web om de Bende van Nijvel
Beschuldigende vingers wijzen steeds duidelijker naar gezagsdragers
ZATERDAG 7 APRIL 1990
BITOT
PAGINA 35
Tot 17 september 1983 was Nijvel niet
meer dan een rustige provincieplaats
in Belgisch Brabant. Dat veranderde
op slag na een drievoudige moord bij
een supermarkt. De daders kregen de
bijnaam 'Bende van Nijvel' en werden
sindsdien in verband gebracht met
een serie huiveringwekkende
moorden en overvallen op
supermarkten. De balans: 28 doden.
Al op het hoogtepunt van de terreur
werden verbanden gelegd tussen de
Bende, extreem-rechts, justitie, politie
en politici. Na jaren van moeizaam
onderzoek wijzen steeds meer feiten
in die richting. De Vlaamse journalist
Hugo Gijsels schreef er het boek 'De
Bende en Co' over. Destabilisering in
België: "Als buitenstaander vraag je je
af hoe het in godsnaam mogelijk is".
Najaren van trage vorderingen lijkt
het onderzoek naar de gevreesde
Bende van Nijvel nu in een stroom
versnelling te zijn gekomen. Steeds
duidelijker wijzen beschuldigende
vingers naar een groep politici,
rechters en politiemensen. Een deel
van de Belgische pers deed de afge
lopen weken de ene onthulling na
de andere, vastgelopen onderzoe
ken worden heropend, en een dezer
dagen wordt bovendien het rapport
verwacht van de parlementaire
'Bende-commissie' die het terroris
me en 'groot-banditisme' in België
heeft onderzocht.
Veel recent 'nieuws' in de Nijvel-
affaire komt van Hugo Gijsels (39).
In het weekblad Humo onthulde hij
onlangs dat recente, geheime docu
menten bewijzen dat Paul Vanden-
Boeynants, oud-premier en ex-mi
nister van defensie, en twee leden
van het koninklijk huis betrokken
waren bij de affaire Pinon, ge
noemd naar de man die destijds de
justitie wees op het bestaan van
seks- en drugsorgieën die ook wel
de rose balletten werden genoemd.
In deze zaak volgens Gijsels vrij
wel zeker de sleutel tot het hele
Bende-verhaal spelen minderja
rigen, prostituees, drugs en chanta
ge een hoofdrol.
Gijsels' boek over de affaire lag
op het moment van deze 'onthul
ling' net een maand in de winkels.
Vanaf het moment van verschijning
prijkt het op de eerste plaats van de
Belgische boeken top-tien. De eer
ste druk is al uitverkocht, een twee
de. aangevulde druk ligt op de pers
en is over een week in de winkels te
koop.
Samenhang
Al jaren geleden vond Gijsels een
verband tussen extreem-rechts en
de Bende. Hij ontdekte langzaam
een samenhangend geheel van
drugshandel, extreem-rechtse poli
tiemensen, moord-eskaders, ver
dwenen dossiers, corruptie, geën
sceneerde zelfmoorden, chantage,
en plannen voor een staatsgreep.
Alles wijst volgens Gijsels op een
poging tot ontwrichting van de Bel
gische staat, waardoor een extreem
rechtse machtsovername mogelijk
moest worden. Enkele getuigen
hebben dat onder ede verklaard
voor de comissie. De naam Vanden-
Boevnants duikt in een groot deel
van de dossiers op.
Jarenlang heeft de Belgische jus
titie deze 'politieke piste' links laten
liggen. De Bende zou uit 'gewone'
misdadigers bestaan. Door de aan
houdende onthullingen en door het
werk van de commissie lijkt er nu
toch nog onderzoek te komen naar
bepaalde dossiers. Gijsels' recente
stuk over de rose balletten leidde
vorige week al tot de voorlopige
schorsing van commissaris Jean-
Paul Peelos en hoofdcommissaris
Georges Reyniers van de Brusselse
Gerechtelijke Politie (GP).
