Bush ziet af van actie tegen Moskou Sudanese junta wankelt onder groeiende druk sm Twee Zwitserse gijzelaars wellicht snel vrij Minder troepen bij grens tussen China en Sovjetunie Oud-partijleider Kosovo Azem Vlazi vrijgesproken Goede rechtsvorm basis voor gezonde onderneming WOENSDAG 25 APRIL 1990 BUITENLAND PAGINA 7 Kremlin voert druk op Litouwen opnieuw op WASHINGTON/MOSKOU (AP/UPI/Rtr/AFP) - De Amerikaanse president George Bush neemt voorlopig geen maatregelen tegen Moskou omdat hij bang is dat deze tot een escala tie van het conflict tussen het Kremlin en Litouwen zullen leiden. Moskou besloot gisteren tot scherpere grenspatrouilles omdat de afgelopen dagen munitie onderschept zou zijn. Litouwen wil proberen de boycot te ontduiken door directe contacten aan te knopen met Sovjetbedrijven en -bestuurders die de Baltische republiek welgezind zijn. WISSELING VAN DE MACHT Bush zei na afloop van een gesprek met leiders uit het Amerikaanse Congres dat sancties ook een reac tie van de Sovjetunie zouden kun nen uitlokken die wereldwijd het streven naar vrijheid zou schaden. Senator Claiborne Pell zei dat de Congresleiders Bush steunen. Eer der had Sovjetwoordvoerder Va- dim Perfiliev verklaard dat Ameri kaanse sancties in Litouwen ten on rechte hoop zouden kunnen wek ken en "negatieve gevolgen" zou den kunnen hebben voor de inter- ciaarbij nigde Staten in scherpe bewoordin- De Russische geheime dienst gen. "Kan de vrijheid van een groep KGB heeft de controle op de grens mensen worden verkocht voor de tussen de Sovjetunie en Litouwen vrijheid van een andere groep? Wat verscherpt. Ook zijn de patrouilles is dan het idee vrijheid zelf?", aldus in de kustwateren van de afvallige Landsbergis, die sprak van "een republiek opgevoerd. Volgens het nieuw München" met een verwij- Russische persbureau Tass is de zing naar het gelijknamige verdrag verscherping gerechtvaardigd door uit 1938 waarbij de Britse leider de onderschepping van munitie op Chamberlain toegaf a de r Amerikaanse regeringsfunctio- irissen hadden verwacht dat Bush sancties zou aankondigen. Het zou gaan om het schrappen 12 april aan boord van het Russi sche schip Marat Kozlov dat van de Bondsrepubliek naar Litouwen op weg was. Tass meldde dat er logistieke pro- handeïscontracten, investeringen, blemen zouden ontstaan als Litou- proberen olie uit Scandina- nationale betrekkingen. t De Litouwse president Vytautas economische concessies wcu tuu u.uucicn ui.c uu ucanuu.»- Landsbergis veroordeelde de Vere- sprekingen over de liberalisering vische landen te betrekken. De van de handelsbetrekkingen tussen treinwagons die nodig zijn om ge- T 1 I* *1 en Sovjetunie. Bush had importeerde olie in Litouwen te /llir atnkaarmp ^ij voorbaat een graanembargo en transporteren, zijn namelijk eigen- £-iLuu.cu.j. xxvc4C4J.xov^ andere harde sancties uitgesloten, dom van het Sovjet-ministerie van 1 omdat hij de topontmoeting met spoorwegen en niet van Litouwen. polltic arresteert Sovjet-presdident Gorbatsjov op 30 r mei en de onderhandelingen over ANC-dissidenten wapenbeheersmg niet in gevaa'r wU Peter van Nuijsenburg) JOHANNESBURG - De Zuidafri- kaanse politie heeft gisteren op de luchthaven Jan Smuts bij Johanne sburg een groep ANC-dissidenten gearresteerd. De vergezeld waren van twee 1 en twee kinderen, zijn afkomstig uit Tanzania en gedeserteerd uit de ge wapende vleugel van het ANC, Um- kontho we Siswe (Speer der Natie). Onder hen zou zich de mandant brengen. Litouwen Een vijfkoppige Litouwse delegatie probeerde gisteren in Moskou te vergeefs een