Wij willen niet langer een kolonie zijn
Tweede dienst niet
langer iedere week
REPORTAGE)
Afscheidingsbeweging wint ook in Oekraïne snel veld
VRIJDAG 27 APRIL 199^
GEESTELIJK LEVEN
Oegstgeester kerken na enquête:
OEGSTGEEST - De hervormde en gereformeerde kerken in
Oegstgeest schaffen de wekelijkse avonddienst af. De ene geza
menlijke dienst in het Gemeentecentrum werd de laatste tijd
door niet meer dan tien tot twintig mensen bezocht.
Het besluit is genomen op grond
van de uitslag van een enquête
die de commissie avonddiensten
in de eerste twee maanden van dit
jaar heeft gehouden. In totaal
kwamen niet meer dan vijftig re
acties, voor de helft afkomstig
van gemeenteleden die inmiddels
de zestig zijn gepasseerd.
De voorkeur van de meeste on
dervraagden ging uit naar de zo
genaamde catechismusdiensten,
al of niet in combinatie met ande
re leerdiensten. Anderen achtten
de vesper (een muzikaal avondge
bed) van grote waarde. Daarom is
door de gezamenlijke kerkeraden
besloten om zowel de catechis-
musdienst als de vesper in het
vervolg eens per maand te organi-
Drs. H. R. Plomp, gereformeerd
predikant in Oegstgeest, schrijft
in het 'Oegstgeester Kerkblad':
"Het is een verlies, dat is voor mij
duidelijk, maar het is niet anders.
Het onregelmatige karakter kan
het begin van een defintief einde
zijn, maar in de praktijk is toch
gebleken dat meestal zeer selec
tief gekerkt wordt".
De tweede dienst is op veel
plaatsen in ons land een punt van
zorg. De gereformeerde synode
besloot twee jaar geleden om in
de kerkorde de eis van twee dien
sten te vervangen door de formu
lering "zo mogelijk tweemaal".
Ondanks bezwaren van verschil
lende kerken heeft de synode on
langs besloten Om deze wijziging
te handhaven.
'Nederlander
vloekt minder'
AMERSFOORT (ANP) - De
Bond tegen het vloeken ziet de
toekomst hoopvol tegemoet. Niet
alleen is de poster met de pape
gaai en de slogan 'Vloeken is aan
geleerd! Word geen naprater!' bij
vele Nederlanders bekend en
stijgt het ledental van de bond ge
staag. Ook is uit een onderzoek
van de dienst kijk- en luisteron
derzoek gebleken dat het aantal
Nederlanders dat geen bezwaren
tegen vloeken op radio en televi
sie heeft, de afgelopen jaren met
ruim 3 procent is gedaald tot 19,9
procent.
Voorzitter drs. B. J. Wiegeraad
signaleerde gisteren deze licht
puntjes tijdens de jaarvergade
ring van de bond in Amersfoort.
Uit eigen onderzoek is gebleken
dat de poster jongeren tot naden
ken over vloeken aanzette.
Ook enkele reacties van omroe
pen geven de bond reden tot
hoop. Zo heeft de VARA de bond
na een klacht laten weten dat de
ze omroep altijd het script van de
populaire televisieserie 'Zeg 'ns
Aaa' nauwkeurig naleest op onge
past taalgebruik, waaronder vloe
ken.
Wiegeraad was blij met het be
sluit van de regering om onder ze
kere voorwaarden gemeenten toe
te staan in de algemene politie
verordening een bepaling tegen
het vloeken op te nemen. De
bond heeft de gemeenten een ad
vies gegeven op welke wijze ze
zo'n bepaling tegen misbruik van
Gods Naam in de verordening
kunnen opnemen zonder in strijd
te komen met de grondwettelijk
gegarandeerde vrijheid van me
ningsuiting.
De Bond, die 11.000 leden telt,
wil zich de komende jaren ervoor
inspannen dat in andere Europe
se landen soortgelijke organisa
ties worden opgericht, zo zei Wie
geraad. Nu de landen van de EEG
meer naar elkaar toegroeien, lijkt
het de Bond een goede gedachte
het vloeken, vooral in de media,
in breder verband dan alleen Ne
derland te bestrijden.