"Mijn informatie kwam uit een
onderzoek van Peelos naar de affai
re Pinon". zegt Gijsels. "Getuigen
verklaren daarin onder ede dat de
prinsen Albert en Alexander, Van-
denBoeynants en andere prominen
ten tien jaar geleden aanwezig wa
ren op seks- en drugsorgiën. Van
die bijeenkomsten zouden video
banden bestaan. Die beelden heb
ben geleid tot chantage en de moord
op vier betrokkenen, moorden die
onomstotelijk zijn gepleegd door de
Bende".
"Na mijn publicatie werd Peelos
door Reyniers voor gek verklaard,
waarop Peelos een proces tegen
hem begon. Die rel heeft de GP in
twee kampen verdeeld, met als re
sultaat dat bijna iedereen is gaan
November 1985de laatste en meest bloedige aanslag van de Bende van Nijvel In een supermarkt in Aalst vielen acht doden. Inzet: de
Vlaamse journalist Hugo Gijsels: "Het is opvallend hoe veel veront waardigde mensen binnen de Rijkswacht, de GP en justitie sinds de ge
tuigenis van VandenBoeynants contact zoeken".
hij zijn eigen gat inderdaad dicht".
Jongensboek
De stroom nieuwe onthullingen zal
nog wel even aanhouden, denkt Gij
sels: "Het is opvallend hoe veel ver
ontwaardigde mensen binnen de
Rijkswacht, de GP en justitie sinds
de getuigenis van VandenBoey
nants contact zoeken. Die 'zomaar'
op een zondag in het bos gaan wan
delen of in een achterzaaltje van een
Chinees restaurant bruine envelop
pen onder de tafel doorgeven; het
klinkt als een jongensboek, maar je
denkt toch niet dat een Rijskwach-
ter met mij in een café gaat zitten
babbelen?"
De geheime stukken onthullen
volgens Gijsels ook steeds meer van
de context van de nooit opgeloste
ontvoering van VandenBoeynants,
twee jaar geleden. "Tachtig procent
van de Belgen denkt dat hij zichzelf
heeft laten 'ontvoeren' omdat moest
worden beslist of zijn parlementaire
onschendbaarheid werd opgehe
ven. Er hing hem namelijk een
nieuw proces wegens fiscale fraude
en smeergeldzaken boven het
hoofd. Hij had al een voorwaardelij
ke, zware celstraf staan die hij bij
een tweede veroordeling ook zou
moeten uitzitten. Het parlement
bleek een ontvoerde man zijn on
schendbaarheid echter niet te wil
len ontnemen. Kort daarna dook
VandenBoeynants weer op".
"Er is in die fraudezaak vervol
gens geen nieuw onderzoek en geen
nieuw proces gekomen. Dat had
nóg een reden. De belangrijkste ge
tuige tegen Vanden Boeynants zou
een crimineel zijn. Uit nieuwe stuk
ken blijkt nu dat rond die man, ja
renlang de rechterhand van wapen
fabrikant Roger Boas, door enkele
privé-detectives een crimineel web
is geweven. Daarbij was ook
Reyniers betrokken".
"De opdrachtgever van die detec
tives was Boas, die tien jaar geleden
een contract van VandenBoeynants
wilde voor de levering van pantser
wagens aan het leger, een order van
ongeveer 1,5 miljard gulden. Vol
gens de getuige heeft Boas aan Van
denBoeynants veertig miljoen gul
den smeergeld betaald. Verder ver
telt hij dat een aantal prostituées uit
de rose balletten op de loonlijst van
Boas stonden of nog staan. Deze ge
tuige moet ook veel weten van de af
faire Pinon".
