Winkelbedienden een dag in staking Salarisadministratie? Rechter verbiedt acties bij Frico Verzet tegen privatisering economie Niets gedaan en daardoor 183-ste Bureaucratie bedreigt banen voor werklozen Remigratieproject voor Marokkaanse jongeren Sluimerende crisis bij Vervoersbond Fraude kost GTIdeel van de winst ZATERDAG 14 APRIL 1990 ECONOMIE PAGINA 5 Actievoerders bedreigd met ontslag c.q. overplaatsing DEN HAAG (GPD) - Het winkelpersoneel van grootwinkelbedrijven zal in het hele land in de week na Pasen een dag gaan staken. Vanaf woensdag zijn de eerste stakingen te ver wachten. De Dienstenbond FNV en de Voedingsbond FNV hebben het personeel tot har dere acties opgeroepen. Zij protesteren daarmee tegen de langere openingstijden, zoals die zijn opgenomen in de nieuwe Winkelsluitingswet. Zoals bekend voelen de winkeliers en het winkelpersoneel er in meer derheid weinig voor voortaan te werken tot half zeven 's avonds. Ge vreesd wordt daardoor het sociale leven danig in gedrang komt. Dins dag zijn de vergaderingen van de re gionale actiecomités. Dan pas zal duidelijk zijn op welke dag het meeste winkelpersoneel het werk neerlegt. In elk geval blijven de ge plande werkonderbrekingen op dinsdag en woensdag gehandhaafd. Klanten zullen dus niet altijd even makkelijk boodschappen kunnen doen bij winkels als Albert Heijn, V UTRECHT (GPD) Vijftig Marokkaanse jongeren in Nederland krijgen de kans zich te laten opleiden in een technisch vak waarna ze zeker kunnen zijn van een baan in Marokko. De opleiding duurt driejaar: eerst een jaar technische scholing en voorbereiding op het leven in Marokko. Daarna volgen twee jaar stage in Marokko bij een Nederlands/Marokkaans bedrijf. De kosten worden gedragen door de ministeries van sociale zaken en werkgelegenheid en wvc. Dat is de kern van het Jongerenplan Marokko, waarmee in september wordt begonnen. In aanmerking komen werkloze Marokkaanse jongens en meisjes van zeventien tot twintig jaar die ten minste vijfjaar in Neder land wonen en die na het basisonderwijs minimaal twee jaar voortgezet on derwijs achter de rug hebben. De deelnemers worden gedurende het eerste opleidingsjaar gehuisvest op het internaat Roverestein in Bilthoven. Bij voldoende aanmelding van meisjes komt er een aparte meisjesgroep op het internaat Holhorst in Leusden. Dat eerste jaar wordt in de eerste plaats besteed aan een techni sche opleiding bij het Centrum Vakopleiding in Utrecht tot naaimachine-, koel- of servicemonteur. Na het eerste jaar gaan de deelnemers stage lopen in Marokko. De Stich ting Jongerenplan Marokko heeft stageplaatsen gevonden bij drie Neder lands/Marokkaanse bedrijven in Marokko. Na afloop van de stageperiode komen alle cursisten terug naar Neder land. Pas dan hoeven zij de beslissing te nemen of zij zich inderdaad in Marokko willen vestigen. Zij hebben in dat geval recht op een remigratie- premie. maar daarna is hun verblijfsvergunning in Nederland definitief vervallen. Jongeren die toch liever in Nederfand blijven, mogen dat. &D, of Hema. Het is voor het eerst dat winkel personeel door middel van stakin gen actie voert. De Dienstenbond FNV is hoopvol over het welslagen van de acties, mede gezien de actie bereidheid van het personeel de af gelopen week. In totaal hebben 8100 mensen in 55 plaatsen het werk onderbroken. Dit was vooral opmerkelijk, omdat directeuren en filiaalleiders het ac tievoerende personeel op grotere schaal dan verwacht hebben be dreigd of geïntimideerd. De vak bond heeft inmiddels een brief ge stuurd aan Ahold, V&D en KBB (Bijenkorf, Hema) waarin op deze praktijken wordt gewezen. "Wij wij zen u erop dat in ons land aan werk nemers