NEW DELHI - Moslims in de Indiase hgofstad New Delhi vanochtend
in gebed bij het einde van de Ramadan. De wereldwijde vastenmaand
wordt zoals gebruikelijk afgesloten met de ld al-Fitr, hetsuikerfeest
Verontrusting
over uitstraling
van 'New Age'
ZEIST (ANP) De Confessione
le Vereniging in de Hervormde
Kerk is verontrust door de in
vloed die de zogenaamde New
Age-beweging op predikanten en
gemeenteleden heeft. Zij heeft de
synode in een brief gevraagd aan
dacht aan deze zaak te besteden.
De uitdrukking New Age
(nieuw tijdperk) komt uit de as
trologie. Het tijdperk van de vis
(vanouds het christelijke sym
bool) zou na 2000 jaar nu plaats
maken voor het sterrebeeld van
de Waterman. Dat zou betekenen
dat bij de mensen het besef dat al
le dingen samenhangen, de bo
ventoon zal voeren.
Voorzitter ds. J.P. van Roon
van de Confessionele Vereniging
noemt New Age "een met een re
ligieus sausje overgoten evolutio-
nistisch-humaniserend denken",
dat niets met het Evangelie te ma
ken heeft.
Volgens Van Roon is het conci
liair proces voor gerechtigheid,
heelheid en behoud van de schep
ping een voorbeeld van een ker
kelijke activiteit, waar invloed
van New Age te bespeuren valt.
Het proces lijkt uit te gaan van de
idee dat alle problemen uit de we
reld verdwijnen, als de mensen er
maar hun schouders onder zet
ten.
Broederschap. De Remon
strantse Broederschap behoudt
voorlopig haar naam. Een over
grote meerderheid van de 10.000
leden is tegen een naamswijzi
ging, zo is uit een peiling in de 45
plaatselijke gemeenten gebleken.
De meeste remonstranten blijken
sterk te hechten aan de oude, ver
trouwde naam van de Broeder
schap, die in 1619 in Antwerpen is
opgericht. Het woord broeder
schap is volgens hen geen discri
minatie van vrouwen. Bovendien
blijkt geen der alternatieven,
zoals Remonstrantse Kerk of Ge
meenschap, aan te spreken.
Liefde. De Canadees Case
Schrage spreekt morgenavond
over 'Liefde faalt nooit' in de
christelijke mavo in Rijnsburg.
Aanvang acht uur.
Voorjaarsconcert. De Neder
landse Protestantenbond in Was
senaar houdt zondagmiddag een
voorjaarsconcert aan de Lange
Kerkdam 46. Aanvang drie uur.
Beroepingswerk
Hervormde Kerk: beroepen te Baby-
loniënbroek J. de Wit kand. Eiburg, te
Leidschendam H. J. Oudhof Leeuwar
den; aangenomen naar Hengelo (O) W.
J. van der Waal Markelo; bedankt voor
Renswoude (toez.) G. de Fijter Sidde-
buren en Wagenborgen.
Gerei. Kerken vrijgemaakt: beroe
pen te Enschede-Oost J. J. Dronkers
Nijkerk.
Nederlands Gcrcf. Kerken: beroe
pen te Hattem W. van Dijk kand. Bun
schoten.
correspondent Rob Midavaine)
KIEV De hoertjes in de harde-valuta bar van het Dnjepr Hotel zeuren je de kop gek om
pakjes Marlboro. Een ander sigarettenmerk mag het niet zijn. Marlboro is voor de meisjes
het symbool voor alles wat Westers en daarom goed is. In de drie Intourist-hotels in Kiev is
een soort syndicaat actief van jonge en oude hoertjes en pooiertjes, door de meisjes voor
gesteld als hun broer. Na een bezoek van een week aan Kiev is één ding duidelijk: syste
men verschillen, maar de mensen zijn hetzelfde.
