V kxM0 Wellicht verhoging tarief trein en bus Marathonzitting vuurproef voor Kok Maij-Weggen wil exploitatietekort compenseren Milieudefensie voert actie tegen Japanse bedrijven NS beproeven lik-op-stuk aanpak agressie SU Mellow-Mink DE NIEUWE STIJL VANLEOLUX CULINAIRE TOPTEAMS OP 23 APRIL IN ENGELBERTHA HOEVE DONDERDAG 19 APRIL 1990 DEN HAAG (ANP/GPD) Minister Maij-Weggen (verkeer) sluit niet uit dat de tarieven van trein en bus volgend jaar met meer dan de gebruikelijke twee procent worden ver hoogd. Op die manier wil zij het exploitatietekort bij het openbaar vervoer deels compen seren. Dat zei minister Maij-Weggen gis- tiet openbaar vervoer, om het ex- teravond na afloop van het Bestuur- ploitatie-tekort zo veel mogelijk te lijk Overleg Randstad (BOR) over dekken, zal ook het autorijden het bereikbaarheidsplan. In het duurder worden, zoals afgesproken overleg, waaraan de drie Randstad- 'n het kabinet. provincies en de vier grote steden deelnamen, kreeg ze "vierkant on dersteuning" voor haar verkeers plannen, inclusief de bouw van vier tunnels in de Randstad. De Vereniging Reizigers Open baar Vervoer (ROVER) is verbolgen over de plannen. "Dit is de verkeer de manier om iets te doen aan ver voersproblemen. Wij zijn Volgens Maij-Weggen zijn in het ning dat het autorijden duurder overleg van gisteravond de milieu- moet worden gemaakt. Het open doelen "behoorlijk" aangescherpt, baar vervoer is van levensbelang Zo wil zij de komende jaren twintig voor het milieu. Daarom moet er al- in plaats van twaalf miljard gulden les aan worden gedaan om langs een uittrekken voor verbetering van het andere weg dan een openbaar vervoer. Dat geld wordt ging te zoeken naar middelen vooral gestoken in stadgewestelijk exploitatietekorten te dekken", al en regionaal vervoer. Het bedrag dus een woordvoerster, komt voor een deel uit een her- Nederlandse Spoorwegen en schikking van het rijkswegenfonds, streekvervoerbedrijven vinden het Ook de automobilist moet meebeta- begrijpelijk dat een deel van de for- len aan een beter openbaar vervoer door hogere accijnzen op benzine en de invoering van het spitsvignet. berekend. Wel waarschuwen zij De hogere accijns op benzine zou kunnen worden opgevangen door verlaging van de btw. Maij-Weggen zei gisteren niet te kunnen "beloven" dat de tarieven voor openbaar vervoer volgend jaar niet meer zullen stijgen dan de ge bruikelijke twee procent. Tegelijk met de stijging van de kosten van UTRECHT (ANP) - Door een reeks "vergaande" maatregelen willen Nederlandse Spoorwe gen de agressie in de treinen te rugdringen en zwartrijden in dammen. NS gaan uit van een "lik-op-stuk-beleid" waarbij rei zigers die weigeren een kaartje te kopen van de conducteur zon der pardon uit de trein worden gezet. Om de conducteur te ont lasten en tegen agressie te be schermen wordt het kopen van een kaartje in de trein boven dien flink duurder. De conducteur krijgt boven dien door middel van telerail (boordtelefoon) en portofoons de mogelijkheid om bij proble men de spoorwegpolitie veel sneller te alarmeren. In "be ruchte" treinen (bijvoorbeeld met discogangers) wordt het aantal controle-acties aanzien lijk uitgebreid door grotere in zet van spoorwegpolitie en con trole bij de ingang van de sta tions of perrons. Dat blijkt uit het vanmiddag gepubliceerd be leidsplan van de NS-directie. "Lik-op-stuk" is ook het mot to waaronder NS binnenkort met justitie in het arrondisse ment Utrecht eind deze maand een proef beginnen om notoire zwartrijders en andere mensen die zich tussen de rails misdra gen snel aan te pakken. Ze kun nen er op rekenen dat ze binnen