TRIJFEL
Hf
PAGINA
WOENSDAG 4 APRIL 1990
Het weer
NICO SCHEEPMAKER
Iu de reeks "non-ficiioii classics
die ik allang gelezen had moeten
hebben" was na Macchiavelli en
Thomas a Kempis in maart Ar
thur Schopenhauer aan de beurt.
Dat Schopenhauer gelezen diende
te worden wist ik al jarenlang
dankzij Karei van het Reves ge
schriften, zoals ik veertig jaar ge
leden van E. du Perron leerde dat
het verstandig was Gide. Lar-
baud en Stendhal te lezen. In 'Af
scheid van Leiden' vertelt Karei
van het Reve dat hij Schopen
hauer wel eens een probleem in
het latijv tracht duidelijk te ma
ken: "als ik 's nachts wakker lig
probeer ik hem dat soms in het
Duits uit te leggen".
Behalve citaten, zoals zijn op
merking dat er filosofen zijn voor
vakfilosofen en filosofen voor de
mensen (door Du Perron aange
haald in 'In deze grootse tijd') had
ik nog nooit iets van Schopen
hauer gelezen. Ik koos nu voor de
Prive-domein-uitgave "Er is geen
vrouw die deugt" (gekozen, ver
taald en van een nawoord voor
zien door Wim Raven), omdat ik
dat nu eenmaal in huis had. Scho
penhauer (1788-1860) was finan
cieel onafhankelijk en kon daar
door meldt Wim Raven), in
^rankfurt een kalm en uiterst re
gelmatig leven leiden:
"Na het ontbijt, tussen zeven en
acht, zat hij de hele ochtend te
schrijven. Dan speelde hij een half
uur fluit en kleedde zich voor de
lunch, die hij gebruikte in een res
taurant. Hoewel hij zich dikwijls
ergerde aan de domme tafelge
sprekken aan de table d'hote, liet
hij er zijn maaltijd nooit voor
schieten: daarvoor was hij te zeer
gesteld op veel en lekker eten. Na
een kort middagdutje rookte hij
een halve sigaar - het uiteinde
was ongezond - en maakte hij een
wandeling, onverschillig of het
goed of slecht weer was. De avond
bracht hij door in de leeszaal - de
Times sloeg hij nooit over - of in
het theater. Tenslotte wachtte hem
in zijn restaurant weer een over
vloedig maal"
Dat klinkt als de biografie van
een gezapig, tevreden man, die
niet gauw ruzie zou zoeken. Maar
met vrouwen kon hij toch niet op
schieten (hij had verscheidene
liefdesaffaires maar is nooit ge
trouwd), zelfs niet met zijn moe
der, Johanna, die na de dood van
Arthurs vader romans en reisver
halen schreef. Toen de 20-jarige
Arthur naar Weimar kwam waar
zijn moeder woonde om Latijn en
Grieks te studeren, wilde zij hem
onder geen beding in huis hebben:
"Kijk, lieve Arthur, je bent al
leen maar een paar dagen op be
zoek geweest en steeds waren er
hevige scenes om niets en nog eens
niets: ik koii pas opgelucht adem
halen als je weg was. wantje aan
wezigheid. je geklaag over onver
mijdelijke dingen, je sombere ge
zicht en je bizarre meningen, die
als orakelspreuken worden uitge
sproken zonder dat er iets tegenm
gebracht mag worden, maken me
heel neerslachtig
In zeker opzicht was Schopeti-
hauer de Van Gogh van de filoso
fische literatuur: erkenning bleef
uit. In zijn eerste jaar als Privat-
dozent aan de universiteit van
Berlijn had hij al weinig studen
ten, in zijn tweede jaar helemaal
niemand meer. Zijn hoofdwerk,
'Die We It als Wille und Vorstel-
lung', werd „een complete misluk
king: niemand kocht het, nie
mand besprak het en het vond een
roemloos einde in de papiermo
len". Vijfendertig jaar lang werd
er geen aandacht aan zijn werk
besteed, pas in 1851 verscheen een
eerste lovende recensie van 'Pa-
rerga und Paralipomena' (waar
uit 'Er is geen vrouw die deugt'
een keuze is). In 1858, twee jaar
voor zijn dood (hij is dan al 70
jaar) verscheen zowaar een her
druk van zijn eerder genoemde
hoofdwerk, dus hij heeft toch nog
even aan de erkenning kunnen
proeven, - al was dat knap laat!
