terre des hOmmes
Produktie kleuren-tv's werd Britse zaak
POSTGIRO 252525 - DEN HAAG
FAMILIEBERICHTEN
ad sanctos
Slagerij Borsjes
SYMPATIA
R. Taytelbaum,
afwezig
16 t/m 22
april
nederland
Samenwerking Blaupunkt-
Grundig voor autoradio's
Sony's voorbereidingen op de euromarkt:
Na een liefdevolle verzorging in het verpleeg
huis "Leythenrode" te Leiderdorp is, toch nog
onverwacht, overleden
ANNA ARKEVELD-NESTLER
in de leeftijd van 86 jaar.
Kinderen t
kleinkinderen.
8 april 1990.
Correspondentie-adres
A.J.W. Arkeveld. Lokhorst 49.
2352 KE Leiderdorp.
Gelegenheid tot afscheidnemen woensdag van
19.00-19.45 uur in het Rouwcentrum Van der
Luit, Willem de Zwijgerlaan 1 79, Leiden.
De crematie is bepaald op donderdag 12 april
a.s. om 10.45 uur in het crematorium "Ocken-
burgh", Ockenburghstraat 21Den Haag-Loos
duinen.
Na de crematie is er gelegenheid tot condole
ren in de ontvangkamer van het
Leden en bestuur van de z'
"Koudekerk" geven kennis
ARIE C. CROON
mede opzichter en bestuurslid van
onze vereniging
Al geruime tijd moesten we zijn inzet, be
kwaamheid, maar vooral zijn vriendschap mis
sen. Wij zullen deze als dankbare herinnering
bewaren.
Wij wensen zijn vrouw sterkte toe in deze
moeilijke tijd.
Op 6 april 1990 overleed
Dr. C0RNELIS H.A. KRUIJSKAMP
Officier in de Orde van Oranje Nassau
31 mei 1911.
Rapenburg 49. 2311 GH Leiden.
Overeenkomstig zijn 'wens heeft de begrafenis
op maandag 9 april in stilte plaatsgevonden.
Diep geschokt hebben wij kennis moeten ne
men van het overlijden van
DONALD PATIWAEL
gemeenteraadslid 1978-1986
Binnen onze afdeling en raadsfractie denken
we met erkentelijkheid terug aan zijn waarde
volle inbreng.
Bedankt Don voor wat je voor ons betekend
hebt. Hedy en de kinderen wensen wij veel
sterkte toe.
Partij van de Arbeid
Koudekerk aan den Rijn,
7 april 1990
Na een liefdevolle verzorging in huize Sancta
Maria te Noordwijk is heden, gesterkt door het
H. Sacrament der Zieken, van ons heengegaan,
onze dierbare broer, zwager en oom
PETRUS C0RNELIS VERSLUYS
op de leeftijd van 85 jaar.
De plechtige H. Mis van Requiem zal worden
opgedragen op donderdag 12 april om 10.00
uur in de parochiekerk van de H. Matthias te
Warmond, waarna de bijzetting zal plaatsvin
den in het familiegraf op het R.K. kerkhof al
daar.
Gelegenheid tot condoleren na de plechtigheid
in 'Het Trefpunt'. Herenweg 80.
Opdrachten tot plaatsing van
rouwadvertenties kunnen van maandag t/m
vrijdag tót 10.00 uur worden aangeboden voor
dezelfde dagj voor plaatsing op zaterdag
vrijdagavond tot 24.00 uur in de brievenbus.
Witte Singel 1, Leiden.
mmm |iH||fw HI
L -Y's 'SJ A
-
LAMMERMARKT 43
LEIDEN
TELEFOON 126618
RUBBERSTEMPELS
div. soorten, snelle levering
STEMPEL- EN GRAVEERBEDRIJF
broomans- leiden
Zoeterwoudseweg 21a, Leiden. Tel. 769222
De slager waar het gehakt zo lekker is!
