Ford en VW
gaan samen
auto bouwen
Economisch hervormingsplan Moskou vlees noch vis
Vloerpaneel met slijtvaste kunststof- toplaag
Gedurfde stijlvormen in
zelf-leg vloerpanelen
Gesloten
vistijd had
z'n charme
WODKA MAG NIET VAN GORBY ZIJN
Pie Medical blijft zwijgen
over commissaris-affaire
Het is inmiddels al zes jaar gele
den dat de overheid besloot om
de zogenaamde gesloten tijd af te
schaffen. Tot 1984 was er jaarlijks
een periode van 6 tot 8 weken in
de maanden april en mei waarop
er in ons binnenwater niet mocht
worden gevist om de voortplan
ting niet te verstoren.
Dat er biologisch gezien weinig
van klopte en het een regelrechte
discriminatie was ten opzichte
van andere watersporters die hun
liefhebberij in het broedseizoen
wel mochten beoefenen, was de
sportvisser al vele jaren een
doorn in het oog. Maar pas na her
haald en hardnekkig aandringen
van de overkoepelende hengel
sportorganisaties haalde 'Den
Haag' bakzeil.
Ik heb dat afschaffen altijd met
gemengde gevoelens bekeken. In
eerste instantie was er natuurlijk
de blijdschap dat je nu het hele
jaar door met de hengel naar de
waterkant kon, maar aan de ande
re kant ging er ook iets verloren.
De gesloten tijd was bij uitstek
een periode waarin de hengelaar
zijn spulletjes inspecteerde. Op
de werpmolen een nieuwe lijn
spoelde, de tuigendoos weer op
orde bracht, en in een iets vérder
verleden de bamboehengels op-
schuurde en van
laag voorzag.
Het was in feite het opladen van
de batterij voor de 1ste juni, de
dag waarop officieel het nieuwe
visseizoen begon. Als je er met
•oudere hengelsportwinkeliers
over praat klinkt toch bij de
meesten een beetje weemoed
door van die goeie ouwe tijd
waarop in de maand mei broeders
in Petrus samenhokten in de win
kel om elkaar in hengelkoorts
naar de kroon te steken. En, goed
voor de neringdoenden, ook wat
nieuwe vismaterialen aan te
schaffen.
Die 1ste juni was ook de dag
waarop de media aandacht be
steedden aan de hengelsport. Het
NTS- en latere NOS-journaal
bracht steevast op die dag beel
den van de Bosbaan in Amster
dam waar al in het nachtelijk
duister de jacht op tde karper
werd geopend.
Dat traditionele begin van het
hengelportnieuwjaar is er niet
meer. De hengelsportorganisaties
hebben er een beetje een surro
gaatoplossing voor bedacht door
de laatste zaterdag van mei uit te
roepen tot Nationale Visdag. Mor
gen is het weer zover en een groot
aantal hengelsportverengingen
organiseert op die dag iets extra's.
Maar de echte opening van het
visseizoen heeft het mij nooit
kunnen doen vergeten. Nu die ge
sloten tijd dus al zes jaar achter
ons ligt hebben we langzamer
hand wat ervaringen kunnen op
doen met de vistijd in de maan
den april en mei in het binnenwa
ter. En langzamerhand is geble
ken dat deze lenteperiode een
zeer interessante vistijd is.
Zo leefde bij vele hengelaars
toch de overtuiging dat de vis in
de periode dat de watertempera
tuur nog aan de lage kant is, zijn
heil blijft zoeken op de diepere
plekken en dat de oeverzones en
de ondiepe sloten weinig kans op
succes bieden. Daarop zijn de
meesten langzamerhand terugge
komen.
Zeker wanneer de dagen flink
beginnen te lengen, maar het zon
der poolpak nog altijd behelpen is
langs de waterkant, begint de vis
toch al een grotere activiteit aan
de dag te leggen en verhuist soms
al naar de ondiepere gedeelten.
Soms als een paar dagen achter
een de zon heeft geschenen zijn ze
daar al de hele dag te vinden, bij
wat bewolkter dagen trekken ze
soms maar een paar uur dag naar
de plekken toe om te kijken of er
iets van hun gading te vinden is.
Het grote voordeel van het
voorjaarsvissen is dat de vis in ze
kere zin een vastentijd achter de
rug heeft. In de winter zwemt de
vis veel minder, zijn verbranding
staat op een lager pitje en daar
door heeft hij minder behoefte
aan voedsel. Sommige vissen te
ren ook duidelijk op hun vetlaag
die ze in de voorafgaande zomer
en herfst hebben opgebouwd.
