Hervorming Roemenië kan alleen geleidelijk
Onderwijsvrijheid duur betaald
Commissie: fusie
Kampen en VU
ÜHNIE
ILIESCU
Suggestie voor de VVD
Christian Ffellowship'
bestudeert Europa '92
VRIJDAG 18 MEI 19»
GEESTELIJK LEVEN
Door Ion Iliescu
In vergelijking met wat er gebeur
de in de rest van Oost-Europa, valt
Roemenië op als voorbeeld van een
land waar het falen van het socialis
me werd versterkt door incompe
tentie en despotisme. Dat explosie
ve mengsel verklaart de snelle val
van het regime Ceausescu. Het was
dit systeem dat een door en door an
ti-democratische maatschappij cre-
eerde, die ten dienste stond van een
machtselite die de dictatuur over
eind hield. Op economisch gebied
werkte het socialisme ontmoedi
gend voor de arbeiders, bij gebrek
aan materiele prikkels. Mogelijk
faalde het systeem vooral op sociaal
niveau, waar het in theorie zijn
grootste winst had moeten boeken.
In plaats van een geest van samen
werking te stimuleren, zaaide het
achterdocht en afgunst, die de in
strumenten werden voor de onder
drukking van het volk. Tegelijker
tijd sleepte het Roemeense socialis
tische systeem het land naar de
rand van de afgrond, en stortte het
in een diepe politieke, economi
sche. sociale en morele crisis.
Voortgang langs die weg zou Roe
menië tot de vergetelheid hebben
veroordeeld. Daarom was de revo
lutie onvermijdelijk.
De nationale consensus kwam
eind 1989 spontaan tot ontploffing,
en veegde niet alleen 24 jaar dicta
tuur van Nicolae Ceausescu weg,
maar ook het systeem dat sinds kort
na de Tweede Wereldoorlog had ge
functioneerd.
De slopers verwoestten het hele
politieke stelsel en lieten een waar
machtsvacuüm achter. Tegen die
achtergrond legde het Front voor
Nationale Redding (FNR), dat tot
stand kwam tijdens de geboorte
weeën van de revolutie, zich de taak
op Roemenië te redden uit de greep
van de dood en het om te bouwen
tot een moderne, democratische
staat; een waardig lid van de Eu
ropese familie.
Wij hebben al noodzakelijke her
vormingen doorgevoerd om de vrij
heid van meningsuiting, de vrijheid
van politieke vereniging, de pers
vrijheid, de rechten van de mens en
de individuele bewegingsvrijheid te
Een klein meisje toont haar voorkeur voor interim-president Ion Iliescu temidden i
schatting 20.000 mensen in de plaats Ploiesti.
garanderen. Maar het is niet alleen
een kwestie van bevrediging van de
directe behoeften die door de revo
lutie in de aandacht zijn gebracht.
Het is ook een kwestie van het leg
gen van de basis voor de toekomsti
ge integratie van Roemenië met an
dere democratische landen, waar
voor het noodzakelijk is dat er eco
nomische hervormingen worden
doorgevoerd en het land wordt aan
gepast aan de behoeften van het in
formatietijdperk.
Het FNR gelooft dat het politieke
systeem van het toekomstige Roe
menië gebaseerd moet zijn op de
waarden van democratie en plura
lisme, op het principe van scheiding
van wetgevende, uitvoerende en
rechtelijke macht. Het economisch
programma van de partij pleit voor
een markteconomie waarin plaats is
voor particulier initiatief, en dat
pleit voor versterking van het nu al
begonnen proces van privatisering,
vooral in de dienstensector.
Industrie
Onder de moeilijke omstandigheid
dat er geen binnenlands kapitaal
voor handen is, stelt het FNR voor
dat de grote staatsbedrijven worden
veranderd in ondernemingen die
onafhankelijk op de markt kunnen
opereren. Tegelijkertijd is het nood
zakelijk de activiteiten van verschil
lende ministeries te evalueren, en
onnodige organisatorische dwars
verbindingen te verbreken.
Een dergelijke radicale transfor
matie van de Roemeense industrie
kan niet worden uitgevoerd zonder
buitenlandse investeringen, die
door onlangs doorgevoerde wets
wijzigingen mogelijk zijn gewor
den.
