Tk heb eens goed in de spiegel gekeken'
Liesbeth List onderging totale metamorfose
STOA vreest daling
programma's voor
allochtonen NOS
ZATERDAG 16 JUNI 1
Van onze correspondent Margriet Hunfeld
AMSTERDAM (GPD) Liesbeth List is veranderd. Van
een vrouw met altijd een pruik op, die met een nauwkeu-
I rige make-up en in zeer modieuze kleren toch voortdu-
rend twijfelde aan haar zelfbeeld is ze iemand geworden
die plotseling naar zichzelf durft te kijken. En niet meer
f bang is om zichzelf te laten zien zoals ze werkelijk is.
Met het eigen, dunne haar in krullen houdt ze zelfs
f voor een televisiecamera haar bril op. En kan vervolgens
I een eigen mening geven. Zoals ze het afgelopen seizoen
I in 'Showmasters' deed. "Vroeger had je mij nóóit in de
jury van een talentenshow aangetroffen, want dat had ik
I niet gedurfd," zegt ze daar over.
De metamorfose van Liesbeth List is compleet. Het
I heeft haar twintig jaar gekost om zichzelf ervan te over
tuigen dat ze 'niet lelijk en niet dom is.'
I 'Tk kan eindelijk vergelijken,"
f vindt Liesbeth List nu zij 48 is en,
I ondanks het tegenvallende suc-
I ces van de afgelopen jaren, nog
z. altijd hard werkt aan haar eigen-
I zinnige one-womanshow. "Mijn
I leven van vroeger en mijn leven
nu zijn volkomen anders. Abso-
Iluut. Ik had vroeger een juk op
mijn schouders: ik was niet ge-
z lukkig. Alle spanningen daarvan
I zaten in mijn lichaam, in mijn ge-
zicht. Mijn redding was toen het
succes. Dat hield de psychiater
I uit huis. Ik was iemand op het to-
I neel, ik kon mij uiten in mijn tek-
sten, mijn verdriet, mijn geluk,
I mijn eenzaamheid. Thuis was ik
f niks. Mijn vroegere man vertelde
mij voortdurend hoe ik eruit
I moest zien en hoe vooral niet,
wat ik moest zeggen, en waar ik
mijn mond moest houden. Hoe
I dat bij mij kon, hebben de men-
sen om mij heen zich wel eens af-
I gevraagd. Ik ben een sterke
I vrouw, maar in mijn privé-leven
bleef da^r niets van over. Dat ik
er nooit aan onderdoor ben ge-
I gaan kwam toch, vermoed ik nu,
t door het applaus en de liefde van
Nagedacht
I "Ik heb sindsdien over veel din-
gen nagedacht. En ik ben naar
mezelf gaan kijken. Ik had
I schoon genoeg van List, het ge-
frustreerde meisje. Ja, ik heb
goed in de spiegel gekeken. On-
opgemaakt. Zonder mijn valse
haar en met een ouder gezicht.
En met mijn lichamelijke proble-
V men zoals een nek-hernia en een
slechte rug. Dit ben ik dus, heb ik
I mezelf verteld. Daar kan ik niet
f omheen. Dus accepteer ik dat.
i En door bovendien dieper over
het leven na te denken, werd ik
mij heel bewust van dat leven en
dat heeft me vervolgens geleerd
om te gaan met mezelf'.
"Het zit in mijn karakter",
geeft ze toe "maar het heeft ook
te maken met het artiest-zijn. Ik
heb door de jaren heen geleerd
snel na te denken, twintig jaar
lang ben ik geinterviewd, heb ik
antwoord moeten geven op vra
gen die mij verplichtten tot het
hebben van een mening. Maar
ook de beledigingen, de zoutelo
ze kritiek en het commentaar op
mijn werk heb ik leren verwer
ken. Door erover na te denken,
kwam ik erover heen."