Ze zijn dus over het algemeen
hongerig van aard, al kan dat
laatste zeer wissevallig zijn. En
vermoed ik enige samenhang met
watertemperatuur, windrichting
en mischien nog wel een handvol
andere factoren.
Het heeft nog een paar andere
heel duidelijke voordelen. In de
eerste plaats moet de planten
groei nog helemaal op gang ko
men. Dat betekent dat er vooral
vismogelijkheden zijn in viswate
ren die enkele maanden later ge
heel zijn overwoekerd met wa
ter- en/of oeverplanten.
Zeker voor de karpervisserij is
dat van groot belang. Het risico
om een gehaakte vis die een lange
run maakt te verspelen is aanmer
kelijk kleiner. Er zijn zelfs vis-
plekken die alleen in de winter en
het voorjaar te bevissen zijn. Dat
geldt bijvoorbeeld voor een aan
tal polderwateren.
De hoeveelheid voedsel die
voor de vis beschikbaar is (bij
voorbeeld insecten) is geringer
dan in zomer en herfst en zal de
vis dus eerder geneigd zijn om het
aas van de hengelaar te accepte-
En dan is er nog de rust op en
aan het water. Hoewel het water
sportseizoen steeds vroeger op
gang lijk te komen zijn het toch
de maanden april en mei waarin
het op het water doorgaans vrij
rustig is.
Stijlvolle tuinverlichting
Amerikaans systeem
veilig en goedkoop
Van elke tien Amerikanen die tuinverlichting aanschaffen, kiezen er zeven
voor het Malibu-systeem. Om diverse goede redenen: het is volkomen vei
lig (12 volt), het is heel eenvoudig te monteren en eventueel ook te verplaat
sen dank zij de grondpennen, het is volkomen weerbestendig en het ge
bruikt een minimum aan stroom, terwijl de lichtopbrengst groot is.
Dit nu in Amerika snel zeer populair geworden tuinverlichtingssysteem,
dat bovendien nog bijzonder fraai vormgegeven is, is sinds kort ook in Ne
derland te koop.
Het Malibu-assortiment omvat torenlampen (al dan niet met afscherm-
kap), overkapte prismalantaarns en schijnwerpers. De torenlampen geven
een bijzonder effect op gazon, bloembed of tuinpad, omdat het licht in con
centrische cirkels naar beneden wordt gericht.
Alle types zijn per stuk verkrijgbaar (prijzen van ong. 50 tot 60 gulden),
maar ook per set van vier stuks, compleet met 15 meter laagspanningska-
bel en een transformator met timer en schakelklok. De prijzen van deze
sets variëren van 349 tot 480 gulden.
Tuinverlichting verlengt, vooral in voor- en naseizoen, het tuingenot met
enkele uren per dag. Het stijlvolle design maakt de Malibu's overigens ook
overdag tot een sieraad.
Importeur is Markt (Holland) in Wcesp. 02940-17417.
Een nieuwe ontwikkeling op
het gebied van dhz-
vloerafwerking is
'masterfloor'. Dit produkt
wordt geleverd in de vorm van
18,5 cm brede panelen, die 180
cm lang zijn en ca. 7 mm dik.
Masterfloor doet in vele
opzichten aan parket denken.
Maar er zijn wezenlijke verschillen
ten opzichte van uit hout vervaar
digde parketsoorten. De master-
floorpanelen zijn samengesteld uit
WPM, afkorting van 'wood proces
ses material", een hard geperste
kern van fijne houtspanen die met
milieu-veilige bindmiddelen ver-
lijmd zijn.
Zelf te leggen
De toplaag bestaat uit een zeer har
de, sterk slijtvaste kunststof, die on
der de meest strenge omstandighe
den is uitgetest. Een door ons zelf
uitgevoerde proef waaraan 'moed
wil' te pas kwam, bevestigde de
conclusies van het Houtinstituut
TNO: zelfs met een scherpe spijker
punt krassend was er nauwelijks
sprake van zichtbare beschadiging.
Alleen met heel grof geweld (een
met de hamer gedreven beitel) kon
den we er doorheen komen. Naald-
hakbestendig en bestand tegen de
poten van zware meubels is deze
vloerafwerking dus in elk geval.
De extreme slijtvastheid is uiter
aard een belangrijk punt. Maar voor
de doe-het-zelver is nog iets anders
van primair belang: kun je het zelf
leggen? Dat is geen probleem. De
panelen passen met messing en
groef in elkaar zodat een optisch
naadloos oppervlak ontstaat.