ontmoeting te regelen met het Kremlin. De delegatie kreeg te horen dat Gorbatsjovs rechterhand Alexander Jakovlev en andere leden van de adviserende Presidentiële Raad ofwel op reis waren of andere dingen om handen hadden. Moskou heeft weliswaar de eis laten vallen dat Vilnius de onaf hankelijkheidsverklaring intrekt, staat er dan wel op dat de onaf- Umkontho, Mwezi Jiankelijkheid met twee jaar wordt Twala, bevinden die in 1984 in An gola in muiterij tegen de leiding van het ANC-leger leidde. Twala en zijn metgezellen zouden door hun ex- collega's in kampen in Angola en Tanzania gemarteld zijn. Volgens berichten in de Zuidafrikaanse pers kraan door Moskou het ernstigste uitgesteld. Landsbergis noemde dat voorstel gisteren "nonsens" en "een propagandatruc voor de weterse landen". Over de blokkade zei hij dat niet het dichtdraaien van de olie- en gas- de republiek, maar de werk loosheid die "nog niet vandaag, maar binnen enkele dagen of we ken" een groot probleem zal wor den. De enige olieraffinaderij in Li touwen heeft haar deuren al moeten sluiten. Het is de tweede keer binnen even zoveel weken dat melding wordt gemaakt van martelingen van dissidenten door ANC-solda- ten. Twee weken geleden vertelden vijf ex-ANC-leden in de Keniase hoofdstad Nairobi aan aartsbis schop Desmond Tutu dat zij gefol terd waren. Martelingen van dissi denten zouden aan de orde van de dag zijn in de ANC-kampen, zo be weerden zij. Naar aanleiding van deze berich- /X5t - ten heeft ANC-leider Nelson Man- KONG (Rtr) China en de Sovjetunie hebben overeenstem ming bereikt over troepenve Sekte moet bouw schuilkelders in VS stoppen LIVINGSTON (AP) - De Uni versele en Zegevierende Kerk (Church Universal and Triump hant), die deze week vergeefs wachtte op het einde van de we reld, moet van de rechter voorlo pig de bouw staken van schuil kelders bij het natuurreservaat Yellowstone omdat uit onder grondse reservoirs duizenden li ters brandstof zijn gelekt. De bouwstop treft onder meer het hoofdkwartier bij Corwin Springs. Dit complex is omge ven door zeker 35 ondergrondse reservoirs voor 2,4 miljoen liter diesel, benzine, stookolie en an ti-vries. Uit drie reservoirs is diesel en benzine gelekt. De staat Montana had de rechter om een bouwstop gevraagd in afwachting van een onderzoek naar de gevolgen van de lekkage voor het milieu. MANAGUA - Drie Contra's rusten even uit na hun aan komst in een van de speciaal voor hen ingerichte VN-veiligheids- zones in het noorden van Ni caragua, de dag voor de machts overdracht van vandaag. Van morgen koos het Nicaraguaanse parlement Mi riam Arguello van de UNO, de coalitie die de Sandinisten bij de vrije verkie zingen vorige maand versloeg, unaniem tot parlementsvoor zitter. De Nicaragu aanse minister van defensie ge neraal Humber- to Ortega, de broer van de sandinistische leider Daniel Ortega, blijft aan als leger commandant. Volgens waar nemers zal de beslissing van UNO-leidster Violeta Cha- morro om Orte ga te handha ven de relaties met de andere leden van de UNO-coalitie bemoeilijken en zal de bereid heid van de Con tra-rebellen om zich over te ge ven afnemen. Eiescu gebruikt geweld tegen betogers Bukarest ben gisteren duizenden mensen het aftreden geëist van interim-presi dent Ion Iliescu nadat eerder op de dag de politie een betoging van zo'n tweehonderd demonstranten uit el kaar had geslagen op het universi teitsplein. De demonstranten, voor het me rendeel jongeren zonder banden met een politieke partij, hadden zich 's morgens verschanst achter houten reclameborden. Zij zeiden daar te