Ze glimlacht: "Ik moet dit sei
zoen aan een nieuw programma
werken. Dat zal over relaties
gaan. Ik denk dat ieder mens be
zig is met relaties. Al is het alleen
maar met de relatie tot je moe
der. God, dat juk om van je eigen
moeder los te komen, dat is zo
bepalend. In mijn geval was het
nog zwaarder, eerst los van de
opvoeding door mijn ouders en
toen het gevecht tegen de voort
gezette opvoeding van mijn eer
ste levenspartner. Daar moet je
van af om te overleven. Daar wil
je absoluut los van komen. Maar
je hebt er eigenlijk geen weet van
hoe dat dan moet. Het idee dat ik
mij los moest scheuren van ie
mand die alsmaar tegen mij zei:
"Niet onopgemaakt de straat op
en laat je vooral niet zien zonder
pruik, want je hebt rot haar. Of:
hou je mond over maatschappe
lijke onderwerpen." Die dingen,
die geloofde ik. Zo was het leven,
dacht ik. O jee, ja, om daar goed
bij weg te komen, in je eentje, is
moeilijk geweest."
Gelukkig
"Ik ben nu volmaakt gelukkig.
Ik heb een zeer goed huwelijk en
een fantastisch kind. Als de basis
goed is, dan leef je. Ik ben zelfs
verbijsterd dat ik in staat ben een
kind op te voeden. De twijfels die
mij ten deel vielen toen ik een
kind ging krijgen waren talrijk.
Mijn moeder waarschuwde me
toen: 'kan jij dat wel en hoe moet
dat later?"'
Ze lacht en zegt fel: "Het oerin-
stinct van een vrouw is ongelofe
lijk. Je wordt door het hebben
-van een kind zo maar minder
egocentrisch. Je gaat het leven
anders beoordelen. Absoluut".
"Werk en succes, daar denk ik
intussen ook anders over. Ik zou
nu best wel eens even op willen
houden. Dit werk is zo vreselijk
moeilijk. Het is zo'n hard ge
r 'prachtige, volmaakt geschmink-
(foto GPD)
vecht om je staande te houden.
De schouwburgen worden vrese
lijk overbevolkt met alles wat op
treedt. Alleen dit najaar zijn er al
negen dames die op toernee zijn.
En daar moet ik dan nog tussen.
Tegen mijn manager zeggen ze
dan: 'We slaan List dit jaar maar
eens over.' Ik kom dus achter
aan, begrijp je. Dus zal ik pas
vanaf volgend jaar januari mijn
show in de kleine zalen van de
schouwburgen brengen. Daarna
zal bekeken worden of ik door
kan gaan en het liefst met meer
middelen. Want ik behoor tot het
genre dat zo goedkoop mogelijk
werkt. Ik heb geen eigen trio, om
maar eens wat te noemen.
Waarom ik desondanks toch
blijf werken? Omdat ik geld
moet verdienen. Ik heb een kind
en, hoewel ik in het verleden on
voorstelbaar veel heb verdiend,
heb ik eveneens nogal wat finan
ciële tegenslagen gehad. Dus dat
geld is allemaal verdwenen.
Maar ik ben niet iemand die dan
maar snel overstapt op het ge
makkelijke amusement. Ik heb
wat dat betreft nooit concessies
gedaan aan het niveau van mijn
werk. Ik bedoel, ik zal nooit een
volks-artiest worden".
Kop
"Ik ben nu bezig met het werk
van Peter van Straaten, de man
die zo prachtig over relaties te
kent en schrijft. Daar wil ik uit
kunnen putten, omdat het aan
sluit bij mijn ideeën erover. Maar
ook het werk van Freek de Jonge
ga ik gebruiken, omdat ik geloof
in wat die man te zeggen heeft.
