Identificatieplicht banken uitgebreid 'Halvering ammoniak is mogelijk' Scepsis patiënten over de Bucks en de Ria Bremers Om witwassen drugsgelden tegen te gaan Hoogleraar stapt op na ruzie over aidsremmer Deurwaarder moet achter niet betaald lesgeld aan Omstreden Dollardhaven komt er vrijwel zeker niet VRIJDAG 20 APRIL 1990 DEN HAAG (ANP) - De verplichting om zich bij banken te identificeren bij het aangaan van bepaalde transacties zal worden uitgebreid. Naast de huidige in de wet opgenomen transacties waarvoor een identificatieplicht geldt, zullen bankklanten zich in de toekomst ook moeten identificeren bij incidentele contante transacties die een bepaalde waarde te boven gaan. EINDHOVEN - Professor dr. C. van Boeckel. lid van de vakgroep die zich bij de Technische Universiteit Einhoven bezig houdt met een nieu we methode ter bestrijding van de ziekte aids, beëindigt zijn deeltijd hoogleraarschap aan die universi teit. Van Boeckel is het niet eens met de manier waarop professor Buck namens de universiteit vorige week donderdag gewag maakte van een nieuwe vinding in de strijd te gen aids. Professor Van Boeckel zegt in een verklaring dat ook hij als spe cialist in de synthese van biomacro- moleculen. gerede twijfels heeft omtrent de chemische zuiverheid en identiteit van het antiviraal fos- faat-gemethyleerd DNA. De uitvin ding van die stof werd vorige week donderdag bekendgemaakt. Prof. dr. H. Buck en prof. dr. J. Goudsmit van de Universiteit van Amsterdam maakten vorige week als leiders van het onderzoek be kend dat met hun vinding een eer ste stap was gezet op weg ontwikkeling van een doeltreffend geneesmiddel. De resultaten van het onderzoek werden vrijdag ge publiceerd in het gezaghebbende wetenschappelijke Amerikaanse tijdschrift Science. Van Boeckel refereert in zijn ver klaring aan professor Van Boom. verbonden aan de rijksuniversiteit Leiden en deskundig op het gebied van chemische synthese van DNA. Hij uitte afgelopen zaterdag zijn twijfel over de zuiverheid en de ka rakterisering van het betreffende produkt en pleitte voor een kriti sche toetsing van de bereiding en de karakterisering van het middel. In zijn verklaring stelt Van Boec kel "reeds eerder en bij herhaling binnen de vakgroep en aan het be stuur van de Technische Universi teit Eindhoven zijn twijfels te heb ben geuit". Van Boeckel zegt dat de verwachtingen die in de media over het middel ter bestrijding van aids zijn gewekt, onvoldoende gefun deerd zijn. Mede door de twijfels die hij heeft ten aanzien van de chemi sche samenstelling van de betref fende stof, is de hoogleraar tot zijn besluit gekomen zijn deeltijdbaan bij de Technische Universiteit te be ëindigen. Over het vertrek van Van Boeckel uit de onderzoekgroep wilde pro fessor Buck verder niets zeggen. Desgevraagd zei hij dat het terug- Dat hebben de ministers Kok (fi nanciën) en Hirsch Ballin (justitie) aan de Tweede Kamer laten weten. De uitbreiding van de identificatie- i deze studie worden de winst uit de handel in drugs die geraadpleegd, aldus beide bewinds lieden. In Groot-Brittannië en Canada i de maatregelen die bestaat al de verplichting i alleen al in de VS en Europa be schikbaar is om gewit te worden, geschat wordt op 85 miljard gulden per jaar. De bedoeling beide bewindslieden voorstellen in dachte transacties bij justitie te mei- veel mogelijk te voorkomen dat de- verband met het tegengaan van het den. De ervaring met deze aangifte- witwassen van geld dat verdiend is plicht is nog beperkt, hoewel jaar met drugshandel. De Nederlandse lijks al honderden transacties wor- i de velingen die geformuleerd zijn door Tweede Kamer. De Verenigde Sta- sys- vijftien wester- ten en Australië kennen teem van verplichte melding van al le contante transacties boven een de werkgroep over en zal bepaalde grens. In de VS leidt dat dat nog niet het