het recht van actie voeren, waaronder stakingen, is toegestaan en elke vorm van uitsluiting wette lijk niet mogelijk is. Wij gaan er nog steeds van uit dat de bedrijfstak de tailhandel een volwaardige bedrijfs tak is die zich ook wenst te houden aan wettelijke bepalingen", schrijft de bond in de brief. Tijdens de gisteren gehouden vergadering van de bond bleken as pirant-actievoerders met ontslag of gedwongen overplaatsing te zijn be dreigd. Bovendien zijn er de afgelo pen week filiaalhouders geweest die probeerden tweespalt te zaaien tussen werkwilligen en actievoer ders.' Uit een enquête is gebleken dat 68 procent van het winkelend publiek sympathiek staat tegenover de ac ties tegen verruiming van de Win kelsluitingswet. Tegen verlenging van de openingstijden is 59 procent. Afgelopen week bleef het nog bij werkonderbrekingen als protest tegen de nieuwe openingstijden, zoals die zijn geformuleerd in de Winkelsluiting set. Na de Pasen zullen de acties worden verscherpt tot een stakingsdag, later in de week. (foto anp> LEEUWARDEN (ANP) - Binnen 24 uur moeten de stakingsacties bij de Frico- kaaspakhuizen in Leeuwar den en Wolvega worden beëindigd. Deze uitspraak deed de rechtbank in Utrecht gisteren in het kort ge ding dat de Bond van Coöperatieve Zuivelverkoopverenigingen tegen de Voedingsbond FNV had aange spannen. De werknemers mogen in Roemeense ondernemers hebben moeite met principes vrije markt BUKAREST (AP) - Roemenie ver wacht problemen met de hervor mingen in de binnenlandse econo mie, omdat ondernemers na 43 jaar communistisch bewind moeite zou den hebben met de principes van de vrije-markt-economie. De interim regering stuit bij de introductie van, nieuwe marktmechanismes op ver zet van fabrieksmanagers die ge wend zijn van bovenaf instructies opgelegd te krijgen. Adrian Severin, de onderminister voor privatisering van „het Roe meense ministerie van economi sche zaken, heeft dat op een pers conferentie gezegd. "Fabrieks managers zeggen dat privatisering slecht is en dat ze een wijze man no dig hebben die hun vertelt wat te doen en wat te produceren", aldus Severin. Volgens hem moeten de Roemenen leren wat de voordelen zijn van een vrije-markt-economie. "Mensen associëren privatisering met ellende; ze zouden moeten be grijpen dat privatisering goed is", aldus Severin. Voorwaarde Vorige maand besloot de Roemeen se regering vrij ondernemerschap te legaliseren voor individuen, ge- ring zal volgens Severin via een aan- ZOekt de regering tevens contact functieloon zinnen en bedrijven die maximaal tal wetten, die betrekking hebben met buitenlandse bedrijven om zo twintig werknemers in dienst heb- op stakingen en vrije vakbonden, in aan ervaring en buitenlands kapi- ben. Deze maatregel wordt be- de juiste banen geleid moeten wor- taal te komen, zo deelde Severin schouwd als een belangrijke voor- den. mee. De onderminister zei dat de waarde om de vrije markt-econo- In een poging om de Roemeense Roemeense economie niet "ziek" is mie te introduceren. De privatise- levensstandaard omhoog te helpen maar fundamenteel "zwak". UTRECHT (GPD) Bij de Ver- der\ waarbij hij ingrijpende maatre- de FNV 'onevenwichtig'. "Er is voersbond FNV dreigen opnieuw gelen op het gebied van de perso- sprake van besturen over ons en problemen, nu het bestuur van de neelsomvang, de organisatie en de zonder bedrijfsgroep Water- en Wegver voer zijn leden heeft opgeroëpen met eigen kandidaten te komen het binnenkort nieuw te kie- financiële huishouding voorstelde. Nadat de bondsraad van de Ver voersbond zich in meerderheid ach ter die voorstellen had geschaard de toekomst geen actie voeren voor hun eis van 500 gulden