"Gorbatsjov is a good diplomat,
but...that's what I say". Meer heeft
Tanja niet te melden over haar poli
tieke denkbeelden. Ze zegt te be
schikken over een paspoort en een
uitreisvisum. Ze wil naar haar
vrienden in Engeland, maar heeft
geen geld. Ze denkt dat de 'rijke
westerling' daar wel wat aan kan
doen en zij heeft natuurlijk ook wat
te bieden.
Het Westen is laaiend enthousiast
over de perestrojka en de glasnost
van Gorbatsjov, maar in de Sovjetu
nie proberen veel mensen het land
te ontvluchten. Van de gezichten
van de mensen op straat is af te le
zen dat ze niet gelukkig zijn. Onver
schillig stappen ze voort, geen cen
timeter wijkend voor tegemoetko
mende voetgangers. In de theesalon
staan ze zwijgend in de rij te wach
ten tot ze aan de beurt zijn, niemand
praat, niemand lacht.
Alleen de partijbonzen hebben
plezier, die zorgen goed voor zich
zelf. Tijdens het diner-dansant in
het Dnjepr Hotel gaan een paar par-
tljfUnctionarisssen in ouderwetse,
net iets te krappe, grijze pakken to
taal uit hun bol op de muziek van
het bandie. Ze zitten tot aan hun
kruin onder de vodka.
Voor een boekhandel in de druk
ke hoofdstaaf van Kiev word ik
plotseling in gebrekkig Nederlands
aangesproken: "Mag iek u fragen,
bent u Niederlander?". De 20-jarige
Alex heeft zich een Linguafooncur-
sus Nederlands aangeschaft en is
blij zijn lessen in praktijk te kunnen
brengen. Alex is maar wat graag be
reid iets van' de stad te laten zien en
aan het eind van de middag volgt
een uitnodiging om bij hem thuis te
komen eten. Als hij afscheid neemt,
drukt hij ons op het hart niet met
onze tolken van onze ontmoeting te
Alex heeft maar één doel
voor ogen. Hij wil de Sovjetunie uit.
Daarom volgt hij in de avonduren
met nog een stel mensen een cursus
de buitenwij- Engels. Met de kennis van die taal
denken hij en vele van zijn klasge-
kans te maken in het
Troosteloos
Alex woont in een
ken van Kiev. De eenvormige,
zeer slechte staat verkerende woon- notenL
kazernes bieden een troosteloze Westen.
aanblik. De balkonnetjes lijken ie- T
der moment naar beneden tejeun-
nen vallen. Een
heden van het sociali
metl
In een oude lagere school zitten
de volwassen leerlingen op veel te
kleine houten stoeltjes achter veel
laaélnkomen era- te lage 'essenaartjes. De schreeuwe-
tis huisvesting krijlen. Maar die "ge leraar voor de klas zou het niet
blemen^emensen°die een huis"voor
ni0t onderhoud te
groot gebrek aan w». Na
de kernramp trokken 23.000 inw
Tsjernobil naar Kiev. Er
detecti-
Raymond Chandler. Zo leren
de Oekraïners dat 'Hooch' en
wachthjst 'met 3^000'woning-
illegaal gestookte whisky,
want het verhaal van Chandler
speelt tijdens de drooglegging in de
Verenigde Staten. De Russische le
raar vertrouwt volledig op het taal-
taart STSTSt' f1*e Amerikaanse detec
zoekenden
Alex woont samen met zijn ou
ders, zijn vrouw en zijn zoontje van
anderhalf in de ruime flatwoning,
brood met knoflooksaus,
«atliiir tiveschrijver. Zijn leerlingen hopen
natuur- Qoit de ys h(?t beloofde land te be_
indruk. En dan komt de aap uit f6*™. Boven het schoolbord
mouw. Via ons wil hij het land uit Len.n de verrichtingen van
n te komen. Kunnen wij niet voor ln de g
officiële uitnodiging zorgen.
Het liefst wil hij naar Nederland,
"De mensen hier zijn beesten".