Schopenhauer kon de onzinnig
ste opvattingen over vrouwen heel
leesbaar neerschrijven. Ik geef
wat citaten:
"Dat vrouwen zo geschikt zijn
om ons in onze vroegste jeugd te
verzorgen en op te voeden, komt
omdat zij zelf kmderlijk en dom
en kortzichtig, in een woord hun
leven lang grote kinderen zijn -
een soort tussenstadium tussen
het kind en de man, die de eigen
lijke mens is. Men moet er maar
eens op letten, hoe een meisje da
genlang met een kind kan spelen
en dansen en zingenen zich dan
afvragen wat een ynan met de bes
te wil van de wereld in haar
plaats zou kunnen doen".
"Men zal dan ook als funda
menteel defect in het vrouwelijke
karakter een gebrek aan recht
vaardigheidsgevoel aantreffen.
Dat defect ontstaat in de eerste
plaats uit het aangetoonde gebrek
aan verstand en overleg, en het
wordt nog vergroot door het feit,
dat zij als zwakkeren van nature
niet zijn aangewezen op kracht,
maar op list; vandaar hun in
stinctieve geslepenheid en onuit
roeibare zucht tot liegen".
"De huichelarij is haar aange
boren en wordt dus bij een domme
vrouw in dezelfde mate aange
troffen als bij een verstandige
vrouw".
SALZBURGER NOCKERL
4-6 personen
Net als bij ons het recept van griesmeel kan varieren van familie tot fami
lie, varieren de onderlinge hoeveelheden van dit schuimige traditionele
Oostenrijkse dessert ook.
5 eiwittenzout; 150 g suiker3 eiderdooiers; 2 eetlepels bloem.
Klop de eiwitten in een absoluut vetvrije kom. lobbig met zout. Voeg dan
al kloppend beetje bij beetje de suiker toe. Blijf doorkloppen tot de massa
taai en glanzend is. Roer de eierdooiers los en voeg dan enkele eetlepels ei
wit hierbij; roer dooreen. Laat deze eiwit-dooiermassa op de stijfgeslagen
eiwitten glijden en bestrooi het geheel met de bloem. Spatel alle ingrediën
ten zorgvuldig dooreen. Vet een ruime ovenvaste schaal in met boter.
Schep de schuimige eiwitmassa in vier grote bollen in de ovenschaal en
plaats de schaal in het midden van een op 150-160 graden voorverwarmde
oven. Laat de Salzburger Nockerl in ongeveer tien minuten licht kleuren
en door en door warm worden.
Variant: Bestrooi de Nockerl voor ze in de oven gaan met 1 eetlepel ge
schaafde amandelen. Bestuif dit licht met poedersuiker. Eveneens tien mi
nuten m de oven plaatsen. JANNY VAN DER LEE
FIGUURPUZZEL
Horizontaal:
1 krombaangeschut;
4 muziekinstrument;
6 toespraak voor de radio;
7 cirkel aan de hemel, die de zon
in een jaar schijnt te doorlopen;
11 insekt;
12 versiering.
Verticaal:
1 zeer aandoenlijk;
2 staat in de V.S.;
3 vergeldingsmaatregel;
4 kikvorsachtig dier;
5 lofdicht;
8 haarkrul:
9 armoedig;
10 Europeaan.
OPLOSSING 03/04
Horizontaal: 1 knip; 4 bang; 7 ka
pel; 9 e.a.; 11 kil; 12 zo, 13 ral; 15
mee; 16 spitsboef; 19 N.O.; 20 e.k.;
21 onderdeel; 26 vee; 27 reu; 28 as;
29 rib; 31 N.N.; 32 galei; 34 lood; 35
kant.
Verticaal: 1 koers; 2 ik; 3 pak; 4 bel;
5 al; 6 groef; 8 pias; 10 aap; 12 zee; 14
linde; 15 moker; 17 toe; 18 bed; 21
ovaal; 22 nes; 23 rail; 24 een; 25
lunet; 29 rad; 30 bek; 32 go; 33 ia.
Bioscopen
19.00 en 21.15
14.30 uur. al.
LIDO 1. 2, 3, 4, en STUDIO
(124130/133210): The war of Roses', al.