De herintegratie van de Roe
meense industrie in de internatio
nale arbeidsverdeling is een absolu
te noodzaak in een wereld die in toe
nemende mate wordt gekarakteri
seerd door onderlinge afhankelijk
heid. De ervaring van de afgelopen
jaren heeft geleerd dat zelfvoorzie
ning onverenigbaar is met de be
hoeften van heden en toekomst. Op
het gebied van de landbouw gelooft
het FNR in het steunen van activi
teiten van individuele boeren, de
coöperaties en de grote staatsboer
derijen. Die moeten moderne tech
nieken doorvoeren en modellen
worden voor de organisatie van
landbouwproduktie.
Om die programma's uit te voe
ren moeten sociale maatregelen
worden getroffen die als schokbre-
kers kunnen dienen voor de onver
mijdelijke negatieve gevolgen van
de overgang van een gecentraliseer
de naar een markteconomie.
Maar het overgangsproces in ons
land, dat zoveel heeft geleden, moet
geleidelijk verlopen. Roemenië
moet de gedachte van een snelle
hervorming van zich afzetten. Die
realiteit ligt achter de algemene filo
sofie van het FNR, een centrum
linkse beweging die de waarden en
doelstellingen aanhangt van de Eu
ropese sociaal-democratie.
Op internationaal niveau steunt
het front een actief beleid van vrede
en dialoog, waardoor Roemenië zal
worden opgenomen in het politieke
leven van Europa en de mondiale
gemeenschap. Wat onze buurlan
den betreft streeft het FNR naar
harmonie en naar vreedzame oplos
singen voor alle problemen die de
kop op kunnen steken. Vrede en
veiligheid in Europa, en voortzet
ting van het proces van ontwape
ning zijn de hoofdthema's van ons
buitenlands beleid.
Dit is het programma dat het FNR
presenteert in de eerste vrije verkie
zingen die in Roemenië worden ge
houden in de tweede helft van de
20ste eeuw. Op 20 mei zullen de
Roemeense burgers moeten bepa
len wie het best aansluit bij hun
wensen en bij de enorme taken
waarvoor het vrije Roemenië zich
gesteld ziet.
Ion Ilicscu is waarnemend president
van Roemenie en presidentskandidaat
namens het Front voor Nationale Red
ding. Onder het regime van Nicolae
Ceausescu diende hij van 1979 tot 1984
als directeur voor waterzaken, met mi
nisteriële bevoegdheid. Hij viel in on
genade en werd gedegradeerd tot di-
cen technische uitgeverij.
door Margreet Vermeulen
DEN HAAG (GPD) - Het verzuilde
onderwijsbestel in Nederland is
duur en inefficiënt. Dat vinden de
vier onderwijsspecialisten van de
Organisatie voor Economische Sa
menwerking en Ontwikkeling (OE
SO) in Parijs. De vier buitenlandse
experts wreven hun ogen uit toen ze
onlangs ontdekten dat in veel dor
pen een protestants-christelijke,
een katholieke en een openbare
school naast elkaar voortbestaan,
terwijl ze alle drie halfleeg staan.
De conclusie dat de verzuiling
van het onderwijs ons land handen
vol geld kost, moet minister Ritzen
(onderwijs) op zijn minst bekend in
de oren hebben geklonken. Jo Rit
zen was immers de eerste Nederlan
der die een berekening maakte van
de kosten die de verzuiling met zich
meebrengt. In 1981 zei de Nijmeeg
se onderwijs-econoom Jo Ritzen in
een interview dat hij de kosten van
de verzuiling op minimaal een half
en maximaal één miljard gulden per
jaar schatte.
Ironisch genoeg is dat precies het
bedrag waar Ritzen nu - zeven jaar
later - naarstig naar op zoek is om
zijn begroting kloppend te krijgen.
Maar de PvdA-bewindsman haastte
zich zijn coalitie-partner het CDA
gerust te stellen: aan de verzuiling
wordt niet getornd. Wat Ritzen in
1981 nog typeerde als een "verstard
systeem" is nu "van grote waarde".
