Bush wacht tevergeefs opval Castro Roetmop, zigeuner: discriminatie in de rechtszaal Kerken Oost-Azië missen echte steun OPINIE Kortzichtigheid typeert Amerikaanse Cuba-strategie m 9 jm 'j AU PAIR Vrijgemaakten reageren koel op schuldbelijdenis VRIJDAG 22 JUNI 199^ GEESTELIJK LEVEN n, onderscheid maken wegens sekse, ras of overtuiging is bij de wet verboden. Toch maakte de overheid zelf zich onlangs schuldig aan discriminatie door kinderbijslagformulieren gemerkt met de Z van zigeuner te gebruiken. Al eerder werd een politieformulier uit de roulatie genomen waarop bij 'bekende dader' kon worden aangekruist: homoseksueel, neger, halfbloed of woonwagentype. Een halve eeuw nadat de nazi's paspoorten met een J merkten en mensen dwongen een jodenster te dragen, blijkt onze overheid zich nog van een zelfde handelwijze te bedienden om een bevolkingsgroep te onderscheiden. De verantwoordelijke ministers van binnenlandse zaken en justitie zullen echtér niet wegens ambtsmisdrijf worden vervolgd, zo heeft de procureur-generaal bij de Hoge Raad de belangenvereniging voor zigeuners (ROM) eind mei laten weten. Dat ligt ook wat moeilijk, want daartoe zou minister Hirsch Ballin (justitie) om zijn eigen vervolging en die van minister Dales (binnenlandse zaken) moeten verzoeken. Wel lopen beide ministers na het aanvaarden van hun ambt met boter op hun hoofd. De vereniging ROM bepleit namelijk al sinds 1977 dat de term 'zigeuner' uit politieregisters en formulieren verdwijnt maar heeft dat verzoek niet gehonoreerd gekregen. Uiteraard zou die maatregel geen einde aan de discriminatie maken. Maar dient de overheid bij het streven daarnaar dan niet voorop te lopen? Discriminatie is een sluipend kwaad. Wie de aanduiding zigeuner, halfbloed of zuidelijk type gebruikt, kan weten dat hij een beeld oproept van zwervende analfabeten in kleurige lappen, bij wier nadering maar beter de was kan worden binnengehaald. Kort geleden moest een vrouw wegens winkeldiefstal voor de politierechter verschijnen. Zij kwam echter niet opdagen en haar zaak werd bij verstek behandeld. Verstekzaken worden op een strafzitting meestal behandeld als er een gaatje valt doordat enkele verdachten, aansluitend, niet zijn verschenen. Hoewel de zitting ook dan openbaar is, is de publieke belangstelling doorgaans nihil. Officier en rechter beperken zich dan tot hoofdzaken en uiten zich vaak wat minder formeel dan wanneer er publiek in de zaal zit. "En dan die zigeunerin nog, al vaker voor diefstal veroordeeld, dat wordt volgens de richtlijn wat mij betreft een week zitten", zo eiste de officier. Haar eis werd met een 'conform' door de rechter bekrachtigd. De zaak zou te midden van alle andere oninteressant zijn geweest als de rechter niet zou hebben opgemerkt dat het door de politie opgemaakte proces-verbaal, waarop de aanklacht was gebaseerd, wemelde van zinnetjes als 'ik zag zigeunerachtige types mijn zaak binnenkomen' en 'ik zag die zigeunerin iets onder haar kleren stoppen'. De nationaliteit van de vrouw bleef tijdens de behandeling in het ongewisse. Die kwam pas aan de orde toen daar naar werd gevraagd. Pools dacht de rechter aanvankelijk, maar het bleek uiteindelijk om een Hongaarse te gaan. Tot het moment dat haar nationaliteit bekend werd, hadden alle zigeuners uit Polen, Hongarije, Roemenië, Joegoslavië en van waar ook, al een beetje meegedeeld in de criminele reputatie van deze vrouw. Bij de aanduiding zigeunerin stelt men zich nu eenmaal iets anders voor dan bij een willekeurige Hongaarse. Een oeroud vooroordeel werds weer eens bevestigd. Een ander geval. Onlangs kreeg een Afrikaanse man, die met zijn gezin al jaren door