'Crimes and misdemeanors', al.
'Turner Hooch', dag. 14.30, 19.00 en
21.15 t
al.
21.15 uur, zo. 13.45, 16.15, 18.45 en 21.15
uur, al.
'The war of the Roses', dag. 18.45 en 21.15
uur, za. en woe. 13.45, 18.45 en 21.15 uur;
zo. 13.45, 16.15, 18.45 en 21.15 i»"* *1
'Black rain', dag. 18.45 r- 01
16.15, 18.45 en 21.30 uur,
'Oliver Co.', za., zo. ei
'Dead poets society', dag. 18.45 en 21.15
uur, vr., ma., di. en do. ook 14.15 uur, al.
'Born on the fourth of July', dag. 20.30
uur, al.
'Honey I shrunk the kids', dag. 18.45 u
al.
'Oliver Co.'. za.. zo. en woe. 14.30 u
al.
TRIANON (123875): '9'/2 weeks', dag.
21.15 uur.
'De stam van de holebeer', dag. 19.00 uur,
za., zo. en woe. ook 14.30 uur.
REX (125414): 'Voyeur', dag. 14.30, 19.00
i 21.30 uur,
14.00 t
'Harlem nights', dag. 18.30 en 21.15 uur,
za. en woe. 13.30, 18.30 en 21.15 uur; zo.
13.30, 16.00, 18.30 en 21.15 uur, 12 jr.
Parkfilmhuis
(voor reserveringen: 01720-95600)
'Yaaba', vr. 20.30 uur.
Voorschoten
(voor reserveringen 01717-4354)
GREENWAY: 'Sex, lies and videotapes',
12 jr.
i. 21.15 t
t/m do. 20.15 u
21.45
i 22.30
Alphen
(voor reserveringen 01720-20800):
EURO 1, 2. 3. 4: 'Koko Flanel', dag. 18.30
en 21.00 uur, za. en woe. 13.45, 18.45 en
19.00 uur, za., zo. en woe.
15.45 uur, al.
'Casualties of war', vr. en za. 19.00 en
21.15 uur, za., zo. en woe. 15.45 uur. al.
'Wait until spring bandini', zo. t/m do.
20.15 uur, al.
Kindervoorstellingen: 'Platvoet en zijn
vriendjes', za., zo. en woe. 14.00 uur, al.
'Junglebook', za., zo. en woe. 14.00 uur.
Wassenaar
(voor reserveringen: 01751-13269)
ASTRA:Sea of love', vr., za. en zo. 20.00
uur, ma., di. en woe. 20.00 uur, 12 jr.
Verwachte weersituatie voor donderdag 5 april 1990 14.00 uur
bewolking
rag®" «c=qg
4^ opklaren
mis« L lage-druk -1000- !UC^
mistbanken H hoge-druk "J 9 tem
Koude nacht
De koude lucht van polaire oorsprong
die de afgelopen dagen over ons land
is uitgestroomd, blijft morgen nog
aanwezig. De drukverschillen verva
gen langzaam en daarom komt de
lucht vannacht vrijwel tot stilstand.
Omdat er dan ook weinig bewolking
is, wordt het een koude nacht met in
het binnenland lichte vorst. Overdag
zijn er flinke perioden met zon en het
blijft vrijwel overal droog.
Er komen wel stapelwolken tot ont
wikkeling en in het noorden van het
land kan met een westelijke stroming
wat bewolking worden aangevoerd af
komstig van een oceaanstoring. Het
kwik loopt in de middag op tot een
het westen.
Weer in Europa
Engeland: Eerst nog winterse buien,
later vanuit het westen opkomende
bewolking maar droog. Middagtempe-
ratuur oplopend van 7 naar ongeveer
10 graden. Koude nachten.
West-Duitsland: Eerst winterse
buien. Donderdag vooral in het zuiden
perioden met zon, in het noorden be
wolkt en vrijwel overal droog. Middag-
temperatuur rond 10 graden, in het
zuiden vooral morgen enkele graden
Frankrijk: Woensdag nog winterse
buien, vooral in de noordelijke stre
ken. Donderdag meer zon. Middag-
temperatuur 10 tot 15 graden.
Spanje en Portugal: Bewolkt en
enkele buien. Middagtemperatuur in
het noorden rond 12 graden tot onge
veer 20 graden langs de zuidkust.