Een thema uit mijn programma
zal de haat/liefde zijn. Ik kan daar
zelf veel over zeggen, veel in
kwijt ook. Mijn ervaring van
vroeger heeft ook daar mee te
maken. Aan de ene kant was er
Ramses, die mij veel gaf. Veel
liefde, veel geloof in mijzelf. 'Je
kunt het', riep hij altijd, 'je loopt
goed, je beweegt prima. Twijfel
niet aan jezelf, laat je'hart spre
ken, dan is het altijd goed.' Aan
de andere kant was daar mijn ex-
man die die liefde uit mij zoog,
zichzelf projecteerde op mijzelf
omdat ik moest zijn wat hij wil
de. Afschuwelijk, die schizofre
nie. Ik had twee gezichten: een
onopvallende kop zonder make
up en een prachtige, volmaakt
geschminkte kop met allure. Ik
heb uiteindelijk geleerd daar
mee om te gaan. Dankzij de yoga
en dankzij mijzelf. Eerst heb ik
de schaamte van mij afgewor
pen, het ellendige gevoel dat ik
niemand was en voortdurend als
een onzekere gek door het leven
ging. Dat gevoel was zo erg, dat
ik in het begin alleen maar hyste
risch om mijzelf kon lachen. Na
derhand, toen met het huilen
daar over de bevrijding kwam,
heb ik tenslotte gekozen voor
mijn eigen leven. En, hoewel de
vermoeidheid er ook is, want wat
ben ik vaak moe van het reizen,
van het gevecht om erkenning en
van de pogingen om bijvoor
beeld weer eens bij een televisie
show betrokken te worden. Maar
ik weet, dat ik ook sterker ben
geworden. En dat geeft me het
lef om door te gaan".
"Nu ja, zegt ze bijna als een
verontschuldiging, "dat is mij
aan te zien. Daar is die verande
ring dan. Ja, ik ben er gelukkiger
door geworden."
HILVERSUM (ANP) - De
Stichting Omroep Allochto
nen (STOA), is allerminst ge
rust op de plannen die de NOS
heeft met de programma's
voor allochtonen op radio en
televisie. De NOS heeft daar
over een nota geproduceerd en
hoewel vice-voorzitter dr. A.H.
van den Heuvel van de NOS
STOA schriftelijk heeft verze
kerd dat de aandacht voor al-
lochtonenprogramma's ge
handhaafd blijft, heeft de toon
van de nota STOA hevig gea
larmeerd.
Een groot deel van de pro
gramma's die nu vóór minder
heden worden gemaakt wor
den programma's óver min
derheden, zegt STOA-coördi
nator Ed Klute in een gesprek
met het ANP.
Het NOS-bestuur zal waar
schijnlijk na de zomer een be
sluit nemen over de program
mering voor allochtonen.
STOA, een samenwerkings
verband van ethnische min
derheidsgroepen, dat streeft
naar meer aandacht voor al
lochtonen op radio en televi
sie, vreest dat de NOS zich
heeft laten leiden door de Hil-
versumse concurrentiekoorts,
die wil scoren in de slag met de
commerciële omroepen. De
kijk- en luistercijfers van de
minderhedenprogramma's
zijn over het algemeen aan de
lage kant en, meent STOA,
specifieke programma's voor
minderheden moeten daarom
wijken voor programma's die
geacht worden een breder pu
bliek te trekken.
Op het moment heeft de
NOS op televisie op jaarbasis
ongeveer 105 uur zendtijd be
schikbaar voor programma's
die speciaal op allochtone
groepen in het land zijn ge
richt. Volgens de inzichten van
STOA schiet daar maar 52 uur
van over als de ideeën in de
NOS-nota worden uitgevoerd.
De rest van de zendtijd zal wor
den besteed aan programma's
over minderheden voor een
breder publiek.
Op Radio 5 wordt in het nog
lopende seizoen ruim 643 uur
besteed aan programma's voor
minderheden, maar zoals
STOA het ziet zal daar volgens
de plannen van de NOS in het
nieuwe seizoen 589 uur en 20
minuten van overschieten.
Van de reeds lang in Neder
land verblijvende buitenlan
ders vindt de NOS eigenlijk al
leen de Turkse en Marokkaan
se en misschien de Chinese
groeperingen groot genoeg om
via de landelijke radio en tele
visie in de eigen taal te worden
bediend. Kleinere groepen,
zoals Grieken en Joegoslaven,
Portugezen en Spanjaarden,
kunnen beter worden bereikt
via kleinschaliger media als de
lokale radio en kabeltelevisie,
vindt de NOS.
De voorstellen hebben tot
gevolg, aldus STOA in een
commentaar op de NOS-nota,
dat Surinaamse, Antilliaanse,
Arubaanse en Molukse groe
pen hun radio-uitzendingen in
de eigen taal dreigen te verlie
zen en alleen nog maar be
diend worden in het Neder
lands. Op het moment worden
voor deze groepen televisie
programma's gemaakt op Ne
derland 3, die voor een deel in
de eigen taal worden uitgezon
den en voorts kunnen zij luis
teren naar een wekelijks radio
programma op Radio 5.
