SER wil één
'loket' voor
uitkeringen
NODIG!
Linkse Turken bekogelen consulaat
Wilhelmina wilde in 1939 geen
joods opvangkamp bij Het Loo
F,11< spoor ontbreekt
van ontvoerde baby
Justitie duikt alsnog in
aids-besmetting AMC
MAANDAG 14 MEI 1990
DEN HAAG (ANP) - Er moet een einde komen aan de loket-
tencultuur voor mensen die aangewezen zijn op een uitke
ring. In de toekomst moet iemand die werkloos, ziek of
(deels) blijvend arbeidsongeschikt wordt, kunnen volstaan
met het loket bij zijn bedrijfsvereniging. Dat adviseren
werkgevers, vakbeweging en kroonleden in een concept
advies dat de Sociaal-Economische Raad (SER) vrijdag zal
aannemen.
DEN HAAG - I£ort voor de oorlog
wist de Nederlandse regering zich
geen raad met de stroom joodse
vluchtelingen die uit angst voor de
nazi's vanuit Duitsland de grens
over kwam. Herhaaldelijk werden
de toelatingsnormen verscherpt of
noodgedwongen versoepeld. De re
gering zocht een evenwicht tussen
de hulp waarvan ze wel inzag dat
nodig was. en het belang
kilometer van paleis het Loo. het zo- lingen toelaten als de andere buur- 'Ze zijn de menschen die ze wilier
merverblijf van Wilhelmina. Per ke- landen van Duitsland hetzelfde afschuiven, op en veilige en blijven
rende post laat de secretaris van ko- doen...."aangezien anders de de wijze kwijt", aldus Justitie. Maar
gen bevolking die leed onder de ningin Wilhelmina de bewindsman
weten dat de vorstin daartegen ern-
1 de stig bezwaar heeft en verzoekt Boe- Op kleii
historica drs. Corrie K. Berghuis, len
Zij onderzocht de reactie van Ne- ken,
derlandse regering op de plotselin
ge toestroom van joodse vluchtelin
gen na de Kristallnacht van 9 op 10
november 1938. In haar bundel
'Joodse Vluchtelingen in Neder
land' - die vanmiddag is aangebo
den aan minister Dales (bi
landse zaken) laat zij
het beleid v
is de keuze
ging van een centraal opvangkamp
voor de vluchtelingen.
Op 10 maart 1939 laat minister opgenomen
van binnenlandse zaken Boelen ko
ningin Wilhelmina weten dat de
vluchtelingen zich al- de druk wordt groter en groter. In
Nederland zou richten". Hoek van Holland levert dat in de-
e schaal worden vluchte- cember de eerste problemen op.
andere locatie uit te kij- lingen toegelaten, maar wel op "Wij zijn geen misdadigers", vindt
aarde dat de joodse gemeen- een joodse man, die onmiddellijk
[die schap de kosten zelf draagt. met geweld tot zwijgen wordt ge-
Voorlopig worden alleen kinde- bracht. Justitie verscherpt de con-
ren en familie van Nederlandse jo- trole op de binnenvaart, spoorwe-
den toegelaten en mensen die kun- gen, postkantoren "en andere ver-
nen aantonen dat ze naar elders zamelpunten van publiek",
emigeren. De vluchtelingen worden
barakken ondergebracht. Wer- In januari '39 zien de autoriteiten
De bezwaren van Wilhelm
overigens niet worden toegelicht,
wegen zo zwaar dat uiteindelijk
wordt gekozen voor de Drentse ge
meente Westerbork. De regering is
zich ervan bewust dat de ligging -
aanzienlijk dichter bij de Duitse
hoe labiel grens dan het Elspeterveld - met het ken mogen ze niet en de omgang in dat de vluchtelingen niet voort
Aan doorve
vijzmgen i
r de Ge- ken)
meenschappelijke Medische Dienst deling'
(GMD), die medisch onderzoek i
richt en advies geeft, komt dan een
einde. De GMD wordt geliquideerd.