Woensdag gehaktdag
gehakt h.o.h. kilo 7,50
Voor een feestelijke PAAS
Heerlijke rollades kilo v.a. 14,00
Varkenshaas 100 gr. 2,80
Kogelbiefstuk 100 gr. 320
Voor de boterham:
150gr. gebr. fricandeau 2,50
150 gr. slagersham 2,00
100 gr. file american 1,60
Haarlemmerstraat 209, Leiden Tel. 071-126413.
ir het restaureren en bijplaatsen van inscripties op be
staande monumenten.
KORTE LEVERTIJD de enige in leiden e.o.
WAGEMAKER GRAFMONUMENTEN
bedrijf en toonzaal
Kenauweg31,2331 BAtóden Tel. 071-760455 b.g.g. 01719-10497
PRINGLE FOR LADIES
De gezellige katoenen-linnen
Bermuda s van 178.- in 6 verschillende
tinten combineren zo leuk met de
gebloemde katoenen blouses van 148,-
tot een zomers setje.
PRINGLE OF SCOTLAND
in wel 29 tinten en in vele 1
modellen is wel een unikum! 1 KLAASSBR
KLAASSENS
BREESTRAAT 114AB LEIDEN
Niet voor iedereen
zijn gezondheidszorg en
onderwijs vanzelfsprekend.
Geef.... Actie
GIRO: 17797
BANK: 69.99.10.498
Actie Sympatia Biltseweg 14.
3735 ME Bosch en Duin
Tel. 030-281822
Opa van Es
geteliciteerd
met uw
vijftigste verjaardag
Wim
arts
Waarneming door:
Bergmeijer, V. Gent. Klaassen.
Kruis. De Lange. V. Luyk. Ne
ring.Bögel en Rus.
BEEKLAAN 414 - 2562 BJ - DEN HAAG - TELEFOON 070-637940*
Er is behoefte aan mooi vormgegeven combikasten voor televisie en video.
Voor Sony werden die ontworpen door Jan des Bouvries.
De samenwerking tussen twee be
langrijke Europese elektronische
industrieën, Grundig en Blau-
punkt, zal worden verruimd. Het
Duitse kartelbureau 'Bundeskarte-
lamt' heeft toestemming gegeven
voor een nauwere samenwerking.
Het gaat om de produktie van auto
radio's. Blaupunkt betrok al enige
tijd kleurentv-toestellen van Grun
dig. Nu er toestemming is voor ver
dere samenwerking, kan de tweede
fase van een plan ingaan: de autora-
dioproduktie door Blaupunkt voor
beide partners.
De verwezenlijking van de twee
de fase heeft vertraging opgelopen.
Sinds het tot stand komen van de
overeenkomst hebben zich belang
rijke wijzigingen voorgedaan. Met
name produceert Grundig in de fa
briek te Braga in Portugal op veel
efficiëntere wijze dan Blaupunkt in
Hildesheim in Duitsland. Door de
opmars van leveranciers uit het
Verre Oosten staat de Eui'opese
markt van autoradio's onder grote
prijsdruk. Het marktaandeel dat de-
concurrenten hebben
ven, is al meer dan 60 procent.
Het was daarom van groot belang,
een optimale afstemming te berei
ken die recht zou doen aan de geza
menlijke kracht van Blaupunkt en
Grundig. De keuze viel daarbij op
een joint venture, waaraan beide
partners in verschillende mate zul
len deelnemen. Daarvoor zijn drie
ondernemingen opgericht: Grun
dig Autoradio Portugal, ARP Auto
radio Portuguesa en Grundig Auto-
radioenwticklungs GMBH, met als
zetel Furth (BRD).