Wat de Europese nationali
teiten betreft: op Nederland 3
zijn specifieke programma's te
zien voor Portugezen, Italia
nen, Spanjaarden en Joegosla
ven. Op Radio 5 wordt dage
lijks een Spaans nieuwsbulle
tin uitgezonden en de boven
genoemde groepen plus de
Grieken en Kaapverdianen
(die de zendtijd delen met de
Portugezen) worden wekelijks
bediend met een eigen pro
gramma in de landstaal.
Deze programma's wil de
NOS per 1 oktober laten ver
vallen. Gedacht wordt aan een
nieuwe opzet waarin elke
week een lokale allochtone ge
meenschap centraal staat.
Voor Turken en Marokka
nen lijkt er niet veel te veran
deren. Zij houden hun weke
lijkse televisieprogramma's in
de eigen taal en de dagelijkse
uitzendingen op radio 5. Maar
helemaal gerust is de STOA er
voor de wat langere termijn
niet op, want de NOS werpt in
haar nota de vraag op of de Ne
derlands omroep nog wel pro
gramma's in de verschillende
landstalen moet blijven uitzen
den als dankzij de technische
ontwikkelingen storingvrije
ontvangst van vrijwel alle Eu
ropese radiostations mogelijk
zal zijn.
Ongevallendienst
Elke dag Academisch Ziekenhuis
behalve van dinsdag 13.00 tot woens
dag 13.00 uur (Diaconessenhuis) en
van vrijdag 13.00 tot zaterdag 13.00
uur (Elisabeth Ziekenhuis) EHBO
ziekenhuis Rijnoord elke dag ge
opend.
Bezoekuren
Diaconessenhuis (tel. 071-178178):
dagelijks 14.30-15.15 uur en
19.00-19.45 uur. Afdeling intensieve
zorg 10.30-ll.Ot) uur en 19.00-19.30
Kinderafdeling: 10.30-19.00 uur, na
overleg met de dienstdoende ver
pleegkundige.
Jongerenafdeling: 14.30-15.15 uur
en 19.00-19.45 uur.
St. Elisabeth Ziekenhuis (tel
071-454545):
14.00-14.45 u
Klasse afd.
14.00-14.45 uur e
Kraamafdeling
15.00-15.45 uur e
alleen voor vaders bovendien
19.30-21.00 uur.
Ziekenhuizen
en 18.30-19.30 uur.
11.15-12.00 uur,
en 18.30-19.30 uur
gynaecologie:
i 18.30-19.30 uur.
Afdeling Special Care: 10.30-11.00
uur en 19.00-19.30 uur en na overleg
met de dienstdoende verpleegkundi-
Sportblessures: maandag 19.30-
20.30 uur.
Academisch Ziekenhuis (tel.
071-269111): alle patiënten (behalve
Avondbezoekuur afdeling Verlos
kunde 19.30-21.00 uur. (Uitsluitend
voor Partners/echtgenoten.
Voor zwangeren: zaterdag en zon
dag van 10.00 tot 11.00 uur, uitslui
tend voor partners/echtgenoten en
Kinderafdelingen: voor ouders van
opgenomen kinderen is er een ruime
bezoek mogelijkheid in overleg met
de hoofdverpleegkundige.
Voor andere bezoekers gelden de
volgende tijden: keel-, neus- en oor
heelkunde en neurologie:
14.15-15.00 uur en 18.30-19.30 uur;
oogheelkunde en heelkunde
14.15-15.00 uur en 18.30-19.00 uur.
Kinderklinick: zalen voor peuters,
kleuters en grote kinderen:
15.15-17.00 uur: babyzaal en boxen
afdeling: volgens afspraak met de
hoofdverpleegkundige.
Rijnoord (tel. 01720-33771):
14.30-15.15 uur en 18.30-19.30 uur.
Extra bezoek hartbewaking:
11.00—11.30 uur.
Kraamafdeling: bezoek voor vaders
gehele dag in overleg met hoofd af-
Kinderafdeling: bezoek voor ou
ders gehele dag in overleg met hoofd
afdeling. Overigen van 14.30-15.30
Bioscopen
Beetje warmer
De hardnekkige Noordzeebewol-
king die ons al dagenlangs dwars
zit, lijkt nu toch eindelijk zijn
langste tijd te hebben gehad.