ge- jaarlijks tot zes miljoen meldingen. De werkgroep heeft becijferd dat werkgroep se landen. Nederland neemt de aanbevel gen v deze, val is. omzetten in nationale regel geving. Zo zal het kabinet ook met wetsvoorstellen komen om de inter nationale samenwerking bij straf rechtelijk financieel onderzoek te vergem akkelij ken. In vervolg op de activiteiten van de werkgroep zullen Kok en Hirsch Ballin een studie entameren om te komen tot een regeling waarbij fi nanciële instellingen verplicht bedragen in het normale girale circuit worden opgenomen, omdat het dan relatief eenvoudig is om het te doen voorkomen als ware het "wit", aldus Kok en Hirsch Ballin. De werkgroep wijst het houden van anonieme bankrekeningen af. Verder vindt de werkgroep dat dat de justitiële autoriteiten de nodige bevoegdheden moeten krijgen om uit drugshandel verkregen inkom sten verbeurd te verklaren. den GRONINGEN (GPD) - De infor matiseringsbank in Groningingen aangifte te doen bij justitie gaat deze week opnieuw deurw verdachte financiële transac ties. Het is de bedoeling dat door de ze studie tevens criteria worden op gesteld om vast te stellen welke transacties als verdacht moeten worden aangemerkt. Vertegen woordigers van de direct betrokken instanties en groeperingen zullen in ders inschakelen om nog niet be taald lesgeld voor het voortgezet on derwijs en aflossingen van studiele ningen te innen. Deze week hebben ongev i dwa r al tienduizend v BONN (GPD) - De omstreden Dol- lard-haven bij het Noordduitse Em- den komt er hoogst waarschijnlijk liet. Dat blijkt uit een besluit dat de Ja^ geschat. De meeste dwangbevelen gaan naar studenten die 1.030 gulden les geld niet hebben betaald. Dat les geld is verplicht voor alle leerlingen van zestien jaar en ouder in het voortgezet en speciaal onderwijs. Ook ex-studerenden die geen ge negenduizend personen hoor geven aan oproepen om de stu- gbevel ontvangen. In fe- dieschulden af te lossen, krijgen be zoek van een deurwaarder. Het is nog niet bekend hoeveel personen daarmee te maken zullen krijgen. Bovendien loopt op 1 mei de beta lingstermijn af voor veertigduizend cx-studenten die in het verleden te veel studiefinanciering hebben ge had. Vorig jaar verstuurde de informa tiseringsbank in totaal dertien dui zend dwangbevelen. Toen kon de informatiseringsbank de deurwaar der om juridische redenen pas twee maanden later inschakelen. DEN HAAG - De kosten van reistijdverliezen door files en vertragingen op het Nederlandse hoofdwegennet zijn vorig jaar opgelopen tot 975 miljoen gulden. In vergelijking met 1988 zijn de totale filekosten in 1989 met 8 procent gestegen. Gisteren was het raak bij Zaltbommel, waar een ongeluk een file veroorzaakte van zeker veertien kilo meter. Automobilisten wachtten gelaten tijdens het oponthoud van zeker een uur. (foto anp) trekken van deze deeltijd-hoogle raar geen consequenties heeft voor het onderzoek zelf. Van Boeckel was slechts een dag in de week op de universiteit werkzaam. Het meningsverschil heeft even min gevolgen voor de zes miljoen gulden die staatssecretaris Simons (volksgezondheid) beschikbaar heeft gesteld. Dat verklaarde een woordvoerder van het departement gisteravond. Het bedrag is volgens hem geen "nieuw geld", maar komt uit een pot van zeventien miljoen gulden, bestemd voor onderzoek, preventie en voorlichting. Voordat dergelijk geld daadwerkelijk wordt uitgekeerd, onderzoekt het ministe rie of de financiering gerechtvaar digd is. Dat zal ook gebeuren in het geval van professor Buck, aldus de woordvoerder. De zegsman verwacht evenwel dat het geld wordt uitgekeerd. Het onderzoek is op zijn minst zeer inte ressant. Onenigheid tussen de des kundigen doet daar niets aan af, al dus de woordvoerder van wvc. Zeppelin snuffelt langs DSM-complex GELEEN (GPD) Een zeppelin bij het DSM-complex 'Zuid' in Geleen moet