ARP Auto Radio Portuguesa
staat onder leiding van Blaupunkt
en zal autoradio's voor beide part
ners vervaardigen, die gebouwd
worden naar eigen specificaties. In
Braga zijn nu al ongeveer 3200 men
sen werkzaam voor Grundig, die
naast autoradio's onder meer HiFi-
apparatuur, wereldontvangers, uit
eenlopende halfprodukten en
draadloze telefoons produceren.
Deze produktie blijft wel geheel in
handen van de voornoemde onder
neming.
Niet alle Japanse bedrijven
bereiden zich voor op de
Euromarkt met wat
denigrerend maar wel raak
'schroevendraaier-fabrieken'
wordt genoemd. Het is een
term die is ontstaan sinds de
importbeperkingen op de EG-
markt voor Japanse
elektronica van kracht
werden.
Om aan deze
importbeperkingen te
ontkomen, bouwden sommige
bedrijven uit het Verre
Oosten binnen Europa
fabrieken vol robots. Mits een
bepaald percentage aan
onderdelen uit Europa komt
en het produkt binnen de EG
in elkaar wordt gezet, is er
sprake van 'Europese'
apparaten.
door
Leo van 't Veld
Dat het anders kan, bewijst Sony.
die in de jaren '60 en '70 al bewust
streefde naar het overbrengen van
produktiecapaciteit en kennis naar
Europa. Die politiek heeft ertoe ge
leid, dat er in de Europese Gemeen
schap tien verkooporganisaties van
het merk zijn en acht fabrieken, die
een grote verscheidenheid aan pro-
dukten leveren. In totaal werken er
9500 mensen, onder wie 200 Japan
ners. De Europese markt is goed
voor 25 procent van Sony's wereld
wijde omzet, ruim 40 miljard gulden
groot.
De oudste en nu grootste fabriek
van het Japanse concern is al ruim
15 jaar gevestigd in Bridgend, in
Zuid-Wales. De laatste jaren is daar
voor meer dan 110 miljoen gulden
geïnvesteerd, met de bedoeling de
positie van deze vestiging te verste
vigen: het maken van de meest gea
vanceerde fabriek voor kleuren-
tv's.
Al sinds 1974 worden in Bridgend
de bekende Trinitron kleuren-tv's
gemaakt. Later kwam daar een
aparte produktiehal voor beeldbui-
-zen bij. Tegenwoordig wordt meer
dan 95 procent van alle verwerkte
componenten ook in het plaatsje
vervaardigd. Dit gebeurt in samen
werking met de lokale toeleveran
ciers, anders dan in de zogeheten
'schroevendraaier- fabrieken'.
Dertig landen
Vorig jaar werden er in Groot-Brit-
tannië 800.000 complete Trinitron
ktv's gemaakt en meer dan drie mil
joen beeldbuizen, lijntransformato-
ren en gedrukte bedradingen. De
tv-toestellen worden naar dertig
landen wereldwijd geëxporteerd,
terwijl verder onderdelen naar zus-
terfabrieken in de Spaanse stad
Barcelona en het Duitse plaatsje
Fellbach'bij Stuttgart gaan.
De aanzienlijke geldinjectie komt
alle onderdelen van de fabriek ten
goede. Zowel de ktv- als de beeld-
buizeneenheid worden uitgerust
met nieuwe, uitermate ingewikkel
de machines. De meest geavanceer
de produktietechnologie wordt
daarbij door Sony in Bridgend toe
gepast, klaar voor de Europese
markt van 1992.
De Britse vestiging neemt daar
door een sleutelpositie in. Als de
nieuwe apparatuur in mei dit jaar in
gebruik wordt genomen, denkt
men een verdubbeling van de capa
citeit te bereiken. Nu werken er
ruim 1600 mensen in Bridgend. De
uitbreiding zorgt voor 300 extra ba
nen, terwijl het oppervlak van het
fabrieksterrein zal toenemen met
10.000 vierkante meter tot een totaal
64.000 vierkante meter.