Zwitserland: Eerst nog enkele win
terse buien, maar geleidelijk meer zon.
Middagtemperatuur in de dalen en het
laagland ongeveer 10 graden.
Oostenrijk: Bewolkt en af en toe re
gen en boven 1200 meter ook wat
sneeuw. Donderdag vanuit het westen
opklaringen. Middagtemperatuur on
geveer 13 graden.
Italië: Veel bewolking en af en toe
wat regen. Middagtemperatuur onge
veer 20 graden, donderdag in het noor
den enkele graden lager.
Joegoslavië: Bewolkt en af en toe
wat regen. Middagtemperatuur rond
18 graden.
Ongevallendienst
Elke dag Academisch Ziekenhuis be
halve van dinsdag 13.00 tot woensdag
13.00 uur (Diaconessenhuis) en van
vrijdag 13.00 tot zaterdag 13.00 uur
(Elisabeth Ziekenhuis) EHBO zieken
huis Rijnoord elke dag geopend.
Bezoekuren
Diaconessenhuis (tel. 071-178178):
dagelijks 16.00-17.00 uur en
18.30-19.30 uur. Afdeling intensieve
zorg 10.30-11.00 uur en 19.00-19.30
uur en na overleg.
Kinderafdeling: 10.30-19.00 uur en na
overleg.
Jongerenafdeling: 14.30-15.30 uur en
18.30-19.30 uur.
St. Elisabeth Ziekenhuis (tel.
071-454545): volwassenen
14.00-14.45 uur en 18.30-19.30 uur.
Klasse afd. 11.15-12.00 uur.
14.00-14.45 uur en 18.30-19.30 uur.
Kraamafdeling gynaecologie:
15.00-15.45 uur en 18.30-19.30 uur, al-
leen voor vaders bovendien van
19.30-21.00 uur.
Afdeling CCU (hartbewaking):
14.00-14.30 uur en 19.00-19.30 uur.
Intensieve verpleging: 14.00-14.30
uur en 19.00-19.30 uur.
Ziekenhuizen
Sportblessures: maandag 19.30-20.30
Academisch Ziekenhuis (tel.
071-269111): alle patiënten (behalve
Avondbezoekuur afdeling Verloskun
de 19.30-21.00 uur. (Uitsluitend voor
Partners/echtgenoten.
Voor zwangeren: zaterdag en zondag
van 10.00 tot 11.00 uur, uitsluitend
voor partners/echtgenoten en eigen
Ernstige patiënten: wanneer doorlo
pend bezoek wordt toegestaan kun
nen speciale kaarten worden ver
strekt.
Kinderafdelingen: voor ouders van
opgenomen kinderen is er een ruime
bezoek mogelijkheid in overleg met de
hoofdverpleegkundige.
Voor andere bezoekers gelden de vol
gende tijden: keel-, neus- en oorheel
kunde en neurologie: 14.15-15.00 uur
en 18.30-19.30 uur; oogheelkunde en
heelkunde 14.15—15.00 uur en
18.30-19.00 uur.
Kinderkliniek: zalen voor peuters,
kleuters en grote kinderen:
15.15-17.00 uur; babyzaal en boxenaf
deling: volgens afspraak met de hoofd
verpleegkundige.
Rijnoord (tel. 01720-33771):
14.30-15.15 uur en 18.30-19.30 uur.
Extra bezoek hartbewaking:
Kraamafdeling: bezoek voor vaders
gehele dag in overleg met hoofd afde
ling. Overigen van 14.30-15.15 en van
18.30-19.30 uur.
Kinderafdeling: bezoek voor ouders
gehele dag in overleg met hoofd afde
ling. Overigen van 14.30-15.30 uur.
VERKLARING DER TEKENS
n! 6^4*78-98
Noteringen van woensdag 4 april 1990 (tot 12:30 uur)
AANDELEN
binnenland
meest aktief
binnenland overige
S3& IÏSS
w.
ss
SgH.
S83.