zullen blijven totdat interim president Ion Iliescu en diens rege ring zouden aftreden, 's Middags wierpen de demonstranten nieuwe barricades op. Het was de eerste keer sinds de val van de communistische dictator Nicolae Ceausescu, vorig jaar de cember, dat de interim-regering ge weld gebruikte tegen anti-commu nistische betogers. President Ilies cu omschreef tijdens een zitting van het voorlopige parlement de beto gers als misdadigers. "Met zulke ge welddadige groepen misdadigers kunnen we geen democratie en een nieuwe maatschappij creëren", al dus Iliescu. Zijn uitlatingen werden direct fel bekritiseerd. Verschillen de parlementsleden zeiden dat de president de woorden gebruikte waarmee Ceausescu destijds ook de revolutionairen omschreef die hem omverwierpen. Leden van de Boerenpartij en de Liberale Democratische Partij we zen Iliescu er nog eens op dat de be volking het Front voor de Nationale Redding, dat na de val van Ceauses cu het machtsvacuüm vulde, niet vertrouwt. Het Front van Iliescu zegt daarentegen 800.000 leden te hebben en is een belangrijke kans hebber bij de verkiezingen op 20 mei, met sympathisanten onder fa brieksarbeiders en voormalige communisten. De Roemeense premier Petre Ro man heeft gisteren tegenover een Franse krant gezegd "niet zoveel zin meer" te hebben om na de verkie zingen terug te komen. Bij zijn be slissing spelen voor Roman ook persoonlijke overwegingen een rol. dela toegegeven dat martelingen ANC-kampen hebben plaatsgevon- den. Hij heeft echter onmiddellijk f*ering langs hun gemeenschappe- opdracht gegeven de folteringen te 6rens tijdens het bezoek van de waren. De banden tussen Moskou en Peking werden vorig jaar mei aangehaald toen Gorbatsjov China TEL AVIV In Libanon wordt de spoedige vrijlating verwacht van twee Zwitserse gijzelaars, die in handen zijn van de Fatach Revolu tionaire Raad, de Palestijnse ter reurgroep van Abu Nidal. Maar uit Iraanse verklaringen blijkt dat de rest van de Westerse gijzelaars ge vangen blijft zolang er geen over eenstemming is bereikt over een grootscheepse uitwisseling met Is raël en Falangistische groepen in Libanon. De vrijlating van de twee Zwit sers is gisteren aangekondigd door Mustapha Sa'ad, leider van het Volksbevrijdingsleger, een soeniti- sche moslim-militie in de Libanese ziekenhuis in Zuid-Libanon, huri Islami', dat doorgaans een har- Falangisten en op Israël. Zal het de lijn vertegenwoordigt: "De pu- Westen in staat zijn de humanitaire blieke opinie in Libanon en de we- geste (de vrijlating van Polhill) te reld wacht nu op het Westen, en met begrijpen en een passend antwoord name op de Verenigde Staten, om te geven? We wachten op het ant- oorlogsslachtoffers gen van kunstledematen. Sa'ad zei .de vrijlating van het tweetal te ver wachten op de islamitische feest dag Eid al-Fitr, aan het eind van de vastenmaand Ramadan. Dat wil zeggen zodra vandaag of morgen de nieuwe maan wordt waargenomen. Eid al-Fitr is traditioneel ook de dag waarop Israël een aantal islami tische gevangenen in vrijheid stelt. Vorig jaar zijn op die dag twaalf ge detineerden ontslagen uit de Khiyam-gevangenis, in de door Is raël ingestelde 'veiligheidszne' in Zuid-Libanon. Het ligt in de ver wachting dat deze week opnieuw een aantal Libanese en Palestijnse gevange- vrijkomt, maar Israël zal zonder i hoe dit druk uitoefent op de woord" havenstad Sidon. Eerder heeft het twijfel laten weten dat die actie Libische staatshoofd kolonel BELGRADO (Rtr/ANP/AFP) - In Joegoslavië zijn gisteren de etnisch- _OCA Albanese leider Azem Vlasi en 14 