Vrijheid
Bij de Besturenraad van het protes
tants-christelijk onderwijs worden
precies dezelfde bewoordingen ge
bruikt; de verzuiling heet hier, net
als bij Ritzen, 'de vrijheid van on
derwijs'. "De vrijheid van onder
wijs wordt duur betaald", erkent
Verhey van de Besturenraad. "Niks
vrijheid", pareert voorzitter Uilke-
ma van de Vereniging voor Open
baar Onderwijs (VOO). "Het bijzon
der onderwijs is een vorm van ge
subsidieerde discriminatie, zelfs
van apartheid", beweert Uilkema in
een poging de schoolstrijd nieuw le
ven in te blazen. "Het is een verspil
lend bestel. Die weelde kunnen wij
ons helemaal niet veroorloven", al
dus Uilkema.
De meest bekende en gehate on
kostenpost voor het bijzonder on
derwijs is de zogenoemde 'gebro
ken-ruitjesregeling'. Alle extra ex
ploitatiekosten die een gemeente
bestuur maakt voor het openbaar
onderwijs moeten automatisch óók
worden overgemaakt aan het bij
zonder onderwijs. Dus als er bij de
openbare school meer ruiten sneu
velen dan werd verwacht, dan wor
den de extra reparatiekosten niet al
leen vergoed aan de openbare, maar
ook aan de protestantse en/of katho
lieke school - ook als die scholen he
lemaal geen glasschade hebben.
Hoeveel geld die regeling de ge
meentebesturen in ons land jaar
lijks kost, is onbekend. Verhey van
de Besturenraad schat het bedrag
op 40 miljoen per jaar. "Dat zijn echt
peanuts", vindt hij. Ook voorzitter
Uilkema van de Vereniging Open
baar Onderwijs (VOO) houdt het op
enkele tientallen miljoenen, alleen
voor het basisonderwijs. Maar klei
ne bedragen hebben soms grote ge
volgen, vindt Uilkema. "De bijzon
dere scholen krijgen dus geld dat ze
feitelijk niet nodig hebben. Daar
mee kunnen ze leuke dingen voor
de kinderen doen en dat lokt weer
nieuwe leerlingen". Oneerlijke con
currentie, vindt hij, waardoor vaak
de openbare scholen de klappen
krijgen door de dalende leerlingen
aantallen.
Slepen
"De bijzondere scholen hebben
zich als commerciële instellingen
op de leerlingenmarkt gestort en
binnengesleept wat er binnen te sle
pen viel", meent Uilkema. Volgens
hem is van de oorspronkelijke rk- of
pc-signatuur op veel scholen weinig
meer te merken, "om zo min moge
lijk ouders af te schrikken. Kortom,
het onderscheid tussen gewone- en
bijzondere scholen vervaagt, waar
door het bestaansrecht van het bij
zonder onderwijs wordt onder
mijnd", vindt de voorvechter voor
openbaar onderwijs.
De rust die men bij de Besturen
raad PCO uitstraalt, doet echter an
ders vermoeden. Verheij: "Sinds de
jaren '60 is het aandeel van de pc-
scholen alleen maar gestegen, hoe
wel de ontkerkelijk in een ras tem
po voortschrijdt". Het bureau van
Uilkema bevat daarentegen onder
zoeken waaruit blijkt dat het aan
deel van de pc-scholen in het basis
onderwijs juist daalt.
Volgens Verheij geven ouders
nogal eens de voorkeur aan een pc-
school, omdat die veelal bekend
staan als degelijk. Ook een strikte
naleving van normen en waarden
valt tegenwoordig bij ouders weer
in de smaak, meent hij. Maar met
geld heeft de blijvende en zelfs
groeiende belangstelling voor het
protestants-christelijk onderwijs
volgens Verheij niks te maken.
Volgens Verheij leidt de 'gebro
ken-ruitjesregeling' tot spaarzaam
heid. Een gemeente bedenkt zich
wel drie keer om extra geld uit te ge
ven aan het openbaar onderwijs,
immers elke gulden moet óók aan
het bijzonder onderwijs worden
overgemaakt.
Problemen
De gewraakte 'gebroken-ruitjesre
geling' gaat straks ook gelden voor
het beroepsonderwijs. Veel ge
meentebesturen voorzien enorme
problemen als ze de meeruitgaven
voor een openbare mavo straks niet
alleen automatisch aan de bijzonde
re mavo moet doorberekenen, maar
ook aan het bijzonder technisch- en
ander beroepsonderwijs. "Mogelijk
dat deze ijzeren consequentie 'zum
.teufel' voert", erkent ook Verheij.
"Maar het is de enige garantie dat
het bijzonder- en het openbaar on
derwijs altijd gelijkelijk worden be
handeld, in financieel opzicht".