aantonen wie de veroorzaker is van de stank in het gebied. De zeppelin wordt eind april of begin de lucht gehangen. Bewoners van de westelijke mijn streek klagen al jaren over de stank overlast. TNO is initiatiefnemer en het werkt samen met het ministerie van milieu en de milieudienst van DSM. Volgens een medewerker van het ministerie van milieu is de me thode een wereldprimeur. TNO ver wacht dat het onderzoek eind juli kan worden afgerond. "Het is duidelijk dat DSM aan de optredende geurhinder een belang rijke bijdrage levert, maar dat be drijf is niet de enige veroorzaker. We vermoeden dat met name het mesten door boeren ook de lucht beïnvloedt", aldus een woordvoer der van het ministerie van milieu. Via de zeppelin wordt op ver schillende plaatsen lucht aangezo gen die beneden in zakken wordt gedaan. Acht mensen moeten daar na beoordelen of de zak geurt of niet. nder dan een miljard mark gaan kosten, werd de aanleg de Dollardhaven al op 1,4 mil- LEI na onderzoek bij diverse veehouderijen: regering van de deelstaat Nedersak- sen deze week heeft genomen. Van daag kwamen vertegenwoordigers van de Havendienst en de deel staatsregering in Emden bijeen om zich over de gevolgen te beraden. Havendirecteur Karsjiens wilde voor dit overleg slechts kwijt, dat hij voorstander blijft van de Dol lardhaven, maar dat waarschijnlijk zal worden gekozen voor het goed kopere en milieuvriendelijker alter natief van de Rysumer Nacken even ten westen van de stad. Hij wilde Nederland, dat sinds vele jaren be trokken is bij de omstreden plan nen, niet direct de schuld geven, r gaf wel toe dat de haven op de Voor minister-president Ernst Al- brecht, een groot voorvechter van het ambitieuze Dollardplan, werd de ontwikkeling bedreigend. De r Schade De actievoerende studenten die gering stelde dan ook midden vorig rige week donderdag de informati- jaar een werkgroep samen om de seringsbank hadden bezet, hebben mogelijkheden van een alternatief te onderzoeken, waarbij de Neder landse invloed werd uitgesloten rekening werd gehouden met de schade aangericht dan werd gedacht, zo meldt de informatise ringsbank. De schade bedraagt ten minste 420.000 gulden en moet door milieubeweging. De werkgroep de bezettende studenten worden bracht eind januari het advies uit betaald. de Rysumer Nacken te kiezen De regering lijkt willen volgen. Daarbij spelen ook politieke be langen een rol. Ernst Albrecht De meeste kosten, ongeveer dit voorstel te 320.000 gulden, gaan zitten in het herstel en de vervanging van interi- meubilair en apparatuur. De overige schade werd veroorzaakt Rysumer Nacken zonder toestem- regeringsleider v; ming van Nederlandse kant kan worden gebouwd. "We zullen drie weken herkozen worden doordat de bijna vierhonderd moeten doen waartoe we op eigen cratische tegenspeler Schroder houtje in staat zijn", zei hij. Om de Dollardhaven te bouwen waren rigoureuze ingrepen in het milieu noodzakelijk. Zo zou de bed ding van de Ems moeten worden verlegd, waardoor het waddenge bied van de Dollard werd aangetast. Daarnaast moest de Duitse Nedersak-, dewerkers van de informati Hij is in een nek-aan-nek-race bank een halve dag niet hebben verwikkeld met zijn sociaal-demo- kunnen werken. Inmiddels staat vast dat de april- het laten vallen van het prestige-ob- betalingen van de studjefinancie- ject Dollardhaven in ruil voor de ring normaal kunnen doorgaan, milieuvriendelijker Rysmer-Nac- Ook het verzenden van examenop- kenoplossing, kan hem mogelijk gaven voor het middelbaar beroeps- nieuwe stemmen opleveren, die hij onderwijs en het algemeen voortge- nodig heeft om verder te kunnen re- zet onderwijs heeft geen ernstige geren. vertraging opgelopen. DEN HAAG (GPD) - Het Land- bouw-Economisch Instituut (LEI) vindt dat een het vrijkomen van am moniak uit mest bij grote veehoude rijbedrijven tot de helft kan