De medische kant van de zaak (keu
ringsartsen en arbeidskundigen),
dié thans is ondergebracht bij de GMD's
De Tweede Kamer heeft zich
tot dusver op het standpunt gesteld
dat opheffing van de GMD's in geen
geval zou mogen leiden tot het ver
dwijnen van deskundigheden. De
gering voor de vestiging van het op- meet af aan niet erg welkom. Al di-
vangkamp gekozen heeft voor de reet na de Reichskristallnacht sluit
Elspeterveld op de Veluwe. Deze de Nederlandse regering onmiddel-
plek ligt op een afstand van twaalf lijk de grenzen. Zij wil pas vluchte-
met Nederlanders wordt zoveel mo- durend in de kampen kunnen w
gelijk beperkt om te voorkomen dat den opgesloten. Er wordt gediscus-
dun bevolkt waardoor de kans de 'prikkel' tot emigratie afneemt, sieerd over verlofregelingen. waar-
Om die reden mogen kinderen bij familie en vrienden zich garant
evenmin in gastgezinnen worden moeten stellen voor terugkeer ii
opgevangen. kampen. De regering wil koste wat
In december '38 worden illegale het kost voorkomen dat in de kam-
vluchtelingen nog naar Duitsland pen "gekuipt wordt-tegen het Duit-
teruggestuurd. Opsluiten van de il- sche systeem". Brieven naar het
legalen in de kampen zou de Duit- buitenland moeten open aan de
sers alleen maar in de kaart spelen kampleiding worden overhandigd
Illustratief daarvoor oog op een Duitse inval, riskant
de plaats voor vesti- Maar de grond is er goedkoop, het
inekamD
klein
Joodse vluchtelingen -
en binnenkomende brieven worden
door de kampleiding geopend. Le
zingen. gegeven om de tijd te do
den. mogen in geen geval gaan over
het jodendom en moeten liefst wor
den verzorgd door Nederlanders.
Als duidelijk wordt dat de joden
niet zo snel doorreizen als gehoopt,
wordt besloten een centraal op
vangkamp te stichten, omdat dat
goedkoper is dan 26 kleinere centra.
De regering realiseert zich dat zij
het kamp zelf moet betalen omdat
anders "de particuliere liefdadig
heid als een kaartenhuis" ineen
stort.
Als in februari de oorlogsdreiging
groter wordt, ontwerpt de commis
sie van toezicht en bijstand voor het
kamp Westerbork een evacuatie
plan. De 700 vluchtelingen die er
ondergebracht zijn moeten in geval
van nood met de trein via Zwolle
naar Zeeland worden gebracht. De
spoorbrug bij Zwolle is opgeblazen
en de vluchtelingentrein zet koers
naar Leeuwarden. Uiteindelijk
gaan ze toch weer naar Westerbork.
dat een jaar later verandert in een
doorgangskamp van waaruit hon-
derdduizend joden naar Oost-Euro
pa worden weggevoerd.
('Joodse vluchtelingen in Nederland
1938-1940. Documenten betreffende
toelating, uitleiding en kampopname'.
GMD's, nemen de bedrijfsvi
gingen over. Die krijgen ook het
voortouw bij het proces om gedeel
telijk afgekeurden weer aan betaald
werk te helpen.
Het bestaande circuit - arbeidsbu
reau, GMD. arbeidsinspectie, ar-
beidsomstandighedendienst, be-
drij fsgezondheidsdienst, loontech-
dat zij, beter dan het
arbeidsbureau, in staat zijn
deeltelijk afgekeurde
bemiddeling aan aangepast betaald
werk te helpen. Dat gebeurt inmid
dels bij een aantal GMD's, maar
werkgevers en vakbeweging kiezen
nu voor een andere aanpak.
Premies
Kevers
te kijk
nische dienst en sociale werkplaats Ook bij de vaststelling van de socia-
- moet zich van geval tot geval le premies gaat er wat veranderen,
schikken naar de wensen van de be- als het aan de SER ligt. Tot dusver
drijfsvereniging. De werknemer adviseert de Sociale Verzekerings
kan in elke procedure aankloppen raad (SVR) de minister of staatsse-
bij het loket van de bedrijfsvereni- cretaris van sociale zaken die daar
ging om te vragen hoe het ermee om (inkomens)politieke redenen de
staatafgelopen jaren veelvuldig van is af-
Nu de spciale partners de knoop geweken. De SER wil dat jn de toe
hebben doorgehakt, is het aan komst de SVR zelf de premies vast-
staatssecretaris Ter Veld (sociale za- stelt, waarna de minister alleen op
technische gronden nog van ingrij-
BRU1N1SSE -
'Nieuwe opzet kan
helpen bij aanpak
ziekteverzuim'
- - fVCCCIO tl
tkenngen nodig gisteren v
is. Bij een afwijkend premiebesluit Zeeuwse eiland
zou de minister eerst de SER
ten raadplegen.
den haag (anp) - het in vergeiij. Politie en bewoners
king met onze buurlanden zeer ho-
ge ziekteverzuim in Nederland kan c oorrc in ArTlnPTTI
worden teruggedrongen als GMD- bAclcl&J5 111
artsen en arbeidskundigen worden ARNHEM (ANP) - De Arnhemse
ongebracht bij de bedrijfsvereni- poiitie is gistervond slaags geraakt
gingen die naleving van de Ziekte- met een flink aantal bewoners van
wet controleren. Op den duur levert de Arnhemse wijk 't Broek. Daarbij
i politieman mishandeld en
Schouwen-
Duiveland ter
gelegenheid van
de vijfde
Nationale
keverdag in
Bruinisse.