zijn racistische buren werd getreiterd en ten slotte ook werd mishandeld, door de rechter geen straf opgelegd. De Afrikaan had zich verweerd toen hij door zijn buurman werd aangevallen. Zijn klap was hard aangekomen en de buurman had hem onmiddellijk aangeklaagd. Na zes jaar van bovenmenselijke beheersing past geen straf, zo oordeelde de rechter. Uit de politieverklaring bleek dat de buurman de politie al jaren placht op te bellen met woorden als: "Die roetmoppen veroorzaken weer overlast". Dat een overbuur vrijwillig was komen getuigen dat het Afrikaanse gezin al jaren geen leven had, was moedig en fatsoenlijk èn het sprak boekdelen. Dat de 'tolerante' politieambtenaren deze racist jaren zijn gang hadden laten gaan zonder ooit in te grijpen, sprak eveneens boekdelen. Het bewijst maar weer eens hoe onverschilligheid jegens discriminatie er toe kan leiden dat mensen volstrekt in het nauw kunnen worden gedreven. Wie in Nederland geen vooroordelen wil oproepen kan maar beter donkerblond en van gemiddelde lengte en postuur zijn. Die mensen moeten zich ook vooral niet opvallend kleden, in een net rijtjeshuis in een stille straat gaan wonen en zich nergens mee bemoeien. Maar als zulke mensen onverhoopt een kind met rood haar krijgen, dan sluipt de discriminatie vroeg of laat toch wel hun angstvallig grijsgehouden bolwerkje binnen. Terwijl in Oost-Europa het communisme op sterven na dood is, wacht de regering in Washington op haar gemak af tot ook het bewind van Fidel Castro in Cuba spontaan ter ziele zal gaan. De Cubaanse leider, zo werd deze week bekend, zou Japan hebben gevraagd een ontmoeting met Bush te arrangeren, maar de kans is groot dat de VS niet willen meewerken. De Amerikaanse hoogleraar en ex-diplomaat Wayne Smith voert aan dat het Amerikaanse Cuba-beleid altijd fout is geweest, en dat Washington zich ook nu vergist. Castro, voorspelt hij, zal niet vallen. Meer dan dertig jaar zijn de Ameri kaanse inschattingen van de Cu baanse werkelijkheid getekend door kortzichtigheid, met als gevolg dat het Amerikaanse beleid ineffec tief was, tot op het komische af. Men hoeft slechts de denken aan de crisis die ontstond toen de Ame rikaanse inlichtingendienst in 1979 een kleine brigade Sovjet-troepen in Cuba 'ontdekte', die direct door de regering Carter werd opgevoerd als bewijs van de toenemende Sov jet-agressie. De brigade was al in Cuba sinds 1962, en ondanks het kabaal van Washington over soldaten die geen enkele dreiging betekenden voor de Verenigde Staten en die ook geen schending betekenden van het Kennedy-Chroesjtsjov-akkoord uit dat jaar, weigerden de Sovjets ze weg te halen, of Washington te hel pen de public-relationscrisis van Amerikaanse makelij op te lossen. Uiteindelijk bleek de status q,uo toch aanvaardbaar te zijn, maar niet voordat enorme schade was aange richt aan de geloofwaardigheid en het gezicht van de regering Carter. Opnieuw hadden wij oris in de eigen voet geschoten. Kwaadaardigste Het inzicht van Washington in Cuba is vandaag de dag nauwelijks beter; dat geldt ook voor de omgang met dat land. De regering Reagan begon Cuba te behandelen als het kwaad aardigste lid van het 'Rijk van het Kwaad', maar kwam uiteindelijk toch op een aantal punten terecht aan de onderhandelingstafel. Als gevolg'van serieuze onder handelingen, waarbij rekening werd gehouden met de vèiligheids- belangen van beide partijen (en niet alleen met die van de Verenigde Staten), werd in december 1988 een akkoord bereikt over de terugtrek king van Cubaanse troepen uit An gola, en de Zuidafrikaanse aftocht uit Namibia, dat daardoor een onaf hankelijk land werd. Door in goed vertrouwen in