Nico, de blijmoedige, is dood
opnieuw
'Nico was trijfel'
De keuze AKO-jury verrast
KIJK UIT
Exposities
Concerten
Theaters
VRIJDAG 6 APRIL 1990
Een Blijvertje
Het feit dat ik in Holland ben geboren,
en bovendien precies in Amsterdam,
bewijst toch wel dat ik ben uitverkoren:
ik kreeg de hamvraag en ik won de ham.
Een ander wordt geboren in Vietnam
of raakt bij voorbaat in Algiers verloren,
maar ik, die zo terloops ter wereld kwam,
mag rustig tot de blijvertjes behoren.
En ook het tijdstip was perfect gekozen:
te jong voor crisis,.oorlog en verzet.
Wat dat betreft zat ik dus ook op rozen,
want niemand gaf mij later een brevet
van onvermogen in het goede of boze.
De blijmoedige schrijver van dit
vers, die hoopte tot 'de blijvertjes' te
mogen behoren, is dood. De man
die door zijn columns sedert jaar en
en dag elk etmaal miljoenen lezers
aansprak, schrijft niet meer en
zwijgt voorgoed.
Ach, wij weten het allemaal, de
dood is de onafscheidelijke metge
zel van het leven. Maar telkens wan
neer wij met deze onomstotelijke
waarheid worden geconfronteerd,
dan treft het iemand die een deel
was van ons leven en dan blijkt die
dood een wrange paradox.
Nico Scheepmaker was de chro
niqueur van het leven. In zijn dage
lijkse column beschreef hij de ge
beurtenissen van alle dag en hoe
mensen daarop reageerden. En elke
dag gebeuren de meest onverwach
te dingen, die soms slechts het le-
scheiden. Bij Niemöller heten zij
Zoon en Broer.
De laatste genomineerde, Frans
Pointl (geb. 1933), werd onlangs aan
het grote publiek voorgesteld in het
televisieprogramma van Adriaan
van Dis. De kip die over de soep
vloogis een verhalenbundel met
pijnlijke herinneringen die toch op
vrij laconieke toon worden verteld.
Onderwerpen van Pointl zijn onder
meer de jodenvervolging, de ver
houding tot zijn moeder, zijn leven
vol tegenslag.
Hoe verschillend de zes uitverko
ren boeken ook zijn, er is wel dege
lijk een lijn in de beslissing van de
jury te ontdekken. Men gaf de voor
keur aan boeken met een ongewone
vormgeving. Of die vorm heel wild
uitviel zoals in Wraak dan wel op
vallend fijnzinnig zoals in Zwarte
sneeuw deed er minder toe. Natuur
lijk hadden velen op een heel ande
re lijst gerekend. Enkele van de ge
nomineerde boeken zijn in de lite
raire pers zelfs nauwelijks opge
merkt.
Op 17 mei weten we meer. Vijf
schrijvers zullen teleurgesteld naar
huis gaan, een is winnaar van de
AKO Literatuur Priis 1990.
HANS WARREN
ven van een enkeling, maar dikwijls
ook dat van de gehele mensheid be
ïnvloedde. Omdat hij elk etmaal in
tens beleefde, nam hij alles wat er
om hem heen gebeurde met grote
gretigheid in zich op en vertaalde
dat door middel van zijn beminne
lijke en zeer kritische scherpzinnig
heid naar menselijke maat, in de
taal van de gewone stervelingen, die
hij als geen ander beheerste.
Dat kan alleen iemand dag na
dag, die net zo veelzijdig is als het le
ven zelf. En dat was Nico Scheep
maker. Hij keek naar de mensen die
het nieuws bepalen en vooral ook
naar degenen die de gevolgen daar
van moesten ondergaan. Hij deelde
de passie van vele mensen voor de
sport. Maar ook daarbij ging zijn be
langstelling meer uit naar degenen
die de sport bedrijven dan naar hun
prestaties.
Moskou
Hij was een van de eerste journalis
ten die zich intensief met Oost-Eu
ropa bezighield. In militaire dienst
had hij Russisch geleerd en dat ver
volmaakte hij aan de universiteit
van Amsterdam. Hij vertaalde dr.
Zjivago van Boris Pasternak, maar
ook De Speler van Dostojewski en
De Politiespion van Maxim Gorki.
Hij was geen fellow-traveller, zoals
zovelen in die tijd, maar een kriti
sche beschouwer van de ontwikke
lingen in Oost-Europa.
Daarom dachten wij bij de Ge
meenschappelijke Pers Dienst dat
hij wellicht een goede correspon
dent in Moskou zou zijn. Dat dacht
hij aanvankelijk ook van zichzelf.