zes weken voor de rechter moe ten verschijnen. Nu gaan daar soms maanden overheen of komt er eenvoudig helemaal niets van terecht omdat justitie alle processen verbaal niet aan kan. Ook wordt, zoals gisteren al uitlekte, de mogelijkheid beke ken om wanbetalers via deur waarders aan te pakken en di rect civielrechtelijk aan te spre ken in plaats van strafrechtelijk, aldus enkele punten uit het be leidsplan. DEN HAAG (ANP/IPS) - Onder het motto Ban Japan uit het Regen woud heeft de Vereniging Milieude fensie gisteren een 'reuze-ketting zaag' geketend aan het hek van de Japanse ambassade in Den Haag. Het protest was onderdeel van een wereldwijde actie tegen wat wordt genoemd de "to.enemende vernieti ging van tropische regenwouden door Japanse bedrijven overal ter wereld". Volgens Milieudefensie gaat Ja pan ondanks groeiend internatio naal protest "nog steeds als een ra zende woudrover tekeer". De actie richt zich vooral op Mitsubishi om dat dit grootste Japanse bedrijf op diverse manieren betrokken zou zijn bij de vernietiging van regen wouden. "Naast de houtkap heeft het bedrijf plannen om wegen door de Amazone te financiëren en om er goud te gaan delven", zo zegt de ver eniging. De plannen van Mitsubishi om in drie jaar 40 tot 100 hectare bos op nieuw aan te planten zijn in de ogen ADVERTENTIE iWPggig Binnenland Baby Spelende kinderen hebben gister middag in een Veendamse sloot een plastic zak gevonden met het lijk van een baby van ongeveer een dag oud. De zak was verzwaard met ste nen. De politie stelt een onderzoek Hertelling Hertelling van de 26.000 uitgebrach te stemmen in de gemeente Velsen heeft de WD ten koste van de PvdA een extra zetel in de gemeen teraad opgeleverd. De VVD had om de hertelling gevraagd omdat de partij een stem te kort kwam voor een extra zetel. In Hilversum heeft de partij Hilversum 2000 om hertel ling gevraagd. De partij komt vijf stemmen te kort voor een extra ze tel. Onderwijs Drie van de vier ambtenarencentra- les hebben gisteren ingestemd met het voorstel van minister Dales (binnenlandse zaken) om 155 mil joen gulden werkgelegenheidsgel den voor overheidspersoneel in het onderwijs te stoppen. Het geld zal worden gebruikt om maatregelen te treffen voor verbetering van het imago van het leraarschap. De amb- tenarencentrale ACOP ging niet ak koord. Wbnt Design Is mêêr dan vcum alleen. Design is functie, visie en emotie. De nieuwe stijl heeft dat. MEUBELPROMENADE KATWIJK ARNHEM (ANP) - De gemeente Arnhem is een flink aantal tanks, waarin vermoedelijk oude drukinkt zit, kwijt. De tanks afkomstig van de voormalige Arnhemse drukinkt- fabriek Arnhemia, zijn tien jaar ge leden in opdracht van de gemeente verwijderd, maar niemand weet waar ze zijn gebleven. De zaak is enige tijd geleden aan het licht gekomen, toen een oud werknemer van Arnhemia de ge meente ervan op de hoogte stelde dat de tanks zouden zijn gedumpt in recreatiegebied de Rijkerswoerdse Plassen. De gemeente gaf de politie opdracht te zoeken, maar dat heeft niets opgeleverd. J. Koehorst van de Arnhemse politie: "We hebben in het water gezocht en op de stran den gaten gegraven, maar we heb- Arnhem is flink aantal tanks drukinkt kwijt ben geen tanks met drukinkt of wat dan ook gevonden". De gemeente Arnhem nam in 1978 de drukinktfabriek over "met alle lusten en lasten". Een paar jaar later werd opdracht gegeven tot sloop. Daarbij zijn ook de tanks ver wijderd. "Volgens een ex-werkne mer van de gemeente, die toen bij de zaak betrokken was, brachten de tanks toen zoveel op aan oud ijzer, dat ze waarschijnlijk verhandeld zijn. Maar we weten het niet