zui delijk Afrika te onderhandelen en bereidheid te tonen tot overleg over alle andere meningsverschillen met Washington, dacht de Cubaanse re gering de weg te bereiden naar meer normale betrekkingen met de Vere nigde Staten. Het toegenomen res pect voor de rechten van de mens had, in elk geval, gedeeltelijk, de zelfde bedoeling. Eind 1988 waren op twee- tot driehonderd na alle po litieke gevangenen vrijgelaten. Binnen Cuba waren verschillen de kleine mensenrechtengroepen actief, en een aantal internationale mensenrechtengroepen, waaronder de mensenrechtencommissie van de Verenigde Naties, had toestem ming gekregen om Cuba te bezoe ken, gevangenissen te inspecteren en te praten met gevangenen. De ontwikkelingen leken de goede kant op te gaan. Afwijzend Verwacht werd dat de regering Bush, die van meet af aan minder ideologisch was dan die van Reagan, zou voortbouwen op die succesvolle onderhandelingen en gunstige ontwikkelingen op het ge bied van de mensenrechten, door de agenda voor de besprekingen uit te breiden. Dat bleek niet het geval. De nieu we regering reageerde al voor haar installatie afwijzend op Cubaanse toenaderingspogingen. Kort na zijn beëdiging gaf de nieuwe minister van buitenlandse zaken, James Ba ker, een memo uit waarin hij de af wijzing formeel maakte. De Vere nigde Staten, zo schreef hij, zijn niet van plan de betrekkingen met Cuba te verbeteren. Hij stelde eenvoudig weg vast dat Cuba weigerde zijn houding en beleid te veranderen. Een factor die een rol speelde bij het besluit om Cuba de deur in het gezicht te gooien, was de vrees de kleine, maar zeer luidruchtige en politiek machtige groep van rechtse Cubaans-Amerikanen voor het hoofd te stoten, die worden aange voerd door Jorge Mas Canosa, een vertrouweling van de zoon van de president, Jeb Bush. Die groep wil niets weten van eni ge opening naar het Cuba van Fidel Castro. De spanning moest integen deel worden opgevoerd door te be ginnen met TV-Marti, en door wets voorstellen in te dienen om het be staande Amerikaanse embargo te gen Cuba te verscherpen. De groep slaagde erin de steun te verwerven van conservatieve leden van beide huizen van het Amerikaanse Con gres. Nicaragua Een andere factor die het besluit be- invloedde, was de berekening dat de snelle ontwikkelingen in de we reld onderhandelingen met Cuba onnodig maakten. Sloeg de Sov jetunie uiteindelijk niet een weg in die Cuba onvermijdelijk in een ixfCtMOs^ f^CfCïf, jfVMi Castro greep de macht zonder hulp en stonds aan het hoofd van een volksrevolutie. Zijn positie is daarom niet vergelijkbaar met die van Oosteuropese leiders, ook al heeft hij aan populariteit ingeboet. (Archieffoto) kwetsbare positie zou achterlaten? Terwijl het jaar 1989 vorderde le ken de verwachtingen van de Ame rikaanse regering uit te komen. Communistische regimes werden veijaagd uit Oost-Europa en de Ber- lijnse muur werd neergehaald. In tussen vielen de Verenigde Staten Panama binnen en zetten generaal Manuel Noriega af. Er werd gepro testeerd door andere regeringen en door de Organisatie van Ameri kaanse Staten, maar in feite kon de regering Bush vanuit een onaan tastbare positie aan iedereen haar wil opleggen. Toen op 25 februari 1990 de San dinisten in Nicaragua de verkiezin gen verloren, leek Castro, wat Was hington betreft, volledig geisoleerd te zijn. Castro zelf wees intussen ideeen over 'perestrojka' en 'glas nost' van de hand en kwam steeds meer tegenover het 'nieuwe den ken' van Sovjet-president Michail Gorbatsjov te staan. Wat Washington betreft is het on vermijdelijk dat Moskou de steun aan Cuba zal verminderen, of, liever nog, geheel zal staken. "Castro ver