extra toe slag, aldus de rechtbank. Bij de kaasopslag in Wolvega zijn de 110 personeelsleden van de FNV sinds woensdagmorgen in staking. Bij de Frico in Leeuwarden legden 80 van de 135 werknemers donder dagmorgen het werk neer. Het per soneel ging over tot stakingsacties omdat men vond dat men met te- Afkoopsom De vakorganisatie is van mening dat werknemers recht hebben op deze uitbetaling omdat ze in juli vo rig jaar van de kaaspakhuiscao naar de zuivelcao overgingen. Voor het de inconveniënten- regeling werd wel compensatie ge geven, maar volgens de Voedings bond niet voor het overwerk. Zij eis ten daarom een afkoopsom van 500 gulden. De werknemers van NCZ-Cober- co in Meppel, die sinds maandag staken, gaan dinsdag ook weer aan het werk. Het hoofdmotief van hun staking was de vrees voor een slech tere bedrijfsregeling wegens de overnamei door Coberco, aldus FNV-woordvoerster W. Young. Zij stelt dat de directie van Coberco gis termiddag deze eis heeft ingewil ligd zodat de werknemers de huidi ge bedrijfsregeling behouden. bestuur. Water en Weg neemt (de meeste tegenstemmers zaten bij geen genoegen met de kandidaat- Water bestuursleden die door de vakcen trale FNV zijn voorgedragen. Bij de Vervoersbond dient een nieuw bestuur te worden gekozen, opnieuw onder voorzitterschap omdat het oude als gevolg van lang- Ruud Vreeman moeten staan, lopende conflicten begin dit jaar af trad. De bond verzocht daarop aan het federatiebestuur te helpen de crisis op te lossen. Vorige maand presenteerde FNV-bestuurder J. Draijer zijn rapport 'Ongedeeld ver- Weg), droeg de vakcentra le een nieuw bestuur voor. Daarin zouden enkele voormalige bestuur ders niet terugkeren, i De bedrijfsgroep Water- en Weg vervoer telt 28.000 leden, wat bijna de helft is van het totale ledenbe stand van de Vervoersbond. De be drijfsgroep vindt het voorstel van ADVERTENTIE SHOWROOM 2e PAASDAG GEOPEND -r:VAN 12.00 TOT 17.00 UUR kromme spier1ngweg.s65: vijfhuizen (bij haa8lemi iel 025d8-ió44, nu 00k ZITCOMFORT OP MAAT inoistebwijk.heusoensebaanso Kanttekening bij Beiirscompetitie LEIDEN-Ook e vooruit te komen in de Studenten Beurscompetitie: niet speculeren met het fictieve vermogen van 300.000 gulden dat de 487 deelnemers. Leidenaar Cees van der Hoeven (34), werkzaam bij boekhandel Kooyker, is door omstandigheden er niet aan toegekomen met beurstransacties te pogen zijn kapitaal uit te breiden. door Raymond Peil Dat heeft hem uiteraard geen vermogenswinst opgeleverd. Maar in verhouding tot andere medestrevers heeft Van der Hoeven het niet slecht gêdaan: een groot aantal deelnemers is namelijk onder dit bedrag geko men. De Leidenaar is opge klommen tot de 183-ste plaats van het Leidse ranglijst van de landelijk beurscompetitie. Van der Hoeven is nog niet toegekomen aan het uitvoeren van beurstransacties op grond van heel praktische bezwaren. De orders moeten overdag bij de organisatie worden ingeleverd. "Dat is heel onhandig, want ik kan niet zo maar even van mijn werk weg. Daardoor kan men ook niet snel reageren, zoals echte beleggers. Ik had liever gezien dat het mogelijk was ge weest om telefonisch orders door te geven". Toch heeft deze speculant in spe wel het voornemen om wat te doen met zijn deelnemersbe- wijs aan de beurscompetitie. "Ik ben van plan om wat in opties te gaan". Welke weet hij nog niet. "Ik zie dit als een soort test-ca se". Waarbij het motto luidt: als je niet genoeg geld hebt om zelf op de beurs te speculeren is het leuk om te kijken wat je ervan terecht brengt in een beursspel. De eerstejaars rechtenstudent Wim van Schaick (20) uit Oegst- geest is, vooral in het begin van de op 19 maart gestarte beurs