Gebruiksklaar
Ze kunnen, mits op een vlakke en
droge ondervloer (zoals oud en
versleten parket, linoleum e.d.) 'los'
gelegd worden. Lijmen of spijkeren
is niet nodig. Alleen voor de in el
kaar passende profielen moet op af
standen van ca. 60 cm een druppel
tje houtlijm (PVA) worden aange
bracht. Vervolgens wordt paneel na
paneel met een houten klosje of een
afgezaagd restantdeel van een pa
neel in elkaar getikt, of met de ha-
Na het leggen is geen afwerking
met lak nodig. De vloer is meteen
gebruiksklaar. Dank zij de geringe
dikte levert het aanbrengen ook
geen problemen bij de deurdrem
pels op.
Ook wat onderhoud betreft is
masterfloor een 'makkie': stofzui
gen en af en toe met een vochtige
doek erover. De bijgevoegde legin-
structie is compleet en duidelijk. De
panelen zijn (in pakketten van 5
stuks, ruim 1,6 vierkante meter be
slaand) verkrijgbaar in eiken, licht
essen, beuken en wit-beuken, pine-
wood, marmer, travertin en granito.
Per vierkante meter komt de ad
viesprijs op 59 gulden.
Voor meer informatie Fetim,
Amsterdam, tel. 020-840905.
Voor echte durvers op het gebied van vloerbedekking is er sindskort een
nieuw materiaal te koop. Panel House heeft een reeks vierkante vloerpane
len (je zou ze ook tegels kunnen noemen) gelanceerd met sterk sprekende,
kleurrijke motieven in allerlei klassieke stijlvormen: Grieks. Romeins,
Etrustkisch, Biedermeyer, Empire. Art-Deco, Jugendstil, Memphis. Coun
try, enz. Zo'n vloer knalt er stevig uit... en dat moet dan uiteraard in zekere
overeenstemming met het overige interieur zijn.
In technisch opzicht is het Panel House vloermateriaal eveneens een no
viteit. De panelen zijn opgebouwd uit vijf tussenlagen van dun massief
berkehout, een geluiddempende kurklaag aan de onderzijde en aan de bo
venkant een sterke krasbestendige lakafwerking.
Het is een Nederlandse vinding die, naar de fabrikant zegt, binnenkort
ook wordt uitgebreid met volgens dezelfde principes vervaardigde materi
alen voor deurbekleding en lambrizeringen.
De panelen zijn 50 x 50 cm groot. De prijs ligt rond de 100 gulden per
vierkante meter.
Meer informatie: Panel House, Amsterdam, 020-850875. (foto gpd>
ECONOMIE
Superconcorde
De vliegtuigbouwers Deutsche Air
bus uit de Bondsrepubliek en
Boeing en McDonnell Douglas uit
de Verenigde Staten zullen deelne
men aan het onderzoek naar een su
personisch vliegtuig van de tweede
generatie. Twee weken geleden
kondigden de Franse Aerospatiale
en British Aerospace (BAe) een der
gelijk onderzoek aan. Aerospatiale
en BAe verklaarden op 9 mei dat het
vooronderzoek 67 miljoen gulden
gaat kosten.
Prijsstijgingen
De afschaffing van subsidies in
Tsjechoslowakije leidt tot een stij
ging van de voedselprijzen met ge
middeld 24,6 procent. Dat is de
grootste prijsstijging sinds 1953, zo
heeft minister Ladislav Dvorak,
hoofd van het prijsbureau, gisteren
verklaard. Op 9 juli schaft de rege
ring subsidies af met een waarde
van 3,2 miljard gulden.
Van onze correspondent
Hans Geleijnse
Al van tevoren stond vast dat het
economisch hervormingsplan van
de regering-Ryzjkov, goedgekeurd
door president Gorbatsjov en zijn
raad van adviseurs, op kritiek zou
stuiten van conservatieven en radi
cale hervormers. De conservatieve
vleugel in de communistische partij
zegt al maanden openlijk dat Gor
batsjov capituleert voor de radicale
hervormers, die de Sovjetunie aan
het kapitalisme willen uitleveren.
Het maandenlange wachten op
de presentatie van het plan is voor
een goed deel veroorzaakt door de
angst voor maatschappelijke on
rust. De Sovjet-consument is al
tientallen jaren gewend aan vaste
prijzen. De grote grief nu is dat de
winkels zo goed als leeg zijn en de
roebels niet besteed kunnen wor
den. De spaartegoeden van de 250
miljoen Sovjets worden geschat op
165 miljard roebel.