worden teruggebracht. Zij concludeert dit in haar onderzoek onder verschil lende soorten veehouderijen. Kleinere bedrijven zijn bij het on derzoek buiten beschouwing gela ten. Volgens het instituut kunnen deze bedrijven in grote problemen komen als zij dezelfde maatregelen nemen die worden voorgesteld aan grote bedrijven. Stalaanpassingen en luchtreiniging zijn te kostbaar voor deze bedrijven. Voor grote veehouderijbedrijven is het wel financieel en technisch mogelijk om minder ammoniak uit te stoten. De veestapel hoeft niet in gekrompen te worden. Wel zijn aan passingen nodig aan mengvoeders en moet de stikstofbemesting op grasland worden verminderd. Alternatieven hiervoor zijn het di- rekt in de grond werken van mest of een deel van de mest in de stal aan- zuren. Ook het gericht verlagen van stikstof in het voer is volgens de on derzoekers een relatief gezien goed kope maatregel. Door stalaanpassingen, centrale mestverwerking en het afdekken van de mestopslag kan de hoeveel heid ammoniak nog verder worden teruggedrongen. Dit betekent wel dat de extra kosten per dier per jaar sterk toenemen. Bij een halvering van het ammo- niakgehalte betekent dat vijf tot tien procent extra kosten. Als een veehouder nog verder gaat tot een afname van zeventig procent dan komen de extra kosten op vijf en twintig procent. Het Produktschap voor Vee en Vlees (PW) vindt de uitkomsten van het rapport weinig hoopge vend. Met name de financiële gevol gen van het terugdringen van de ammoniak met zeventig procent. "Achteraf kan het arbeidsinkomen, dat volgens het LEI met vijf en twintig procent zal dalen nog meer tegenvallen. Het instituut schrijft immers zelf dat een deel van de uit gangspunten niet is onderbouwd door metingen", aldus een woord voerder van PVV. Dat het onderzoek niet goed is on derbouwd is tevens de grootste kri tiek van het produktschap. Het on derzoek is volgens PVV gebaseerd op drijfzand en zij vraagt zich af welke waarde aan de conclusies moeten worden gehecht. Het publiceren van nog niet volle dige informatie kan volgens het produktschap kwade gevolgen heb ben voor de vee- en vleessector. "Het gevaar bestaat dat de gegevens worden gebruikt als basis voor be leidsbeslissingen. De vee- en vlees sector kan daarvan het slachtoffer worden", aldus de woordvoerder. VVD van oudsher arme partij GRONINGEN (ANP) - Het beeld van de WD als "ondernemerspar tij" is in elk geval onjuist als naar de financiële positie van deze partij wordt gekeken. Vanaf het moment van oprichting tot nu toe heeft de WD de eindjes aan elkaar moeten knopen. In vergelijking met CDA en PvdA staat de partij er het slechtst voor. Dat concludeert politico loog R.A. Koole van de Leidse universiteit in het vandaag verschenen Jaarboek 1989 van het Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen. CDA en PvdA sloten het boekjaar 1988 af met een reservevermogen van enkele miljoenen, terwijl de WD het jaar beëindigde met een ex ploitatietekort van ruim een half miljoen. De financiële basis van de WD is volgens Koole altijd zwak geweest. Waar andere partijen ten tij de van de verzuiling nog wel eens konden terugvallen op verwante maatschappelijke organisaties, stond de WD tamelijk geïsoleerd. heid rekening houden met de belan gen van Nederland, omdat rond het Eems-Dollardgebied al eeuwenlang meningsverschillen bestaan over de grens. Het waren vooral de Nederlandse milieugroepen, die zich verzetten tegen de aanleg van de haven. Later groeide ook in West-Duitsland het verzet. Maar ook de enorme kosten speelden een steeds belangrijker rol. Terwijl de Rysumer-Nackenha- Lancering Hubble De Europese ruimtevaartorganisa tie ESA onderneemt op 24/25 april een tweede poging de Hubble Space telescoop te lanceren. Op 10 april werd de lancering stopgezet wegens problemen met de raket aandrijving. De lancering vindt plaats op