Maar toen hij poolshoogte was gaan
nemen, wist hij zeker dat hij in het
klimaat van Brezjnjev onmogelijk
kon leven. Hij had het gevoel alsof
hij onder een stolp zou moeten le
ven. Hij kwam tot de conclusie dat
hij beter vanuit Nederland over zijn
vele en intensieve contacten met
dissidenten als de jong gestorven
Amalrik kon schrijven.
Nico was een journalistieke vak
man als weinigen. Hij vond dat een
goede columnist geen enkele dag in
de krant kon ontbreken. Dus waren
er altijd een aantal stukken in voor
raad voor het geval dat hij ziek zou
worden, of anderszins niet in staat
zou zijn zijn dagelijkse verhaal te
maken. Aanvankelijk schreef hij
ook een aantal dagelijkse schetsen
voor de dagen dat hij met vakantie
was. Jarenlang heeft hij zodoende
geen dag ontbroken op de ver
trouwde plaats met zijn 'Trijfel'. Het
kostte de grootste moeite om hem
ervan te overtuigen dat er op zijn
vaste stek in de krant rustig zou mo
gen staan dat "Nico met vakantie
Naast die dagelijkse kolom publi
ceerde hij een groot aantal boeken
en bundels gedichten. Veel van zijn
boeken gaan over de sport waarvan
hij het meeste hield, het voetbal, en
speciaal zoals dat gespeeld werd
door het Ajax van weleer, van Jo-
han Cruijff, van Piet Keizer en
Sjaak Swart. Hij vertaalde Des-
mond Morris' 'Het spel om de bal'
en schreef teksten bij de fantasti
sche tekeningen van Jan Sanders.
Nagerecht
Kort nadat in 1956 de Nederlandse
televisie van start was gegaan, be
gon Nico Scheepmaker een dage
lijkse televisierubriek, waarin hij de
programma's op kritische wijze be
schouwde. Hij werd als criticus een
grote autoriteit. Niet alleen omdat
hij de uiterlijke vorm van de pro
gramma's beoordeelde, maar ook
door zijn beschouwingen over de
inhoudelijke kant.
Als gevolg daarvan werd hij een
veelgevraagd adviseur van actuele
programma's op radio en televisie.
Hij had daar als criticus wel proble
men mee, maar hij vond dat het mo
gelijk moest zijn dat een kritische
beschouwer ook zichzelf bloot gaf
door actief aan het medium mee te
werken.
Maar zijn dagelijkse kolom was
zijn grote liefde. Daar schreef hij
zelf over: "Van alle columns die ik
sinds 1956 voor kortere of langere
tijd heb geschreven, is de dagelijkse
Trijfel-kolom in de GPD-bladen mij
het meest aan het hart gebakken".
De naam van de rubriek is afgeleid
van het Engelse nagerecht 'trifle',
dat vernederlandst werd tot Trijfel
en zoveel wil zeggen als ratjetoe,
tuttifrutti, melange, van alles en nog
wat. Trijfel is een gerecht, bestaan
de uit vla, lange vingers of cake,
rum of sherry, allerhande vruchten
van het zachtere soort, en wordt op
verjaardagen gegeten met een Iepen
uit een kommetje. Hapt lekker weg
en smaakt altijd naar meer.
"Iedere columnist", zei Scheep
maker, "heeft de dagelijkse column
als ideaal. Die column hoort een
vaste lengte te hebben en op een
vaste plaats in de krant te staan. Hij
hoort gevarieerd te zijn, maar moet
ook het feuilletonkarakter van de
dagelijks terugkerende kolom uit
buiten, door zo nodig op een onder
werp terug te komen met behulp
van de lezers. En niet te vergeten de
lezeressen, die vaker de tijd nemen
te schrijven dan de lezers. Op die
manier verstevig je én als colum
nist, én als krant, de band met de le-
Onuitputtelijk
In 1982 ontving hij voor zijn dage
lijkse serie de nationale persprijs
van de vereniging De Nederlandse
Dagblad Pers. In het juryrapport
werd gezegd: ,,Dit is weer een inzen
ding van uitzonderlijke klasse, nu
niet een enkel artikel maar een serie
die fascineert in alle afleveringen.
De jury waardeert het werk van Ni
co Scheepmaker als bewonderens
waardig veelzijdig, telkens verras
send en met een goed opgebouwde
opinie. Wat vooral frappeert, is dat
zijn enorme produktie nergens on
der vervlakking lijdt. Nico Scheep
maker beheerst het journalistieke
vakmanschap. Zijn vondsten en in
spiratie wellen op uit een bron die
onuitputtelijk lijkt".
Die bron is plotseling opge
droogd. Dat is een onherstelbaar
verlies voor de Nederlandse journa
listiek.