Gorbatsjov heeft herhaaldelijk
gezegd dat perestrojka niet snel ge
noeg gaat door tegenstand van het
bureaucratische apparaat. Maar in
het nu ontvouwde plan wordt dit
apparaat juist ontzien, terwijl de
toch al op de rand van de armoede
levende bevolking hard wordt aan
gepakt
Pas in de laatste fase van het plan,
voorzien in 1993, zal een begin wor
den gemaakt met de ontmanteling
van de centrale ministeries en de
staatsmonopolies. De vrees voor de
tegenstand van de communistische
bureaucratie is. vlak voor het partij
congres, kennelijk groter dan die
voor het te verwachten volkspro
test.
Feitelijk is alleen de herziening
van het prijsstelsel en de invoering
van een individuele inkomsten- en
winstbelasting voor bedrijven en
coöperaties gereed. De overige
maatregelen bevinden zich slechts
in het stadium van 'goede
Het nieuwe prijsstelsel heeft bo
vendien weinig met een vrije markt
te maken, ook al krijgt dat begrip de
toevoeging 'gereguleerd'. Slechts
tien tot vijftien procent van de prij
zen zal eind volgend jaar werkelijk
vrij zijn, de rest wordt bepaald door
de centrale overheid.
Zoals het plan er nu uitziet, zullen
alleen de inkomsten van de bedrij
ven er duchtig op vooruitgaan. En
juist omdat 'het commando-sys
teem'. het van bovenaf regelen van
de economische bedrijvigheid, niet
wordt afgebroken, zo redeneren de
hervormers, zal er niets terechtko
men van investeringen in industrie-
Ie vernieuwing. "Het geld verdwijnt
gewoon in de zakken van de bu
reaucraten", zei een van hen in de
wandelgangen van de Opperste
Sovjet.
De regering schermt nog met het
idee om een referendum te organi
seren over het hervormingsplan.
Maar dan zal het parlement aller
eerst een referendumwet moeten
aannemen. In de Sovjetunie is nog
nooit een referendum gehouden.
Bovendien repte premier Ryzjkov
gisteren in het parlement in het ge
heel niet over de mogelijkheid van
een referendum. Pas na de vergade
ring, daarnaar gevraagd door jour
nalisten, zei hij dat zo'n volksraad
pleging tot de mogelijkheden be
hoort.
Dat Ryzkjov voorzichtig is met de
'stemme des volks' ligt voor de
hand. Het Poolse voorbeeld is wei
nig hoopgevend. Eind 1987 organi
seerde het toen nog communisti
sche bewind een referendum over
prijsstijgingen en hervormingen.
De regering leed een nederlaag, die
de inleiding vormde tot het verdwij
nen van het regime.
De plannen bevatten nog veel
open einden. Zo is het onduidelijk
hoe de regering de invoering van
een sociaal verzekeringsstelsel wil
financieren. De financiering van de
prijscompensaties zal het al giganti
sche tekort op de begroting met
naar schatting 50 procent doen stij
gen. De verzelfstandiging van be
drijven heeft er bovendien toe ge
leid dat de inkomsten voor de rege
ring in de jaren dat Gorbatsjov aan
de macht is zijn gedaald van 47 naar
38 procent van het bruto nationaal
produkt. De mogelijkheid blijft
aanwezig dat Gorbatsjov met een
presidentieefcdecreet het tempo van
de hervormingen zal versnellen. In
maart was dat het argument van de
Sovjet-leider om zijn verkiezing tot
president met bijzondere volmach
ten door te drukken.
Het is niet onaannemelijk dat
Gorbatsjov dit ook gaat doen. Uit de
kring van zijn naaste adviseurs ko
men dergelijke geluiden. Het is al
gemeen bekend dat premier Ryzk
jov een voorstander is van centrale
planning en het zoveel mogelijk in
standhouden van het apparaat. Al
maanden gaan er geruchten dat hij
het veld zou moeten ruimen om te
worden vervangen door Gor-
batsjovs economische steunpilaar,
de hervormer Albakin.
Een presidentieel decreet dat het
mes zet in het geldverslindende bu
reaucratische apparaat en de indus
triële verkwisting die ermee ver
bonden is, zou kunnen bijdragen
aan een iets gunstiger publieke opi
nie. Gorbatsjov is binnenslands
2eer impopulair vanwege de econo
mische malaise.
KEULEN (DPA) De autoconcerns Volkswagen en Ford
Europa gaan gezamenlijk auto's produceren in Spanje of
Portugal. Het Spaanse dagblad 'El Pais' berichtte woens
dag dat de concerns 4,5 miljard gulden willen steken in de
fabriek.
De produktie van vooral grotere
personenauto's gaat 300.000 stuks
per jaar bedragen. De carosserie
voor de auto wordt in elk geval
nieuw ontwikkeld. Over onderde
len en componenten bestaat nog
geen duidelijkheid. Ford en Volks
wagen kunnen bestaande compo
nenten leveren of nieuwe ontwikke
len.