JSCS*
sax
sm.
afon 7*085
abc 71/4 06-96
Sfo wïo Kf&V
98-60 98 60 amro9 85-93
>075 98 75 arrv i 89p92
>0 45 90 45 «wo P/4 88
>0 15 98 10 amr8'>2 89p95
>7 30 9715 amr81O90p95
>3 45 98 45 amro8f/4 85a
>4 90 94 90
>7 90 97 90 SA
>5 40 95 40 am73/4 89p99
>4 05 93 85 afnfo7,/285
>7 60 97.60 amo7'/2 08p94
>9 90 - wnro71/2 09p99
W80 94 60 amr 7|/4 89p99
>6 45 96 45 am7'/4 89p99
>7 30 97 30 amr7 89p94
>2 35 92 22 am"3 63'4 0606
>780 9810 amoJ3M07-97
>7 50 97 50 ami 63/4 88-90
>7.50 97.40 amr 63/4 88p98
53 80 - arm 63/4 89p92
96.600 96.60B amr 63/4 69p95
ro53/4 00-94
ro5''4 88-91
SKS.
pass
b-1 6 /4 07-97
Siwe
dn 7 89p94
2pU
dal 63/4 00-96
SScr
SK8L
kim 63/4 87-02
lans 6 0 87
m«n 6 /4 87-02
m* 7> 68p95
sar».
n*t 7 J/2 85-05
e'o et06
S&K.
Z'A
nmb 6 /4 87p93
sïar
phfeV^pw
pök 6'/4 07p94 90 70
pbk 6 88p96 87 10
pil 7f/4 90p97 95.10
&2i
rato 73/4 89p96 94.80
rabo 7 85 96.90
SVSt K
rat» 6'a 87 91 50
shv 63I4 87p97 86 80^
vsb 6 /2 87-91
v sp 6 14 87-94
vspSVie^.93
iS
niet officieel genoteerd
SS:
Km»B?
akzo 14 87p90
akzo 93'4 87p90
akt 7®/8 88p9i
abn 10'/2 87p92
abn9'/8 89p94
r«b 6 88p93
EÜ5
ÜF
sftjp
*Ib6'/4 08p98
eib 5 /4 86p94
sfc
fcrd 8 /8 90p97
ibrd 6'/4 88p98
ss'ar
Rb 7-8 89p94
nib 73/8 89p96
nb6 88p93
nlb 5 /4 86p93
iwb 75'8 69
nmb 14 /2 87p90
nmb 6 /4 88p93
0Trv6 88p93
cost 6'/4 88p96
rank 7^/4 89/94
loy '/2 88p93
urt S3/4 68p95
vcs103/4 94
SSr
wuh14'/4 87p90
saxi
niet off. toegelaten
beurf?dLn 4400 008
365 00B 370 OOB
c.b.s.-koersindex
algamwn 195.1 197.5-
«xdk-ofe 187.8 189.8-
Goud en zilver
Goud 24.000-24 500. vorige 23.81
Buitenlands geld
be^Iirank (100) 5^5 sist
deense kroon (100) 27^85 3o!35
duitse mark (100) 110,00 114,00
engelse pond 2,94 3,19
jap.yen (10 000) 120,00 126,00
joeg.din. (100 nieuw) 13,25 18,00
noorse kroon (100) 27,50 30,00
oosl.schill. (100) 15,64 16.19
port. escudo (100) 1,19 1,37
turkse pond (100) 0,060 0.100
Beursoverzicht
AMSTERDAM (TD) - De stemming op Beurs
plein 5 was woensdagmorgen verdeeld. De
vaste stemming op Wall Street en de terug
gang in Tokyo leidden bij de meeste beleg
gers tot een afwachtend koopgedrag. De
stemmingsindex opende wel 0.3 punt hoger
op 116, maar tot grote koersverschuivingen
kwam het niet. De rente gaf ook weer een klei
ne opwaartse druk te zien, waardoor de obli-
gatiekoersen licht afbrokkelden. De jongste
tender-toonbanklening met een coupon van 9
procent moest 0.2 punt terug tot 101.84.
Ook op de valutamarkt was sprake van een
dunne handel. Het wachten is op de Ameri
kaanse werkloosheidscijfers van maart, die
vrijdag worden gepubliceerd. Ook de bijeen
komst van de zeven machtigste industrielan
den komend weekeinde in Parijs deed beleg
gers twijfelen.
Bij de hoofdfondsen (25 stijgers, acht dalers)
boekte CSM, één procent hoger op ƒ80,90,
de grootste koerswinst. De andere 24 stijgers
boekten slechts enkele dubbeltjes vooruit
gang. Ook de dalers moesten iets prijsgeven.