competitie, wel bezig geweest met de handel in aandelen en put- en callopties. Dat heeft hem dus niet al te veel opgeleverd, wat de hiervoor genoemde stel ling 'niets doen en toch vooruit komen' illustreert. Deze student staat nu op plaats 340 van de ranglijst met een vermogen van 288.000 gulden, 12.000 gulden in de min dus. Voor een deel is dat te wijten minder goed uitgevallen handel in opties. Naast zijn opties-Ned- lloyd bezuurden hem vooral de put-opties DSM. "De aandelen DSM stonden aan het begin van de competitie vrij hoog (onge- vee 120 gulden) en zijn toen vrij snel gedaald. Ik dacht dat dat ze nog wel verder zouden zakken". Die verwachting kwam dus niet uit: DSM herstelde zich la ter en staat nu weer boven de 120 gulden, wat toch maar be wijst dat het een stuk veiliger is om te speculeren met een fictief vermogen dan met echt geld. Van Schaick: "Het blijft natuur lijk een botte gok. Je kunt er nooit zo veel van af weten als de professionele beleggers". De Oegstgeestenaar tekent daar bi j aan dat hij niet op de eerste plaats meedoet aan de beurs competitie om te winnen maar om er wat van op te steken. "Ik wil gewoon eens zien hoe het loopt". Vandaar ook het feit dat tot dusver zijn pogingen om de drie ton uit te bouwen waren ge richt opties en effecten. De ko mende week wil Wim van Schaick zich op obligaties en warrants toeleggen. Warrants omvatten, net als call-opties, het recht om gedu rende een zekere tijd aandelen te kopen tegen een van tevoren vastgestelde prijs. Dat betekent dat het risico vergelijkbaar is met dat van een call-optie: als het onderliggende aandeel ge durende de looptijd van het kooprecht niet de verwachte stijging heeft ondergaan loopt het recht af en gaat de investe ring verloren. Een belangrijk verschil tus sen warrents en call-opties is het feit dat warrants worden uitge ven door het bedrijf vaak aan de aandeelhouders om hun band met het bedrijf goed te houden terwijl opties rechten en plichten zijn die de ene beleg ger ten aanzien van de andere heeft of op zich neemt. Voor het bedrijf is een warrant een ma nier om vermogen aan te trek ken. Daarom worden warrants ook gewoon op de Effecten beurs verhandeld, terwijl optie- handel op de Optiebeurs ge schied. Een laatste verschil is het dat opties meestal een kortere loop tijd hebben: over het algemeen 3, 6 of 9 maanden, om enige uni formiteit in de optiehandel aan te brengen. Van warrants daar entegen kan het uitgevende be drijf de looptijd heel vrij vast stellen en deze hebben derhalve vaak een veel langere looptijd. Zo is er een (aandelen)warrant Stork met een looptijd van ruim twee jaar: uitgegeven in oktober 1989, aflopend op 30 november 1991. Er zijn warrants die nog veel later aflopen, zoals KLM (29 februari 1992), Aegon (1 juli 1993) of Mitsubishi (6 juli 1994). Overigens wordt er weinig in warrants gehandeld op de Am sterdamse beurs. Landbouwers weer de straat op DEN HAAG (ANP) - De akkerbou- vinciehüizen petities aan met een wers en de drie Centrale Land- "laatste strohalm", 's middags trekt bouworganisaties (CLO's) voeren men massaal naar het Binnenhof in donderdag 19 april gezamenlijk een Den Haag. Daar bespreekt de vaste landelijke actie ter ondersteuning kamercommissie van landbouw het van het rapport van de commissie kabinetsstandpunt over het rapport van goede diensten. van de commissie van goede dien- 's Morgens bieden ze op alle pro- sten. Economie kort Fusie Alpuro Holding BV en Veevoeder bedrijf Alpuro BV te Uddel gaan per 23 mei fuseren. De gezamerflijke omzet bedraagt ruim 1 miljard gul den en het totale aantal werkne mers 294. Alpuro Holding omvat be langen in de slachterij sector en