Een definitieve beslissing valt in
de komende maanden, zo heeft een
woordvoerder van de Ford-fabriek
in Keulen woensdag verklaard. De
beslising over de vestigingsplaats
voor meer economisch
nieuws zie pagina 6
hangt af van de faciliteiten die de
Zuideuropese landen bieden.
Ford verklaarde dat de auto-con
cerns een nieuwe auto willen ont
wikkelen met een grote, variabele
binnenruimte en met maximaal ze
ven zitplaatsen. Daarmee wil de
nieuw te vormen combinatie vooral
de concurrentie aangaan met de
Franse autofabriek Renault. Die
heeft een groot succes met het type
'Space', dat samen met Volvo werd
ontwikkeld.
Ook zijn Ford en Volkswagen, die
in Argentinië en Brazilië al samen
werken onder de naam 'Autolatina',
bang voor de Japanse concurrentie.
Toyota heeft plannen om het duur
dere auto-type, waarmee het op de
Amerikaanse markt al vele concur
renten nekte, ook in Europa te in
troduceren.
•ST. PAUL Eén van de eerste daden van Gorbatsjov als hoogste baas in de Sovjetunie was het verbod op het
gebruik van alcohol. In de Verenigde Staten deed de Russische partijleider een adverteerder toch vooral denken -- - -.-
aan wodka en gebruikte zijn beeltenis voor een reclamecampagne. Mag niet, vond het bestuur van St. Paul, en de verstrekking
avertentie moest worden verwijderd.
MAASTRICHT (GPD/ANP) - Di
recteur B. Alberts van Pie Medical
blijft verzwijgen waarom de voltal
lige raad van commissarissen van
het bedrijf begin mei opstapte. Tij
dens de aandeelhoudersvergade
ring afgelopen woensdag slaagde
hij er opnieuw in een waas van ge
heimzinnigheid rond de affaire op
te trekken.
"In het belang van de vennoot
schap worden over het vertrek van
de commissarissen geen medede
lingen gedaan", aldus Alberts. "Het
is net als in sommige huwelijken.
Op een gegeven moment is het be
ter te scheiden, zonder dat je een
schuldige voor het vastlopen kunt
aanwijzen".
De 33 aanwezige aandeelhouders
slikten het allemaal als zoete koek.
Slechts eenmaal verwees een effec
tenbezitter in een voorzichtige
vraag naar de affaire, toen hij aan de
nieuwe commissarissen H. Joosten
en prof. dr. R. Reneman vroeg of zij
op de hoogte zijn van de reden voor
het aftreden van hun voorgangers.
De enige serieuze opponent was
aandeelhouder Brouwer, die het be
stuur op wat onzorgvuldigheden en
onjuistheden in het jaarverslag en
notulen betrapte. Zo bleek een vo
rig jaar extra uitgevoerd optiepro
gramma voor vijf werknemers van
Pie Medical niet in de toelichting en
erslaggeving opgenomen. Het be-
9.600 extra
opties om op een steeds krapper
wordende arbeidsmarkt personeel
voor het bedrijf te kunnen behou
den. Joosten, die de voorzittersha
mer in de vergadering direct na zijn
benoeming van Alberts overnam,
erkende dat dit ten onrechte niet
was gemeld.
Joosten nam woensdag al snel na
het begin van de vergadering de
voorzittershamer over van direc
teur B. Alberts. Voor de 42-jarige
Joosten is Pie Medical geen onbe
kende. Als manager-financiering
van de NV Industriebank Liof is hij
sinds 1982 door het verstrekken van
risico-kapitaal nauw betrokken bij
de Maastrichtse fabrikant van me
dische electronica. Bovendien zit
hij in het bestuur van de stichting
die de prioriteitsaandelen van de
vennootschap beheert.
Pie Medical gaat zich steeds meer
terugtrekken uit de Verenigde Sta
ten en meer concentreren op de af
zet in Europa, zo bleek tijdens de
verder gezapige aandeelhouders
vergadering. Het bedrijf heeft het
afgelopen jaar door valutaschom
melingen en distributieproblemen
nogal wat schade opgelopen in
Amerika. Door concentratie op Eu
ropa denkt Alberts dat gevaar te
kunnen beperken.
De geruchten die de laatste tijd op
de beursvloer circuleren dat
brancheverwante bedrijven als Nu-
cletron en Delft Instruments in een
overname zouden zijn geïnteres
seerd, werden door directeur Al
berts met klem ontkend.
iihrn
Vissen kunnen we nu het hele jaar door.