"Scheepmaker schreef zoals Cruyff voetbalde", zo reageert sportjournalist
Henk van Dorp (van Barend Van Dorp) op het overlijden van de
columnist. "Er zat nooit een rotte zin tussen. Zijn verhalen liepen als een
trein en hij kon over een onderwerp honderd stukken schrijven, steeds
weer vanuit een andere invalshoek. Heel erg geestig. Nico zat Barend en
mij aan het hart gebakken. Van Nico Scheepmaker hield je".
Rinus Ferdinandusse, schrijver en hoofdredacteur van Vrij Nederland,
zegt dat Scheepmaker in Nederland de grondlegger van de tv-kritiek was.
"Hij schreef weliswaar scherp, maar steeds met groot begrip voor het
medium. In de loop der tijd is hij een wijs mens geworden en dat is
uitzonderlijk. Hij was een zachte kracht: onverzettelijk maar nooit luid.
Geestig en grappig. Nico was een chroniqueur, hij was Trijfel".
Volgens de historicus professor Bezemer heeft Scheepmaker als slavist
veel werk verzet. "Hij vertaalde uit het Russisch, maar heeft zich ook zeer
ingespannen voor de dissidenten. Hij was een van de alleraardigste
mensen die ik in mijn leven gekend heb. Een harde werker, die toch kalm
bleef en zijn medemens nooit uit het oog verloor. Hij deed zijn werk bijna
ongemerkt, maar ik was toch altijd weer verbaasd over het resultaat".
Volgens journalist-schrijver Tim Krabbe heeft Scheepmaker "met zijn
niet aflatende werk als schrijver over dissidenten in Rusland en
Joegoslavië de publieke opinie enorm beinvloed". Hij was daarmee zijn
tijd ver vooruit, aldus Krabbe. "Nico was ongelooflijk veelzijdig. Hij werd
beheerst tot formuleren, zoals hij mij eens vertelde. Het niveau van zijn
columns was erg hoog. Ik zal hem blijven herinneren als vriend".
Leiden
Koninklijk Penningkabinet - Rapenburg 28.
dubbelexpositie: Holtzhey Zoon, een 18e
eeuwse penningfabriek. t/m 10/6 en 'Geld
van het Koninkrijk', Nederlands geld van
1814-1990, t/m jan '91; di. za. 10-17 uur,
zon-en feestd. 12-17 uur.
Rijksmuseum van Oudheden - Rapenburg
28, 'Mozaïek de Antieken; oog in oog met
Grieken, Etrusken en Romeinen', t/m 2/9; di
t/m za 10-17 uur, zo 12-17 uur.
Rijksmuseum van Volkenkunde - Steen
straat 1, fototentoonstelling: 'India,'
heimwee naar Benares', van Marijke Bres-
ser en 'Senegal, houtjes van God', van
Steef Meyknecht, t/m 4/6; di t/m za 10-17
uur. zo 13-17 uur.
Rijksmuseum van Geologie en Mineralogie
- Hooglandse Kerkgracht 27, Milieu-ten
toonstelling EEG, van 1/4 tot eind sept; ma
t/m vr 10-17 uur. zo 14-17 uur.
Stedelijk Museum De Lakenhal - Oude Sin
gel, 'J. Le Francq van Berkhei)', prenten, te
keningen en boeken, t/m 14/4; di t/m za 10-
17 uur, zo 13-17 uur.
Pijpenkabinet - Oude Vest 159a, 'Vorstelijke
Pijpen', vier eeuwen Oranjevorsten op pij
pen verbeeld, t/m 6/5; zo 13-17 uur.
't Huys Benee - Nieuwe Rijn 3, permanente
tentoonstelling van werk Leny Noyen, vr.
14-16 uur en za. en zo. van 12-16 uur.
keramisch werk.
12/4 t/m 12/7;
e Rijn 38, permanen-
Het Achterhuis - Nie
te expositie; Vijf eeu
di. t/m za. 10-16 uur.
Signaal, Studio voor Vormgeving
Groenesteeg 10, ontwerpers en vormge
vers tonen diverse ontwerpen, tevens pre
sentatiemappen, do. 12-21 uur, vr. 12-18
Stichting Beeld en Grafiek - Stationsweg
243, werk van Feng, Erik-Jan Kuiper en
Cees van den Oever, nadere informatie tel
146024.
Sociëteit Quintus - Korte Mare 34, tentoon
stelling van leden van Quintus in de vorm
van schilderij, druk, foto, tekening of beeld.
Atelier Jeanmarie Mersman - Oude Rijn 89,
Frank Borst, Robin Akkerman en Jean Ma
rie Mersmans, verschillende technieken, el
ke eerste zondag van de maand open.