de produktie van kuikens voor de slacht en de leg, onder meer een 100 procent deelneming in Export slachterij Apeldoorn ESA. Veevoe derbedrijf Alpuro produceert al 26 jaar voeders voor kalveren, stieren en varkens en levert gemeste dieren voor de slacht. Nedschroef Nedschroef heeft vorig jaar zijn winst zien stijgen met 40,8 procent tot 6,9 miljoen gulden. De winst per aandeel nam toe met 34,6 procent tot f 13,77 en de omzet groeide met zestien procent tot 174 miljoen gul den. Ondanks een uitbreiding van het aandelenkapitaal met twintig procent zal de winst per aandeel dit jaar stijgen, zo heeft president-di recteur B.D. Vermaas gisteren ver klaard. De aandeelhouders van de schroeven- en boutenproducent uit Helmond wordt een keuzedividend voorgesteld van f 4,80 in contanten, dan wel in gewone aandelen ten las te van de agioreserve. Vorig jaar ontvingen de aandeelhouders f 3,60 per aandeel. Lagere rijksbijdrage mogelijke nekslag arbeidspools ROTTERDAM (GPD) - Bureau cratie dreigt het jongste en één van de meest veelbelovende plannen om langdurig werklozen aan het werk te helpen. Donkere wolken hangen boven het plan voor de ar beidspools. Rotterdam, Dordrecht en Nijmegen nemen daar nu proe ven mee. Die zijn redelijk succes vol. Maar het kabinet zal financieel aanzienlijk minder bijdragen als de regeling straks landelijk wordt. Dat kan de nekslag betekenen voor het project, vreest de coördinator van het Rotterdamse project, Hans Stenfert Kroese. Want de gemeen ten moeten dan opdraaien voor 3600 gulden extra per baan per jaar en kunnen dat niet. Rotterdam, Dordrecht en Nijme gen sturen binnenkort samen een brandbrief naar het kabinet. Daarin zullep zij uiteenzetten dat de nieu we financiële opzet voor de arbeids pools onwerkbaar is. "Dit project dreigt ten onder te gaan aan bureau cratie", meent ambtenaar Stenfert Kroese. "Volgens de nieuwe opzet moe ten de gemeente bij vier verschil lende rijksinstanties hun kosten voor de arbeidspools declareren. Dat betekent datje vier keer je kos tenplaatje moet verantwoorden en dat je vier instanties nadere infor matie moet sturen als ze daar om vragen. Ik schat dat alleen dit as pect al 500 tot 1000 gulden per baan per jaar gaat kosten aan extra bu reauwerk. Dat komt bovenop de 3600 gulden die het rijk straks niet meer vergoedt en nu, tijdens de ex perimentele fase, nog wel". De door het kabinet voorgestelde nieuwe regeling is ook een gevaar voor de colleges van B en W die nu overal gevormd worden. De finan ciële bedreiging voor de gemeenten zet die onderhandelingen onder zware druk. Want alle gemeentebe sturen willen profiteren van de nieuwe arbeidspools en straks kun nen wijzen op gunstige resultaten. Dat wordt moeilijker naarmate de gemeenten er zelf meer voor moe ten betalen. Veel hoger De loonkosten van 32.000 gulden voor een baan in een arbeidspool worden nu door het rijk betaald. Dat gebeurt met de uitgespaarde uitkeringsgelden van de voormali ge werklozen. In de definitieve re geling zoals die nu ontworpen is, be taalt het rijk nog maar 28.400 gul den: 3600 gulden minder. En dat bo vendien uit vier verschillende pot jes, met het gevaar van de bureau cratie waarover Stenfert Kroese spreekt. Volgens de zeer recente ervaring in Rotterdam 'kost' een werknemer in een banénpool echter aanzienlijk meer dan de 32.000 gulden aan pure loonkosten. In totaal begroot Kroe se een baan op 48.800 gulden. Het verschil zit in allerlei bijkomende kosten, die hij naar eigen zeggen laag heeft ingeschat. Hij somt op: "Een onkostenver goeding voor de mensen van 5 gul den per dag, dat is 1300 gulden per jaar. Een fiscale voorziening van 1500 gulden per jaar voor het