Het meest kostbare aspect van de
verzuiling is dat het leidt tot veel
kleine scholen. En kleine schooltjes
zijn duurder dan grote. Een klein
schooltje met 23 a 30 leerlingen is
wat betreft de personeelskosten al
leen al twee maal zo duur uit als een
gewone basisschool. Het enige on
derzoek dat ooit is uitgevoerd naar
de kosten van de verzuiling, heeft
zich dan ook op schaalvergroting
geconcentreerd. In 1987 conclu
deerde J. Koelman in zijn proef
schrift 'kosten van verzuiling' dat
jaarlijks 500 miljoen kon worden
bespaard op de personeelskosten in
het lager onderwijs. Voorwaarde
was dat de gemiddelde schoolgroot
te werd opgerekt naar 200 leerlin
gen per school, met een maximum
van 500 leerlingen.
Iedereen gebruikt Koelmans con
clusies zoals het hem schikt. Zo be
nadrukt Uilkema dat volgens Koel
man de verzuiling - doorgerekend
naar het hele onderwijsterrein - ten
minste 1,5 miljard kost. Verhey acht
deze doorrekening "volstrekt onwe
tenschappelijk". Koelman schrijft
letterlijk: "Het zou mij niets verba
zen als de extra uitgaven als gevolg
van de verzuiling 1,5 a 2 miljard be
dragen voor het hele onderwijsstel
sel".
Loopafstand
Daarnaast vindt Verheij dat Koel
man niet zozeer de kosten van de
verzuiling heeft berekend, maar de
voordelen van schaalvergroting
heeft becijferd. De dure kleine
schooltjes in Nederland zijn niet al
leen een gevolg van de verzuiling,
benadrukt Verheij. Ook de OESO-
experts schrijven het voorkomen
van vele kleine schooltjes deels toe
aan de "ongeschreven regel in Ne
derland dat er een school op loopaf
stand moet zijn". Verheij benadrukt
dat de vrijheid van onderwijs niet
alleen vrijheid van onderwijs bete
kent voor rooms-katholieken en
protestanten. "De vrijheid van on
derwijs geldt ook voor aanhangers
van Montessori en voorstanders
van Vrije Scholen of Jenaplan
scholen. En islamitische scholen,
niet te vergeten. Al die vrijheden bij
elkaar leiden tot een veelheid van
(veelal kleine) schooltjes", aldus
Verheij. Hij erkent dat te veel kleine
schooltjes een enorme "financiële
druk leggen op het bestel. De slin
ger is erg ver doorgeslagen. Scholen
met 23 leerlingen zijn echt te klein.
En dat is pikante taal in dit huis".
Schaalvergroting in het lager on
derwijs mét instandhouding van de
zuilen zou volgens het proefschrift
van Koelman een besparing opleve
ren van 460 miljoen. Schaalvergro
ting mét opheffing van de zuilen le
vert (slechts) 40 miljoen meer op,
namelijk 500 miljoen. Letterlijk
schrijft Koelman: "De verschillen
zijn niet groot, maximaal 42 mil
joen". Verheij concludeert daaruit:
"De kosten van de verzuiling in het
lager onderwijs zijn dus 40 mil
joen".
Cijfers
Snel omgerekend levert dat het vol
gende beeld op: de verzuiling in het
lager onderwijs kost 0,17 procent
van de onderwijsbegroting. "Voor
het hele onderwijsstelsel dus nog
geen half procent...", becijfert Ver
heij.
Uilkema gelooft er niets van,
maar het ontbreekt hem aan cijfers
om zijn gelijk te krijgen. "Denk
eens aan alle extra kosten voor de
onderwijsverzorging: ook de
schoolbegeleidingsdiensten en de
pedagogische onderzoekscentra
zijn verzuild", aldus Uilkema die
vasthoudt aan het bedrag van 1,5 a 2
miljard.
Aan het gegoochel met onder-
zoekscijfers door voor- en tegen
standers van de verzuiling zal ook
minister Ritzen geen einde maken.
Wellicht dat de bewindsman, des
tijds promotor van Koelman, het
proefschrift van zijn promovendus
binnenkort nog eens uit de kast
haalt om ideeën op te doen over de
ideale schoolgrootte (in financieel
opzicht). Maar niet om de grondsla
gen van het bestel eens op zijn kos
tenfactor door te lichten.