medebeklaagden van contra-revo- lutionaire activiteiten vrijgespro ken en vrijgelaten. Het proces tegen Azem Vasi, voormalig leider staken en een onderzoek toegezegd. Hij ontkende met klem dat marte lingen binnen het ANC als 'beleid' zijn geaccepteerd. Chinese premier Li Peng aan Mos kou. Li Peng kwam maandag Moskou voor een vierdaags bezoek, bezocht. Tijdens hun toespraken Muammar Gaddafi aangedrongen wezen Li en zijn ambtgenoot echter op de vrijlating van alle gijzelaars ook op de verschillen. Terwijl Ry- "met name degenen die humanitai- zjkov de toenemende rol van geko- re diensten verrichtten, zoals leden lokale raads en parlementsle- van het Rode Kruis" SKI"communistische partij van Kosovo, ejn(j vorig jaar tot onlusten ir de Joegoslavische autonome pro vincie Kosovo waarbij 56 om het leven zijn gekomen het eerste de Sovjetunie sinds 1964. In r Chinese leider den benadrukte, Li Peng op De twee Zwitsers, Emmanuel Gruwelijke moord In Colombia is gisteren het gruwe- niet gegeven, lijk verminkte lichaam gevonden van de katholieke priester Tiberio Li Peng werd tijdens zijn bezoek Fernandez (53) die een week gele- vergast op een protest van studen- den werd ontvoerd in de westelijke ten en ruim twintig gemeenteraads provincie Valle del Cauca. Hij was leden van Moskou tegen de onder- onthoofd, gecastreerd, zijn handen drukking van het studentenprotest waren afgehakt en zijn ingewanden in Peking vorig jaar. Het feit dat er uitgerukt. Fernandez was verschil- in Moskou geprotesteerd kan wor- lende keren doelwit van rechtse kri- den tegen een buitenlandse bezoe- tiek, omdat hij zich inzette voor de ker is een betrekkelijk nieuw ver- strijd van de straatarme koffieboe- schijnsel, de noodzaak de leidende rol van de Christen en Elio Enriquez, zijn me- vorig jaar bezocht Sovjetpresident communistische partij in China te dewerkers van het Internationale Michail Gorbatsjov Peking, waar de handhaven, overeenkomstig de Comité van het Rode Kruis. Zij zijn studentenprotesten nog in volle ideologie van Lenin. op 6 oktober vorig jaar ontvoerd uit gang waren. Na een ontmoeting met zijn Sov jet-ambtgenoot Ryzjkov sprak hij gisteren met Gorbatsjov. Nadere bijzonderheden daarover werden vrijlating van Westerse gijzelaars. Israël is pas bereid te onderhande len over een grootscheepse uitwis seling van gijzelaars en gevangenen als daarbij ook de in Libanon ver miste Israëlische militairen worden betrokken. In de Iraanse pers is gisteren aan gedrongen op Westerse druk op Is raël. Zo schrijft het dagblad 'Jum- hem werd het belangrijkste in Joe goslavië van de afgelopen decennia genoemd en was aanleiding voor honderden mensen om tijdens de openingszitting de straat op te gaan. Zijn vrijlating, een paar dagen na die van de militante Albanese natio nalist Adem Demaci, die in totaal 29 jaar in de gevangenis zat, en de op heffing van de noodtoestand wijzen volgens waarnemers op een belang rijke ommezwaai van de centrale re gering in Belgrado. Deze lgkt aan te De aanklacht werd al vorige week koersen op een dialoog met de etni- niet meegedeeld sche Albanezen. De vraag blijft hoe l__ i Servië zal reageren, dat Kosovo be- onderdeel van zijn ingetrokken, al waarom. Vlasi is zeer populair der de 1,7 miljoen etnsiche Albane- schouwst als zen in Kosovo. Het proces tegen deelrepubliek. i arbeiders in het Veerboot De Noorse politie heeft het aantal doden bij de ramp op de veerboot Scandinavian Star op 158 gesteld. Het cijfer werd al eerder verlaagd van rond de 200 tot 161. Alle slacht offers zijn inmiddels geïdentifi ceerd. Ruimte-telescoop