keert in een onmogelijke situatie. Het is onze bedoeling hem totaal te isoleren, en niet met hem te praten", zei een functionaris van het ministe rie van buitenlandse zaken kort ge leden. Strategie In de internationale arena probeert Washington de Sovjetunie onder druk te zetten om de hulp aan Cuba te staken, en worden Latijnsameri- kaanse regeringen gewaarschuwd de betrekkingen met Cuba niet uit te breiden. Heeft deze strategie kans van slagen? Zullen de Sovjets Cuba laten vallen? Staat Castro op het punt te vertrekken? In Miami staan honderden Cubaanse ballin gen met gepakte koffers klaar terug te keren, maar zullen zij echt kerst mis vieren in Havana, zoals zij op hun bumperstickers beweren? Al deze vragen kunnen met een krachtig "Nee" worden beant woord. De Verenigde Staten zullen Cuba niet binnenvallen om Castro af te zetten, zoals dat in Panama met No riega gebeurde. Het is onwaar schijnlijk dat Castro zelf zijn positie inzet zal maken van verkiezingen, zoals Daniel Ortega dat wel deed in Nicaragua. En de positie van Castro is beslist niet vergelijkbaar met die van de voormalige communistische leiders in Oost-Europa, die allen met hulp van Russische bajonetten de macht grepen en hielden. Castro greep de macht zonder hulp, aan het hoofd van een gewel dige volksrevolutie. Het is waar dat zijn populariteit in de loop der jaren is verminderd, maar hij heeft nog al tijd meer steun dan de Oosteurope se leiders ooit hebben genoten. Er bestaat onvrede in Cuba, jazeker, maar beslist geen georganiseerde oppositie van betekenis. De strijd- 'Het eerste waar Nederlanders aan denken, als ze iets willen verkrijgen dat hun eigen land niet oplevert, is niet het zelf te gaan maken, maar het te zoeken in den vreemde'. Met deze krukkige openingszin begint 'Au Pair', de laatste roman van W.F. Hermans. Fans en geleerden hebben zich afgevraagd met welke bedoeling Nederlands grootste schrijver zich in 'Au Pair' van zulk een harkerig Nederlands bedient. De theorie dat hij, op de leeftijd gekomen waarop anderen er toe worden gedwongen 'vervroegd uit te tredenniet meer zou beschikken over al die geestelijke vermogens die hem tot een groot schrijver maakten, werd onlangs geloochenstraft toen zijn 'Vincent Literator'verscheen. In dit essay over de leesgewoonten van Vincent van Gogh jaagt Hermans de lezer met zijn taalgebruik.niet langer de boom in. Waarom in 'Au Pair' dan wel? Vindt hij au pairs even overbodig als professoren? 'Au pair' stelt niet alleen het raadsel van de taal. Want ondanks het feit dat het Nederlands er pijn aan de ziel doet, beleeft het vele herdrukken. Hierover doen verschillende theorieen de ronde. Een hooggeleerde dame fluisterde me op een caféterras toe dat de schrijver een Geheime Bedoeling had gehad met de taaiverkrachting. Ze meende zelfs de sleutel tot het raadsel te bezitten en ze nodigde me uit het boek dan ook maar eens goed te lezen en haar daarna te komen vertellen wat ik er van dacht. Ik heb dat trouw gedaan en dacht er toen niet beter over dan aan het begin. Ik bleef het een harkerig boek vinden. Een andere theorie die ik hoorde over het succes van 'Au Pair' is, dat 'Au pair' voornamelijk door au pairs wordt gekocht die er achter willen komen wat ze zelf over het au- pairschap nog niet wisten. Deze theorie zou uit te breiden zijn met de stelling dat 'au pair' wordt gekocht door meisjes die in Vlissingen zijn geboren, waar hun 'vader een tamelijk hoge functie bij het gemeentebestuur bekleedde' en die willen weten wat er met je gebeurt als je naar Parijs gaat wanneer je 1.92 lang bent. Hoewel ik daarover intussen bij die en gene in Parijs navraag heb gedaan, is het me