Galerie Liga Nieuw beelden - Pres. Stein-
LAK-Galerie - Cleveringaplaats 1lino's
schilderijen van Marije Mommers en tel
ningen en schilderijen van Coenraad J v
Leeuwen, I'm 21/4, ma t/m vr 10-22 uur,
Onderzoekcentrum Sturing en Samenle-
Galerie Time is Art' Nieuwstraat 10, schil
derijen en werk op papier van Ada de Ko
ning, van 1 t/m 29/4, wo, do.vr, zavan 14-18
Galerie Amber - Hooglandsekerkgracht 8,
'Goden en Natuur in Inkt', Oude Japanse
schilderingen in Leiden, t/m 21/5; wo t/m zo
Timmerman Timmerman - "Botermarkt 9.
Irene Olivier-de Niet met aquarellen, t/m
7/5; geopend di t/m za.
Galerie AZL - Gebouw 1, Academisch Zie
kenhuis Leiden, werk van Dick Donker, t/m
29/4, dag. 10-17 uur.
Coup d'Art - Nieuwe Rijn 27, open dag met
thema 'Met de muziek mee', werk van div.
kunstenaars, t/m 21/4, woe, vr, 10-18 uur,
za 10-17 uur. do 10-21 uur.
Galerie Propitia - Levendaal 119, 'Het paard
in de wei', Marcelle Wolff met keramische
sculpturen, Sally Schlebaum, bronzen
Antiquariaat Paddenburg - Diefsteeg 14,
Ton Broekhuis: foto's voor zijn boek 'Een
wijde blik verruimt het denken', t/m 27/5; di
t/m vr 13-18 uur, do ook 19-21 uur, za 12-17
Fotogalerie De Kleine Klup - Nieuwe Rijn 1,
architectuurfoto's van Sybolt Voeten, t/m
3/5, ma t/m za 10-22 uur, zo 12-22 uur.
Ars Aemula Naturae Pieterskerkgracht 9,
werk van leden van Ars, van 8 t/m 22/4; dag.
13-16 uur.
HiUegom
Kunstgalerij 'Catharina' - Meerstraatprc
nade 12b, kleurgrafle,"", D'
lijn. van
10-17 u
Leiderdorp
Gemeentehuis - Statendaalder 1'The Spirit
in music and color', Simone Plaat met 'zijde
en papier', t/m 26/4; ma t/m vr 8-17 uur. wo
ook van 18.30-20 uur.
Garden Centre Bloemendaal - Hoogmade-
seweg 43, expositie zelfgemaakte ikonen
van Thera du Croix Timmermans-van Kap
pen, 7/4, 13 en 14/4.
Lisse
Museum voor de Bollenstreek - Heereweg
219, permanente tentoonstelling, elke eer
ste zondag van de maand rondleiding om 14
en om 15,30 uur.
Noorden
Hotel-Restaurent 'De Watergeus' - Simon
van Capelweg 10. wandkleden van Anneke
v.d. Molen, aquarellen van Coby Hensen en
etsen van Jan Groenewegen, t/m 4/6; dag.
vanaf 10.00 uur.
Rijnsburg
Genootschap Oud Rijnsburg Oude Vliet-
weg 6. permanente tentoonstelling 'De an
dere Middeleeuwen'; thema tentoonstelling:
'Wintersalon van Oost Europese kunste
naars, een brug tussen Oost en West', vr.
19-21 uur, za. 10-16 uur.
Voorschoten
Galerie Mercedes - Voorstraat 35b, Willy
Belinfantq- olieverf, pastel en grafiek en Ine
ke van Dijk: bronzen beelden, van 7/4 t/m
12/5; wo en do 13-17 uur, vr en za 11-17
uur, 2e Paasdag 13-17 uur.
Warmond
Galerie De Pomp - Dorpsstraat, traditionele
Paasexpositie met werk van o.a. Lia van
Willigenburg, Nella Elgeti, Joop van de Poll
en vele andere kunstenaars; tevens aqua
rellen van bloemstillevens van Coby Groe
newegen, Greet Terpstra, Nellie van der
Meijden en Frans van Breugel, t/m 19/4; 1e
en 2e Paasdag 14-16 uur, di 19-21 uur, wo
10-12 en 14-16 uur, do. za en zo 14-16 uur.
Vereniging het Oude Raadhuis - Dorps
straat 36, Paasexpositie i.s.m. Galerie De
Pomp (zie boven); wo, do, zo 14-16 uur, za
11-16 uur.
