk dus bij haar terecht
gekomen. De voorgebeden zijn juist
begonnen. De bezoekers hanteren
driftig de rozekrans en het Avé
Maria is niet van de luchf Overal in
de kamer branden kaarsen.
De gebedsgenezeres Fanny raakt
hierdoor in trance, ze sluit haar
ogen. Eén voor één worden we nu
binnen geroepen. Haar handen
zweven juist enkele centimeters
boven het lichaam van de patiënt.
Zodra ze stoppen weetje dat er
daaronder iets niet in orde is met je.
En inderdaad, Fanny houdt de
handen stil boven de pijnlijke buik
van mijn vriendin. Maandenlang
heeft ze al bu ikklachten en Fanny
onderkent dit blijkbaar.
"Una injeccion",fluistersde
vrouwelijke gebedsgenezeres. Er
komt een grote spuit aan te pas,
maar tot onze stomme verbazing
zien we geen injectienaald. Toch
heeft mijn vriendin duidelijk
gevoeld hoe de naald in haar huid
verdwijnt. Nergens is achteraf de
prik te zien.
En Fanny kan nog meer. Ze opereert
zonder wonden te maken. Door wild
met haar handen over de buik te
wrijven, kan ze de zieke
Elly Wempe
ingewanden verwijderen. Er zijn
mensen die het zelf gezien hebben. In
een wilde sessie wrijft ze dan over de
buik. Zonder dat er gesneden is,
komt er bloed tevoorschijn. Daarna
wordt het zieke lichaamsdeel
verwijderd. "Na de operatie" is er
geen snee meer te zien, de huid is
gaaf.
Bij mijn vriendin wil Fanny het
gelukkig eerst proberen met een
natuurlijk geneesmiddeltje. Over
twee weken moeten we terugkomen.
Nu geeft mijn vriendin echter de
voorkeur aan haar westerse
vrouwenarts, zodat ik als nuchtere
toeschouwer nog steeds twijfel.
Helaas.
Contact-voorzitter Groot Wassink: j
UTRECHT (ANP) - Het Contact Rooms-Katholieken (CRK),
begin 1986 opgericht om de groeiende tegenstellingen in de Ne
derlandse RK Kerk te overbruggen, is een verzamelbekken
van behoudende rooms-katholieken geworden.
"Het CRK heeft zich niet volgens
de verwachtingen ontwikkeld",
zo constateerde de voorzitter en
oprichter ervan, prof. ir. drs. J.
Groot Wassink uit Hengelo, zater
dag tijdens de drukbezochte, vijf
de landelijke bijeenkomst te
Utrecht.
Weliswaar hebben niet enkele
honderden maar duizenden gere
ageerd op de oproep die hij in no
vember 1985 liet uitgaan. Maar de
bedoelde discussie op intellectu
eel niveau over de doelstellingen
van het CRK is niet op gang geko
men. Gewone rooms-katholieken
hebben wel het streven onder
schreven maar de meeste intellec
tuelen hielden zich afzijdig.
Bovendien kreeg het CRK in de
media het stempel van behou
dend, conservatief en wars van
verandering, waarmee de tweede
ling in RK Nederland tussen pro
gressief (de Acht Mei Beweging)
en conservatief een feit was, zo zei
Groot Wassink.
De 'jammerlijke verdeeldheid'
wordt volgens hem onder meer
bepaald door de mate van waar
dering voor uitspraken die niet op
de bijbel maar louter op de tradi
tie berusten. Verder willen pro
gressieve rooms-katholieken dat
de veranderingen in de kerk even
snel geschieden als in de samen
leving.
De CRK-voorzitter wil in de
toekomst contacten met andere
Godsdienst mag
weer in scholen
in Oost-Europa
BELGRADO (KNA/EPD) - In
Hongarije wordt godsdienston
derwijs weer toegelaten op de la
gere school. Daarover is een over
eenkomst gesloten door minister
van onderwijs Verdalan Andras-
falvy en de vertegenwoordiger
voor alle Hongaarse kerken, de
Evangelische bisschop Bela Har-
mati, aldus de Hongaarse krant
'Nepszabadsag'.
Voor het komende schooljaar
mogen een' of twee uren in het
rooster aan godsdienstles worden
besteed, maar een rapportcijfer
zullen de scholieren er niet voor
krijgen. De scholen zullen voor
geschikte leslokalen en het sala
ris van de godsdienstleraren moe
ten zorgen. De kerken zullen dan
zelf weer voor de toetsing van de
lesstof zorg dragen.
Ook in de DDR stijgt de belang
stelling voor godsdienstonder
wijs gestaag. Dit meldt de Evan
gelische Kerk van Berlijn-Bran-
denburg. Tot nog toe was het voor
kinderen van ouders uit bepaalde
beroepsgroepen -zoals leraren- ta
boe om godsdienstles te volgen.
Die lessen werden door de plaat
selijke kerkgemeenten verzorgd.
Nu het verbod is opgeheven,
neemt de belangstelling toe. Vol
gens de predikant Hans-Otto Fu-
rian bepleiten de kerken een rege
ling voor het godsdienstonder
wijs zoals die in de BRD bestaat.
In de Joegoslavische deelrepu
bliek Servië heeft de pedagogi
sche raad besloten het thema reli
gie in het leerplan van de gymna
sia op te nemen. Volgens de Joe
goslavische krant 'Politika' zal
het vak wereldreligies in het ka
der van de vakken geschiedenis-,
sociologie-, literatuur- en kunst
onderwijs onderwezen worden.