nog niet duidelijk of het aanbod aan Nederlandse au pairs in Parijs na het verschijnen van 'Au pair' aanzienlijJq is Parijs Rudolph Bakker afgenomen, zoals men zou mogen vermoeden. Vast staat dat de Katholieke Missie in Parijs, die een tehuis voor Nederlandse au pairs onderhield, intussen is opgeheven. Dit gebeurde overigens betrekkelijk kort voor het verschijnen van Hermans laatste roman. Men zou de geestelijke, die 'de leiding had over dit tehuis en die voor zover ik weet naar Nederland terugkeerde, moeten achterhalen en hem vragen of hij de bui heeft zien aankomen. Soms kom ik een enkele au pair op een boulevard nog wel tegen. Ik vraag dan bezorgd hoe het ze nu vergaat. Toch hebben ze hun croissant nooit zelf hoeven te betalen, door Marokkanen waren ze op hun kamer nooit besprongen en meneer had zich nimmer in al zijn harige naaktheid aan hen gepresenteerd. Nog gisteren sprak ik er een. Ze deed weliswaar haar beklag, maar dat kwam omdat ze binnen een paar weken wel vijf kilo was aangekomen. 'Twee keer per dag warm eten kennen we in Holland niet' zo vertelde deze au pair, die door haar mevrouw met al het goede der aarde werd vol gepropt. 'Heb je 'Au Pair' van W.F. Hermans gelezen', vroeg ik haar. Nee, dat had ze niet. Ik keek haar eens beter aan. Ze kwam beslist niet boven de 1.75 m. Pas toen begreep ik waarom niet. macht en de veiligheidsdienst blij ven inovergrote meerderheid trouw aan Castro. Niet bedreigd Kortom, Castro wordt niet bedreigd door een potentiele volksopstand of staatsgreep. Ook zullen de Sovjets hem niet laten vallen. Gorbatsjov zelf heeft categorisch gezegd dat de hulp niet ingrijpend zal worden ver minderd. Weliswaar kan er, onge acht wat Gorbatsjov wil, het mo ment komen dat de hulp aan Cuba wordt teruggedraaid, maar zelfs dan zal dat niet zo snel of zodanig gebeuren dat Cuba kwetsbaar zal worden voor Amerikaanse druk. Zoals een Sovjet-diplomaat het uitdrukt: "Het mag niet zo lijken dat wij Cuba overleveren aan de Ameri kaanse wolf. Als je daarom wil dat er een vermindering komt van de Sovjet-Cubaanse betrekkingen, is het beste wat je kunt doen streven naar een vermindering van de span ningen tussen Washington en Hava na, en vervolgens naar normalise ring van de betrekkingen." Het huidige Amerikaanse beleid leidt met andere woorden tot voort bestaan van de as Havana-Moskou. Waarschijnlijk is het ook contra- produktief als het erom gaat Castro te dwingen een beleid te voeren dat meer aansluit bij de Amerikaanse belangen. Castro beweegt zich al in die richting. De beste manier om hem daarin aan te moedigen was ge weest de deuren te openen voor nor male betrekkingen met de Verenig de Staten. Zinloos Castro reageert altijd op druk door zich schrap te zetten en zijn minach ting te tonen. Hij doet nu niet an ders. Het Amerikaanse beleid van vandaag is waarschijnlijk dus even zinloos als het beleid ten tijde van de 'Sovjet brigade-crisis' van 1979. De omverwerping van Castro is niet op handen. Hij heeft economische problemen, maar welk ontwikke lingsland heeft die niet? En zolang Moskou de geldkraan niet abrupt dichtdraait, kan hij ze makkelijk overleven. De Amerikaanse pogingen om hem onder druk te zetten, helpen hem slechts de banden met Moskou te handhaven, terwijl hem elke prikkel wordt ontnomen om aan Amerikaanse belangen en zorgen tegemoet te komen. Het is voorwaar een oefening in absurdisme. WAYNE S. SMITH (De auteur was 25 jaar lang in dienst van het Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken als adviseur op het gebied van Cubaanse zaken. Van 1979 tot 1982 was hij hoofd van de Ameri kaanse (onofficiële) vertegenwoordi ging in Havana. Hij