zeker. Daarom worden alle oude dossiers over Arnhemia uitgespit, in de hoop te achterhalen waar de tanks geble ven zijn. Want als ze inderdaad er gens gedumpt zijn, is dat een zeer kwalijke zaak gezien de uiterst schadelijke inhoud", gtelt een woordvoerster van de gemeente. Probleem is echter dat ambtena ren die zich destijds met Arnhemia bezig hielden niet meer bij de ge meente werken. De hoofdverant woordelijke is overleden. Volgens de woordvoerster is niemand te vin den die kan zeggen waar de tanks destijds gebleven zijn. Ook de voor malige directie van Arnhemia en de directie van het sloopbedrijf dat de tanks verwijderde zeggen geen hel derheid te kunnen brengen. dat tarieven van het openbaar nooit sneller mogen stijgen dan de kosten van het autorijden. De ministerraad buigt zich mor gen over de verkeersplannen van Maij-Weggen. Het is echter de vraag of besluiten worden genomen. Maij- Weggen toonde zich gisteren "opti mistisch" maar minister Kok (fi nanciën) wil eerst zekerheid over de financiering van met name de vier tunnels. Alders (milieubeheer) is te gen de aanleg van alle vier geplande tunnels. In het overleg gisteravond is een tariefsverho- mogelijke "fasering" in de bouw van de tunnels aan de orde gesteld, aldus Maij-Weggen. Zij zei niet of de bouw van een deel van de tunnels mogelijk pas later begint. Ze komen er in elk geval "niet alle vier tege lijk". Wel is afgsproken dat de tun- investeringen in het openbaar nels alleen toegankelijk zijn voor de tarieven wordt door- bussen, vrachtverkeer, carpoolers mogelijk zakelijk autoverkeer. van de milieu-organisatie ontoerei kend. "Dat is ongeveer evenveel bos als door Japanse bedrijven per dag vernield wordt. Bovendien ligt het herbebossingsproject niet eens in het kapgebied van Mitsubishi". Overigens heeft een onderzoek van de Britse veterinaire dienst aan getoond dat de Nederlandse vesti gingen van hamburgerreus McDo nald's geen vlees verwerken uit streken waar het tropisch regen woud plaats heeft moeten maken voor weidegronden. Met dat onder zoek is de basis weggeslagen onder de boycotactie die Milieudefensie in oktober tegen McDonald's begon onder het motto "Een hap uit een hamburger is een hap uit het regen woud". McDonald's blijkt Europees vlees te kopen bij het Britse bedrijf Mc- Key. Het hamburgerconcern dreigt nu met juridische stappen tegen Milieudefensie als de beschuldigin gen over de herkomst van de ham burgers niet worden herroepen. VUGHT (ANP) Koningin Beatrix heeft gistermiddag het Nationaal Monument Kamp Vught geopend. Daar na nam ze een kijkje tussen en onder de stapelbedden in het door Cees Breuker ontworpen monument. Minister d'Ancona zei bij de opening een subsidie toe van 30.000 gulden voor de exploitatie van het monument vanwege de "educatieve functie" van het monument. Tot op heden bestond het monument alleen uit de voormalige fusilladeplaats. Er zijn nu een gedeeltelijk her bouwde barak, een in graniet uitgevoerde maquette van het SS-kamp, een bezinningsruimte en een videoruimte bij gekomen. Ook het authentieke crematorium valt nu onder het monument. Problemen bij herziening ziektekosten DEN HAAG (GPD) - Het kabinet heeft problemen met de herziening van de ziektenkostenverzekering. Het besluit daartoe, dat aanvanke lijk morgen zou worden genomen, wordt uitgesteld. De vormgeving van het inmiddels door staatssecre taris Simons (volksgezondheid) herziene plan-Dekker verloopt ui terst moeizaam. Belangrijkste struikelblok zijn de koopkrachteffecten van het plan die vooral voor de minima negatief kunnen uitwerken. Om dat te voor komen moet het kabinet financiële