Wassenaar
Raadhuis 'De Paauw' - Raadhuislaan 22, 'Ik
reis kilometers en kilometers op mijn ate
lier', Willem van Schijndel, olieverfschilderij
en, t/m 16/4; di t/m vr 10-16 uur, za en zo 13-
Galerie Bianca - Gravestraat 1. beelden in
brons van Ula van Ophuijsen en schilderijen
en tekeningen van Barbara Hoyng, t/m 8/4;,
do, vr. zo 14-17 uur, za 12-17 uur.
Klassiek
De pianist Willem Brons geeft vanavond
een recital in de Kapelzaal van K&O. Hij zal
composities vertolken van Bach (Partita nr.
4), Schumann (Gesënge der Frühe), en
Brahms (Variaties op een thema van Schu
mann en Vier Klavierstücke). Aanvang
20.15 uur
Het Gijsbrecht van Aemstel Kwartet treedt
vanavond in het kader van de serie Gau-
deamus-concerten hedendaagse muziek in
de Waag op. Er worden werken uitgevoerd
van Boudewijn Tarenskeen. Elmer Schön-
bergeren Takayuki Rai. Aanvang 20.15 uur.
Het ensemble Super Librum geeft woens
dagavond een concert in de sene oude mu
ziek in de Taffehzaal. Het programma wordt
gepresenteerd onder het motto 'Van estam-
pie tot motet - instrumentale en vocale mu
ziek uit het dertiende-eewse Parijs'. De uit
voerenden zijn Jankees Braaksma (blokflui
ten en portatief), Ronal Moelker (blokfluiten
en portatief), Per Mattson (vedel). Brigitte
Lesne (mezzo-sopraan) en Susanne Norin
(mezzo-sopraan). Aanvang 20.15 uur).
Het Haags Studentenorkest i.o. geeft don
derdagavond een concert in de Hooglandse
Kerk in Leiden. Het orkest bestaat uit onge
veer negentig studenten uit de Den Haag en
omgeving. Het is tot stand gekomen op ini
tiatief van een aantal oud-leden van do Ver
Het Gijsbrecht van Aemstel Kwartet concerteert vanavond in de Waag.
eniging Haags Jeugdorkest. De leiding be
rust bij Lex Veelo. Uitgevoerd worden het
Concert voor fluit en orkest van Carl Reinec-
ke en de Zevende Symfonie van Anton
Bruckner. Solist in het fluitconcert is'Eline
van Esch, eerste fluitiste van het Residen
tie-Orkest. Aanvang 20.00 uur.
De pianist Patrick Hopper verzorgt het
lunchconcert op donderdagmiddag bij K
&0Hij zal de Appassionata-sonate van
Ludwig van Beethoven vertolken alsmede
de Barcarolle op. 60 van Frédéric Chopin.
Aanvang 12.45 uur.
De chr. oratoriumvereniging Ex Animo geeft
donderdagavond de jaarlijkse uitvoering
van de Matthëus Passion van J.S. Bach. De
vocale solisten zijn: Lisette Emmink (so
praan), Rita Dams (alt), Chris van Woerkom
(tenor, Evangelist), Alex Vermeulen (tenor),
Cor Niessen (bas, Christuspartij) en Joep
Bröcheler (bas). Het orgel wordt bespeeld
door Joop Brons. Het Randstedelijk Bege
leidingsorkest en het jongenskoor Ex Animo
zijn van de partij. Het geheel staat onder lei
ding van Wim de Ru. Aanvang 19.30 uur.
Het Bachkoor Holland voert Bachs Matt
haus Passion eveneens op donderdag
avond (aanvang 19.00 uur) uit. De uitvoe
ring is in de Pieterskerk en wordt op vrijdag
ochtend 13 april (aanvang 11.30 uur) her
haald. Aan beide concerten werken mee:
Ute Frühhaber (sopraan), Hilke Helling (alt),
Peter Bartels (tenor, Evangelist). Kurt Equi-
luz (tenor), Hermann Christian Polster (bas,
Christuspartij) en Franz Gehrissen (bas).
Voorts treden aan Het Haags Matrozenkoor
en het Amsterdams Kamerorkest. Hans
Broekman bespeelt het orgel. De algehele
leiding berust bij Charles de Wolff.
De Nijmeegse band Man or Beast geeft
morgenavond een optreden in het Open
Jongerencentrum Splotsz. De muziek laat
Pop
De vaandeldrager1 van de Nederlandse rock
'n roll Herman Brood staat morgenavond in
het LVC met een vernieuwde Wild Roman
ce. Aanvang 22.45 uur, Breestraat 66, Lei
den.