Smerig
Volgens Gijsels konden de Bende
dossiers zo lang blijven liggen door
het Belgische systeem van 'politie
ke benoemingen'. Het belang van
de partijkaart zou er ook oorzaak
van zijn dat bijna de hele pers zich
lang afzijdig heeft gehouden. "In de
dossiers komen mensen van alle
partijen voor, maar vooral de rol van
een aantal politiek benoemde,
franstalige Rijkswacht-generaals en
magistraten is zeer verdacht, soms
zelfs smerig", zegt Gijsels.
"Je denkt toch niet dat bijvoor
beeld een Waalse socialist voor de
commissie zijn Waalse socialisti
sche magistratenvriendjes afvalt?
Dat gaat voor alle partijen op. Met
z'n allen hebben ze ook afgesproken
VandenBoeynants met rust te laten.
Als ze hem pakken, zijn ze zelf de pi
neut. Zo werkt dat". Verontwaar
digd: "Als buitenstaander vraag je
je af hoe het in godsnaam mogelijk
"VandenBoeynants kan alle par
tijen te grazen nemen als hij praat.
De commissieleden hebben daarom
zes uur ofwel gezwegen, ofwel Van
denBoeynants in bescherming ge
nomen. Alleen Hugo Coveliers van
de Volksunie deed niet mee. Na de
derde kritische vraag werd hij door
de voorzitter naar achteren ge
stuurd, als in een kleuterklasje. Ik
heb stomverbaasd toegekeken".
"Ook de pers is politiek gebon
den. In Vlaanderen zijn alleen Hu
mo en De Morgen niet schatplichtig
aan een partij. Het grootste deel van
de pers doet aan zelfcensuur als het
de 'eigen partij' betreft. Een voor
beeld. Twee jaar geleden schreef ik
voor het eerst voorzichtig over de
rose balletten. Ik werd toen aange
sproken door iemand van de chris
ten-democratische Gazet van Ant
werpen die het dossier al jaren had.
Hij mocht het alleen niet publiceren
van zijn hoofdredacteur".
Ontward
Gijsels verwacht dat justitie binnen
niet al te lange tijd serieus, en met
alle informatie in handen, aan de de
finitieve ontwarring van de knoop
kan beginnen. "Het Delta-team in
Dendermonde, dat de Bende-aan
slagen onderzoekt, is al begonnen.
Zij vragen ook dossiers op die strikt
juridisch niets met de Bende te ma
ken hebben zoals dat over de af
faire Pinon en proberen de ver
banden tussen al die zaken te vin
den".
"Op het hoogste niveau beseft
men nu dat die 'jongens in dat dorp'
ver komen, maar de Brusselse fran
cofone magistratuur kijkt nog neer
op die 'Vlaamse boertjes'. Ik ben
geen flamingant, maar als er één
kring is waar dat soort sentimenten
nog leven, dan is het een bepaald
soort Brusselse bourgeoisie die nog
in de vorige eeuw leeft. Neem de
huiszoeking bij Polspoel. Die is ge
daan door twee franstaligen. De
zaak was niet doorgegaan als Guy
op z'n strepen was gaan staan. Zo
wel het bevelschrift als de onder
vraging hoort in jouw taal. Dat zijn
de stuiptrekkingen van die club".
De parlementaire commissie zal
niet vertellen wie er achter de Ben
de van Nijvel zat, zegt Gijsels. Toch
verwacht hij .op wetgevend terrein
veel van het eindrapport. "De com
missieleden hebben veel ontdekt,
maar kunnen er weinig mee. Ze mo
gen bijvoorbeeld niets publiceren
uit vertrouwelijke stukken, maar
bij de Rijkswacht krijgt bij wijze
van spreken zelfs een parkeerbon
dat stempel al! We moeten daaren
tegen blij zijn met wat wel naar bui
ten is gekomen, zoals het coup-
plan".
"Het eindrapport zal daarnaast
een voorstel bevatten voor parle
mentaire controle op de politie- en
inlichtingendiensten. Ik denk dat
het ergste achter de rug is op de dag
dat een parlementaire commissie
alles op wettelijke basis kan onder
zoeken, temeer omdat er in het par
lement figuren zitten die niet bang
zijn om dat te doen. Een aantal za
ken wordt reeds heropend en op
nieuw onderzocht. Zo ver zijn we al.