is nu directeur van het programma voor Cuba-studies van de John Hopkins universiteit in Was hington. Hij schreef een boek over de geschiedenis van de betrekkingen tus sen Havana en Washington sinds 1959, onder de titel "The Closest of Ene mies'). Rapport verkiest Bethlehemkerk boven Petrakerk LEIDEN - In een rapport van een Leidse hervormd-gerefor- meerde commissie is gekozen voor het gebruik van de Bethle hemkerk voor de erediensten bo ven de Petrakerk. De kerkeraden nemen dezer dagen kennis van het rapport en zullen in dit najaar beslissen over het lot van de Pet rakerk. De Bethlehemkerk (Driftstraat) en de Petrakerk (Cura^aostraat) worden wisselend door de her vormden en gereformeerden ge bruikt. de hervormde gemeente en gereformeerde kerk, volop be zig met het Samen op Weg-pro- ces, overwegen al langere tijd om één van de kerkgebouwen afsto ten. Vorig jaar verscheen reeds een rapport van een gezamenlijke commissie, die uitsluitend geke ken had naar de gebouwen en koos voor de Bethlehemkerk. De kerkeraden besloten echter om een nieuwe 'commissie van acht' in het leven te roepen, die het hele 'totaalpakket' voor het Samen op Weg-proces onder de loep moest nemen. Deze commissie heeft ook de voorkeur gegeven aan de Bethlehemkerk. Congres Zendingsraad in Oegstgeest: OEGSTGEEST - De kerken in Oost-Azië krijgen geen werke lijke steun van de oecumenische en evangelische beweging. De voornaamste reden waarom de internationale visies op Azië niet zijn toe te passen, is dat ze uiteindelijk puur westers zijn. Dit betoogde Raymond Fung, se cretaris voor evangelisatie van de Wereldraad van Kerken in Genè- ve, gisteren tijdens een conferen tie in Oegstgeest van de Neder landse Zendingsraad over de ker ken in Oost-Azië. Met dit sympo-* sium vierde de Zendingsraad zijn zestigjarig jubileum. De kerken in met name Japan, Korea, Taiwan, Hong Kong en Singapore voeren een eenzame strijd, aldus Fung. De internatio nale christelijke bewegingen heb ben geen begrip voor de wijze waarop de kerken proberen aan te sluiten bij de traditionele le venswijze in Oost-Azië. Het verwijt van de evangelica- len is dat de kerken in Oost-Azië bij de 'rijke club' horen. Tegelij kertijd, zo zei Fung, zien de oecu- menischen door hun bril alleen maar dat armoede en verdruk king het deel van de kerken in Azië is. "Het westers kapitalisme drinkt jullie bloed". De oecumenischen denken vol gens Fung nog helemaal vanuit de visie van het rijke Westen. "Het is de houding van de bevoor rechten tot de minderbedeel den". Er is veel meer behoefte aan echte vriendschap en solidariteit, maar die moeten we nog missen, aldus Fung. De evangelicalen voorspelden tijdens de grote zendingsconfe rentie in Manila, vorig jaar, dat in Oost-Azië de grootste missionaire kerken zullen ontstaan. Nee, zeg gen de oecumenischen, jullie zijn niet meer dan een slechte imitatie van het westen, zo schetste Fung wrang. Fung vindt beide analyses on juist. De kerken in Oost-Azië kun nen. zichzelf prima bedruipen, maar ze staan midden in de ar moe, aldus Fung. Liever theologi sche ondersteuning uit het Wes ten, zeker wanneer het gaat om de zaak van de mensenrechten, dan de 'links-radicale retoriek' van de oecumenischen, die toch niet wordt begrepen, zo betoogde Fung. Volgens het staflid van de We reldraad, zelf afkomstig uit Hong Kong, komen de evangelicale en oecumenische beweging niet ver der dan plannen maken vóór Oost-Azië en daardoor blijven die in de lucht hangen. "Erg jam mer", vindt h(j, want de Oostazia- tische kerken hebben juist de uit daging van anderen nodig. LEEUWARDEN (GPD) - De schuldbekentenis van de gerefor meerde synode voor haar