compensatie vinden. Gedacht wordt aan verhoging van kinderbij slag, maar dat kost 650 miljoen gul den. Dat geld is er niet. Zowel het plan-Dekker als de va riant van Simons voorzien in een brede basisverzekering. Dekker ging ervan uit dat ongeveer 85 pro cent van de huidige zorg in het ba sispakket zou worden opgenomen, Simons gaat uit van zo'n 96 procent. De premie voor dat basispakket be staat voor een deel uit een vast be drag (15 procent) en is verder afhan kelijk van de hoogte van het inko men. Voor de rest van de zorg moet een aanvullende verzekering wor den afgesloten waarvoor een aparte premie moet worden betaald. Maar de vaste (nominale) premies beteke nen al een lastenverzwaring en die werkt voor de minima negatief uit. Daar komt bij dat de Raad van State onlangs stelde dat gezond heidszorg geen zaak van commercie is. Dat zou betekenen dat consu menten voor het basispakket niet langer bij een commerciële verzeke raar terecht kunnen. Verder zouden het basispakket en de aanvullende verzekering niet door dezelfde in stantie mogen worden verzekerd. Dat kan betekenen dat het basis pakket het exclusieve terrein voor het ziekenfonds wordt en het aan vullende pakket overblijft voor de commercie. In Simons opzet blijft er dan maar weinig voor die groep over. Hij wil het totale ziekenfonds en AWBZ-pakket in het basispak ket opnenjen, evenals voorzienin gen als gezinsverzorging, bejaar denoorden en sociaal pedagogische diensten. Aantal misdrijven licht gedaald ADVERTENTIE DEN HAAG (ANP) - Het aantal misdrijven tegen burgers is in 1988 ten opzichte van 1986 licht gedaald van 6,4 tot ongeveer 6,2 miljoen de licten. Dat heeft het Centraal Bu reau voor de Statistiek (CBS) be kendgemaakt. In 1984 werd het hoogste niveau bereikt met 6,9 mil joen delicten. Het CBS heeft dit af geleid uit de Enquête Slachtoffers Misdrijven (EMS). Ongeveer 40 procent van de waar genomen delicten betreft diefstal. Het totaal aantal diefstallen nam toe van ruim 2,2 miljoen in 1980 tot on geveer 2,8 miljoen in 1984. Daarna zette zich een lichte daling in tot cir ca 2,6 miljoen in 1988. Het aantal woninginbraken is sinds 1980 wel voortdurend gestegen van 88.000 in 1980 tot 225.000 in 1988. Ook zijn meer fietsdiefstallen ge pleegd: van 660.000 in 1980 tot meer dan 900.000 in 1986 en 1988. Het aan tal fietsdiefstallen beslaat ongeveer 15 procent van de 'veel voorkomen de criminaliteit'. Het aantal seksuele delicten (handtastelijkheden en exhibitio nisme) was tussen 1980 en 1984 bij na verdubbeld: van ongeveer 450.000 tot circa 850.000. Daarna is die vorm van criminaliteit gedaald tot ongeveer 650.000 in 1988. Ook het aantal bedreigingen nam tussen 1980 en 1984 toe (van 700.000 tot ruim een miljoen). In 1986 was het aantal bedreigingen gedaald tot cir ca 840.000. Het aantal bedroeg in 1988 ongeveer 900.000. De enquête EMS verschaft alleen inzicht in misdrijven tegen mensen en huishoudens. Bedrijven, instel lingen en overheden vallen buiten dit onderzoek. Onlangs presenteer de het ministerie van justitie een slachtofferenquête waaruit bleek dat de criminaliteit in Nederland een van de hoogste in Europa zou zjjn. Maartje Boudeling, Pieter Taselaar en het Engelbertha-Team brengen exclusieve culinaire (wijn)avond. Een combinatie van een bijzonder diner en voortreffelijke wijnen uit de jaren '60. Reserveer tijdig zodat u van een tafel verzekerd bent! Voor inlichtingen en reserveringen: 071-765000 Eneelbertha ~&Höëve~ Hoge Morsweg 140 - 2332 HN Leiden Milieudefensie voert actie bij de Japanse ambassade in Den Haag omdat Japanse bedrijven betrokken zouden zijn bij de kap van