Dat is iets waar Ritzen als onder
wijs-econoom tijdens de bezuini
gingsronden in de jaren '80 herhaal
delijk op heeft aangedrongen. "Om
dat je je wel degelijk moet afvragen
of je je idealen niet kunt verwezen
lijken zonder allerlei onnodige ex
tra kosten", aldus Ritzen in 1981.
Het is niet de eerste keer dat de we
tenschapper Ritzen in de clinch ligt
met minister Ritzen.
Sneuvelt er een ruit bij een openbare school, dan moet het te vergoeden be
drag ook aan de christelijke school worden uitbetaald. (foto archief)
Door rar. A. Steinz
Binnen de WD zijn personen thans
het voornaamste doelwit. Helaas
niet voor de eerste keer. Eerder toe
gejuichte leiders vormen zich dan
om tot personen die slechts een ap
peltje met een ander te schillen heb
ben. Zonder enige oplossing aan te
dragen of te stimuleren.
De WD zou er meer aan hebben
om de energie te verleggen naar een
inhoudelijke discussie over voorna
melijk de praktische politieke
koers. Een van de terechte punten
van kritiek op de WD luidt immers
dat zij haar gedachtengoed onvol
doende aan deze tijd aanpast en zij
als partij die koers niet vaststelt.
Daarin zou zelfs een van de oorza
ken liggen van de grote krachten
die zich daarbij tegen personen
richten.
Andere partijen doen het wat dit
betreft beter. Bijvoorbeeld enige ja
ren geleden de PvdA via 'Schuiven
de Panelen'. Dat luidde het afkick-
proces in dat thans tot haar rege
ringsdeelname heeft geleid. Op de
onduidelijkheid waaraan de PvdA
toen enige tijd leed, reageerde de
WD slechts laatdunkend. Zonder
te beseffen dat het op een reculer
pour mieux sauter zou kunnen
gaan, in een proces dat zij zelf nau
welijks aanging.
Enkele WD'ers hebben die kri
tiek tot de hunne gemaakt. Vonhoff
bepleitte een discussie op een par
tijraadsvergadering en kwam daar
mee in het nieuws. Zoutendijk en
Jacobse deden dat in artikelen. Zij
richtten hun pijlen daarmee op de
gesloten WD-cultuur.
Over het bovenstaande zal op de
Algemene WD-vergadering van
morgen en overmorgen gesproken
worden. Om daaraan een bijdrage te
leveren volgt hier een suggestie:
Allereerst zouden enkele perso
nen die door de vergadering wor
den benoemd, een stuk (met stellin
gen) kunnen opstellen dat binnen
alle geledingen zal worden bespro
ken. Hoe moet bijvoorbeeld het Eu
ropese perspectief in de nationale
politiek geïntegreerd worden? Het
bedrijfsleven heeft snel op Europa
1992 gereageerd. De politiek voor
namelijk aarzelend. Nu Europa in
toenemende mate op ons afkomt
heeft de politiek geen andere keus
dat daarop nu in te spelen. Er zou
geen wet meer aan de Kamer gepre
senteerd mogen worden zonder een
vergelijking met hetzelfde onder
werp in enkele EEG-landen. Wel
licht een punt voor de WD om aan
te gaan werken en op basis daarvan
tot nieuwe afwegingen te komen.
Voor Oost-Europa geldt hetzelf
de, zij het op andere wijze.
En verder: Is de WD niet te ratio
neel en te weinig immaterieel? Zij
heeft van oudsher een verantwoord
financieel-economisch programma
waarmee zij de gewetensfunctie
van het parlement vervult. Dat
moet zo blijven, maar er moet ook
wat bij. Wat is bijvoorbeeld het ei
gen VVD-antwoord op de sociale
vernieuwing? Hoe stelt de WD
zich het tegengaan van de nadelen
van onze (liberale) prestatie maat
schappij voor?
Belangen
Tenslotte kan de vraag aan de orde
komen of de WD er naar moet stre
ven om slechts een (belangen)partij
te worden, gebonden aan èn rechts
van het CDA. of een onafhankelijke
partij met een eigen concept voor de
gehele samenleving en met ook een
opening naar links.