Ik ben dan ook optimistisch over de
toekomst".
lekken en de kranten bol staan van
de meest waanzinnige verhalen.
Een magistraat gaat nu eindelijk
uitzoeken hoe het zat met die rose
balletten en waar de lekken bij de
GP zitten".
Belediging
Ook een andere zaak zal binnenkort
aan het licht komen, denkt Gijsels.
VandenBoeynants is een rechts
zaak begonnen tegen Frangois
Raes, een ontslagen officier van de
Rijkswacht die VandenBoeynants
vorig jaar voor de parlementaire
commissie in verband bracht met
vier drugszaken. VandenBoeynants
ontkent dat en eist dat Raes de ver
klaring intrekt. Raes is op zijn beurt
een strafzaak tegen VandenBoey
nants begonnen, wegens belediging
van een getuige onder ede.
Gijsels: "Raes heeft een onder
zoeksrechter ingeschakeld die nu
moet uitzoeken of Raes inderdaad
heeft gezegd wat VandenBoeynants
beweert dat hij heeft gezegd. Be
langrijker is dat hij ook moet onder
zoeken of Raes de waarheid vertel
de. Dat betekent een nieuw onder
zoek naar de drugsaffaires waarbij
VandenBoeynants betrokken zou
zijn geweest".
"VandenBoeynants heeft na zijn
verhoor in februari door de parle
mentaire commissie waar hij
heeft staan liegen dat hij zwart ziet
gemerkt dat een deel van de pers
hem op leugens betrapte en daar
mee geen genoegen nam. Bij wijze
van voorbeeld pakt hij daarom de
zwakste van alle getuigen: Raes, die
nog steeds voor zijn Rijkswacht
pensioentje moet vechten. Begin
maar eens een zaak tegen een gewe
zen premier, hè".
"Raes heeft het gedurfd en ik ben
ervan overtuigd dat hij gaat winnen.
De burgerlijke zaak van Vanden
Boeynants wordt namelijk pas be
handeld na de strafzaak van Raes.
In juridisch jargon heet het dat de
strafzaak 'voorrang van rechts
macht' heeft. Ik heb het in een café
al heel beeldend horen zeggen. Van
denBoeynants heeft nu zijn eigen
gat dichtgenaaid".
Witte raven
Gijsels heeft er vertrouwen in dat de
zaak Raes door justitie goed zal wor
den behandeld, ondanks alle voor
beelden van gerechtelijke corruptie
die hij in zijn boek opvoert. "Het
zijn witte raven, maar er zijn in Bel-
gie ook magistraten die zich nog lie
ver laten vermoorden dan dat ze
plooien. Zo zitten er in Dendermon
de twee jonge wonderboys, Willy
Acke en Freddy Troch, die keihard
zijn en zich door niets laten tegen
houden".
"In 1985 kon men onderzoeks
rechter Michel Schlicker in Nijvel
nog chanteren door zijn kinderen
met de dood te bedreigen, toen hij
in het diepste geheim een onder
zoek naar de extreem-rechtse piste
begon. Schlicker stopte definitief
nadat zijn baas, procureur Jean De-
prêtre, hem ook nog zijn joodse af
komst had verweten. Dezelfde De-
prètre bleek later weer betrokken
bij de affaire Pinon. Schlicker was
geen held omdat hij kinderen heeft,
maar op kinderloze, ongehuwde
magistraten heeft men geen vat".
Ook Gijsels wil zich door nie
VandenBoeynants: zijn naam duikt in een groot deel van de dossiers
op.
door Patrick van den Hurk
mand bang laten maken. Hij wijst
naar zijn boek en zegt: "Dit moet
kunnen. Ik vind dit normale journa
listiek. Het kan in alle ons omrin
gende landen, waarom dan hier
niet? Bovendien levert het wat op.