geval dat Oort ongunstig uitvalt voor deze nieuwe regeling. Begeleidingskos- ten begroot ik op 6000 gulden, dat betekent één toezichthouder per tien mensen. Want ongeschoolde mensen zonder werkervaring kun nen moeilijk zelfstandig werken; die hebben iemand nodig die hen van advies dient. Aan huisvesting, gereedschap, materieel, werkkle ding en schaftruimte ben je 4000 gulden per baan kwijt. Tenslotte komt daar nog 4000 gulden aan bu reaukosten bij voor het opzetten en draaiend houden van het project". Speerpunt Van die 16.800 gulden betaalt Rot terdam zelf 9500 gulden uit de pot van het Nieuwe Rotterdam omdat de banenpools als stimulering van de werkgelegenheid onder een van de speerpunten van de vernieuwing van de stad vallen. De resterende 7300 gulden per baan betalen de ge meentelijke diensten bij wie de mensen ondergebracht worden. Stenfert Kroese: "Dat laatste is geen algemene regel en het is nog lang niet zeker hoe dat in de defini tieve regeling zal worden geregeld. Maar hier in Rotterdam lukt het op deze manier. Dat geld hebben we gewoon losgepraat. Als men werke lijk vindt dat de nieuwe functies maatschappelijk nut hebben, dan moet men er ook die 7300 gulden voor over hebben. In Rotterdam blijkt dat men daartoe bereid is". Hij verwacht dat het kabinet de ei gen streefcijfers in ieder geval niet zal halen. Dit jaar zouden er al 5000 banen via arbeidspools in het hele land moeten komen. In 1994 moet het aantal op 30.000 liggen. Kroese: "Als het huidige plan werkelijkheid wordt, zijn er in 1994 geen 30.000, maar 12.000 banen. Er moet meer geld komen, dat is duidelijk. Maar ik verwacht niet dat er zoveel geld beschikbaar komt dat 30.000 banen toch mogelijk worden. Het zal wel een compromis worden: iets meer geld en iets minder dan 30.000 ba- Heel triest vindt hij de huidige on duidelijkheid voor de 600 mensen in de drie proefgemeenten die nu voor een jaar in een banenpool zit ten. "Die hebben geen uitzicht meer op een definitief contract. Er zijn er al die de jas aantrekken en er mee op willen houden. Ik heb diep res pect voor deze 600 mensen die on danks hun bedroevende financiële behandeling toch in het banenplan zijn gestapt. En dan krijgen ze thuis ook ineens weer aanslagen van het hoogheemraadschap en zo, waar ze als bijstandsgerechtigde nooit mee te maken hadden. Ze verdienen nu een paar tientjes meer dan ze in de bijstand kregen, maar netto gaan ze er soms zelfs op achteruit". NIEUWEGEIN (ANP) - De be drijfsleiding van de vestiging in Goes van het installatieconcern GTI heeft vorig jaar geknoeid met de cijfers. Dat heeft GTI een nettoverlies gekost van 10 mil joen gulden. Dit bedrag is al meegenomen in het resultaat over 1989, dat 26,4 miljoen gul den bedroeg, zo heeft GTI giste ren bekendgemaakt. De bedrijfsvoerders in Goes hebben zowel fiscale fraude ge pleegd als een misleidende rap portage uitgebracht. In hun ge fingeerde cijfers hadden zij ver liezen weggepoetst. Een onder zoek door de externe accoun tant van GTI bracht de fraude aan het licht, waarna het mana gement in Goes is vervangen. De belastingdienst verricht een nader onderzoek. De direc teur in de holding die verant woordelijk is voor de vestiging in Goes heeft zijn werkzaamhe den hangende dit onderzoek op geschort. De directie van GTI ziet geen aanleiding de gunstige winstverwachting voor 1990 aan te passen. ADVERTENTIE Uw salarisadministratie is bij ons in goede handen. C.A.O. s alsmede het R.B.S.-systeem hebben voor ons geen geheimen. Bespaar ti|d en energie: laat het over aan onze specialisten.behorend tot de Arenthais/Chaudron groep

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1990 | | pagina 5