De Engelse band The Crave heeft van
avond een optreden in het zoldercafó van
het LVC. The Crave is de nieuwe band van
ex-Sound toetsenist Max. Aanvang 23.30
Leiden
Leidse Schouwburg
vr 6, za 7, 20.15 uur; Hoofdstad Operette:
'Eine Nacht in Venedig'. met o.a. Jacco van
Renesse, Anita Heins e.a.
wo 1120.15 uur; nieuw cabaret van Dubbel
Dwars: 'Er staat een gek om de hoek'.
LAK-theater
vr 6, za 7, 20.30 uur; Sichting Dansproduc-
ties: 'Parlando/Widow'.
zo 8, 15.00 uur; kindervoorstelling: 'Lot, de
binnendringer', door Mimegroep Kdijk.
wo 11, do 12, 20.30 uur'; RO-Theater: 'La
Turbia Sangre'.
Alphen aan den Rijn
Parktheater
za 7, 14.30 uur; kindervoorstelling (vanaf 4
iaar):'Een zee van water', door Amstelto-
neet.
Katwijk
Tripodia
za 7. 20.15 uur; Bram Vermeulen: "Weer
Gezellig'.
Leiderdorp
Muzenhof
vr 6, 20.15 uur; Swingend concert door -
The Deep River Quartet'.
Wassenaar
Theater Warenar
zo 8,14.00 uur; kinden/oorstelling (4-9 jaar):
'Oeps', door Stichting Spekkies.
Den Haag
AT&T Danstheater
vr 6, za 7, zo 8, 20.15 uur; Koninklijk Ballet
van Vlaanderen: 'Camelot'.
do 12, 20.15 uur; Het Nederlands Dans The
ater: 'Black Cake', 'Grosse Fuge' en een
nieuw ballet van Hans van Manen.
Circustheater
zo 8. 15.00 uur. ma 9. 20.15 uur; musical
Up on the Roof, met Maeve van der Steen.
Rik Luycx e.a.
wo 11. do 12. 20.15 uur; musical 'Sweet
Charity', met Simone Kleinsma, Fred Butter,
Hans van der Gragt e.a.
Diligentia
vr 6, za 7, wo 11, do 12. 20.15 uur; Paul de
Leeuw: 'Beste Maatjes'.
di 10,12.45 uur; lunchtheater: 'De Late Late
Lien Show', met Wieteke van Dort.
Dr. Anton Philipszaal
za 7, 19.00 uur; Residentie Orkest olv Ar-
Jazz
Bij Hot House in de Waag morgenavond het
optreden van het Don Friedman en Klaus
Fenter Quartet. De Amerikaanse pianist
Don Friedman, bekend als muziekdocent en
bandleider, met een op Bil Evans gelijkende
harmonische bagage, speelt samen met de
autodidact Klaus Flenter (gitaar). Flenter
draagt op zijn Gibson zorg voor meesterlijke
improvisaties. De andere leden van het
quartet zijn: Henk Haverkoek (bas) en Eric
Ineke (drums). Aanvang 21.30 uur, Aal-
olv
i (so-
I. We-
Kamerkoor en solisten: Johannes Passion
van Bach.
zo 8. 20.15 uur; Vladimir Ashkenazy (pia
no), werk van Brahms en Schumann,
do 12. 20.15 uur, Nederlands Philharmo-
nisch Orkest olv Hartmut Haenchen, Toon
kunstkoor Amsterdam en solisten: Requiem
van Verdi.
C.C. Amstelveen
vr 6, 20.15 uur; Herman Finkers: 'De zon
onder morgen moet ze toch
r op'.
i, 16.00 i
'Little Willi
won, 20.15 uur; S
praan). werken van l
bern en Wagner.
Evangelisch Lutherse Kerk
vr 6, 20.00 uur; Wensconcert met Sander
van Marion (orgel).
Koninklijke Schouwburg
vr 6. zo 8, ma 9. wo 11do 12.20.15 uur; Het
Nationale Toneel: 'De Kersentuin', van
Tsjechow, met o.a. Anne-Wil Blankers en
Peter Tuinman.
Nederlands Congresgebouw
za 7, zo 8.14.00 uur; kindervoorstelling: Mu
sical Fantasia: 'Sneeuwwitje en haar spook-
vrienden'.
Amsterdam
Carré
vr 6, za 7, 20.15 uur; Freek de Jonge: 'De
Vorige'.
di 10. wo 11, do 12. 20.15 uur; Hoofdstad
Operette: 'Eine Nacht in Venedig', met Jac
co van Renesse, Anita Heins e.a.