Voor vandaag mag daarom op pe
rioden met zon worden gerekend,
al is een strak blauwe hemel nog
wel wat teveel gevraagd.
De middagtmeperatuur wordt
met zo'n graad of 18 wat hoger
dan de dag ervoor. De wind blijft
in de noordhoek en is zwak tot
matig. Zondag is er meer zon en
dan loopt de temperatuur in het
binnenland op tot boven de 20
graden.
Weer in Europa
Noorwegen en Zweden: Perioden
met zon en droog. Aan de Noorse west
kust ook enkele wolkenvelden. Mid-
dagtemperatuur in het noorden 14 tot
16 graden en in het zuiden 20 tot 23 gra
den.
Deneraarken: In het westen en zui
den wolkenvelden, in het noorden en
oosten perioden met zon. Vrijwel
overal droog. Middagtemperatuur van
16 tot 19 graden.
Ierland en Wales: Over het alge
meen veel bewolking en op de meeste
plaatsen droog. Middagtemperatuur
ongeveer 16 tot 18 graden.
Engeland en Schotland: Wolken
velden, ook af en toe zon en droog.
Middagtemperatuur van 16 graden in
Schotland, tot ongeveer 20 graden in
zuidoost-Engeland.
België en Luxemburg: Perioden
met zon en droog. Vooral in noord- en
west-België ook enkele wolkenvelden.
Middagtemperatuur oplopend naar
ongeveer 22 graden op zondag.
plaatsen droog. Naar het zuiden toe ge
leidelijk meer zon en in de middag een
kleine kans op een bui. Middagtempe
ratuur van 16 graden in het noorden,
tot ongeveer 22 graden in Beieren.
Frankrijk: Flinke perioden met zon
en droog. Aan de Kanaalkust ook en
kele wolkenvelden. Op zondag in zuid-
Frankrijk kans op een lokale regen- of
onweersbui. Middagtemperatuur van
16 tot 18 graden aan de Kanaalkust, 21
tot 24 graden in het midden en oosten,
tot 25-27 graden in het zuiden.
Spanje en Portugal: Flinke perio
den met zon en vooral in Spanje 's mid
dags een lokale regen- of onweersbui.
Middagtemperatuur van 20 tot 22 gra
den in het noordwesten, 22 tot 25 gra-
den in Portugal, tot ongeveer 28-32
graden in het Spaanse binnenland en
aan de zuidkust.
Zwitserland: In het noorden eerst
nog veel bewolking, elders perioden
met zon. Vrijwel overal droog. Mid
dagtemperatuur van 19 graden in het
noorden, tot ongeveer 23 graden in het
Oostenrijk: Op zaterdag nog vrij
veel bewolking, maar op zondag gelei
delijk meer zon en een afnemende
kans op een bui. Middagtemperatuur
20 tot 24 graden.
Italië: In het noorden eerst nog en
kele wolkenvelden, kleine kans op een
bui. Elders zonnig. Middagtempera
tuur van 24 graden in het noorden, tot
omstreeks 30 graden in het zuiden en
op Sicilië.
Joegoslavië: Vooral landinwaarts
vrij veel bewolking en enkele regen- of
onweersbuien. Langs de Adriatische
kust perioden met zon en kans op een
bui. Middagtemperatuur van 20 tot 23
graden in het noorden, tot ongeveer 24
tot 26 graden in het zuiden.
Griekenland; Meest zonnig en
droog. Middagtemperatuur van 27 tot
30 graden.
Zondag 17 juni
zon op: 05.18 uur, zon onder: 22.03
uur; maan op: 01.43 uur, maan on
der: 15.31 uur.
Waterstanden te Katwijk
hoog water: 10.43 en 23.12 uur;
laag water: 06.16 en 18.35 uur.
Maandag 18 juni
zon op: 05.18 uur, zon onder: 22.04
uur; maan op: 01.58 uur, maan on
der: 16.58 uur.
Waterstanden te Katwijk
hoog water: 11.49 uur; laag wa
ter: 07.16 en 19.51 uur.