Onder uiteraard handhaving
van de vrijheid van handelen voor
de fractie, zal de partij aldus over
een aantal maanden een nieuwe
koers en een nieuw actieplan kun
nen hebben. En misschien weer wat
meer duidelijkheid en élan. De dui
zenden die haar inmiddels de rug
hebben toegekeerd zouden dan
misschien op hun besluit terugko-
Het plan van de partijtop op dit
punt bevat een discussie die over
ruim twee jaar zal moeten plaats
hebben. Dat is echter te laat. De pro
blemen in de partij zijn daarvoor te
groot. Door uitstel loopt de WD
slechts het risico dat zich wederom
duizenden van haar afwenden.
En/of dat de krachten te groot wor
den voor een constructieve oplos
sing.
Tenslotte klinkt in slechte tijden
binnen de WD vaak de roep om
een charismatisch leider. Met zo ie
mand zouden problemen zich van
zelf oplossen. In het kader van dit
stukje zou het niet goed zijn als hij
(m/v) morgen zou opstaan. Dat zou
slechts een schijnoplossing zijn met
het risico dat een noodzakelijke dis
cussie niet wordt gehouden.
Het woord is aan de partij.
(A. Steinz is advocaat in Amster
dam)
In rapport aan gereformeerde synode
Wim Schrijver
LEUSDEN Willen de Gereformeerde Kerken ook in de toe
komst een goede theologische opleiding houden, dan moeten
zij besluiten tot een fusie tussen de opleiding aan de Vrije Uni
versiteit en de eigen universiteit in Kampen.
Dit standpunt neemt de speciale
commissie in, die de extra verga
dering van de gereformeerde sy
node van volgende week woens
dag over deze kwestie moest
voorbereiden. Als het aan de com
missie ligt wordt Amsterdam de
hoofdvestiging van de nieuwe in
stelling en Kampen houdt, als
tweede lokatie, het volledige on
derwijspakket.
Hoewel de kerken de verant
woordelijkheid voor de opleiding
houden, mag wat de commissie
betreft een deel van deze verant
woordelijkheid worden toever
trouwd aan de faculteit der god
geleerdheid van de VU. Deze ge
deelde bestuurlijke verantwoor
delijkheid moet worden vastge
legd in een nieuwe overeen
komst.
Met haar standpunt probeert de
commissie een uitweg te vinden
in de patstelling die er tussen de
twee gereformeerde ambtsoplei
dingen bestaat. Al sinds de vraag
naar bezinning op de toekomst
aan de orde kwam dank zij het
rapport van de verkenningscom
missie godgeleerdheid bestaat
er grote verdeeldheid tussen de
Amsterdamse opleiding en Kam
pen.
In het rapport van de verken
ningscommissie werd voorge
steld de dertien theologische in
stellingen naar acht terug te bren
gen om de kwaliteit op een aan
vaardbaar peil te houden. De mi
nister van onderwijs, opdrachtge
ver van de commissie, wil over
enige tijd daadwerkelijk gaan
snijden maar heeft de opleidin
gen zelf de gelegenheid geboden
om fusiemogelijkhedeh te onder
zoeken.
De Theologische Universiteit
in Kampen is voorstander van het
handhaven van een eigen gerefor
meerde opleiding, waarbij de ver
antwoordelijkheid ligt bij de ker
ken. De VU wil daar niets van we
ten; al sinds de oprichting is men
baas in eigen huis en men ziet
zo'n constructie als een wezenlij
ke aantasting van de wetenschap
pelijke onafhankelijkheid.
In feite komt de commissie de
VU nu een heel eind tegemoet,
maar men wil toch de touwtjes
tussen de kerken en Amsterdam
iets strakker aanhalen. Duidelijk
minder tevreden is Kampen. De
commissie blijkt er namelijk niet
echt van overtuigd te zijn dat het
ook op den duur financieel moge
lijk blijft om een tweede lokatie te
handhaven.
Kampen heeft daarom reeds
per bezorgde brieven laten weten
tegen het voorstel te zijn. Niet al
leen zit er volgens hem meer toe
komst in de Kamper school, ook
heeft de kerk volgens hen een ge
heel eigen opleiding nodig. Ook
vier emeriti hoogleraren van
Kampen zijn tegen 'de overname
van Kampen'.