Alex is bang voor een tweede re-
volutie en die zal volgens hem met
geweld gepaard gaan. Daarom wil jf
hij weg. Eerst alleen. Vrouw en kind ÏSSs- -•»—j
kunnen later volgen. Hoe hij het hlnffrn
denkt te redden in bij voorbeeld Ne-
derland, weet hij niet. Maar alles js
beter dan hier". Hij heeft wat vage
contacten met
Paraplu
Op het Leninplein in het centrum I
Kiev drommen de mensen op
Ze verzame- De groen-witte nationale vlag wappert voor het stadhuis van Kiev. Het
len zich in groepjes rondom spre- nationalisme is nooit verdwenen en is de laatste tijd weer sterk toegeno
de onafhankelijkheidsbe- men. (foto gpd>
het leger doen mee. Roech
Jraplu voor allerlei Oekraïnse orga-
varkensfokkerij
de-
Op het laatste congres van Roech ringen in de Sovjetunie zijn niet
varen 200.000 leden. Trofimov openbaar, maar het is ons toege-
ninste staan een blik te werpen in de raad-
i de zaal. Wanneer de
denkt zich met mocratie' legt. perschef Laroslav Oekraïne. Dat blijkt uit de resulta- staanbare discussie oplaait, werkt
Limburg,
zwart werken in ons land in leven te
kunnen houden. Hoe hij aan een
verblijfsvergunning voor zichzelf
en zijn gezin moet komen, weet hij ^dtMet
Trofimov uit in het bouwvallige
hoofdkwartier van de organisatie, Roech
waar het op de gangen naar urine
ruikt en waar druk in en uit gelopen
n door in de VS en Ca
nada levende Oekraïners gefinan-
apparatsjik
cierd fax-apparaat probeert Roech sche bewind keren,
de rest i
recente verkiezingen,
geen politieke partij. De drang de deur uit
beweging maakt wel deel uit
het Democratisch Blok, een nog
grotere koepel
zich tegen het centrale communisti-
met zachte
Alle belangrijke posten in de Sov-
m-ganisatiês'die pfrt,"
Maar dat lijkt in de toekomst te
de wereld te interesse
de onafhankelijkheids
strijd in de Oekraïne. De beweging
heeft goede contacten met Solidari-
Dit Democratisch Blok heeft bij £>an veraderen. Jrofimov: -De
r de Op- "™r
de laatste verkiezingen
perste Sovjet in 15 van
zingsdistricten in Kiev gewonnen.
vuui vu- moeten capabel zijn
de 21 verkie- hun functie- communisten hun
werk goed doen, kunnen z
2 wat c
Polen en met de Baltische ïn'lret'Oekrïmsê ^lementheeft betreft blij ven zitten;. Maar Trof.
staten. Roech herbergt voormalige het Democratisch Blok 32 procent
communisten, anti-communisten, - -
x-politieke gevangenen en allerlei
steekt niet onder stoelen of
de'zèteis" De3Óoiedë1 teUende banken dat er koppen zullen rollen
- - er ook met-partijleden op sleutel
gemeenteraad van Kiev bestaat
minderheden als Polen en joden. de laatste verkiezingen
Trofimov drukt ons op het hart uit leden van het Blok
dat het doel van Roech democratie andere helft uit leden va
is en niet onafhankelijkheid. "Wij munistische Partij,
zijn geen seperatisten. Maar demo- 0,-
cratie is alleen mogelijk door onaf- ot61Tim6n
de helft P°sities moeten komen.
de
De communisten verdedigen on-
de Com- dertussen hardnekkig hun positie.
Zo verzocht de Partij de plaatselijke
avondkrant kritische verhalen te
- - publiceren over Roech. "Dat heeft
hankelykheid van Moskou Trofi- Het Democratisch Blok eist de bur- de redactie geweigerd", zegt ad-
mov lijkt zichzelf tegen te spreken, gemeesterspositie op en wil ook en- junct-hoofdredacteur Olexander
Er zijn ook tekenen die er op wijzerr '--1J1
dat Roech wel degelijk een nationa
listische beweging is. Boven de in
gang van het hoofdkwartier wap
pert de groen-witte Oekraïnse vlag
en alle Roech-aanhangers dragen
op wijzen kele wethouders leveren. In de Sov- Bilyk. Zijn krant heeft een oplage
jetunie kiest de gemeenteraad uit
zijn midden een burgemeester.