LEIDSCH m DAGBLAD
DIRECTIE:
G. P. Arnold.
HOOFDREDACTIE:
Jan Geert Majoor
Ruud Paauw (Adj.)
HOOFDKANTOOR:
Witte Singel 1, 2311 BG, Leiden
Telefoon 071-161400
REGIOKANTOREN:
Julianastraat 19, 2405 CG
Alphen a/d Rijn, 01720-93961
Vuurbaakplein 11, 2225 JB
Katwijk, 01718-12303.
Grachtweg 53a, 2161 HM
Lisse, 02521-13634
POSTADRESSEN
Postbus 54, 2300 AB Leiden.
Postbus 83, 2400 AB Alphen a/d Rijn.
TELEFAX
Leiden advertenties 071-143480.
Leiden redactie 071-161488.
Alphen 01720-73933.
ADVERTENTIES
ma.-vrij. van 8.00-17.00 uur
Telefoon 071-161400.
UITSLUITEND VOOR
RUBRIEKSADVERTENTIES
(Sleuteltjes): Telefoon 071-143545.
ABONNEMENTEN
Tel. 071-161400
bij vooruitbetaling (incl. BTW)
per kwartaal74.15
per jaarf 285,50
per maand (alleen via
automatische incasso)25,30
VERZENDING PER POST:
per kwartaalƒ105,75
LOSSE NUMMERS1,35
NABEZORGING:
ma.-vrij. 18.00-19.30 uur
zaterdag 13.00-14.00 uur
Telefoon: 071-161400.
KABELKRANT:
Redactie 071-161420
Advertenties 071-161363.
Uitgeversmaatschappij
Leidsch Dagblad B.V.
een Werkmaatschappij van
Damiate Holding B.V.
Aangesloten bij de Gemeenschappelij
ke Persdienst (GPD), met correspon
denten in binnen- en buitenland.
ALPHENS mDAGBLAD
Alphen
(voor reserveringen 01720-20800):
EURO 1, 2, 3, 4: 'Shirley Valentine', dag.
18.45 en 21.30 uur, za. en woe. 13.45,18.45
i 21.30 uur, zo. 13.45, 16.15, 18.45 en
GREENWAY: 'Wings of fame', zo. t
do. 20.15 uur, al.
'Johnny Handsome', vr. en za. 19.00 t
21.30 u
al.
19.00 en 21.15 uur, zo ook 14.30 t
LIDO 1, 2, 3, 4, en STUDIO (124130/-
133210): 'Look who's talking', al.
'Internal affairs', 12 jr.
'Tango Cash', al.
'She devil', dag. 14.30, 19.00 en 21.15 uur.
al.
'Family business', dag. 18.45 en 21.15 u
21.45
'A dry, white season', vr. t/m ma. 20.00
22.15 uur.
'Look who's talking', dag. 18.45 en 21
uur, za. en woe. 13.45,18.45 en 21.15 u
zo. 13.45, 16.15, 18.45 en 21.15 uur, al.
'Turner Hooch', dag. 18.45 en 21.30 u
za. en woe. 13.45, 18.45 en 21.30 uur,
13.45, 16.15, 18.45 en 21.30 uur, al.
14.00 en 15.45 uur. al.
'Dead poets society', vr. en za. 19.00 e
21.15 uur, zo. t/m do. 20.15 uur.
Kindervoorstellingen: 'Oliver Co.', z
en woe. 14.00 en 15.45 uur, zo. 14.00 uv
Wassenaar
(voor reserveringen: 01751-13269)
ASTRA: 'Steel magnolia's', vr. t/m
20.00 uur. 12 jr.
'Honey I shrunk the kids', za
14.00 uur. al.
HEEFT DE KERK EEN GOEDE RAAD
VOOR DE 0URGERS VAN
LITOUWEN...
DIE
ONDER EEN
TOENEMENDE
SOVJETDRUK
STAAN f
z-ij-N T.e.&-£-n-sjAruae-n H-e-e-r.T
N-U A-L 0.ns.£.<i£.V.e.H OMdAT HhJ
VAr/V-A-V-O-uO V-O.ST-B-AL-L-G-N
M-o-ES T krt jje.£.M a.p