In Bridgend is de kennis nu in
huis om ktv's te produceren voor al
le grote tv-systemen als PAL, SE-
CAM en NTSC. De geproduceerde
apparatuur is uiteraard aangepast
aan de eisen van het land waarvoor
deze bestemd is. De eigen afdeling
'onderzoek en ontwikkeling' zoekt
manieren om de kwaliteit van inge
kochte onderdelen zoveel mogelijk
- in samenhang met de leveranciers
- te verhogen. Ook worden Europe
se ontwikkelingen op de voet ge
volgd zoals Viewdata, Teletekst,
Fast Text, stereo-uitzendingen en
satellietontvangst.
Uitval klein
In Groot-Brittannië worden door
Sony kleuren-tv's vervaardigd
sinds 1974, toen slechts honderd
medewerkers in de fabriek begon
nen. Met de 1600 medewerkers van
nu worden veertig modellen gepro
duceerd, waarbij geprobeerd wordt
het uitvalpercentage van de appa
raten zo klein mogelijk te houden.
De fabriek heeft daarmee een Britse
prijs gewonnen voor kwaliteitson-
derscheid. Ook verwierf men twee
maal ('80 en '87) de 'Queen's Award
for Export Achievement': een ex
portprijs dus.
De nieuwste modellen van Sony
UK worden dit voorjaar in Neder
land geïntroduceerd. Ze zijn nog
steeds gebaseerd op het bekende
Trinitron-patent, waarbij een sa-
mengebouwd kleurenkanon via een
gemeenschappelijke lens de rode,
De afstelling van beeldbuizen ge
beurt met zorg. Hoe nauwkeuriger
de controle aan de basis, hoe minder
uitval.
groene en blauwe stralen opwekt.
Ook het fosforscherm is anders op
gebouwd dan in conventionele bui
zen, waardoor een scherper beeld
ontstaat.
De principes bij de bouw van de
beeldbuis hebben het de fabriek
ook makkelijker gemaakt om vlak
ke, vrijwel vierkante beeldbuizen te
bouwen (fiat square). Aan de paten
tenreeks is die van 'Black Trinitron'
toegevoegd. In de nieuwe modellen
wordt daardoor de beeldkwaliteit
aanzienlijk verhoogd, ten eerste
door een beter contrastniveau en
ten tweede door minder reflecties
van omgevingslicht.
De nieuwe modellen (63 en 72 cm)
zijn geschikt voor S-VHS met een
toegenomen scherpte en hebben
twee Euroscart-stekers. Stereo is
standaard en 60 kanalen zijn voor te
programmeren uit de 120 kanalen
van de satelliettuner. Elk vastge
legd kanaal krijgt een korte code
van vijf karakters mee, door de ge
bruiker zelf in te geven voor kanaal-
indentificatie.
Hoewel de voorbereidingen voor de
Europese markt binnen het con
cern volop gemaakt zijn, is er vol
gens adjunct-directeur J. van Gron-
delle van Sony Nederland niet zo
iets als een 'Europese smaak'. Er
zijn te veel verschillen in cultuur,
mentaliteit, historie, economische
omstandigheden, afgezien nog van
taal en consumentengedrag. Deson
danks, de markt is 320 miljoen con
sumenten groot, een aanzienlijk
aantal.
Van de acht fabrieken van. Sony
in Europa maken die in Barcelona
en Fellbach behalve tv-toestellen
voor de lokale markt op basis van
componenten, chassis en beeldbui
zen uit Bridgend, ook audio- en vi-
deo-produkten. In zuidelijk-Frank-
rijk - bij de Atlantische kust -
heeft het concern ten slotte nog
twee fabrieken: in Bayonne voor ge
luidsbanden en in Dax voor video
cassettes. Produktiecentra zijn er
voorts in Oostenrijk en Italië. In
Oostenrijk worden niet ver van Sal
zburg (Anif) CD's geproduceerd, en
in het Italiaanse Rovereto ook au
diocassettes.