tropisch regen woud. DEN HAAG - Het kabinet heeft voor morgen en zaterdag een mara thon-zitting gepland om de proble men rond de begroting voor 1991 en een groot aantal daaraan gekoppel de zaken, op te lossen. Het is vooral minister van financiën Wim Kok zal dit weekeinde zijn brevet van ver mogen moeten leveren. door Henri Kruithof en Peter de Vries Kok is sinds vorig jaar vice-pre mier, minister van financiën en po litiek leider van de PvdA. Hij heeft verschillende zware verantwoorde lijkheden, die af en toe kunnen bot sen. Dit weekeinde als het kabinet beslist over de zogenoemde kader brief zal hij moeten aantonen dat hij niet te ambitieus is geweest met het aanvaarden van de last. Als het aan premier Lubbers ligt wordt niet alleen over de hoofdlij nen van de begroting voor volgend jaar beslist, maar ook over "de rest". De uitbreiding van het milieuplan, wir-tegenvaller, tunnels, wegen en openbaar vervoer, de problemen bij de sociale zekerheid en op de begro ting van onderwijs. En zelfs de kop peling van uitkeringen en ambtena- rensalarissen aan de lonen in het be drijfsleven staan ter discussie. Dealen Lubbers probeert hiermee zijn be proefde methode toe te passen: een heleboel problemen tegelijk samen voegen tot één pakket. Met als voor deel dat 'gedeald' kan worden onge veer op de manier van 'als ik dit toe geef, geef jij dan dat toe'. In de twee vorige kabinetten is deze methode vaak succesvol gebleken. Maar nu moet Lubbers zaken doen met een sterkere coalitiepartner en een ster kere vice-premier. Op het ministerie van financiën wordt met enige vrees naar de ko mende dagen uitgekeken. Alle ver loven zijn ingetrokken, zegt een in gewijde. Voorkomen moet worden dat alleen Lubbers op een gegeven moment nog begrijpt waar het om gaat. Toen Lubbers deze methode in het verleden toepaste 'moest de minister van financiën huilen'. Hij schoot er meestal honderden mil joenen bij in. Maar zover is het nog niet. Kok heeft in tegenstelling tot voorgan- Wim Kok. ger Ruding, er niet voor gekozen in de kaderbrief met gedetailleerde bezuiningsplannen voor vakminis ters te komen. Hij hëeft alleen de omvang geschetst van de proble men en het aan de collega's overge laten oplossingen te vinden. Langzaam maar zeker begint die methode vruchten af te werpen. Zo is minister Andriessen (economi sche zaken) geschrokken van de dreigende wir-tegenvaller. Hij is in middels wel bereid met het bedrijfs leven te gaan praten over financiële compensatie voor de uit de hand ge lopen investeringspremie. Nu wordt het tijd dat ook de ande re ministers wat inschikken. Naar aanleiding van de suggesties die Kok in de afgelopen weken heeft binnengekregen, zal hij morgen een stuk in de ministerraad op tafel leg gen met meer uitgewerkte plannen. Dan moeten alle hobbels in een gro te zitting genomen worden. Scala Het gaat om een breed scala van on derwerpen. Een van de hete hang ijzers is de aanleg van vier tunnels in de Randstad. Minister Maij-Weg gen wil die tunnels bouwen met geld van particuliere beleggers. De Algemene Rekenkamer heeft ech ter aangetoond dat er toch een enorm financieel risico voor de staat overblijft. Kok voelt er niet voor dat risico te dragen. Maij-Weg gen moet dus terug naar de beleg gers om verder te onderhandelen. Daarnaast liggen nogal wat finan ciële problemen. Er zijn enkele inci dentele tegenvallers (samen goed voor ongeveer drie miljard). Kok wil die te lijf gaan met incidentele maatregelen als versnelde inning Ruud Lubbers. van de vennootschapsbelasting en verkoop van staatsdeelnemingen. Er zijn ook ministers die meer geld willen of juist te kort