In het commissievoorstel
wordt het de afgelopen maanden
veel besproken plan van de her-
vormd-gereformeerde IWOOT-
commissie niet gevolgd. IWOOT
bepleitte de komst van een her
vormde en een gereformeerde bij
zondere universiteit. Beide uni
versiteiten zouden elkaar dan
moeten erkennen. Volgens de sy
nodecommissie kan dat laatste
ook bij een fusie tussen Kampen
en de VU.
Vertaling. De synode van de
Gereformeerde Kerken (vrijge
maakt) steunt het plan van het
Nederlands Bijbelgenootschap
(NBG) voor een nieuwe bijbelver
taling. Het is de eerste kerk die
groen licht geeft voor dit omvang
rijke project. De huidige NBG-
vertalingn dateert van 1951.
NOORDWIJKERHOUT - Van
oorsprong was het een organisa
tie waarvan uitsluitend leidingge
vende figuren uit de maatschap
pij lid konden worden, maar van
dat principe is men afgestapt.
Binnen de International Chris
tian Fellowship Nederland kun
nen de leden op persoonlijke titel
van gedachten wisselen.
De ICF Nederland, die morgen
een conferentie heeft belegd in
Noordwijkerhout, streeft er vol
gens de grondslag naar een oecu
menische beweging te zijn van
christenen die, "door samengaan
in vriendschap, wederzijds be
grip en respect, hun christen-zijn
en de daaruit voortvloeiende ver
antwoordelijkheid in de wereld,
gestalte willen geven".
Volgens ir. J. L. A. Hünteler uit
Noord wijkerhout, voorzitter van
de organisatiecommissie van de
conferentie v.an morgen, heeft de
beweging in Nederland enige
honderden leden, verdeeld over
zo'n twintig regionale afdelingen.
De ICF Nederland is een onder
deel van een wereldwijde organi-
saite, die zijn wortels heeft in de
Verenigde Staten. Enige jaren ge
leden vond er in Zeeland een in
ternationale conferentie plaats,
waaraan ook diverse regerings
vertegenwoordigers deelnamen.
Hoewel volgens Hünteler het
genootschap voor een ieder toe
gankelijk is, voewgt hij daaraan
toe dat een goed functioneren
binnen een regionale gespreks-
kring toch enig niveau en een re
delijke positie op de maatschap
pelijke ladder veronderstelt. Zo
meldt het rooster van dit seizoen
als onderwerp van de Leidse
kring: 'Leiding geven aan een
groot college voor beroepsonder
wijs'.
Het thema van de landelijke
conferentie van morgen luidt:
'1992: Consequenties voor de
(christelijke) culturele waarden
voor Nederland'. Doel, aldus
Hünteler, is de deelnemers in te
leiden in het proces van verande
ringen, die met de Europese een
wording op hen afkomen.
Van de ICF Nederland hoeven
geen duidelijke publieke uitspra
ken over dergelijke zaken te wor
den verwacht. "Op dit moment is
de constructie duidelijk anders.
We hebben wel diverse leden, die
op plekken zitten waar ze enige
invloed kunnen uitoefenen zo
is kardinaal Willebrands buiten
gewoon lid maar zelf zijn we
meer een club waarvan mensen
lid worden op grond van hun ei
gen betrokkenheid".
Vrede. Om zeven uur begint
zondag in de Hooglandse kerk in
Leiden.weer een evensong. Ds. H.
B. van 't Hof spreekt over 'Een
plaats van vrede'.
Meditatie. In de Vredeskerk
(Voorstraat 35) in Katwijk aan
Zee begint zondag om vijf uur een
meditatie-zangdienst. Voorgan
ger is dominee P. van der Horst.
Salem. Het interkerkelijk koor
Salem uit Ridderkerk treedt zon
dag vanaf half acht op in de Tri
omfatorkapel (Vijverstr./Haven-
str.) in Alphen aan den Rijn.
DELFT - De
fraaie Oude
Kerk in Delft
viert het 750-ja-
rig jubileum en
ter gelegenheid
van dat feit zijn
in de kerk giste
ren twee ten
toonstellingen
geopend. In de
ene expositie
wordt de ge
schiedenis van
de kerk belicht,
in de andere de
kerkelijke zorg
Morgen is er een
open dag en zor
gen diverse
Delftse koren,
orkesten en an
dere musici voor
een continu in
loopconcert. De
exposities zijn
tot 1 november
dagelijks ge
opend van tien
tot vijf uur. (foto