Doordat we met een vijftal journa
listen baanbrekend werk hebben
gedaan, is die onderzoekscommis
sie er gekomen. Als gevolg daarvan
gaat er nu parlementaire controle
komen op alle politie- en inlichtin
gendiensten. Dat is het me waard".
"Politiemensen, rijkswachters,
magistraten en zelfs leden van de
staatsveiligheid weten nu de weg
naar de pers te vinden als ze met
hun onvrede en klachten niet ho
gerop kunnen. Die traditie is in heel
korte tijd ontstaan. De hele zaak
komt dan in de openbaarheid, met
als gevolg bijvoorbeeld de schor
sing van die GP-officieren. Er ont
staat een situatie waarin men moet
ingrijpen".
"Men vermoedt dat Peelos het lek
naar de pers is. Mocht men huiszoe
king doen bij journalisten naar wie
hij zou hebben gelekt let op, ik
zeg zou hebben gelekt dan zullen
ze niets vinden. Men heeft al ge
zocht bij Guy Polspoel van de BRT.
Niets. Hou het er maar op dat wij
onze stukken goed verbergen. Ook
bij mij en bij Walter de Bock van De
Morgen vindt men geen enkel docu
ment".
Nu of nooit
Volgens Gijsels krijgen de betrok
kenen het door de aanhoudende
lekken zeer zwaar. "Het corrupte
milieu zal steeds meer naar buiten
brengen over onopgeloste 'zaken.
Justitie- en politiemensen die eer
der op een zijspoor zijn gezet, gaan
nu praten. Het milieu is te groot om
het onder controle te kunnen hou
den. Er zijn altijd kleine jongens,
zoals helers, autodieven en wapen
leveranciers die zelf geen bloed aan
de handen hebben. Die denken: nu
lekken of nooit meer".
"VandenBoeynants heeft de com
missie vloekend en tierend bezwo
ren dat hij niets met extreem-rechts
of een staatsgreep te maken heeft.
Ik heb nu geheime Rijkswacht-rap
porten gevonden uit 1973, het jaar
waarin de coup had moeten plaats
vinden. Volgens die stukken op
gesteld door hoge Rijkswachtoffi-
cieren op verzoek van het opperbe
vel was het brein achter het plan
een groepje verenigingen" rond het
extreem-rechtse blad Nouvel Euro
pe Magazine, de zogenoemde NEM-
clubs".
"Nummer één op de lijst van geld
schieters achter die clubs was vol
gens dit stuk Paul VandenBoey
nants. Nummer twee was graaf Ar-
nould de Briey, in 1973 een hoge
ambtenaar op ontwikkelingszaken,
en nummer drie was baron Benoit
de Bonvoisin, een goede vriend van
VandenBoeynants die vanwege zijn
connecties met extreem-rechts 'de
zwarte baron' wprdt genoemd".
"Tot een paar jaar geleden zou
VandenBoeynants om zo'n be
schuldiging meteen een proces te--
gen me hebben aangespannen. Nu
dreigt hij alleen nog maar. Ik weet
hoe dat komt. In Belgie mag je geen
documenten van justitie bezitten.
Ze staan dan ook niet afgedrukt in
het boek. Ik citeer die stukken wel,
maar dat kan ook betekenen dat ie
mand me ze in het café heeft laten
lezen en dat ik alles heb onthou-
"Als VandenBoeynants me aan
klaagt wegens laster, zal de rechter
me echter dwingen die documenten
te tonen. Ik riskeer dan een folklo
ristische straf van een paar maan
den cel. VandenBoeynants daaren
tegen riskeert alles, omdat al die do
cumenten publiekelijk worden
voorgelezen. Ik heb verder de
adressenlijst van alle 89 prostituées
die bij de rose balletten betrokken
waren. Ik dagvaard ze allemaal als
VandenBoeynants mij wil pakken
op de affaire Pinon. Als hij een open
oorlog met de pers ontketent naait