komen. Collega Bert de Vries (sociale za ken) zal bijvoorbeeld een oplossing moeten vinden voor de uit de hand lopende uitgaven voor de sociale ze kerheid. De Vries meent zelf een half miljard te weinig te hebben voor de sociale zekerheid; Kok raamt die tegenvaller zelf op 700 miljoen. De Vries wil het aantal uit keringsgerechtigden terugdringen, maar in hoeverre dat beleid succes heeft, moet worden afgewacht. Minister Ritzen (onderwijs) zit met een gat van honderden miljoe nen als gevolg van het grote aantal leraren met wachtgeld en de uit de hand lopende uitgaven voor studie financiering. Ritzen heeft als pro fessor, voordat het kabinet aantrad, altijd kritiek gehad op voorganger Deetman. Hij zou zich onvoldoende hebben ingespannen de uitgaven op zijn departement te beheersen. Grote woorden, die Ritzen nu zelf mag waarmaken. Vrijwillig Defensieminister Ter Beek is zo'n beetje de enige die geheel vrijwillig gaat bezuinigen. In het verleden heeft hij in de oppositie altijd sterk op bezuinigingen aangedrongen. Die mag hij nu uitvoeren. Kok vindt dat defensiebegroting met onge veer een procent moet dalen. Dat is 1,6 procent lager dan de in het re geerakkoord afgesproken stijging van 0,6 procent. Dat is trouwens geen politiek pro bleem meer. Het CDA (met uitzon dering van minister Van den Broek) is inmiddels bereid tot ingrepen. Het gaat nog slechts om de omvang en de vraag of drastische bezuini gingen werkelijk zijn uit te voeren. Bovendien krijgt ook Ter Beek te maken met het niet doorgaan van de prijscompensatie voor alle de partementen (opbrengst voor Kok: 800 tot 1400 miljoen). Het is het eni ge voorstel waar alle ministers een drachtig tegen te hoop lopen. Vooral de financiële claim die mi nister Alders (milieubeheer) aan het voorbereiden is, is politiek pikant. Het 'aangescherpte' milieuplan 'NMP+', waar Alders al maanden op broedt, oogstte twee weken gele den alom kritiek. De plannen zou den weinig ambitieus zijn en teveel voortzetting van het beleid van Al ders' voorganger Nijpels. Sindsdien roept Alders luidkeels om meer geld. De andere ministers antwoor den steevast met de opmerking dat hij eerst met concrete maatregelen moet komen. Niemand wil dat Al ders over een jaar met een goedge vulde beurs zit maar niet weet waar hij het geld aan moet uitgeven. Stormbal Een heikele vraag is ook of de kop peling tussen lonen en uitkeringen in 1991 gehandhaafd kan worden. Twee weken geleden hees Lubbers "de stormbal". Hij meent dat de loonstijgingen in het bedrijfsleven te groot worden. Als dat zo doorgaat wordt de koppeling onbetaalbaar, zo dreigde hij. Ook daarover zal dit weekeinde een besluit moeten wor den genomen. Bij al die problemen zal Kok moe ten kiezen op welk moment hij wel ke pet opzet. Als hij praat over on versneden toepassing van de kop peling zal hij daar als minister van financiën weinig voor voelen. Als vice-premier en PvdA-leider is hij daar echter voor. Moet Kok een col lega van eigen huize aanspreken op overschrijdingen op de begroting, dan is dat als vice-premier moeilij ker dan als minister van financien. Bij bijna alle punten komt Kok voor dat dilemma te staan. In Den Haag wordt dan ook met belangstel ling uitgekeken naar de uitkomst van het beraad. Tot nu toe trekken Kok en Lubbers gezamenlijk op, en bewerken ze eendrachtig de afzon derlijke ministers. Redt Kok het dit weekeinde, dan is zijn positie voor de komende jaren gevestigd. Moet Lubbers echter persoonlijk op be langrijke punten ingrijpen, dan kan dat Koks invloed een danige knauw geven.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1990 | | pagina 3