Elders in de markt waren De Telegraaf, ICA
Holding en IHC Caland met 3 procent koers
winst de grootste stijgers. HBG volgde met 2
procent winst op een biedprijs van 190.
Minder verging het de effectenbranche. De te
genvallende resultaten bij de effectenkanto
ren deed Van der Moolen, Kas- Associatie en
Van der Hoop 1 procent terugvallen. Nog
meer verloor Bobel (Pathó International), die 4
procent afstond op ƒ5,10. De bank Mendes
Gans moest 2,5 procent inleveren op 3900.
Voor ACF, dat een beroerd jaar achter de rug
heeft, werd zeven dubbeltjes minder betaald
op 38.
Er zijn in de loop van de dag nog resultaten te
verwachten van Nationale-Nederlanden, Hei-
neken, Textielgroep Twenthe en Pakhoed.
(11.00 uur)
IHC Caland in de plus
IHC Caland is weer uit de rode cijfers. Over
eenkomstig de in het najaar van 1989 uitge
sproken verwachtingen boekte het concern,
actief in de energiewinning en in toelevering
aan de olie-industrie, een nettowinst van 26,9
miljoen gulden tegen een verlies van 46 mil
joen gulden in 1988. IHC Caland is voorzichtig
optimistisch óver de vooruitzichten voor de
kernactiviteiten, de offshore olie-industrie en
de baggerindustrie. Grotere orderontvangsten
en verbeterde winstmarges in het eerste kwar
taal onderstrepen volgens het concern de be
tere marktomstandigheden. Gezien de gunsti
ge ontwikkeling en het verwachte orderresul
taat op enkele grote opdrachten waarvan de
aflevering in 1990 zal plaatsvinden, verwacht
de directie voor dit jaar een verder oplopend
nettoresultaat uit gewone bedrijfsuitoefening
van 17 miljoen gulden naar 20 miljoen.
Daling winst Verkade
Koek- en snoepfabrikant Verkade heeft vorig
jaar de winst zien dalen van 14,9 miljoen gul
den naar 12,1 miljoen. Verkade wordt naar het
zich laat aanzien overgenomen door de Britse
United Biscuits. Verkade schrijft de winstdaling
van 1989 voornamelijk toe aan lagere marges
in Frankrijk en aan hogere bedrijfslasten per
ton produkt. De omzet steeg vorig jaar fractio-
neel tot 266 miljoen. De omzetstijging die in
Frankrijk is gerealiseerd compenseerde de
lichte daling in Nederland en op de overige ex
portmarkten. De totale bedrijfslasten ondergin
gen een lichte stijging.
Minder winst CKK
De nettowinst van Cindu-Key en Kramer CKK
is vorig jaar gedaald van f 8,6 miljoen naar 5,4
miljoen gulden bij een van 491 miljoen naar
511 miljoen gestegen omzet. CKK heeft vorig
jaar preferente aandelen geplaatst bij de Stich
ting Cindu-Key en Kramer. Bekend is, dat Be-
gemanns Joep van den Nieuwenhuyzen be
langstelling heeft voor CKK en inmiddels een
flink belang in het concern heeft opgebouwd.
CKK voert intussen vergevorderde besprekin
gen met de Groningse Esha Beheer over de
verkoop van Key en Kramer in Maassluis. Aan
de besprekingen neemt ook het aannemings
concern HBG in Rijswijk deel.
Meevallers Breevast
De vastgoedonderneming Breevast heeft 1989
afgesloten met een nettoresultaat van 57,3 mil
joen gulden tegen 31,6 miljoen in 1988. Het
grootste gedeelte bestaat uit achterwege ge
bleven tegenvallers uit de sanering van het
concern, te wet en 51,7 miljoen gulden. Het
nettoresultaat uit gewone bedrijfsuitoefening
daalde van 29,3 miljoen tot 5,6 miljoen gulden.
'Oort' spekt Lease Plan
Lease Plan Holding, de grootste leasemaat
schappij van ons land, heeft vorig jaar fors ge
profiteerd van de invoering van de belasting
plannen 'Oort'. De omzet van het Almeerse be
drijf groeide mei zestien procent tot 2,6 miljard
gulden. De netto-winst nam met bijna eender
de toe tot 34,4 miljoen.