Vierduizend
bezoekers
vergaapten zich
dat minder langdurig zieken op die werd e
jaar ziekte de wao ingaan.
Die verwachting heeft arbeids
kundige j. van der Stoep van de
Haagse Gemeenschappelijke Medi
sche Dienst (GMD) van het SER-
voorstel om de keuringsartsen en
arbeidskundigen van de GMD on
der te brengen bij de bedrijfsvereni
gingen.
Deze deskundigen, die
raakte hij zijn dienstpistool kwijt. Volkswager
Even voor negen uur zagen twee originele, m
surveillerende agenten een man ook bizarre
verschillende verkeersovertredin- uitvoeringe
gen maken met zijn auto. Zij zetten De organise
de achtervolging in en riepen assis- telde bijna
tentie in. Na verschillende botsin- tweehonderd
gen, waarbij ook twee politiewa
gens geraakt werden, kon de 26-jari-
ge Arnhemmer aangehouden
ïnjaar ziekteverzuim actief aan de den Bij de geraakte wagens ont
slag gaan, kunnen dan al na onge- stond toen een volksoploop van
veer zes weken ziekteverzuim wor-. buurtbewoners. Ze belaagden de
den ingezet. Van der Stoep stelt zich twee agenten die op de sleepdienst
voor dat deze specialisten kijken wachtten, hetgeen leidde tot de ar-
wat er aan de hand is op het werk en restatie van een 23-jarige man en
hoe de werkomstandigheden kun- vervolgens een vechtpartij waarbij
worden aangepast, als iemand rake kiappen vielen. Toen
kevers meer dan
vorig jaar.
Overigens blijkt
de 'beetle'erg
prijzig te
worden. Een
goede cabriolet
kost ver boven
de twintig mille.
Zelfs een wrak
moet soms nog
zich binnen een half jaar vier keer de agenten voelde dat zijn dienstpi- duizend
kortstondig ziek meldt. stool uit de holster werd getrokken, tweeduizend
Als je kijkt naar de voorgesch.e- bliezen de politiemensen de af-
1aar tocht.
denis van iemand die i
gulden
opbrengen.
(foto
ROERMOND (GPD/ANP) - De
Roermondse recherche, die twintig
man sterk speurt naar de spoorloos
verdwenen baby Dennise Grutter
uit Kessel, heeft na drie dagen in
tensief speurwerk nog bitter weinig
vorderingen gemaakt. Van het ne
gen maanden oude meisje, dat don
derdagavond tegen middernacht
verdween uit de auto van haar ou
ders, ontbreekt nog elk spoor.
Inmiddels zijn wel ruim 30 tips uit
heel Nederland binnengekomen,
maar ook die hebben nog geen licht
gebracht in de duisternis, aldus de
leider van het team hoofdinspec
teur J. Kuypers. Veel mensen heb
ben de politie gebeld met de mede
deling dat ze een verdachte figuur
met een baby in de auto hebben ge-
ijn niet zodanig dat
ninderd voort. De recherche moet
nog een paar bewoners ondervra
gen van de straat waar de auto met
baby geparkeerd stond en het plein
waar de ouders een broodje shoar
ma waren gaan eten. De familiele
den van de uit Turkije afkomstige
vader zijn gehoord, maar dat heeft
niets opgeleverd. Ook de familiele
den van de moeder, de 20-jarige
Shirley Grutter uit Kessel weten
niet waar de dader of daders ge
zocht moeten worden.
Volgens de ouders zijn er in fami
liekring geen moeilijldieden. Over
geruchten dat een ander de vader
van Denise zou zijn, merkt hoofdin
specteur Kuypers op: "Dat achten
we uitgesloten. We moeten er toch
van uitgaan dat de moeder zeker
weet wie de vader is".
De moeder richtte gisteren via de
radio een smeekbede tot de ont
hoop zaken moet nog worden uitge
zocht. We houden echt met alles re
kening...", zegt adjudant Smeets die
belast is met het onderzoek.
Het buurtonderzoek gaat onver-
komen. Een voerders. Zondagavond verscheen
ze ook in Achter het Nieuws en riep
ze de daders op het kind terug te
brengen en in elk geval goed te ver
zorgen. Daar is evenwel nog geen
reactie op gekomen.