Aangezien de stemmen in de raad jen: Russisch
staken door de gelijke verdeling
de zetels over Blok-leden en
De raadszaal van Kiev, waar 300
in het openbaar overigen.s
groen-wit speldje. Ook in de communisten, komt men er niet toe
Tweede Wereldoorlog speelde het een eerste agenda op te stellen,
nationalisme in de Oekraïne een Daarop moet ook de procedure voor
grote rol. Dat was ook de reden dat het kiezen van een college van
de binnenvallende Duitsers als een gemeester en wethouders aan de ui-
gemeenteraadsleden vergaderen. Niet soort bevrijders werden binnenge- de komen en ook dat levert de nodi-
(foto gpd) haald in deze Sovjetrepubliek. ge problemen op. De raadsvergade-
520.000 exemplaren
schijnt zes keer per week in twee ta-
Oekraïns. Twee
derde van de oplage verschijnt in
het Russisch, eenderde in het Oek-
raïns, maar er is een tendens dat
steeds meer mensen de Oekraïnse
editie gaan lezen, het nationalisme
bur- leeft sterk. In 1986 werden er nog
200.000 kranten verkocht.
Kiev, de hoofstad van de Oekraïne,
verzorging voor de slachtoffers, van
herdacht gisteren ook de ramp in de kerncentrale van Tsjernobil. Duizenden
wie er 23.000 naar Kiev verhuidsen. Ook brandden ze kaarsen.
eisten betere medische
(foto AP)
"Wij schrijven over alles wat er in
de stad leeft. We hebben de laatste
tijd veel dingen gedrukt die vroeger
niet konden. Zo schrijven we over
de ombouw van de Partij. Dat
maakt ons populair", verklaart Bi
lyk de groei van zijn krant. "Onze
hoofdredacteur is zelfs in de ge
meenteraad gekozen. In 1989 ont
vingen we 85.000 brieven van lezers.
Dat is een manier om met de Partij
te communiceren". In Kiev ver
schijnt nog een lokaal dagblad. Dat
vervult meer de functie van officieel
partijorgaan. Maar ook de krant van
Bilyk heeft banden met de Partij.
De hoofdredacteur geeft toe dat
het nog steeds moeilijk is om over
het Democratisch Blok te schrijven.
In de kop van de krant bovenaan de
voorpagina staat ook dat de krant
een orgaan is van Partij en gemeen
teraad. De redactie voert nu strijd
om het woord Partij uit de kop te
krijgen.
Woorden
Gorbatsjov is in het Westen popu
lairder dan in eigen land. Dat zegt
ook Roech-voorman Laroslav Trofi
mov. In de Oekraïne is de president
zeker niet geliefd. Trofimov: "In het
Westen is Gorbi de man die Sachar-
ov vrij,liet en de kernraketten uit
Europa weghaalde. Het enige wat
hij wil, is het Sovjetrijk in stand
houden. Maar wij willen niet langer
een kolonie zijn. Gorbi heeft alleen
woorden, geen ideeën. In vijf jaar
tijd is er niets gebeurd".
Maar nu kunnen we toch maar in
alle vrijheid met hem praten. "Dat
kon een paar jaar geleden ook.
Goed, er is wat meer vrijheid, maar
we hebben geen glasnost, maar
persvrijheid nodig. En we willen
een vrije-markteconomie en geen
socialistisch economisch systeem.
Alles is slecht in dit land. Onder de
ze omstandigheden kunnen men
sen eigenlijk niet leven. Daarom is
Roech er om dat te veranderen".
Volgens Trofimov gebeurt dat zon
der geweld.
De tijdelijke communistische
burgemeester van Kiev, mevrouw
Jalina Mengeres, ziet niets in onaf
hankelijkheid voor de Oekraïne.
"Alle Sovjetstaten zijn economisch
met elkaar verbonden", zegt ze.
"Het verbreken van die banden
heeft zeer negatieve gevolgen. Niet
alleen voor de staten die zich willen
afscheiden, ook voor die dat niet
willen. Ik hoop dat er hier geen toe
standen zoals in de Baltische staten
komen. Hopelijk zegeviert het ge
zond verstand".