Concertgebouw
vr 6. 20.15 uur; Nederlands Philharmonisch
Orkest olv Anton Kersjes, mmv Theo Olof
(viool) en Daniël Wayenberg (piano), wer
ken van Saint-Saëns, Ravel, Rachmaninow
en Dvorék.
za 7, 15.00 uur; Schönberg Ensemble olv
Reinbert de Leeuw, mmv Maria Orén (so
praan). werken van Liszt. Wagner. Schön
berg en Webern.
za 7,19.30 uur; Toonkunstkoor Amsterdam,
Nederlands Philharmonisch Orkest en solis
ten olv Winfried Maczewski en Rodens Jon
genskoor olv Bouwe Dijkstra: Matthaus
Passion van Bach.
zo 8, 14.15 uur; Koninklijk Concertgebouw
orkest olv Frans Bruggen, mmv Nederlands
wo 11, 20.15 uur; Karin Bloemen:
Bloemen'.
do 12, 20.15 uur; 'Hartzeer', met o.a. Moni
que van der Ven en Thorn Hoffman.
Muziektheater
vr 6, 20.15 uur; Het Nationale Ballet:
'Brahms/Schönberg Kwartet', 'Aartsenge
len slachten den hemel rood' en 'Voorbij ge
gaan', mmv Nederlands Balletorkest olv
Roelof van Driesten.
Nieuwe de la Martheater
vr 6, za 7. 20.15 uur. zo 8. 14.00 uur; muzi
kale komedie: 'Onze Kreek', met Sjoukje
Hooymaayer en André van den Heuvel,
do 12. 20.15 uur; Slagerij van Kampen: 'A
long walk on a short pier'.
Stadsschouwburg
dag. (beh.ma), 20.15 uur; Toneelgroep Am
sterdam: 'Ballet', naar Orfeus en Eurydice,
met Hayo Bruins. Margo Dames. Ann Hase-
Rotterdam
De Doelen
vr 6. 20.30 uur; Rotterdams Philharmonisch
orkest olv Ivan Fischer, mmv Jenó Jandó
(piano), werken van Brahms. Liszt en Kodé-
fy-
zo 8, 11.00 uur; zondagochtendconcert:
Praags concert door Zigeunerorkest,
zo 8, 20.15 uur; optreden 'Pasadena Roof
Orchestra'.
do 12, 20.T5 uur; Rotterdams Philharmo
nisch Orkest olv Eric Encson, Philharmo
nisch Koor Toonkunst, Klemkoor Toon
kunst, Rotterdams Jongenskoor en solisten
Matthaus Passion van Bach.
Luxor Theater
vr 6, za 7, 20.15 uur; Martine Bijl: 'Mevrouw
Bijl'.
di 10, wo 11do 12, 20.15 uur; musical 'Ca
baret' met Willem Nijholt, Alexandra van der
Marken, Guus Verstraete sr en Lia Dorana.
Rotterdamse Schouwburg
vr 6. 20.15 uur; Toneelcantate Aquarius'
(toneel op toneel) door F Act
za 7, 20.15 uur; Het Nationale Toneel: 'De
Kersentuin', van Tsjechov, met Anne-Wil BI-
clownsduo 'I Colombaio
di 10, wo 11.20.15 uur; Toneelgroep De Ap
pel: 'Noodlot', naar Louis Couperus, met
Carline Brouwer. Stel Feld e.a.
do 12. 20.15 uur; RO-Theater: 'Zomergas
ten', van Maxim Gorki, met Trudy Labij, Lou
Landré, Jules Hamel e.a.
Theater Zuidplein
vr 6. za 7. 20 15 uurEen nacht ijs', met Pe
ter Faber en Olga Zuiderhoek.
AMSTERDAM - De jury voor de
AKO Literatuur Prijs 1990 heeft ge
il sproken. Bijna gewoontegetrouw is
het lijstje met de genomineerde
boeken verrassend uitgevallen.
Zoals elk jaar kan de grote discussie
weer beginnen: waarom dat weinig
opgemerkte boek wel en dat veelge
prezen werk niet.
Inmiddels heet de AKO-prijs zo
veel prestige verworven, dat de au
teur die uiteindelijk zijn boek be
kroond zal zien, niet alleen vijftig
duizend gulden rijker wordt maar
ook op aanzienlijke publieke be
langstelling mag rekenen. Dat on
dervonden Brigitte Raskin, vorig
jaar onderscheiden voor Het Koe
koeksjong, en in mindere mate
Geerten Meijsing aan wie in 1988 de
prijs werd toegekend voor Veran
derlijk en wisselvallig. In 1987 werd
de AKO Prijs voor het eerst uitge
reikt en wel aan J. Bernlef voor Pu
bliek geheim.