AMSTERDAM (ANP) - Het Open
baar Ministerie in Amsterdam wil
alsnog weten wat zich eind vorig
jaar in het Academisch Medisch
Centrum (AMC) heeft afgespeeld
toen een patiënt met het Aids-virus
(HIV) werd besmet door een fout
van een arts in opleiding. Justitie
heeft de regionale inspecteur van de
volksgezondheid gevraagd het be
wuste dossier op te sturen.
De Amsterdamse persofficier van
justitie, mr. l. de Wit, heeft dit za
terdag desgevraagd bevestigd.
"Strikt formeel is het een strafrech-
zijn voorgeschiedenis meestal pe- jari Arnhemmer werd vanoch-
regelmatig kortstondig tend om half zes opnieuw aange.
iodes
ziekteverzuim. Zodra je als arbeids
kundige in dat vroege ziektewetsta
dium al ziet dat-het niks meer wordt
bij de oude werkgever moet er ac-
tief worden gezocht naar ander SPIEKMAN-MONUMENT
houden. De politie verwacht dat
nog een aantal aanhoudingen zal
volgen.
Illegale telefoons
Het aantal illegale telefoons en
zendapparaten dat in 1989 in beslag
is genomen, is weinig opzienba
rend. Ambtenaren van Verkeer en
Waterstaat namen bij de groothan
del onder meer 125 ondeugdelijke
telefoons mee. Dit jaar gaat men iets
voortvarender te werk. In de eerste
vier maanden van 1990 werden 750
telefoons in beslag genomen. In
1989 werden bijna 3.900 draadloze
telefoons meegenomen, dit jaar tot
nu toe 663. Het aantal zenders dat
bij de groothandel werd wegge
haald bedroeg respectievelijk 2.381
eh 1.075.
Chronisch zieken
Staatssecretaris Simons (volksge
zondheid) stelt "enige miljoenen
guldens" ter beschikking voor
chronisch zieken. Vorige week kon
digde de staatssecretaris al aan dat
er een speciale commissie zal wor
den ingesteld die de positie van de
chronisch zieken moet gaan bestu
deren. In ons land zijn naar schat
ting anderhalf miljoen
langdurig ziek. Het gaat dan vooral
om cara-, reuma- en suikerpatiën
ten.
Oorlogsmonument
Premier Lubbers heeft zaterdag
middag in de Rotterdamse wijk
Kralingen het landelijk monument
'De steen van de miljoenen tranen'
onthult. Dit beeld van kunstenares
en oud-verzetsstrijdster Truus Men
ger is een monument voor alle ge
troffen burgers tijdens de Tweede
Wereldoorlog. Het monument
gespleten steen, symboliseerd het
gebroken leven van de burgeroor-
logsgetroftenen en het nieuwe en
oude gedeelte van de Rotterdamse
wijk Kralingen.
BE
KLAD - Het Spiekman-monument
in Rotterdam is gisteren met racisti
sche leuzen beklad. Een 19-jarige
Rotterdammer werd op heterdaad
betrapt. Hij was bezig leuzen te kal
ken zoals 'Hang Mandela' en 'Juden
raus'. H. Spiekman (1874-1917) was
een socialistische voorman in Rot
terdam. Het monument werd alge
meen beschouwd als een verzets-
monument.
ROTTERDAM (GPD) - De politie
houdt na de aanslag van afgelopen
zaterdag op het Turkse consulaat in
Rotterdam rekening met meer ge
lijksoortige acties. Een groep van
enkele tientallen betogers, volgens
de politie behorend tot een radicaal
linkse Turkse groepering, bekogel
de het pand zaterdag met stenen en
verfbommen. De kamer van de con
sul werd met een luchtdrukpistool
béschoten. De consul, die in het
pand aanwezig was, bleef onge- woordvoerder
deerd. De politie heeft in verband politie erkent dat niet vaststaat dat
met de aanslag zes mannen aange- de schoten door de betogers zijn ge-
telijk onderzoek, maar dat vind ik te
zwaar gezegd", zo zei hij.
De regionaal inspecteur had justi
tie niet op de hoogte gebracht van
het incident, omdat hier sprake zou
zijn van een grensgeval. Normaal
gesproken moet de inspectie justi
tie onmiddellijk inlichten over een
misdrjjf of overleg plegen.
De Wit zei zaterdag dat het niet de
bedoeling is van justitie om van de
ze zaak een 'test-case" te maken.
"We willen gewoon weten wat er is
gebeurd en zullen daar dan ons oor
deel over geven", aldus De Wit. Ook
zal bekeken worden of in de toe-
koemst wellicht strakkere regels
moeten komen voor het overleg tus
sen inspectie en justitie.