Het Amerikaanse ruimteveer Discovery is gisteren met de Hub- ble-telescoop gelanceerd vanaf de basis Cape Canaveral. Op 10 april werd de lancering op het laatste mo ment wegens technische redenen uitgesteld. Vandaag moet de tele scoop voor astronomische waarne mingen worden uitgezet.. Drugsoorlog De Peruaanse regering heeft ont kend dat ze met de VS overeen stemming heeft bereikt over deel name van Amerikaanse militairen aan de strijd tegen de drugshandel in Peru, zoals de New York Times zondag meldde. Washington zou daarbij Peru 35 miljoen dollar beta len om vijf militaire bases aan te leg gen in het junglegebied Alto Huala- ga, een centrum van cocaïnepro- duktie. Abortus Het Britse Lagerhuis heeft gister avond besloten de termijn waarbin nen een abortus mag worden uitge voerd te verkorten van 28 tot 24 we ken. De zeer ruime termijn van 28 weken gold sinds 1967, toen abortus in Groot-Brittannié voor het eerst werd gelegaliseerd. Tijdens een banket maandag zei den Sovjet-premier Ryzjkov en Li Peng dat de betrekkingen tussen beide landen op het goede spoor ADVERTENTIE dat nog over aan een van zijn onder geschikten. Maandag waren het jonge officie- KHARTOUM - In minder dan een ren die het hoofdkwartier van het maand is de militaire leider van leger bestormden, maar teruggesla- Sudan, Omar Hassan al-Bashir, tot gen werden. Volgens bronnen bin twee keer toe met een staatsgreep nen de regering wilden de officieren bedreigd. De jongste poging, die de weg bereiden voor de zogenaam- van maandag, lijkt de ernstigste van de "politici" die het burgerlijk be de twee. Deze keer was het al- stuur over Sudan wilden herstellen. Bashir zelf die bekendmaakte dat De "politici" zijn de mensen die de coup neergeslagen was. Bij de voor de staatsgreep van al-Bashir in vorige gelegenheid liet de generaal juni vorig jaar het land bestuurden en die door de militaire leider zijn bestempeld als nationaal gevaar. Ondernemen zonder zich te verdiepen in de keuze van de ondernemingsvorm, kan ver strekkende gevolgen hebben. Dat ondervinden jaarlijks tien tallen kleine ondernemers die in moeilijkheden raken door een bij de start verkeerd ge kozen rechtsvorm. Om dit te voorkomen kunt u het best een beroep doen op een juridisch adviseur: de notaris. Ook voor tussentijdse wijzi gingen - bijvoorbeeld van een manszaak naar BV - of andere problemen, zoals bedrijfsop volging Is de notaris uw vraag baak bij uitstek. Hij kent de weg in de vaak ingewikkelde wets- regels en kan met u een prak tische oplossing vinden. Bovendien is de notaris onpartijdig. Hij heeft daarom oog voor uw belang en dat van de andere betrokkenen zoals de compagnonlsj, partner of kinderen. Vraag de notaris niet alleen juridisch advies bij de start van uw bedrijf, maar ook bij andere belangrijke beslissingen in het leven, zoals samenwonen, huwelijk, voogdij, de verdeling van uw erfenis, de koop en verkoop van een huis, het op richten van een vereniging of stichting. Een kort oriënterend ge sprek met de notaris kost u trouwens niets. Maak dus ge rust een afspraak. Hij kan u precies vertellen hoe u uw zaakjes het best kunt regelen. REGEL JE ZAAKJES MET DE NOTARIS Al-Bashir heeft plechtig beloofd nooit te zullen toestaan dat de politi ci weer aan de macht komen en het land opnieuw "in chaos" storten. De voornaamste van al-Bashirs tegenstanders is de voormalige mi nister van binnenlandse zaken Mu barak al-Fadil al-Mahdi, die tegen woordig op en neer pendelt tussen Libië en Europa. De voormalige mi nister, overigens de enige die zijn ambt voorlopig kon