aandeel in kerkscheuring van 1944 (de Vrijmaking) is slechts een uiting van het 'tolerantiedenken' dat de Gereformeerde Kerken ook han teren "om ernstige dwalingen on gemoeid te laten". Rabbijn wil weg uit Amsterdam AMSTERDAM (ANP) - Rabbijn Lody B. van de Kamp wenst een andere rabbinale functie dan die bij de Nederlands-Israëlitische Hoofdsynagoge te Amsterdam. Dit bericht in het Nieuw Israëli tisch Weekblad van deze week heeft Van de Kamp tegenover het ANP bevestigd. In afwachting van de vergade ring van de raad (bestuur) van de NIHS, volgende week donder dag, wil hij zich van commentaar onthouden. Hij is elders met ori ënterende gesprekken bezig. "Ik ben in een situatie terecht geko men waarin het onmogelijk is tot zaken te komen", is het enige dat hij op dit moment kwijt wil. "Voor mij hebben andere rabbij nen dezelfde ervaringen in Am sterdam opgedaan". Rabbijn Van de Kamp kwam twee jaar geleden van de Joodse Gemeente Den Haag naar Am sterdam. Vrijwel gelijktijdig werd de Engelse rabbijn Frank Lewis in Amsterdam benoemd en werd de Amstelveense voorgan ger les Vorst in het Amsterdamse rabbinaat opgenomen. De taak verdeling tussen de drie rabbij nen werkt niet, zo meldt het NIW. Veel tyd gaat verloren met onder linge meningsverschillen. Dat schrijft de synode van de Gereformeerde Kerken (vrijge maakt) in een reactie op de schuldbekentenis die de 'gewo ne' gereformeerden twee jaar ge leden uitspraken. De bekentenis wordt door de vrijgemaakte syno de wel aanvaard, maar zij kan er geen bijdrage in zien 'tot heling van de breuk'. De synode aanvaardde gister avond met algemene stemmen de tekst van een brief die naar de 'sy nodale kerken' zal worden ge stuurd. De brief werd in nog geen kwartier afgehandeld. Hadden de 'synodalen' 'zeer geachte broe ders' boven hun brief gezet, de vrijgemaakten zullen antwoor den, met 'zeer geachte vergade ring'. In het najaar van 1988 besloot de gereformeerde synode de vrij gemaakten een brief te sturen naar aanleiding van de IKON-se- rie 'De nazaten' waarin prof. Ber- kouwer, in de jaren veertig syno- devborzitter, bekende zich schul dig te voelen voor de Vrijmaking van 1944. In de brief werd droef heid uitgesproken "over het aan deel- van onze kerken in de scheur". De vrijgemaakte synode ant woordt dat de brief 'met gemeng de gevoelens' is gelezen. In de brief wordt 'pijnlijk gemist' "dat in de bindende leeruitspraken van 1942 en volgende jaren niet slechts aan mensen onrecht werd aangedaan, maar ongehoorzaam heid aan de Heer van de kerk aan de dag trad, waarvan verstrooiing van de kudde het onvermijdelijke gevolg was". De vrijgemaakten zijn ver baasd dat nog altijd wordt volge houden dat de besluiten van 1942 genomen werden uit zorg over de zuiverheid van de leer. De vrijgemaakte synode heeft gisteren ook besloten een de- putaatschap (adviescollege) in te stellen dat de kerkelijke eenheid moet bevorderen met kerken en groeperingen die als 'gerefor meerd' beschouwd kunnen wor den. Een voorstel om een publiek appel te doen uitgaan aan alle 'ge reformeerde belijders' in ons land, werd verworpen. Kozakken. Het Don-Kozakken- koor werkt zondag mee aan een dienst in de Leidse Hooglandse kerk, waarin ds. A. Alblas voor gaat. Aanvang tien uur. Beroepingswerk Hervormde Kerk: beroepen te Opijnen en Tuijl Ph. van Wijk, 1.1. zen dingspredikant te Kenia, Bodegra- Gcreformeerde Kerken: beroepen te Bovensmilde drs. P. Wattel en mw. drs. W. C. Wattel-de Heer kand. Am sterdam; aangenomen naar Leiden F. D. Rooze Alkmaar. Gereformeerde Gemeenten: be dankt voor Ridderkerk G. J. van Aalst Benthuizen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1990 | | pagina 2