Cape Canaveral en zal vanuit Estec in Noord wijk worden begeleid. Opgesteld buiten de dampkring, kan de Hubble straks oneindig.veel meer gegevens uit het heelal doorgeven dan de 'aardse' te lescopen. Rondvaart Zeven rond vaartrederij en in Am sterdam hebben gistermiddag een kort geding verloren dat zij hadden aangespannen tegen de gemeente Amsterdam en de Stichting Sail. Dit betekent dat de rederijen toch een bedrag van 2,50 gulden per pas sagier moeten betalen om de IJ-ha- ven in te varen tijdens de grote Sail- manifestatie in de hoofdstad van 9 tot 14 augustus. Cursus De Rutgers Stichting, waarin de bu reaus voor geboorteregeling en seksualiteitsvragen zijn verenigd, zal op verzoek van Artsen zonder Grenzen (AzG) een bijscholingscur sus anticonceptie voor gynaecolo gen in Roemenië opzetten. Dat ge beurt in samenwerking met gynae cologen van het Slotervaart zieken huis in Amsterdam. Zaterdag ver trekken een anticonceptie-deskun dige van de Rutgers Stichting en een Amsterdamse gynaecologe naar Roemenië. LEIDEN - Het Leidse bedrijf Ge- nePharming Europe hoopt over jaar een koe op de wereld te zetten die geneeskrachtige melk geeft met eiwitten die er van nature helemaal- niet inzitten. Door aanpassing van het genetisch materiaal echter, voegt het dier die eiwitten spontaan toe. Een interessante ontwikkeling, vooral voor de babyvoedingsindus trie. "Lukt dat, dan zijn heel weinig koeien nodig om honderden, dui-, zenden patiënten te kunnen redden van de dood", aldus een enthousias te H. de Boer van GenePharming. Maar zijn enthousiasme wordt een week na de 'ontdekking' van prof. Buck lang niet door iedereen ge deeld. door Jeroen Dirks Op een symposium van de stich ting Bio-wetenschappen en Maat schappij ging het gisteren in het Leidse Gorlaeus Laboratorium over genetische manipulatie. Weten schappers spreken tegenwoordig liever over genetische modificië- ring, maar het idee blijft hetzelfde. Het erfelijk materiaal, het dna dat zich in de kern van de cellen be vindt van een dier, wordt op een of andere manier gewijzigd. Er wordt als het ware in het laboratorium ge kweekte (of uit mensen gehaalde), erfelijke informatie aan het dna van het dier toegevoegd. De Boer van GenePharming maakte gisteren duidelijk dat het vooralsnog om proeven gaat. Bij.het inspuiten van "nieuw erfelijk mate riaal" in de cel gebeurt er in de meeste gevallen zelfs helemaal niets. Het komt ook voor dat de koe bruine in plaats van blauwe ogen krijgt. Maar het Leidse bedrijf is nu zover dat het de samenstelling van koeiemelk denkt te kunnen veran deren. In die melk zitten dan voortaan veel meer bio-medische eiwitten. Al dat geëxperimenteer hoeft overigens geen koe het leven te kos ten. De eicel, waaraan gewijzigd er felijk materiaal wordt toegevoegd, komt uit het slachthuisafval. In een reageerbuis wordt daaraan vervol gens een gewone zaadcel toege voegd om de bevruchting te doen plaatshebben. De kleine embryo's die daar het gevolg van zijn kunnen worden bevroren, verhandeld en in geplant in de baarmoeder van een koe, waar ook ter wereld. Mocht het GenePharming lukKen op die manier koeien te verhande len die spontaan bio-medische ei witten aan de melk toevoegen, dan is sprake van groot nieuws. Diezelf de eiwitten immers kunnen nu al leen met veel moeite uit bloedplas- ma worden betrokken. De Boer leg de een paar rekensommetjes voor waaruit bleek dat een paar honderd genetische gemodificiëerde koeien een heleboel problemen in de we reld zouden kunnen voorkomen. Buik vol Maar directeur Van der Wilk van het 'Landelijk Patiënten/Consumenten Platform heeft zijn buik voorlopig vol van groot nieuws uit de weten schap. Van der Wilk: "Patiënten zijn net gewone mensen. Ze lezen kranten, kijken televisie en reage ren dus al dan niet spontaan op de grote doorbraken die de professor Bucks al dan niet gelanceerd door