Binnenkort mogen Joegoslavi
sche soldaten ook weer aan reli
gieuze bijeenkomsten en kerk
diensten deelnemen. Tot voor
kort werd het deelnemen aan reli
gieuze activiteiten bestraft met
schorsing of zelfs ontslag.
bewegingen die niet gelijkge
stemd zijn of die tot dusver de
doelstellingen van het CRK niet
goed hebben verstaan. In een toe
lichting voor journalisten zei hij
dat hij hierbij aan de Acht Mei Be
weging dacht. Bij deze door de
bisschoppen gemeden organisa
tie zijn ruim honderd rk en ande
re organisaties aangesloten.
Als onderwerpen van gesprek
met Acht Mei noemde Groot Was
sink: Maria, de onfeilbaarheid
van de paus en de aanwezigheid
van Christus in de eucharistie. In
een later stadium zou er ook over
de positie van de vrouw in de RK
Kerk kunnen worden gesproken.
Of een toenadering tot de Acht
Mei Beweging reëel is, valt te be
twijfelen. Anderhalf jaar geleden
werd een studiebijeenkomst van
het CRK onder druk van de ach
terban afgelast omdat een van de
sprekers, de Franciscaan prof. dr.
P.J.G. Leenhouwers, kort ervoor
op een Acht Mei-manifestatie het
woord had gevoerd.
Instituut voor
Evangelisatie
heet nu Agapè
DOORN (ANP) - Het Instituut
voor Evangelisatie (bekend van
de grote 'Er is Hoop'-actie) heet
voortaan Agapè. Daarmee volgt
het instituut, de Nederlandse tak
van Campus Crusade for Christ,
de Europese afdeling, die sinds
vorig jaar Agape Europe heet.
Het is reeds de derde maal in
het 21-jarig bestaan van deze or
ganisatie dat de naam verandert.
Opgericht in 1969 als de Neder
landse tak van Campus Crusade
for Christ werd in de jaren zeven
tig de naam veranderd in Insti
tuut voor Evangelisatie.
In Nederland zijn er 33 mede
werkers met een volledige dag
taak werkzaam voor Agapè. Bo
vendien zijn er nog 32 deeltijd
medewerkers. Verder zijn er ze
ven full time-medewerkers en zes
deeltijd-medewerkers naar het
buitenland uitgezonden.
Als onderdeel van een wereld
wijd plan (New Life 2000) heeft
Agapè ons land in veertien regio's
ingedeeld. Voor elke regio wordt
in samenwerking met kerken,
groepen en individuele christe
nen een plan gemaakt om iedere
inwoner op een zo persoonlijk
mogelijke wijze van het evangelie
van Jezus Christus te vertellen.
JOhn Habgood. (archieffoto GPD)
CANTERBURY (ANP) - De
kansen van de anglicaanse aarts
bisschop dr. John Habgood (63)
van York, voor de post van aarts
bisschop van Cantebury, het
hoofd van de grote Anglicaanse
Kerk, stijgen.
De anglicaanse bisschoppen
hebben vorige week uit hun mid
den twee gematigde collega's als
lid van de verkiezingscommissie
hebben aangewezen: Baker (Sa
lisbury) en Bowlby (Southwark).
Habgood noemt zichzelf een 'con
servatieve liberaal'.
Een commissie van dertien per
sonen (een door de premier be
noemde voorzitter, twee bis
schoppen, zes leden van de syno
de en vier vertegenwoordigers
van het vacante aartsbisdom Can
terbury) stelt een tweetal op. De
premier draagt één naam voor
aan de koningin die de kerkleider
formeel benoemt.
Habgood hoeft niet te rekenen
op steun uit de evangelische hoek
van de Anglicaanse Kerk. Kortge
leden stelde de Anglicaanse
Evangelische Alliantie een lijst
op met eigenschappen waaraan
de nieuwe aartsbisschop van
Canterbury moet voldoen. De be
doeling daarvan was, zo zei vica
ris Pete Broadbent uit Londen:
"Wij willen Habgood niet".
Afgelopen zomer, toen de Zuid-
afrikaanse president De Klerk
nog maar net het roer had overge
nomen, stelde Habgood in het
breed bestuur van de Wereldraad
van Kerken de vraag op welke
wijze de oecumenische beweging
De Klerk zou kunnen helpen om
de apartheid af te schaffen. Wat
hij zei klonk voor de Wereldraad
als een vloek in de kerk. De strate
gie van de Wereldraad was ge
richt op een meerderheidsrege
ring van het ANC.
Priester met relatie. Bisschop
Gijsen van Roermond heeft een
pas door hem gewijde priester, V.
van Opstal, geschorst omdat deze
een relatie met een gehuwde
vrouw heeft. Van Opstal en vier
andere studenten van het pries
terseminarie Rolduc werden op 9
juni tot priester gewijd. In Tege-
len zou de priester een week gele
den in een feestelijke eucharistie
viering voorgaan. Enkele dagen
tevoren stelde hij deken-pastoor
J. Debets uit Tegelen van zijn re
latie op de hoogte. De deken ge
lastte daarop het feest af.
Beroepingswerk
Hervormde Kerk: beroepen te Arne-
muiden W. Chr. Hovius Katwijk aan
Zee, te Emmercompascuum (toez.) J.
F. Mol kand. Nieuwegein; aangeno
men naar naar Hengelo (O) E. van Hou-
welingen Doom, naar Vriezenveen J.
G. van Hoven Numansdorp; bedankt
voor Oudewater L. Wullschleger Den
Haag.
Christelijke Geref. Kerken: be
dankt voor Driebergen L. W. van der
Meij Alphen aan den Rijn.