behouden na de staatsgreep van juni, is tevens een neef van de vorig jaar door al- Bashir verdreven premier van Sudan, Sadiq al-Mahdi. Al-Bashir zette vorig jaar de bur gerlijke politici opzij omdat zij er niet in geslaagd waren een einde te maken aan de al jaren woedende burgeroorlog in het zuiden van het land tussen regeringstroepen het het christelijke Sudanese Volkbe- vrijdingsleger SPLA van kolonel John Garang. De militairen waren hiertoe veel beter in staat, aldus de generaal. "Wij (soldaten) begrijpen de oorlog. We slapen in loopgraven en spreken dezelfde taal als de re bellen", aldus de generaal die be loofde zo snel mogelijk tot een ver gelijk te willen komen met Garang en zijn SPLA. Bijna een jaar later is al-Bashir nog niet ver gevorderd. Tot nu toe zijn er tweemaal vredesbesprekin gen gehouden zonder concreet re sultaat. De eerste vorig jaar augus tus in de Etiopische hoofdstad Ad dis Abeba, de tweede onder bemid deling van de voormalige Ameri- Sudan executeert 28 coupplegers KHARTOUM (DPA/AFP/Rtr) - In Sudan zijn gisteren 28 leger officieren geëxecuteerd vanwe ge hun rol in de couppoging te gen de militaire junta in de nacht van zondag op maandag. Onder hen waren de gepen sioneerde generaal-majoor Ab- dul-Kader al-Kadro en de even eens gepensioneerde lucht macht-brigadier Mohammed Osman Hamed Karar, die de lei ding zouden hebben gehad bij de staatsgreep. De snelle executies van de of ficieren onderstreept de vastbe slotenheid van de Sudanese lei der luitenant-generaal Omar Hassan al-Bashir om geen oppo sitie tegen zijn heerschappij te dulden. (lol kaanse president Jimmy Carter, vo- heeft laten weten dat praten geen rig jaar december in Nairobi. Er zin heeft zolang deze wetten niet staat een nieuwe ontmoeting op het worden geschrapt. De strijd in programma in de Zaïrese hoofdstad Sudan spitst zich toe op het reli- Kinshasa. Nu treden op als bemid- gieuze front, met de islamieten in delaars de Egyptische president het noorden van het land en de Hosni Mubarak en het Zaïrese christenen in het zuiden. Tot nu toe staatshoofd Mobutu Sese Seko, die hebben de gevechten al 300.000 le- zich onlangs ook al profileerde als vredesduif in de Angolese burger oorlog, zij het met weinig succes. gekost. Het verzet tegen al-Bashir heeft zijn vijanden nu tot elkaar gebracht. Nieuwe vredesbesprekingen heb- Vorige maand sloten oppositiepar mitische wetgeving, de sharia, het militaire leider i Omar Hassan al-Bashir ver scheen op te de televisie om te melden dat ook de tweede' coup binnen een °°k internationaal steeds verder te maand was isoleren. De meeste westerse lan- neergeslagen. den, waaronder de voornaamste do- Zijn junta komt nor de Verenigde Staten, hebben echter onder hun economische hulp aan Sudan steeds grotere stopgezet. De markten in Khartoum druk te staan. rijn leeg en de kosten voor levens- epa) onderhoud zijn fors gestegen. Sudan heeft een schrijnend tekort aan harde valuta, wat nog verergerd wordt door een buitenlandse schuld van 13 miljard dollar. In eigen land regeert de generaal met harde hand. Amnesty Interna tional maakte in december gewag van talrijke schendingen van de mensenrechten door regeringstroe pen, waarbij overigens ook de chris telijke rebellen niet vrijuit gingen. Een staking van artsen vorig jaar werd hardhandig uiteen geslagen. De stakingleider werd veroordeeld tot de dood door ophanging. Het is echter de vraag hoe lang al-Bashir erin slaagt met ijzeren hand alle on rust de kop in te drukken.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1990 | | pagina 7