de Ria Bremers voor het voetlicht brengen. Maar je zult maar aids, kanker of cara hebben". "In de patiëntenbeweging is spra ke van twijfel over de medische technologie. Met name in de krin gen van mensen die blijvend gehan dicapt of ernstig ziek zijn ligt de na druk steeds meer op accepteren: men probeert zo goed en kwaad als «dat kan te leven met de kwaal. Voeg daarbij ook de vlucht in alternatieve geneeswijzen en het is duidelijk dat een niet onbelangrijk deel van de patiënten nu anders tegen de bio-l technologie aankijkt". "Natuurlijk zijn er maar weinigen die bewust néé zeggen tegen nieu we technologie. Maar de weten schap zal zich goed moeten realise ren dat sprake is van een kentering. Waardering maakt plaats voor scep sis en kritiek", stelde Van der Wilk. De directeur van het Landelijk Pa tiënten/Consumenten Platform voegde daaraan toe "eigenlijk een ander verhaal te willen houden. Maar door de gebeurtenissen van de afgelopen week ontkwam ik hier niet aan". Vooral bio-medisch onderzoeker A. Berns van het Nederlands Kan ker Instituut trok zich het diepe wantrouwen van Van der Wilk aan. "Als één Nederlander op de Olym pische Spelen een gouden medaille wint, heeft Nederland gewonnen. Rijdt één wetenschapper een sche ve schaats, dan heeft de wetenschap het gedaan", aldus Berns. Hij ver weet de media de ontwikkelingen te positief en zonder gebruik van het wetenschappelijk jargon in het nieuws te hebben gebracht. Maar de onderzoeker gaf toe dat de schaats dit keer wel erg scheef was gereden. "Zo'n professor Buck. Als ik die man dat hoor vertellendan denk i k het kan niet waar zijn. Daar hoef ik m'n ogen niet eens voor open te doen. Zoiets kan gewoon niet waar zijn". Voorzichtiger Berns is dan ook een stuk voorzich tiger met zijn uitspraken over mo gelijke toepassingen van genetisch onderzoek. In het Nederlands Kan ker Instituut in Amsterdam wordt vooral geëxperimenteerd met mui zen. Net als bij de koeien van Ge nePharming wordt hun genetisch materiaal veranderd, maar nu om te kijken hoe de reactie op verschillen de vormen van kanker is. Berns concentreert zich daarbij op de vraag hoe het kankerproces zich ontwikkelt. Bij de muizen wordt stap voor stap het hele proces geï miteerd om te kijken wanneer de tu mor uiteindelijk ontstaat. Wanneer de gen of de genen kunnen worden geïsoleerd die dat doen, dan is een geneeswijze iets dichterbij. Een bijkomende, maar zeker niet onbelangrijke vraag, blijft of de mens het dier door genetische mo- dificiëring kan gebruiken voor zijn eigen welzijn. Hoogleraar wijsbe geerte W. Achterberg van de Uni versiteit van Amsterdam waar schuwde voor het onstaan van een "noodtoestand", waarin de mens compleet afhankelijk is van gene tisch gemanipuleerde dieren. De eerste voorbeelden zijn te vinden in de bio-industrie: kippen die niet meer op kippen lijken en varkens als vleesfabrieken, "artefacten", al dus Achterberg. "Ik denk dat als we een reden hebben om te betreuren dat door ons toedoen allerlei diersoorten uit sterven, we ons heel goed moeten afvragen of het moreel gerechtvaar digd is zulke dierproeven te doen. Je zou het per geval moeten afwe gen", aldus Achterberg. Maar ook hij kon niet ontkennen, op de sug gestie van een vragensteller, dat een koe die bio-medische eiwitten aan haar melk toevoegt, een beter leven zal leiden dan een slachtkoe in de bio-industrie. ADVERTENTIE De eethoek van de maand 'Tamarinde'een sfeervolle eethoek waaraan het romantisch tafelen is. De stijlvolle arm-stoelen zijn gemaakt van duurzaam rotan en hebben een dubbel gevlochten rug. De bijbehorende tafel is voorzien van een 15 mm. dik glazen blad. Deze maand als speciale aanbieding bij de grootste rotan-interieurspecialist. v.a. 575,- tafel r Hartenstraat 21-25 Amsterdam Telefoon 020-231180

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1990 | | pagina 3