De jury - deze keer bestaande uit
A. van der Zwan, Renate Dorres-
tein. Sem Dresden, Leo Geerts en
Rudi Wester - kreeg 169 boeken ter
beoordeling voorgelegd. Zes daar
van zijn gisteren genomineerd. Het
gaat om publikaties van Frans
Pointl (De kip die over de soep
vloog). Joost Niemöller (Wraak!),
GerritKomrij (Humeurenen tempe
ramenten), Atte Jongstra (De psy
chologie van de zwavel), Louis Fer
ron (Karelische nachten) en Christi
ne d'Haen Zwarte sneeuw).
De Vlaamse Christine d Haen
(geb. 1923) is een dichteres die zich
tussen groots en gekunsteld be
weegt. In de Nederlandse poezie
neemt ze een geheel eigen plaats in
met haar compromisloze manieris
me, haar overdadige verwijzingen,
haar archaische taal. Haar me
moires, zoals die onder de titel
Zwarte sneeuw verschenen, klin
ken juist oprecht, eenvoudig en
vanzelfsprekend. Dit genomineer
de boek is een wervelend geheel. De
lezer krijgt slechts flarden en flitsen
van haar bestaan te zien. Maar die
vorm werkte hier heel gelukkig uit.
Ook de vorm van Karelische
nachten, de genomineerde roman
van Louis Ferron, is ongebruikelijk.
Ferron (geb. 1942) houdt zich in zijn
boeken dikwijls met de Duitse ge
schiedenis bezig. Hoofdpersoon
van dit werk is een schrijver die
nogal van zijn populariteit geniet.
Tot hij geconfronteerd wordt met
het Verleden. Zijn vader heeft in
Duitse dienst aan het Oostfront ge
vochten. Werkelijkheid en verbeel
ding vallen in deze roman nauwe
lijks te onderscheiden.
De Psychologie van de zwavel is het
eerste prozawerk van Atte Jongstra
(geb. 1956). De AKO-jury kwam on
der de indruk van de durf en origi
naliteit die de auteur tentoon
spreidt. Jongstra speelt een spel
met pastiches, maskerades, citaten.
De bekendste onder de genomi
neerde auteurs is ongetwijfeld Ger
rit Komrij (geb. 1944). Hij was het af
gelopen seizoen heel actief. Men
koos van hem de bundel Humeuren
en temperamenten uit. Het boek is
'een encyclopedie van het gevoel'.
Allerlei sentimenten vanaf aanstel
lerij tot en met zuiverheid werden
onderzocht. We geloven graag dat
gevoelens ons overweldigen, Kom
rij meent echter: „We zijn de afroe-
pers, onderdrukkers en versterkers
van onze eigen humeuren".
Wraak! heet het genomineerde
boek van de in 1957 geboren Joost
Niemöller. De roman is vanwege de
associatieve werkwijze misschien
nog het best met een videoclip te
vergelijken. De verhalen tuimelen
over elkaar. De geschiedenis van
Kain en Abel is een van de motieven
die zich in dit labyrinth laat onder-
Jonge Rus wint
vioolconcours
DEN HAAG (ANP) - De 19-jarige
Rus Oleg Pokhanovski heeft don
derdag het internationale vioolcon
cours in Scheveningen gewonnen.
Tevens kreeg hij de prijs voor de
beste vertolking van het verplichte
werk in de finale, gecomponeerd
door Jurriaan Andriessen. Hij won
30.000 gulden prijzengeld.
De Japanse Joji Hattori (20) werd
tweede, de Chinese Zheng Rong
Wang (22) derde. De Nederlander
Jeroen de Groot (28) eindigde als
vierde. De prijs voor een bijzondere
prestatie in de drie ronden kreeg de
jongste finaliste, de Japanse Latica
Honda Rosenberg (18).
D.A. Thiemepiijs
voor Dick Brima
AMSTERDAM (ANP) - Dick Bru
na krijgt de D.A. Thiemeprijs voor
zijn kinderboeken, boekomslagen
en affiches ter bevordering van het
lezen en kopen van boeken. 'De
Vereeniging ter bevordering van de
belangen des Boekhandels' ver
leent de prijs ter gelegenheid van
het 175-jarig bestaan. Bruna krijgt
de prijs, een gouden legpenning, op
19 september uitgereikt in de Dom
kerk in Utrecht.
De Thiemeprijs is in 1879 inge
steld als eerbetoon aan uitgever
Dirk Anthonie Thieme, en wordt bij
gelegenheid uitgereikt aan een 'uit
muntende' auteur of uitgever van
oorspronkelijk Nederlands werk
die een bijzondere prestatie voor
het boekenvak heeft verricht.
De prijs is voor het laatst in 1988
uitgereikt aan dr. L. de Jong voor
'Het Koninkrijk der Nederlanden in Nico Scheepmaker: "1
de Tweede Wereldoorlog aap'
columnist heeft de dagelijkse column als ide-
(foto GPD)