Of het onderzoek gevolgen zal
hebben voor de betreffende arts
té. De waakt wordt) verzamelden. Toen de k°n hij dan ook niet zeggen. Het is
stenen uit de tramrails
lost. "Het enige dat de technische werd door de inzittenden
nog niet duidelijk welke juridische
straatklinkers begonnen te gooien, kwalificaties aan de gebeurtenissen
Het Turkse politieke comité dat recherche heeft geconstateerd
de betoging voor het consulaat dat er wat 'diabolootjes' (kogeltjes
hield, ontkent dat daarbij door beto- uit een luchtdrukpistool, red.) in het ter plaatse
het
gepantserde bewakingsbusje om
versterking gevraagd, die spoedig
gers met een luchtdrukpistool is ge- plafond zaten. Die kunnen ook door
schoten. "Wij zijn ons bewust van iemand buiten de groep zijn afge- slechts
wat we doen en zijn absoluut tegen vuurd", aldus een politiewoord- de rest
het gebruik van wapens in dit soort voerder.
omstandigheden", verklaarde een Het Turkse consulaat vormde be-
gin deze maand ook al het doelwit schermutselingen die daarbij ont-
van een dergelijke actie: op 3
werd er brand gesticht door
hangers van Turkse politieke groe-
het AMC moeten worden gege
ven. Zo is niet duidelijk of hier ge
sproken kan worden van een mis
drijf als het toebrengen v
De politie hield aanvankelijk chamehjk letsel, aldus De Wit.
i betoger aan, maar toen
de groep zich daar hevig
De' inspecteur voor de volksge-
tegen verzette, werden nog twee zondheid besloot vorig jaar geen
aanhoudingen verricht. Tijdens de stappen te nemen tegen de arts, om-
daarbij ont- dat een uitspraak van het medisch
de betogers tuchtcollege geen nut zou hebben.
stonden, wierp
een baksteen naar het hoofd
i agent; deze demonstrant kon ia-
peringen, die een lieht-ontvlambare ter als vierde arrestant worden
'loeistof naar binnen wierpen
vervolgens in brand'staken.
De betogers protesteerden vol
gens de politie met beide acties te
gen de gewelddadige aanhouding
honderden links-radicale land
genoten tijdens de festiviteiten
rond de 1 mei-viering in Turkije,
waarbij het rechtse regime met veel
machtsvertoon haar rol wil bevesti
gen.
De ongeregeldheden bij het Turk
se consulaat begonnen zaterdag
middag toen ongeveer vijftig perso-
zich voor het gebouw (dat sinds
de aanslag van 3 mei permanent be-
Redding Lampe voor
Leidse winkel te laat
RIJSWIJK (ANP) - De investerings-
tschappij Wolters Schaberg
neemt de modeketen Lampe van de
P&C Groep over. P&C maakte in
maart bekend de exploitatie van
Lampe te willen beëindigen omdat
de resultaten ondanks reorganisa
ties al geruime achterlopen bij de
verwachtingen. Van de 22 Lampe
filialen gaan er 19 naar Wolters
Schaberg, dat ook het winkelperso
neel overneemt. De winkels in
Apeldoorn en Hilversum krijgen
bestemming voor de divisie
Peek Cloppenburg, terwijl het fi
liaal Leiden wordt gesloten. Het
personeel van deze winkel gaat naar
Peek Cloppenburg. Jamin,
Termeulen, Society Shop en Swee
theart behoren al tot de groep Wol
ters Schaberg.
gehouden. De politie heeft tijdens
de schermutselingen met de beto
gers twee waarschuwingsschoten
gelost.
werkt inmiddels niet i
in het AMC, heeft zijn kapitale fout
toegegeven en is er persoonlijk zeer
door getroffen. Ook speelde mee
dat de betrokken patiënt, een 58-ja-
rige man, geen klacht wil indienen
tegen de arts.
ADVERTENTIE
óók voor de
sportpagina's
Zes dagen per week
kompleet nieuws, tips en '3^
trends. Dat wil ik niet missen!
Ik neem een proefabonnement voor
7 weken en betaal slechts 127,50
Ik neem een kwartaalabonnement l 74,15-
U Ik neem een jaarabonnement f 285,50'
Voor het abonnement ingaat ontvang ik de krant twee weken gratis!
(aankruisen wat van toepassing is)
Naam
Adres
Postcode
Woonplaats.
.Tel..
Deze bon in een envelop, zonder postzegel, sturen naar
Leidsch Dagblad, Antwoordnummer 10050,
2300 VB Leiden. U kunt ook bellen: 071-161400